장음표시 사용
281쪽
arytantum: id enim quod translato nomine vocat, mi taν in seloeradiorumq; ipsius si bita dissipatione, nomine caret. unde x, .uis vocat. Sed etiam in iij. libro de arte dicendi, q uo loco docet non debere duci simile longe, sed tantum unde ipse accuraatὰ docet,ut nullo negotio intelligatur similitudo: inquit enim illic quoque m
minibus alienis, esse appellandas. Quare, postquam haec norma Porphyrii fallax est videndum qua potis limum uti debeamus in hac re existimanda, secuti iudicium summi doctoris.An Porphvriana haec regula nullo modo mala est: translationesque elegantes ac lepidae In primis illa describuntunceterae autem tempore separantur ab aequi uocis,& quia minus aut magis tritς ac periragatae sun t. nam tempus etia ipsum sine dubio,vsusq; distinguit ipsas:variatq; natura quorundam vocabuloriim: quod mim a principio translatum sui retinuitq; diu multum illius naturae, factum tandem est, quia alienam sedem sui iuris paulatim secit, aequivocum: id quod acquirit multitudine ac frequentia hominum, qui ipsum illo modo capiunt, ac libere pas simq; usurpant. Quomodo autem factum sit tot diuerstres eodem nomine vocatae sint,videtur quaerendui quaestioq; haec huius loci propca esse intelligetur. Exem pli causa, pes aequivoca vox est:hoc enim nomine significatur Sc pars corporis, qua animantes utuntur in gradiendo,& clauus in navi, siue mali inferior pars,ut tradit Simplicius in Categorias,ubi de hac re sedulo dis pii tat.& si aliter sertas te hoc nomeLatini in naui accipiebant.& pes lecti etiam dicitur,& mensae, ut aliae etiam sertaseres.vnde igitur natum est,ut nomen,quod primo videtur impositum fuisse membro illi animantium quo reliquae partes corporis seiciuntur, postea non minus propriumultarum rerum quam ipsius esse coeperit Z Ego sanc ruto similitudinem huius rei causam suisse: in enim quam rationem po habet ad superius corpus, eandem ha beat ima pars mali ad reliquas partesmec non quibus reguntur & lini de mens ς, ad illos ipsos lectulos ac mensas, aliquis primo vocare illas res uolen comportauit eo nomen,quod tunc propclum crat animalium, certaro; parti corporis eorum signisi candae addictum suerat . quare quod postea ομι- μυ factum est , primo aliquo ni do translatum sulci vereq; eo tempore translatio potuit vocari: sed quia id nomen receptum est in usuq; omnium paulat in esse coepit. ut qui audirent illud, non mianus acciperent illas res, quam animantis partem, ideo voratum postea est aequiuscum. Idem etiam usu uenisse arbitror in reliquis: potius enim hoc uerum esse puto , quam existimare illos,qui pesino nomina rςbus imposuerunt, inopia coactos, hoc secisse: variasq; res illo tempor eodem nomine uocasse. Et sane quod inquit Ariastotele, & in hoc libro,& in iij. de me dicend ubi ornat translationes, ct multas ipsarum dotes magnopere celebratim magis ipsas probari in oratione ac ualerq ad ingenium eius,qui ipsis utitur,commendandum, quod ab alio accipi non possiuit, sed excogitentur oportet ab ipse, in men temq; veniant ei, qui dicit aut scribit, hoc arbitror ualere: proprieq; illas esse translationes, quae occurrant alicui: nec ab alio unquam,quod ille sciat, ut urpatae sintinam quamuis, qua ab alio prius excogitata suerim, non omnino adhuc aequivoca sint, non tamen digna uidentur, quae plene vereq; metaphorae ipsius dicantur,qui illis postea utitur: nec eandem laudem ing mjq; commendationem habenuquod enim acumen ingenii ostendi hiati uerbo tristato,quod aliunde sumpseris,exempli causa a Ciceron Lucretio Catullo aliisque. qui magnopere floruerunt ob sacultatem eximiam translationum pariendaruth: de quis hoc efficere non potest non magna etiam doctrina instructus Ipse certe hoe
sensu idem protulit in iij.libro de motibus ad Nicomachum. cum quo modo se aliares purgarent, qui ad uitia procliues serent,accurate doceret: aiebant enim illi sibinem eum,quo contenderent,a natura datum, & non sua sponte ab ipsis suscemur
eosqliqui ueriorem finem seq uerentur, eodem pacto illo bono a primo ortu fuisse ornatos . cum; illi itidem, a definii ne huius nominis , se non dignos esse,
qui grauiter accusarentur, ostendere uellent, quia tales nati non essent, addebant. en ἐπι εαμοῦ ω m κα rizo a. vere autem illum solum ita uocari debere, hix ue
bis probabant. quia scilicet ipse naturae in se benignitate possideret illud, quod miscinum omnium, dc pulche rimum esset, dc quod ab alio accipi non posset, neque
282쪽
perdisci sed necessario tale,quale Ipsum primo natum est, quemlibet illud trabiturum. Nam verba ipsa prorsus eadem sunt. vel potius id illic adiunctiim est,quod
opinionem meam multum adiuuatiquum enim dixisset. ἔ χας . au reri λκέ - , addidit Ai,.quare videntur eti.ma translationes ipsc ab alio obtineri non pol
neque quasi a magistro perdiscI. restat igitur, ut opera studioq; illius qui ipsis uti
vult, excogitentur. Quod si verum hoc est, nihil minus conuenire videtur, quam quod idem saepe inquit, sermonem et am rusticorum plenum esse translationum ratque in con suetudine loquendi crebrum elle hunc ornatum orationis: quomodo
enim agrestes,imperitiq; homines hoc praestare poli lint quod proprium est acuto rum doctorumq; virorum nam ut ipse aliquando significauit, ingenii specinien est. transilire ante pedes posita: & alia lono repetita ponere. Sed ille eum id protulit.
