De problematis Aristotelis dissertatio [microform]

51쪽

et haesitatione solvantur, aliud libros istos, in quibus hae disputandi forma usus sit seriptor, imperseetos esse et parem idoneos, qui legentibus offerantur, quasi nemini in mentis venire possit ea edere, quom forinam minus perlaetam esse vel ipse judicet omnino autem iIta dispu- laudi forma ea aetate orta est e celebrata, qua homines litterarum studiosi non Platonico quodam ingenii aestu omnia velut uno ol tutu amplectenda et rerum cognitionem ex infimo animi quasi recessu emendam esse arbitrabantur, sed experientia duce singula accurate excutienda in eoque studio varia et multipliei doetrinae opia, exquisito et undique congesto scientiae apparatu opus esse, ut multorem vel minutis Iaboribus lotum doetrina qua si aedificium persei posset. Itaque ut hae aetate doeti homines eiu modi res non sibi solis retinent, dum in amplius Iiquod scientiae eorpus coalescant, sed in breviores notitias et commentatiunculas conjeetas atque in varia miscet Iane S. collectanea, quae vocantur, dispersas in hominum notitiam protrahunt, ita Aristoteli quoque hae sorma idonea videri potuit ad ea apienda, quae vel mappis dissoluta essent, Mam ut artis ratione eonesnderentur, vel non ita pedispeeta et ah opinionis arbitrio seiuncta, ut scientia comprehendi apte possent, sed tamen eum hominibus Inter aeum studiosis communicanda viderentur. Itaque quamdiu ea fuit litterarum Graecasum ratio, ut velut vita et spiritu instruetae aliquid ex se gignere possent, ita ex hoe ube rimo problematum sonte hausisse eripiores probabile est, ut alia ex iis mutuando, alia ex domestiei eopiis addendo rem ut diuusam aretius eogere conarentur. Hoe a Theophrasto Delum videm . Nam quae in hujus libellis γαρ ποπ- περ ἱδρωτ- σαμ αγεν ω in unum conflatae in ordium quendam redam legimus ea lemmque

. . .

52쪽

in his probleniatis partientatim disi epta tis misere ver his inveniuntur uine etia in intelligimus, qui fiat ait quae Aristoteles de vita et morte cap. 5 a se in prohIernatis

tractata dieit, ea apud Theophrastum reperiamus, et quae

in Theophrasto de senibus distant ter tornutatilibus affert Plinius hist. nat. 28, 5, ea in probi. 33, 2 inveniantur, e quae de palma a Gellio 2, 3 ex problematis

asseruntur, ea aplud Theophrastum de plant. 5, 61.legam tur. NAtea antem, Getis jam titteris, quo minus idonei ad totius seientiae orpus comprehendendum, utque ad abstrusiores litterariam sontes serutandos erant homines doctrinae studiosi, eo eupidius cireum hos rivulos voli-latant, iisque temporibus ex horum problematum velut horreo copias uas congerebant quieunque in id studium incumbebant, ut novarum et mirabilium rerum sarraginem undique conquirerent. Ex eo genere nerunt Gellius,

die Statim quidem, viro doctissimis et in Aristotelis

lectione mullum et diligenter versalo, hae problemat ah Aristotele in suum usum conscripta videntur. Cujus verba

fellen. Doleo autem virum ruditissi-m Mevin et oi,scurius dixisse, quam uti sententia eius plane perspiei possit. Si sormam a uratiorem intelligit, quam ut imm

53쪽

ris notitii Ioviter in hartam conjectis apte congruat, non ego adversor ex repetitis problematis probabilis eonjectum de hujus operis origine fieri vix potest, quoniam hujus repetionis ausa Et origo ipsa dubia est et obseura. Aristotelicum olor- per omnia susum recte vidit Stah-Hus, sed hoe ipsum quid impediat, nominus collectanea Aristotelis esse statuamus, non satis perspicuum est mihi, nee viano, ne tironi tribuenda sit hae eollectio 'eque enim, si quis hoc vel illud problema minus persectum et eoneinnum judicat, idcirco lotus ibis Aristoteli ah.

judicandus videstin ; nam, ne textum ommemorem ut eertum est, multa meidisse, ita minime negamus seri potvIsae, utri raedam hue illue aliunde irreperent. Deinde quanquam Iibenter eoneedimus, hae problemata Aristo testeis et verbis et sententiis reserta esse, tamen, si Fesita se haberet, ut problemata ex variis Aristotelis seriplis ad verbum sere excerpta essent, haud dubie ex tanto pro

hiematum numero multi eiusmodi Ioel in iis, qui exstant, Aristotelis ibris ominonstrari possent id quod fieri

nullo modo potest. Omnino autem quum problemata ab Aristotes seripta esse et ipsius Aristotelis et aliorum indiei ninnifestum sit, et in his ipsis inveniantur, quae in problemati tractata et ipse et Iii tradunt, nullam ego idoneam rationem video cur hane collectionem, quae Aristotelis nomen gerit, ulli alii quam ipsorum Peripatetieorem principi tribuamus. Paneis denique verbis eorum opinionem retractabo,

qui hae problemata a Theophrasto ve ex scriptis Theophrasti oneinnata putant, seiIieet iis rationibus adducti, de quibus jam disputavimus, quod et Plinius Ioeum quendam liorum prob1ematum Theophrasto tribuat, et Gellius ex his problematis Ioeum asserat, qui apud Theo-

