장음표시 사용
71쪽
DISTINCT II QUAEST. I sPraeterea, nullum demonstrabile est per se notum se Deum esse est demonstrabile, per Philosophum S. P sic et per Avicennam . Metaph.
c. . . ergo Deum SSe non est Per Se notum.
ne erus Aru ιμ dico quod est tantum
Sed dicit hic unus doctor, scilicet Varro lib. I. d. a. q. . quod Sta Conclusio, scilicet unitas Dei, non est demonstrabilis sed accepta est per fidem, sicut ponit Rabbi obses quod unitas Dei accepta est a lege. Doctor autem noster dicit quod unitas Dei est demonstrabilis et est tantum unus Deus, quod ipse probat Primo ex iusnito intellectu sic: Si sunt duo dii, aut unus intelligit alium, aut non Si non intelligit alium, ergo est imperseCtus, et Per ConSequens non est Deus. Si autem intelligit alium, aut hoc est per essentiam propriam, aut Per eSSentiam alterius Dei. Si primo modo ergo non CS DCUS, cum non intelligat alium Deum per CtisSi me, Cilicet per essentiam alterius Dei intellecti propriam, quia nihil cognoscitur persectissime, nisi CognOSCR-tur Per Sentiam suam vel per aliquid persectius in-Cludens eSSentiam suam persectius quam ipsa sit in se essentia autem alterius Dei in nullo includitur persectius quam in se. Si auum detur aliud membrum, scilicet quod unus Deus intelligat alium cressentiam Dei intellecti ergo Deus intelligens non StDeuS, quia ejus actus est posterior objecto. nam
72쪽
omnis actus qui non est idem objecto est posterior objecto. Praeterea, ejusdem potentiae non sunt duo objecta adaequata; sed si essent duo dii, tunc ejusdem potentiae essent duo objecta adaequata, quia unus Deus haberet pro objecto adaequato propriam essentiam alterius Dei ergo est tantum unu DeuS.
Secunia principaliter probatur hoc ex insulta voluntate, quia unus Deus, aut diligit lium tantum quantum se puta infinite, aut non Non primo modo, quia nihil diligit aliud tantum
quantum C, Vel tu quam e Cuju non Si Pars nec ab eo dependens: Sud unus Deus non est Pars alterius, nec ab eo dependenS. cc renudo modo, quia tunc voluntas ejuS SSet perUerSa, quia Voluntas recta infinita diligit infinit bonum infinitum.
Praeterea, unus au aut ruitur alio Deo aut utitur: non primo modo quia tunc haberet clu' objecta persecte beatifica nou sescundo modo, quia
voluntas ejus QRRet unam PerVcrSa, nam Summa Perversitas est uti ruendis.
Tertio principaliter potest probari hoc ex
ratione nec se Se sic, Scilicet si necesse SS Potest esse essentialiter plurificatum, qua ratione Potest esse in pluribus, eadem ratione potest esse in infinitis ergo si sunt plures dii, qua ratione PoSSunt Sse plures, eadem ratione et infiniti, quod est inconveniens; et rue est ratio Avicennae, T. Metaph. Praeterea, Deus est necesse esse Sed non PoSSunt 88 plura necesSe SSe ergo non OSSunt esse plures dii. Srobatur minor per Avicennam
73쪽
DISTINCT II QUAEST. I 37Ι. Metaph. . . siC Si sunt plura neceSSe esse, tunc aliquibus rationibus distinguuntur; et tunc quaero de rationibus illis, quia aut Sunt neceSS QSSe, ut non Si non ergo necesse esse includit aliquid quod est possibile esse, quod est falsum; si vero sunt necesse esse, tun habebit duas atmnes necessitatis, et hoc est inconveniens, quia aliquid esset . neCeSSeem Per aliquam rationem, qua apposita vel remota, nihilominus esset neceSSe CSSO.