Intellexit genus alterum,ut ipse putat translationii, quod necessitas genuit: quodq; non omnino dignum est,quod translatῖonis nomine appelletur.Nec tamen no De metrius quoque affirmat,consuetudinem resertam esse metaphoris. qui iubet praeterea nos, cum translationes fingere volumus,ipsam potissimum tanquam ducem magistramq; optimam imitari: qui prosechc, eodem pacto quo Cicero, eo in loco, metaphoram cepi Vt exemplis etiam quae ponit in telligitur: quorum non nulla sine dubio Suo uae sunt,& sane cuncta retinent non nihil eius naturae. quamuis, quia non tam peruulgata sunt,&Omnium ore celebrata, non ita ς'iiivoca sunt: ut quae ipse infra adiungit: sicilius enim haec cognoscula tur aliena elle,atq; peregrina, q ua aequivoca, quς consuetudine longa,omnem formam peregrinitatis amiserunt. Sed quum Aristoteles etiam inirmet omnes homines iraitim uti in sermone verbis translatis,non intelligit translationes, qii; tunc primo, quas exortae sunt, sed quae ab aliquo prius subtiliter excogitatae,in vita quopiam esse iam coeperunt. omnis Verodissicultas in hac re, ac quod tantum gratiae ipsis accersivit, est, quia non est procliaue videre quid similitudinis existat in rebus dissimilibus : qui autem E apte praestare pollunt ob ingenij acumen ,aut multarum rerum scientiam, ij multas clega
tes translationes gignunt, ac vere μιναυρο υ nuncupantur si toto animo incumbunt huic laudi, seque aliquantum in hoe pr claro orere exercuerint. Vcraigimi translatio, & quae proprie hoc nomine appellanda est,nisi fallor, ues potius ut in hi uideor polle auctoritate grauium scriptorum assi are, ea est, quam significaui id est.quae primo ab aliquo excogitatur,ut ipse ante alios omnes perspexerit simili tudinem illarum reriit &unius nomen ad aliam ostendendam attulerit, quae tamen &ipsa situm ae proprium nomen haberet,s uti illo voluisset: sed ille exornan-dς orationis studiosus ipsum reliquit,ac pro illo alterum usurpauit, aptum sane illi rei propter similitudinem indicandς,& simul animo eius qui auditobtestando, cuα ius oblectationis volia pratisq;,qua ille repente perfunditur, causam diligenter ori
sinemq; indagavit Cicero nec tamen non tranulationes etiam vocantur, quae nonae
omnino non sunt,sed in aliquo usu etia aut oratoris aut podiet prius fuerunt.ut Cicero quoq; trastationes vocat nomina,quς quasi mutuationes quaedam sunt cum scilicet aliquis inopia coactus, & quia res illa, quam indicare uolebat, nomine care bat, alio usus est in ea appellanda,quod iam alii rei attributum assignatumque erat. quod genus uocabulorum Porphyrius nullo modo translationis nomine uocadu existimauitialiud enim est ueritatem ipsam: ilat; iramque rerum subtiliter indagare, aliud consuetudini institutisq; aliorum se ac mimo latamam ueteres etiam graues scriptores quibus ceteris in rebus mirificE inter se conuenit, idem nomen culterio, modo aliquando acceperunt: atque hi quidem, Lai et x puxν: hi uerb, uia. dixe runt: exempli causa λλ.n: cum enim vox etiam ἰ, id est alba uocetur a G taedis, nos patrio sermone ipsam claram uocaremus, Demetrius hoc appellauit u sitia: ab Aristotele uero in Topleis ratio h cru visu ire est uocata. Cum etiam Demetrius dixerit quedam nomina non esse translata,sed illo modo uocata per sitialitudincine
intelligit autem ut puto au δει re illa uero sunt in GKco sermone, M pr. 1' AN, κ iae, κτώ ri uocauit aliquando Aristotcles καFa axio , uerba, quet man stad translata essentinam quin ratio haec tota In similitudine quadam sundata sit, dubitati non. potest. quod tamen fortasse uerius ethfaciliusq, ita se habere pespicitur,in transi
283쪽
IN L LIBO ARIST DE POETICA. xt
sonibus his, quae κατήνα νγ ν vocantur. Idem etiam In vj. libro Topicorum tradidit inueniri quaedam vocabula, quae neque aequivoca serent: neque translata:
neque propria suaq; illarum rerum. Sunt autem illa, quemadmodum ipse illiedia ligenter docet,haec ipsa aliaque huiuscemodi, ut siquis definiens legem diceret. lexere mensura,vel imago corum quae natura iusta sunt: neque enim lex est vere me sura, nec vere itidem imaso: nec translata proprie dici pollunt: neque enim in illispe spicitur esse magna ulla similitudo. nam resipist,quae tunc eodem nomine vocantur similes inter se nullam in partem sunt quam enim similitudinem habet lex cupede,cubito aliave quapiam mensurae aut eadem cum imagine: imago enim vocatur res, cuius ortus ducitur ab imitatione, quod in lege nullo modo fit. non omnino tamen illae diuersae inter se, lis smilesque existimande sunt: neque enim alicui unquam venisset in mentem, voeare legem mensuram aut imaginem, nisis militudianis aliquid in illis rebus inestet, quae similitudo si in illarum forma & quasi corpore
