장음표시 사용
451쪽
et E DE CENs URI s. quis abs quatur a censura , exigendum est a poeni. tente efficax & firmum propomum , quod ea a solutione non abutetur, perturbando forum exte num cum aliorum scandalo , sed quod se , quoad illud forum, geret ut censuratus. . Quoad crimina horrenda , v. g. incendiariis . falsariis, &e. exigendum est iuramentum de caetero ab iisdem abstinendi , quamquam ad valorem absolutionis , tale juramentum non necessario exi
Dicendum a. Absolutio a eensuris in foro externo saltem quoad excommunicationem debet fieri eo ritu, qui praescribitur in c. A nobis de sentent. excom. puta, quod absolvens debeat dicere psalmum Miserere, & interim flagellare excommunicatum virga in humeris, postea dicere serie elison, Pater noster, dc deinde dictis aliquot versiculis in Caeremoniali conintentis, dicenda est oratio, Dem eui proprium est misereri, e c. Ac tandem dicat: uihoritate Domini N. J Esu Christi, O ' Apostolorum Petri . Pauli, mihi concessi , absolvo te a vinculo excommunicationis, quam incurristi ob hane vel illam eausam, em restiικο te Sacramentis Ecclesiam Communioni si lium in nomine Patris, ere. Haec tamen absolutionis forma , non ubique est recepta, unde mori seu praescripto cujusque Ecclesiae hie est alte dendum, quae praestribunt cujusqueEcclesiae caeremonialia vel Pastoralia. Notanda tamen antea est distinctio absolutionis a censura, qua alia dicitur absolutio ad cautelam , alia ad reineidentiam e prior est, quando dubitatur. an quis censuram incurrerit , & solet dari ante a solutionem paenitentis a peccatis. Posterior est, quando tollitur censura, ita tamen, ut rursum in eam
incidat, nisi hoc vel illud certo tempore praestiterit. Et haee de censuris in genere.
452쪽
ποῦ X COMMUNICA Tio nil est aliud, quam cenis QR t φsura Ecclesiastica, qua duis separatur a com 2''
munione Ecclesiae. Id innuit ipla vox, ocommam- tivicatio, quasi extra communicationem factus. Dicitur Vero a commknione Ecclesiae, eo quod excommunicatio solum privet iis bonis, quae sunt sub potesate Ecclesiae, & quorum distributio ad Ecclesiam
spectat et quapropter non separat excommunicatio a communione pure interna, quae fit per gratiam, fidem, & charitatem. Figurata est olim in L. V. per exclusionem leprosorum e castris Sc aliorum immundorum. Imo ipsa ratio dictat, membrum putridum a communione aliorum e se segregandum. Excommunicatio alia est minor , alia maior. Luolua Major, est censura, perquam quispiam punitur pH- vatione Sacramentorum Ecclesiae, di suffragiorum, , . & convictu civili, seu omni exteriori communione fidelium. Minor vero est, quae solum separat a com-- Lmunicatione Sacramentorum. Per excommunica- uον,
tionem tamen solitarie sumptam intelligitur excommunicatio maior, & tantum valet, quantum Anathema. Notant vero Chrysost. hom. s. in .c. I. ad Τim. dc alii, Deum aliquando in primitiva Ecclesii permisisse, ut excommunicativisibiliter re corporaliter obsiderentur a daemone, idque ut eo magis timeretur excommunicatio, 6c a peccatis deterreret. Quinam autem excommunicare possint, sussicienter colligi potest ex dictis b. a. Hoc tamen cum Concilio Trid. ses et s. c. 3. notandum est, excommunicationem majorem, non nisi ob graviora crimina esie serendam, ne si temere seratur, facile contem - Glui. 6
natur, unde sobrie di circumspecte est serenda, & ubile tua Dd 4 cae .era
453쪽
424 DE EX COMMUNICATIONE caetera correctionis media deficiunt. Unde non est ea serenda, quando executio realis vel personalis fieri potest, vel alia ratio suppetit damni avertendi. Unde ea potestate abutuntur , & graviter peccant superiores, aliqua sub excommunicatione prohibentes, quae sub poena vel aliis mediis potuissent impedire. risectu, Effectus vero excommunicationis majoris sunt va-
