Feruentiss. Verbi Dei praeconis virique sanctiss. D. Seraphini Firmani can. reg. Later. Opuscula, ad vitae perfectionem apprimè facientia ex Italico idiomate in Latinum nunc primùm versa. Gaspar Placentino, eiusdem instituti professore, interprete. .

441쪽

peres, & diuites: sed improbatur tenaci tas, insatiabilisq; hiscndi, quae in plerisq; hodie dominatum sibi vendicat , libido . Vnde ita homines huic videmus studio in

tentos , acs alia no daretur foeticitas;hucq; parentes adhortantur & exstimulant filios di a tenera infantia illos faciunt auri & arguti velut idololatras . Oritur hoc vitium ex desectu prudentiq. Videmes etenim nonullos diuites nunqua non solicitos, & anxios accumulandis opibus , & eousq; illis inhaerentes , ut neque acquisitis gaudeant. Rursum quosdam videmus pauperes semper laetos in Non igitur est pecunia, quae felicem seu beatum faciat hominem. Hoc minime vident avari.

ocitur & ex modica in Deum fide a qui bonis prospicit & malis , simul & volatilibus

coeli.

. Multi tamen hoc causitatur crimen , sub specie prudentis: veriti nimirhm in miseria prolabi: non videntes iugem hanc anxietatem duplicem esse miseriam ; auaratiaq; seri hominem summe miserabilem . Nonnulli sub praetextu multae prolis ; quenlibet eo Tum volantes locupletem relinquere; quis i

442쪽

am tueantur conditionem. quod sane pistritus est a ratione absonti; oporteret enim

Regem , cui decem essent filij , decem possidere & Regna. Dicunt alij,libenter se accumulare , qud habeant unde eleemosynas largiantur; quod minimὸ postea recordantur, ubi coaceruauerunt opes; & si quidem pauperibus nonnihil dispertiuntiir, pecuniae intendunt; ut illa sibi & conseruetur,&

Adaugeatur.

O quam excaecat ham lues homine,'quar omnium dicitur radix malorum. o quam recedit mes auara a Christo: semper animi angitur: omne lucrum etiam vile & illicituamplectatur : rapinis & fraudationibus i uoluitur, neque id nefas ducit; saepe numerandς redit,quam sibi Deum constituit, pecuniae : neque ceria illius est Dominus immo vilissimum mancipiamilli parcedo tolerandoq; potius in necessitatibus, quaruvl inde eroget. Hoc monstroso si sanari cupis vitio, d prehendas illud prius oportet ; non enim pol sanari, ni prius agnoscatur. His porto deprehendes indicijs. Avarus enim pecuniam semper habet in ore, & lucra; facilE

443쪽

urem, & minus fidum iudicat quempiam; paucis cofidit; quin semper iitrio sibi qui

quam subripi veretur; omnia asportat in cubiculum , sub clavibusq; cotagnat; si vero quicquam erogat ob necessitate , permum murando id facit; ad omnia lites mouet, de contendit. Haec si tibi vides indicia; scito, catenae te implicitum auaritiae: salutem pro Cura , antequam irrecuperabiliter obligeris . Fit enim in nonnullis haec plaga ins nabilis: hocq; habet peculiare, ut qud magis homo senescit, eo magis increscat;tunc vero est ardentioriquo quis minus indigetrsacit & auidiorem illum, quem par foret magis pecuniam aspernari; unde videmus sacerdotum esse ardentiorem auaritiam, an usq; sanabilem. Huic remedium est idoneum , primo odniti eleemosynas dispergere et dehinc

consertia sugere au arorum: quorum con

suetudo illis reddit similes. At prae caeteri extirpatur auaritia, si animum flammanti impleamus diuinarum rerum desiderio . Facilὰ etenim vilescunt terrenae opes, ubi gustantur quae in caelis sunt repositae.

