장음표시 사용
41쪽
pemersas aduereariorem interpretationes, quantum ipse uiribus ualeat, praecauendas non paratus Uersus uero ponit host
manet in uita, cui mens animusque remansit,
quamvis est circumcaesis lacer undique membris; truncus adempta anima circum membrisque remotus . . , uiuit et aetherias uitalis suscipit auras; . . Si non omnimodis a magnam partem animai priuatus, tamen in uita cunctatur et haeret. Ut lacerato oculo circum, si pupula mansit
incolumis, stat cereundi uiuata potestas; dummodo ne totum corrumpas luminis orbem et circumcidas aciem, solamque relinquas; id quoque enim sine pernicie non fiet eorum.
Loeum, quem duabus coniecturis Sed circumc. - eon fiet eo- rem uexauit, Lambinus sic explicat: poterat tardiusculus aliquis si aceipere toto oculo lacerato uidendi sensum incolumem manere. vi igitur occurrens dummodo, inquit, ne totum oculum corrumpas, sed aciem seu pupulam integram relinquas, eamque ita circumeidas, ut intacta et salua maneat. Nam id quoque, id est ea talis acie eircumcisio, ut salua remaneat et sola intacta relinquatur, set sine oculorum pernicie. quae eum primo obtutu haud ab re esse uiderentur, omnibus adhuc editoribus probata sunt. Neque HL aliam melioremque loci interpretationem protulit, sed Lambinianam etiam codicum seriptura semata emel his u. censuit: et repetita nimirum phras dummodo et omissa ne tion praecedentis uersus, uti multoties factum est. Editorea tamen contra ibros indoctissime reposuere sed. -- adu. 4I3r hoc uersu nihil unquam uidi planius ac simplieius. Attende solummodo uerborum singulorum enarrationem id enim
comptio pupulae quoque eum reliquo etiam euio non et
sine pernicie eorum amborum, utique tam pupulae, quam oculi.
Eo igitur eum Lambine consentit, quod circumcisioni intemmPupulae eorruptionem siue exStinctionem opponit. - Uerum haee omnia uniuerso latinae linguae genio utique aduersantur et, quod Lambin interpretatio seruata est, confiet reiecto, cum . 4I3- Priscam hane dicendi rationem, qua orationis aequalitas egregie restituitur ex fragm. ita petii, ubi v. ita scriptus est magnam artem anima priuatus. - Genitini ratio eadem est quae in locutione sine me animi fallit sim.
42쪽
is, quod exspectamus, fidis modo prae dentem aedis a. 4II referendus ait, omnis remm connexus tactatur et impeditur, aesententiam ueretius u. 4I tanquam grauem et obseuram tradit, quam ne puer quidem addubitaveri omnino Lambinus Ioeum parem intellerit. Mutiquam enim, dum etiam eo ua, ad quod demonstrandum oeuli exemplum adhibetur, non ex omni parte dissolutum et peremptum sed mutilatum et membris remotum in ulta haereat Lucretius, ne quJs etiam pupula exstincta et omni oculo eorrepto cernendi potestatem restare eristimaret, timuit, neque pupulae utique circumcisae et torpore mulsae cedinendi potestatem restare docuit Exemplum, ut dixi, ex ID qua parte laudieare intellexerit et hane ob rem u. 4II 413 addidit, hoe significans: Traneo adhuc uiuo oeulus potest aequDpamri Iacemis sed pupula incolumi cernendi potestate nondum earens. Quod qui audierit, neutiquam uelim toto luminis orbe eorrepto acieque sola relicta ullam uidendi potestatem restare
mihi uider i existimet, quippe a tale quid enseat insanire ubdeatur nam pupulae soli relictae et corpore auulsae per . e nubIam esse neque cernendi neque alius cuiusuis rei potestatem,
quia est quin intelligat et modo uu, quibus ad nostrum Ioeum resperisse uidetur poeta paulo in re positos 562 sq. et 547 sq. IIo modo et codieum seriptum integra sematur et omnis aut inania uerbositatis aut ineptiarem opprobrium a Lucretio de
Eiusdem modi loeus alterius libri est. Lueretius, qualia atomorum natum esset, enarrans, eum eo uenisset, ut primordia siue atomos propterea, quod omnibus rebus certus ordo a rerum origine inde onstitutus esset, finita gurarem ratione uariaredoeeret, rem, qualia omnino eius mos erat, exemplis gessit, et quae antea pulcherrima existimatae essent, uestis actam pur iamb. propterea quod oculo circum lacerato idem quod oeulo cireum eaeso u. 404 significari putauerat, in errorem incidit, quem, ne. de uerborum significatione satis diuersa ring gerreisse et Hus schneiden moneamus u. 40 et 40 accurate inter se ossatis euitare poterat; s:
quamuis est circum caesis lacer undique membris at truncus adempta amma circum, memorisque remotus i
ut lacerato oculo ireum, si pupula mansit ineolomis, stat emundi uiuat potestas
43쪽
paemnque Meliboeam iam nouo rerum olore superatas taeere et Phoebeis arminibus praestantius exortam esse, et quales vigoeemerentur ealoris frigorisque ordinem et rationem unquam mutari negans. In fine disputationis ea, quae de calore et frigore dieenda uidebantur, his uersibus exarata sunt II, 5 5 sq. Denique a ignibus ad gelidas hiemisque pruinas
finitum si retroque pari ratione remensum fit. omnis enim, alor ac frigus mediique tepores. inter utrasque iacent explentes ordine summam. Ergo finita distant ratione reais, ancipit quoniam mucroni utrimque notantur, . in flammis, illine rigidis insessa pruinis.
qui Ioeus ad editionem Wksdianam exhibitus ita comparatus est, ut hoc modo a Lucretio scribi non potuerit. Uersus 5II et 518 enim explicari nequeunt. Primum illud: omnia enim calor aefrigus quid si scet, eruere uel Oedipi sagacitatem superare uideatur; nam, quo Wkf. quem Elchst et Forb., uti solent, presse secuti sunt ad illustrandam uersuum sententiam protulit, id nullo modo comprobari potest. Omnis, inquit, annus est ca- Io ae frigus nihil aliud. Uerum de anno, id quod ne primus
aspeetua docet, poeta non loquitur, neque tanta, quae annus uocabulo omisso oritur, ellipsis ullo modo tolerari potest, neque sententia efficitur apta et exum naturae respondens imo pro sua contraria. Sententiolam modo continuo sequentem etiam admissa altera mira ellipsi inter utrasque scili tempestates; L . ae rate perpendas Annus nullo pacto nisi ab insanienti nihil nisi frigus et alor dici potest, neque, si nihil aliud est, medii tepores intercedere possunt. Talis nugas Lucretio intrudentes multo magis quam audacioribus ambini emendationibus eum
tius inquit, frigoris calorisque fines exstant, quae superari non possunt finit igitur sic Lambinus locum restituit, Marulli finia paulo mutans sinit frigus et calor et medii tepores interutrumque lacent. Verum ne haec quidem, quamuis ad loci gententiam multo aptiora sint, ab oninibus partibus proba uidentur. Nam, ut leuiora omittam, neque Hor ignibus neque frigus nude dictum gelidis hiemisque pruinis, quibus summum frigus sim, Matur, apte comparari potest neque uulneris medela eoniectura Lambiniana siue arulliana multo expeditior non est in Promptu. Aliam modo distinguendi rationem exhibeas neue eam, . e st
44쪽
ueteri ni Mulonuius iraque ad norem dies propagata eati DIta
omnis enim calor a tam mediique tepores Q S inter utrasque iacent, explentes ordine summam. is o sub inilis et odicum scriptura integra seruatur et sententia meitur ex omnibus partibus proba et apta seetiam in temperatione sit uenia uerbo eertus ualet ordo nam ueronum instar, qui superari nequeunt, ignes et pruinae sunt omnis uero calor et frigus et qui neque calor possunt diei, neque Digus, sed mixti et interutramque interpositi, medii tepores mucronibus illis, ne iusto vi-mia procedant, cohibentur ergo finita distant ratiotia reaia . '
ancipiti quoniam mucroni utrimque notantur ali
υ hino flammis illinc rigidi insessa pruinis lim, Restat tam solum, ut utrasque, a Lambino et arullo gee dum prauam illam Ioel Interpretationem in utrumque mutatum, defendamus. Referendum uero eum femin ad Pruinas proxime ante dens censeam, relieula omnibus, quos asserre Ii at, Iocissimilibus supersedere possumus, uno allato simillimo. L. V, 472
munc exordia sunt solis unaeque secula, inter utrasque globi quorum oriuntur in auris; is ' : .. i quae neque terra sibi Asciuit nec maxumus aether - . 73 , quod neque tam fuerint grauis ut depressa sederent, nec euia, ut POMent Per summas ctier oras et tamen inter utrasque ita sunt, ut corpora uiua uorsent, et partes ut mundi totius exstent.
