장음표시 사용
111쪽
. IN L LIB. ARIST DE POETICA. 8
i praeclara duo sua opera appellarat. An ἰmaduertendum autem Statium ta eandem culpam lapsum, in quam inciderant illi, quos infimissat Aristoteles: In opere enim, quod inchoatum reliquit, Achilleidemq; iiiscripsit, profitetur se persecuturum omnia facta illius viri: atque ea etiam, quae omisit Homerus. Vnde ordit ut ea poesin ab illo tempore, quo Thetis Achillem asportauit in Scyrum, ne ad bellum Troiannm una cum reliquis delectis iuuenibus duceretur: ac finxit ipsum virginem est e. In quanto vero animi errore ipse versatus sit, qui laudi sibi duxerit re, quod inscitiam Ipsus arguebat, facile intelligitur. Et qubdigitur se remouet ab optimo poeta, cum quo errare etiam gloriosum erat, reprehensione dignus est: & qubd oraeceptum eruditissimi scriptoris neglexit, si hoc unquam ab eo scriptum esse cognou rat, quod vix puto. Haec igitur initio statim illius carminῖs cecinit . quanquam acta viri multum inclyta cantu Moeonio, sed plura vacam nos ire per omnem Sie amotest) heroa vςlis, Scyroq; latentem Dulichia proferre tuba, & quae sequuntur.
iur pulchre ridi se, siue propter artem si Eropter naruram. Odysseam Gnam faciens, non complexus ea carmine illo omnia, quaecuni ksicontigere. Ceu volnus accepisse in Parnasse: si Hasset insanire in coitione exercitus: vopum nullum altero facto necessarium erat: vel verisimile aberum fissi. e. rum circa τnam actio , Palem dicimus Oh fiam,mnsis: eodem
Homerum declinasse scopulumillum narrat, ad quem celeti offende Int: eumq; statim vitium illius rei ei are cognome. unde ipsum celebrat. Cum autem soli: videt is, quod teliquo: omnes fefellerat: idu: fieri potuerit aut auxilio a re mima eorum acceptrim id referri debeat.' ipsum certe in hoc vicisse ceteros poetas, ut in aliis omnibus bonis, amrmat: rotam; rem diligenter exponit: Cum enim inquit λscriberet Odrsseam: pangere.tq; id carmen, quod ab Vlysse, quem Greei Odyssea vomi; σα, ιιὰ appellatum ea υt Theseis a Theseo vocata, non cecinit, neque ea ine illo v lebrauis omma, quaecunquetipsi Vlylsi usu uenerant. Verum autem hoc so Vstendere v0lensiaesicha inquam non pauca esse ab Homem, quae Ulysii
anteacta altat contigerant, duo tum meminit: unius, cum ille in Parnasso monte
dumvenaretur ab apro inlaetatius est: alte Ius., cum ad bellum TmIanum proficis Anolens , dum coirent principes Graecarum coriarum,.Vniuersasq; exercitus certo In loco cogeretur, finxit insaniam, hac rationeliberaturus se, ut sperabat, illis pe mentis ae maliςr hoc ipsum enim valet leuius noninnis etiam ratio aperta est:
ub enim duini rest, quod significat V Herodotus in Polymnia vocavit
quo hic Aristoteles, intellexit vetus poeta in carrruns, quo vituperatur Vlysses: illudia iij autem
112쪽
Aurem est apud Ciceronem in iij. de ossiciis. Furere assimulauit: ne coiret Inmiat. Juod ni Palamedis peti picax prudentia: dc quae sequutur. Quod adiungit Arist re s declarat, quod paulo supra in posteriore explicatione fabulae longitudinis dixera , Magnitudinem illam esse iustam, in qua cum res gerantur, ut verisimile erat itilas veri debere, aut necessarium, contingit id fieri, quod exponit: hic enim contra inquiti neutrum eorum huiuscemodi esse. ut altero facto ipsum consequi debuerit aut necessatio, aut verisimiliter. intelligitur enim inde haec membra non esse eiusdem corporis : sed partes diuersiarum actionum. Quare multum vidit Homerus, qui in una actione exponenda illa reliquita sequitur enim apud auctorem, cum iam ostendisset Homerum prudenter vitasse hac culpam. Verum quae circa unam acti nem, qualem vocamus Odysseam, constituit t Quae circa Vnam autem actione cos omen Lasse, inquit Homerum, non Vnam tantum actionem composuisse, quia po iam cepe digrestum esse , diuertissem aliquantum a proposito, sciebat: Ita tamen, ut
hoc tantum seruare debere poetam, ut circa unam personam versaretur, qui unam
fabulam conficere vellet.ac quamuis cuncta ipsius iacta com lexus esset, non tamelicie vim habiturum illius fabulae unitatem conrumpendi. Sed etiam in iij. de arte dicendi, cum tamen de studio hoc, institutisq; poetarum dissereret, materiam & personas ostendere volens, hac ipsa ratione significaui tanquit enim, παίω zi 1ἐίλικιά, ἐώλόγει. Animaduertendum etiam, cur non dixerit. GMμμωσδ in vi loqui videbatur debuisse, certa rem definitamq; ostendens. sed tiis, quod qu Iem ualet,& Omnem rem significat qualitate illa ornatam. An ita locutus est, quia fictio ea variari aliqua parte potuit: & tamen Ohsscae nomen retinere: ut non tam tum dignam suisse, quae ita vocaretur talem, qualem finxit ipsem Homerus, sed i lem etiam qualem alius poeta eandem conformasset, hoc pacto declarare uoluerit . Hue etiam fortasse pertinet, quod in quibusdam libris immutata non nihil serIptuta est, legiturq; illicoptandi modo λίλωμον. Eodem quoque pacto locutus est in i i. de arte dicendi, quo loco tradit non debere se in illo libro accurate agere de omni locutione . sed de illa duntaxat, quae utilis in accommodata I, oratori. cum de illa is stetur se disseruisse in hac sua scriptione de poeticat inquit enim. x ira in miniam x. λίμω . quod etiam testimonium valet ad confirmandum Indicandi modo Eleλἰ, O legi debere . Adiungit autem Aristoteles simili ratione Homerum se gessisse in altero argumentomeque tamen accurate hic rem explicat, ut supra secerat.
