장음표시 사용
741쪽
de constitutione annui census nesan. 61. Cab trari.deden ricyses. 7.m totum. Bene dict.Boni tract.de censura c. I. unde deci siue Salas dei se .consiletudine
olyssipone anno Gai . in quadam lite Ducis Bar antiae: in multis aliis docis Hispanice, ut reserunt variimoctores, maxime Rodor lib. I. de rediat. s. 338
cas . per totum, xime lanem tamen . licet Pius Alicat infro Motti proprio,quod talis iuractus sine conditio ilibus ibi equitietis,est usurarius,intelli it ex fictione iuris,sseti exii ae sumption non vero aia te rei, sic cessitate praesumptione iuris cella poenavsur:Ρ,iuxta citatos Doctores a vega citato casu Rubello cit.libro quaest 6 in explicatione quintae conditionis: omnino vi de Rodrig. in Bulla Cruciata inexplicatione diei Motus propri Pii, dum explicat quartam conditionem otus proprii Ab r. g. DDo Io. .vbi satis inclinat ad opinionem cit.Doctorum,quod valeat dicta emptio census non uiuerat pecturia etiam in foro externo,ubi multa dicit. us autem dicta emptio census facta non nu- inerata pecunia, ex vi solius debiti antiqui, valeat saltem in foro conscientiae, ultra citatos Doctores, tenet expresse Rodrig.loco citato in fine proximi num. a. Lessius
742쪽
Lemus lib. 1A ius. m. 8. Regina id.to' r. 2.lib. 2J.n. I9. vers. s. dubium de Raheli cis. F. s.6. m. 8. Natiar ci commemue siris, num. 88. Giati an . ubi supra cap. 387. qui refert decisiones Rotae.
Circa illa verba Motus proprij, quod pereunte rein toto, vel in parte, super quam fiuidatus est censes, debeat diminui pro rata etiam solucio census ex parte venditoris Circa haec inquam verba renet Rod risue ein Addit.a k- tom. . verbo censes,car. 66 om I. Utans naultos, illa clausula Motus non obitant hodieii Hispareta contrarium seruari, quod iam in publi- ω tripulas oppositum iudicatum est quod hodie in fundatione densus est, potest adhiberi haec clausula,
seu contaio ut pereunte re censuaria non pereat census, citat Molin.&alios'
3 In Motu proprio Pii V. pontitur haec verba propΘia hiis: Si aliquid detur, vel remittarari vel dimittat;ιrco ira mandata Bul tacit in exprese, id possit asi co vindicari. Quo posito,quaeris : Si aliquis emit censum pecunia non numerata, ex vi solias debiti antiqui, an emptor amittere debeat pecuniam quam antea dederat etiam in loco, ubi dichus Motus proprius obseruatur Credo quod non, sed quod pecunia illi restituetur,d ductis expensi s. fructibus receptis. Proho primo, quia in omni venditione, se emptione quando est nulla, iubetur rescindi ,emptor recuperat pecuniam, quam primo dederat: at contractus consus est emptio, venditio. Secundo,quia pupillus,& minor licet contrahant nulli ter absque licentia Tutoris, vel Curatoris,& proinde contractus rescindatur, nihilolaunus pupillus, aut minor non perdunt pecuniam datam, licet teneantur.ad restituendum damnum contrachias, ad id quod accepta uia virtutes tractus, ut tenet San-
743쪽
chea tibi.de matrimia p. 38.nu 2.quod applica ad intentutia. Tertio,quia alias istes solus proprius ellet lex
de rig rosa, si vellet imisti pecuniam capitalem olim debitam in datam pro emptione censu. quod
non speratur Summ. Id ntifice Patre benigno. Neque Motus pro psius id declarat, imo nec innuit Quarto,
quia licet plus proprius prohibeat poni in emptione census conditionem desoluendo lucto cessiante ob negligentiam debitoris census. Nihilominus non prohibet Papa ut soluatur damnum emergens ob negligentiam illius,ut tenet expresse Rodrig.in expositionec iusdem Motus propri Diab. . a abesso in explicat. et tisitem condit. 3.num. s. Cum ergo Papa nplicvtem
pior census pcrdat interesse damni emergentis, multona inus debet velle ut perdatur tota pecunia olim data, debita a venditore census, maxime quando contractus factus fuit bona fide. absque peccato Adam
ergo verba Papae dicentis secus data repetenda esse a fisco dicendum est illa non debere referri ad omnes clausulas contentas in corpore Bullae, sed solum ad casum positum in versiculo in quo ponuntur citata verba,qui versiculus incipit Pacta etiam continentia,Se ad clausulam proxime antecedentem in versiculo volumus,ut patebit ei:enti, Facit quod tenet Sanctissib. .de matrim.disp. io 8.mim. 3. 4. lib.de matri nis put i6r .ad m,ubi ait clausulam positam in fine,tunc solum referendam csse ad omnia contenta in lege quando in Orimibus praecedentibus est eadem ratio secus si sit diuersa ratio. Et praeterea tunc posse referri ad praecedentia, quando lex adiicit verba ista: Ist senim, veshaec:SLAt in praemissis. Et hic non currit eadem ratio,vt perdatur saecunia olim data, S debita Neque iste casiis est similis illi posito in eadem Bulla in vers. citato
744쪽
ponit illa verba ut praefertur, siue in praemi sis:ac proinde fraedicta pecunia olim data,is debita non perditur fis. costi no arguo ex verbis ullae: nam si Papa non vult amitti preti una census, nisi in casu ibi posito in versiculo volamus, signum est quod nolit idem pretium per-di in alio casu, dato quod comractus sit nullus.