Si enim secundum Lugd. 2 et plerosque ceteros edd. laeus exarandus est, neque quemadmodum MLq. et recentissimo tem
pore Siebellatus in quaestion p. 32 solius: eod. Lugd. I ---
tate nitentes eum scribi iusserunt: hunc exordia sunt sylla lunaeque secuta et i
inter utrasque globi quom uortuntur in auris .. i Nam, quae inde euadit, sententiar aethera solis lanaeque exodidis et ea l. e. eorum exordia seeuta sunt quorum globi laterutrasque solam et lunam in auris uertuntur mea eum ab uniuersa Lueret de rebus doctrina, tum ab hoc Ioco aliena est. Nullo onuilao Laeretis globos ognovit, qui late solani et I Nam uert-tur, neque eos in sequenti,in omninmorat de Me
45쪽
lunaque disse ara, quas δε- eoelani et terram uolui initio libri
Praeterea solis cursus lunaeque meatus expediam, qua ui nectat natura gubemans; ne oris hae inter oelum terramque reamur
spople sua, ursus lustrare Perennis. Iam posteaquam locum, quem ius et Candidus inani coniectura, ante Icf. omnibus probata, uexauerunt, in integrum restituimus, quo tandem pacto is eum nostro eonferri possit, rationem reddamus. Utrasque, quod etiam . 477 exhibetur, omnibus co-dieibus onfirmatum, . 473 ad terram, ut ad earum rerum, ad quas referri potest, proximam refertur, infra uero ideo, ut alio sibi onstet, legitur quae inter hune et nostrum Iocum intercedit, disserentia in eo conspicua, quod pronomen L. I ad praecedens, L. V ad sequens resertur, momenti non est; nam omnino proximum praeualet imo, quod locus libri quinti aliter intelligi omnino nequit, noster, utpote expeditior, etiam maos defenditur. - Exstant etiam Ioei, quibus genus, eontra nostram exspectationem Positum, generali quadam notione, quae cogitari
debet, explicandum est uelut I, 190 sq.:
paullatim crescunt, ut par est semine certo; , res Dentesque genus seruant ut noscere possis
quaeque sua de materia grandeseere, alique. uulgo eontra edd. Lugd. I. 2 crescundoque editur. Res supplenda sunt. I, 283 II, TIS, et. - Uerum hi loci a duobus nostris, quos quispiam fortasse hoc modo intelligi iubeat, propterea disserunt, quod generalis notio in anteeedentibus commemorata est; neque alia talis, quam nos statuimus, attraetionis exempla apud Lucretium desunt. Unum, quod Noni arcelli
auctoritate confirmatur, Non. p. 199 hoc est: IIII, 46
ni die igitur rerum iugias tenuisque figuras Mittier ab rebus, summo de corpore earum, qua quasi membrana uel cortex nominitanda st Propter eortex, fem sing., ominitanda est neque nomminitandae sunt dictum est. mos et omnis alios huiusmodi locos neutiquam laudibus ornare uelim, utpote exquisitas et elegantis dicendi sermulas, sed negligentia quadam orta Putauerim, mi rem neque formam curante et ad id constructionem Ro-
46쪽
eomnisilante, nod in cogitatione potissimum uiae L -- ciuems,
retraetans hos similisque alios Ioeos fori me emenda set. --
gregium est lihel quarti exordium, quod a poeta, se ad res nouas et inauditas tam transiturum prostenti, adhiultumr
Avia Pieridum peragro loca, nullius ante trita solo m.