intelligere vero debemus ipsum, eum scriberet Iliadem, complexum non suisse cum cha, quae in eo bello, quoa gestum est apud Ilium, contigere: Nam quod ad verba ipsa auctoris facit. i :iM A v τἰ- pedet a superiore illo. O. - --πως :ut quemadmodum illic ποιῶν , ita hic quoque i λιαδα ποι In telligere debeamus: cum illud a σι- commune sit,&huic quoque parti sentiat.
Oportet igitur,qhemadmodum in E se imitarricibus una imitaris rivus esse sic abutim, quia amni imitatis est, unius esse ρο huius totius: o partes rerum constare sic It troyosita at rusparte, vel empta, disers reddatur vel moueatur omne: quod enim cum adesi uino adest, nihilsa cit Uparens,neque pars hoc est.
113쪽
IN L LIB. ARIST DE POETICA. yr
Haee est tanquam concluso quaedam, qua colligit sabulam unam tantum actione, non plures complecti debere: quamuis autem res satis iam patefacta esset, in concludendo tamen quiddam adiungit, quod rem confirmat : fidemq; non paruam ei acquiriti docet enim cum id in aliis artibus, quae in imitando studium omne suum p nunt, usu ueniat, oportere idem etiam in arte poetarum, quae&Ipsa imitatrix est, usu venire: illic enim una imitatio dicituri, quae unius tantum rei est, non plurium.
Quare & hie unam sabulam, quia sabula facu imitatio est, unius facti esse, & huius sane totius atque integri debet. A simili igitur argumentum ducit: intelligit verbpicturam: artemque fingendi e luto & simulachra ex omni materia fabricandi, cunctasq; demum alias huiuscemodi. Cum enim Parrhasius fictam simulatamq; ins niam Vissis pinxerit, quia illud unum factum suit, pictura illa una imitatio est. Quod si eadem in tabula eundem ab apro vulneratum in Parnasio monte penicillo expressisset, duae illae imitationes suissent . eadem igitur ratio fabularum est . Imit
tionem autem hic vocat opus imitatione expressum: quia nanque non plana omniano hic est oratio: neque enim quum dixisset in aliis imitatricibus,infra posuit, quod ipsi responderet, Ita in hac, putata hoc a me esse notandum. Arbitror igitur intelligi debere artem poetarum, quae & ipsa, ut illae, imitatio quadam est. Quod verbaut non appellauit ipsam nomine, aut non addidit. quod requiritur, puto satis ipsi ille iἰΘ , fabulamq; loco illius ponere: quum enim perspicuum sit, cuius artis fabula sit imitatis, existimauit verὰ hoc neminem fallere polle: certumq; esse nota illa significari poeticam. Praecipit etiam aliud, quod in fabula constituenda dilige ter seruandum sit: pertinet aute illud ad eius firmitatem, optimamq; partium tot
ram ostendendam: tradit enim oportere quoque partes rerum earum, quarum sabula est coagmentatio, ita inter se connexas esse: aliamq; ex alia pendere, ut immutata
parte aliqua, ordine ; ipsius uariato: vel sublata illa, atque Inde dempta, diuersum reddatur, moueaturq; totum. Cum verti ratione aliqua, quod dixciat, confirm re vellet, priorem huius pCxcepti partem non probat, qua astirmarat requiri in bona rectaq; sabulae costitutione, ut ordo partium immutatus variat ac perturbet unia versam fabulam, sed posteriorem tantum: qua docuerat, oportere etiam, ut si quid Inde demptum sit, idem saceret, Id est corrumperet ac contaminaret fabulam: atque Illam quidem a contrario probat: docet enim illud quod cum alicubi adest aut non adest, praesent am adsentiamq; sui non demonstrat: nec aliquo modo se aut illic adesse, aut non adesse indicat,patiem illius rei,cui aut haereti aut a qua remotum est, deberi non debere. Pa.μι ιπι - , valet, quod explicare volui, aliquid scilicet per spicuum, & ut appareat, reddere. unde hie μυδεν ηομ. . , si vera haec lectio est, significat: ne minimam quidem In partem, ut id intelli pollit praestat, nec ullare declarat aut praesentiam aut absentiam suam. Vidi enim librum calamo exaratu, in quo lepitur, aliter interpunctis verbis, & una praeterea particula orationis addita,