exeommu rii. I. quod privet Communione Sacramentorum tam
iρη quam passiva, sive quod nec illa ministraro Valeat, aut percipere. Imo, si exerceat actum ordinis, fit irregularis. a. Quod privet publicis Ecclesiae suffragiis , quae Ecclesia illis subtrahit: dicitur publicis, id est, quae nomine Ecclesiae pro omnibus aut aliquibus applicantur, eo quod quis privatim pro excommunicatis suffragia offerre pollit, & pro illis oraret unde etiam Sacerdos, ut est privatus minister, potest in Missa pro illis
3. Ρrivat officio divino . cui nec publice , nec privatim potest interesse. Non tamen excusat a reis citatione horarum privata , si sit in faciis , aut habeat beneficium. . Privat externo convictu fidelium. s. Facit collationem beneficii excommunicato factam, esse nullam: unde in litteris pontificiis, quibus beneficia conferuntur , solet dari absolutio ad cautelam, ad effectum litterarum consequendum. 6. Irritam reddit gratiam per rescriptum a sede Apostolica obtentam: unde eadem ratione solet dari ejusmodi absolutio ad cautelam. 7. Privat voce activa de passiva in electionibus, non sol sim ad beneficia Ecclesiastica . sed & ad dignitates taculares, quibus annexa est iurisdictio , v. g. Regalem, Ducalem dcc.c 8. Liberat subditos ab obedientia excommunica, torum tam saecularium , quam Ecclesiasticorum , sit excommunicatio sit publica.
s. Suspendit ab officio dc beneficio.
454쪽
DE Exco MMUNICA Tho NE 42 IO. Excommunicatus non potest esse testis , advocatus, actor, procurator. II. Si per annum in excommunicatione contuis maciter permanserit, potest contra eum tamquam
suspectum de haeresi procedi, ita Con. Trid. sess. a s.c. 3. reform. I 2. Si in excommunicatione moriatur, quod corpus si ab aliis dignosci possit debeat exhumari. idque ab eo publice in poenam , qui eum scienter in loco sacro sepelivit. Unde sequitur , quod ex communicatio privet sepultura sacra. f. VIII. uomodo sit inierigenda excommunitatio canonis , si quis juadente diabolo , contra percussores
CA Nou est illei Si quis suadente diabolo manas vi
lentas in clericum vel Monachum injeceriι. anaιhematis vinculo subjaceat. nullus Episcoporum illum praesumat absolvere, nisi morιis urgentis periculo, donec Apostolico conspectui praesemetur. In hoc canone varia no tari possunt pro praxit primo quidem, qui comprehendantur nomine percussoris : scilicet, omnis ille, auidnκ qui possit mortaliter peccare, sive vir sit, sive mu-e ιβιο Iter. An vero eo nomine etiam intelligi debeat mandans , aut consulens , .variant Auctores , alii affirmant , eo quod illi sint verae causae morales injuriae Clerico illatae , idque satis plausibiliter. Qui vero, violentae tali percussioni non obstat, cum potest de debet, maxime ex justitia , v. g. judex , pater , tutor , magister , parochus , etiam satis verosimiliter huic censurae subjacent, ob dictam ratiooem. Sub percutiente etiam comprehendi potest ipse clericus , se ipsum violente percutiens ira O animo. aut ςx desperatione vel taedio vitae: non tamen illi
455쪽
426 DE Exco MMUNICATIONE qui ex dolore aut disciplina sese verberant, eo quod illis ea sibi is non sint iniuriosi statui clericali. Nec potest dici, quod hoc casu Clerico volenti sese verberare , non fiat iniuria ; cum non possu clericus illud velle aut in illud consentire, quo casu non habet locum dictum axioma , volenιi cir scienti non siti'urialuti alibi diximus de adulterio consentiente