non est,existit tamen in muneribus ipsarum & tanquam officiis: lex enim metitur facta hominum ac ponderat, & quae sunt recta, quaeque iniusta monstrat, perinde atque mensura quelibet res, uς venduntur & emuntur: eodemq; pacto lex est simit Iachrum quoddam rerum iustarum &iniustarum, quia nos spectantes legem, & ad ipsam sensus animi nostri reserentes, cernimus illic quasi expressam ac pictam vim virum rerum,ae quid de ipsis sentire debeamus, cognostim is . Non male igitur sortasse huiustemodi verba e genere eorum aliquis existimaret, quae significauit G- Cero,cum admonuit, ut in transferendo verbo fugeretur dissimilitudo, alioque loco inquit, ipsa, si simile nihil haberent, repudiari: Aristotelesque ipsa translata non debere vocari putaui quia in illis obscura quaedam tantum, exisisq; similitudo appareret: Non enim puto haec vocabula, illo modo usi irpata, debere vocari mutata, id est κκΘ. Μαγώ, siue ui -- sabricata, quamuis planum sit pro verbo
proprio, suoque illarum rerum, illic aliud sumptum este, quod idem aliquo modo valeat: potiatq; arbitror referri nomina immutata debere ast genus illud tran;lationis,cum genus totumq; aliquid pro specie si ita sua parteq; usurpatucis e contra. Nam id quod continet amplectituri; aliquid habet similitudinem generis ad illae ipsas res,quas amplectitur.Vt illae,que inclusae in ipso comprehensaeq; sunt,retinene similitudinem formarum ac partiumrelatae ad illud. Cum igitur vocare bellum a m pacem togam: demq; pacto Neptunum pro mari, Cererem pro frugibus, sar tem pro bello appellare, existimata sit hypallage, traductioq; nominis, idem efficiatur in translatis eorum generum & ipsis prosectb traductis at id ac coportatis nominibus.quamuis 'uς proprie translata vocantu ac vi rαφκων nomine nuncupatur,
non omnino eodem modo & illa transferantur. Cicero certὰ existimat hi omnia . quae a grammaticis magistrisve dicendi minute cuncta concidentibus, nouis uoc bulis appellata sunt, ab Aristoteleui m*πων nomine solita comprehendi, atque hi
ius sine dubitatione ulla opinionis suit.Nunquam ille sane, quod videre potuerim, his nominibus in libris,sive de arte dicendi, liue de arte poetarum vis e nec apu
mina post illum inuenta nouataq; sitisse videntur. nec longe sane sum ab ea seriten ca ut putem timeta nomine illa significare litum hunc philosophum: tio timenim est ipsum sophistas quosdam aliquando accusas te, qui studio hoc teneteritur, rebusq; nullo modo diuessis noua nomina imponerent, ac quo tempore' deberethoe sese sine reprehensione demonstrasse.Cicero quoque cognouit non sne traductione quapiam haec tractari administrarique poster cum enim de immutatione hae ipsa nominum disputaret in Oratore suo, quae . ne 'κ dicitur, addidit. Quod quanquam transferendo fit, tamen alio modo transtulit, cum ditatEnnid 2 Aree
urbe orba sum:alio modo, si pro patria arcem dixisset. & Aristoteles hoc ipso in libro infra ubi docet in Homeri uersu ὀ ιναν positum esse pro ui eis, quae sine dubio uocatur 4 α -- a grammaticis,appellat ipsam : qui enim hoc facit in nisesto ab alia re,ad aliam uerbum transfert, & abutitur nominermptio unliis rei d aliam ostendendam.Sed cur non reliquum Ciceronix locum adponai re diuit enim, post superiora uerba. Et horridam Asticam terribili tremere inmisitiretim
284쪽
dicit, pro Astis immutat Asilicam . Hanc r,vxν ui rhetores, quia quasi summ tantur Verba pro verbis: O , μιαν grammatici vocant, quoci nomina triansserui tur.Aristoteles autem tralationi haec ipsa subi iungit,&abusionem , quam π.ν vocant,ut cum minutum dicimus animum pio paruo, & abutimur estis pio-pinquis i opus est.vel quod delectat,vel quod licet. Iam cum fluxerunt continuae plures tralationes alia plane fit oratio. Itaque genus hoc Graeci appellant
nomine recte,genere melius ille, qui ista omnia tralationes vocat. Vt autem ni
gis planum faunon idem semper valere apud hunc auctorem , sed vitim Atiliotelem longe aliter aliis in locis hoc nomine suisse,in Elenchis s phisticis, ocat uir αυραν artificium astutiamq; disputantes, anceps aliquod incertiunq; nomen
ad id, quod ipsi prodest traducentis: transfert enim & ipse aliquo modo nomen cuhoc facit,& e dubia sede,in certam propriamq; traducit inquit enim, callidam hanc
τα.& infra.. A πα-σει πν λυν O.hMγWm quare facilius credi potest,ipsum etiam res magis propinquas hoc nomIne appellasse: & quae multo maiorciti similia tudinem inter se halient. Hse mihi Occurrerunt non inutilia ut puto ad natura translationum magis aperiendam, quae quantum potui breuiter exposui.Nam quod i cum Ciceronis ex Oratore aliter hic scripsi, ac uulgo ille inexcusis libris legatur, non temere hoc secimeque hoc solum iudicio meo ac coniecturae dedi. in telligo autem . Arce & urbe orba sum. Impressi nanque hoc loco habent. arccm & urbem o has:cum enim locus ille veteris tragici plenior multo legatur in iij. Tusculana, ubi hoc modo scriptum est,apparet veriorem hanc lectionem esse. Hecuba autem videtur loqui post excisum iam & inflammatum Ilium. Sed etiam translatio hoc pacto aptior emorbam enim illis rebus se vocat quasi pii tam, ac spoliatam, quia ipsa iaaliquo modo extinctae ac mortuae erant,ut parentes liberis proprie orbari dicuntur.
nec impedit, quin stam Cicero, cum exemplum poneret i, pallages, variare ieiba illa potuerit.
