장음표시 사용
291쪽
161 D E CONTRITIONE. illud, quod retardat desiderantem a consecutioncibeatitudinis. quale est peccatum. Idem quoque Op ponunt de timore, qualis dari posset adeo efficax. ut voluntatem peccandi se solo excludat: Imo hoc aperte docet Concilium Tridentinum. Ad quae Ren pondeo: in primis posse dari eiusmodi desiderium adeo emcax ut praetenditur, lubens admitto, si desiderium illud vivificetur per aliquem amorem, qui λ-lus peccatum excludit. Idem dico de timore illo, quem fingunt ita essicacem. Quid vero doceat Tridentinum in hoc puncto, declarabo speciali f. Hoc interim addo , posse aliquando per tale desideri uni
dc per talem timorem excludi voluntatem peccandi, verum non positiva exclusione r ad illam enim requiritur aliqua repugnantia inter excludens Jc exclusum, qualis non est inter timorem illum, & peccandi voluntatem, ut superius confirmatum est e neque talis repugnantia admittenda est inter tale desiderium& peccandi voluntatem , quod clare patet ex eo, quod quis possit spes a re dc desiderare beatitudinem ,& tamen de facto mortaliter peccare. Spes enim quae est efficax desiderium beatitudinis, non habet contrarietatem cum peccato mortali, eiusque Voluntate, cum illa cum spe simul consistat , sed tantum spes repugnat cum desperatione similive vitio , ratione cujus spes dicitur positive excludi, dum intrat desperatio aut aliud simile oppositum spei vitium.
Instabist ut quid ergo spes dicitur desiderium efficax,
nisi quia adeo firmum , ut omnia impedimenta beatitudinis removere possit' Respondeor spem Theologicam necessario exigere charitatem aliquam, pluribus ostendi agendo de spe. Deinde spes ideo dicitur desiderium efficax, quod non sit tantum aliqua velleitas, sed absolutum in beatitudinem desiderium, vel etiam , quia innititur divinae promissioni Se bonitati , quae omnipotens est , dc emcacillima , qua ratione spes quoque dicitur firma dcc. Oppones ulterius e potest dari timor adeo efficax
292쪽
DE CONTRITIONE 263essicax, ut excludat peccatum externum , ergo dari potest adeo emcax, ut excludat quoque internum si '
ve voluntatem peccandi. uod autem timor e X- uera a paecludere possit peccatum externum , probat expresse eata ex Doctor Angelicust dicens timorem manum cohibe m '
re , etsi non animum. Ad illa ita respondemus , nequidem per solum timorem excludi polle positive Peccatum externum: quod vel inde colligitur, quod stante timore gehennae, possit in nobis exurgere tam vehemens in peccatum externum, praesertim illecebrosum, ut puta luxuriae affectus , ut etiam stante tali timore, illud committamus. Petes: Ex quo ergo fiat ,quod timentes poenam v. g. gehennam, se aliquando a peccato tam interno quam Dum abia externo cohibeant 8 Resp. hoc non timoris emcaciae
sed affectui saepe conjuncto adscribendum esse. Pro quo I: 'r' 'notandum , plerumque cum timore concurrere dc Loesi ρεν
coujungi amorem aliquem ad bonum , quod est op- aliquimpositum malo quod timetur: v. g. timeo infamiam
incurrere per peccatum ad quod inclinor seu inducor et timore illo infamiae a peccato illo abstineo, & voluntatem illam abjicio, non quod timor ille infamiaest ita essicax ut illa excludat, mi hoc fit ratione a sectus ad famam, qui affectus oppositus est infamiae quam timeo, & ideo excludit assectus ille ad famam omne id, per quod infamiam postem incurrere , quale est peccatum. Tota ergo emeacia in excludendo peccato, est in tali astectu, minime vero intimore ;adeo ut voluntas peccandi tali timore excludi dici postet ad summum, ut causa occasionalis & per accidens , prout aliquando voluntas ita excludi posset, per innum, per distractionem , &c.
