장음표시 사용
321쪽
sutato mἰm errore aliorum, tradidit Homerum, quemadmodum ceteris in rebus omnibus poetis praestat, ita etiam ab ea culpa longe astas Ie, in quam illi passim iiic Terentataclisseque quod facto illic opus esseLCur uelli dignum putet tanta laude immmiam, ostenditicausamq; eius esse dicit, quod ille quamuis ansam quandam P candi nactus esset, cognito uitio eius rei, longe ab ea se remouit . ansa autem iuit, 'uia bellum Troianum,si totum illud scribere uoluisset,principium& finem habemibat,id est res integra abselutaq; erat:nam extremis positis medio ipsum non caruisse se significat, Hortari igitur hoc ipsum potuit, ut se aggrederetumquod tamen non tantam vim in animo ipsius habui ut illum a uero Meo, quod rectum esse senti bat,auocaret.Causam etiam affert cur se ab eo recte abstinuerit Homerii , &quod illic uitium futurum fuerit, exponit, dicens. Valde enim magnum dc quodn00
undiq; perspici posset,id bellum opusq; Isset nam quod testatata immensa ipsius
magnitudine adiunxit, in ἐκ cria an is .est tanquam declaratio antecedentis sententiae: magnitudo en im belli Troiani nulla alia de causa obsuisset, nisi quia impediisset, ne principium ipsius belli & sinis simul conspici posset. Addit prae terea ipsum non solu hoc recte non fecisse, ut totum scilicet id bellum aetgrederetur, sed neq; iustam etiam bonam'; partem eius belli suscepi sis,qui epis alis uariaret: insertisq; eis suauibus quibusdam digressionibus ornareti sine hoc autem elegantiae non multrum, voluptatisq; poemanabere potest, eadem uero causa ne hoc saceret, Homerum impulit:ita enim quoque nimis prolixum id opus futurum fuit meque sicultatem ijs qui auditent legerentq; , daturum, ut uno quasi aspectu oculorum uideri poster. Postquam autem exposuit,quid ratione summoque cosilio usus,non secerit Hom.exus,ostendit quid ille animo suo probarit, omni ex parte aptum magnae laudi c se uendae iuuicarit:ait enim. Nunc autem una parte Intercepta, epis odijs usus est ipsorum multis. νά autem quod inquit,non tam tempus significat , quam consilia
Homeri monstrat, utile magnopere huic rei: remotumq; ualde a rationibus ineptis allorum poἴtarum.Nam iaν e toto aliquo integroque corpore, partem dein
te significat testimonio etiam hoc Platonis, qui in iij. libro de rep. 5: ipse his uerbis
usus esLEκαταδελψμ' acrin xl titit radiostem it enim Socrates se imitaturum esse
in ea re tradenda eos, ut nullam facultatem habent dicendi:illos enim ita se vulgo gerere planti est.Quod uetb legitur in excusis libris Iasere rae xi 'ται αμν π vale. qui locus no nihil negoti j attulit interpretibus: Paccius enim e uidetur legisse:Madiusq; sedulo etiam deli ac varietate scripturae disputauit, cum eodem modo scriptum inuenerim in calamo exaratis exemplaribus uidendum puto, an commmdus aliquis aptusq; sensus ex hac lectione elici possita quare si ipsoru acceperimus, reciun gestarum in eo bello,quae extra partem illam politae sint, non insulse fortas. se faciemus: certum enim est hoc poetam fecisse admiscuisseq; eb non nulla,quae sacta eo tempore sunt,cum adhuc iratus duci G raecarum omnium copiarum Achilles non erat.aut igitur ita intelligendum hune locum arbitror,aut sententiam Paccij esse sequendam:cuius etiam iudicium in eo probo, quod emendauit pro quod In multis libris est,)-: qui etiam error scripturae quomodo natus sit, facile perspici vita
notae enim,quae spiritum sonum; huius uocis monstrabant perperam acceptς ab imperito aliquo librario,existimataeque pars elle primae literae illius nominis, secerunt ut pro aye, scriberetur Aic: nec tamen sequor illum in sententia eorum uerbo rum, cum uerterit. Quibus poesim ipsam locupletissimam reddit: arbitror enim δα - - hic ualere,quae sere notio est huius uerbi,distinguit diuersasque in parates secati augere sane epis odia opus illud ac locupletare,manifestu in est non tamen hoc auctor hic tradit:neque ea uis sublecta est huic uerbo' dirimere autem epilodia ac uarietate sua elegantiae plurimum suauitatisque afferre alicui poemati, apertum est. nam partes etiam non nullae utrius' Homerici operis uocatae sunt ab his epis dijs. itaque ipsas citare ueteres scriptores saepe consuerant.
322쪽
IN I. LIB. AMST. DE POETICA. 14s
amme talentem multas fartes. Ceu qui serit C prica, paruam Ili dem. fgitur ex Asari quidem Ohsa una tragoedia est itur ex avrai, vel duae siti. Ex Caprip autem multa ex parua Aia e flus quam octo.
Ceu, armorum iudicium Philoctetes, Neoptolemus, Eumnius mendic
tio, Lacaenae, si s depopulatio, Reditus classis,υ Sinon,9 Troades.
