Commentaria in 4 libros sententiarum magistri Petri Lombardi

발행: 1907년

분량: 469페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

421쪽

DISTINCT. XL et XLINII EST. I os Si teneatur ista opinio, patet a primum prin- cipale, quod Deus est summe liberalis, quia licet

praedestinationis non sit aliqua Causa, verumtamen reprobationis est aliqua causa, ideo reprobatis non communicat suum summum bonum. - Ad secundum, dico quod Deus non est acceptator personarum, quia tunc Ponitur acceptio Personarum in vinduntate nostra, quando propositis duobus bonis aequalibus, voluntas unum acceptat et aliud respuit, et hoc ideo quia bonitas in objectis est causa acceptationis. Sed non est sic in proposito, quia inluntas divina est causa bonitatis in objectis, et non

Si autem teneatur alia opinio, quo praedestinationis sit aliqua causa, potest responderi ad pri--um et ad dicta Sanctorum, quod Apostolus et Sancti redarguerunt praesumptuosos inquirentes illa quorum non Sunt Capaces, non autem propter inopiam reddendae rationis, ad minus in Communi, quamvis in particulari nesciatur.

422쪽

Distinctio XLII.

Nunc os omnipotontia Dei.

In ista Dist scilicet a incipit tractare Magi ster de Dei potentia, ideo quaeritur primo:

QUAESTIO J. Utrum Deus habeat potentiam infinitam. Videtur quod non . . Quia si linum Contrariorum est infinitum non patitur Sse aliud, ex I PDs ergo si Deus habet potentiam infinitam, cum ipse bonus sit, nullum esset malum in uniVerSo. a. raeterea, sicut dimensio repugnat climensi ni ita actualitas repugnat actualitati sed corpus infinitum non compatitur seCum aliud CorpuS ergo similiter ens infinitum non compatitur secum aliamentitatem, et si in universo non esset aliquod en&praeter Deum.

I. Praeterea, quod ita est hic quod non est alibi est finitum secundum ubi ergo quod ita est hoc quod non est aliud est finitum seCundum substantiam. Sed Deus ita est hoc quod non est illud, quia ne est lapis nec lignum nec aliquid tale: ergo Deus est finitus secundum substantiam, et Per

ConSequens Secundum Potentiam. 4. Praeterea, nulla virtus movet in non temPore.

423쪽

e S m . sed si Deus haberet potentiam infinitam posset movere in non tem Pore ergo. Contra In Psalm Magnus Dominus et laudabilis nimis, et magnitudinis ejus non est finis. CIRCA ISTAM WESTIONE Omne Concordant quia omnes ponunt Deum infinitum, sed diversitas est in modo probandi, ideo oportet hic diversorum

rationes adducere.

Praeterea Philosophus S. D et 2. --

Iaph. probat eam sic: Quod movet motu infinito habet potentiam infinitam sed Deus movet motu

infinito, quia movet motu aeterno ergo habet Potentiam infinitam. Sed ratio si aCCepta non UR-let, quia minor fundata in aeternitate motus est falsa et contra fidem cum motu non it aeternuS.

Me declaratur ratio per viam possibilitatis a quibusdam sic: Quod potest moveri motu infinito, habet potentiam infinitam sed Deus potest movere motu infinito ergo habet potentiam infinitam. Sed nec ista declaratio valet, quia assumit minorem dubiam, et sorte salsam, quia ut patebit Lib. a. q. a. mundu non potuit Produci ab aeterno. Praeterea, propter majorem durationem non habetur infinita persectio secundum viam Philosophi, quia non est majoris persectionis albedo quae durat per decem dies quam quae durat per unam diem ut habetur . Ethic. Ideo declaratur ratio hilosophi sic Causa hahens in virtute sua activa effectus infinitos possibiles produci per motum est infinita; sed Deus est hujusmodi ergo Deus est infinitus Minor proba-

424쪽

U LIB. I SENTENTIARUM

tur, quia Deus habet in virtute sua activa causalitatem omnium Causarum mundarum, etc.

Alitis Docto scilicet Thomas para. . . r. a. I. probat infinitatem Dei sic: Forma non recepta in materia est infinita; sed sorma, scilicet essentia Dei, non est recepta in materia ergo Deus est infinitus. - Ista ratio non potest stare cum dictis Do toris cujus est. Arguo enim sic: Forma non rece ta in materia est forma infinita; sed forma Angeli, per te est forma non mepta in materia; ergo Angelus est infinitus. Respondet ad illud pari. . . . a. a. quodlicet Angelus sit finitus quoad superius, est tamen infinitus quoad inserius Deus autem utroque modo est infinitus. - Contra formalitas infinitatis debet accipi per intrinsecum essentiae et non per extrinsecum, et si non est in respectu ad causam per cujus comparationem dicunt Angelum infinitum. Praeterea, aut major tua est simpliciter vera, et sic arguam de Angelo sicut tu de Deo aut particu- Iariter, et tunc non valet ad concludendum Deum esse simpliciter infinitum, quia non est majori ambitus conclusio quam praemissae ex . Prior.