Illud ergo est quod praetendit axioma D. Thomae:
quod scilicet, dum timemus per peccatum externum poenam, ut puta per furtum patibulum , aut apud homines infamiam , soleat in nobis exurgere affectus ad vitam vel ad famam vehementior, vi cujus cohibemus manum a peccato: in peccato autem interno,
293쪽
I 64 DE CONTRITIONE. non ita saepe solet adjungi talis affectus, cum poena temporalis & infamia soleant vivacius apprehendi de
timeri, quam aeterna dc temporalis per externa peccata causentur, alia autem per interna.
Liquet ergo ex dictis, solo timore non posse positive excludi voluntatem peccandi, adeoque vel ex hoc puncto formidolosam attritionem esse insufficientem ad justificationem etiam in Sacramento. Probari ulterius posset ejus insufficientia ex eo quod attritio salutaris continere debeat vitae antea --ὰ' ,,ba 'Odium & detestationem peccati ut est offensarum, quod Dei. Ex quo sic procedo e Omne odium oritur ex odimur. aliquo assectu ad oppositum e Ergo etiam omne
odium peccati ex aliquo affectu ad illud , quod est
oppositum peccato : Peccatum vero ex sua ratione formali opponitur amicitiae divinae , cujus contemptum secum trahit, adeoque attritio illa, odium tale necessario includens, oritur ex amore ad divinam bonitatem ejusque amicitiam quam perdidit, recuperandam. Patet hoc ex eo quod doceat Trid. debere esse dolorem de peccato ut est offensa Dei. Probari posset insuper doctrina nostra , quod attritio salutaris debeat habere annexam spem veniae, qua ad Dei misericordiam confugimus, spes autem sine omni amore esse nequit, ut Trach. de spe ostensum est. Postremo ad majorem hujus doctrinae confirmationem advertendum est, in omni salutari attritione fieri debere veram ad Deum conversionem ; Sicut enim peccator se per peccatum sua voluntate a Deoiciuntatis aVertit, ita per poenitentiam voluntate sua debet se a Deum, ad Deum convertere. Ex quo deduco , quod et si I 'ρ' timor gehennae voluntatem a peccato aVerteret, ad ed que e*cluderet quod tamen admitti neutiquam debet nec potest, ut probatum est non ideo tamen attritio formidolosa esset sufficiens ad justificationem. Ratio ejus est clara, cum per solum timorem non
possit haberi voluntatis ad Deum conversio , quae in
294쪽
DE CONTRITIONE. 26sin amore dc affectu aliquo consistit, dc tamen ad salutarem poenitentiam est necessaria. Dices , non potest fieri aversio a creatura sive peccandi voluntate, quae inordinatum creaturae amois rem includit , absque conversione ad creatorem , maxime in nostra sententia, quae non agnoscit actus in individuo indifferentes. Respondeo dc dico pri- mn .mnio dato etiam posse per timorem fieri aversionem quas quod timori soli neutiquam admittendum i a crea veri turtura inordinate amata, non tamen ideo tali timore sep .h. continuo habebitur ad Deum conversio. Poterit centieriis enim voluntas gehennas timere , & se a voluntate
peccandi cohibere , sibi , & suae cuti timendo , ad 'δρου quod amor proprius abunde sussicit. Requiritur ergo voluntatis affectus erga Deum , qua possit obtineri talis conversio , qui affectus est amor aliquis erga Deum t et si hoc fateri possit, tali timore posse iaὶiquando induci talem affectum quod plerumque fit. Tim' i Hinc S. Augustinus alibi timorem setae comparat , αμς tς.
quae litum charitatis subinducit.