Sequebatur nunc de illo, quem appestauit κοσμω in enumerandis generibus nominum, praecipere:lloc enim loco ipsum hic appellauit. cum tamen ipsius hic nune vestigium nullum restet. Vnde non sne causa Madius,qui subtiliter accurateq; de hoc quaesiui sidesecisse totam hanc partem negligentia librariorur existimauit. laudo igitur magnopere studium hominis, quod posuit in eruenda veritate, pellcnis dis', tenebris ex hoc loco ac multum sane in hoc ipsum vidisse puto: cum tamv.no omnino mihi cum ipso conueniat,quid ego de omni hac re sentiam, indicabo. inprimis autem probo diligentiam ipsius,qui notauerit,collatis duobus locis e diuersis opetibus ei usdem huius auctoris, idem apud ipsum valere hoc in libro ruod in tertio de arte dicendi αι--:ν quamuis ille quid hoc ipsum sit:ac quod potis .mum genus vocabuli, quod aliis in locis aliter nominatur, non demonstrauerit rnec causam attulerit,cur eandem rem,longe alio nomine eruditissimus scriptor appellari neque enim videntur nomina mutari debere, nisi res ipsae, visque t arum aliquantulum immutetur. Arbitror igitur Aristotelem nomine hoc, quo hic utitur ,
quodq; apud Graecos valet ornatum, intellexisse genus id vocabulorum, quod vocatur passim n imposito illi nomine ab eo,quod adponitur aliis nominibus, aptumq, ex ipsis est neq; enim suis viribus nitituriposthabito autem suo proprioq; Eomine:quod sane nomen ipse quoq; saepe numero in iij. libro de arte dicendi usurpavi hic vocalle optimum ni agilirum epitheton puto, quia epitheta apud poetas ornatus praecipue gratia adhibentur:cum enim epithetorum omnium commune sit augere, grandiorem q; orationem efficere, a poetis in primis hoc animo illa usurpantur:ut scilicet dignitatis ornatusq; aliquid ipsoru scriptis inde asseratur . id quod senificauit etiam no vno loco Quintilianus. in viij.autem libro, ubi exquia suus de illis disserit, inquit. Ornat enim epitheton, quod rectu dicimus appositum:a non nullis sequens dicitur:co poetae& frequentius & libetius utuntur . naq; illis satis est conuenire verbo, cui apponitur: itaque dentes albi, & humida vina in his non reprehendemus:apud oratorem nisi aliquid essicitur, redundat. Cum Igititur hic eruditus rhetor Uirmet epitheti ossicium ess ornare Oravonen epou tasque
285쪽
saepe hac una de ea a ipsa ustirpare exemplis declaret, quis non facile credat hunc nostrum siummum dociorem ab hoc ipso illorum munere ipsa hic ἡόλει appellatis, ubi poetas instruit,ac quid ad ipsorum opus expoliendum valeat, tradit . Sed habeo etiam aliud ad hoc comprobandum firmius argumentum: videor enim mihi repperisse eodem nomine Aristotelem epitheton vocalle in iij. libro rheto Ices, ubi poetae exemplum poniciatque hoc potiminum genus epithetorum significat, quod inano est,& valet tantum ad rem amplificandam; docens enim quando in oratione
telligit, puto ab epitheto importari: ipsumq; κὸσμου nomine significasse illic epith
con contendo: η. x enim epitheton est quod nomini tenui, & vissem rem signifi- tanti,ornatus gratia adiunctum fuit,quamuis modum superet .vnde,ut vitium ost
deret , posuum est ; hoc enim pacto saepe risus excitari a comicIs solitus erat. V let praeterea non nihil ad id confirmandum, quod paulo post illa uerba quae citat Massius e iij. de arte escendi, Aristoteles mentionem fecit epitheti: In quis enim
antea aliquid de ipsis reepisIet: ines usi UItur suetat epitheta in illo nomines A.