Quis cleis a. Notari potest persona , quae violem d manum . percuritur, puta Clericus aut Monachus. Sub clerico comprehende initiatum vel prima tonsura , aut aliquo ordine minori. Uarii tamen Clerici hic non comprehenduntur, puta qui ob aliquam causa in non
amplius gaudent privilegio Canonis, v. g. qui publice
exercent ossicium Lanionis, cauponis, ludionis , mimissis mi , parasiti dcc. Sub Monacho vero comprehenisada chia duntur omnes Religiosi & Religiosae , etiam con-
versi & novitii , qui omnes gaudent pri, ilegio Canonis , dc in favorabilibus habentur Religiosi. etsi solum invia sint ad religionemi unde eorum delicta etiam enormia, ab Eeclesiastico Judice debent iudicari , 5c puniri. Equites vero certae congregationis v. g. S Joannis , Jacobi &c. si in communi degant di votum solemne eastitatis , paupertatis ic obedientiae emittant , iuxta varios gaudent privilegio Canonis: non itidem illi , qui solum vovent castitatem coniugalem , dc obedientiam aliquam limitatam , quidquid aliqui in contrarium dicant. n,itis, is V qm dicendum est de tertiariis β. Franeisei' vel S. Dominici. Illi enim , qui sub ordine mendicantium habentur ex concessione Sixti V. sub tertia illorum Regula, certum est , eos sub nomine Monaincti hic comprehendi, Illi vero tertiarii, qui religiosi non sunt, sed solum ex devotione aliqua Scalfectu religionis vel habitum assiimunt, omnia sua offerunt oc regulam observant, non videntur hic sub nomine Monachi comprehendi, nec gaudere privilegio canonis.
456쪽
DE Ex COMMUNICATIONE. 62 Idem quoque est de Eremitis, quorum aliqui vere suid issent religiosi , aliqui vero non sunt , qui solum ha- Eremui bitum deferunt , nullum votum solemne emittentea, qui proinde nec religiosi sunt, nec gaudent privilegio canonis. Sed quid de Canon issis de Begginis Belgii 3 Cano- - . . . nissas dictas, Ecclesiasticas esse, etsi saeculares, tale cairatisia probat Bertrandus Loth. q. a. de eisdem arr. Σ. dctit alios canonicos in sortem Domini vocatas, & ob eam causam ab aliis personis laicis esse distinctast unde etiam Ecclesiasticorum munia obeunt, horas decantant , orationi Jc divinis officiis incumbunt, idque non ex privata devotione , sed ex publico instituto , dc earum collegia dicuntur capitula , authoritate Ecclesiastica visitantur, ab ea diriguntur, dc ut alii Eceesiastici gubernantur. Idem dicit prae tus author de Begginis Belgii, eisid daquod sint Ecclesiasticae , & a Laicis distinctae, quod stulti . ex instituto orationi & aliis ecclesiasticis exercitiis incumbant , quod Ecclesiastica authoritate visite tur, & ut aliae personae ecclesiasticae ab Ecclesiasticis gubernentur.' His ergo positis, videtur easdem , ut alias per innas Ecclesiasticas gaudere privilegio canonis , dcconsequenter eos , qui in easdem manus violentas injiciunt, hac censura innodari. Nec obstat, quod illae non sint initiatae aut profesta solemniter, eo quod hoe non requiratur ad personam Ecclesiasticam, uti patet in monialibus, quae initiatae non sunt, Sc tamen sunt personae Ecclesiasticae. Neque etiam requiritur quod fiat professae, uti patet In clericis primo tonsuratis qui tamen gaudent privilegio canonis ; adeoque Quid de etiam dictae canonicae dc Begginae, cum sint vere Ec- Di εclesiasticae. Aliud est de devotis, quae Ecclesiasticae non sunt, sed mere Laicae & & saeculares. 3. Considerari poterit illa vox, Mzanisi violentis, suidsio id est ipsa pereussio , qua communiter auiliores inis 3 l
relligunt non solam percussionem proprie dict m π.,iai. sed
457쪽
