장음표시 사용
661쪽
sito:ergo filius non defendebat se iuste a patre sic iuste illum castigare volente: nam alias daretur bellum iustum pro utraque partessii scilicet pater iaste posset punire,iu filius polliat iuste repugnare etiam cum damno illato patri: quod bellum iustum pro utraque parte Doctores non admittunt addit quod pater fili una baculo percutiens non intendebat,nec poterat sic filium occidere: nam baculo percutiens non praesumitur velle occidere maxime si sit pater,ut probat Iulius Clarus in praxi crimis 3 homicidium, n. s. referens casum similem, qui contigit Neapoli. Qiuod magis declaratur;
conlirmatur per ea quae tradit Sylvest verb.cidium 3.qrast. Acto . Tabiena verb irregularitas a. num. 3. dicentes, quod defensio illicita illius, qui licite impugnatur, non excusat illum ab irregularitate,
cum se u illicite defendat: at iste filius illicite se
defendebat a patre illum punire volente: ergo nori excusatur per illam manuum iniectionem ii patrem.
Secundo dico, quod quoad secundum casum quando iste filius evaginato gladio cum patre rixatus est, non constat quod pateria erit aggresibr, sic per hoc filius nota: excusatur ah IJxa Dei fidelicet pater fuerit aggressi, quoad rixam, sifilius initio rixae pos-sset se defendere a patre iuste, non poterat finita rixa, dicere patri verba ivturiosa, neque illum negare esse
patrem suum. Nam transacta rixa, ac defensione, patrem iniuriare, non pertinet ad de sentionen , sed o fensionem ut enim bene probat Reginaldus cit. loco, seu tomuiλ3o tradi. 1.num. IO6. deducens id ex duobus
iuris Capitulis, quando aliquis se defendit ad propulsandam vim sibi illatam, id non decet facere ad vindicandam iniuriam praeteritam, id enim ellat se vindicare: sed solum debet propulsare vim praesentem. Vnde
662쪽
de hie si ius dicens patri iniurias post rixam,non se de fendi sed vindicauit, iniuriauit idemque fecit, scilicet iniuriare,quando patrem transeuntena non se lutauit leuato galero. Secundo principaliter respondeo ad hoc argumentum cum doctrina Doctorum , quam Doistores colligunt ex cap. 6siepimus de homisid cum glossa ibidem ver.tutela,& Summistis vel Irregulinit.u, quando agunt de defensione facta cum moderamine inculpatae tutelae ubi dicunt, cluod ut se aliquis iuste defendat a praesente violentia, inter alia debent haec concurrere. Primo, ut si potest fugere fugiat,si illi fuga indecora non sit. Secundo,ut saltem clana et, ac voci retur Tertio,vt pro defensione faciat minus quod facere potest, quod tunc seruabit, si illud tantum fiat, quo omisse vis illata repelli nnii posset. Quarto,ut si possit se defendere percutiendo, vel vulnerando, non occidat. Iam vero hic filius hanc Regulam no seruauit in sua defensione. Quando enim pater prius baculo iulum voluit percutere,poterat filius sine opprobrio patrem fugere, ut patet, non illum ad terram allidere:
Poterat ite i baculiim de manu excutere dci non patrem ad terram prosternere. Item, quando cum patre
rixatus est evaginato gladio in platea,etiamsi pater esse se aggressisx poterad fugere per plateam publicam si
ne opprobrio, nussum enim deducus est filio patreruiratum fugere.Tertio,in eade, iaca excessit filius,quando finita rixa patri dixit iniurias in negauit illinia elle patrem sutina, caput poste non discooperiebat, haec enim omnia finita rixa,non pertinebant ad iustam defensionem,sed ad claram iniuriam, Moffensionem.Vide inter alios Reginaldum clamo traft.2.amm. IOS. Quod attinet ad secundam partem istius tertii
quaesiti , quomodo scilicet hiς filius debeat a patre ex-
663쪽
haereclares, dico id facere debere patrem in testarmento
posito,& expresso proprio nomine istius filii, expri
mendo caiisam ob quarn illum priuat haereditate,quid scilicet sibi talem,ac talem intulit iniuriam postea defuncto patre, fili haeredes debent coram iudice probare ver litteruenisse illam causam tisa redandi patre in testamento relatam; iudex debet sententiam ex haeredationis pronunciare. Ita Sancti lib. 3. dem trim di l . L num. .s IRI . Qu*d si patet voluerit haeredes post mortem suam liberare ab hoc onere probationi: s,poterit pater dum vivit coram iudice agere,in dum testes, ac res sunt in memoria recenti,por rit coram iudice probare causas ex haeredationis, illi seque probatis tenebitur iudex ferre sententiam ex haeredationis, qua