Feruentiss. Verbi Dei praeconis virique sanctiss. D. Seraphini Firmani can. reg. Later. Opuscula, ad vitae perfectionem apprimè facientia ex Italico idiomate in Latinum nunc primùm versa. Gaspar Placentino, eiusdem instituti professore, interprete. .

351쪽

timor; incidunt multa anima pericula . Primum etenim subtilem incidunt sil- perbiam: quoniam proprio quidem ob irmati sensui , nequaquam vere possunt esse humiles: humilesq; interim se arbitrantes ,

saepe sunt vel duplo superbi: Dehinc & in

mentis diuisionem , temporisq; contritionem. Videmus namq; huiuscemodi homines cogitatione discursare in scaecentas infrugiferas temporis anteacti recordationes : nunquamq; non in seipsis contendere ; qui suit: qui se habuit: num rite fuit cofessus, vel secus: tantaq; distinentur pret riti solicitudine, ut obliviscantur quod in manibus habent; &utroq; simul fraudentur . Qui sane, Discretione si pollerent, immoderato nossent parcere timori: uniq; voIentes mederi vulneri, gemina haudqua

quam, quod faciunt, sibi infligerent.

Caeterum; quod peius habet: aiunt amore se hoc facere Dei. Probe ostendentes huius se esse expertes luminis Discretionis . Vti enim timor necessarius ab amore oriatur Deir ita immoderatus ab amore pro

citur susipsius; quod norunt paucissimi a canum . Non etenim hoc discerni potest, nisi a

352쪽

nis a discretis. In promptu est ratio. Pr pterea quod oritur ex amore timontimetq; homo id amittere quod amat. Igitur qui Deum diligit,hilarem vita ducit:scies nimirum quem diligit, simul se& possidere epossidendo autem, cedat necesse est seruilis timor; subeatq; filialis; qui pamam non

aduehit, sed delectationem: Amor etenim omnem seras expellit cruciabilem tim rem. Qui autem seipsum diligit, timeat semper necesse est : cum id amet , quod nullo potest amitti negotio . Infrinum etenim est quicquid creaturae innititur . Quoniam vero perfecte Deum Dei gratia non diligit: sed proprij causa commodi, dono magis intendens, quam donatori; pPDamq; magis horret,quam ipsam Dei iniuriam; mercenarius necesse est sit, &im- persectissimus, neq; Deo possit confidere; cum sibijpsi, non Deo vivat . Haec est ba-ss, hoc fundamentum, S radix scrupul rum . Crediderimm , non dari scrupul sum , qui non sit simul & mercenarius. Hoc tamen de illis accipiendum, qui v lentes huic implicantur errori. Nonnullos

aute Deus Permittit a Diabolo infinitis diuexati

353쪽

3so D. Seraph. Firm.

uexari scrupuloru,sibus magis opus est cosi latione, quam minis. Veru.si inimici inuigi labunt ut astutias Discretione attemperent ; sent tandem victores . Hoc porro assequentur , si iugi adnitentur oratione Deo conuerti. Assidua siquidem peccati recogitatio animam reddit tenebricosani: quemadmodum qui in tenebras prospicit, haudquaquam hoc ab illo discernit . Verum mens Deo si conuertatur, lumen accipit , quo peccati agnoscit deformitatem: facileq; illud euincit. Scrupulos,peccatum si agnosecrent, no ita id saepe retractarent, ut faciunt: quin, uti horribile monstrum , perpetuae mandarent obliuioni. Consultum adhaec optimὸ foret hisce, ut proprium cuiquam subderent sensum: ne que vero unquam sibi crederent ipsis: sed

immo frangerent voluntatem omnem priauatam ; proprias verentes omnes cogitationes . Neq; vero hic fallerent ur: quandoquidem indiscreto cum sint timore ci cui septi, quicquid vident isectum si opo tet indiscretione: quemadmodum specillis sub rubeis omnia eiusdem sese offerunt coloris. Huius