Tunc verd te poteris huius victorem gaudere

444쪽

gaudere viiij,cum laeto seres aio rei laetiirs 1amiliaris, vel totius, vel in parte: & no tantum solicitudinum fugiendi gratia , sed virtutis te iuvabit amore, pauperem esse et Christique concupisces imitatione Crucifixi, omni exui terreno, & amicorum, & astantum adminiculo'. Breuiterq; , ubi omnem in te Cruci addixeris sensum: ita venon serὸ cuiusquam inordinatὸ moueatur imagine obiecti concupiscibilis , praesentia ue : quin immo optabis sensualitatem omnem excruciari: uti dicit Apostolus rQui autem sunt Christi,carnem suam crucifixerunt , cum viiijs &concupiscentijs. Tunc gratias Deo agere poteris, quod perfectὰ concupiscibilem deuiceris partem .

De Ira. C. V.

Iu irascibili illud primo se offert dicendum : instam illam nobis fuisse ad naturae tutamen , maliq; propulsionem: ideoq; quodquam si praepediatur nobis bonum , insesset ue malum, statim comouetur cor svniuersaq; armantiir defensioni membra .

445쪽

q a D. Seraph. Firm.

Deo est constituta; tantum ab est ut foret noxia, quin immo esset utilissima & neces.saria. Quare falluntur qui naturam arguunt , ubi ipsi sunt culpabiles: quoniam vel naturalem minime fraenant motum: uti possent, & deberent: vel qua uti deberent ad uersus vitium indignatione , conuertunt cotra proximum: acsi fabricatis ad patriae tuitionem armis proprios occiderent filios.

Volens itaq; de ira loqui, quae prima oecurrit in hac parte irascibili, unde & no .men sortitur, dico, si ira accipitur succen so illa sanguinis circa cor, minime est cui pabilis et meritoria . Verum ubi accedit consensus,vel vindictae appetitus, tunc est culpabilis. Porro si ratione moderetur,meritum potest afferre: diciturq; Zelus: que , quo ad opus externu, minime discernimus ab ira noxia. Vti legere est de Mose, qui iratus valde, multum proprijs manibus en sudit sanguinem: simul tamen mens sua erat interne cd magis tranquilla, quo mi

nus soris apparebat .

Multi sunt,qui saepe irascentes, se excusant, primos nempe motus minime esse in

. potestate

446쪽

. pinestate nostra. Vt vero prompti sunt ad excusandum, ita fiunt insanabiles: saltem

confiterentur prava fieri hoc ex consuci dine: orandoque sanari procurarent . Praevenit hoc nonnunquam vitium rationem: ut iratus sit homo , neq; tamen id videat: nonnunquam caecutire facit ratio

nem, ut irae non praecipiat: saepeq; usque adeo dominium sibi vendicat, ut penitus irrationabiliter os eiur: uti videmus quenquam ex ira Deum blasphemare , sibiq; ipsi mortem consciscere . Vide quantae hoc sit vitium malignitatis, quo penitus obrui tur ratio: multaq; secum alia adducit vitia. Non etenim potest ira esse sine superbia ecum nunquam humilis fuerit iracundus . Mox praecipitat in tristidiam et cum etenim ulcisci non possit, amaritudine corripitur ralienaq; , inuidia tabescit, prae selicitate rsin; ira nunquam esse potest sola. Indi gnatur ille quod nummos amiserit; ecce auaritiam : ille quod carna iuxta suam non sit instructa appetentiam, ecce gulam . Hinc verba oriuntur contumeliosa, rixae, blasphemiae, obfirmata odia, exitia iambi

447쪽

' Iracundus saepe fit adeo impatiens , ut desperationi adigatur . Et quanquam dicat Deo se sperare, certe fallitur: non etcnim dici potest spes, ubi persistitur in pec

cato: sed priaesumptio . Si nos Oet iracundus, quam periculoso agat in statu, certe svijpsius miseresceret: non etenim mundo

gaudet isto , neq; de suturo potest spem

concipcre' semperq; in manu est Diaboli: qui ubi super uno obtinuit victoriam peccato, statim alterius illum tradit in manus Diaboli, ut alij illum immergat peccato . Si iracundi uteris consuetudine, illiq; opem ferre desideras, illi ne contradicas, donec ira succcnditur: quin immo omne illi concede iustitiam: siq; de te conqueritur , humiliter veniam precare. Nonnulli ex hoc usqueadeo fiunt beluini vitio, ut conticescere non possint, ni prius multo

conceptum effuderint venenum clamore .

