장음표시 사용
201쪽
quod illis denuo legebatur: quorum aliqui aliqua de
nouo dicebant,aliqui dictum suum prioris vilitationis declarabant: proinde etiam haec secunda visitatio generalis ratificatiua,fuit nulla,eo quod facta sit clar Econtra formam eitatae ordinationis. Et confirmatur, quia testis debet serre testimonium ex ore proprio, non scripto,non signis,& umilibus. At hi testes in securida visitatione remittentes se ad dictum in priori vita Aion iam non tellificabantur ore proprio. Et vltimo potest confirmari ex eo quod tradit Rodrig. tom. . a. q.quae=L2I art. 3 ubi dicit quod Praelatus Regularis in iudicando deficiente lege canonica, recurrat ad suam Regulam,ri statuta: Ic his deficientibus,debent recurrere ad ius ciuile, praecipueque ad Ieges ciuiles Tegni in quo vivant. At leges ciuiles regni istius annullant primum, ac secundum processum iactum, ut
supra vidimus ergo Religiosi culpat in illis processibus non potuerunt iudicari, vel puniri iuxta illos. Pro responsione quaestionis praemitto primo, rem esse certissimam quod Religiosi non tenentur seruat eleges seculares, maxime in poenalibus: ad hoc enim habent priuilegium exemptionis, per quod omnino eximuntur ab omni iurisdictione seculari: Λcili rum delicta puniantur habent ius canonicum, deinde suam Regulam, tertio statuta Religionis nulla enim Religio est, quae non habeat suas leges, ac statuta pro delinquentibus puniendis. Quod co firmo claro eXem-l lo:nam,magis exempti sunt Religiosi a legibus ciui-ibus, icenalibus sui Regis ,ri regni, quam sunt. Reges particulares a legibus iuris ciuilis communis Imperatorum, quia Imperator est caput Regum:&Rex istius regni nullam habet superioritatem ad con
202쪽
nem. Et tamen videmus, quod Reges particulares in suis regnis non obligatitur iudicare secundum leges Imperatoris sed via ulcluitque ex propriam legem condit in aliquibus negotiis, per quam iubet casus sui regni iudicari omissa lege iuris ciuilis communis:ergo a fortiori id pote iunt facere Resigiones pro iudicandis causis Religiosorum, cum Religiosi Praelati magis exempti sunt a iurisdictione Regis, quam Rex exemptus sit a iurisdictione Imperatoris. Praemitto secundo, omnes Religiosos hodie, saltem per communicationem priuilegiorum, habere priuilegiam, ut in caulis Religiosorum non seruentur apices iuris, sed sola iuris subitantia, sicut in particulati Bonifac UILI. concessit Fratribus Minoribus, prout habetur in Momment Pruinis ol. 21. dc in particulari eodem ruuntur Religiosi Ordinis istius, quo agitur in Collectores Apostolici in hoc Regno concessionem habent a sua Sanctitate, ut in causis de cidendis possint etiam procedere de plano, non seru tis apicibus iuris. Praemitto tertio, quod leges ciuiles non obligane Clericos, nec proinde Religiosos, ut inter alios probat
ubi ait, quod tunc solum lex ciuilis obligabit Clericum,quadosuerit approbata per Ecclesiam,vel quam do ex illa agit de re obligante ex iure naturali, vel diuino Se quod etiam in hoc casu lex ciuilis non obligat Clericum sicut lex saecularis, sed obligabitur Clericus a lege Ecclesiae approbatis legem sae cularem, vel lege diuina, vel naturali, obligantibus ad illud quod
praecipit lex saecularis: quae omnia sandantur in omnimoda exemptione,qua Clerici eximuntur a potestate saeculari. Quod si lex saeculari non obligat Claricos
203쪽
iuxta praedicta, multo minus obligabit Religiosos, qui habent plura priuilegia eximentia illos, non olum a potestate sarculari, sed etiam a iurisdictione pii coporum, ee caeterorum similium Praelatorum. Et conti r-naatur in palliculari quod Religiosi in causis criminalibus non obligentur ad leges poenales saeculares: nana lex poenalis faecularis saepe imponit poenas incompatibiles Religiosis,utpote exilium, poenam pecuniariam, mortem,quae poenae non pollunt Religiosis irrogari ergo sicut Religiosi in impositione poenae non obligantur ad legem aecularem, lic etiam non obligabuntur ad alias dispositiones legum saecularium circa causas decidendas in procellus faciendos, maxime si
Hoc posito sit prima conclusio. Prima inquisitio