Alii probant Dei infinitatem sic Deus creat

ergo habet potentiam infinitam. Probatur consequentia, quia Deus habet potentiam qua transit super extrema distantia in infinitum sicut en et nihil. Sed ista ratio deficit primo in antecedente, quia est tantum creditum secundo deficit in probatione ConSequentiae, quia ens creatum et nihil non distant in infinitum, quod probo sic: Quando inter aliqua

425쪽

DISTINCT ALII QUAEST. I is

extrema non est istantia media sed ipsa seipsis istinguuntur, tota distantia debet accipi per Comparationem ad persectius extremum. Exemplum hujus de Deo et creatura, ubi accipitur ratio distantiae per comparationem ad Deum. Unde quia Deus est infinitus, ideo dicimus inter Deum et Creaturam esse distantiam infinitam. Sed inter ens creatum et nihil non est distantia media, immo ipsa seipsis distinguuntur ergo tota distantia debet accipi per comparationem ad persectius extremum idest ad ens creatum; sed ens creatum est finitum,

ideo inter ens et nihil non est distantia infinita. Ideo a ucuntur ad probandum Dei infinitatem aliae rationes. Nam intelligibilia sunt infinita: ergo intellectus simul intelligens illa erit infinitus. Sed intellectus Dei est hujusmodi ergo Deus habet

intellectum infinitum, et per Consequens essentiam et potentiam infinitam. Probatio antecedentis quaecunque sunt infinita accipiendo alterum post alterum, illa si sunt simul sunt infinita; sed intelligibilia sunt infinita in accipiendo alterum post alterum ergo. robatio consequentiam quidquid potest in aliqua plura quorum quodlibet ponit aliquam persectionem, si potest in infinita talia habet infinitam persectionem, sicut si posse portare decem lapides requirit tantam virtutem ergo portare infinitos lapides requirit infinitam virtutem. Sed intelligere hoc intelligibile requirit tantum persectionem, et hoc tantam, et sic de omnibus aliis intelligibilibus ergo intellectus ista intelligens habet infinitam persectio

nem.

426쪽

4I LIB. I SENTENTIARUM

Praeterea eminentissimo esse aliquod majus se est impossibile; sed Deus est ens eminentimimum ergo impossibile est intelligi aliquod majus

Deo. Sed si Deus non esset infinitus posset intelligi majus esse aliquid Deo; ergo Deus est infinitus. Ultimo sic Nihil terminat ultimate Ctum v luntatis nostrae, nisi sit sormaliter infinitum, quia

quocunque finito dato, voluntas potest ulterius 'petere; sed quod terminat ultimate actum voluntati nostrae est Deus ergo Deus est infinitus. AD PRIMUM RINCIPALE, dico uno modo, quod prima propositio est vera de his quae Contrariantur sormaliter, non autem de his quae Contrariantur virtualiter Deo autem nihil est contrarium so maliter. Hoc alitem non valet, quia major etiam est vera de his quae contrariantur virtualiter; si enim sol haberet caliditatem infinitam virtualiter destrueret simpliciter frigus. Ideo dicitur aliter, quod Propositio est vera quando illud quod habet se

tentiam infinitam agit de necessitate naturae DEUS autem nihil ad Atra se agit de neCessitate naturae, ideo non alet. Ad secundum nego majorem, non enim est Similis repugnantia e parte dimensionum in loco, et e parte essentiarum in univerSo.

Ad tertium dicitur quod major non est vera nisi quando illud quod determinatur in antecedente sit finitum. Exemplum nam philosophi posuerunt

tempus et motum infinitum, et tamen non e

Set bona consequentia iste motus cita est in ioci

427쪽

DISTINCT. XLII QUAEST. II ii

tempore quod non in alio ergo est finitus secun clum tempus, quia quod praesupponitur in anteCedente est infinitum e parte temporis, et ita dico quod e parte Dei, quia quod supponitur in ante- Cedente est infinitum. - Aliter potest dici quod licet Deus non sit hoc vel illud formaliter, continet tamen ea virtualiter, et esse virtualiter tale est perfectius quam esse formaliter tale. Ad ultimum, quando dicitur quod nulla virtus movet in non tempore, dico quod hilosophus illud intelligit de virtute extensa ad eXtensionem magnitudinis, et isto modo non ponitur potentia De extensa, ut patet ibi per Philosophum.