Quarto potest pro ari per viam causalitatis
et omnipotesnt P. Ponatur enim quod unus Deus velit etrum producere, et alius velit Petrum non produCi, tun quaero an Petrus ProduCitur, an non. Si producitur, ergo Secundus Deus non est Omnipotens Cum velit etrum non produci, et Si non osset Deus. Si autem Petrus non Producitur, ergo prior Deus non est omnipotens, quia vult Petrum produCi, et si non Si Deus. Sed diceres, quod argumentum sorte non Valet,
quia illi duo dii fecerunt pactum ad invicem ut quod vult unus vult alius. Dico quod nou, quia
ejusdem effectus non OSSunt esse duae causae O- tales in eodem ordine Causae, quia e quo a USRtUS
est ab una, impossibile est quod fiat ab alia sed potentia infinita est causa totalis effectus in ratione
Quinto conrirmatur per rationem Philosophi
δ. υs circa medium. Unum, inquit, PrimummoVens magis quam multa portet aestimare, in his enim quae sunt natura, idest in rebus naturali-hus sussiciens est unum primum moven CSSe Orgo
74쪽
non Portet ponere plura, quia nulla pluralitas est ponenda sine neCessitate.
Praeterea, hoc idem probat in ne a Metaph. per hoc quod entia non volunt male disponi, et tunet insert unus ergo dominatus et unus princeps. - valet dictum Rabbi oysi, nam unitas Dei accepta est a lege propter populum qui pronus esset ad idololatriam, quamvis in se esset demonstrabile, sic etiam esSe Dei acceptum est a lege, sicut habetur Exodi. I. Ego sum qui sum et tamen esse Dei est demonstrabile. AD PRIMUM PRINCIPALE cum dicit Damascenus quod cognitio Dei est omnibus inserta, dico quod cognitio potest accipi vel pro actuati notitia, et sic illud non est de mente Damasceni, quia ipse dicit ibi quod nemo novit Deum nisi inquantum
ipse se revelat Vel potest accipi pro potentia cognitiva per quam Possumus cognoscere Deum in quibusdam conceptibus CommunibuS, et hoc non
Ad secundum dico quod veritatem esse in Ommuni est per se notum; sed cum infertur ergo Deum SSO Si Pur Se notum, non equitur, Sed est fallacia cousequentis a superiori ad inserius amrmando ergo etC. QU ESTI II. Secundo quaeritur
Utrum eum unitate essenthe stet trinitas personarum,
Quod non videtur . Quia relatione OPPOSitae sunt aequali dignitatis; sed relationes producen-
75쪽
tis et producti sunt oppositae ergo Sunt aequaliRdignitatis; sed relatio producentis constituit tantum
unam PerSOnam ergo relatio producti constituet tantum unam PerSonam, et si erunt tantum cluae
personae in essentia divina. a. raeterea: Filius est aequalis nobilitatis cum Patre, quia Sunt aeque omnipotentes; sed Pater potest generare ergo et Filius potest generare, et sic erunt duo Filii in essentia divina. Contra. . Ioau. F. Tres sunt qui testimonium dant in Celo. CIRCA ISTA QUAESTIONE si procedendum est: Quia enim Trinitas personarum investigature ordine productionum, ideo tria sunt videnda. Primo si in divinis sit aliqua productio intrinseCa. Secundo quot sint istae productione intrinsecae. Tertis his videndum est principale quaeSitum. ouuneum su Wrimum est error Commentatoris a Memph. et Avicennae . staph. quorum principia sonant nullam in divina essentia esse productionem intrinseCam, quod primo probant sic
nullum productum est e se necessarium Sed quidquid est in essentia divina est X Se QCOSSarium
ergo nihil est ibi productum Major probatur dupliciter Primo sic nihil est simul necessarium e Se et ab alio sed productum si est necesSarium Si neCOS- sarium ab alio, et ergo non a SQ. Secundo sic: Omne productum possibile est produci; sed possibilitas repugnat necessario igitur
nullum productum Si neCOSSarium.