Instabit aliquis, si per timorem hoc casu non conis vertatur ad creatorem , sistet indubie in creatura , adeoque non poterit dici exclusam esse voluntatem peccandi, per timorem, quod tamen concessimus gratis. Resp. vertim quidem esse iuxta Genuina S. August. principia, & aliorum S S. PP.voluntatem deliberatam semper aliquid amare & diligere, aut Dei aut mundi
esse amatorem, amorem mundi esse noxium, dcc. Ex quo consequitur, si talis timens ad Deum per amorem
aliquem non convertatur, talem amare creaturam,
saltem se ipsum suamque carnem: Talis ergo timens. p. .' ista in ejusinodi amore sistens, procul dubio juxta dicta ab.m'. saepius principia peccabit, defectu relationis operum voluntato
ad Deum , ad quam ex praecepto , tum naturali, tum divino constringitur e Non tamen ideo conse- D, . , quitur voluntatem peccandi non esse eo casu exclu- peeearesam : Agimus enim de voluntate peccandi mortali venialiter
ter, uti passim in hac materia loquendum est, dum
295쪽
σ66 DE CONTRITIONE. agitur de voluntate peccandi quae dicitur exclus. Posset enim fieri si exclusio voluntatis peccandi timori concederetur tali timore excludi voluntatem peccandi mortaliter, &interim venialiter peccare, sistendo in creatura Veni aliter mala, aut in seipso haerendo de actum timoris ad Deum non dirigendo. Quomodo tamen inde non sequatur, timorem gehennae esse main tum ,peccatores pejores facere, & c. Prout praetendunt
aliqui, etsi ex dictis sufficienter peti posset, & intelligi, speciatim tamen illud ostendam in sequenti
attritionis formidolosae patroni: Ubi tamen ipsos manifeste confundit , ut patebit ex mox dicenis dis. Primum tamen videndum, an sussicienter inhoe Concilio sit definitum , aut saltem satis declaratum attritionem formidolosam sum cere in Sacramento ad justificationem. Enim vero hoc neutiquam declaratum esse in hoc Concilio , manifeste patet ex eo , quod Concilii mens fuerit ab illius declaratione abstinerer cuius probationem suppeditat nobis maxi-mὸ opportune historia Pallavicini ex actis originalibus eiusdem Concilii ut ipse testatur , concinnata.
Hic ergo author l. I a. c. Io. refert acta sessi. I . in
qua se fundant potissimum adversae partis patroni, dc inter alia haec subdit. In Patram eonventu id pauci
attigerunt: Aliquod tamen vestigium dumtaxat comperio opinionis negantis necessitatem amoris , in iis quae Grana- tensis disputavit. At ver3 Joannes Emilianus ridetanus
antistes , extremum oppositum sententia tenuit; hoc est , opus esse contritione perfectar nee tamen hinc argui , pes Sacramentum peccata nοη remisti: auippe qκα Sacrame
296쪽
D g COM TOTI ME. 267 eam jam invenit remissa , praeeuntis contritionis efficacitate Si quidem 6ebat ipsa contritio id praestat virtute Sacramenti, cujuε votMm in ea continetur. Praeterea oportet scire, postea decretis doctrinam eo lexis verba haec fuisse alectar Isiam eonιritionem , quam Τheologi attritionem vocant, quod imperfecta sit , cir solum vel ex turpitudinis peccati eonsideratione , vel ex gebennae poenarum metu qui servilis ιimor dicitur, concipiatur , si volant rem peceaudi excludat , dolarem qualemcumqae de eommisis delictis exprimat, statuit baee S. S nodus declarat, non solum non facere hominem hπο ritam Grmago peccatorem, ut quidam blasphemare non verentur
VERUM ETIAM sUFFICERE AD SACRAMENTI HUJUs CONsTITUTIONEM , Ac donum Dei esse , ac imis
pulsum Spiritus Sancti verissimum , non adhAe quidem inhabitantis sed tantum moventis, quo poenitens adjutus, crem sine aliquo dilectionis in Deum motu essee vix queat, viam mi ad justitiam munit, per eum ad Dei gratiam facilius impetrandam dissonitur. Sed laudatus Episcopus monuit falso dici hujusmodi dolorem sine amore vix -- quam concipi pose ; stuod auιem haec aitritio satis opere
Sacramento constituendo , ita ut homini aι trito deleant peccata absolutionis supervenientis vi , variare authorum sententias, adeoque esse id tollendum. stuamobrem decretum sicut nune exιat, reformatum est. Hactenus Palla- vicinus.