Secundo quaeritur Utrum eum esse omnipotentem possit probari attonae naturail.

Videtur quod sic. I. Richard I de Trin. Ad omnia quae fide tenemus non deficit ratio necessaria; sed Deum esse omnipotentem tenemus fide ergo circa hoc non deficit ratio necessaria. 2. Praeterea, infinita potentia est omnipotentia; sed infinita potentia potest probari de Deo ratione naturali sicut probat Philosophus ergo omnipotentia Dei potest probari ratione naturalide Deo. Contra Philosophi sequentes rationem naturalem non ponunt Deum omnipotentem eo modo quo ponunt Theologi, ut scilicet possit immediate ita omne ossibile.

428쪽

4I LIB. I SENTENTIARUM CIRCA ISTAM QUAESTIONEM est una distinctio praemittenda de omnipotentia, et deinde solvetur

ouaneum auorimum dico quod omnipotentia accipitur dupliciter. Uno modo accipitur omnipotentia mediate, inquantum per omnipotentiam agens potest in omne possibile mediantibus causis secundis alio modo accipitur omnipotentia iman Aiate, scilicet quod quando agens e se imum- scripta quacunque causa secunda Potest in omne possibile. De omnipotentia primo loquuntur Phil Sophi, sed de omnipotentia secundo modo loquuntur Theologi. Actoro Osuum dico duas Conclusiones ad Quaestionem. Prima quod omnipotentia Dei primo mois dicta potest emonstrari de Deo ratione naturali, et hoc si Dei infinitas est naturaliter emonstrabilis. Nam philosophi sicut concedunt Deum infinitum, ita Con--Cedunt omnipotentem, quia potest in omne ossibile mediantibus causis secundis. Secundo modo autem infinitas Dei probatur e QuaeSt. PraeCed. Secunda Conclusio est quod Deum esse omnipotentem omnipotentia immediate sumpta sicut intelligunt eam Theologi non potest pro statu isto demonstrari ratione naturali, tum quia est articulus fidei, tum quia si probaretur hoc, Probaretur quod

Deus Contineret Causalitatem causarum mundarum

Sed hoc non valet apud philosophos, quia si Sol

429쪽

DISTINCT ALII QUAEST. II 413

Contineret causalitatem bovis, non propter hoc Concederent philosophi quo Sol posset producere bovem immediate tum quia philosophi non potuerunt concludere ratione naturali Deum posse Contingenter Causare ergo non Potuerunt Concludere naturaliter Deum posse immediate in omnem effectum sive in quodcunque in quo potest mediantibus causis secundis. AD PRIMUM PRINCIPALE, concedo quod ad ostendendam Dei omnipotentiam non deficiunt ne-C Se ratione in se, verumtamen istae non sunt in nobis naturaliter evidentes pro statu isto. Ad secundum patet quomodo infinitas aliter sumitur pro omnipotentia apud philosophos, et aliter apud theologos unde philosophi non ponerent infinitatem esse illam omnipotentiam quam Ponunt theologi.

430쪽

Distinctio XLIII.

Quidam amon B SUO.

Circa istam Distinctionem I. quoerisurrQUAESTIO I.

Utrum Deus possit laeere ingultum in aetu.

Videtur quod sic. I. Quia plus potest Deus facere quam homo Cogitare; sed homo potest Cootare esse aliquid infinitum in actu ergo. 2. Praeterea, imaginatio non decipitur; sed imaginatio dicit κtra coelum esse spatium infinitum; ergo est infinitum in actu. 3. Praeterea, universum aut est finitum aut infinitum. Si est infinitum, habetur propositum Sinon est infinitum, ergo Clauditur aliquo, et quaeram de illo quo Clauditur sicut de priori, et sic in infinitum, quia aut est finitum aut infinitum; si infinitum, habetur propositum, etc., et illa sui ratio antiquorum Philosophorum ad probandum infinitum CSSC, Ut Patet I S. In contrarium est Philosophus I Phys et in Ι. de coelo et mundo, ubi probat multipliciter quod impossibile est esse aliquod infinitum. AD VIDENTIA HUIUS QUAESTIONIS praemitto unum quod praemittit Philosophus I. I s.., scilicet

SEARCH

MENU NAVIGATION