Commentaria in 4 libros sententiarum magistri Petri Lombardi

발행: 1907년

분량: 469페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

Secunda Conclusio probatur sic Nam lumen in aere recipit magis et minus propter majorem et minorem dispositionem quae est in subjecto. Ideo dicit hilosophus a Metaph. quod sorma non recipit

magis et minus nisi forsan ut est in materia, cum ait quemadmodum ne numerus habet magis aut minus, ne quae SeCundum speciem subjecta, sed siquidem cum materia . cap. circa nem.

Contra istam opinionem arguitur primo sic: Si forma praecise intenditur propter majorem vel minorem dispositionem quae est in subjecto, aut illa dispositio est ejusdem rationis cum sorma quae intenditur, aut alterius rationis. Non primo modo, quia tunc fieret augmentatio per aliqui alterius rati tionis, quod ipsi negant. Si secundo modo cum ista dispositio recipiat secundum se magi et minuS,. ergo sorma secundum suam essentiam recipiet magis et minus cum sit ejusdem rationis. Secundo sic Illa sorma aut totaliter participatur a subjecto, aut non participatur totaliter secls undum gradum. Non primo mois, quia tunc in quolibet subjecto forma esset aeque intensa, quod est salsum ergo secundo modo scilicet participatu

S undum gradus, cum omne tale quod habet gradus in sua essentia recipit magis et minus ergo forma accidentalis secundum suam essentiam reCipit magis et minus. Tertio sic: Augmentatio cum sit vera actio terminatur ad aliquid Vel ergo ad gradum qui prae- existebat, vel ad alium gradum. Non primo modo, quia factum sacere nihil est sacere; ergo secundo modo, et habetur Propositum.

252쪽

a36 LIB. I SENTENTIARUM Guarto arguit quidam sic: Ista dispositio vel est

forma absoluta, vel relativa. Si absoluta, ergo qua ratione ipsa recipit magis et minus, pari ratione et forma quae intenditur, secundum se recipit magis et minus. Si vero est forma relativa, Sequuntur duo inconvenientia primum quod relatio recipiet magi et minus, quod est contra hilosophum in Praedicam. I secundum est quod relatio est terminus motus, quod est Contra hilosophum cap. de Felativis. Ad argumenta illius opinionis Ad primum cum dicitur quod forma consistit in indivisibili, et ad secundum quod forma est simplex, respondetur eodem modo nam forma est simplex, ut excludit Compositionem partium quantitativarum; sed cum illa simplicitate potest stare uni partium, SiVear

duum virtualium.

Ad tertium dicitur quod propositio hilosophi tenet de sermis substantialibus et disterentiis P.

Cificis, non autem de formis accidentalibus. Ad quartum dico quod argumentum non valet; nam duae guttae aquae ante unionem distinguuntur numero, et tamen Cum Conjunguntur Convinniunt in dentitate numerali.

Alia opinio est Gothfredi, quod charitas et

omnis forma accidentalis si augetur, quod quando major gradus charitatis vel qualitatis acquiritur, realitas praecedens totaliter Corrumpitur et sorma Sequens Continet praecedentem in virtute. Quod autem realitas praecedens totaliter CorrumPatur, Prohatur.

253쪽

DISTINCT. XVIII Q EST. I a 37

Primo sic Termini motus sunt incompossibiles e F sed charitas praeCedens est terminus a quo, et gradus qui acquiritur est terminus ad

quem ergo Cum iste acquiritur, praecedens totaliter corrumPitur.

Secundo sic Sicut acquiritur aliud et aliud tibi in motu locali, sic alius et alius gradus in formae intensione vel augmentatione; sed in motu locali tibi a quo totaliter dimittitur cum ubi ad quem acquiritur ergo. Contra istam opinionem arguitur multipliciter Primo sic: In Sacramento altaris variatis et innovatis e toto speciebus, desinit ibi esse Corpus Christi sed secundum istam opinionem, modica augmentatione facta generatur nova quantitas et Corrumpitur praecedens ergo statim desinit ibi esse Corpus Christi, speciebus modicum Condensatis, quod est inconvenienS. Secundo sic: onatur quod calor secundum quatuor gradus sit in aliquo subjecto, et ex alia parte frigu CirCumstans Corrumpat tantum unum de illis gradibus tunc quaero de tribus gradibus rem nentibus, quia aut sunt actu in Calore ut prius, aut acquirunt de novo me. Si primo modo, ergo non solum continebantur prius in virtute illius quarti gradus persectionis. Si autem secundo modo, tun quaero a quo acquirunt istud novum me, quia vel rigus, quod non potest esse cum sit oppositum Caloris, vel per virtutem coeli, quod non potest fieri cum sit causa indeterminata ad rigus et calorem; aut per alium calorem praeeiustentem, quod etiam

254쪽

a38 in I SENTENTIARUM

fieri non potest cum non sint tres ibi gradus u usque esset ibi esse prior Calor. Tertio sic: Eo modo concedit hilosophus m tum in accidentibus quo negat eum in substantiis;

sed motus negatur a substantiis per hoc quo su, stantia non manet, ex F. - . ergo in motu augmentationis subjectum debet manere. - Con ma-sur per Philosophum I de Generatione oportet, inquit, salvare rationem et essentiam et existentiam

ejus quo augetur. Et ibidem dicit quod oportet

auCtum manere.