quamuis nullo modo, neue totus liber traneus sat, neue Nonimreelli testimonium quater exhibitum nihili aestimetur, remoueri posiat, eum e L. I repetitum sit, alterutro loco ei, qui Forbigeri de arminis forma sententiam amplexus est, suppositiolum videri
Forbigerua interpolationem L. t susceptam statuit quod quo
Repetitiones quae in Lucreti carmine frequente sunt et singulis uersibus et particulis ammentationis modo breuioribus modo Iongioribus his erue adhibitis, Forbigerus tum ob ipsarum tum ob carminis, in quo reperiuntur, naturam et Tationem neutiquam cum Ioel eomparari posse bene intellexit, qui in carminibus Homeriei ter quaterue dicti exhibentur, ne eo quidem erirans, quod, si qua exeusatio exeogitari posset, inde eam esse petendam negauit, quod poetae uersus, quibus mirum in modum des laxetur, iterum atque iterum lectoribus proponere placuisset. Talthus in nugis iam, qui hane rem examinare constituit, morari nullo Paeto debet quaerendum ante omnia de Ioeorum ratione videturi Possunt repetitiones in carmine Philosophico aut eris quadam eonsilio adhibitae esse iis locis, quibus Poeta, rem supra expositam auribus lectorum denuo in Ieare eo et , ne ulla exstet, ambiguitas iisdem etiam uerbis utitur aut sua sponte inuito auctore oriuntur, ut quae uno tantum duobusue uenibus eontineantur, neque non sint rerum saepius dicendarum deseriptiones aut qua quidem re, aliis ausi non accedentibus utinuere poetieam defecisse apparet poeta gravitate suscepti oppressus, uiuua tandem uerbia ootationes uestiret et smaret, despe
47쪽
rim nemus sum posito artessiuit aut uere in haud ommode iuncto postea in aptiorem Io In transtulit. Loeis, quo aut consilio repetitos aut poeta inulto denuo recurrentis dixi, ne orbigerus quidem offendebatur eosque ideo tantum ut integra materiae opia adsit, adscribam. Summum libri primi argumentum eum eo contineretur, ut mundum neque ex nihilo neque ex mollibus aliisve eiusmodi rebus sed ex omporibus solidis et minimia prodiisse poeta opiose et mulus a gumentis doceret, necessario sere formulae, quibus finia quasi lilia argumentis imponeretur, saepius repetebantur uesati contra Anaxagoram disputans, qui philosophus, materiem rerum igni eo stare doeens, mundum ad nihilum reuerti ex nihiloque renasei per 3eret, ueretius uel ad nos uel admemmium hos an misit: uod si sorte ulla credimi ratione potesse
ignis in metu stingui mutareque corpus: '.. Scilicet e nulla lacere id si parte reparcent, occidet ad nihilum nimirum unditus ardor 670. omnis et ex nihilo fient, quaequomque refintur. θ: Nam quodquomque suis mutatum finibus exit, continuo hoc mors est illius, quod sui ante; Proinde aliquid superare necesse si incolume illis, ne tibi res redeant ad nihilum landitus omnes, de nihiloque renata uirescat copia rerum.
u. 674, quem, quod ad sententiam attinet, iam . 790 repetiit:
inmutabile enim quiddam superare necesse s ne res ad nihilum redigantur funditus omnes.