Vt proxima vicinarars laudes Homeri continuisiiudiciumq; illius in cadum imiit, ita haec ceteros poetas vituperat:multumq; peccaste in suo studio declarat: tr dit enim ipsos omnia,quae uni alicui personae contigerunt, cecinisse:& cuncta, quae uno tempore gesta sunt, complexos esse,quod historici munus, non epici poetae dineuit elle. Eosdem et Iam labi dicit, quia unam actionem, praeditam multis partobus, argumentum faciunt sui poematis. Ipse appellauit:videtur a tem η , . dicens, Intelligere, quam supra, Iuncto itidem verbo, uocauid ηρ ἡ
μνειν, ubi tragicos admonuit, ut summo studio cauerent, ne coagmentationem epi cam caperem, eaque conficerent tragoediam: quae nanque sit rerum Coagmen Ia-tio,epico poctae apta, ostendere volens, Inquit .uἰηρπω. ω- υ viare: ν. Partes igitur illae quas nunc intelligit, sunt sabularum instar. Sed quum hi loci, qui nunc a me collati inter se sunt, gignere facile possint scrupulum in animo alicuius, non alienum erit de hoe aliquatulum disputare videtur enim auctor sibi ipsi aduersari: quu reprehendat nusiuitiosumq; esse tradat id,quod illic peculiare proprium;
esse huius poematis assimariti si nanque coagmentatio epica multarum fabularum est hoc nanque sine dubio valet σύς et , quo modo accusari possunt, qui huiuscemodi aliquam materiam argumentum saciunt sui poematis: manifesto autem auctor id nunc factu obiicitq; hoc ipsis, ut vitium. Ita vertν posse puto. curri huic dissicultati, ut hie Aristoteles insimul et id quod sane mendi aliquid continere intelligit:vellet enim omnino ipse argumentum epicum ex una sabula constarciaut, quia hoc essici uix potest proxime ad id accedere,& hanc putat esse optimam omniuconstitutionem:illic verb dixit esse coagmentatione epicam, multarum sabularum, quia magna pars ipsarum huiuscemodi inuenitur: quippe quum in extremo propὰ hoc libro sateatur & Iliadem Homeri,& Odyllea non esse simplices penitus, & unas fabulas, quum habeant in se partes aliquas grandiores,& ex quibus fabulae commode componi possintiquod tamen docet factum esse non negligentia poetae. sed rei ipsius uitiomam eodem an mo, cuius antea semper suerat, affirmat illa poemata be ne se habere,quod ad rerum coagmetationem facit,& uacua esse ab hac ciuipa,qMntum res ipsa patitur . Quod uero reprehendit ipsos,quod ea tantum persequerenatur, quae illi personae accidete: aitq; ipsos, hoc significare uolens, ὰε G κ π ais: ν, eodem pacto locutus est supra quo loeo redarguit errorem illorum , qui non intelligeren liquomodo una fabula capi deberet: putarentq;. sabulam unam esse. quae in vim persona semper maneret,quamuis res diuersas ct nulla partς inter se cohae
Exprimere autem hoc iplum Cicero uidetur uoluisse cum In epistola ad L.Luoceium inquit,causas afferens desiderij illius sui, quod vehementer caperet res a se gestas separatim scribi. Et sinibi si uno in argumento, unaque in persona mens tua tota uer abi tur: de quae sequuntur. Exempla ver i ponens Aristoteles eorum poetarum, qui in hanc culpam incidissent, nomina eorum non ponit, scd auctores po
maetum eorum vitiosoruni tranquiκ Π opinor incerti illi erant: aliiq; de ea re aliter sentiebant. Ne igitur iudicium suum interponeret in re tam Obs ura,nulla prae-
323쪽
sertam necessimae premente, ita illos significaui . Inquit enim. Ceu qui psitC Prica: nec non pusillam Iliadem. Oreris autem vocati Cypria mentionem fecit etiaHerodotus in Euterpe, his verbis. Α τοiσι κυπὶ mi , - r ιναι - Αλ Ut cἰκ-ιὰ τό oim. Nec non Athenaeus in viij. libro δει a νψεσις - qui notinultornm etiam meminit, qui pia tarentur ae poema tonsectile. quamuis rem in ambiguo relinquat. Sed etiam Pausanias in Laconicis, commemorans ipsum tradere Hilairam, & Phoeben, quibus vi deabus, sanum aedificatum esset, natas ex Apolli
quoque supra ego de hoc disputaui: ubi enim Aristoteles egit de tertio quodam g nere agnitionis, meminit Cypsorum Dimogenis. quare magis adlluc ad eam opunionem inclino, ut non intelligat duobus his locis idem opus, cum hic nomen poetae non ponat: sequaturq; institutum reliquorum, qui ita inde testimonia citabant,
tanquam incertus auctor eius poEmatis seret: eodem pacto ellam citatur alterum
poema veteribus scriptoribus Pausania & aliis. Probare autem hoc volens Aristoteles Momerum scilicet multum In hoc vidisse, qiii materiam sui carminis ceperit partem latum belli Troiani:ceteros verb peccasse,qui facta quaedam persecuti sunt, multiplici conflataq, e multis partibus, quartim singulae modicum corpus hab rent,inquit hoc etiam posse inde perspici, quod ex Iliade quidem, & Odyssea una tragoedia conficitur: hoc senis ut puto,ut una ex Iliadis, ima itidem ex Odisseae to in corpore coctaretur.quod arguit sacta illa simplicia esse, nec e pluribus, intemis &ipsis sinisi quaeq; per se manere possint, eons arci addit autem. Vel duae solae, si- nificans,liquis contendat, ex utroque separatim poemate, duas sertasse tragoedias
auriitum esse, quamuIs illa grandia nune sint immensumq; cor I una cum πῖ- Odijs conficiant. contra vero tradit E poemate,quod vocaretur Cypri multas tragoedias elici posse: nec tamen numerum earum ostendit.ὰ pusilla sane Iliade ita multas,ut ascenorent ad numerum octo trag ediarum. liquido igitur hine re spicitur.