etiam in librum, qui Parisis a Guit. Morelio non sine studio multo excussis est: sed
viro modo legatur, noti magni ad sentent Iam refert. Nam quod supra inquit vim. τιΘ.μ 4 τn ;e μι - , usus est illic illo verbo, quo etiam In quarto flamento mE ι νήπι' usus stat, cum affirmauit transposita nomina&verba idem significare . Ania maduertudum etiam In extrema hac parte dissentire scriptos libros ab excuss : In illa lis nanque, qui in meas manus venerunt legitur. του λου ἰανr sententia a
tem non ualde uariatur: hic enim expressum est, quod in illa sine ullo labore intellia gitur: illic enim quoque traditur eam, quae salso pars existimata suerit, cum pol si id adesse de abesse: nec tamen signum aliquod dare sui uel aditus uel abitus, non esse partem ullo modo totius illius,cuius falso putata est,existimandam. Nam in altero etiam pusillo discrimine parum momenti pos tum est ad sententiam uariandam.
114쪽
Perstimum autem ex dictis, π quoInon ea, quaesecta sint disere, hoe poetae opus est, seu qualia viis feri debuerunt, ea quae e Ap fiunt, sicun
dum verisimile in necessarium: historicus enim O' hoeta non eo, quod aut ni reis adbibitis, aut sime metris dicant isserunt: Beret enim uertati cripta in metra ponere: σ nihilominus Nil historia quaedam essit scum mearro esset, qua ne metris. Merum hoc disererat, quia hic Acis ea quae facta sunt: hic autem,quasi eri debuerunt.
Cum ostendisset, quomodo capi debeat sabula una, consutato errore multorum , qui aliter hoc accipiebant. in illis autem non tantum erant, qui existimarent de scriptis poetarum, sed e numero etiam poetarum ipsorum non pauci: cumq; praecepici et non nihil, quod ad veram fabulae constitutionem facit, de ossicio poetae nunc dia sputat .& quid sequi debeat in argumen ro componendo tradit. Quamuis autem nunc huius rei praecipiendae tempus venerit: cius tamen antea semina non nulla iacta 1 se fuisse docet, ut nullo negotio intelligi potuerit ex superioribus sententiis partes ipsius esse, non ea penitus quae facta sunt exponere: nec veritatem rerum gest tum attendere, sed cuiusmodi fieri debuerunt, ita ea facta dIcere. Significat autem , ex iam dictis perspicuum hoc esse affirmans, quod ptaeceperat supra, & nunc etiam breui tetigerat, poematis partes ita in ter se connexas este debere, ut posterior priorem sequatur aut necessario, aut saltem Verisimiliter: quod non fit semper in iis, qui commemorant res iactas: multa eniin illic contingunt preter verisimile ac necesimitum . Cum veto tradidissset iam illud ipsum, quod expressi: dixissetq; ohortere
poetam sequI ac pangerer insita , adiungit declarationis causa in rae δααm, ναφἀ-is,.π-: quorum Verborum naec vis est,&dicere demum, quae essia
possunt proposito sibi ante oculos verisimili, aut ne latio, ut scilicet, ea facta esse dicant, quae fieri verisimile fuerit, aut quae positis superio ibus, necessitate quadam
geri debuerint: quae enim essici possunt verisimiliter, aut necellario in aliquo nex eio , ea sunt quae naturam eam habent, ut facta dican rur, qualia fieri debuere. Non itur immutandam lectionem puto,ut quibusdam visum est, qui existimarunt, veriba luee: να-δ-xin abundare: illa enim constanter in omnibus calamo exaratis liabris manserrant. Quare integra hac parte scriptura est. illic potius peccatu arbitror, quodHau α inexcusis legitur, cum videatur tempore immutato, & pro praesent Iotaeterito secto, legendum: neque enim credidit unquam aliquis poetae os seium esse dicere carminibusq; suis celebrare, quae fiunt rut non desuerunt quia quamuis sus crederent tamen illum res