Commentaria in 4 libros sententiarum magistri Petri Lombardi

발행: 1907년

분량: 469페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

ISTINCT. XXXVIII QUAEST. II 38s

- aecunas Arucissi scilicet qualiter Deus

Cognoscit futura contingentia, est controversia inter Doctores, et summari sunt quatuor Piniones. Una Si homo I part. q. I . . I. quae dicit quod futurum contingens potest considerari dupliciter: uno modo ut habet esse in se, alio modo ut habet esse in sua causa. Ρrimo modo non est futurum nec contingens, quia jam determinatum est ad esse, et isto modo potest haberi scientia de eo a nobis S cundo modo non est possibilis de futuro contingenti scientia a nobis, nisi conjecturalis. - Ad propositum, quia Deus cognoscit futurum Contingens, non solum ut est in Causa sua, sed etiam ut existens, ex eo quod futurum Coeκistit nunc intemitatis, ideo habet certam scientiam de futuris contingentibus. Et sic totum fundamentum opinionis est quod Deus habeat certam scientiam de suturis contingentibuS, quia nun aeternitatis Coexistit toti tempori in quo eveniunt contingentia, quod deClaratur si rΝunc aeternitatis excedit nunc temporis ergo X- tendit se nunc aeternitatis ad plus quam nun temporis. Sed non se κtendit a plus nisi κtenderet se ad sutura Contingentia ergo extendit se ad sutura, et sic sutura sunt praesentia nunc aeternitatis. Contra istam opinionem arguitur Sic Primo, essentia divina ratione suae immensitatis non attingit locum qui non est; ergo ratione suae aeternitatis non attingit tempus quod non est. - Praeterea, aut

ista coexistentia dicit relationem realem, aut dicit relationem rationis. Si dicit relationem rationis, tunCnihil ad propositum. Si autem dicit relationem rea-

402쪽

386 LIB. I SENTENTIARUM

lem aut illa est in Deo aut in creatura non in Deo. quia Dei ad creaturam nulla est relatio realis non etiam in Creatura, quia tunc Creatura haberet esse ab aeterno, quod est falsum. Praeterea, quod ni- hil est non potest alteri coexistere; sed futurum Contingens nihil est ut sic ergo non potest alteri coe-XiStere. - Praeterea, eadem ratione praeterita essent

praesentia aeternitati sicut futura, quod videtur NSurdum, quia praeteritum non est futurum. Fundamentum autem opinionis non valet. Quando dicitur: nun aeternitatis excedit tempus, conce . sed ex hoc non sequitur quod extendat se a futurum Clualiter, sed potentionaliter tantum. In hoc enim excedit quod si tempus poneretur in infinitum in actu, tun nunc aeternitatis coexisteret omnibus partibu ejuS.

Alia opinio est quod Deus cognosCit futura Contingentia per deas, quia deae propter PerseCtionem

Suam non tantum ostendunt res in se, Sed etiam secundum omnem habitudinem suam ad res ideat , et SeCundum omnem modum essendi, et ConjunCtionem partium dea arum. Unde arguitur siC Illud quod est perfecte repraesentativum omnium Perillud Deus cognoscit sutura contingentia sed id e Sunt hujusmodi ergo per deas Deus cognoscit sutura contingentia.

Contra hoc arguitur sic: Quidquid de reprae-Sentat, neceSSario repraesentat; sed quod necessariorePraeSentat, necessario evenit ergo futurum Contingen neCessario eveniret. Probatio majoris quod reprae82nta naturaliter necessario repraesentat; 42n

403쪽

idea quidquid repraesentat, naturaliter repraeSentat, quia ante omnem Ctum voluntatis ergo quidquid

repraesentat idea, neCeSSario repraeSentat. - μα- urea, dea repraesentat ante omnem Ctum Voluntatis quia repraesentat naturaliter Sed futurum Contingens determinatur e voluntate ergo non rePrae sentatur per deas.

Tertia opinio dicit quod Deus cognoscit futura

contingentia ex eo quod cognoscit ConcurSum auSarum secundarum et naturalium se ho non valet, quia iste concurSu Causarum Secundarum aut est necessarius, aut continous. Si nec SariuS, ergo esseC-tus evenit necessario; si autem est Contingen eadem dissicultas est ut prius, quia quaeritur per quid cognoscitur illud contingens, quia aut Per Concur- Sum aliarum auSarum a Se et Sic erit ProC Susin infinitum, aut per se immediate, et stat prima dissicultaS.