actiones,quas illa continebis, multiformes suille:& in una fabula tui illi putaban t multas fabulas lStuissemomine autem illas apsellat, numeni inq; earum ironit: qua
numerus,dum ccurate res quaereretur, creuit: non tantum supra indicato ab Atiastotele numero respondindecem en7m Inde posse duci traditae sunt. Nomina earum sui Darmorum iudicium, quo titulo Pacuvius apyd Latinos etiam sibulam docuit Philoctetes, Neoptolemus, Eurypylus, Mendicatio, Lacaena uel ,'ut ni quodam scripto exemplari inueni,numero multitudinis Lacaenae, Ilij depopulatio, & rediii ix classis,&Sinon,&Troades. Non oportet alitem subtiliter quaerere, a quibus poetis hae iragoediae consectae sint: neque enim obscura erant de ignota quae gesta erant in eo bello,ut e partibus ipsius singulis,si apnx hii te rei fuissent, tiagici poetae fabulas conficere possent: quamuis haec duo poemata minquam in manus si ampsit sent. Praeterid autem quod indicaul. aliud patai mortienti discrimen inueni in calatho
exaratis libris: κυmtio en mi cuncti habent,non , tu excusi formis, κοχ pix vi. Qii
verbia nomina sabularum facit, quae ducerentur epulilla Iliade, uidendiana est. quod Neoptolemi factum complecti potuErit i aeterdia ab eo uocatamam cum In Lemnum insulamvnxeum vi semilius est, utinae seu lo 3,seu ut, a siceret Phia Ioctetem, Philoctetis Ipsus fismine appes lata est. lim iam nominarat.' An cum primum patreinterfecto in exercitii uenitroavi liki hoe uerum sit antecedere si periorem deberen cum enim iam ad Iliam uenisse , iliis est exemeitus opera ipsius In Philocteta redueendo ad Troiam. Sed in alijs quoque sabulis appellandis v detur hie Aristoteles ordinem earum rerutri non secuti is ut cum Sinonem nominatui post Ilij direptionei de reditum G cprum in patriam . si sibula ab illo vocata continobat sactum illud, eum Sinon capi voluit, de ad Priamum ductus est . ut imponeret Tmlanis:quam totam rem tetigit Virgilius. Eurypγlus quoque sabula habet distia
cultatem,nec exploratrum est quod argumentum ipsus fuerit. An significat . Iti silam,cum miserunt Graeci Eurypylum ad Apolline,ut quaereret ex eo aliquid quod ad commoda exeicitus pertineret:hoc enim narrauit Sinon apud nostrum poetam illo loco,qui tamen salso dixit eum mistum, ut rationem Interrogaret expediendae
fugae:responsumq; tulit se,oportere, ut classis inde abite pollet, humana hostia ut
324쪽
te.nam quod quidam tradiderunt huius tragoediae meminisse Ciceronem In Tuseu Ianis,non uidetur satis nimiam. itat sane Cicero plures uersus illice tragoedia quadam in quibus Eurypylus saucius inducituri non tamen tragoediam illam ab ipso uocatam ostendit: nec uerisimile est inde plenam tragoediam efiici potuisse: priter quam quod Homerus hoc narrat in xj.libro Iliadis:qtrare non conuenire videtur sententig Aristotelis. Incertus quoque mihi magnopere est titulus consequentis tr goediae: nee sane perspicere possiim, quid valeat hic πτωχμα. Scrupulus praeterea versatur in ea voce,quq sequituri nec teneo, quς nam pars pamς Iliadis uocari potuerit unde hoe nomen eo venerit. si ualet,ut videtur, m Iieres eius gentis . Spartanteque : quid enim feminis Lacaenis cum rebus ad Troiam gestis ὶ Aliquando ueritus sum, ut numerus tragoediarum magis respondeat ei, quem psimo prodidit AKItoteles ne coniungi debeant duo h nomina: ut index unius fabulae duobus uocabulis constiterit: quod s*pefactum est, potueritque demum inde erui tragoedia,quq uocaretur rio ει α λακωνx. nam quod adiuuat tenuem hanc meam suspicionem videbatur ostendendum, cuius generis hominum, nati nisque esset emendicatio illacin-
Ruc autem formas eassem oportet alere epopoeiamtum tram ga τὰ enim simplicem, xel implicitam ca et moralem, vel patheticam oportu esse. En partes extra me ara aspectum, easdem: etenim perffet,seget, Vinionibus, Er passon M. fraeterea sientemiasis' locationem