generalis, de qtia est quaestio, facta a patre iniuriato non fuit inualida, ex eo quod illam non fecerit, eodem statim die, quo fuit necta iniuria ; neque item ex eo quod ipse per se testes exceperit, contia duo in Oppositum a lege Portugalliae praecepta Probo .e proxi-mesdictis, nam Religiosi non tenentur seruare legem saecularem,eiusve dii positionem in suis causis formandis,ut satis probatur ex dictis in tribus numeris praecedentibus. Et in particulari confirmatur ex citata concessione Bonifaci VIII in qua ponit haec verba: Ad
correctiones,or punitiones insistendas procedere valeant se cundum con sietudines approbatas ct secundum generalia
statuta facta,vel facienda rimulis iuris,c apicibus postpotis Ubi clare iubet causas Religiosoru iudicari secui dum sua statuta, no secundum leges saeculares Secundo,quia etiamsi illa lex esset canonica,ut procellius fiet et in eodem die, in quo tacta est iniuria, adhuc ad id noli obligaretur Praelatus Regularis exemptus a iuris
204쪽
apicibus: nam fieri processum hodie,vel cras,non potest pertinere ad lubstantiam iuris, ut patet:quid enim
facit ad substantiam iuris si procellus hodie fiat , vel cras, si alias seruentur substantialia illius Et quod ait ne ad secundum punctum,de assistentia Praelati exciapiente praedictos testes in sua causa propria: dico non elle in hoc casu aliquid contra lubitantiam iuris. Probo euidenter excipia lege Portugalliae citata iam ibi
Rex in poenam iniuriantis iudicem, concedit ut iudex iniuriatus serat sententiam in sua causa petopria,neque cred. lex eis contra subitantiam iuris ferre iudicem sententiam in causa suae iniuriae , at multo minus est.& minus periculosum excipere testes cum Notario,in cuius praetentia non potest iudex testes corrumpere, quam iudicem laesui ferre sententiam in suo casu ac proinde si non est contra substantiam iuris , ferre sententiam in sua causa, etiam non erit contra substantiam iuris excipere testes cum Notario in sua causa: &proinde si illi conceditur illud primum quod est malus, potuit etiam concedi hoc secundum quod est mi-nes,maxime per cap.praeterea superide ossis.c potestaud
cis delegati ubi Papa dicitiquod eo ipso quod causa aliqua alicui committitur, super omnibus, quae ad ipsam causam spectare noscuntur, plenariam recipi potest tem.Sic ibi.Tertio probatur euidenter non fuisse obligatum istum Praelatum regularem ad faciendum pro- celsum in eadem dies, nec ad excipiendos testes per alium inquisitorem: nam si ad hoc praecise obligaretur per illam legem saecularem , obligaretur pariter in sententia imponere poenam taxatam ab eadem lege, ςxilii Asricani, v.g. pecuniae,in similium,quod nemo
concedit. Ergo sicut ad impositionem poenae non ten
xyr, neque obligabitur ad dispositionem legis illius.
205쪽
Ultimo probatur, quia hoc quod est Praelatum iniuriatum polle punire subditum iniuriatem lata sententia,non est olum lex saecularis Portugalliae, sed etiam est lex Imperialis communis l.Senatusconsult.fue ossic. pro . per quam conceditur iudici iniuriata puniro propriam iniuriam sibi factam; at in dicta lege, Doctores illam citantes,4 explicantes,non dicunt quod iudex iniuriatus debeat eodem die facere processum, &per alium inquisitorem testes excipere. Vide Riccium F. pari. Decisionum , decis i 9 7. Iulium Clarum in
praxi crim. q. 3 3. num. 26. eius commentatorem Ba
iardum ad citatam quaestionem, quorum nullus exprimit pro obligatione eiusdem legis debere iudicem laesum eodem die iniuriae facere processum,& testes per altu excipere. Et in particulari Riccius citato loco ait posse iudicem offenium cognoscere causam,& esse iudicem in propria causa,& citat Cancer.Licet ergo lex
Portugalliae obliget ad illas duas clausulas , lex ciuilis ad illas non obligans poterat valide,ac licite obseruari ab illo primo visitatore praedictas illas duas clausulas omittente e cumque lex Imperialis illas omiserit, signum est quod non sunt de substantia iuris. Confirmantur haec amplius per id quod tradit Aldrete lib. 1. de Relie . discip. p. II. num. I s. videlicet quod Praelatus potest punire iniuriam sibi factam , si
istiuria est notoria, praeterea si est poena certa posita in lege id ad hoc citat multos Doctores, ne requirit duas citatas conditiones , ut testes per alium excipiat, eadem die; addit Aldrete,quod si iniuria non fue
rit notoria,nec habet poenam certam taxatam,tunc in