54쪽

3sphrastum repm latur, et omnino multa problematum in Theophrasti libellis inveniantur. Hae de re autem quid mihi videatur jam celaravi, non problemata ex Theophrasti libris omposita, sed potius Theophrastum multa passim ex his problematis mutuatum esse. Hoc autem ut erum esse eredam, eo addam quod quidquid de Theophrasto constat, eo sere redit, ut non tam in novia inveniendis, quam in Aristotelicis opiis instruendis et explicandis versatus suisse putandus sit itaque, ut jam C;e do n. a Theophrasto Ioeos traetari ait ab Aristotele ante tractatos, ita diligentissimus ristotelis interpres, Boethius, domi Comment in Aristo . threm de interpret introd.), --Τheophrastum num de similibus rebus tractet, quae ab Aristotele ante tractatae sint, iisdem aliquibus verbis uti, quibus Λristotcles usus sit.' Inpe mi autem id me movet, quod unus locus, quem in Pr blematis a se tractatum esse ipse Aristoteles indieat quemque eum aeteri περι mpo excidisse dubitari nota potest, apud Theophrastum exstat. - .

55쪽

commentaret MinStrata.

uum ad ea, quae de problemati dispulavimus, exemplis rete i Iustranda id nobis saetendum videretur, ut aliquam feetionem problematum paullo accuratius Explicaremus, decimam nonam eligendam putavimus, primum quia nos in antiquae harmoniae studio nitum et dit enter versati ad hujus sectionis explicationem alia quid afferre posse nobis videbamur, quod non vivia in promtu esset, deinde quia sectio ipsa ex gravissimis horum problematum partibus es In harmonica enim arte illustranda versatur, quae, ut ipsius artἱ naturam et gravitatem taceam, tantam habet vim, ut eius cognitione aegre careant quicunque accuratam et Plenam antiquae vel poeseos, inprimis Irricae, vel philosophiae scientiam percipere eupiunt. Nam et Irricae oeseos anta est eum illa arte conjunctio, ut qui nostra memoria vel poeseos historiam vel poetam aliquem accuratius tractabant, si omnes harmoniae vel historiam e rationem

uberius explicandam sibi putaverint Noe a Boeeis' et Thiemeti in Pindaro explieando, ab Heinrie in pimenide, a R. O MMIer in historia gentilam mIIeniearum, ab Hoech in libro, qui inseribitur Creta, ab UIriei in historia lyricae oeseos aliisque compΙnribus factum videmus Deinde quis ignorat, quanta sit piatosophiae

uti tres inprimi rationem artis attigerunt aeter hane vel . illam artis historiae partem traetarunti

56쪽

40 eum harmonis arte, c. alio Nam ne Pythagoram et

Philolaum et Avistoxenum ommemorem, quorum PhuIosophiam eum intima harmoniae natura penitus conspirasse constat, quisquis excellentissimorum totius antiis

avitatis philosophorum, Platonis' et AristoteIis' librosita Iegere eupiet, ut singula accurate Perspiciat, harmonicae cognitione carere Vix poterit, quum plurimis Ioeis apud utrumque res e mustea arte desumptae tractentur, exempIa inde asserantur, haud raro tota arguementandi ratio eum hujus artis ratione Ohaereat. Sed quanquam n e nostra nee ulla aetate Iane desuerunt, qui in hujus artis vel ratione vel historia quaerenda operam muneriarent, et quanquam Sunt, qui inanem quandam commmnium voeabulorum vim ampIexi de musica velorum ita scribant, quasi omnia clara sint e perspicua, amen potius ingenue profitendum St, multa esse, quae vel densis tenebris circumsus sint vel errorihus obsita. Quorum etsi non pauca eiusmodi sunt, ut vix unquam emergere possint id quod non minus in harmonia vel . rum quam in vocis Ono et verborum pronnntiatione

seri non sane mirandum est , muIta lamen han dubio mesius illustrata essent, nisi ea, unde praecipua harum remm Ognitio haurienda esset, inentis et situ obdueta jacuissens. am neque harmoniel scriptores edit sunt1 Vide Boeo ii Ithrum qii inscribitur Philolaus. 2 Uido Boecis in Platonis Minoem, Nusdemique ommentati nem de animo mundano ex Timaeo Platonis. yap iis lau

morat. 16M 4 sine mustea nos In eos Aristotelis Deos intelligi posse negat, quorum non illos evIieaturam 81 f.