in eoum in eodem rerum connexu Paulo post iterum Ponit, eodem etiam L. I utitur, tum ubi colore adiuneto, tum ubi odore sontinue primordia mutari et interire docet: u. 757 et 863. --.674 et 575 pavi mutatos insis iterum Exhibet; u. 67 et 672, quibus pariter eris et immutabili concludendi formes utitu ponitis. 79 2 et 793 et praeter locum L. II 75 sq. , quo una eum prioribus repetuntur etiam L. III, 518. s. Eiusdem generis est v. quem et 34 et 510 et ne sententiarum connexus turbaretur, paulo mutatum I 575 et II, 15 ponit: sunt igitur solida primordia simplicitate; eiusdemque sunt uereus: ' id quod iam supra tibi paulo ostendimus anto I, 36 et 532 id licet hino quamvis hebeti cognoscere corde III 57 et V, 850 quod tamen a uera longe ratione epulsum si quem . I, STI;
II, 644 et tantum non promus eundem II, 6444 678 legimus. 3.
48쪽
Praeterea et I 638 et II, 17 seriptum reperitur L. mami re a uera lapsi ratione uidentur. . Ne muItum differt, quod III, 3 et
V 553 1egitur: nam communibus inter se radicibus limerent μueque magis, quibus notio latius Patens deseribitur L i. concursus, motus, ordo, positura, figura. I, 686 II, 1020 .ii lia Inte alla, Iae, Onne us, Pondera plagae II, 26 et 10 I9 lanigeraeque simul pecudes et bucera saecla I 864 VI, 230 in variis mundis uaria ratione creatis V, 339 et 1344 .
Adde praeterea I, 483 et 506 III, 624 et 570 II, 707. 8 et I IS9. 90 lI, MI et sis et II, 23 III 518. I et I AETI. 72; III 321 et V MI et Belle et eleganter Lucr. ut Epicurum
primum superstitione leta ueram de rerum summa doctrinam rettulisse significaret, hos u. posuit I, 1 unde refert nobis uictor, quid possit oriri, quid nequeat, nil potestas denique quoique quanam sit ratione atque alte terminus haerens neque invenusta est repetitio eo eiusdem libri loco admissa, quo poetae, uiri, quem antea summis laudibus ornauerat, sententiam cum aliorum sententia comparanti, Prorsus eadem notio signifieanda erat. Diei enim nisi primordia orpore solido et immutabili constare profitemur, omnino nulla de rerum summa scientia seri nobis potest:
eonmutari aliqua possent ratione revicta, incertum quoque iam constet, quid possit oriri et Exigua, quae exstat, mutatio sententiarum connexu necessariast, eaque ipsa quantis uinculis locus repetitus eum Prioribus cohaereat, demonstratur. Maxime uero iidem uersus, quippe nimia inter utrumque Ioeum similitudo intercedit, eum aliis multis exoridio quinti et sexti libri repetit offendunt T. Μinus displicet, imo placet, quod ueretius in argumentatione, quae maximam partem exemplis seri solebat, eo consilio, ut uis poetica rhetoricaue augeretur, ipsis his exemplis, quot-eunque deinceps posuerat, eandem concludendi formulam n sne annexit, uelut L. III formulam, qua animam cum eorpore nasci et perire prostebatur:
denique cur acris uiolentia triste leonum seminium seqvitur, uolpis dolus, et iuga seruis ...
a patribus datus et patrius pavor inetis anus
et iam taetera de genere hoc, cur omnia membris.
49쪽
ex ineunte aeuo generascunt Ingenioque;
si non ceria suo quia semine seminioque uis animi pariter resei cum corpore quoque. e paulo infra u. 760 sq.: si animas hominum dicent in corpora Semper ire humanu tamen quaeram cur e sapienti stulta queat fieri, nec prudens sit puer ullus, nec tam doctus equae pullus, quam sortis equi uis,
Es.sdem generis sunt nu. ni V, 38 sq. et 1453 sq. leguntur et uu qui I 63I et 707 I, 477 et 522 scripti sunt quin imo uu quos P. aeriter impugnauit, initio libri quarti bis positi, hoc modo excusari et defendi poterant Locus est III, 63 64 et IIII
100-I02. Disputationibus de primordiorum natura, de anima mortali et absolutis, cum uel ideo, ut grauis illa religio, quae horribili aspectu super mortalibust instaret, prorsus uinceretur, imagines gurasue uigilantibus nobis et somniantibus obuia nihil esse nisi simulacra de summo rerum corpore derepta, EXPOneretur oporteret, Lucretius iam talis omnino imagines ab rebus mitti posse demonstrandum existimans, hanc sere argumentatisnem instituit: Permultae res de se orpora mittunt eaque non tenuia, sed quae eum uideri possint, siue aperto corpora sint, semittunt in rebus apertis sane grandioribus uel potius magis inter se complexis primordiis constant. Talia uero grandiuscula corpora eum mittantur, quo tandem pacto tenuis illM imagines mitti non
posse perhibeas , i, nam cur illa cadaut magis ab rebuSque recedant, '. . quam quae tenuia sunt, hiscundi est nulla potestas.
