장음표시 사용
441쪽
4 2 DA CENs URI Llaritatem , eommunicantes cum ipso non Incurrere
excommunicationem minorem , nec coram Deo
privari communi ous Eccletiae suffragiis. g. I U. De modo seu formὀ, qud fertur censura. ICENDUM r. variis modis potest serri censura, nempe vel ab homine, vela jure ; alia est latae n. ia sententiae, alia sentcntiae serendae , alia fertur absolute
alia conditionate. Censura lata a jure est, quaere. fertur instar legis constanter duraturae, neque cessat Lata Δι morte eam ferentis. Censura ab homine lata est , quae ερ ε . instar sententiae fertur a Iudice , dc latore physice Otαμ - vel civiliter mortuo, exspirat. Censura latae sententiae,
qtiae ipso secto incurritur ; sententiae ferendae est , quae alicui facto per iudicem est instigenda. An autem censura aliqua sit latae sententiae an ferendae, judicari & colligi debet ex tenore verborum, V. g. si dicat , ipso fatis excommunicetur, ipso jure, eo ipso, G c. Erit centura sententiae latae r si vero dicatur, qui bae
fecerit, excommanicetur, excommunicabitur, me. Aut
etiam si aliquid sub poena excommunicationis soluin prohibeatur, erit sententiae serendae. Censura absolute sertur, quae sine apposita conis i. ...'.' ditione sertur. Conditio nais, quae sub conditione seriur, nec nisi ea posita incurritur. Duo modo Dicendum et . Ut censura dese valeat. satis est quod
... In seratur aliquo sgno externo dc sensibili, quo vo-- ' in luntas iudicis innotescat, sive illud sit vox, sive scripturat ut tamen licite seratur, debet serri scripto, in quo etiam causa exprimitur, alioqui eam serens peccat, Ec suspenditur ab ingressu Ecclesiae, qua ta- . men poena aliqui eximunt Episcopum. Dicendum s. Cum ordinatione Eeelesiae, censura otii. non seratur nisi ob contumaciam eontra Ecclesiam
442쪽
DE CENs URI s. 473 vel superiorem , videtur ordinarie prae requiri aliqua monitio , cum contumacia sine aliqua monitione praevia vix possit intelligi. Si tamen censura feratur delicto suturo , non requiritur admonitio a lege vel prohibitione diversa, cum ipsa lex per se sussicienter moneat, alias nulla censura ipso facto poterit incurri. Admonitio haec ex praescripto iuris debet esse trina, aut trinae aequivalens, v. g. quando iudex semel admonens, relinquit terminum aliquem deliberandi , significans hanc unam monitionem esse Ioco trium. Aliud esset, si foret periculum in mora, quo casu unica tantum monitione facta posset judex progredi ad sententiam.
Monitiones tamen illae debent fieri ipsi reo, vel P '
saltem eo modo, ut ad ejus notitiam facile possint devenire, idque coram testibus, uti habetur capi .sm.
