Commentaria in 4 libros sententiarum magistri Petri Lombardi

발행: 1907년

분량: 469페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

391쪽

DISTINCT. XXXVII QUAEST. I 373

junctum ei in quod immediate agit; sed Deus agit

immediate in omnes res erilis Deus est in omnibus rebus, et Per Consequens est ubique Major patet e 7 PDs., ubi probat hilosophus quod,

vens et totus sunt simul Minor probatur, tum quia esse creaturae est proprius effectus Dei tum quia creaturae immediate conservantur a Deo, quemadmodum lumen in aere ConserVatur a Sole.

Contra istam rationem instatur; quia proPositio assumpta e 7. - . Si vera de agente naturali, sicut patet per omnia exempla adducta a Philosopho ibidem, in pulsione tractione, vectione et vertigine Deus autem est agens voluntarium Gnon naturale. - his arguitur ulterius sic: gens Per voluntatem non requirit sil mutatem sui effectus ut sit in illo, quia voluntas potest eSSe respectu objecti absentis sicut praesentis; sed Deus est agens per Voluntatem ergo non requirit simultatem suorum effectuum ut sit in eis. interea, agens pro quanto est virtuosius tanto potest agere in objectum magis distans Exemplum de sole qui potest produCere vermem, Cum tamen plus distet quam aliae res inseriores; sed Deus est virtuosius agens quam sol ergo non oportet quod Sit praesens suis effectibus. Si dicas quod hoc facit sol per radium qui non est distans sed praesens vermi contra accidens est impersectius substantia sed impossibile est quo impersectius sit forma vel ratio producendi persectius. Cum ergo radius sit accidens. non potest esse ratio producendi vermem.

392쪽

, 6 LIB. I SENTENTIARUM Meo Conclusio probatur sic ab aliis Illudens spirituale quod habet ordinem ad omnia est in omnibus; sed Deu habet ordinem ad omnia gubernando et Conservando ergo Deus est in omnibus, et sic est ubique Masor probatur sic quod facit situs in corporibus, hoc facit ordo in spiritu libus; sed res corporales determinantur ad locum per situm ergo res spirituales sunt in loCo per ordinem, et ideo illud ens quod habet ordinem clomnia est in omnibus. - Contra Iste ordo aut cli- Cit relationem rationis aut relationem realem. Si clicit relationem rationis, tunc nihil facit ad propositum de modo essendi Deum ubique si autem dicit relationem realem, hoc est salsum quia Pr batum est Dist. o. quod Dei ad Creaturam non est relatio realis.

Doctor autem noster Scotus dicit quod Conclusio ista est credita tamen si aliqua ratio essetessica inter omnes, ratio tamen agistri esset Dficacior ad probandum istam Conclusionem, quae talis est Deus aut nusquam est, aut alicubi est, aut alicubi non, aut ubique non primo modo Patet, ne SeCundo modo, quia non esset ratio quare pluSesset ibi quam hic ergo Deus est ubique. ne secun o Arucusi dico quod ratio essendi Deum ubique est sua infinitas, quia illud est

ratio essendi Deum ubique, quo sosito Deus est ubique et quo circumscripto Deus non est ubique: se circumscripta Dei infinitate et simplicitate Deus non SSet ubique, posita autem simplicitate et infi-

393쪽

nitate Dei, Deus est ubique ergo ratio essendi Deum ubique est infinitas Dei et simplicitas. Praeterea, probatur idem per dictum Augustini Lib. de quantitate Animam sicut se habet anima a corpus, ita se habet Deum ad universum, praeter hoc quod informat sed anima est tota in toto et tota in qualibet parte corporis propter Suam Simplicitatem et virtutem, virtus autem Dei est sua infinitas ergo.

ne ferus Aruoυμ dico quod esse ubique est proprium Dei, quod probatur per Ambrosium Lib. de Spiritu Sancto Spiritus, inquit, Sanctus in omnibus et ubique et semper, quod utique deitatis

et dominationis est proprium. Praeterea esse ubique Convenit Deo per rati nem simplicitatis et infinitatis; sed esse infinitum est proprium soli Deo ergo esse ubique est proprium soli Deo. Praeterea, illud est proprium alicui quod convenit sibi quacunque positione facta circa universum; sed quacunque positione facta Circa universum convenit Deo esse ubique ergo esse ubique est proprium Deo. Minor probatur, quia si Deus

saceret unum alium mundum sive plures, adhuc esset in eis.