Sunt isti insanabiles: ira etenim persuasum habent iram restinguere: indiesq; peius habent. Alij saepe & facile ira succenduntur , sed cito deseruescunt, huiusmodiq; minia me censent 3raue crimen; qui cogitare de berent ita multiplicata occidere vulnera , Vti

448쪽

uti unum letale vulnus. Quidam iram intus scruant, eam minime prodentes ; hi maegis sibi nocent,quam alijs . Sunt nonnulli affabiles cum extraneis, sed domi nunquanon habent unde stomachentur.

His Oibus diligenti opus est cura : Neq; vero debet qui huiusmodi est, impossibi-

Iem eius autumare sanitatem, quod ita sideorporis habitudine constitutus ; immo sua si norit complexionem, multis pollet bonis conditionibus . Vt plurimum etenim iracundus es affabilis, & beneuoliis; est & magnanimus, & ingenio acer. Quae

virtuti capessendae si conuertere adnitetur munera, nedum superno poterit sultus auxilio, hinc emendari; sed & tanto fieri vi tuti aptior, quo erat prius vitio procliuior. Eius expediret saluti promonendae per

seu crans coram Deo oratio; perseverans inquam, quoniam irae vitium Deum pro uocat ultioni; ideo no meretur iracundus ita cito exaudiri. Quare oportet eum tandiu ianuam pulsare, quoadusq; suum impleatur desiderium . Hoc autem libens fa ciet, si subinde contempletur huius deformitatem viiij, quod hominem facit bru-

449쪽

η 6 D. Seraph. Firm.

um; iam etenim vultum facit incandesce re, iam pallescere, quae & est deterior ira ;iam mutum facit, & trementem cor & la bra, & membris omnibus . Quis iam non videatur leuis labor, ut manus egrediamur

furiosi usqueadeo tyranni, quo in feras im mutamur , illaq; spoliamur portione, qua Deo sumus similes popportuna itaq; oportet quaerere remedia; veluti saepe proponere, minime velle agi furore ; potiusque quicquam serre diadnitiq; illos veniam rogare, qui iniuriam nobis intulere; mortemq; prae omnibus recogitare; quo qui tali cum vitio adduci se sinet, ibit Diabolo iracundiae in perpetuum

cohabitatu tuS:.

Caeterum ante omnia Christi meditatio crucifixi huc extinguit irae spiritum: que- admodum perfecte in ipso fuit extinctus et uti postremo dicemus . Tum vero huius te poteris victorem arbitrari certaminis, ubi persuasum habebis, aduersitatem omnem, undecunq; obuenientem, a Deo tibi tuam dispensari in salutem; itaq; eris promptus amandis aduersarijs, acs nunquam te Os.

Diadisicnt; neq; perturbaberis iracundis immorando

450쪽

morando hominibus ; sed tranquillo, etia- si iniuria te laederent, animo omnia s res inuictae virtute mansuetudinis. Qini de erit unde gratias agas dona ori

De Tristitia. C. ur.

I i irascibili portione , praeter iram, humori insitam cholerico, est & alia pinio , quae dicitur tristitia, humori innixa melancholico : quae cum natura non sit bona , vel mala, fit vel bona, vel mala, iuxta quod vesparet vel renuit rationi: &nis modercturcohibeaturq; haec vis, quae fit e timore immodico, animam adigit desperationi, prae omni exitiali vitio . Vbi igitur vel mortis ii more, vel inferni, vel quod minime possis persectioni pertingere , hoc te invadit viatiu ; praeliare viriliter ediuerso: neq; dicas; nequaquam me sentio tantam posse pertingere persectionem . Si ctenim ita animo cadas , indies magis inualescet, quoadusq;

pessimo te fine conςludat.

Aduerte porro gemina esse tristitia. Altera ex prauo oritur habitu, vel vitiata vo i luntate