tis tutarι debeat. . .. Curre iam docuillit e uenlie vopies, euhi tragoediam hoe, ut an onem unam spia quoque perseqtiatur, ut tragoedia: d non unluetia facta unius alicuius commemoret, addit nunc alia itidem non nulla quae ipsis sere communia sunt. Primum igitur tradit requiri etiam , ut epopoeia Brivas ration habeat, quas habet tragoediar sermas autem, quas vocet notum est e superiore disrutatione. c firmare verb v lens tot Idem species inueniri carminis epici, quot tragoed docueEt esse: inquit Vel enim simplicem, vel implicitam rxes moralem. vel pathcticam oportes esk: inretieniri enim tragoedias.quae his formis inter se discreparent,sigia ficauit: cum earum alterae simpisces serent,&vno tenore, ut ab initio coepissent, precederent althne verb quasi duplices essent, & rectat quod persona aliqua magni ponderi in eo se Ela fallerer,ac qui nam seret initio ignorare tuneadem ratio duarum reliquatum est, ut, cuin sitio loco de illis disputaretist , demostratum est. 'Quod igitnu illinvsu vonii , hic etiam diuerso in poemate contingere assirmat, ut eodem pacto in semantur epopoeue inest se distitiste . addit etiam patres, duabus exceptis, easdem esse iii epopoeia, quae existunt in tragoedia: paries vocans quas suo magis ac proprio nomine paulo antea appellauit sotinas, quia insermant corpus vultisque poematis, ct 'qualitatem quandam illic aspergunt. partes autem ι quar absunt ab epopoeia ste Inquit metopoeiam: de aspectum: neque enim modi & ii utrumenta musica adhibebunt uel echioni eponerem eque stera ornabatur,ut oculis etiam spectatorum proponerenatur quae recitabantur. Probare vero volens uerum elle quod dixit,ait. Etenim e sibus illi, admirabilibus subitisq; qui voeantur me si μυόeget epopinis, non mianus atque tragoediamec non unitionibus:haec autem res sunt, qui e reddunt' omne
325쪽
poema ,.In quo nascuntur, implicitum atque Inuestitum. Sed etiam opus illi e diei pathemasiuid est requiri, ut aliquando in ea resecantur easus atroces, & ut se na illast vulnerum ac caedum: hoc enim valesiegere epopaeram his rebus: sacere inquam non posse,quin haec omnia in ea aliquando contineantur si plena ipsa & o nata suturae hominibus enim huiuscemodi multi castis eueniunt. Animaduer tendum autem respondere hunc locum illi, cum euoluta iam ui agnix ni , dum busq; ipsius generibus explicacis inquit Dure igitur fabulae partes circa haec versantur, periperia inquam &agnitio . tertia vero, pathos: illic enim quoque appellateres has partes preter partes quales quantasq;. Sunt autem illae,ut eo locod ar ut i fabulae parto quae una est E partibus qualibit ae princeps quidem ipsarum. N constituit autem ratione ulla cunctas illas diuersis species epopoeiae,sed duos tantu, ut suspicari liceticuius generis infrequen tiores santiqua de Ovia videbanim magis confirmatione egere illae verδ sunt implicita epotucla, & pathetica. Adiungit prae terea oportere etiam, ut in sententijs elocu corim benὸ se illa habeat: quae nanque his partibus laboraresinon magnam aliquam laudem unqua consequerem quam uis abundaret aliis poematum vIrtutibus agni enim momenti res est, qu*Poxii fimum sententiae in ea edantur: graues ne de acutae: an leues& suvlςs:nam stilus etiam ornatus esse de hac respondere granditati eius poematis.claudit tem hac partem laude Homeri: paucisq; uerbis infinitum honorem illi tribuit, assirman ipsum iis omnibus usum primum.quῖa ante ipsum.epheus millus bis uirtutibus ii struere poma suum notuerit. Egregia vero laus est quempiam ea hona conmisse, quar in illare ornanda cui studebat, desiderari poterantiae tempore etiana ceteros omnes vici si eidem operi Incumbentes qui enim prim I aliquam rem Vtilem, lau dm, dignam inuenerunt magnopere semper commendati sunt. Quod Vero icquitia ror ῆt : ita enim legit ut In sciapus quae vias, exoni Gibiis, ualet cunctas illas res ita Homerum tractasse, ut merito quisquis allie ali in desideraren0n potu rit laxi di ea parte poema illud minus belle tractatui neq; tamen ridetur nς
gare Mistoteles, quin siqisis summo sitidio laru solum ineumba possit aliquid ornamensi alIcui parti acquiret d. Sed tamen hoc non laniit notam aliquam ei POC A
Etenim ematum virumi conquis. Vias quidem, simplex Srpa is secum LVI sia vero, implScirum: armis in per totum, O moraties P praetre autem haec locutione o sintentia omnes superauit.