piae teritas ac iam sectas posse materiam sui operis sumere. & sane infra, quo loco ponit discrimen inter poetam & hῖstoricum , cum idem sere repetat, in omnibus libris rectὰ illo modo scriptum est. Probaro autem volens quod dixerat: non esse sin quam munus poetae apposite dicere res s ctas ac veritatem illarum rerum sequi, ostendit si hoc fecerit, ipsum partes histocles occupaturum este, munusq; illi suum erepturum, cum verum discrimen inter po tam atque historicum hoc ipsum sit,quod eorum alter narrat res factas ut sectae sunt, cum fideq; se gerit: alter verbut fieri debuere, varians euentum illarum: omniaq; ad id, quod oportuit, redietens. Antequam tamen certum hoc discrimen, & quod nunquam sallit, tradat, tollit,nullumq; este docet, illud, quo multi utebantur, in yistinguendo poeta ab historico: id autem est, quod orationem aut certis mensuris illigatam, aut solutam, vacuamq; a vinculis pedum, ipsos separare putabant. Non tantum autem momenti ac ponderis in hoc esse significans inquit. Nihil vetare,
115쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. sa
la vera foret, amitteret tunc historici nomen Herodotus, ac poeta seret: quod tam εnon fit: non minus enim illa post, immutatione illa in se suticepta: numerisq; orn ta quam prius illis destituta, historia est. Constat igitur hoc non esse, quo diser pat histocleus a poeta: deceptos6; magnopere esse illos, qui ita crediderunt: quare
discrimen illud verum est, quod indicauit Aristoteles. Non debet igitur, quod alia tellus studlj proprium est, improbe & cum damno etiam sui usurpati a poetis. Valet
vero quod inquit. Non nullos existimas te Veru certumq; discrimen elle inter po eas & historicos, quod poetae uterentur Oratione metrica: historici verb ipsa uaelia ametris, quia videban t hoc perpetuo illos seritare: valet inquam ad refellendam opia Dionem eorum,qui falso putant tare genus quoddam poetices,quod utatur soluta oratione: idq; traditum supra ab hoc auctore suisse arbitramur: nam quin discrepet in hoc etiam ab historicis, dubiu non est, quamuis existat aliud firmius discrimen,&quod magis naturam illarum rerum attingit: quod etiam non multo post auctor ipse testatur, qui inquit. ira τυ μανυ μειοῦ - ναι δῶ πα-l . . in μι, 1ν. Animaduertendum autem, quod ad elegantiam orationis saest, ut hIc Aristoteles Inquit Me μετρα τι δάω, ita etiam Platone in h. de legibus dixisse λογοκ-- μῖν αγιμ rci, cuius loci sententia multo supra a me citata est.
Quare σphilosephum magis, oe magis Hudiosum sis, quam ΠΡ-
ria ut poesis enim potius quae in xuiuersem: historia vero, quaesivistatim sunt, Acis . est aut uersale quidem quis homunii qualia contingit Abcere aut facere sicundum ursi is aut necessarium: quo propositum L Iet poesis, nomina imponens. Singulare autem, 'quid Akiliades fecit,
Cum ostendisset poetae munus esse, neglecta plerunq; veritate rerum, c5memorare illas ut fieri debuere non ut factae sunt, hinc elidit corolla ' loco, potam esse re magis philosopha & magis studiosam grauemq; , quam historiam. Philosopham autem rem intelligo, ut ipse accepit, qui neutro genere, secundaq; collatione, ιμ- - . . Inquit, in qua sapiensae studiosus libenter vetietur, & quae digna si mater a studii Ipsius: valet enim e μόνιου, quod inserioris aetatis homines, versati in Latinis litoris, philosophicum dixerunt, id est aptum A conueniens viro philo pho, ac st dioso bonarum artium. Apud Ciceronemq; in v. quaestione Tuseulana illo modo scriptum est in 'meliotibus exemplaribus.A quo non modo impulsi sumus ad phialosophas scriptiones: & quae sequuntur: non philolophicas, ut aliis etiam non nutilis in locis . Namqn in ita a Graecis etiam capiatur hoc nomen dubitari non potest.
