De problematis Aristotelis dissertatio [microform]

41쪽

haustas eontemplamnes in plurima ex Aristotelis ingenio penitus depromta videntur. Si denique ipsam orati nem respicimus, dicendi genus totum est Aristotelieum; eadem dieendi simplieitas, eadem atque haud scio an solita major brevitas et nervosilas, ut in nostrum sinu convertere liceat implicii verba prooem in praed. tori δε Πησιου του φιλοσόφου βιβλίοv λαλι α με ' mu

oζω πυκυοπης και vεστραμμέvo τῆς φρασεως δηλοῖ, denique idem verborum usus, eadem gententiammeonneelendarum ratio', Hae autem significasse satis

1 FaeiIo videt, quisquis in Aristotelis Iectione paullum versatus est, non solum prineipia illa et Iementa, quibus physicam scientiam superstruxit plitIosophus , in his probi. ad varias rerum naturas et mutationes explaeaneas satis acute saepe trahi, sed etiam in singulis sere probI. o urrere, quae ex variis 1ibris Aristotelieis cognit habeat. Vide etiam Sylburgi notas optandum erat autem, ut aliquis non solum linguae Graeea et eritima artis peritus, sed etiam in Aristotele legendo ene versatus et naturae scientia instrum tus, IrobI. PhΥs cita excuteret, ut quid in singulis rebus novi quid noti continerent, reete perspici posset. transcursu et breviter h. l. attingam, Aristotelis orati nem in vituperationem justo majorem interdum incidisse mihi videri. Ita Brandis in praef. ad metaph. ait, eum Ieremque minus eleganter seripsisse hoe quodammodo concedo et neglexisse bene uti orationis instrumento; it erus

sane, ut orpus ab animo, ita seriptoris orationem et Ioeu-tionem a universa eius natura et ingenii proprietate eiu gere et separatim iudieium ferre. Nobis quidem de ristotelis oratione hoe universe statuendum videtur Dieendi' uus est breve, Eoncisum, tot sere sententias, quot verbae

M t. Ut ipsius eriptoris proprium est quod ex singulis rebus penitus perspectis et veIuti mentis ei in minimas

42쪽

fumqt. Exemplis et dominetis haram in Mirumque -- milium rem supersedere nobis Ilaei, quonianv aliauam

in iis problematis ipse deprehendas, quae ex variis

seriptoribus attulimus, alia eaque Ionge lura in eoum mentariἱ aeelionis I a nobis afferentur; erius e tionis explicatio, etsi non solum omnium facile obse

rissima est, sed etiarn in ea re traetanda versatur, de

qua in iis quidem, qui exstant, Aristotelis libris nihil

fore nisi obitis attingitur, lamen pl. que eorum, quae

partieulas dissectis ad istam rei universae naturam Eontemplandam progreditur, ita etiam oratio in minutiores partes discet pia in singulis rebus a urate et separatim Consistens et ommorans longioris ambitus Et continuationis arte caret haud raro digreditur seriptor et alias res propinquitate quadam conjunctas assumit, interdum etiam totas rei proposita partes minus eleganter et artificiose inter se eonne tit. Ut scriptor in philosoplitae ratione, quam a Iatone diseedens in una scientia rositam putabat, tota mentis acie des xus est, ita oratio, non dedita opera sed natura duee, non solum rhetoricum ornatum, sed etiam omnem vehementiorem commotionem et impetum respuit placida tamen et aequabiIi quadam suavitate ominendatur. Aeeuratus est et ad artis rationem ae mmodatus Verborum usus, Erius gnitio ad intelligendum emptorem necessaria et tamen ex ipsius Iectione percipienda initio impedire Iegentem videtur, Postea magno opere adjuvat. Ne vero qui orationem satietate quadam et fastidio aures obtundere putet . raeter hune Ioquendi usum erium et definitum magna' est orationis varietas ita ut verborum usus artis proprius tantummodo rem magis perspicue declarare, et quasi ubi simus eommonstrare, non or tionis opiam et varietatem ulla vitieulo Eonstringere videatur. Itaque ut Bitterua Ciceroneni inprimis exotericos ibros speetantem AristoteIieam revitatem, copiam svreviantem Iaudare putat, ita nobis vel xaeroamatteis scriptis, quae exstant, et quorum mulis otiana

Cieeroni nota erant, eadem Iava in universo quidem iudieiuserendo nasei potuisse videtur