Cum auctorem Princῖ inq; ex clxisse Hoi tum disset in epopeia 'manda, atq; omnibus bonis augenda, quae desiderari illic poterant, ne salso e istunaretur tanni mei tribuisse probat id verum esse earWinserum cnumeratione; locat indicarido in qitibus hoe aut illud positum foret, Si nanque inquit utrunq; ipsisus poemaqui tam attendat, inueniet ipsa hoc pacto cotist re, & ita deniq; qmala elle, ut sitas simplex poema sit, & patheticum:In quo Hri, postum sit,ut pqcmaaliquod simplex, idemq; patheticum dicatur, valde iam notum est ob superioWm crebram de his rebus disputationem. Odyllea autem inquit,iinplicitum est:cuius dicti si
tin antequam alteram, quae in toto eius corpore sus aest, qualitatem ostendat, causim affert: nullam enim partem eius operis carere dicit agnitione: syr aut cla haec
est earum rerum, quae reddunt poema aliquod inuoltum,cum scilicet pei 'a quint am, quis diu illic seselli repen te agnosciturivel potius haec magna ex Pa e id ps stat. nam peripeua plerunq; ipsam consequitur: videnriirq; praecipue admirabit bi cinis, subi q, fortunaram mutationes in sabula quapiam nas Hum seiwn λ ph m iri t qua,
326쪽
quaaongo tempore ignorata,agnoscitur. Nec tamen non & asnitiones In sabulis aliquando sine peripetijs inueniuntui de fortunae alicuius magnopere uariantur, 'uamuis persona nulla illic agnita stiQuod vero toto illo poemate sparsam aedis. seminatam aenitione inquit,intellexit & in prima M in media de in extrema parte ipsius inueniri agnitionem q uampiam: tractariq; locum, ubi petiona, quae latueri rursus cognoscaturiita autem locutus est ob crebras, quae in oci poEmate exponuntur, Vlyllis agnitiones: neque enim ita accipere debemus illud quasi petiolum,ut significare voluerit ita illam sesam illic elle ut ab initio eius opem principium ducat agnitio aliqua,eademq; ad exitum usque i ius'perducatur. Eandem etiam Odysi eam moralem este egregieq; illie exprestos esse mores plurium person rum, tradit. quare probauit iam quattuor illa quae vocavit se in uariis Homori operibus omnia inueniri. Adiungit autem his quod meritb desderari polle supra affirmara ac magni momenti esse in Onni poemate ι reliqua duo abunde illic essersunt autem de illa partes vocatae quales ac formae cum Homerus vicerit omites poetas bonitate & locutionis sententiarum. Hie inlatho exarasti Ibri quiddam h bent,quod discrepat a lectio Re excul Ommaeli enim in illis ne η n , non Itὸe A. sine dubio peruulgata lectio planio Enee tamen non tacus esses besesi alteri huicinam supra etiam,cum dixisset Homerum omnibus illis rebus urum sutile ante cereros de commode verum id elle significare volens,llathra dixerat. -&quae sequuntur. Vt maneat igitur in eadem ratione, ita quoque hic loqui potuit .sed unena multo durior sensus erit. impulit autem me, ne omnino hoc contemnerem, contentus . Gumanu scrip tbrum librorum.
TFert autem ρο sicundum constitutionis longuudinem e popoeia, fecundum murum . Longi tu inis quidem igitur terminusu ciens est φῶ id ius eu.posse enim operiet simul conspici incipium Erfinem. Eset a tem hoc, si risiu quidem χmnores constitutiones essent ω ad multitudinem
tragoediarum,in auditionem Iossam torrigerentur.
Postquam similitudinem, quam habet epopMacu tragoedia,& quibus in rebius ipsis inter se conuenit,docuit: quae discrimina nunc inter ipsas uersentur, ostendite duabus autem rebus discrepare illas affirmat,id est operis longitudine de genere versus quia longe maior est coagmentatio epopcesae, quam corpus tragoediae stacm teria quae illic agitur:in scenamq; deducitur. Genus etiam carminis, ut apparet,iauersum est. Haec igitur sunt,qllibus haec poemata iriter se distant Cum autem qu tere quis pollet haec ipsa epopoeiae prolixitas, quam accepit iam vineere tragoediae longitudinem, quam latos terminos habeat, & in quantum spatium se proferaci ipse'; intelligeret non esse illos ita fixos eertosq; ut permutari non possent interuallumq; eorum aliquantulum uariari,inquit praefinitionem illam,quae dicta est, Atis habendam esse de nihil exquisitius debere postulari: repetit autem illam: ostenditq; cum seruatum sue ii, quod omnino custodiri oportet, ut simul conspici & princ pium de finis pollit, satis huic rei futurum. omodo autem hoc ipsum obtineatur, ut uno quasi aspectu oculorum δc initium de extremum epopoeῖς uideatur,declarat, affirmans id non desuriirum, si constit titiones ipsarum minores fuerint constituti nibus priscis: quibus scilicet uterentur antiqui epici,cu fabulae ipsorum nimis prolixa serentiatque ita illi res coagmetarent,ut immensum spatium temporis illis m. 2 citandis
327쪽
αueo PETRI VIA TORII I COMMENT
ritandis necessarium seret. Non contentus autem adli uc hac mensura, aliam rationem addit,qua itidem amputetur nimia ipserum lonsitudo. Spectandum igitur tradit tempus,quod consumund tragoediae, quas moris sit una die, unaq; conuoca tione multitudinis recitare:&ad eundem terminum recte perduci posse unam cpopoeiam tradit. ut si viij. horarum spatio spectatores in theatro pluribus tragoediis, quae agantur, operam dantes, manent, ad idem spatium proferatur epopcitia: existimari enim polle totidem horis homines eum voluptate audituros epicum cur men recitari. Admonet igitur epicos, ne malus corpus epopoeiae conficiant, quὶm aceruus futurus sit omnium illatum tragoediarum quaevna die In scenam inducuntur, si simul texantur: quamuis enim in theatro eogem modo carmina epica non recitarentur, tamen vociuantur etiam, qui audirent,eum illa recitari debebant: aut si etiam non uocarentur,tamen suspatrum,quod confutuebant In actione tabularum. videbatitur etiam aequo animo consumpturielle tu recitatione, lectioneque epici
,1 autem ad magnettiarnem extendendam Multum quiddam νο-
νὼ v iuin, iam tracordia non contingit quae fmul geruntur, mulori, simi nibus ei partemselum in Ueparia ver , quia narratio est, licet multas fartessimul acere is nemperduci: a quil mouis 1 απρυγρο s 'i evribo Augetur 'armatu mo oles. Quapropter hoc b et bovum ad magnificentiam , m ad gignendam mutationem In eo, qui audit, . augendum dissimillus e sed psimile nun
que,cito complens adere scit tragae MN.