Non uno tamen eiusdem auctoris exemplo contenti erimus: nam & in j. libro de moribus ad Eudemum inquit. σμόσατον-uttia re, et A. I, ας μἰΘομν. dc in vij. de rep. λίνω δε δὼ μία , πν ri πολ κυ, mi αν-. Non igitur tantu homines dediti grauioribus subtilioribusq; litetis, appellantur, sed quaestIones etiam
non nullae: resq; dignae animadii essione illorum, ita vocatae sunt, ut pclore exemplo patefactum: de vitae etiam hominum, totae occupatae in quaerenda veritate rerum, ita
nominatae, quini posteriore intelligitur . sis igitur significat, maiore st dio dignum, magisq; refertum omni virtute ac laude . Rationem verb eius reddens, inquit, Poetis enim potius , quae in uniuersum : historta autem , quae singillatim
sunt, dicit . quibus verbis putat, si recte accepta illa sint, declararit verumque est a
116쪽
intelligi, quod dixit: Ne quis tamen error In illis interpretandis nascatur, ipse e planat. qui sensus eorum sit: nec tamen quid omni loco καΘὶ κ valeat, ostendit, sed in hac ipsa re, de qua hic sermo est. Universale igitur esse inquit videre, quibus m ribus instructo homini qualia conuenit dicere aut facere, secundum verisimile aut neeessarium: id est ut verisimile sit, nulloq; negotIO probetur omnibus, illum ea diarisse aut feciste: nihilq;, quod postea fingatur aut dictum ab eo aut factum, repugnet ab indole aut vita ipsius. Exempli causa, si iracundum quempiam poeta indi xit: si magni animi virum: hi nanque, huiuscemodiq; alii sunt id est qualit tibus quibusdam insigniti, oportet eosdem postea tales custodiat: omniaq; fingat dicere aut facere iracunde aut sortiter: nam si iracundum postea saceret lente ferre
iniurias: aut magnanimum vicino aliquo malo periculoq; , consternari metu, pe caret magnopere: nec, quod decet, seruarct. autem hoc vocatur, quia nullam certam personam designat, sed in omnem hominem cadit. Nam quod adiun- sit, de verisimili ac necessario loquens. Quod ante oculos semper propositum habet poesis, planum est, supraq; traditum, non verum spectare poetas, sed diliget ter attendere, quid necesse sit dicere facere' iis, quorum dicta factaq; cantant, ut
conueniant sibi ipsis: & quid verisimile itidem, opinionibusq; hominum consentaneum, eos aut dixisse aut secisse. Nam quamuis Homerus Achillem, Hectorem, Agamemnonem, qui certe singulares sunt, inducat aliquid aut loquentes aut g rentes, non tamen tam ipsos, ut definitas personas, quam ut tales, & ea vita mo mbusq; instructos inducit: perspicitq; semper diligenter quid illis moribus coitu nIat. Cum autem hoc fecerint poetae, secuinq; omnia statuerint, docet eos nomiana imponere illis i psis personis: quod nisi sillor significat poetas tunc relicto vnia
uersali, de illis agere ut de certis personis, singularibusq; hominibus: nomina enim definiunt homines, separantq; ab aliis: neque enIm hic arbitror auctorem dicere, quod non nulli crediderunt, poetas quaerere debere nomina, quae exprimant m res eorum, qualitatessit, illas, quibus notati sunt, ostendant: rarum enim hoc est, de nullo modo necessarium, presertim in tragoedia, cum id fictum appareat: illic autem omnia facta esse, non ficta, existimari debeat. Nam Oedipus nomen, cum vitium pedum, tumoremq; ostendat, simulatis parentibus, res illi monstranda aptu, impolitum antea, non a poeta, suit. Cum igitur videret Aristoteles hoc quasi r pugnare sententiae suae, atque id arripere quempiam posse, per nae nanque distii in nominibus, definitae iam sun t quales reperiuntur in fabulis comicorum,ut Chremes, Demea, Pamphilus, Menedemus, & non uniuersales, dissblilit hunc nodum ostendens tempus, quo nomina ipsis poetae Imponunt: tunc enim hoc faciunt, cum omnia Iam in animo suo statuerunt, ipsosq; commenti sunt ea secille dixilleqi, quae moribus illis naturisq; congruebant . Nam quod ipsi,s nominibus illis appellarunt, aliis etiam sine ullo fabulae damno appellare potuerunt. Altero autem iam nomiane , cuius supra meminerat, explicato, alterum aggreditur, exemploq; docet: quid
valeat id est singulare : idq; esse inquit, quid in vita sua ingenio illo suo acri secerit, quIdque incommodi attulerit Atheniensibus, aliis ve, Alcibiadest de quid idem ab ipsis perpessus sit, inestq; sustinuerit: cum enim hoc tractatur, certae
personae respicii intur, earumq; euentus consderantur, non ut in rebus, quae in uniuversum fiunt: Illic enim mores illi, qualitates'; spectorum nec simul cogitatur quiabus iste impresse snt: in quibuscunque enim naeserint eadem dicta factaq; , recte itulis accommodantur . Quod vero inquit,sgniscare volens, quae in vita contigi csent Alcibiadi. τι ἰηρα υ - τ; i intra: complexusq; est, & quae detrimenta ipse diis importallet, & quae studio inimicorum in se accepi isset, vidit etiam Homerus, quem nihil unquam sesellit, quod acie mentis perspici posset, utrunque esse tangendum xb illis, qui plene aliquam rem commemorare vellent: vix enim fieri potest, ur quiaspiam alicui molestus sit, quin ipse quoque aliquid mali illo tempore perpetiatur. nam in Odysseae Θ, quo loco inducit Vlyssem Demodocum laudantem, qui eximia cecinerat Incommoda, quae GraecI in bello Troiano sustinuerant: ornat emi qua tum poterat studium illius, fingit Vlysi dicere hoc Demodocum seruasse. Verba poetae sum haec. εα ri cori uia . Sed etiam in F eius-
117쪽
dem operis, ubi narrat Vlvsses uxori, quae mala perpessiis esset longo illo temporis spatio, quo ab ipsa afuisset, idem custodiuit: inquit enim. οδ α μ
ισα ν - ἰς,μο- . quamuis hic non tam mala im
portata ab inimicis, quam labores molestiasq; , quae non possunt declinari in bello, peregrinationeq; diuturna, propter infirmitatem naturae nostrae, videatur signia ficare: quod superiore etiam illo loco, quasi tertium addidit.