43쪽

Mouet dispul nus in Eonuasnlarii Ioeo sitiasteare pol t. i. rae Mummi vae in . a ipsis pro Enistis impressa aeri sivestigias et a rasi notas putamus, quanquam noni oramus, Peripatetaeorum multos non solum ententiis

o dis tandi ratione se etiam seribondi genere et e homun viis Aristolviem Hatitatos emo id quod vel ex Theophrasti libris manis inm est. Quod vero Henrie Stephano praefat. in Aristotelis et Theophrasti seripla quaedam I 557. B aliisque multa visa sunt --maximam styli differentiam haberct, multa ne mediocri quidem philosopho, nedum Aristotel digna esset , id non soIum Mne ullo argumento et explicatione laetum, sed etiam parem ea te et prudenter judieatum videtur. Equidem

non negaverim quaedam sae, sed pauca tamen, quae ab

Aristotelis seribendi genere abhorreant ), Ita interdum quaeri, quae vix quaerenda fuisse videantur , alia expli-oationem minus aptam tradoneam habere denique esse pavea, quae inter se eonciliari disseniter possint; sed idem eontendo, pleraque Aristoteliea, multa aeule et ingenioso traetata esse de reliquis praesertim in tanta huius ibineor ptione et mutilatione judicium satis emium mere dimoilius esse. Deinde illud lenondum est,

ab Aristotelis aetate ita uetam et Multam esse naturalium eum rerum tum legum et virium cognitionem, ut quae tune Meuratius quaerenda videri potuerint, eorum alia nune dong. adite explieandas alia non quaerenda esse

intielligamus idonique quod bene observavit mitemsi is ingenio, et ,aceihendi genere avistinetia ab recte mihi videtur prisI. 4 secti 29. . Ex eodem genere est eiusdemaeetiovis protiI. B.

44쪽

phrateam doetrinam in opinionia varietate otiua quam in scientiae extitudine versari universe eon deret, de singulis robus eo audacius iudieasse. Quod mini. in aliis libris a res, quanto liberius in problem tia vagarilleobat, quorum ipsa forma deelarat, dubias et aneipites

Jam ad ipsum textum, qui dicitur, qualem hodie

habemus, paucis verbis commemorandum tranSeamus.

A manifestum est quidem, hoe ristotelis opus, sivis gententias et verba respicias, sive ordinem et colloeationem Problematum, vehementer turbatum et multis locis musere mutilatum ad nos pervenisse. Nam primum habita eorum Ioeorum ratione, quos et ex ipso Aristotele et ex aliis seriptoribus attulimus, apparet multa hodie desiderari, quae olim in his prohIemalis verint ita ut i terdum eo deducamur, ut collestionem eam, quae hodie exstat, majoris alicujus epitomen esse arbitremur, a qua suspicione non abhorret, quod Metio oma inseribitur ἐπιτομ. -υσικῶν. Deinde in iis ipsis, quae aetatem tulerunt, perspicuum est multa excidisse, multa eorrupta, multa temere confusa in eodici a legi, adeo u haud Pauea omnem sanandi uram respuere videantur. Huius corruptionis signa quum per se in ipsis aeriptoris e bis apparent, in quibus multa sunt aperta vitia, Ita, quae tolerabili specie ulcera tegant, tum manifestiora etiam sunt ollata Theodori Garae versione Latina, in qua, quum is melioribus et plenioribus odicibus usus esse videatur, alia transposita, alia omissa, II male addita, alia aliter depravata esse 'telligimus si quarum rer m

45쪽

plurima exempla ex ea, quam explIeatur sumus, pr Nemalum Metione- repetere Ilaebit. In muItis eoiaeἰ-hus, iis quidem, qui antiquitatem prae e serant, non pauea eorum, quae in editionibus legantur, desidera ἔ, alia mutato ordine legi doee Henriens Stephanus in

Praefatione, quam nuper commemoravimus. Ita erte

ebd. Med. Laurent. IV plut LXXXVII desinit In seel. , Nareian. I in seel. 3. med eod. XX pint. LXXXVII eontinet partem problematum Ph3sicorum, sed diverso plane ordine ab Eo, qui in edd. receptus os . Vide Basilin Cala . hiblioth. Laurent Tom. II pag. 401. In antiquissimo odie Paris. MXXXVI,

in aecuratam eolIationem habemus a Levesque a tam in 'otiees et exleait des mss. de Ia hiblioth duro Tom. VII P. II et oeto aliis eodd. post Aeetion sprohl. 7 aliud inseritur problema, quod nonniallis n- talis probIema inua roseri Idem eod. sectionis epistimae et Oetavae probi ordinem praebet paullum immutatum. In alio quodam odice vet. Srib. a vulgari ordine problematum sectioni 26 dise i 3Ihnes notasti ostendunt. IlIn autem mirandum est, quod in singulis fere Metionibus multa problemata repetita leguntur, quaedam vel ter posita aut iisdem plane verbis aut nonis nullis mutatis vel additis, ita ut haud raro allerem Io- enm altering ope emendare ieeat multa sunt etiam, quae in alia retione ex alia repetita legantur ) luntatam hi esse. ordinis rationem multa ostendunt am1 In editione auehniixiana Lips B32 notati sunt Ioci veIingisdem ve in aliis seetionibus repetiti, non tamen omnes. caeterum constat, etiam in aliis libris eistotelieis, inprimis in metaphysicis, quaedam iisdem verbis repeti. mon plane' eonfusam ' Et sortuitam fuisse ab Initio horum