quendo generaliter, tribus modis est ubique, scilicet per praesentiam, potentiam et essentiam. Cujus ratio est ista nam Deus aspicit creaturas per intellectum,

394쪽

378 LIB. I SENTENΤIARUM

voluntatem et illapsum. Propter intellectum quidem est ubique per praesentiam, Propter Voluntatem est ubique per potentiam, propter illapsum est ubique Per essentiam, nam ementia Dei cuilibet creatae entitati habet illabi.

tun m autem quo praeter istos tres modorugenerales quibus Deus est ubique, adhuc est Deus ubique modo spirituali, quia est in Sancti Per Ch ritatem et gratiam. Item, est in Christo par uni nem Verbi a naturam humanam, quae uni est nobilissima et excellentissima. AD RIΜUM PRINCIPALE dico quod Augustinus. intellegit quod Deus non est alicubi localiter. Et cum ulterius dicitur quod idem esset in se dici, quod non est inconveniens, nisi esset modus uniformis essendi, et isto modo negat hilosophus nihil esse in se sormaliter. Ad secundum nego consequentiam, non enim oportet quod Deus mutetur si Deus est ubique. Et cum probatur quia si Deus Crearet novum mundum, ibidem de novo esset, dico quod non Sequitur Pro ter hoc mutatio in Deo, quia non haberet Deus propter hoc aliquam novam relationem ad istam

creaturam quamvis ista creatura haberet relationem realem ad Deum.

Circa istam partem istius istinctionis in qua

incidentaliter quaerit agister de locatione substantiarum Spiritualium, consuevit quaeri a Doctoribus Utrum substantia spiritualis, uia nota sit in loco, et per quid est in loco, et si plures An

395쪽

DISTINCT. XXXVII Q EST. I 379geti possunt simul esse in eodem loco. Han autem climcultatem nolo hic tangere, quia ponam eam im Lib. a. dist. a.

396쪽

Distinctio XXXVIII.

Circa istam Distinctionem R. quinritur rQUAESTIO I. Utriuri selenua et ut eausa rerum: Videtur quod non I. Quia causa rerum debet esse sorma activa se scientia Dei non est sorma activa; ergo scientia Dei non est causa vel forma rerum. Probatio minoris. Scientia est de prima specie qualitatis; sed in prima specie qualitatis non remnuntur sormae activae, quia sunt in tertia specie qualitatis ergo scientia non est forma actio 2. Praeterea, posita Causa ponitur effectus; sed scientia Dei est aeterna sequitur ergo, si scientia Dei est causa rerum, quod res sint aeternae. 3. Praeterea, posterius non est causa prioris; sed scientia Dei est posterior scibili ergo scientia Dei

I, contrarium est agister in liter et Commentator a Metaph dicens quod scientia Dei est

cauin rerum.

siones.

397쪽

DISTINCT. XXXVIII QUAEST. I 38i

Prima quod Deus est causa rerum per intellectum sive per scientiam. et Voluntatem, quae Prinbatur sic Illud quod non producit per intellectum et voluntatem refertur relatione reali ad suum productum; sed Deus non resertur relatione reali ad res ergo Deus producit per intellectum et volum

talem.

Praeterea, sicut se habet Deus ad res creatas, sic artiseca artificiata se artise producit artificium per intellectum et voluntatem. Et haec est ratio Thomae ubi supra. Praeterea, Deus est Causa rerum nobilissimo modo producendi se nobilissimus modus producendi est per intellectum et voluntatem ergo Deus est Causa rerum per intellectum et Voluntatem.

Necun tonomais quod Deus principalius

est Causa rerum Per voluntatem quam per intellectum. Quod probatur sic quando aliqua sic se habent quod unum est principium repraesentativum. et aliud est principium elicitivum et produCtivum, principalius est principium productivn quam repraesentativum se intellectus est prinCipium Creaturarum repraesentativum, Voluntas autem est principium elicitivum et produCtivum ergo Voluntas est principalius principium quam intelleCtus. Praeterea, illud principalius facit ad effectum, quo posito ponitur effectus Circumscriptis per impossibile omnibus aliis, et non posito non ponitur effectus; sed hujusmodi est actus voluntatis divinae et non intellectus, nam cirCumscripto per impossi-

398쪽

bile actu intellectus, si tamen poneretur actus V luntatis poneretur esseCtus, et non e ConVemo ergo voluntas est principalius principium. Praeterea in omni ordine causarum illa est prim cipalior, quae est domina sui effectus se voluntas est hujusmodi ergo voluntas est Principalior Causa.