f. U. De absolutione a censuris. DICENDv Μ primo, Censura lata ab homIne gustro in tollitur communiter ab eo qui eam intulit, vel ab eius successore, vel a superiore vel delegato. Di '' 'co communiter, quia in articulo mortis, quilibet Sacerdos absolvere potest a censuris. Debet tamen ille, qui censuram intulit, retinere jurisdictionem, ut eam possit tollerer hine si privetur officio, non poterit ab ea absolvere. SuccesIbr tamen ejus in eadem autho itate, potest ab ea absolvere. Hinc capitulum sede vacante, potest tollere censuram ab Episcopo Iatam: idem est de capitulo regulari, mortuo praelato. Superior itidem eam tollere potest , qui non solum dignitate, sed etiam iurisdictione est superior, respectu personae & quoad causam, de qua agituri
Denique delegatus potest vi j insiliatonia sidi a sup
443쪽
riore communicatae etiam tollere censurastita tamen,
ut delegans absolutionem sibi non reservaverit: sit enim saepe, ut delegans confirmet censuram a dei gato latam, ita tamen, ut delegans sibi absoluti
Dicendum a. Censura lata a iure, si non sit reser- vata , tolli potest ab omni eo, qui potest absolverea peccatis mortalibus respectu ejus, quem potest absolvere. ita colligitur ex capi. nuper de sent. excOmmu . quod etsi solum agat de excommunicatione minori , & de Episcopo ac proprio Sacerdote ; communiter tamen idem intelligitur de omni alia censura non reservata, uti dc de omni alio Confessario legitime approbato. Si vero censura sit reservata, ordinarie non potest tolli, nisi ab authore legis , vel ejus superiore, vel ab eo, qui in iurisdictione illi succedit, vel denique a delegato. Dico Ordinariὸ , quia in articulo mortis nulla est reservatio, ut dicitur in Cone. Trid. sessi 14. c. 7. Imo in illo articulo valde probabiliter dicitur, quod etiam inferior clericus non sacerdos ponsi absolvere ablexcommunicatione & interdicto personali e Quod aliqui colligunt ex cap. PastoraIis 6. Praeιerea de officio judicis ordinarii , ubi dicitur . quod in illo articulo possit specialiter excommuni catus absolvi ab alio, quam ab eo , qui excommunicavit, aut a superiore, indicando simul, quodpe e lium velit significare . omnem illum , cui jurisdictio Ecclesiastica potest communicari. Neque dici hic potest, quod absolutio illa hie erit plane inutilis, eo quod excommunicatus si dederit doloris signa poterit absolvi post mortem e Quia ea absolutio equidem ad hoc erit utilis, ut mente destituto detur laticum aut extrema unctio ; quod pro eo publice oretur , sacre sepeliatur , quod non posset fieri a quovis sacerdote post mortem , si censura esset re servata, sed solum ab eo, cui est reservata, vel ejus delegato.
444쪽
DR C E M s o R I 4Iς Contraria tamen sententia , scilicet, quod nemo non Sacerdos possit absolvere ab aliqua censura , satis plausibiliter docetur a variis, eo quod collectio praedicta ex dicto capitulo sit valde infirma , neque de caetero d cha facultas ullo iure vel consuetudine probari possit , imo contrarium sit forte magis exis
pediens ut major Censurae habeatur aestimatio. Pro praxi tamen absolute verum est, quod in aristiculo mortis deficiente sacerdote, aut illo praesente, molente tamen absolvere , possit 8c debeat quivis clericus . etiam primae tonsurae , absolvere a censuis Tis moriturum. Ratio eius est, quod sententia prior sit satis probabilis r adeoque eo casu , in quo extrema tentanda sunt, sit tenenda. Imo hoc multi existendunt eo casu ad Laicum deficiente Clerico, quod ille debeat moriturum absoluere , qui pro eo casu etiam ab Ecclesia statuitur iudex ob ingentem n
cessitatem, bc hoc Ecclesiam posse, ipsis est in comis
Dicendum 3. a Censuris Papae reservatis absolve- Te possunt Episcopi in casu quarumdam Oecurentium νcircumstantiarum: an vero absolvere possint in vim is a remis privilegii illis, a Cone. Trid. sest. I . reform. c. 6. dati, diximus agendo de haeresi. Dictae vero est cum stantiae sunt , magna infirmitas , ratione cujus quandri censentur excusati ad adeundum Pontificem, ad O tinendam dictam facultatem. a. Periculum gravia
damni sive in rebus fortunae , sive in vita , sive in
salute. 3. Paupertas tanta , ut spectat a conditione personae, non sufficiat ad subeunda onera, ad eam absolutionem a Papa obtinendam. 4. Desectus aetatis, V. g. grandaeva senectus. s. Fragillitas sexus V. g. seminae. s. Obligatio alendi familiam. 7. Cura animarum. 8. Servitus. 9. Nimia loci distantia. Io. omne impedimentum , quod prudenti iu-cio iudieatur legitimum & sufficiens, nequis teneatur adire Pontificem, eo quod censeatur prudenter.