Ex quibus manifestum fit, decretum prius conceptum , docuisse attritionem formidolosam sussicere ad Sacramenti constitutionem , sed ad instantiam Emiliani, dicentis in hac parte variare Doctorum sententias , decretum it ad praeconceptum cassatum esse dc reformatum , Cassando illa verba: Sufficere ad sacramenti hujus Constiιutionem. Unde clare liquet, Concilium Tridentinum id noluisse definire , quod praetendit pars adversa. Si vero quis urgeat, Concilium agere de attritione ex metu concepta sed cum aliquo amore, in decreto praeconcepto, ut patet ex illis verbis: cum sine aliis
297쪽
aliquo dilectionis in Deum motu esse vix queat; adeoque nihil de formidolosa concludere liceat: respondebitur omnino concludi posse, quod praetendimus: Si enim Concilium noluerit definire, quod ejusmodi attritio sufficiat, si aliquis Dei amor adsit: Multo minus profecto, noluit illud definire, de attritione omni prorsus amore destituta: Si enim sufficeret servilis, quidni multo magis sufficeret initialis tDeinde quod concilium illud definire noluerit, clare patet ex eo , quod aliqui qui concilio illi interfuerant , non longo post celebratum concilium tempore aperte docuerint , in Sacramento requiri attritionem, quae charitate perfecta saltem existimata
esset formata ; alii , quod tantum probabile esset,
quod sufficeret in Sacramento Poenitentiae attritio formidolosa ut docent Ruardus Tapperus , dc Dominicus Solo : alii denique amorem aliquem in attritione exegerunt i quod si concilium definivisset formidolosam attritionem sufficere , vel arrogantiae summae ejusmodi culpandi essent, docendo id, quod concilii definitioni adversatur dc repugnat et vel saltem crasta admodum ignorantiae, decretum contrarium concilii tam manifestum ut alii urgent & divendunt ignorando. Attritis opponunt tamen adversarii, se T I c. 4. aperte Drmi u- definiri, formidolosam attritionem disponere ad iu- ὰ,o,his' stificationem in Sacramento poenitentiae. Respon---οi. ad deo nihil inde pro alia sententia posse concludi e finxit ca- des enim etiam ad idem disponere potest , quae ta- ε'ς men quoque non sum cit. Abstrahit er o hic concilium a dispositione prox una & remota , cum ni inhil aliud doceatur, quam attritionem illam esse bonam , non facere hominem hypocritam, magis peccatorem , Iprout volebat Lutherus, gehennae metum ut pestem capitalem dc Dei odium proscribens, nec poenitentiam salutarem concipi posse , nisi amore solo, exi stimans.
Objiciunt secundo , concilium supponere suffi
298쪽
DR CONTRITIONE. 269eientiam attritionis servilis eodem loco , dum dicit de eadem , si voluntaιem peccandi excludiι , ex quo videtur supponere , eam attritionem posse voluntatem peccandi excludere , ex quo capite eam poticsimum ut insufficientem proscribimus. Idem videtur tradere idem concilium sessi 5. can. g. dum dicit per gehennae metum nos a peccatis abstinere. Ad
illa etsi utcumque in superioribus responsum sit, respondeo illa suppositione nihil innui nec posse eo cludi pro sussicientia formidolota attritionis e supponit enim concilium aliquando tali metu excludi posse voluntatem peccandi, sed non sola metu , sed
si amor comitetur , prout necessarium esse , praecedenti paragrapho ostensum est & probatum. Quod vero Can 8. eiusdem sessionis doceat, nos per gehennae metum abstinere a peccato , nihil prorsus M p obstat; clim a peccato quandoque abstineamus peris
somnium distractionem,aut similem causam OccasiO- per eati nalem, ut ibidem quoque confirmavimus: nihil verosam tu a
definit ibidem concilium , an proxime ad iustifica '- tionem disponat , 5: an proprie dc dispositive voluntatem peccandi excludat, sed potius contrarium, prout mox ex eodem concilio probavimus. Oppones tertio et videtur equidem concilium haedicta sest . I . uelle innuere attritionem formidolo--T sim proxime disponere ad constitutionem Sacramen-υή, ati,dc sufficere se sola ad iustificationem, cum hac ses- eoni it sione velit tradere exactiorem & pleniorem instrua ctionem de Sacramento Poenitentiae , prout monet in prooemio huius sessionis , quod alias non praesti tensia tisset, si illud non attigi siet. Respondeo verum esse. fructιο- quod hie exactius agat de Sacramento poenitentiae,
sed respective ad sest S. quo se in dicto prooemio refert, ubi nihil de hujus Sacramenti partibus dixerat,
nihil de expressione peccatorum , prout hic agit Concilium: non ideo tamen adeo exacte de hoc Sacramento disserit ibidem Concilium , nec disserere
voluit, ut omnia etiam in scholis conuoversa de eiaderet
299쪽
aeto D E CONTRITIONE derelae definiret, prout constat ex plurimis in hae materia hinc inde controverti solitis. Potissimum ergo, quod hac sessione videtur concilium spectasse, est illud, quod nefarium Lutheri dogma damnaret. quo docebat, gehennae metum malum esse, facere hominem magis peccatorem, hypocritam, Scc.