Quod autem ει α ubi praecerta dedit de arte dicendi id quod nunc κου in voca appellauit, puto hoc factum esse, nomenq; mutatum, quia vis illius rei non parum diuerso illo in studio variatur:vt enim epitheton apud poetas seruit ornatui, ita or tores naturam illius rei,cui apponiturinatefacere volentes, verbiun hoc ipsi adiungiint. Quia igitur ipsum proprium esse debet, maximeq; illi conuenire, ideo nisi tallor ditis is eo loco dictum est. nam Quintilianus hoc etiam docet, reprehendi s lita in dIcendo quae laudi dantur in scriptis poetarum: haec enim ipsius verba sunt. de epitheto dissserentis. Apud oratorem, nisi aliquid efficitur, redundat: tum a tem efficitur, si sine illo, quod dicitur, minus eaequalia sunt, b scelus abominandum . O deformem libidinem. Nec tamen non, dum vim illius rei aperit, affert
etiam aliquid ornatus epitheton oratori:vt poetae quoque, quamuis eo potissmum nomine adhibeatur,ut expoliet & augeat scripta ipsius, prodest tamen non nihil ad naturam rerum earum Ostendendam. Vnde, quamuis liberiiadmodum sint poetae in hac re,non permittitur tamen ipsis, ut nomen aliquod alicui res adponant ali num ab illa,&quod non Ipsi mirifice conueniat : cum contra potius in hoe videam tur aliquando peccare, quod vim aliquam illarum, qualitatem ve epitheto iseel: rent, quae sine illo,sua sponte satis aperta erat ut cum dicunt lac album, dulcia m m,aliaque huiuscemocli multa. Restat videre, desideretur ne hoc loco, quod ad
explanandam naturam horum uerborum,quae ab Ornatu Graece appellantur . . postitum fuerit ab auctore, ut putauit Madius, qui credit totum hoc vetii state amillum esse, nec minus explicaste Ipsum,quid orere valeat, quam secerit reliqua omnIa M. nera uocabulorum.an nihil desecerit locusque integer si cum ornatus hic, qui pro . ficiscitur ab epi thetis, non unum aliquem fontem habeatmeque enim epitheta eum cta constat ex eodem genere vocabulorum, sed ex omnibus illis, quae sedulo deis. niuit. Quare cum incertum sit genus hoc uocabulorum: nec naturam unam habeat non videtur potuissi illam Aristoteles commode definire: certum enim stabilem stnecesse est, quod definiri debet. Quin autem epitheton nunc constet e nominiabus proprijsmunc e vocibus externis: nunc e verbis translatis: eodemque pacto ex alijs generibus vocabulorum, dubitari non potest. Quintilianus etiam hoc mon
strat,qui docet in primis multum valere ad rem ornandam epitheta translata. exeri Plis etiam positis, quae confirment sitiun sententiam. inquit igitur . Exornatur a tem res tota maxime translationibus . cupiditas effrenata, ut Insanae substructio
nes . Quamuis tamen presse stibtiliterque definiti omne, quod hi iiscemodi est, non pollit,videtur tamen aliqua ratione describi potuiste,quae satis huIe rei de latrudae elle potuerit: quare nihil de hoc statuo. Non sequor autem iudicium Maaij in eo quod tentauit locum silpplere,coniecturis ductus: praesertimq; ea part quace suit restitui hic debere verba quae synonymoruin vim explicant: leguntur verb illa apud Simplicium in commentariis in categorias: neq; enim supra in viij. Illis nomia
286쪽
num generibus Aristoteles posuit synonymameque si In iij. libro de arte diemdI tradidit, reperiri quaedam verba,quae limul de ..dae,&σ--μα snt, sequitur omnia κώεια esse μι- μα. Non apparet praeterea verba. quae citat SImplicius ex hoc opere,
explicantia vim synonymorum,sumpta suis se ex hoc libro, & si nunc ita in excusis
A, ὸ α ἀciputo nanque mendum In illis este: lesectileq; literam, quae
numerum cius libri,ut mos erat Graecorum,indicaret: tres enim non unum tantum,
de studio hoc, ut patet testimonijs optimorum auctorum, Aristoteles libros co scripsit. Cum autem ipse opus hoc significate viil non simul apposite ostendens lubrum, in quo id contineatur,ut saepe est in Ilis,quae scripsit de arte dicendi, & alijs
etiam locis, numero multitudinis utitur:estq; O: nn ,- -6-: illic autem unius numero scriptum est e. τώ :vt facere veteres auctores consuerunt,cum libri numeruaddunt is PQtui; igitur illo modo di Ἀωμα desiit ille in secundo tertio ve libm huius operi*-Quare non opus fuit,nullo alio argumento fretum, huc ea inculcasse: pluri inae autem occasiones existere potuerun cur hoc alijs locis auctor recte faceret. Πεπιικμνει-εMν, ὁ o Λως his καλου viro. πουἶ- αυτ e vacivm o ποἰκ-
Factum autem e 7,quod omnino non appessatum ab aliquibi , irae Isi nil Ioeta, identur enim ADIO VI huiuscemodi. Ceu cornua fio γοωr a
cerdotem αρ, meae. Explicat nunc quod quinto loco posuerat, qiuale silverbum sectum, Ipsem κωμ μυο .vocat.Vndeab eruditis scriptoribus ΑΕ Lylii , 'iit multus suit Iri hae fibricadorum verborum ratippeoo ierat κἀ-ι αμαα. dictus estantelligit aure quod lin tibi siletudineantea nullius ratis eratia sed ab ipso poὐta noua tu est Cicero enim, cum lusis voeabulis disseris,atque eorum conformatione, inquit facere &nouaret Factum igitur Aristoteles ait verbum in illi id, quod omnino non usurpa-auni ab aliquibus, neque.inserinone unquam antea ait litumaps 'fingit poeta: nam quod μή adiunxit, quod penitus omninoq; valet, distinxit illo pacto, ut opinor, momen hoc a peregrinis,& externis.illa enim quoque . cum sint inusitata nouaque in GEccos vroni,sunt tamen in usu alius gentismee omnino dici possunt,simplicitetq; non κα ἰθ - , id est non usurpata in sermone, neque formata : - --m enim νην τινεμ auctor inquit,cum hoc significare vellet. κάλει