Pontificem nolle subditos suos illis casibus obligare ad se conveniendum. An
445쪽
41 6 D E CENs URIS. An vero impeditus quidem adire Romam, tenestis
tur tamen epaiolam mittere , Vel agere per procuratorem pro absolutione . variant authores. Uerius
docere videntur illi, quod , si commode id seri posist uti saepe fit omnino id fieri debeat , cum eo
casu non censea: ur prudenter Pontificem velle impendi absolutionem ab Episcopo , dum commodE ipse vel per litteras , vel per procuratorem potest conveniri. Praedictam facultatem, ratione similium impedimentorum, varii concedunt Parochis , quoad reservata Episcopis , scilicet, quod possint Parochi absolvere a censuris Episcopo reservatis , quandis Episcopus non potest commode convenies. Ratio ejus est, quod in casa similium impedimentorum, censurae illae non censeantur Episcopis reservatae, dc eo posito simul verum est , quod dicit Con. Trid. sess. 34. c. 7. inferiores confessarios extra mortis articulum nihil polle in reservatis , quia eo casu ce surae illae non sunt reservatae. Dicendum . absolvi etiam aliquando possunt a censuris Papae reservatis, vel per bullam cruciatae ,
in qua datur facultas, qua quis bis, semel scilicet invita , & semel in morte absolvi potest ab omnibus
casibus & censuris Papae reservatis excepta haeresi etiam sine onere comparendi et vel etiam per specialia
privilegia ab ipso Papa data, absolvere quidam posisunt a censuris Papae reservatis. Si vero generaliter det Pontifex facultatem absolvendi a casibus sibi reservatis, non censentur comprehensi casus Bullae Coenae, neque casus haeresis, nisi exprimantur, eo quod c sus illius Bullae specialiter reserventur, Ec consequenter indigent speciali expressione in concessione faculistatis absolvendi hinc & idem habet praxis, & stylus curiae, quod expresse addatur a casibus nobis reservatis, Eliam in Bulla cometae, etiam ab haeresi u Reti- Quod vero ad Privilegia Religiosorum in hae ma-
ωὸ,. ν teria Notandum I. Omnia omnino eorum
i a Ia Privilegia, quae habebant vivae vocia oraculo, ante
446쪽
DE CAMs URIS. 4I7χIrbanum VIII. ab eodem esse sublata I 63 I. die a o. furis pa- Decembris. Secundo, quod ad casum haeresis attinet, p- se VH notanda est haec Alexandri VII. Censura lata in di ' ''ctum articulum damnatum num. 4. anno I 663. Prae
lati regulares possunι in foro conscientiae absolvere quoscumis quesaeculares ab haeresi occulti, ιγ ab excommunicatione propter eam inearsa. Tertio notari potest , quod per nulla mendicantium privilegia absolvi possint, simoniaci in ordine collato aut suscepto, a suspensione per Sixtum V. imposita, & a Clemente VIII. confirmata, eo quod aperth satis derogatum ibi sit eorumdem privilegiis, de quo videri potest Rodrig. qq, Regul. tom.
I. q. ZO. art. I 3. De caetero recte monet hic Exim. D. st . . .
Sylvius, quod Religiosi , qui habent facultatem ab- ι h. a sol vendi a censuris reservatis, debeant diligenter con- siderens siderare vigorem sui privilegii i item, si habeant facultatem absolvendi a casibus & censuris reservatis Episcopis, non ideo possunt absolvere ab iis, quae rein servantur Papae , etiam iis casibus, quibus Episcopi interdum ex peculiari concessione possunt ab iis abso vere e cum ejusmodi censurae non possint dici Episcopales, quae solae sunt illae , a quibus Episcopi possunt ordinarie in omni casu absolvere, dc non sol diu ex commissione in certa circumstantia. Ita fere Sylvius. Quaeret aliquis, an qui ab Episcopo accepit facultatem absolvendi a casibus ipsi reservatis censeatur simul accepisse facultatem absolvendi a censuris , Episcopo reservatis 3 Affirmant aliqui fatis probabiliter , clim sub nomine casuum reservatorum veniant etiam omnes illi casus , qui censuram habent annexam. Alii tamen addunt, attendendam hic esse concedentis intentionem , qui nisi quid speciale de ea facultate exprimat, non censetur eam concedere, cum absolutio a censuris habeat specialem difficultatem, quae proinde generali concessione non videtur comprehendi ita rursum D. Sylvius. Quae res insuper, an quando datur facultas absol--. vendi a censuris in foro conscientiae, possit exerceri si υι ια
447쪽