serior Praelatus causam remittat Praelato superiori, fa-m informatione,ut illam puniat: cita asterunt multi textus ibi ab eodeo citati. At in isto nostro casu iniuria
206쪽
inria sui notoria, Sc est poena taxata in multis textibus, de praeterea Praefatus offensus fecit solum in μmationem, quam remisit ad superiorem , videlicet Apostolicum Collectarem. Secunda conclusio Secunda inquisitio generalissacta modo supra dicto a duobus visitatoribus deleg tis , non combusta priori visitatione, sed excipiendo testes, qui se remittebant addicta in priori vilitatione, non sui nulla ex desectu, quod testes non dicebant testimonium per extensum, Sciretenus, sed se remittebant ad dictum in priori visitatione Principale sundamentum istius conclusionis est , quod iam diximus. videlicet, Religiosos non obligari ad illam legem ciuilem, de praeterea,quia testem dicere testimonium pet tensum,non obligat de iure,quando idem testis iam idem testi inonium dederat in alia inquisissone prioriuetiam nulla, ad illam se remittit in secundo examine testium. Habet hoc expresse Ric. 1 familiarum Decisionum,decisi 9 I. ubi ait, quod quando primum examen testium fuit nullum is pars opposita accusae fuisse hanc nostram primam visitationem ktunc, aid Riccius, licet primum examen testium non fuerit rite factum , poterit testis examinari super eisdem attestationibus, despoterit se remittere ad depositionem in primo examine factam. Et citat ad hoc Decisionem quandam Rotae Rom. m. 287 de Guidonis Papae. Idem tenet in terminis Miranda in Ordine iudiciario,
v. s. 9 dc praxis obseruat , quod saepius testes se Iemittunt ad tuam antiquam depositionem in alio examine factam. Iam ergo apparet quod non contra substantiam iuris, quod testis se remittat ad suum
dictum in alio processu datum, proinde non esse de sybstantia
207쪽
substantia iuris, ut in fecundo processu dicat omnia per extensum ote proprio .cum qu hoc non lit de substantia, sed de apicibus iuris, ad id Religioli non tenebuntur, ab eisdem apicibus exempti. Idque maiorem vim liabebit, si tali teste in secunda vilitatione lectum fuit prinium dictum in priori visitatione, de ille ratificet, sicut dicitur in hoc nostro casu contigist Quod vero noua ratificatio actus antea ua ualidi, acificet, Areualidet actum praeteritum inualidum ,res est notissima, & multis firmata exemplis. Nam prosellius nulliter, postea sublato impodimento, per tu solum, cinterne potest ratificare priorem prosellionen nullam, ut est communis opinio,& inter alios probat Sanched
antea nullum, sublato impedimento potest reualidati postea pexactu ratificativum idque sine noua solemnitate Parochi,&c. Confirmatur ex regula iuris in si . in quo dicitur reg. Lo quod ratiliabitio retrotrahitur,&c. ibi ponuntur exempla quibus probatur rati habitionem subsequentem confirmare, reualidare actus nullos praeteritos desidem tenet Sarmient i pari Reddit.Eccissi .cap. 3. dicens id maxime locum hab re,quando ista ratificatio fit solemniter, sicut sacta est: ista coram duobus visitatoribus delegatis, Motario: citat Sarmien aliquos textus. Idem tene Riccius clari.Co ect. 3 dicens,quod ratificatio operatur u liditatem actus, seu procesnis alias inualidi i citat
Confirmo haec omnia clariis ira exemplo Theologo,quod ponunt Theologi in sacramento confessi ni sacramentalis. Hac enim ex doctrina Theolog. de praecepto Christim facienda est a poenitente ore proprio, ac de singulis peccatis: quo non obstante dicunti Theol
208쪽
Theol quod si ego heri feci tria, vel quatuor peccata coram meo Congcssore, lodie illi confiteor , sulficienter confitebor, dicendi, accuso me Pater de illis quae heri vidisti me facere contra legem Dei: idque nihil exprimendo, sed remittendo te ad factum hesternum. Secundo dicunt Theologi,quod si ego seci consessionem nullam alicui Confessori propter aliquem defectum an nudantem cosessionem in post octo dies
ablato obice,iterum eidem Consessori confiteor,tempore quo Confessor adhuc habet memoriam meorum
exactissimam,dicunt Theologi, quod erit c5fessio valida, si poenitens in genere solum dicat, Accuso me de omnibus quae tibi confessus sum octauo ab hinc die in praeterita consessione,absque eo quod de praeteritis peccatis aliquid exprimat, edi