ν nanque hoc loco v Iet usurpare aliquod nomen,& rem quampiam illo vocabulo appellare: ut in secum. do quoque Topicorum est usus hac oce, Iain: τι πνι α δ. κα ta isti Vat, In cuius etiam loci extremo, quod exsculi habenti a trimetire'υ vidi antiquum libriim, in quo esset pro illo, xx. M. Idem etiam, quod hic stmium, apposite locutus est nomina enim conduntur & ponuntur rebus , Ana antea res illis nullo nomine notatae forent:vnde etiam a Latinis imponere nomina rebus dictum est. Quia autem suspicati aliquis post et huiuscemodi nulla Inum Iria quae cum in nullo prorsus usu ceterorum serent, repentd nouentur ab aliquo, tollit hane salsam opinionem. Indicat minueniri non nulla huiuscemodi. Duorum autem exemplo utitur quorum posterius in primis Iliadis versibus ὶ poeta usurpatum fuit, di ab ipso Homero fictum auctore Aristotele: appellat enim illic noua voce sacerdotem, a consuetudine Graecorum de ae vocatum. An Idem etiam ox in V carit,a similitudine ramorum, cornua: quae Graeci vulgo m- appellant, assim se non ausin: neque enim memin I me hanc vocem apud eum poetam unquam legisse. Quod si non Homerus ipse,aliquis certὰ poeta noe vocabulum nouauit. Csi autem . t ac valeat in communi usu Graecorum, ramum, inde conformauit ille hoc Verbum,quia ceruorum cornua reserunt hane rem. Quare elegater etiam Vim lius anquitata ramosa Micon vivacis cornua cerui epidaeto enim expressit,qirod Graecus m . i iri r ille
287쪽
ille poeta, nomine formato ab ea re quae id valeret, significauit. Apiid Hesvehium
in lexico,littera una mutata, legitur cis r- quod sane vocabulum ipse interpret tur. η, si s ματα , κλαδ ari:nec tamen me conferne ad eam scripturam volui, veritus ne id culpa typographi committi im si t. Cuni autem librum eius Pammatici antiquum conquisiverim.apud nos inuenire non potui: ita enim nullo negotio de v xitate lectionis statuere potuissem.Animaduertendum autem est hoc ipsum vocabulum, cuius nulla antea vestigia usquam apparebant in eo sermone nec ullo tempore aliquis, cum ignotum prius seret, illud ediderat; repente a poeta nouatum, v re tunc factum potuiste appellari: cum vero,ab ea origine, venit in consuetudinem aliorum, iactum postea non posse vocari, nisi in ratione,qua auctor illius, & te Pus,quo consor tum est, cognita sunt.
Forrectum autem est,m Jubtractum: hoc quidem, si vocali An sere
se Verit quam sua se ae propria: γel Agaba inculcata hoc autem si βιλι μ uerit quippiam vel ab st si ,3 et ab eo quod inculcatum en Porrectum
Post eYplicationem verbi facti, nouatiq; a poeta, docet euIusmodi sint duo eo traria ἰnter se vocabulorum genera, quorum altei una tum est,tongiusq; factum: alterum verb abscissa ab ipso in extremo particula inminu tum.primum igitur in l5gum aliqua ratione porrectum aggreditur: estq; Ipsim hesusta modi fieri: vereq ita vocari, si vocali aliqua litera longiore utatur quam sua propriaq; Ipsus sit. Ceu si liacentia poetae,& quia hoc commodum ipsi lacri , vocalisi itera quae sua ui breuis est, in ., quae longa est,conuersa sueriuaut εαμ : quarum literarum eadem est, quis superiorum, natura. Cum hoc igitur contingit, tunc id verbum dicit ut prod ctum: nequecum hoc tantum fit,verum etiam cum sellaba in mediam illam vocem iniecta fuerit:nam hoc quoque,ac multo etiam magis,vocabulum producitur: plus enim est integram syllabam eo inculcare, quam temporis aliquid uni alicui illic luterae addere. exempla ipse utriusque licentiae poninuciturque voeibus Homericli ita ab ipso contiacos uetudinem consorinatis:sed non araequani tradat, cuiusmodi sit etiam verbum unde demptu aliquid est. ipsum autem este inquisisi abscisibin quiriplam sue iuvet ab ipso, vel ab eo, quod inculcatum est. Ut videtur autem nisi serte aliquid mendi hic lubest, quod vereor in duobus quoque modis libe usu visite aia firmat:vel potius, modo non variato, sed immutata specie verbi: unde, quod Inde tollitur abscinditur:id est cum verbum suerit aut simplex ut in consuetudine uersatur aut prius productium,syllaba in ipsum inculcatarab eoq; postea, ita licentia poetae conserinato, noua libertate adhibita, sit abscisi is laba aliqua. Ex liratIs a tem hoc pacto rationibus utriusq; nominis in eius, quod porrectum est, eius unde abscissiim aliquid in extremo est,exempla utriusque poni tmorrosti ab Homero cum η ολ re inquit pro πmat:& cum pro se: deminuis vero , & 1 quo syllaba in sine dempta sit, Sab eodem, ciun est pis N M. . ut sinu. Iliadis, hoc versu qui pronun tiatur a Pandaro,narrante domi suae pulcherrimos equos manere,quos tune dolet se in bellum non duruisse. Εῶπιν χρι- ο text. Nee non δῶ pro δ α: ut in S Odyil obi Alcinous vocatis Phaeacibus de aduem
288쪽
quo loco Vulcanus coegit deos, ut viderent, quam iniuriam accepisset I Marte. di ἐ*ατ' ai'αγίσκα Anπινι χαλκοβα- δα.& Empedoclis, qui & ipse i pro ψια politici in extremo vetiti quodam,cuius ipse paulo plus quam dimidiam partem citat Cum autem hie locus ualde olim in omnibus libris corruptὰ legeretur: emendetur verbauctoritate Strabonis,apud quem integrum hoc exemplum manet, ut ostendi dissorens de hac re in viij. libro variarum mearum lectionum, non arbitror oportere amplius de hoc disputari, ueritate huius lectionis explicata: potius quaerendum est, an verba illa a iussiAλαμω,ου. quae Robortellus quoque in non nullis manu sciaptis libris narrat non inueniri, quamuis reponenda omnino censeat necellaria hic sint.