De quodam matrimonio contracto in vari s conditionibus circa dotem. Harrhas
Vidam vin .scemina nobiles matrimonium Lontraxerunt subsequentibus coditionibus Foeminae pro dote data sunt viginti octo millia ducatorum , sic distributa: videlicet duodecim millia ducatorum in aestimatione duarum commendarum, quas Rex dedit marito,quarum aestimatio erant septingenti quinquaginta mille ducati singulis annis, septena millia in quodam ossicio honorinco, de quo non agitur,quia pactu fuit, ut mortuo marito sicut iam mortuus est de tali ossicio lis non moueretur. Sex millia in quadam concessione Regis colligenda in nauibus Regnorum externorum, quae sine debita licentia portum Olysiilponensem intrarent, id est, sine debito registro: quaruml'na spectant ad fiscum Regium sed thaec sex millia effectum non habuerunt, quia similes naues prohibitae, S confiscandae nunquam intrarunt. Tria millia in vestibus, monilibus,ri iocularibus ad ornatum muliebrem: quae tria millia dicitur in rigore ,
745쪽
veritate, quod vix pro mille possent aestimari. Itaque ex his 18. millibus aureis no recepit maritus,nisi aesti-
mationem duarum commendarum,singulis annis reddentes JO ducatos , quae tamen commendae illius morte cessabant, 'celtiarunt. Ex parte foeminae pa
ctum initum est,quod maritus de bonis sui maioratus, aliis possessionibus ribi daturus erat septem mille aureos pro arrhis: quod mortuo illo, sibi reddenda erat per integrum dos cum arrhis,quod ut securius recuperare ponet additum fuit,vi mortuo illo sine filiis, illa maneret in domo possidens,&subernans domum, bona mariti quod lex Lusitan vocat sicar 4 moliarpor c. besa do cadat idque donec d*tem, Marrhas prinmissas recuperaret 'per quinque annos sic vixerunt in eadem domo pacisce,absque filiis. Intra hos quinque annos , cum vir ellet infirmus ad mortem foeminae scriptum propria manu firmatum dedit,per quod coh-fitebatur se omnem dotem sibi promissam integre recepisse. Conualescente marito ex morbo, foemina ob certam causam petiit diuortium matrimoni coram iudice Ecclesiastico, illudque obtinuit contra voluntatem mariti per tres sentetias, ab eoque dis edens s cessit in Monasterium Montalium. Et per sententiam iudicatum est ut maritus eidem in vita daret mille aureos pro alimentisci illa vero marito restitueret mille quingetitos aureos, quos secum tulit de domo mariti ad Monasterium vade iis Q a posito proposita sunt sequentia dubia pro foro tantum conscientiae. Primum est. Si aestimatio commendarum a Rege facta, data, potest recipi in conscientia,cum sint bona Ecclesiastica, credatur esse simoniam talia bona pretio aestimari: quaeritur an sit simonia. a. An teneatur maritus soluere illa sex millia aureo-
746쪽
rum pro imissa a Rege in fisco nauium intrantium sinae registro, cum maritus illa sex imillia nunquam recepe rit, neque in Dio, nec in palle . Tertium. Si est obligatio dati Lissi arrhas,cum illai domo viri discesserit diuorti uva que impetrauerit Z Q 'artum Supposio,quod quando vir mortuus est, litigabatur ausa, erat litis pendentia, an valida so-ret scriptura in qua maritus vivens cofitebatur totam receptionem dotis, cum id falso confiteretur, eo quod ex dote solam aestimationem commendarum receperit; an inquam hac lite pendente potuerit illi se ingerere in possessionem, regimen domus mariti mutoxestamen xprio. , haered ut tanquam caput domus suam dolent, cirrhas recuperaret, idque iudicis sen- entia non expectat, ξQ utatum. Si faciens se caput domus, seu abesa dacarat,vi dx:dici Gad dotem,& arx has, cuperandas ante sententiam iudicis eaque de .causa e com municationem fecit fulminari contra detentores aliquorum