i g DE CENSURI s.fra reu- dicta se cultas extra Sacramentum poenitentiae. Resp.s f ' Notari pri. ito Votest tunc dici in foro conscientiae sive interiori ausolvi a censuris, quando quis absolvitur, salvo iure ci gnoscendi de illo delicto, in foro exteriori, & pro eo poenam & satisfactionem imponendi. An autem sidum in foro interiori,an in utroque, puta in exteriori di interiori, detur illa facultas absol-Vendi, ex forma concessionis potest dignosci. Si vero ea facultas detur simpliciter, uti datur in bulla cruciatae di quibusdam aliis 3 variant authores , ance seatur comprehendi facultas pro utroque foro. Varii affirmant ex eo , quod favores sint ampliandi , ut habetur in utroque iure , juxta regulas juris in 6. deinde, quod forum exterius & interius debeant sibi consormari. Alii tamen verius putant , quod dicta
facultate generalites data, non cietur facultas absolis
vendi in utroque foro : primo, quod illicite videatur absolvi censurarus, absque eo quod satisfaciat Judici , quem contumaciter offendit i a. quod alias maxime dotraheretur authoritati& vigori fori exteris ni, si toties quoque absolveretur in foro externo, quoties ad sol veretur quis in interno. 3. Eo quod abis solutio pro foro externo semper specialiter soleat peti & expresse concedi. Ex quibus omnibus redi Econcludi potest , absolutionis facultatem generaliter datam, solum comprehendere absolutionem pro foro interno , maxime cum Pontificis intentio sit. dum similem facultatem concedit , censuratum liberare a peccatis, ad lucrandas Indulgentias aut J - bilaeum, uti ex bullis patet. ιβ'uti. Elis ergo positis, ad quaestionem satis communi-
censura ter respondent D.D. quod dicta facultas exerceri ηφν --- possit, etiam extra Sacramentum Poenitentiae , e
δεν, iis Sisi quod censura ex sua natura non exigat relaxari in Savi crame/tio cramento Poeni eritiae , unde etiam Episcopus con-ι' u Heu - firmatus, imo in mortis articulci quilibet clericus, dc '' iuxta aliquos etiam laicus potest absolvere a censu
ri . Nec quidquam obest, quod dicatur in Bulla, In fora
448쪽
δενο eonficiretiae, eo quod hoc soleat intelligi ut dictum est prout opponitur foro contentioso et seu ad securitatem conscientiae. Idem docent, si quando addatur in Bulla, Poteriι confessarius, Sacerdos conses.sarius absolvere , imo , etsi detur facultas absolvendi inforo Poenuentiae: tum quod prioribus verbis non exigatur actuale ministerium Poenitentiae, sed soluimconditio personae , quae a censuris absolvat, etsi existra sacramentumr tum etiam, quod per id, in foro Poenitentiae, sano sensu & Ecclesae usu intelligi possit prout distinguitur conti a forum contentiosum Iimo etsi dicatur in Bulla Confessionibus diligenter auditis. Non debet absolutio fieri in Sacramento Poeniten- . tiae, eo quod dicta Iarticula restringat id, a quo debet in illo actu absolvi, puta peccata, non Ver censuras , quae extra Sacramen ἱum possimi deleri
Ex dictis colligi potest, quod ei si poenitens ob desectum aliquem non consequatur absolutionem a peccatis, tamen consequatur absolutionem a centuris,
eo quod suppo natur Sacerdos velle absolute absol-
Vere a censuris, quae absolutio non necessario conis
nectitur absolutioni a peccatis, uti mox dictum est.
Dicendum s. Religiosi non exempti a iurisdictione AD;siis Episcopi , non possunt absolvi a censuris a Praelatis aboloi da suis, sed ab Episcopo, qui proprius eorum est Praela- ' tus: exempti vero , a suis superioribus absolvi possunt, cum Praelati e 'smodi habeant iurisdustionem quasi Episcopalem ordinariam, quam proinde etiam potisunt delegare. Excipe tamen casuin, quo potestas eorum aliquando est restricta a superiore v. s. generali , reservanti sibi aliquarum censurarum ab Autionem et unde, quoad hanc facultatem, consulendae sunt cuiusque ordinis constitutiones. Hoc quoque hie notari
potest', quod Religiosus Consessarius habens a Papa privilegium absolvendi a censuris Papae reservatis, possit absolvere in vim dicti privilegii alium Rotigi sum a Censura tali, si in Religione illa non sit reserva ta talis censura. Denique, hoc pro pra3i notant va- Dd a rus
449쪽
potest absens 4 censura. Etiam de Doctus.