Quarta est opinio Scoti, quod intellectus di

vinus ab aeterno cognoscit sutura Contingentia Cognoscendo determinationem suae voluntatis ubi primo supponitur quod prima Causa totius Contingentiae est voluntas divina, et hoc declarabitur dist seq. E quo arguitur sic: Intellectus divinus ab aeterno cognovit determinationem voluntatis divinae ut non impedibilem sed voluntas divina Cum sit prima Causa totius Contingentiae ab aeterno determinat omnia futura contingentia ergo ab aeterno intellectus divinus cognovit futura contingentia Cognoscendo determinationem voluntati Stiae.

Sed hi sun duo dubia quia e dictis videtur

404쪽

388 LIB. I SENTENTIARUM

quod Deus determinaret voluntatem meam a a tum meritorium, qui actus est Contingens, et sic tollitur libertas voluntatis. - Aliud dubium est quare plus determinat etrum ad bonum, quam Sortem, Cum etrus et sortes sic se habeant quod nullum sit impedimentum e parte ipsorum in recipiendo talem determinationem. Ad primum dico quod cum Deus determinatistum ad bonum, non propter hoc tollitur libertas voluntatis quemadmodum in sanctis et confirmatis ingratia ponitur, ita quod non possunt mortaliter CCare, et tamen stat libertas voluntatis. - Adsecundum dico per Commentatorem . Metaph. quod indisciplinati est omnium quaerere au-S, et Magister in a. Sent dicit quod non est quaerenda Causa voluntatis divinae. Et Augustinus super Ioan. dicit: Quare hunc trahat, illum vero non trahat, noli dijudicare si non vis errare tamen si aliqua Sicausa dicetur inserius in Guaest de Praed Ilvatione. AD PRIMUM PRINCIΡALE, dico quod futurorum Contingentium non est determinata veritas, idest non est determinata entitas in se, sed in alio, scilicet in voluntate divina, quia in ea sunt determinata, cum voluntas divina sit prima Causa Contingentiae, ut Patebit dist. cf. Et per hoc patet ad secundum, quod oportet de contingentibus consiliari in se maxime quia Prae-Visum est quo eveniant mediante tali consilio. Ad tertium dico quod quamvis possim Cra non Sedere absolute loquendo, non tamen est verum faC-

405쪽

DISTINCT. XXXVIII QUAEST II 389

ta suppositione, scilicet quo sit determinatum a v luntate divina, et praevisum ab intellectu divino. Verumtamen sciendum est quod veritas hujus Quae tionis non potest persecte haberi nisi declaretur quae sit prima causa contingentiae, de quo erit sermo inst. Sest.

406쪽

Distinctio XXXIX.

Circa istam Distinctionem I9. ad Fidentiam eorum quae dicta sunt in praeced. Guaest et eorum quae dicentur hic, quaeritur primo QUAESTIO I.

Utrum in universo eveniant eonungenter Hiqua.

Et videtur quod non . Omne futurum e necessitate est futurum ergo omne futurum dem e sitate evenit, et si non contingenter Consequentia patet. Antecedens probatur sic Illa propositio est, ra et necessaria in qua praedicatur idem de seipso: sed in ista praedicatur idem de seipso cum dicitur omne futurum de necessitate est futurum ergo illud anteceden est Verum. a. Et praeterea, quod evenit determinate evenit de necessitate; sed omne suturum evenit determinate ergo omne futurum evenit de ne Mitate. I, contrarium est hilosophus T. Perihem. et ratio sua ibi est quia si non evenirent aliqua Contingenter, tunc non oportet Consiliari, quia sive Consiliaremur sive non ipsa evenirent, et ideo nullus consiliatur utrum sol debeat oriri cras. CIRCA ISTA QUAESTIONEM sunt duo videnda:

407쪽

primo, si in universo eveniant aliqua contingenter Secundo, quae est Causa Primae Contingentiae.

seuoneum rere Frimum est una opinio salsa quod nihil eveniat contingenter, sed omnia eVeniunt de necessitate, quod probatur primo, sic: Si aliquid evenit contingenter, scientia Dei posset falli, quod est salsum. Probatio consequentiae; nam OSSibile posito in esse, nullum sequitur impossibile sed Contingens est possibile ad utrumlibet, scilicet ad