bonoruin defuncti mariti,vel cidem aliquid debentes, ut post illis iuramentum exhiberi circa praedicta,
neantur scientes denunciare, iurantes teneantur veritatem dicere: attento quod excommunicatio lata sit
suppoliendo quod illa ellet carui caetatis, domum mariti gubernans, idque praecedente diuortio ab illa procurato inuito marito' an praedicta excommunicatio valida tinerit Z i. e Sextum. Andato quod excommunicatio valida tuc 'riti muli, d pli, personae, quibus defunctus maritus debiebat serustia, Lobsequia, desalia debita, habentes aliquid de bouis defuncti, possint pro satis fictione
suorum seruitiorum illud inerri non denunciantes, Millud in iuramento recepto tacente ξ Attento, quod
747쪽
illud declarantes nunclitam, aut dissicillime restitati nem sui seruitii, vel debiti recuperabunt Septimum. Si coloni, conductores, ves similes qui
cum marito c5tractum fecerant,ri post mortem illius cum haerede, ac testamenti eIecutore composui onem fecerasit,cautionem recipietes ab ipsis,id est,apocham: idque ante promulgatam excommunicationem an hipoli publicatam excommunicationem telaeantur ad denunciandum, vel ad veritatem iurandam - , Octauum. Si de lanctus in suo testamento praecepit haeredi, vel executori testamenti, ut certa debita restitueret, vel certas obligationes impleret, possit fieri satisfactio talium debitorum, Mobligationum de bonis defuncti, non obstante excommunicatio , .liti spendentia circa dotem in idem quaeritur de expensis faetis pro funere defuncti. Nonum. Supposito,quod dicta dos fuerit sere phantastica, & uxor per annos decem recepit singulis annis
naille aureos pro alimentis ratione dotis, an te aeatur
restituere haeredibus defuncti pro rata id hod illi datum est pro alimentis vltra valorem,& qualitatem dotis, eo quod illi data sunt illa mille contra voluntatem mariti, qui erat dominus illorum. Vltimum. Si aliquae personae,quibus desunctus aliquid debebat, possint hoc sibi debitum a defuncto recuperare ab illis qui defuncto tantumdem debebant
utendo fere compensatione, permittente haerede, idque non obstante excommunicatione lata i Ad primum dubium: Dico non esse simoniam recipere aestimationem commedarum ibitarium, quales sunt istae. Nam eommendar militares non sunt materia simoniae Tenet expresse Suare tonia I de Relig.
748쪽
in Hispania si commenda Militares sequentiores sunt. Consuetudo antiqua est, ut Reges aestimat ignem
commendae assignent viris nobilibus, ut certas foeminas distant in uxores. Non est autem credendum tam
pio; N Catholicos Reges id sic facere frequenter, &publice sciente Summo Pontifice, si res esset materia si moniΕ. Secundo, quia commenda nec est osticium, nec benestelum Ecclesiasticum,ut in illius aestimationis coliatioti incurri possit simonia ossicium enim Ecclesiasticum, vel beneficium datur propter actionem spiritualem,ut cantandi in choro,dicendi D. Ossi.