76쪽
Praeterea productio non est sine dependentia; sed in divinis non est dependentia, quia tunc dependens esset imperfectum ergo in divinis nulla est productio. Major probatur, quia alias natura SSet X aequo in producente et in producto, et non PraeeXigeretur in producente, quod est Contra rationem productionis.
Contra istum opinionem arguitur Si a quibusdam, per rationem Richardio de Trin. tum per rationem boni quod est sui diffusivum, tum
per rationem potentia summae activae, tum per attinnem perfecti, quas rationes omitto quia forte non concludunt emcaciter. - Et arguo Contra opinionem probando quod in divinis sit aliqua productio ad intra Primo sic: Quidquid de ratione sua formali est principium productivum, illud in quocunque est Sine imperfectione, et a se est principium productivum; Sed memoria foecunda summe perfeCta Sive intellcctus summe intelligens habens objectum intelligibile est principium productivum notitiae genitae ergo, Cum in Deo Sit memoria perfecta et a se, ibidem est principium productivum notitiae genitae. - Et tunc ultra arguitur sic: Ubicumque pinnitur principium productivum perfectum, Si Si necesSSe ne et usuitum, necessario ibi ponitur productio perfecta sed in Deo ponitur principium Productivum notitiae genitae, e praecedenti SyllogiSmo, et est necesse esse, et infinitum ergo neC Sario ibi ponitur productio perfreta et vocatur perfecta quia adaequale se habet a principium productivum;
77쪽
DISTINCT HI QUAEST. II 6 iquemadmodum ejus intellectus est infinitus, ita notitia genita est infinita. - Consimiliter potest arguide voluntate, quia voluntas infinita habens objectum amabile infinitum, sicut ponitur in Deo est principium productivum amoris infiniti. Secundo arguitur ad principale. In unoquoque genere imperfectum arguit perfectum in illo; sed omnis productio in Creatura est imperfecta quia non attingit finem persectum vel Completum perfectionis, qui est assimilatio persecta in unitate naturae, quod
non est in Creatura, et tamen hoc non includit contradictionem ergo oportet dare productionem Persectam quae sit in unitate naturae Sed non potest
poni nisi in Deo ergo. Nec rationes Commentatoris concludunt. Prima non, quia possibile dicitur multipliciter . Uno
modo dicitur possibile quod distinguitur Contra r/npossibile, et isto modo est possibile Deum esse. Secundo modo dicitur possibile prout distinguitur Contra necessarium et ut est idem quod contingens et isto modo non cadit in Deo. Tertio modo dicitur possibile in ratione ad agens, et illo modo omne producibile est possibile, et si negetur ista
propositio nullum productum e Se S DCCCSSarium, nisi per F ex se intelligatur idem genti Causae efficientis unde filius est e se neceSSO OSSC foranaliter, sed a patre est productis necesse esse. Et SiCpatet a primam probationem majoris. Et eodem modo dicitur ad secundam, quia ossibiles prout dicitur relative ad agon non repugnat CCCSSari e Sosormaliter.
78쪽
Ad secundam rationem dico per interemptionem majoris non enim sequitur: est ab alio ergo pendet. Et cum probatur per independentiam, concedo quod aeque independenter est natura in producente et in producto. Et Cum arguitur non mrit independentia, nego consequentiam, quia de n- dentia sequitur entitatem formalem dependentis, et quia in divinis est eadem entitas absoluta, ideo nulla
est ibi dependentia. δε μουνια Are usi dico duas Conclusiones Prima, quod in divinis sunt duae productiones ad intra Secunda, quo istae duae productiones non sunt ejusdem rationis.
Primam Commentationem probat unus Doct.