354쪽

Huius pro clausulae Capitis inquam, peccati dolorem ; absit si Discretionis modus; magis afferre dispendii , quam fructus , manareq; e superbia Hoc sane difficile peicipietur: tali tamen breuibus exemplo elucidabitur . Vbi insantulus est iracundus, prauiq; ingenij, si humi procidat, statim incipit incessabili stridere ploratu ecumq; possit op cm implorare; haudquaquam vult subleuari . At bonus dulcisq; puellullus, procidens adnititur resurgere , suamq; aduocat mammulam. Ita, qui ex infirmitate labendo, immodica aduersiim se corripitur amaritudine, grauius delinquit dolendo, quam peccando Ibi etenim peccatum fuerat ex infirmitate: hic ex ob tinatione , & vitiosa tristitia. Si etenim ut par seret) persuasum haberet, non nobis ipsis posse nos stare,& no labi haudquaqua ita ex suo desperaret lapsu: quin immo demiraretur, semper se non ruere : Ita ut &minori caderet cum periculo, leuioriq; subleuaretur iacgotio. Qua sane in re quanta sit Discretionis virtus liquido perspicitur , quando vel ipse culpae dolor, a plerisq; tu

tissimus phssimusq; existimatus, sine Di b

355쪽

eretione, haudquaquam tollit, immo a set culpam . De fide . C. W emadmodum a fide, iuxta diuinam moderata voluntatem , nascitur interna animae vita: sine fide enim impossibile est Deo placere ita, ni moderetur, omnis est basis erroris. Hanc porro moderationem , seu regulam , nequaquam nisi aurea inveniemus Discretione. Sunt qui his sdem adhibeat, quibus minime oporteret: qui, religionis amisso no1e dictitur superstitiosi. Nonnulli ea minime credunt,

quibus tenentur : dicunturq; imph , &prophani . Vera religio seu fides utrunq;

horret extremum.

Pleriq; sinit usqueadeo .praeposteri intellectus, ut discrimen minime constituat diuina inter & humana :volui etenim aeque illa atq; ista infirmissimae sabdere ratiocinationi nostri intellectus.Qui si vel ipse rute pollerent humano sensii qualis erat Socrates plane perspicerent, delitescere veritatem et notionemq; 0mnem nostram comiecturis

356쪽

lecturis inniti: ut aliud non sit scire nostru, quam in aenigmate : qua in re ille sit doctior, qui suam melius compertam habet ignorationem. Huius farinae homines non nisi his fidem accommodant, quae clara M. euidenti possunt assequi demonstratione: Quoniam vero haudquaquam fieri potest, ut ad unguem hic teneamus rerum scietia: primum erunt hi, & verae Dei cognitionis eaepertes ; quo sola pertingi potest fide tmox & infimorum modicam assequentur cognitionis certitudinem.

si vero huic impegerunt philosophantes

laqueo, nonnihil merentur excusationis rqui autem se tuebuntur Theologi Doctores , qui ita praecipites ruunt ad Dei altissima dissertanda arcana, acsi ageretur de te

ra emetienda: contraq; quam Paulus hortetur,nunquamnon contendunt, iam de Ddestinatione,iam de Trinitate λ Peiusq; h bebat, quod dudum e suggestibus non alia

insonare audiebantur, quam intricatae disceptationes. Quo nimirum factu est ex incommodo, vis bi usurpaverint haeretici

Scripturas: & quado illis eruditi homines haudquaquam usi sunt prouehendae an Z marum

357쪽

maru saluti; usi sunt ipsi perditioni. Pria

dicam nescio: nisi illos indiscretos, hos lo-ge fuisse indiscretissimos. Eadem prodiere e radichinnumers,quat hodie regnat, superstitiones. Cui sine .p- spectum voluit errori Ecclesia,ubi quadam breui comprehendit sermula, numeroq; quicquid necessario credendum sit Christia fideli. Verum ita inualuit hominum perfidia, ut, rapidissimi instar fluminis, omni spreto repagulo penitus ruat in praeceps; quoniamq; his non praebetur fides, quos statuit articulos Ecclesia: facile omni adhibetur fides errori ; ut iam Hebraeorum nihil sit idololatria, nostrae collata.