- : ci zia ἐγάε , c; us άsus m. In comoedia qui em igitur iam hoc manifenum extitit: cum enim cons tu ris ibulam per verisimilia, sic quaelibet nomina imponunt non, quem Amodum iamborum auctores, circa singulos homines carmen condunt: In tragoedia autem nominibus, quae iam fuerint, haerent. Dus autem est,
quod aptum ad persuadendum est id, quod fieri potest. Quae igitur facta non sium, nondum credimus esseris biba: quae autem facta si/nt, pelicui. Hi, quia possibina sunt: neque evi a fuissent Gessent e genere eorum,
Cum ossicii poetarum meminitant, qui personis, quas Indueunt, notana Ipsi I ponunt: intelligeretq; non omnes eodem pacto in nac re versari: magis enim hoe comici quam tragici seruant, accuratius de noc disputat: dicitq; ex comoedia rem Ita se habere, planum iam factum esse: neminemq; non animaduertis te comicos poetas fingere nomina: ac quomodo ipsis visui de ar, appellare eos, quos in sabulis suis inducunt: Cum enim sinquit ) res coasmetitaririt, fabulamq; composuerint: hoc enim primum est, in quod toto animo incumbunt: & quod tanquam solum ac sundamentum est comoediae: In qua fabrica verisimilibus utuntur: sequunturq; ea quasi ducem aliquem, statim imponunt personis, quae in illis negotiis occupantur, nomina, quae ipsis in mentem venerint. et in etenim valet quael Ibet , quo verbo etiam intestigi puto vetum esse, quod supra adrumui, non cogi poetam omnino fingere nomina, quae quadrent eorum naturi, secui berii este, Sint sua voluntate, ve dicam libidine, totum hoc gerere & admin istrare posse. Cum autem consuetudinem conticorum indicarit, rei magis explanandi causa, a quibus ni tota via dic sericant, declarat. ij verb sunt qiii scribunt iambos: iami Ici cnim poetae certas personas perstringunt: inimicosq; tibi homines, aut turpes virox omni bascontumeliis vexant: quae definitae personae nomina, quibus appellantur, habent . unde illis etiam ipsi utuntur in illis infamandis . Hoc igitur quoque exposito, tradit tragicos non valde hoc, neque firmiter custodisse: potium; veteribus nominibus, propriisq; illorum hominum, quorum factum aliquod in scenam adducunt, adhaesisse. Consilium autem ipsorum exelicat :& quod eos a vero abstraxerit, . cet: Cum enim
inquitὶ id quod estici potest, aptum magnopere sit ad persuadendum, hoe Ipsum
eos impulit, ut sectarentri certo personas,quorum facta nota essent: videbant enim hoc pacto res illas accommodatas valde fore ad iidem faciendam:quod in primis ipsi quaeiunt, ac toto anim procurant. Posito igitur primum illo, demonstrat, si contrarium secillent, ac ficta nomitia: resq; , quas factas esse non constarex, se uti sui csent, eos dubitasse, ne ita certo, quod cupiunt, obtinere potuissent: id est mate iam
118쪽
argumentumq; tractare ad fidem faciendam aptum, quia ea, quae facta non sunt. incerta adhue sunt, an essici possint: nec liquido ab homin bus creduntur e genere eorum esse, quae fieri possunt. Quare sequitur: quod tamen ipse non ponit, ut non penitus apta snt ad persuadendum: hoc enim tantum declarato: Homines inqua non solere omnino credere fieri posse, quae facta adhuc non sunt, redit ad D imum illud comprobandum: estq; dubitari de altero non posse: perspicuumq; cile, quod ea, quae secta sunt, fieri possitit. breuiq; rationem cius a contrario reddit. non enim inquit sacta esstant, si fieri non potuimenti euentus igitur illorum tollit omnem dubitationem, quae prius inan:mo hominum de illa renasci potui siet. Confirmat autem, quod tradit Aristoteles de instituto comicorum, testimonium Antiphanis, qui toti s in eo studio versabatur: cum enim ille ostendere vellet sui generis poetas maioribus dissicultatibus premi quam tragicos: easq; sedulo emimeraret,in rilis etia hoc posuit: dixitq; cogi comicos cuncta nomina noua inuenire: nec non quae antra illi incerint, ac quae illo tempore gerant, comminis es. Verba eius haec sunt: μ'
dem In loco demonstrauit,quemadmodum omni hoc labore leuarentur tragici cum enim nomina nota sequantur, statim nomine indicato, succurrere spectatoribus,
quid ille incommodi acceperit in uita: quid itidem secerit: omniaq; subito, sine πι- Ia molestia poetae, plana explorataq; esse spectatoribus: quae in altero illo studio m-ligenter narrare oporteat. Exemplo vero ille utitur Oedipi, aliorumq;: ae de V dipo quidem inquit. τι - δῶ M, . In quo etiam notandum est ita illum de ipso loqui, ut supra Aristoteles de Alcibiade fecit: cum ambo & quae icch int, & quae sustinuerint personae illae, tetigerint: addendumq; hoc etiam superio ribus illis, ab Homero acceptis exemplis: quae no tam rei declarandae causa, quae tua vi satis aperta erat, quam illustrandi optimi poetae, sedulo collegi. Animaduertendum autem arbitrari summum doctorem veritatem huius rei magis vidisse comicos quam tragicos: studio enim ipsorum, ut tradit apertE, patefactum iam fuerat, quid rectinii Met Nec non videri eundem sperare tragicos quoque ipsos aliqua do hoc effecturos , quod praestare non dubitarim comici: quod facto Agathonisii telligi potest. Cymq; duo sint , qm plurimum ornent eorum opera: comicorum inquam & trazicorum: quae non omnino simul possint obtineri: hoc est fingere in animo suo quales eme debent: α sumere materiam mitifice aptam ad persuadem dum, tragicos tantopere posterioris huius cupidos fuisse, ut pene prius illud comtemplerint: contra autem comicos prius bonum secutos fuisse, nec timuisita, ne ea de causa fabulae ipserum minus probabiles serent.