cium,& similes. At commendatur pro actione temporali, saeculari, qualis est militare in bello. Sic tenet
Saa bor.verbsimonia n. 2 δ Rod riguegustae. 3 s. ait eommendam esse ius mere temporale recipiendi decimas, quod ius potest conuenire puro sarculari. Nam saecularis conducens redditus benesci alicuius Clerici pro hoc anno, pro Φitibus Clerico assignat certam summam pecuniae in illis annis, habet ius recipiendi decimas ut patet S tales ei non est simoniacus quia illas decimas non recipit pro ossicio,vel beneficio Ecclesiastico. Et eodem modo habens com- naendam , Ilicet habeat tu recipiendi decimas tibia illud habet propter officium, vel beneficium Ecclesiasticiam,vel aliud spirituale, sed propter actionem temporalem militiae, ad quam paratus est vocante Rege. Videantur praedicti Doctores citatis locis, ubi plura de hoc dicunt, Malios citat. a. Ad secundum dico, Maritum non teneri post mortem soluere illa sex millia,de quibus quaerit tu, cum illa nunq iam recei erit in dote. Probo,quia in promis
749쪽
sone illorum sex milli lim pro dote, virtualiter, vel etiam formaliter interuenit pactam , quo niaritus se obligauit ea se soluturum, si videlicet sibi traderentur pro sustentanda uxore, Moneribus matrimonis, hic enim est finis propter ouem dos datur viro ab uxore. Cum ergo haec pecunia sex millium in naui bii; prie dictis nunquam tradita sint marito,videtur quo soluenda haec sex mille non obligetur,cum conatuo non
sit impleta, id est, Si mihi dederis dotem,si i: am illam tibi post mortem. Qu94 probatur clare ex
g. Inter locatorem iocati ubi dicitur bonum plenti λι- plendum non est probatur ex opinione communi omnium Doctorum dicentium, contractum conditionalem non obligare, si conditio apposita non impleatur: hoc magis patebit ex solutione, vel responsione sequenti ad tertium, ubi probo non obligari hunc maritum ad soluendas arrhas, cum illi dos tradita non fuerit integra, nisi pro rata dotis.
3. Ad tertium dico, quod haec foemina non perdidit arrhas praecise ex eo quo' diuortium petierit, obtinuerit: irobo, qui si ista habuit ius petendi diuortium marito ad id ustio dante, luale ius habuiste videtur cum per tres sententias illud obtinuerit prosequens tale diuortium sa fuit suo iure, nemo autem utens iure suo poetiam meretur: ergo procurans, obtinens diuortium per iudicem Ecclesiasticum, cum iustitia non meretur talem poenam qualis est arrharum amissio Secudo. Quia uxor acquirit ius ad ar- Thas per consummatione matrimonii, sicut inter alios probat Molina tom. r. dei atrae t. a..H p. 3 i. citat ad hoc Anton Gomeg,Valascum,& alios: sed haec mulier consummauit matrimonium: ergo acquisiuit ius ad arrhas, nec tale ius amisit per iustam procurationem diuortii
750쪽
uorta j, qtita in illo procurando iuste, nulli secit iniuriam, ut diximus. Ex alio vero capite potuit haec mulier arrhas amistere, si non in totum , saltem in parte, quia scilicet totam dotem promissam non tradidit marito. Est enim communis Doctorum opinio, quod uxore non tradente viro totam dotem promittam, non tenetur maritus arrhas soluere, nisi saltem pro rata dotis
traditae. Ita quod si nihil ex dote tradidit,nihil illi debeatur pro arrhis: si vero solam partem dotis tradidit, solum soluet arrhas proportionatas parti dotis traditae. Sic tenet Sanche lib. 6 lex trim disp. 37.num. 2 citans mulios text.& Doctores,& Rabello tom. i.de oblig. iust lib. 6. 7. . . Tunc etiam. Et probatur etiam per legem quaero citatam proxime in respons ad secundum, per rationem ibi adductam. Nam promittere arrhas pro dote est contractus conditionalis, proinde non impleta conditione, si dotem dederis, non obligabitur vir ad solutionem arrharum promissarum. Quantitas vero arrharum,quas maritus pro dote potest promittetere,est taxata in lib. q. Ordin P tigall.tit. 7. ubi dicitur quod pro arrhis dabitur solum tertia pars dotis ab
Ad tertium dico. Quod videtur quod haec mulierno potuerit esse caput domus,seu abesa do canahi in or tuo marito, eo quod cum illo non vivebat tempore mortis mariti Probatur,quia lex istius Regni lib. .lit. 93 in principio dicit, quod uxor per mortem mariti manebit caput domus, seu cabesa do carat, si vivebat cum illo in hora mortis commensalis illius, c. H. Ecautem in hora mortis mariti non vivebat cum illo, cum iam ab illo fecerit diuortilina 4 viiseret in h-nasterio. Nec obstat quod maritus in contractu oris