et o DE CENsυRI sirit, quod superior Religiosus rogatus ab alio Consensario Religioso pro facultate absolvendi quempiam a
censura rei ervata, teneatur, etiam aliquando sub peccato mortali, dare dictam facultatem, nisi aliud quid urgens obstet, puta, si frequens esset reincidentia, aut
Dicendum 6. Potest quis absolvi ab una censura, reis manente altera si sit pluribus censuris irretitus , eo quod censurae sibi mutuo non necessario connectantur. Si tamen superior habens potestatem, indefinite dicat, o soldo te ab omni vinculo excommunicationis, δε-
spensionis, interdicti, bc ipsi de pluribus poenitentis
censuris constet, censetur poenitens ab omni censura absolutus, elim talis intentio censeatur esse in absolvente, & de caetero adest sussiciens potestas ab omni
censura absolvendi. Aliud esset, si in supplica, fecisset
poenitens solum mentionem unius censurae , tunc enim solum censeretur superior velle absolvere ab illa censura , pro qua fuit petita absolutio, idque etsi esset absolutio indefinita di univeris salis. Dicendum 7. Poterit absolvi 3 censuris absens,unde aliqui inserunt, quod si Consessarius oblitus fuerit absolvere poenitentem ab excommunicatione, vel si ab ea eum absolvat, ad quam tamen ejus facultas se non extendit i possit postea obtenta ad hoc facultate, eumdem poenitentem, etsi absentem, absolvere. Poterit itidem absolvi a censuris ille, qui est plane invitus, dc qui permanet in contumacia, si illud foret necessarium aut valde expediens bono communi, vel etiam si expediret bono privato censurati sine detrimento boni communis, v. g. si prudenter timeatur, quod si diutius in censura perseveret, fiet deterior, aut in comis munitate timeatur seditio, Ecclesiae perturbatio, dcc. Poterit quoque a censuris absolvi defunctus e cum enim etiam post mortem maneat censura, V. g. excommunicatio , saltem quoad aliquem effectum, V. g.
quod non possit sepeliri in loco sacro, de quod prive
450쪽
DE CENsu RI s. 42 tur communibus Ecclesiae suffragiis; sequitur quod a censura quoad hos effectus pollit destinctus absolvi. Requiritur autem ad hanc absolutionem, quod defunctus dederit signum resipiscentiae. Absolvi autem de tabet ab eo, qui eum invita a censuris potuisset absolvere. Si vero jam sit sepultus, non est necesse eum ex humari, ut verberetur , sed satis est, si verberetue sepulchrum. Haeredes vero tenentur implere satisfactionem, si quae agenda sit, prout ferunt opes a de functo relictae r non tamen tenentur in se suscipere obligationes personales desuncti. Si autem censura illa fuisset occulta, docent multi, non esse necessarium procurare absolutionem , sed esse dissimulandum e consultius tamen est, etiam secreto quaerere absolutionem , eo quod non sit plane certum, quod suffragia pro tali oblata, illi prosint non absoluto, prout
S. V I. De Risu absolvendi a censeru.DIcENDUM primo, Qui ligatus est censura pro- n. . .pter aliquam laesionem factam proximo, non νε quoi potest absolvi, nisi adhibita prius satisfactione: imo fati actis qui alias talem absolvit , mortaliter peccat , re ad restitutionem aliquando ipse obligatur , juxta dicta in materia de restitutione. Satisfactio autem illa non debet semper re ipsa esse facta, sed aliquando sufficere posset fideiussio, cautio, juramentum satisfaciendi, aut quid simile. a. Qui in articulo mortis absolvitur a censura ab aliquo qui de iure eum absolvere non poterat . in- periori.
iungendum est poenitenti . ut postea si convalesicat ) se sistat superiori, a quo de jure absolvi potest.