Feruentiss. Verbi Dei praeconis virique sanctiss. D. Seraphini Firmani can. reg. Later. Opuscula, ad vitae perfectionem apprimè facientia ex Italico idiomate in Latinum nunc primùm versa. Gaspar Placentino, eiusdem instituti professore, interprete. .

451쪽

Iuniater uti contristantur nonnulli, quod minime possint ultionem sumere, seriue voti cuiuspiam compotest haecque dicitur seculi tristitia, quae mortem operatur. Altera oritur ex peccati memoria, Deoq; irrogatae iniuriae. Haec autem imperatur rati

ne di fuitq; in Christo, & Paulo, vel ex pro prijs,vel alienis delictis. Quarum culpabilis ita est prior, uti laudabilis posterior. Vtienim rationem prima excincat, veniaeque

spem abscindit: ita aduehit lumen secuda, es fiduciam . Tristitiae nescit Daemonium mediu o tinere: sed semper extremitatibus decli nat. Nonnunquam nihili qualibet de re, ad lacrymas compellit, maestitudinemq; immodicam: nonnunquam fugiendae causa tristitiar,omnem adducit ad risus leuitatem, ct dissolutionis. Proinde si te nimis vel dc-iectum, vel laetitia vides elatum ; scito maligno te huic irretitum: ubiq; hoc videris,

De naturam arguas innocentem: quae tibi&hanc,& vim aliam quantibet insevit,qud virtutis habeas exercitium: sed creatori da laudem,qui te talem plasmauerit. Si etenim na ex parte malo te procliuem reddit haec corporis

452쪽

corporis constitutio, ex alia multorum tibi erit occasio bonorum. Ptimum melancholicus choreas, apparatus, huiuscemodiq; pompaticos spernit vestitiis: unde innumera oriuHtur peccata.

Adhaec procliuis est pietari; quod cor gerat timidum: ubi materiam habet pijs se occupandi operibus, meditandaeque Christi passioni, suoq; lugendo, & proximi err to. Neq; vero difficile solitudini persistit, ,

quaerite frequentata quietem parit contemplationis. Igitur hac utere propensione, ita ut lucrum referre possis : medicinam illi 'adhibendo, quatenus malo te impelleret .t Quoniam vero non agnito non potest afferri medicina morbo; scire debcs fieri quandam tristitiam ex prauo quem indubinus habitu. maerendi ob quodlibet aduer'

sum . Huius porro sciens causam, adnitere contraria consuetudine eatenus serre ombnia, quatenus eo deuenias ut libeter pati Dris . 'Difficilius sanatur alia tristitia, quae est, ubi moerens quis, vidensi causam,c rrigi cupit: si vero denuo labatur,moerorem ingeminat: peccatumq; ita addit peccato . Veruntamen Deo confugiendo, non in

F s possibilis

453쪽

qso D. Seraph. Firm

possibilis est haec curatio. Pessima porro di sere incurabilis est eorum tristitia, qui altissime moeretes, nesciu qua de causa: si autem ratione vis illis persuadere ut consolentur, altiu= & moerent.

Huius est radix, quod naturae, &consequenter Deo hoc ascribamus vitium: quod videns Diabolus aduersum nos inualescit. Quod tu sacere si desieris, orationiq; consu geris, hoc a te abscideris venenum. Tantae porro est Daemonium hoc mali i gnitatis, & arrogantiae, ut dedignetur de paruis nos attentare; sed semper fitagit ut nos adigat dissidentiae perueniendiad virtutum culmen . de fit, ut deijciatur animus, tepescatq;: di saepe illos facit animo cadere, qui magno idonei forent profectui: ut multa opus sit diligentia eius curationi.

Omissisq; illis qui prae huius abundantia

humoris sunt melancholici: quandoquidetalis ad externum spectat medkum cur lio : si, inquam, tristitia mens tua l aborat, ex consuetudine maerendi ob quodlibet vel paruum, vel magnum , tibi aduersans ; sci to morbi tui radicem esse, quod, ut lubet,

velles agere o. Optimi itaq; remςdij sucrit,

454쪽

vt statuas omnem propriam fragere voluntatem , alienoq; semper obsequi sensui. Utienim qui pro libitu vellet agere, opus est saepe tristetur: ita qui proprium subdidit

sensum, nunquamnon erit laetus: ut bene

consultum sit, si proprium alteri subdideris judicium, qui tuae non te sinat morem

gerere voluntati.