Ob jiciunt ex dictis voluisse Concilium, hac sessione adstruere motum illum attritionis, quem destruebatdi rejiciebat Lutherus, scilicet attritionem servilem. occasione hujus sit.
ETs i Alexandri VII. Constitutione data s. Maii
I 667. in virtute S. Obedientiae dc sub anathema te S. Sedi reservato prohibitum sit, alteram hujus, de qua disierimus, quaestionis partem censurare: saeiare tamen sententiam nostram in Luthero damnatam a Concilio Tridentino, de post experti sumus & dici audivimus. Verum ut notat quispiam, non est novum nec insolitum , ad veritatis vires subterfugiendas, objici nomen & doctrinam ab haereticis aliquando traditam. Pelagiani propemodum ab Augustino prostrati, objiciebant Augustino quod cum Manichaeis sentiret, uti constat exl. 3. ad Boni f. c. s. ubi ait: Pniant Pelagiani) haeretici noti Manichaeorum nomine objecto, vim subιemAgere veritatis, sed non subire fugiunt. Eiusmodi ergo censurae & calumniae repudiandae sunt, cum sententia quaepiam ut haeretica proscribitur, aut ab authore condemnato tradita as. seritur, Ac eo solo titulo condemnatur, sed maturius investigandum , an cum doctrina haeretica Sccondemnata concordet. Multa enim verissima dc
utilia tradiderunt haeresiarchae, uti signanter de Lustero
300쪽
DR CONTRITIONE. 271 hero tradit Echius l. 3. de Poenit. c. a. Qua ratione hoc Plautini Euclionis dictum Luthero applicat et Una manu fert lapidem , altera panem ostendit. Uidendum ergo quidnam de attritione senserit Lutherus, idque ex iplo aut ejusdem antagonistis , ut Echio, RODfenu, &c. In primis ergo supponendum, Luthero prout &aliis haeresiarchis familiare admodum fuisse agere verissipellem , & de uno extremo transilire ad aliud, cum inconstantia haereticis observetur propria. Primo enim desectionis suae tempore, in hac parte do- Lutheriiscuit, omnem omnino Poenitentiam , quae fit ex μ ε ε .metu aut simili motivo ab amore distincto, esse re
vciendam, solam vero poenitentiam, quae ex amo-nsteium
re concipitur , esse venia dc absolutione dignam. y ηClarissime id patet ex glorioso Martyre Roffensi Προ
Lutherum oppugnante & ita disserente, ad articulum ε. Luther. pag. Ioo. tam contritio possit duobus parari modis, hoe es vel per timoris vel per amoris mam,m ιimore posthabito , soLo vIs AMORE contriιιonem a peccatoribus qliari. Et iterum pag. IO8. idem conis stanter docet idem author; idem quoque aperte tra dit Echius i. i. de Poenitentia c. a. Hinc proflue
bat famosum illud Lutheri dogma , quo docebat, poenitere poenarum intuitu hypocrisina esse , facere hominem magis peccatorem &c. & iterum perniciosum esse docendi genus quo dicitur quempiam peccatorum poenitere poenarum intuitu Scc. prout ad articulum 6. Luth. declarat idem Rossensis. Consequebantur haec absurda ex infallibili & primo Lu. O 'ς theri principio, quo statuebat, omnia quae agebat homo ante charitatem, peccata esse & hypocri sim, di consequnter etiam dolere de peccatis intuitu
Patet hoc evidentius ex eo , quod timorem servilem Vocet, nunc consuetudinem desperandi , de
odiendi Deum; unde Lutherus ad illa Augustini verisba et bonus es timor dic. boe est, ait, meo judicio. con