tum se temittat addictaui consessione praeterita. Haec dao exempla ponit Suareest .de poenitentia,dio a. 22. sed . 6. n. F. 96 citans alios. Quae omnia satis comprobant, ut debeant valere testimonia data per Religiosos de quibus agiturhin secunda visitatione ista licet in illa nihil dixerint denuo oretenus, e solum e remiserint ad prius testimonium datum in prima vilitation illisque in secunda ista visitatione iterum lectum. Neque hoc secundum testimonium, lecto sibi priori dicendum est testimonium datum per papyrum tantum quod reprobatur in cap. Relatum . q. 2. l.de Minoribu ,σde Minor.f. et de quo Rodrigsom. 4. Sum. . 33. num. 6. Non inquam hoc testimonium est datum per papyrum tantum , sed ore proprio, cum testis ibi cito priori testimonio , dicat ore proprio se ratificare illud omne sibi nunc linum,&ii priori dictum Imo etiamsi non legeretur sibi nunc
prius testimonium, sed solum diceret remitto me ad
209쪽
prius testimolitum, non diceretur secundum dari per Papyrum tantum Inam sic dicendo, ratificat illud quod iam dixerat ex ore proprio. Aliam exceptionem, siue excusationem opposuerunt Religiosi culpati dicti Conuentus: dc fuit, quod cum dictus primus visitans primo publicauit literas suae commissionis ad visitandum , aliqui Religiosi opposuerunt praedictam commissionem Apostolicam non intelligi pro illo Conuentu,& sic dubium suit de valore suae commissionisci quo dubio stante, Religiosi
inobedientes, ac delinquentes non videntur puniendi tanquam resistentes Praelato, vel visitatori Apostolico:cum dubium es iet an reuera talis esset. Ad hoc primo respondeo Collectorem Apostolicum, qui eidem visitatori commissionem dedit ad visitandum praedictum Conuentum, post illam seditionem in inobedientiam consultum respondisse, priores a se datas literas commissionis pro illo Conuentu visitando veras, ac validas fuisse,& sine causa ab aliquibus male fuisse interpretatas. Quo posito dico secundo,quod si iste prior visitator ostendit literas suae commissionis, quae erant clarae, ter solam proterviam poterant impediri, nec ipsi inobedientes fecerunt debitam diligentiam ad probandam illarum nullitatem,sed ex passione praecipue,id impediuerunt, non euadent poenas
inobedientibus constitutas. Declaratur exemplo occidentis clericum , qui reuera erat clericus, sed occidens nesciuit eme clericum,quia non fecit debitam diligentiam ad hoc sciendum: iste talis non Iliberatur ab excommunicatione, quia culpa sua ignorauit quod posset applicari ad hoc intentum Adde quod licet certo constaret literas commissionis illius visitatoris primi es tu nullas, non habebant licentiam Religiosi illi inobedien
210쪽
inobedientes ad illum repellendum iniuriis,verbo,vel facto exhibitis,de quarum punitione agitur: sed poterant illum a visitando repellere aliis iuris remediis , ut appellanda, vel coram illo non comparendo in visitatione, similibus. Ad primum argumentum in contrarium senil tum in violatione, te non obseruatione legis saecularis Portugalliae,patet satis solutio ex dictis num. 3. q. ubi euidenter probauimus, Religiosos non teneri in suis causis obseruare leges saeculares. Ad confirmati nem, patet solutio ex dictis in m. . in sine, ubi diximus testes secundae visitationis remittentes se ad dictum in priori visitatione, dicendos esse serie testimonium ex ore proprio, non per papyrum, ob causam claram ibi datam,in propter exemplum consessionis
sacramentalis eodem num. . adductum. Ad dictum
Rodrig. qui dicit Religiosos in iudicando debere recurrere ad leges sui regni, dico primo, illum ad id non obligare: solum dicit, oportere ita fieri: silicet Rodrig. diceret ita omnino esse faciendum allius solum dictum non sussicit ut obliget Religiosos seruare leges saeculares ob multa quibus in praecedentibus ostendimus Religiosos ad id non teneri. Et licet Rodrig. ibidem citet Baldum, Cumanum, mecium, dicentes Religiosos in genere debere iudicare secundum leges iuris communis ciuilis,hi tres Authores Rculares non
habent authoritatem ut Religiosos ad illum obligent, cum post illos multa priuilegia exemptionis sint conces a a Summis Pontificibus, per quae Religiosi eximuntur a legibus saecularibus Adde quod post illos
tres Doctores,alij Doctores graues,in recentiores, ut Riccius Guido Papae,PaZ,ωMiranda citati num. 6.diar erunt pome testem se remittere ad suum prius anti-