Se et non esse; si ergo ponatur non esse, allitur scientia Dei, quia Deus scit illud tamquam futurum. - Praeterea, illud evenit de necessitate quod non potest impediri sed ea quae eveniunt in universo non possunt impediri ergo et omnia eveniunt de necessitate. Probatio minoris. Illa quae eveniunt in universo proveniunt cordinatione et providentia divina sed providentia et ordinatio di vina non potest impediri ergo. Ista opinio est falsa et contra Sanctos et philosophos, unde Philosophus improbat eam in I. A-rihem. et ideo arguit contra eam sic: ullus laudatur et vituperatur e his quae facit e necessitate, . Ethic I sed homines laudantur et vituperantur ex his quae faciunt ergo aliqua Sunt quae

non eveniunt ex necessitate, et si eveniunt Contingenter. - Praeterea, nullu punitur Vel praemia

tu ex his quae facit e necessitate sed homines puniuntur et praemiantur e his quae iaciunt ergo. - Praeterea, OC SUContra experientiam, quia

quilibet κperitur in seipso quod potest facere ali-

408쪽

39 LIB. I SENTENTIARUM

qua et non facere; sed hoc esset salsum si omnia

evenirent e necessitate ergo. - Praeterea, arguitur ab aliis sic: Si unum contrariorum ponitur in

natura oportet ponere alterum, . de Generat. Sed necesse et Contingens Contrariantur ergo Cum aliqua Veniant messario, oportet quod aliqua eveniant contingenter. - intimo sic: Si aliqua eveniunt. eveniunt ut prima causa vult ea evenire se prima causa vult aliqua evenire Contingenter ergo aliqua eveniunt in universo contingenter. - Et Conclusionem istarum rationum teneo.

Ad primum aromentum praecedentis opinionis, nego consequentiam. Ad probationem, quando dicitur possibile posito in esse nullum sequitur imm sibile, concedo absolute; sed acta suppositione est impossibile, verbi gratia possibile est quod ego non moveor, et hoc posito in esse nullum sequitur impossibile sed facta suppositione quod ego Curram, si poneretur illud impossibile quod non moverer, sequitur impossibile, immo sequerentur impossibilia Ita in proposito est supposito enim quod Deus sciat aliquid futurum e determinatione voluntatis, si illud futurum ponatur non esse sequitur impossibile e suppositione facta. - Eodem modo dico a s cundum cum dicitur, illud quod non potest impediri evenit de necessitate, concedo si illud simpliciter non potest impediri. Et tu dicis illud futurum praescitum non potest impediri, concedo saCta sup' sitione quod praesciatur, sed absolute potest impediri.

409쪽

----- ArucuLO, quae sit prima au-- Contingentiae, dicit una opinio quod contingentia non debet accipi in ordine ad Causam uniVer- salem Primam, sed in ordine ad causa partiCular , et sic Contingentia sumitur ex causis particularibus. Ad cujus evidentiam notat quod effectus contingens Potest comparari ad causam primam, et sic non est Contingens, sed evenit de necessitate potest etiam Comparari a causas particulares secundas, et Sic est Contingens Exemplum de calore respectu Solis qui evenit e necessitate, sed propter causa Parti- Culares s undas, aliquando est effectus contingens: igitur pluries impeditur. Hoc non tene quia eo modo Causa secunda

movet, quo movetur a prima Sed prima causa movet necessario ergo et seCunda, et sic periret omnis contingentia. Praeterea, Contra eam arguitur sic: rima causa prius naturaliter agit in suum effectum quam Causa

Secunda; sed prima causa per te habet necessitatem; virgo prius effectus habet necessitatem quam Contingentiam. Sed quod primo inest, simpliciter inest; ergo iste effectus simpliciter est necessarius et non

Praeterea illud competit alicui propriissime quod competit sibi in ordine ad primam Causam Sed in ordine ad primam causam, per te esseCtu habet necessitatem ergo effectus propriissime erit

necessarius et non ContingenS.

Dic em quod prima causa contingentiae Stvoluntas divina. Probo, uix primum ContingenS

410쪽

394 LIB M SENTENTIARUM

est Causa prima omnis contingentiae ad ea quae sunt ad extra sed voluntas divina est primum Contingens ad ea quae sunt ad extra ergo voluntas divina est prima causa contingentiae. Major Probatur e Philosopho a Metaph. ubi dicit quo primum in unoquoque genere est Causa in omnibus aliis ut sint talia, unde primum calidum est Causa in omnibus calidis, ut sint calida. Praeterea, illud est causa prima Contingentiae respectu Cujus est omnis contingentia Se e ordinatione et dispositione divinae voluntatis est omnis contingentia ergo voluntas divina est prima

AD PRIMUM PRINCIPALE, cum dicitur: omne futurum de necessitate est futurum, dico quod tyde necessitate aut determinat identitatem praedicati ad subjectum, et tunc propositio est Vera, Se non ad propositum, aut determinat modum veniendi.

et sic propositio est salin Ad secundum, nego majorem, nam artifex e- torminate facit arcam, non tamen facit eam clem Sitate, quare non Valet.

QUAESTI, II.

Secundo quaeritur Utriim Deus habeat solentiam nee sariam de turis eontingentibus.

Videtur quod sic, quia scientia infallibilis est Scientia necessaria sed Deus habet scientiam insal-

SEARCH

MENU NAVIGATION