Nec tamen non etiam in tragargyr in abiquibus quidem a num, x duanuorum no num stat: cetera autem fidia: in quilussam autem nullum , ut in Agathonis ore: si iter enim in hoc σ res nomina fricta fiunt: re nihilominus delectat adeo u non omnino quaerendum sit, trastatis a maioritus fabulis, circa quas tragoediae sunt , haerere: etenim ri Liuium hoc quaerere, quia oe nota faucis nota sunt, tamen oblectant cum
119쪽
Cum morem tragicorum poetarum ostendisset, qui, discrepantes in hoc λ comticis, clara illustriaq; nomina in componendis sabulis sectentur : eaq; ex omni momoria eruant: nec non consilium eorum diligenter explanasset, tradit hoc tamen apud illos non undequaq; firmum esse, cum inuentantur etiam aliquae tragoediae, In quibus uno altero ve, excepto: quae fama peruulgata sunt, cetera omnia nomina ,scta sunt: a poetaq; inso consorinata: sed etiam extare assirmat non nullas, in quibus vetus nullum diuulgatumque nomen appareat: cuiusmodi esse inquit Agathonis tragici sabulam quandam , vocatam Haa: , quae Graeca vox florem v let: in illa nanque assimar, ut res, ita etiam nomina personarum ficta, & co
menticia suisse : ad Atque fabulam hanc , quamuis penitus spreuisset consilium tragicorum hae in re , tamen delectare : animosq; spectatorum laetitia persund re . Tantum aurem tribuit iudicio Agathonis , quamuis quod undequaque ipse ausus erat, alia etiam eiusdem stud ij homines aliqua ex parte tentassent, ut inde corollarium quoddam eliciat, non oportere omnino tragicum poetam studere traditis ab antiquis fabulis assixum esse: circa quas fabulas, leuitςr immutatas , aliquaque parte variatas .nouae tragoediae fiunt: nec putare sibἰ non permitti t tam sasulam ita confingere, via nulla nota cHebriq; persona apta sit: cum exemplo illorum intestitere possimus id nobis licere . Vocat vero hic μ Θοώe, quos infra multo appellat , ubi inquit non licere poetis soluere fabulas acceptas a veteribus : in eadem enim re sigilificanda nunc utitur persona corum , qui tradunt: nunc eorum, qui accipiunt, quum hi sine illis esse non possint. Nisi fallor autem huiuscemodi uῖ Θ, voca lut Aristophanes ρυκ - , ruum induxit Euripidem ita cum Aeschylo disputantem purgantemq;e, quod Phaedram nimis sceleratam finxisset: ostendit enim fabulam eam vel rem fuisse : nec se primum Phaedram talem in scenam induxisse : Inqvit Igitur
orso δ'eὐκ ἱνταλογν NDpmν--μ ιεικα . Nec tamen sunditus Arist teles consilium reliquorum contemnit: tantum admonet non oportere nos anxio
animo id quaerere, ut si sorte illis destituti simus , non putemus nos ullo pacto Iragoediam scribere poste . in verbo igitur υτειν, meo iudicio , intelligitur sollia citudo quaedam & anxia cura inuestigandi id, quod aliquis putet se aegre inuenturum. id autem perspicitur & ex priore hoc loco,& ex inferiore sententia , In
qua iterum ipso utitur: addit enim, contemnens nimium studium eorum, qui in hoc occupati toti erant : rationemque reddens , cur illi inanem laborem iust piant. Est enim ridiculum hoc quaerere, quia nomina etiam illa nota Elaraque, paucis hominibus nota sunt,& tamen oblectant omnes: nam quod apud ipsum est γναριμα, referri puto ad nomina personasq; illustres : de quorum uariis euentibus tragoediae componuntur: ut supra locutus est, cum inquit. c. νιας ι . a QV-ἰM Mμα- : de nomInibus certe omnis hic quaestio eae usurpari ne debeant vetera tantum ac nobilia, siue etiam nouis ac commenticiis locus sit. Ratio autem, qua consutat curam studiumq; eorum, qui anxie nomina nota quo rebant, haec est. docet enim eos ne ita quidem omnino consequi quod cupiunt: menim sectentur personas nobiles, quorum facta spectatoribus cognita sint, assi atilla ipsa,quamuis nota satis sint, paucis tamen e magno numero, turbaque infinita, quae in theatrum uenit, nota esse: tamen oblectare uniuersos. Videtur igitur ostendere velle Aristoteles, voluptatem illam, quae persundit animos spectatorum, sontem etiam alium originemq; habere: & non tantum nasci, quia res praeteritae,& quae liquido intelliguntur c genere eorum esse, quae inci possitiat, magis aptae sint ad persuadendum. Notandum vero est aliam hanc esse παLσn eiuμά-s ab ea, de qua multo insta loquetur: nec intelligere ipsum nunc ηεπο,μ me , vocabula illa, quae conformata sunt, adsimilitudinem alicuius resut : eorum enim