at D E Ex COMMUNICATIO Ny. sed de omnem actionem injuriosam externam de corporalem circa Clericum aut Monachum v. g. illum occidere, vulnerare, percutere , eum Violen
ter detinere in publico , per vim illi auferre vestes , pileum, &e. Requi itur tamen, ut dicta injuria cenis eatur gravis in ratione injuriae, qua ratione fieri po-xest, ut percussio de se quidem sit levis , sed tametast Fravis in ratione injuriae , v. g. si quis illum vi gula percutiat in facie, si in illum expuat, sordibus iaciat & deturpet, quae actiones , et si physice sint
leVes , tamen spectata conditione personae Clericiis prudenti & morali judicio aestimantur graves. Inaniter tamen aliqui eximunt illum a censura , qui veneno Clericum interimit , cum actio illa sit maxime injuriosa, aeque ac si quis Clericum aut enisse aut sagitia aut bombarda occideret' Excusant tamen a censura hac Monialem gravidam, quae Veneno aut alia potione foetum extinguit, cum non sibi, sed foetui faciat injuriam, adeoque nec statui Ecclesiastico sit injuriosa.
Generaliter autem censetur hie violentas manus injicere in Clericum , qui ponit talem actionem, quae prudenti de morali iudicio censetur graviter in iuriosa Clerico in talit Quod addo , quia actio aliqua potest esse graviter injuriosa Clerico, non ut CleH-CO , sed ut personae communi, v. g. si aliquis laceraret vestes Clerico non adhaerentes, si quis clanculo ei surripiat aureum aut bursam. Requiritur ergo vnfiat gravis injuria Clerico, ut clerico , idest, censeatur irrogari gravis injuria statui Ecclesiastico. Ea ratione varia excusant a censura praedicta, ac I. ignorantia Clerici, item imperfectio aut inadvertentia actus, qua de causa excusari posset, qui subito motu aut passione ob aliquod probrum agitatus Clericum percutit aut protrudit: Item , qui ioco illum percutit ' Qui vel famae vel corporis , vel pudicitiae defendendae causa eum verberat cum iusto moderamine inculpatae tutelae, qua ratione aliquan
458쪽
DE EX COMMUNICATIONE. 42βdo seminis consultum suit, Clericos sibi importunos Send libidinosa sollicitantes, acriter percutiendo repellere cujus exemplum de se refert Thomas Canti p. de apibus. Sic etiam excusatur , qui Clericum percuistit causa disciplinae , v. g. quando Magister, Pater, aut Herus, lericum, Discipulum, Filium, aut famulum verberat ; quando quis Clericum turpiter agentem cum uxore, filia aut sorore percutit et Ratio horum omnium est, quod dictis casibus non ce
seatur percussio fieri Suadente Diabolo, sed potius suadente passione aut disciplinae Zelo. A dicta excommunicatione regulariter loquendo solus Ponti sex pote st absolvere, uti expresse ex ver- penset hisb s bullae citatis constat. Alii tamen ex privilegio idem possunt, uti sunt legati a latere, de ipsi Epis.copi, in casu quo est difficilis ad praedictos concursus, uti alibi dictum est, deinde etiam ordinari EEpiscopi dc superiores ordinum, quando percussio
est levis, aut mediocris, non enormis. Idem die de capitulo sede vacante. Censetur Vero ex se enoriamis percusso in jure, quando ex ea sequitur mors P per lvel membri mutilatio , vel magna sanguinis effulsio.'. 'i, ex alia corporis parte, quam e naribus, vel alia ex qua facile solet fluere. aliquando etiam e fit enormis ex parte personae, si sit superior aut Episcopus, qua ratione colaphi caesio de se quidem mediocris respectu clefici paris, erit enormis. si infligatur Episcopo aut Superiori. Verum generaliter hoc notandum quod gravitas aut levitas ex morali potissimum dependeat
TXCOMΜUNICA Tos vitandos esse iure divino docent aliqui ex eo, quod Chrstus Matth. I b aisi οὐ dicat ejusinodi nobis esse debere , ut Ethnicum & tari.