46쪽

praeterquam quod Gellii et Diogenis Laertii aetatibiis ali suisse probleriarum dioisio videtve vlde Gel .3 mmanifestum est, eam sectionum divIsibnem, quis Iuulidexstat, non modo ad Aristotelem, sed ne ad pinnim quidem hominem esse restavndam. Nam primum illa ἐμὲ

repetitio ejusdem problematis in diversis sectionibus positi ostendi distributorem dubium haesisse, quo quaestionem aliquam potississimum referret, deinde, quod inprimis

animadvertendum est, nonnunquam laetum esse video,

ut Problema aliquod immerito et sine ulla probabili ratione in seelionem aliquam intruderetur, redo, Hais, qui probleniat in ordinem digereret, unam namque fortuitam vocem potius quam totius problematis et mentum respieiens nihil videret. Ita pirobi 2 sint is, quod ad harmoniam nihil pertinet, ad seetionem de Voce reserendum erat, sed distribuloe Laudem feeit voe. δ . See 5 probI. 5 ne intrusum videtur, tria in respondendo oecurrit voe. eo a Similis est asso pro hiematis 4 sint 2 . omnino autem n uen his proble . malis nullo necessario ordine vinetis arilitia sori poterurat, ut alia exeiderent, alia intrudetenti ut in se. . XI duo ramenta, Iterum ad probi. 4 iam in ca eodd. alterum ad probi. 35 in nostros , alia male eoalesee rent ii XIX, v et pluribus Ioeis odieis Parisἰons; quos non notavii Behherus , alia aliter Eollo rentur, in eaque collocatione et dispositione instituenda inter elum acumini satis amplus patebat eampus, ita non dubito, qui ex hoe varie digerendi et ordinandi studio in eodbribus, si satis accurate ollati essent omnes, Iura etiam

proh ematum eo Iocationem inde eo inludas quod Arist te es seet go quaedam a se tractata ait ἐν ola περὶ πυρος, quae ex iis proh . excidisse vide titu videa 2.

47쪽

haheremus impressa vestigia. Nam praeter eam Minis varietalam, quam jam ommemoravimus, plura estigia inveniuntvir in Cod Paris. erius paullo ante mentionem Dei. Hi enim a seel. I probi. 30 novum habet stu- Ium: σα ρηὶθ ly.ατικα προ tacnv non tamen intem rupto numerorum ordine idem post seel. I probi. titulum habet: σα περι υραυια unde novus exoritur numerorum ordo idem assentiente eum asiliensi tumano eodice, erius variatatem ex amici cujusdam libro

notavit Sylburgus, ad seeli. 5, 20, 3 titulos habet

plures sectionum inseriptiones omplectentes ad sectit probi a caret novo titulor ει περ τῶν ocuπωv, quem

habent vett edd. et numeros continuat. Unde autem

orta sit illa problematum in iisdem sectionibus repetitorum confusio, difficile est diein uni problemata vel ex variis Aristotelis ollectionibus ongesta et conflata vel ex Theophrasti aliorumque problematis interpolata credunt, inde fortasse aliquam hujus eorruptionis ausandi repetendam putan Ae Levesque quidem, qui haee probit. non ab Aristotele edita, sed ab aliis collecta statuit, eadem prohil diversis temporibus ab Aristotele eonscripta et

in varias hartulas orieeta esse arbitratur, editorem autem non solum omnia congessisse, sed alia etiam ah

Aristotelis discipulis et auditoribus ollecta inseruisse ,1 Assentiuntur novem alii e d. vide esine pag. 63. Ceterum apud Levesque mala Iegitur προσίασιν ex πMMaso sive ipsius sive odiet vitio. Eundem ex amotiana d. in suam transtulit 3Ihumus.

non ululata numerorum ratione. Ceterum hoe non notavit Betamus. κα

' Qua in re inprimis illud κατ ειδος - τῆς quod in

horum problematum titulo addi soIet, opinionem suam Onfirmare putat. Equidem ad hane opinionem ommendandam illud potius attulerim, praeter repetitos Ioeos magis minus ve

48쪽

Λlius sertasse causam ex ea oriuna, quam subisse nomtitillos libros Aristotelicos probabile est, repetendam putaverit 3 . Caeterum rem incertam in varias opinio' es

gn. Sed ut hujus eorruptionis et repetit:onis ausa ad investIMindum difficilis et dubia est, ita ne it In quidem satis constat, quae sit totius collectionis origo et unde nata hae disputandi forma et ratio. e plerique quidem, qui hae breviter alligerunt nam accuratius nemo quaesivit). haec problemata ad genus seriptorum Aristo,

similes, quos Paullo ante ominemoravi, magnum inveniri Ioeorum numerum . hi ad easdem quaestiones vel omnino aliter vel saltem aliis plane verbis respondeatur. Ex his