Cum ostendisset,quantum natura harum rerum patitur,quanta sit epopcHae magnitudo,& quam latos fines hoc poema habeat, tradit extare quiddam, quod magnopere adiuuat ipsam in hac re comparanda,corporw; ipsius augendo, quo tanis quam aux illo quodam destituta est tragoedia. Id autem est, u t accurate exponit,quod cum genus quoddam narrationis ste poeta, licet in ea eodem tempore multas patres fingere pelagi, id est adfinem eum, qui est ipsius perduci & ab lul: quarum partium expositione suarum propriarumq; existentium,non ut In tragoedia, importatarurn,&aliunde ascitarum, augetur moles eius poematis. Hoc autem minime concelliun est in tragoedia, quia illic ratio nulla Inuenitur, qua Idem emeiatur: ut partes sciliceimultae simul gerantur,sed ea latum pars,quae in stena versatur, qu q; studio histrionum tunc adumbraturi neque enIm ea commemoraclo est: sed quae aguntur oculis spectatorum proponuntur, atq; ita exprimuntur, tanquam illo ipsis tempore primum gerantur. Est igitur hoc, ut produci inquam corpus epopoeiae pollit, magnitudoq; ei debita acquiratur proprium ipsius bonum,atque id quidem amplum & copiosum: quo scilicet illa sit perat tragoediam . exponit autem, hoc dea monstrat quae commoda inde nascantur:affirmatq; polle acquiri multum magnificentiae ei poemati hac ratione d est facultate quam illa praebet se tractantibus a sedi suum corpus. Non parum autem illud ornatur,cum hoc quo in primis eget, ipsi adhibetur: amplum enim & grande in ptimis id poema esse debeti alterum a Lmala tem
328쪽
m I. LIII ARIST. DE POETICA. is
tem commodum, quod ex eadem re ducἰtur,elle inquIt, quod ope illius, is qui audit,mutatur: varietateque rerum animum reficit: in prim s enim poetae cauendum est,ne tedio quodam auditor capiatumcui malo facile hoe asteri remedium : vel potius nascἰ illud non sinit.Tertium autem commodum quod inde capitur, est, quod cum oporteat dilatare epis iis ipsius corpus atque inculcare eb res aduenticias non ullas,quae ornent id poema,el Isbdia Ipla erunt dissimilia inter se: nec periculum erit nefastidium gignant In animo eius qui audit. dissimilia autem erunt, quia epiα dium hoc aptum erit ex huius reI narratione aliud verb ex alius. Nascetur igitur huius inali vitatio ex diuersarum rerum narratione, quae simul fit: simul autem hoc pacto,quiae media alicuius rei expositione transitur in aliam . Rationem etiam reddit, cur vere hoc, magnum bonum epopoeiae dici pollit:nam contrarium eius, id est similitudo epi diorum obest alteri poemati facitq; ut accidat inde ipsi maius incommodum,quam accidere alia ulla de causa polli simile enim inquit, cuius rei ea natura est ut cito expleat hoc enim mali semper secum portat similitudo, ut satiet ac fastidium gignat, eadem facit tragoedias, atque omnem gratiam ac sau rcm amittere . Hoc quoque timeri debere cognouit Cicero: cum enim in p imo libro de i
uent ne usum argumentorum traderet, praecepit, ut sedulo vitium hoc declinar tur: inquit enim. variare autem orationem magnopere oportebit, nam omnibus in rebus D militudo est satietatis mater. pro E hic manifesto idem valet,quod valuit multo supra cum auctor inquit, dolens aduersum casium amici. ἰημ Mis Γλα- . . a τενυτο . oi . . . non tantum autem hoc nocet tragoediis, si in epopoeiae modum extendantur,ut quidam putauerunt,uerum omnibus tragoediis, in quibus inuentum fuerit,quamuis iustam men suram habuerint mam illius modi aut nullae sor alle. au t paucae admodum omnibus seculis scriptae suere. Cum vero auctor hic, ut supra quoque alijs locis, tetigerit diuersam esse rationem duorum horum pocinatu, quorum alterum tractatur ita ut res ipsae In scena reserantur: alterum vero in commemoratione illarum manet, libet aamonere, sermones etiam eos, qui a veteribus dialogI appellantur,esse tractatos ambobuς ijs modis. nunc enim scribuntur moroepopoeiae . quod seruault Cicero in ii ibris de oratore ad Q. fratrem & alijs nonnullis munc uero sunt Instar tragoedi cum scilicet personae ipse inducuntur quasi tunc de rebus illis agentes. Significauit hoc Cicero initio primae quaestionis Tuscia lanae his verbis: illis enim omnibus posteriorem hanc rationem sequutus est. Sed quo commodius disputationes nostrae explicetur, liceas exponam quasi agatur res. non quasi narretur. Sed in disputatione quoque de amicitia eu idem fecisset, ape tius sui consilij rationem reddidit inquit enim. Quasi enim ipsos induxi loque tes, ne inquam & inquit saepius interponeretur: atq; ideo seci ut tanquam a Praesentibus coram haberi sermo uideretur.