Guarto sic: Eodem instanti, quo elicitur Ctus meritorius, potest Deus Charitatem augere ergo ille actus praesupponit Charitatem. Tunc quaero quam, quia non praesupponit illam novam partem quae acquiritur pro eo quod pars illa sequitur actum, sicut praemium sequitur meritum ergo Praesupponit illam quae praeeκistebat, et Per Consequens non Corrumpitur, quia alias in eodem instanti esset

Ad arxumenta primae opinionis dico quod termini motus sunt incompossibiles secundum quod habent oppositionem; sed gradus isti non habent oppositionem ratione entitatis positivae, sed ratione privationis quae includebatur in gradu praecedenti, et concedo quod illa privatio non manet. Ad secundum dico quod augmentatio non misimilis motu locali simpliciter; sed est similis motu locali qui est de loco minori ad locum majorem. Et ideo sicut quando aliquis movetur de loco minori ad locum majorem non corrumpitur prior

255쪽

DISTINCT. XVII QUAEST. I 39 locus ita in proposito quando aliquid augmenta

tur.

Alia est opinio Scoti quam teneo, quod Charitas augetur per adventum novae charitatis sive realitatis, quae facit per se unum cum Charitate Prae- existente, quod probatur sic: Sicut est de intensione actus ad formam, ita debet esse de intensione vel augmentatione sormae; sed actus intenditur per hoc quod advenit de novo forma a quam actus, nam multae Candelae accensae magis illuminant ergo eodem modo serma intenditur per

hoc quod advenit sibi realitas. Secundo sic: Augmentatio vel terminatur ad nihil, quod est impossibile, vel ad aliquid, et tunc vel terminatur ad gradum praecedentem, quod est impossibile, quia iactum facere nihil est facere, vel

terminatur ad novum gradum, et habetur propositum.

Tertio sic Sicut se habet quantitas ad eκtensionem, ita qualitas se habet ad intensionem sed quantita augetur per novam partem quantitatis; ergo qualita per novam partem qualitatis.

δε ferus Aruousi dicit una opinio quod

de charitate contingit loqui dupliciter. Uno modo simpliciter et in se, alio modo per comparationem adsu ectum. rimo modo potest augeri in infinitum, S undo modo non pro eo quod Capacitas subjecti

est finita Contra istam opinionem arguit Varro per Augustinum in Enchiridion ubi dicit sic minuitur cupidi-

256쪽

as LIB. I SENTENTIARUM

in charitate crescente donec charitas a& tantam magnitudinem emeniat qua major esse non mit. Praeterea, Augustinus I de Trin. dicit Christus tantam habuit gratiam quantam potuit recipere. Et Secundum Μagistrum I. Sent. Deus non potuit echaritate plus sibi conserre. Sed si charitas posset augeri in infinitum, Christus potuisset majorem gratiam Gipere et Deus majorem Conserre, nisi Ponas quo Christus habuit charitatem infinitam in actu, quod non tenetur. Praeterea Commentator dicit quod duo sunt modi augmentationis, quorum unus vadit ad potentiam, alius ad actum. Et subdit quo in auin mentatione quae Vadit ad actum quantum Contingit accipere de potentia contingit accipere de actu. Sed in augmentatione charitatis itur ad actum. Ergo si potest charitas crescere in infinitum contingit accipere charitatem creatam infinitam in actu, quod

communiter non tenetur.

Ideo ipse Varro dat aliam viam, scilicet quod

augmentatio potest fieri vel secundum partes eiu dem quantitatis, vel secundum partes ejusdem p portionis. Primo modo charitas non augetur in infinitum, sed secundo modo, semper tamen CCePtum est finitum sicut si accipiantur cluae lineae quarum una vicesset quatuor pedum, et alia Se Pedum. Si ista secunda adderetur primae secundum Parim

ejusdem quantitatis non augeretur in infinitum, sed si adderetur secundum partes ejusdem proportionis, talis augmentatio iret in infinitum; semper tamen M-ceptum esset finitum, quia illa finitas esset in actu

257쪽

DISTINCT. XVIII QUAEST. I a IPermixto potentiae, quae Potentia numquam reducitur ad actum completum, ut ponit Philosophus

circa nemo PDF. ne Mares Arescusi dicit prima opinio quod

charitas per peccatum mortale totaliter Corrumpitur, Per P catum veniale minuitur. Probatio, quia Causae ejusdem rationis secundum analogiam habent effectus ejusdem proportionis secundum analogiam. Sed peccatum mortale et veniale, Cum oriantur e ea clem radice semitis, sunt ejusdem rationis ergo habent effectus ejusdem proportioni seCundum analogiam. Sed peCCatum mortale totaliter Corrumpit Charitatem ergo veniale diminuit. Praeterea, ponatur quod sint duo homines habentes aequalem Charitatem, et unus eCCet Venialiter et alius non Tun quaeritur aut peccatum veniale diminuit charitatem aut non . Si sic habetur Propositum Si non ergo Deus diligit aequaliter PeCCantem et non peccantem quod est inconveniens. Sed contra pono quo Deus infundat alicui minimam Charitatem qua minor creari non possit, et ille peccet venialiter quaero, aut diminuit aut non. Si non minuit charitatem, habetur propositum Sisic ergo totaliter corrumpit, quia non est dare minimum minimo. Praeterea, omnes partes charitatis sunt ejusdem rationis; sed idem est judicium de parte et de toto; ergo Si peccatum veniale potest diminuere Charitatem quantum ad unum gradum, tunc multiplicatis peccatis venialibus poterit Charitas per peC-