Multi volentes hinc sanari, varia procurant solatia, quo varijs recreentur oblecta tionibus : qui nedum non conualescunt, sed & indies peius habent. Cum etenim nossemper huiusmodi perdurent solatia , mi mam derelinquunt, quam antea, taedentiorem. Oporteret autem Christi amore consolari, omnis se expertem esse consolationis: firmiter credendo omnia nobis adue santia a Deo nostram nobis impendi in salutem: omni semper illi in euentu laudem reddendo . Tristitiae autem tunc te poteris cens re victorem, cum post multas illatas ini rias, propriaeq; fracturas voluntatis, factus sere insensitis,iam noninaerorem petienties: imo omnivo diuitiae coso abere volutatu

quae summopere Deo grata est virtus. ini Ff 1 De

455쪽

- Acediae spiritus,pituitae, seu humori in nixus phlegmatico, no minus est malignus, seu noxius spiritu tristitiae: uterq; vero phrum agnoscuntur, aduertuntur ue.Oculos

itaq; adaperiamus aduigilem usq; oporteti proficere si volumus. Acedia sui natura segnis & lenta, nunquam initio aggreditui operis; sed in progressu; ne consummati ni perducatur pra Pedireq; si non potest, auxilio inanem aduocat gloriam iut superbia insciat, quod minime potuit segnitia: ita ut ambo haec manum sibi inuicem po rigant Daemonia. Oritur in quibusdam vitium hoc ex habitudine pituitosa, vel naturali cordis timidi

imbecillitate t aut corporis aegritudine, animam operi segnem reddenti. Hoc porro quo ad corpus. Quo ad animam vero Oritur vel modica ex capacitate, vel modica Terum experientia , vel modica id assequendi quod optamus spe Nonnunquam etiam fit, propterea quod validum minime iaciamus propositum: norumquam & quod nu

456쪽

anis sinus animo praeproperi,qui vellet pro' prium anteuertere ductore, desjsseq; antequam coeperit. Quo autem ad exteriores causas, fieri potest ab otio, & consortijs ,

promouente etiam Diaboli tentatione.Porro undeunde in nobis oriatur, debelletur oportet, neq; expauescamus, scientes gratiam superexcedere naturae vires, &Diaboli . Neq; etenim erit impossibile, qitin imbecilla natura; fideliter talentum modicum exercentes, nobis concreditum; pares illis merito fieri possimus , qui sunt nobis robustiores:quemadmodum magis Deo placuit

vidua duo mittens aera, quam diuites munera multa offerentes: Deo magis affectu, quam vires pensante .

Omni quidem oportet vitio reluctari, quod omne pessimo adigat fini, bomincq

reddat beluinum: verum tanti est acedia veneni, ut & bona opera uniuersa mortificet , suaeq; non sinat peruenire persectioni. Cuius est antidotum perseuerantia: quam continue oportet amplectamur. Tantae enim est malignus iste importunitatis, &temeritatis; ut omni in loco ,& tempore,& actione nos circunsdeat. Quare opus

457쪽

4s D. Seraph. Firm. . iest stabili semper oblectemur proposito: AVero magis, quo suum s in nobis locabit nidum, pessimas educet proles: nempe si spiciones, inconsulta iudicia, murmurati nes , detractiones, aliaq; quamplurima peccata. No etenim otiosum potest esse olivi immo quo miniis bono intendit, eo magis omne praeceps ruit in malum: animamque disijcit: miserabili adigit corpus inopiae: adulatorem facit : inutiliumq; relatore , ac nugigerulum. Summa,omnium est otium

sentina uitiorum: acediam etenim generat,quae tantae est nequitiae, ut verbis illam qui exprimam non inueniam.