Henricus uori 6. . . Actus notionales fundantur Super essentiales immanentes; sed actus essentiales immanentes sunt tantum duo, scilicet in-ulligere et velle; ergo sunt tantum duo actus no tionales, sive duae productiones, scilicet generare et spirare.
Scotus probat eam sic: Ubi sunt duo principia productiva ad intra habentia productiones adaequatas, quae Semper manent, ibi sunt duae productiones tantum sed in divinis sunt duo principia productiva ad intra habentia productiones adaequataS, qua SemPer manent ergo Sunt tantum duae Productiones Privia sar minoris probatur siC
Pluralitas principiorum activorum in divinis non potest reduci ad unitatem propter oppositum modum principiandi, quia unum inclinatur libere, aliud na- ruraliter non etiam unum potest reduci ad alte
79쪽
DISTINCT HI QUAEST. II 63rum, quia tunc quod reduceretur esset imperse-Ctum SeCundum totum genus suum; sed pluralitas principiorum produCtivorum, vel oportet quod re--catur ad tinitatem quod Se non poteSt, ut P tet e praedictis, vel ad tantam paucitatem ad quantam potest reduci; sed non potest reduci ad minus quam ad dualitatem ergo sunt ibi duo principia productiva. - Secunda pars minoris probatur, quia memoria in ita habet notitiam genitam infinitam adaequatam quae Semper manet, et eodem modo voluntas in ita habet amorem adaequa
Semnaiam Conclusionem, scilicet quod istae
productiones non sunt ejusdem rationis sed alterius probant aliqui sic Illa quae sunt ejusdem rationis non possunt multiplicari nisi per materiam; sed in divinis non est materia ergo non sunt ibi duae productiones ejusdem rationis. Contra istam rationem adducit octor noster instantiam de Angelis, quia Cum Angeli, SOCUnclum istum, non habeant materiam, non OSSunt esse plures in eadem specie, et Sequuntur contra eum tres Articuli condemnati Parisiis a Domino Stephano. Unus dicit sic quia intelligentiae non habent materiam, ideo Deus non potest facere plures Angelos ejusdem speciei error Secundus quod Deus non possit multiplicare individua sub eadem specie sine materia error Tortius quod sorma non suscipiant divisionem niSi secundum materiam Cr-ror nisi intelligatur de formis ductis de potentia materiae ergo de formis non iductis de potentia
80쪽
64 LIB. I SENTENTIARUM materiae, sicut est in proposito, hoc dicere est er
Et praeterea contra fundamentum istius opinionis sunt multae auctoritates. Supponit enim quod multiplicatio individuorum fiat per materiam, quod improbat Commentator a de anima com . . et Iet Avicenna a Metaph. c. ult. sicut melius declarabitur lib. 2. diSt. 3. Ideo probatur ista aliter sic: Quando potentia CXhauritur per unum actum, non Potest in alium actum ejusdem rationis; sed in unica Filii gene ratione exhauritur tota potentia generandi ergo non potest in alium actum ejusdem rationiS. Alio modo probatur eadem Conclusio si per Scotum: Si possent esse ibi plures productiones ejusdem rationis, ergo et infinitae; et si possunt eSSe infinitae, ergo neceRSario sunt, qui nihil est ibi nisi necessarium Ultimum couSsqucus CSt mPOS- sibile ergo et aut e cras Cous quesutia Probatur, quia quando natura non determinat unum PraeCiSe, non poSSunt CSSe tot quin possunt CSSe plures, et etiam in sinitin, secundum Avicennam a Metaph. ergo si in divinis ossent plures filii ergo et infiniti obatur per Augustinum, contiri Maxim lib. F. ubi vult quod si Filius posset generare, Pater haberet nepotem; et tunc generatio non CSSO terminata, Sed posset ire in infinitum. Praeterea, quod QSDCX se quaedam singularitas non potest multiplicari in plura Hii dem rationis; sed filiatio sive spiratio est e se quaedam SingularitaS ergo nullum illorum potest multiplicari cin plura