Sullae eap. 2 narrare Iibros ristotelis pos t Theophrasti et Nelei mortem Seepsin deportatos et in recessu quoda msubterraneo depositos uni are eorruptos et blattis aerosos esse, Postea autem in Iucem protractos ab pellieone Trio, qui libros deseribendos uraret, et quae deessent ex suo ingenio male suppleret. an tamen narrationem a multis

postea repetitam Prandis in illieinisch. . Eius 1 auheg pag.

236 ita refellere acute conatus est, rit eam ad graViora certo seripta AristoteIica pertinere negaret, meterum vera salsis immixta esse statueret. Otam rem accuratissime postea perseeutus est Stali in Reeundo volumine Aristote, liorum dam si problemata e hae vel simili ratione mutilata et laeunas maiores minoresve ortas statuas, ortafise vel xpellicon ve alii grammatie in mentem venire Potuerit ea, quae deessent, ex iis, quae suppeterent, plura paueto rave repetendo supplere.

49쪽

Mis hypomneniaticum retulerent, eaque iis eyntis

pinarua , quae Aristoteles non in vulgus edere eonstita. isset, sed Kn eogitando vel legendo notata reviter et negligenter Iitteristemisignamet, ut ea postea ae ratius tractaret; deinde vero ex adversariis ad parvi temporis memoriam institutis, invito scriptore in manus hominum ea pervenisse. Ita, ut praeter eos, qui Gyaeearum litte

in dissertat. de usu Antistrophieorum in Graecorem tragoediar ' Aristotelem, inquit, negligentius Iocutum ni si tuamus ipse problematum liber admonet, quia continet, quae Aristoteles non in aliorum, sed in suum usum, neque explieate sed onelae, ut quae alibi sustus Daetaturus esset, iureis mandavit. ' Quid Levesque hae de

re statuat, iam telum est a nobis paragraph super. in negari non potest multas Aristotelis ommentationes, inprimis qnae in rerum fiatura investiganda versantur, ingφω rerum undique congestarum copia instructas exri modii eouectionis velut apparatu ita eonnari potuisse,. 0 Cunstat, Ammonium Hermeae primum Aristotelis libro divisisse in hu pomnematicos et synta malicos, ex quibus hv-

' Geonsessisset philasophus, syntamalieos, qui dietionem haberent symmἀtieam et divisionem eete atq- ordine digestam. Hae autem divisio adeo incerta et vaga est, ut eoiaeetandi libidini amplum Ioeum concedat, itaque varios Ithros a va- biis Aristotetis interpretibus ad hypomnematicum en in re

50쪽

nt singula sensim ex dissoluta ista et divulsa Issip tione eonglutinarentur et rationis quodam vineario eo Stringerentur, ne negamus, quosdam libros Arit,totelie ex ejusmodi particulis mugis intisve coagmentalia et quasi subaetis eoaluisse videri. Verum tamen ex altera parte non video, unde viri doctissimi, quos nuper eo- memoravi, aliique plurimi tam certo cognoverint tantaque confidentia eontendere audeant, hae prohiemala ab Ariastotele in suum usum emere in adversaria orieet efige. Nam primum ne oratio tam leviter et negligenter traetata videtur, ut ex ea de hoe potissimum ristotelis opere, Praesertim quum seriptoris verba tam eorrupta et mutilata ad nos pervenerint, eonDelnea seri eris possit, et in rebus sententiisque proserendis audaeiam quandam exeusare ipsa disserendi Arma et ratio potest.

Deinde quod Aristoteles pluribus ariorum libremm Ioeis egentis vel audientis animum ad hae problemata

revocat in iisque quaedam a se aeeuratius explicata om- memorat, quin etiam ii meteoro I. horum problematum

doctrinam se supplere profitetur, et quod hae disserendi forma, ut ab Aristotele instituta et fixa, jam a diseipulorius Theophrasto Diog. Laeet V, 47, Plin. his natas,

recepta, deineeps a multis Peripateticis eIebrata est, ne haec quidem, inquam, commendant eorum opinionem, qui his problematis nihil nisi quaedam a scriptore in suum usum chartis temere tradita eontineri putanti Videnis

dum est autem, ne duas res inter se diversas parum

eaute eonfundamus 'am aliud est maneam,et impe laetam esse disputandi formam problematteam qua non universa rei natura certa disserendi via et ratione quam ratur, sed discerptae quaestione nullo ordinis vis Ioeonne a Proponantur et propositae non sine dubitatione