sententia pronunciata non erit amplius necessarium illum restamento ex haeredare. Adhuc 1 'o maior istius ei doctrina aduerto Molinam rit. disp. IIo. . Dubium praeterea est, licere quod licet iste filius aes m stoli patris egerit poenit tiam, pei quam sui fidienter I cccatum, cingratitudinem suam purgauerit, si alladia pater, illum in testa-1nento ex haeredauit,sior potest filiiis mortuo patre illam suain poenitentiaila, 5 fatisfactionem allegare, victim aliis ad haereditatem admittaturmam ut aix. Molin, etiam si poeta itetitia deleat,ac purget crimen in foro interno coram Deo , non tamen id facitebram hominibus, nec impedit'iunios it executioni mandati poena in legibus assignata , v multis exem splis praesis quotidiani
664쪽
De duabiu dis ensitionibus circa matrimonii cum duobu obtentis a Summo Pontifice. QVidam vir obtinuit a Summo Potifice dispensa
tionem cotrahendi matrimonitura cum quadam
foemina sua consanguinea iura quartum gradum ablegans quod habitaret in oppido paruo csset vir nobilis, quod in illo oppido non reperiretur fere aliqua foemina nobilis ibi aequalis quae no esset sibi consanguinea, vel alio impedimento impedita nec posset facile extra suum oppidum aliam non consanguineam ducere obtenta dispensatione, sicelebrato matrimonio in cyrrit scrupulum , eo quod in dicto suo oppido Vna,vel altera tamina sibi aequalis, sinon consanguinea erat, cum qua potuit contrahere absque dispensatione. Q me situm fuit an talis dispensitio valida fuerit, eo quod narratio falsa fuisse videtur Alius copulam habuit cum quadam foemina consanguine formato conceptu , de spe formali, ut propter copulam transactam facilius dispensationem in petraret Papa Postea dispensationem obtinuit expresia copula in narratione, sed tacuit se copulam ha- Duillic cum spe facilioris impetrationis,quae taciturnitas videtur vitia ite obtentam dispensationcm,in proinde matrimonium virtute illius contractum mille nullum, iuxta illa quae tradit Concit. Trid. yhsa . c. 1. e matrim. Quod enim ea circumstantia habita copularictim spe facilioris impetrationis dispensationis obtinenda:
665쪽
endae, sit exprimenda in narrativa, tenet Sancta lik8. de matrisn disp. 1s cum Gutier.Ludoic.LopeZ,ROdrig. Corduba,4 aliis quos citat,4 sequitur.
Ad primum quaesii tum respondetur , quod licet millo oppido fuerit una, vel altera,vel tres foeminae pares non consanguineae, vel duo, aut tres viri aequales foemina non consanguine in te quos matrimonium
contrahi posset absque dispensatione , si tamen maior pars sibi parium suae ciuitatis , vel loci insignis quem
inhabitat foemina sunt ei consanguineae, vel amnes intra quartum gradu, narrativa non fuit false,nec matrimonium fuit irritum, sed dispensatio fuit valida.Ita in terminis tenet Sancti lik8.de matrim di b. I9.an. I A. citans Nauar. Petrum Ledesma,Ludoicum Lop. GraDiais. Veg. rationem reddunt hi omnes, quia cum matri monia debeant esse libera, multas conditiones exigant ut conuenientia, saria iudicentur, expedit valde ut scemina non ad unum, vel alterum tantam virum ducendum arct etur, sed sint matrimonia varia,exqiuibus detur optio Licet autem hi Doctores ponant casum, siue exemplum in foemina contrahere volente
in oppido ubi maior pars virorum aequalium sum consanguinei: ergo posui exemplum in viro contrahere volente matrimonium cum consanguinea in oppido paruo, in quo maior pars fauninarum sibi parium sunt illi consanguineae, vel astines, est enim utrobique
Ad secundum quaestum dico primo,nuodi solus habuit copulam cum illa formali spe cilius impetrandae dispensationis,neque id foemini declarauit,dispensatio obtenta fuit valida etiamsi illius spei metio facta non fuerit. Sic in terminis tenet Sanche lib. 8.dem m. disp. 23.num. 3I.4 colligitur clare ex praedicto
666쪽
cap. s. Tridentini ponentis poenam quod careant spe dispensationis , habentes coptilam ctim spe facilioris dispensationis obtinendae ; quibus verbis clare innuit requiri ad hanc poenam incurrendam ut uterque habens copulam hanc spem concipiant, 'uasi sub illa uterque paciscatur. Vnde si unus tantum hane petriformet, non vitiabitur dispensatio ex taciturnitate linlius spei in narrativa. Quod ii terque spem forment facilioris dispensationis, iubilia ad copulam accedant,tenet Sanche cid.ῶ '. 21.num. 38. dispensationem fore nullam, si taceatur illa spes facilioris dispensationis obtinendae. Citat pro ista opinione Nauar. Rodrig. Cordub. Ludoic.Lopez, Gut .Probat principaliter,quia stylus Curiae Romanae habet, mentem Pontilicis elle non dispensare in hoc casu nisi exprimatur illa spes, cum qua habita est copula Iam vero stylus Curiae Romanae facit ius,ut habetur in cap. quamgraui,de crimine