vel potius importune irrepserint excusos libros ripse enim quoque vidi plures c dices a quibus illa abessent: dc praeter quam quod valde durum est putare nomen , quod auctum sit superiore ratione, idem postea noua licentia contaminatum esse: isa enIm vix agnosceretur, nullaque pene ipsius pars integra restaret. arbitror, s id sactum fuisseKAristotelem exemplum aliquod huius, multis modis contaminat nominis positurum sitisse: quod tamen sine dubio factum non est: cum enim tribus exemplis in eo,quod praecepit, declarando usus sit, euncta sunt vocum prius Ini ctarum de nulla siti parte immutatarum: illud autemin phimis, quod infrequentius erat, videbatur exempli lucem requirere. Quare melius fortasse erit sequi in hoo quoque auctoritatem antiquorum librorum,dc existimare verba illa vacare: nam superiore loco particulam diiungendi, quae alterum quas membrum postillare vid tur,iidem libri non habent. Animaduertedum autem, clim ab his tribus vocibus ,ruas ἀποκω-: passas indicat hie Aristoteles, unx tantum syllaba sublata in extremo Unueniri etiam a quibus duae abscisis eodem loco sint quod Sophoclis de Ionis testimonijs intelligitur, qui commemorante hoc SIrab0ne, ta P t protulere.
Quod restabat unum, quale sit, qu6d Ipse vocat, ostendit id est v
riatum atque immutatum uocabulum,& nullo modo, ut in consuetudine est . pr latum:inquit autem huiuscemodi uerbum esse,cum poeta vocabuli alIcuius receptu Partem, ut erat, relinquit: partem verb nouat: dc aliter, quam erat, finsit. U.ῖ enim hic ab auctore eodem pacto captum est,quo capitur, cum vocatur verboru alivi quod muμίναν, ut paulo supra ab ipso appellatum est. ουμαία μοῦνα, verb quod in quit, arbitror ab eo vocatum uerbum, quod in usum iam venerit, frequent xum sit, ut distinguat ipsum a nouo de illo tempore ficto: quod huic rei aptum nullo modo est. Cum igitur alicuius peruulgatae vocis partem Intactam relinquit in L partem uero fingit ac nouasi tunc id nomen immutatum vocatur: quod valet Iou ter illud uariatum elle a specie suamec totum nouum factum. exempl um, quo viatur,rem ante oculos ponit. Est usitatum verbum de frequens in sermone Graeco rum, δάιε',quod ualet dextrum idem significare volens Homerus in v. Iliadis . I inquit: inde enim citatum est testimonium, quo utitur Aristoteles, quamuis aliis etiam loci a poeta usurpet uocem Ita a se conformatam. Est autem hic locus, ubi Diana Venerem consolatur ob uulnus a Diomede acceptum:commemorat enim Iu nonem quoque ab Herctile in dextra mamilla perculiam sagitta fuisse. Cum igitur Homerus e uerbo δiliis secit . clima , primas duas syllabas eius verbi reliquit, ut antea erantidce tertia duas fecit, atque ita uerbum a vulgari ratione variavit. Vtam rem poetae pro usurpan ita etiam, quod ad intellectum valet, pro λτκυ : quod admonuit etiam Plutarchus in v. libro συμπανια ciis capite quarto. Quaerendum tamen an posterius hoc immutatum vere voeari possit: neque enim Eearte aliqua pristini ustatiq; uerbi alia iacta: sed quiddam potius ipsi, nulla parte lin
289쪽
mutato, additum est 'meθυικtai certe, q uod prolatum ab Hesiodo est:signific1 tque non rem aliquam uirginis mulieris propriam,illo modo factum est.
Auc serum vini nominum: haec quidem virilia: haec autem muliebria haec autem med a tribu quidem, quaecuns desinunt in C, e T s: σquaecum e quopiam mutorum elementorum constant: haec autem Funt duo C. Muliebria autem quaecuni e vocalibus G insemper longam. Ceu in si,m groe eorum, qua producuntur in α . quapropter aequa contingit multitudine in quot virilia oe muliebria: ψ , enim Gr C ea em Fum . In
Restare dicit aliam nominum diuisionem,quae manet In mutatione generum: ut enim res quaedam marium uim habent .aliae uero foeminarum:quomodo animantes omnes inter se distinguntur: aut enim illae mares aut sceminet sunt: ita etiam nomiana,quibus res ipsae appellantur,haec accommodata sunt rebus uirilem naturam hasbentibus:haec ver , muliebrem: superest tertium genus nominum, quod medium est,atq ue in teriectum inter am meque enim con timit rebus, quς uirilem: neque etiam illis,quet muliebrem speciem habent. Quare μιται ab ipso uodatur: ut etiam ipsum appellauit in libro sophisticorum Elenchorum : quamuἰs eode in loco uocet etiam ipsum νεοζω, quia utensilia plerunque ac uasa genere illo appellantur: si uera genus illud dici potest,cum animantes nullae illiusmodi sint, quae scilicet neutram
naturam habeant,& appellatione maris aut sceminet non comprehendantur.ea autem de causa a.Amor. uocatur neutrumq; a Latinis,quia non est aut uirilis, aut mi