Contra Asiam ConcluSionem arguitur sic

Primo, quia illa est principalior Causa rerum, Perquam continet Deus res in sua scientia et arte est na sed Deus continet res in sua arte et Cientia per intellectum et non per voluntatem ergo intellectus est principalior Causa rerum quam VoluntaS. Praeterea, quod determinat est principalior Causa: se intellectus determinat voluntatem; ergo. - μα-

terea, illud quod dirigit est principalior causa eo quod dirigitur; sed intellectus dirigit voluntatem et

non e Converso ergo intellectus est principalior causa ergo.

Ad primum dico quod Deus continet res Per intellectum et voluntatem, et principaliori modo per voluntatem quam per intellectum, quia per intelle tum continet res repraesentative, Per voluntatem autem continet elective et productive. - secundum dico quod intellectus non determinat voluntatem, sed voluntas libere determinat seipsam. Adsertium dico quod dirigere per modum consilii non arguit majorem causalitatem in principio, sed irigere per modum imperii bene arguit principaliorem causalitatem; nunc autem intellectus non dirigit, luntatem per modum imperii, sed per modum Con--silii.

399쪽

AD ARGUMENTA PRINCIPALIA dico quod scientia nostra ponitur in prima specie qualitatis, et tamen est principium Clivum; nam ut ostensum est Supra Dist. 7. habitus est principium actus, et tamen est in prima specie qualitatis. - Praeterea, non est eadem ratio de Cientia nostra et de scientia Dei, ut ponit Commentator a Metaph. Ad secundum, quando dicitur posita Causa Ponitur esseCtus, concedo si est totalis aut principalis. Deus autem est Causa rerum per intellectum et voluntatem, et voluntas est principalior causa. Et ideo posito intellectu vel scientia non ponitur re in esse, quia principalior causa est voluntas quae libere producit.

Ad tertium dico quod bene arguit de scientia

nostra quae mensuratur a re, Sed non est verum de

scientia Dei. QUAESTI ΙΙ. Circa secundam partem hujus Distinctionis, quaeriturr Utrum Deus habeat selentiam futurorum eontingentium.

Et videtur quod non . . Quia de eo non habetur Scientia, de quo non habetur determinata veritas; sed de futuris contingentibus non est determinataveritas per hilosophum . Periherm. c. uic ergo Deus non habet scientiam de eis. a. raeterea arguitur per rationem hilosophi

ibidem sic: Quia si de futuris contingentibus haberetur scientia determinata pariter consilis de eis,

400쪽

384 LIB. SENTENTIARUM

et non oporteret consiliari, quia ipsa evenirent sive

consiliarentur sive non. 3. Praeterea, futurum Contingen est ut Crass deam ergo Cit Deus me Cras Semurum Se P

Sum non sedere ergo scientia Dei est fallibilis, quod

est salsum. Contra Apostolus ad Hebraeos, omnia nuda et aperta sunt oculis ejuS.CIRCA ISTA QUAESTIONEM unt tria videnda Primo, si Deus Cognoscit ContingenS Secun , qu modo cognoscit contingens tertio, si scientia icta

de Contingentibus est fallibilis. ouansum ore rimum dico quod Deus cognoscit determinate contingentia, quod probatur sic Scientia Dei adaequat totum ens sed quidquid

est sive Contingens sive necessarium habet aliquam rationem entis ergo scientia Dei se κtendit tam ad necessaria quam a Contingentia. Ρraeterea, aut Deus Cognoscit futura Contingentia, aut Xpectat Aistentiam eorum. Si primo mindo, habetur propositum; si seCundo modo, tunc scientia Dei non est Causa rerum, immo Causatura rebus, et dependet ab eis cujus contrarium Patet in praec. GuaeSt. Ρraeterea, agen per voluntatem et intellectum praecognoscit Suum essectum; sed Deus est agens per intellectum et voluntatem respectu futurorum contingentium ergo Deus praecognoscit futura con- tingentia.

SEARCH

MENU NAVIGATION