258쪽

a42 LIB. I SENTENTIARUM

cata venialia totaliter tolli, quod est inconveniens. Ideo dico aliter quod diminutio charitatis potest accipi vel in comparatione ad Deum, et sic concedo quod potest minui, quia quemadmodum Deus potest unum charitatis gradum opponere, ita potest subtrahere. Vel potest accipi per comparationem ad creaturam, et hoc vel Per Peccatum mortale, concedo quod non minuitur, sed totaliter tollitur: si per peccatum veniale, dico quod non i- minuitur quantum ad substantiam, diminuitur' me quantum ad servorem tum quia veniale inclinat a mortale, tum quia charitas non ita inhaeret animae cum peccato veniali sicut sine peccato veniali. Ad primum alterius opinionis dico quo mo tale et veniale non sunt ejusdem rationis, ideo non habent effectus consimiles secundum analogiam dato tamen quod habeant effectus consimiles, dico quod est similitudo in hoc quod mortale totaliter Corrumpit, veniale autem diminuit, quantum ad ser-Vorem, non quantum ad substantiam.

Ad secundum dico quod sicut est praemium essentiale et accidentale ita est dilectio essentialis et accidentalis Deus autem aequaliter diligit dilectione essentiali peccantem et non PeCCantem Venialiter, supposito tamen quod habeant eandem charitatem; sed diligit eos non aequaliter dilectione accidentali, quia peccantem venialiter vult punire aliqua poena temporali. AD ARGUMENTA PRINCIPALI patet ex dictis Ad primum patet e tertio AH. - Ad secundum

patet e quarto.

259쪽

Distinctio XIX.

Nunc postquam omis nitato m.

Circa istam Distinctionem T quaeritur primo.QUAESTIO I.

Utrum personae divinae sunt aequales seeundum magn1tudinem.

Et videtur quod non . Quia ubi non est sum mentum aequalitatis ibi non est aequalitas; sed in personis divinis non est fundamentum aequalitatis ergo non sunt aequales. Probatio minoris lanclamentum aequalitatis est quantitas, quia secundum hilosophum in Praedicam proprium est quantitati secundum eam aequale vel inaequale dici; sed in Deo non est quantitas quia Deus est sine quantitate magnus, secundum Augustinum . De

Trin. ergo.

a. raeterea, quod dicit impersectionem non est ponendum in Deo; sed aequalitas dicit imperfectionem ergo aequalitas non est ponenda in Deo sive in perscmis divinis. Probatio minoris, quia quod repugnat persectioni creaturarum non dicit persectionem; sed aequalitas repugnat persectioni Creaturarum, SeCundum Augustinum I. Gunest ubi dicit: si omnia essent aequalia, jam Omnia mon S-

260쪽

a44 LIB. I SENTENTIARUM

sent omnia ergo aequalitas non dicit persectioner Contra Athanasius in Θmbolo dicit divinae per sonae coaeternae sibi sunt et Coaequales. CIRCA ISTA QUAESTIONEM, Sunt quatuor videnda per modum quatuor Conclusionum. Primo, quid est fundamentum aequalitatis tam proximum quam remotum. Secundo, si personae clivinae sint aequales Tertio, si aequalitas dicit relationem positivam. Guarto, si aequalitas plurificatur in clivinis.

ne Frim dico quod Philosophus istinguit

relationem . Metaph. in relationem identitatis, sim litudinis et aequalitatis, et dicit quod ista sunt eadem quorum substantia est una similia vero sunt quorum qualitas una; aequalia autem sunt quorum quantitas est una I De sic fundamentum remotum indentitatis est substantia, propinquum fundamentum est unitas substantiae fundamentum vero remotum Similitudinis est qualitas et propinquum est unitas illius qualitatis similiter remotum fundamentum aequalitatis est quantitas, propinquum autem est unitas istius quantitatis. Sed notandum quod quantitas est duplex scilicet quantitas molis et quantitas virtutis I sic ponit Philosophus a de Generat. c. I. admirabitur aliquis et Augustinus . de Trin. dicit quod in his quae non sunt mole magna idem est melius esse quod majus esse unde licet in Deo non ponatur quantita molis, ponitur tamen in eo quantitas virtutis,

sicut probat Philosophus circa nem . mo.

1 Haec verba coequalia autem sunt quamιm quanta aerat una a supplevimus ex Scot in 1 ex Diat. 19. q. 1.

SEARCH

MENU NAVIGATION