Credunt nonulli Diaboli prs stighsa que

adiurant vel per os arreptilioru, vel varias per incantationes,eorum sacere satis curi

stati. Ipse vero pulchre sane meritis respodet huiuscemodi hominum,cum vel miniane dignetur illis exorari, cxecrandaq; illissia indulgere munera ; vel si indulgeat ;animam aufert, simul & saepe corpus. Di-hi inant nonnulli,per astrorum inspectione, de his,quae humano cotingentia sunt libera

v arbitrio; nonnulli quaedam sabricando .... runcta

358쪽

puncta & figuras; nonulli manes adiurat et adhibent alij & aerem , & aquam , & igne,&terram eorum veneficijs,& incantationibus: quidam omnem hominis euentum contemplari profitentur, vcl in vultu per physiognomiam, aut in palma pcr chiro

mantiam.

Quis autem colligere sufficiat innum e ras, quae hodie creduntur, stoliditates: aut per occursum beluarum , aut ex ululatu luporum,canum latratu, bubonum catu, aut ex oleo est iso, aut vana per somnia, & co

tera id genus λ quis numero comprehendat fatua, quae enuntiantur super febri verba, doloribus, vcrminantibus,equis claudica tibus, aut qui ex prosuso sudore cohorruerintλquot verba inutilia,nullibi innixa,quod peregrinae appeduntur collo schedulae co-tra armorum pericula λ quis reserat, quot adhibeantur temporis obseruationes, illis vel maxime diebus,qui sunt ab Ecclesia celebratiores , nempe in Domini Natiuitate, Hebdomada maiori, caeterisq; huiuscemo

359쪽

iij, Scripturarumq;: aqua sancta: oleuchrismatis: cera benedicta; Sanctoru Iiquiar ; Venerabile altaris Sacramentum,. quicquidue nostra' prciuiditdiuina pietas saluti. Quo fit ut usqueadeo inualuerit Satan, ut recte dici possit hodie solutus, iuxta. D. prophetiam Ioanis in sua Apocalyps, que nostris locum habet temporibus,s horribiles attendamus effectiones,quae cuntingunt, praesertim in maleficis & Strigibus: Prout sunt armenta fascinare : sanguinem exorbere infantulorum: abominabiles ad

Te earu ludos, nuc a maginario nuc vero rei sa& corporali psentia: gradines excitare: metis no compotes reddere homines, in bestiatq; transformare; no side ver sed apparenter . Quae nonnulli deliramenta autumant e sed certe sunt certissima , totq; co- probata testimonijs,ut elIe naturali ratione s tueri cffectus, haud quidem sit possibilo: velle autem prorsus inficias ire,proteritum sit & indecens admodum. Verum, proma hinc loqui, nostri non est propositi; hoc unu dico; ita ut nimis credamus, que- modii & ut parum, fieri ex indiscretione.

Neq; vero hic quicquam video remedin quando

360쪽

quando& spiritales ipsi ducem amisere a ream Discretione: fidemq; adhibent forn- reuelationibus imaginarijs, diabolia

cisq; inspirationibus: ut pleraq; pars, uranae sectantes mirabilium, & ecstaseon, & pro Phetiarum , mereantur a Diabolo illudi. o quam tuti fuerit consili j, non nisi his crede- Te, quae praecipit Deus. Quod sane non nisi cocelebrata usqueadeo, pressabimus vi tute Discretione: quasemper via ducimur

media, omissis CZtremis.

Ad eorum quar diximus absolutionem, hanc addo coniecturam: nescire haereticos vitare extrema: ideoq; graues incidere e rores . Arius, dii Christi negat Diuinitate , totus inde declinat. Manes, unde orti sunt Manichari eram negabat Christi humani tatem o Veritas Catholica asserit, eum &vere Deum, & vere fuisse hominem. Fu

re haeretici, dicti Adamitae; qui, Adams

instarprotoparetis,nudi 1ncedebat. Cuius contrarium iaciunt, qui nunquam cumi Iandis exatiantur opibus . Qui omnes', si Discretione pollerent, ita vigerent damnabile esse necessaria respuere , quemadmo

dum & immodica satagere.