459쪽
43o DE Ex COMMUNICATIONI. Publieanumt Item quod Paulus dicat ad rit. Haereιuum hominem devita. Deniqne quod Epist. a. Joan. dicatur , Ne ave ei dixeris. Sed infundate. SI enim jure divino deberent vitari, certe concilium Basileense de Constantiense non potuissent ordinare, ut solum aliqui excommunicati vitarentur, clim Ecclesia non possit abolere ius divinum generale. Ex dictis enim locis solum sequitur, quod debeant vitari quando id necessarium est ad nostrum vel illorum bonum, puta ne ab ipsis pervertamur , aut illos in
sua contumacia foveamus , extra quem casum necessitatis lex illa Christi non obligat. Alia loca solum innuunt, esse legem Apostolicam, ut dicit Fabianus Papa cap. Sicut Apostoli. In qua, Ecclesia potest ex
causa dispensare, & eam ex parte abolere una auis Duo tamen genera excommunicatorum solum
tu ge' - vitanda esse sanxit Ecclesia , scilicet qui nominatim V essent denuntiati , dc publici Clericorum percussores. Hi ne Haeretici publici et si excommunicati, non debent vitari, quia non sunt nominatim excomm nicati, uti hic habet praxis in Belgio. δ' qη Porro ilii duo vitari debent in iis, uuae contine
mitatι. tur hoc Veiau: Os, orare, Tale, commumst, melan gatura
os significat collocutionem verbis aut litteris factam osculum aut similia amicitiae signa.
Orare lignincat communicationem orationis publicae, aut ossicii Ecclesiae publici, v. g. Missae, Chori processionum, dce. Vale , Significat omnem salutationem sive verbis sive litteris tactam, sive gestu corporis. Licet tamen resalutare , quia hoc exigit obligatio gratitudinis de urbanitatis. communio importat omnem contractum de societ tem in negotiis. Mense vero significat, quod non possimus cum exincommunicato manducare in eadem mensa.
Si quis scienter in dictis casibus communicet cum
460쪽
DE Exco MMUNICATIONE. excommunicato, peccat mortaliter , cum in materia gravi contra veniat d recte mandato Ecclesiae. Quid vero agendum sit sacrificanii , si excommunica lus tempore Milla: ingrediatur, dictum est alibi de sacrificio. Excusant tamen certae circumstantiae ab iisdem vi I tandis, quae continentur hoc Versu M. Oile, lex, humilis, res ignorata, nece se. rari Utile, fgnificat, quando id exigit vel illius vel mea magna utilitas, V. g. ut illum convertam, aut ab eo consilium necessarium exquiram. Lex. Sisnificat legem matrimonii, qua conjugessi bi mutuo positi ut de debent communicare, maxime in petitione de redditione debitiam te imporiat quod ratione servitutis aut subiaiectionis, servi v. g. filii dic. communicare possint cum suis Heris, parentibus 5ce. per res ignorata intelis ligitur ignorantia, qua nescitur aliquis esse excomis
Meesse vero significat, vel eius vel meam necesia statem di si e medicus licite eum curat, hospes eum recipit hospitio. Hoe denique circa dicta notandum est, ipsos ex- εχὸ.--ε communicatos teneri vitare alios , sive illi publice ut ais, sive occulte sint excommunicati. Id aperte dicit debet is Concilium Constant. his verbis r per haec tamen non in sendmus excommunicatis ullum jus concedere , aut eos in aliquo sublevare. Totum enim decretum, quo deceris nitur , quod soli nominatim denuntiati & publici percussores Clericorum debeant vitari, est in favorem aliorum & ad sedandas conscientias timoratae, non vero in aliquem favorem excommunicati. De absolutione ab excommunicatione , diximus in fine de censuris in genere, de earundem abs uitione.