Metrum autem heroicum ab experientia quadrauit si enim quispiam
in alio quopiam metro narratiuam imitatione aceret, τel in multri ins
ssicorum 'iuii videretur heroicum enim stabili mum σ tumidissimum
metrorum est. Quare linguas σ translationes recipit maxime: GL a enim oe narrativa imitatio inter alias iambicum uero terrameatrum, mobilia. hoc quidem,saltationis idoneum: hoc autem, rebus agem
329쪽
Cum de longitudine operis epici disputasset ac quantum res illa ferret, ubi figi
termini eius deberent, indicasset, transit ad alterum, in quo itidem discrepare tr didit epopoeiam a tragoedia, priore discrimine iam patefacto. id autem est genus ca minis, quale potiali in iam ipti accommodatum sit. Tradit igitur heroicum atque hexametrum carmen cognitum esse illi mirifice conuenire, atque omnium coniensu ipsi tributum elle: quod tamen non factum sit ratione hoc monstrante,& veritatem huius rei docente,sed usu, periculoq; facto multorum: primIs enim temporibus,curudis adhuc atque inchoata epopoeia seret, qui incubuerunt in illud poema, plura versuum genera usurparunt. Reliquorum igitur ita viiijs cognitis omnes probarunt, quod heroicum vocatum est: ipsum enim contra intellectit m est eodem pacto granditati eius poematis congruere. Hoc igitur est, quod inquit. Carmen heroiiacum periculo ipsus iacto congruit.& quae sequuntur. Quod vero ait. Siquis etiam id poema tractaret varijs generibus versuum adhibitis si inuiq; in xtis,illo etiam modo intelligi poste,non aptam esse confusionem diuersorum carminum dignitati opopoeiae, valet ad idem declarandum: ut cum huius rei indicio liquido perspiciatur hoc
nunc non quadrare, existimari etiam debeat eadem re docente, tunc probatum non fuisse. μον ια autem μι, σιν vocat epopoeiam, quia imitatur exponendo & narrando, ut supra dictum est. non res ante oculos ponendo,quod facit tragoedia accomoedia. Docet autem Aristoteles, quod usu cognitum sit, rationem etiam habuic se, quamuis veritatem huius rei magi lier aliquis tune non aperuerit. inquit enim. Heroicum nanque maxIme stabile e numero metrorum omnium: in primisq; tumiudum atque inflatum est . addit etiam, quod non nihil valet ad id probandum Stamen tanquam cumuli loco huc allatum est, ne limi nesciant qui legunt. & eam causam esse, cur praeter cetera penera versuum capiat id carmen & peregrina vocabula, α verba translata: ut enim haec pranditatem quandam prae se serunt ac splendorem,lia imitationem hanc atque elim, praestantem este inter ceteras & alsiorem locum
tenere.NOu contentus autem accuratus magister hoc constituere, vitium etiam alimrum quorundam , quae huc adhiberi peritὰ potuissent detegit: ait enim. Iambia Cum autem, armen, & tetrametrum, mobiliAsinui. Quare si illud aptum sui siqui, in primis stabile est, haec nullo modo idonea tae possunt, quia valde mobilia sunt. Cum veto intelligatur voluit te ipsuruliuuile emodi aliq uul significate, vide lum est
potius Imi debeat, quam vi passim habent libri omnes, seri ἡ: verbi enim huius ea vis est, ut notet ea, quae mouendi allas res facultatem magnam habent: non quae ipsa proci tuta ad motum sunt: & tamen mobile respondet stabili non mot ut vires declarandae causa ita loquamur; nam qui nimii r, stabile valeat, dubitari non potest:V nde etiam Horatius spondeos stabiles appellauit Suspicionem hanc meam aperire alienum non duxi: nequc tamen non video receptum nomen locum hic habere: vocareq; potuisse Aristotelem Ausita κιγωγικ 3,, quia mouendi vim incitandiq; los habeat. Qui autem varia generamotionum sunt: nec idem gemis imo uis re sertatque cxprimit iambicum carmen. quod tetna et rum,hoe etiam diligc cra ron strat: inquit enim alterum eortita, id est tetramexrum , et se idoneum saltationibus: alterum versi, iambicum videlicer, natum esse rebus aerendis, ut sequar Flaecum in voee hac exprimenda, πρακτι eo enim videtur ille reddere voluiste,cum de iambo rei de inquit, Et natum rebus agendis. Cum autem inexcusis olim libris legere tr
ratis scrIptum offendi, probaui semper iudiciu in hac in re Paccij, qui cum inuenisset in aliquo exemplari μίμ. is pro mi , fidelitatem huius lectionis cognouit: nie .