Possunt igitur mitti. Huic argumento summum in disputatione locum attribuit id quod utrum iure necne secerit, nostrum noues disceptare. f. modo u. 46 sq. - Uerum aliae quoque ausae accedunt uel cotidie, si placet, non solum corpora in rebus apertis missa Erni possunt, uerum etiam minuta et subtilia, quae singillatim erni nequeunt. Eiusmodi color, quo russa et lutea uel magnis theatris intenta, cum trementia fluctant, spectatores uestiunt, eiusmodi sunt simulacra, quae in Peculis VParent.
Allecte quidem apparent; sed num reuera taIes imagines sunt ' Sane quaeri etiam hoc potest neque Lucretius id non intellexit,
locumque igitur de spreulis si instituit:
50쪽
postremo speculis, in aqua, splendoreque in omni quaequomque adparent nobis simulacra, necesse si, quando quidem simili specie sunt Praedita eram, ex . . imaginibus missis Oresistere eorum
At ne tandem in missis imaolithus IIule sane quaestion phDIosophia Lucretiana nouum argumentum tam opponere nequit; verum cum omnino argumentis eo ueta sit rem tractare, quae, quotcunque producuntur, nihil sunt nisi unum idemque uariis fio mi exhibitum et adnis diss. eo, quod res seri posse demonstretur, etiam reuera eam fieri demonstratum perhibens, nota formula omnem dubitationem remouere sibi uidetur
nam cur illa cadant magis a rebusque recedant, corpora re multae quae mittunt corpore aperto, quam quae tennia sunt, hiscundi est nulla Potestas. .
Tum antequam disputatio ad alia transit, generalis sequitur conclusio: unt igitur tenues formarum sq. Omnia bene se habent Et si quid restat opprobri, in praua philosophiae Epicureae dia-Ieetieeci situm est. Errore igitur nituntur, quae vis contra hune Ioeum profert: quod enim iacet diei repet hos u., ut argumentum rite concludatur et ad summam disputationis hu-luae reuocetur lectoris recordatio, non satis huc conuenire arbitror. Primum enim his uerbia nondum concluditur argumentum, ad quod pertinent etiam uv. 103 - 108 arcte eum v. Me aerentes deinde plane non intelligimus, eur hie iam in memtem Iectoria reuocandum sit, quod paulo ante lectum ut quisque recenti memoria teneat, necesse est, ut si uero excidit, ne his quidem uersibus repetitia in eam denuo redigetur, qui sine altero illo Ioeo Iane intelligi nequeunt. Uerum in his uerbis neuti quam moramur, quippe ut omnem os connexum et Lucretianum disputandi modum melius cognouerimus quamquam omnia disputationis conetusto non uersibus repetitis, sed iis, qui eontinuo sequuntur, uersibus continetur, dubitatio tamen, quae spe Ioram imaginibus ommemoratis etiam restare Potest' eum Pomtae, qui nullum aduersariis loeum relinquere solet, utique es,
mss. odieum scripturam, quam nos exhibuimus, ita mutaui :esse in imaginibus sq. quod ne amplectamur, insolita consistendi I. cum in praep. eoniunctio obstat, quam, quamuis alibi reperiretur, L. ao sententia nussum posuit. Iam, quid scriptum fuerit, mihi non satis