falsi. Et est quidem liaec opinio verior, dessecurior. Qua non obstante, puto defendi posse quod etiamsi uterque copulam habeat sub illa spe formali, facilius impetranda dispesationis, idque taceant in narrativa, quoad spem illam, non ideo fore dispensationem nullam, dummodo copula exprimatur idque praecipue prachicandum censerem quando illi qui sic iam contraxerunt sunt pauperes non valentes nouam dispensationem obtinere,& sunt in bona fide. Moueor impri- nais, quia pse Sanche citata disput. I. num. 37. dicit hanc opinionem secundam teneri a Nauar. lib. . cons Llit.de consingula.consi s m. s Lab Henriqueet lib. 11
vlt.diib. 1.dissicuit. 3. post i conclusco Q r. ad illam inclinari Humadam ibi citatum Moveor secundo, quia principale fundamentum quo nititur Sanchea de stylo
667쪽
Curiae, videtur iam hodie non obligare saltem in Hi
in simili materia ait quod stylus Citria non obligat in Hispania citat imprimis ad hoc Staphil eum, Ferretum, AZeuedo, LRebuisum. Et addit,paucis ab hinc annis in ciuitate Toletana bis a Vicario Generali sui si se iudicatum contra stylum Curiae .Et probant,quia adlloc ut stylus Curiae obliget tanquam ius commune oportet illum esse scriptum promulgatum, Sum. Pontilice approbatum quod non constat de aliquo stylo Curiae maxime quia hic stylus multoties muta tu pro arbitrio Sum Pontificum,prout notant an dos. Rebuffus ibi citati Rod rigueZ: cum ergo fuΠ-damentum Sanchea de stylo Curiae non urgeat, poterit secure teneri opinio opposita Henrique et S c. Ad Capitulum vero quam grinu, de crimine falsi, dico primo illud Capitulum esse iam antiquatum per contra rium usum sicut aliqua contenta in corpore iuris, saltem in Decreto Secundo dico tunc stylum Curiae facere ius,quando talis stylus erit scriptus, promulgatus, Minuariabilis. Qtiod confirmarii test a simili,
nam declarationes Cardinalium edita Romae aut horitate Papa circa Concilium Tridentinum, sunt inua riabiles,ac tamen iuxta grauium Doctorum opinionem non faciunt ius commune, eo quod non sint promulgatae toti Ecclesiae. Sic sentit Deirio lib. 6. Iragic. dissui . capa .sect 3 propesinem Et Valero Carlux ano libis deSrem.utriusquefori,vcr. ElitaS,duferent. 1 3.Sed certe, ubi citat Nauarrum in conci praebenaei
alij viri doctis C quos suppresso nomine citat Rodrig.
tom. I. 7 7. 7. II .art. 2. fauent tradita a Sanchea lib. 1. de
mat di P. I .n. . Si ergo hae declarationes facta aut ho-rietate Papa cum sint in uariabiles, no faciunt iis com
668쪽
mune obligans totam Ecclesiam , eo quod non promulgantur ut lex communis. Minus faciet ius com
num styliis Curia non promul status Ecclesiae , de quotidie variabilis pro arbitrio tuccedentium Pon
Occasione duorum praecedentium dubiorum, quae de factu contigerunt, volui hic apponere solutionem
alterius dubi Diimilis quidem , sed forte quotidiani, aedissicillimi quod mihi aliqv ndo propositum suit: quod tale est. An in dispensatione matrimoni j obtinenda inter consanguineos, vel assi nes,, generaliter inter eos inter quos est impedimentum dirimeris, sit facienda mentio copula habitae inter illos. Ante cuius
solutionem praemitto in triplici tempore posse hanc copulam haberi Primo antequam Papa Romae con cedat dispensationem per expeditionem iterarum, quas dirigit, seu committit Episcopo,vel Ordinario,vr cognita veritate, si ita est , dispenset cum consangui neis: ubi vides Papam per hanc commissionem factam Episcopo nondum dispensare, sed committere Episcopo ut dispenset, sic ista copula habetur ante dispensationem Secundo potest haberi a c copula p6stquam Papa Romae literas commissionis direxit Episcopo ut dispenset, sed tamen antequam Episcopus causa examinata dispenset authoritate Papae. Et haec etiam copula habetur ante dispensationem factam , ut patet ex proxime dictis.Tertio potest contingere haec copula postquam Episcopus examinata causa dispensavit authoritate sibi a Papa commissa. Hoc posito Sanchea lib. 8.de matrim di p. 2J in. 6.