Hlom iptam alteri illi praeposuit: nam hoc sectile ipsiqni duce vetere quopiam libro,
aliquo modo testari possum, quia ipse quoque nactus sum quendam,in quo ui s. elegitur, quod si illo etiam pacto legeretur, non video cur motus narrativus accipi debeat pro carmine heroico: vocando enim ipsum narratiuum, videretur eum intelligere, qui in omni narratione est. Quare narratio etiam . quae soluta ratione fit,&historia ipsa, eundem hunc motum faberet. Quod verb quidam Ita verti hunci locum debere putarunt: Abundat enim narrationis motus alijs: iidemq; existim runt intelligi oportere, exornationibus, uereor ne decepti sint: longe nanque alia
330쪽
τῖε inquἱm crediderunt nominis που iramec ostendit illa vox copiam & abundanatiam alicuius rei sed praestan tiam & dignitatem inter ceteras eiusdem ordinis: reddit enim rationem auctor hac parte cur heroicum carmen maxime recipiat in se&linguas & translationes: eamque esie dicit,quia cum hi ornatus sint, imitatio illa, quae munus suum peragit narrando,ac res gestas commemorando.eximia est ac praeuans inter ceteras uincitq; dignitate reliquas imitationes,quae diuersa ratione essiciunt, quod volunt. Sed cum tota res, nisi salior, aperta sit, non oportet accuratius de hoc disputare.illud potius videndum quomodo non sibi ipsi aduersetur auctor. Si nanque eximia est inter ceteras imitatio epica,qila ratione ipse contra Iudicituri multorum,an teponit tragoediam, quae imitatur referendo res, nota narrando , πο- Poeta nam hoc facere ipsum summo studio in extremo hoc libro notum est.
Adbuc autem absurdius , si miserear aliquis ipsa,quemadmodum Chae remon. QVapropter nemo longam constitutionem in alia fecit, quam he roosed quem mota dicimus,ina natura docet,quod congruit ipsi partiri.
Reiecerat Iam ab opere epico duo miminum genera, id est lambicum versum de tetrametrum,ut non respondentia Ipsus amplitudini: ipsum enim stabile, plenuq, dignitatis .illa verb mobilia. Nunc autem docet, si quis confuderit plura versuum
genera. & nunc, hocmunc Vero, illo, inducat personam aliquam utentem, peccaturuin eum magis : teolaturum luerem,quae Iustius multo reprehendatur atq; e
plodat :cui tamen culpae assinis erat Chaeremon, qui tragoediam scripserat, voca tam Centaurum,in qua admiscuerat omnia vel suum genera. Vinde non longe ab initio huius libri exagitatus est ab Aristotele. Accusat igῖtur tragicos hie, qui indi cebant histi lones, non uno aliquo urentes carminum genere, qualecunq; illud δε-ret: ipsoq; contentos,sed diuersa varia I smul usurpantes,s qui sorte huiuscemodi extarent neque cnim putare debemus ipsum in cantibus chori hoc improbare,cum partes illae tragoediarum apud optimos quosque eius poematis auctores resertae sint omni genere versiculorum,modis muscis aptorunt: ut enim In catilenis illis hoc locum habet,ae mitifice quadrat,ita alienum valde est a sermonibus personarum. Nec tamen non aliquando illi ipsi poetet summa laude digni,hoc commiserunt,ut in ore histrionis grauem aliquam personam reserentis, ponerent aut tetrametra, aut et gos, ut plioeses secit in extremo Oedipo t anno, qui Creontem, suadentem illuregi,ut finem faceret deplorationis suorum malorum:intra tectumq; subiret, Indi xit tetrametris utentem:quo ecam carminis genere respondet ipsi Oedipus,& idem etiam usurpat in clausula fabulae chorus: nec non Euripides, qui in Andromacha. mulierem hanc ipsam induxit Ilii excidium deflentem, usam carmine tristium retuexpolitioni apto. Non debent igitur reprehendi poetae, cum modice hoc iaciunt: atque illo ipio tempore,quo id gerunt,faciunt id tempori seruientes :& rebus illis. quas tractant. Adiungit autem Aristoteles, quod aliquo modo extra rem est: valet tamen ad id,quod praecepit, comprobandum:hoc enim quasi vidisse uniuersos illos dicit, qui cum prolixam aliquam materiam aggrederentur r&, ut inquit, longam reru m constitutionem scriberent,nullo alio carmine nisi hexametro usi sunt: cognouerunt enim natura duce, longae materis conuenire longum carmen,& quod mala statis quiddam prae se ferret. Nec tamen existimandum est intelligi tantum voluissa auctorem, dicendo longam constitutionem, epopaeiam, sed ut verba ipsa sonant. omnem coagmentationem rerum prolixiorem:& quae longitudinem in se haberetenisi nanq; hoc pacto cepisset ipse:a nobisque itidem capi voluisset, non magnoper probasset,quori volebat: nunc autem mirum quantum valet ad confirmandii quod vulsiostendendumq; valde accommodatum esse haec poemati heroicum versum