magis plena est Graeca quam Latina lingua, sed ut testatus sum, nomina, quibus f guli homines,ostenduntur,& quae nunc vulgo a Grammaticis propria appellantur. Δἡλον Π - π πιν , οππον et ιηIta μα Μον πιν ω Θων in ν δ ardiκτει .
120쪽
Ser*icuum igitur ex bis, quo Oetam magis oportet fabularum esse fas ctorem, quam versuum, quanto poeta est Iecmaum imitationem: imitatur autem actiones. Quamuis igitur contigerit res factaspangere, nihilom nuspoeta est rerum enim factarum nonnultis nihili erat huiscemodi esse,
qualis verisimile inferi debuisse: π eius generis ut effici illi modo potuerint, secundum quod ille i ara Oeta H.
Cum improbasset plurimum studium eorum, quI de nomina, de facta nota toto animo acquirunt causamq; attulisset, curilli fere sine causa multum laborarent, quasi veritate iam huius rei explorata, sententiaq; sua comprobata, quae est. licere tragicis poctis fingere etiam Domitia,&comminisci personas aliquas , quibus ea, quae apta sunt tragoediae componendae, contigerint, adiungit planum esse e superi re disputatione hisq; , quae nuper dicta sint, poetam, id est essectorem magis fabularum esse oportere poetam,quam versuum: erat enim vetus opinio multorum, quI putarunt omnes eos, qui carminibus aliquid conderent, poetas esse, quamuis amsumenta non fingerent, nec res vllas imitarentur, ipse igitur contra tradit planum re exploratum exliis esse, quamuis etiam versuum usus proprius si poetarum, in
men maius studium potiere ipsos debere in fabidis componendis, quam in versibus condendis: ac tanto maius, quanto magis poetam reddit ericiti, imitatio, quam vincta certis pedibus oratio, ac versiis denique ipsi. Addit autem alteram propositionem, qua facilius concludatur, quod probare vult, Poetam, cum imitatur, imulari res: recordari autem debemus fabulam esse coagmentationem rerum. Adiungit tamen Aristoteles, quod valet ad illos , qui contra sentiebant, subleuandos, vel potius ad dissicultatem quandam tollendam, Qubd si sorte contigerit poetam scrubere res sichas, nihilominus poetae nomine dignus erit: argumentari enim adire sus ipsum ita aliquis potuisset. Tuo igitur iudicio omnis poeta, qui rem factam c nisi poeta non est, quia qui rem praeteritam narrat, nec imitatur fingitq; , poeta non est. ipse igitur hoc videns refellit, atque inquit. non omnes eos qui hoc tentent, aut fortuito incidant In res, quae exitum iam habuerint, in culpa ene, quia fieri possit, ut res aliquae facta, ita facte sint, ut verisimile si illas sectas esse. & esse denique huiuscemodi, ut essici potuerint. q uo nomine sinquit in ille poeta eorum aliquo modo est: ossicium enim poetae est verisimile sectari, & ea quae cilici pollunt, sumere . quod In illis rebus illo modo factis, non desideratur. Retinet igit ut hac de causa nomen poetae: nec quicquam gerit, quod a persona illius alienum sit. Animaduertendum autem, quod inquit. κ αν αςx MA- πιόμυα - . . si contigerit enim inquit in ae casus ipse tulerit: itullo enim modo vult poetam rem gestam exponere, quia gesta est rhoe enim historici ossicium est : sed si sorte aliquando hoc fiat, ut in fabula compo nenda incidat in rem factam. si eo modo illa secta suit, quo docet, tunc est apta poe- , nec ipse reprehendi ullo pacto potest.