reser tres opiniones hac de re iuxta illa tria tempora Prima allerit, non esse neccisariam expressionem
copulae etiamsi fiat copula anteluam Papa Romae li-
669쪽
teras commissionis expecitat, sed validam fore dispensationem tacita copula in narratiua Pro hac opinione citat nouem octores graues inter quos et Nauar Ouandus,Salgedo, Bernard. Diar,& alij. Secunda opinio posita a Sanchez m. p. ait,quod si illa copula accidit antequam Papa concedat, vel committat Episcopo dispelisationem,talis dispensatio erit subreptilia,&nulla; secus si contii, gat post expeditas literas Papae ad Episcopum, licet Episcopus nondum causam examinauerit,in dispensaverit: si enim contingat post
Papa commissionem,ualebit etiam antequam Episcopus exequatur. Pro hac secunda opinione citat duos tantum,vel tres Doctores Tertia opinio quam sequitur ipse Sanc licet num. 8. ut securiorem allerit reddi dispensationem subreptiliam tacita copula in narrativa inter hos impeditos, siue illa contingat ante Papae dispensationem, seu commissionem, siue post antequam ordinarius illam expediat. Ex quo dicto imprimis clare collige, quod si copula habeatur postquam Episcopus examinata causa dispensiuit, non impediet matrimonium postea celebrandum, iam enim dispensatio valide facta est. Si vero copula praecedat hanc expeditionem, seu examinationem Episcopi disipensantis authoritate Papae, dispensatio in matrimonium subsecutum erunt nulla ex taciturnitate copular. Probat hoc Sanche cum rationibus, & cum sex praecipue Doctoribus praecipuum vero illius fundamentum est, quia sic obseruat stultisci ria Romanae, ut scilicet exprimatur ita narrat ma copula habita ante completam di. spensationem dandam. Vitia haec dicta a Sanchez, Ra bello tom. ue oblioat ut Itb. .de matrim.prope ems f.
T. . V. F. inter declarationes Cardinalium editas circa matrimonium, quas refert in declaratione mim. Α9. rescri
670쪽
refert illos Illustriss DD. declaras se fore dispensationem nullam datam consanguineis pro matrimonio contrahendo non facta mentione copula in supplicatione habita inter illos, idemque dixerunt de copulatacita habita inter a senes, vel cognatos spirituales, ibi citat Rabello. Et est quidem haec tertia opiniona ulto probabilior, iecuriori, tum ob rationes, δύDoctores citatos a Sanche , tum propter'Flum Curiae, tum propter declarationem Cardinalium citatam a Rabello, uic ego in praxi consulerem. Hoc non obstante, quaeris an possit quis tuta conscientia sequi primam opinionem dicentem fore validam dispensatio item inter quosque impeditos consanguinitate, vel assinitate qui dispensationem impetrarunt pro matrimonio contrahendo non facta mentione copulae habitae ante dispensationem. Ego attenta fragilitate humana,paupertate, scandalo dona fide, quae poterunt aliquando concurrere,iudico posse confessariu in aliquando illis,vel parte illorum concurrentibus quietare sic coniugatos, maxime post a factum, utendo prima opinione, illisque dicere valide esse dispensatos.Moveor primo,quia ipse Sanch.ci .num. 8.licet sequatur tertiam opinionem,nihilominus in principio citati num dicit primam, de secundam opinionem praecedentes eis probabiles. Secundo moveor,
quia prima illa opinio dicens fore validam dispensationem obtentam copula mentione non facia, asseritii a nouem grauibus Doctoribus citatis a Sancti .num. O. inter quos est auarrus, ouand. Sal Zedo,Bern.Dia Z, iatri vero , ut tenet Sancti lib. I. Deca cap. 9.mm. 7. authoritas unius tantum Doctoris si sit probatus, ac do-ehiis, rationes aliquas pro se adducat,susscit ut ponsi triciis tute secundum illius dictum operari unde a Sci