Imprimis ex acedia nascitur tepiditas , quae stultae nos inuoluit ac sepelit salutis s. duciae,sub diuinae praetextu clementiar: oiq; bono nos submouet ab opere: otioq; laxat,& externis solatijs. Quae sit plerunq; plaga insanabilis: D. attestante Paulo,impossibile esse, eos, qui semel gustaverunt donii Spiritussancti,& prolapsi sunt; rursus renoua xi ad poenitentiam . Non quide quod simpliciter hoc Deus sacere non possit,& lo ge maiora: sed dissicile est adeo, & rarum,

ut dici possit impossibile. Vnde in Apoc

458쪽

aypsi legimus: Vtinam esses calidus,aut frugidus: sed quia tepidus es : & nec stigidus

nec calidus: incipiam te eaomere ex ore

meo. Vbi ostenditur, tepidum esse magis coram Deo abominabilem,quam frigidum. Ainu etenim esse frigidum, arbitrarique se calidum,neq; cotinuum seruoris procurare augmentit,duplex est frigiditas insanabilis. Orituraliud ex acedia vitium: quς dicitur apostasis: quae no aliud est,quain a Deo desectio. Vnde Monachus pertaesus p nitens* voti,Deo quod popondit,secul regressas dicitur apostata: ita qui in Dei via remittens retrocedit,suoque deseruescit ab igne primitio,dici potest apostata: ut no4am amplius Deu curet, vel Sanctos. Quod si tibi vis deprchendere vitium ; inspice, nii

antea ardescebat tuum Deo desiderium, ia vero tepuisti, & tanto minime putas opus esse seruore. Vide etiam num de fide attenteris , & sere addubites: neq; hinc tibi multa animo sedeat cura rimmo te iuuet homunibus comaersari fide vacuis: audireq; qui eam in dubium reuocet. Indicia sunt haec

apostaseos , separationisq; a Christo. quo non statim peruenitur: sed sensim & grad

459쪽

tim descenditur. Quocirca leuiora oportet vitare peccata e nisi volumus ad maiora, & hinc ad maxima deuenire; quoadusq; annectatur anum a peccati catena: quae quo magis increscit S ligat, cominus agnoscitur . Deficit enim conscientiae morsus, & si quando sentitur, iamiam exopitur: ivli ignis scintilla, absq: fomite, diu non potest conservari. Hoc porro pessimum est omnium quae esse

possint, indicium, Deum offendere, tantasq; obliuioni tradere iniurias : cum opus esset, si sanari velimus, eas saepe, & cum amaritudine recolere : alias obliuiscetur Deus nostri. Haec volui percurrisse,ut conficiam, si te sentis acediis illaqueatum, omnem te debere opera nauare illi propellendae: cum enim

tot sit stipata viiijs, hoc subacto multos simul referes triumphos , vitiaq; propelles multa. Cui tunc poteris mederi vulneri , cum importuna quadam vi intimas cordis effundes lacrymas, vim faciens naturae: cogitans omnis te inutiliter trafacti temporis

districtam redditurum rationem : quod gemina oportet sucias vigilantia, eo factus

460쪽

seruentior, quo magis sueras deses. Quoniam vero paucis hic agnoscitust morbus , ideo seduliorem postulat curati nem . Praesentius autem non habet remedium , quam ut alieno subdaris sensui, qui tenorit regere. Hoc dixerim, quoniam nunquam poterit a te spiritalem hanc arcere sebrem, qui prius eam a se non expulit. Qui cum perpauci hodie inueniantur, non decerunt pia Patrum opuscula, quorum init mine poteris vulnus & agnoscere, & san re : quae inter summopere probauerim Io . Cassianum, speculum Crucis, Gersonem,& alios complures: qui tibi vice erunt magistri. Neq; vero dubites Deum tibi defuturum: si etenim opus foret Angelum ca lotransmittere, optima tibi suggeret sali

: Si autem velis, ubi sanitas tua appropinquet, agnoscere; vide uti voluntati a te ii vel submissio: uti ue libenter meditationidistineris mortis: quae fidei indigis cruciabilis se offert: vlluc indies tibi increscat per sectionis desiderium . Breuiterq; , minima poteris tua tutus esse de sanitate baci pa

te irascibili , ni prius curetur concupiscibialis;