liebris generis Postquam igitur docuit tria liqc esse nominum genera, tradit quiribus in literis singula genera desinan Eprimumq; quot sint uirilium nominu termia nationes ostendit: tradit etiam uirilia est e quςcunque desinunt in ν , & e : & praeteth Gquaecunq; constante quopiam mutorum elementorum. Cum autem dicat lititeras constare ex alijs, manifesto loquitur de duplicibus: ipset enim eonflatae sunt Eduobus elementis: simplices uero unius naturi sunt, ut nomen declarat . addidicet Iam ut rem aperiret, q Me nam sint literae illae, quς cum constent a quopiam mutorum elementorum, non sunt terminatio aliorum ullorum, nisi uirilium uocabulo rum : easque duas este inquit. id est . , &c, nam Gquq & ipsa duplex litera est, Mconstat e muta. conflata enim est ex ε σ , nullius uirilis nominis terminatio est. qua re recte illam exclusi: multa uer , uirilia nomina desinere in . ,δc ψ . perspicuum est. Animaduei tendum autem minc est,si hoc, quod uerba hςc pre se serunt, significare uoluit Aristoteles,id est si dixit cuncta nomina, quae desinunt in has quattuor luteras quarum priores duq simplices sunt:posteriores uert, duplices, uirilia cile, falsum ipsum multis modis piaecepisse:omnes nanque hae liters sunt etiam termin tiones muliebrium nominum:& e numero ipsarum simplices etiam neutrorum. Si
290쪽
uetb significare voluit quattuor has literas esse terminationes virilium nominum. non negans quin aliorum etiam generum q uintam in iisdem literis desinat, nihil san quod a vero alienum si protiuit: non plenam tamen huius rei scientiam tradiadit:cui enim notum non in virilia multa nomina desinere in o. Non sine causa igitur existimari potest hunc locum corruptum elle nec tamen magis quam ille iniuria temporum deprauatus sit, ipsum contaminare libet. Quod sequitur Aristoteles, inquit muliebria nomina esse quecunq; enumero vocaliu in semper longas desinunt, quas tamen, quamuis satis notae illae scirent, nee sallere pollent, nomine appellar τaitque ipsas etle .,&ω. Vt qu cunq; nomina desinunt in ., Sis, sint muliebris geneuris: cui terminationi nominum addit e numero etiam earundem vocalium literaru , cum earum aliquae ancipites sint:& nunc correptae: nec productae inueniantur: quaecunq; nomina in α, quae una ex illis est, quae Producuntur,desinunt illa est e muliebria:vt omni hac parte affirmet triplicem esse terminationem muliebrium nominum,quod ad vocales pertinet: aut enim illa in .,& o, delinunt quae perpetuo longae sunt,aut in x, quae litera cum aliquando breuis sit, saepe etiam longius tempus recipit,atque extenditur. Admonet autem lectorem diligens magister numerum literarum,in quas Sc virilia de muliebria nomina desinunt, qualem esse: quod clici ostendit ex iis, quae iam disputata sunt: hoc enim tanquam certum & iam pates
ctum ponit ec tamen adhuc omnes terminationes muliebrium vocabulorum tradiderat sed tres tantum,quarum extrema litera vocalis . Adiuuat vero hoc Opini
nem eorum,qui supra ν addendum censuerunt duabus illis literis C, & e , in quas desinere dixit, simplices existentes, marium seneris vocabula: Ita enim id contii geret, praeter quam, quod negari noti potest quin plura virilia nomina desinant in eam literam, quomodo igitur omittere illam potuit Cum autem quamvis pcrip ctum esset numerum simplicium literarum eme parem, in quas utraq; nera desineret,non dum Id certo teneretur,quia restabat duplicium terminatio, quae non dum in foeminarum rerum genere declarata fuerat, ut respondere sibi ipsi in utroq; gen re intelligeretur assirmat id vere dictu esse: dem enim sunt duplices Ilteri, in quas utriusq; generis nomina desinant, id est, C. ω tam enim intuliebris generis vocabula,quam virilis inueniuntur,quae desinunt in ipsas.: Cum igitur exilem penitus sint, dubitari non poterat de ipsarum in hac re concordij. Hic verus certusq; senusus ex hae lectione elicitur,quae&in ex sis & in scriptis libris nullo discrimine inuenitur,quare nollem ipsam a quibusdam tentatam: n primisq; non sequor consilium illorum in eo. quod negandi particulam addiderunt. nam praeterquam quod vetitas peruulgatae lectionis nullo negotio intelligitur: si numerus terminationum in utroq; genere impar fuisset, quid attinebat id demonstrare: res enim ita admirationem nullam habuisset: nunc vero,cum respondeat: mirificeque inter se consentiat. res animaduersione digna suit. & duae non debuerit silentio praeteriri: iuuat
tur, sed mum, Μ, scriptum offendi, quae ii ne dubitatione vera lectio est. Adiungit
autem nullum nomen inueniri,quocunq; in genere qliae ratur, quod desinat in aliquam mutarum literarum:illae autem numero nouem sunt, distinctae etiam accurate a grammaticis: neque enim cunctae eandem penitus naturam habent; quamuis conueniat ipsis in hoc,quod omnes vocis expertes sunt.non tantum vero Loc in mutis verum eme ostendit ted addit etiam idem usu venire in vocalibus natura breuiabus mullum nanque nomen desinit in P, aut i: hae nanque vocales lite sunt, quae semper breues sunt.Cum autem l ter vocales adhuc dii restarent, de quibus ver bum non secerat, id est ῖ, coepissetq; disserere de vocalibus, quae alienae sunt ab hac rem clausula ullo modo aliquorum nominum este poli unt, agit etiam de illis, quae non valde discedunt ab earum hac ipsa natura, cum in omni sermone Graeco tria tantum vocabula reperiantur, quae desinant in i :& quinque itidem sbium, quae terminentur .: enumerat autem ilia illa nomina, quae terminari dixit in ι : Ipsaque esse inquit μέ i, κόμμι, ηὐ i. in omnibus verb exemplaribus ipsa uno tenore inu
ni, cum quinque illa, quae sequuntur,desinentia in O,lia pluribus calamo exaratis a