57쪽

post Meibomium, qui quum hos libros, ut illis temporsebus, Mintia bene emendaret, multa tamen interpretando evertit, multa corrupta et depravata reliquit in neque mutaeehi librum de mustea, qui in historia artis ex se eanda versatur, post Buretium quisquam Murate exine sit neque quae apud Athenaeum, Pollucem aliosque Seriptores passini sparsa Inveniuntur, vel satis diligem te eongesta sunt His urat inter se ollata et expliceat -- et lamen a philologia' mustea artis peritia ex- speetanda omnia , nam qui a musica arte pros et hammonia vel historiam vel rationem Persecuti sunt, ut

gentiae et euminis laude minime privandi sunt, tamen vel lingivae eientia vel accurato et sobrio critieae artis usu non atis instructi herunt nec denique hane ipsam problematum sectionem inter recentiores qui quam tractavit nisi habanon, qui partem ejus idque satis leviter e Iieare eonatus est. Est autem hae seetio ad veteris harmonia naturam intelligendam non exigui pretii, primum quia, si tenuia quaedam fragmenta exeipias, antiquissimum est harmonicae artis Graeeorum monumentum et non pauca continet, quae et ad mustem et ad poeseos historiam magno per pertineant, deinde quia Iiquid Ineis asser metopoeiae Graecorum, quae hammonime artis pars a seriptoribus musicis leviter et paveissimis verbis ommemorata potius quam explicata densa aligine pro luri

t 'Itriusque gene. . non pauca in dissertat de tiaranoaalea ari Graec notavimus et pasiam emendaevimus uminea aete' veterm iIlustranda nostra memoria unus omnium optime Iahoravit Boee . . . , f

58쪽

vnoniam autem in harmoniea seientia versatur at problematum sectio, quam explieaturi sumus, non alimnum erit Paucis exponere, quanta hujus artis ognitione

ins metum suisse Aristotelem aliunde aflifestum sit. A primum in fragmento περὶ σκουστωv, quod apud Porphyrium servatum exstat, in libro do de anima, in horum Ipsorem problematum sectione loma de sonivoeisque natura multa diligenter et aeut disputaviti Deinde ex tribus nitieibus operum Aristotelieorem intelligimus, seriptum esse ab eo librum de musica ex quo libro haud vh e desumptus est Ioeus, qui invenitur apud Plutarch de musica p. II 39, hi Aristotelem de sonorum intervallis Prthagoreorem ratione disputassa videmus ). Ex nitis denique Ioeis passim sparsis apparet philosophum de rebus musicis accurat et porite iudicasse, ita, ut ex nitis paucos asseram, Polit principium ait esse in harmonia, quod quale

sit explieat in Metaphys pag. 9 et loM M. Brandis ,

Metaphys. 7, 2 symphoniam mixturam esse mavis et aeniae vocis, Polit. 2, 5 3mphoniam persectiorem ess e quam homophoniam, Oli 3, 3 harmonias esse varias

1 Theoriam ristotelis de sonis et oeis humanae natura et

2 Ex discipuIis eius duo inprimis harmoniram artem Via et ratione Pervestigasse videntur, Theophrastus qui plura de harmonica arte seripsisqe dicitur, quae non solum a mogen Laerti nominantur, sed commemorantur etiam apud I tarcii symposiae. l. 5 et Censorinum, et quorum loeus memorabilis exstat apud Porphyr in comment ad Ptolem. et Aristoxenus, qui primus harmonieam ad artem murate re-

daetam exposuisse videtur re id .

59쪽

eorumdem sonorum ompositiones, PoIIt. 4, 3 doeel suisse, qui tantummodo duo primaria harmoniarum g nera statuerent, Dorium et Phugium, qua de re aliunde nihil ae pimus Polit B, - de musicae ad formandos mores vi et natura multa gravissime disputantur; quaeritur, quem ad finem diseenda sit harmonia, num tibia ab duratione e morum institutione removenda sit, quaenam harmonim Iigendae. Reprehenditur Plato, quod in politia ad instituendos puerorum animos adsumpserit Phrygiam harmoniam et quod melodias'valla vας rei

Qua sna seelione eontInantur problemata, eorum permulta tam communia sunt, ut sine ulla harmonicae

artis scientia percipi possint. Ut reliqua quoque etiam ab iis intelligantur, qui hujus artis cognitione carent, Pan

cis ea expIieabo, quae ad hane rem pertinere mihi videntur. Constat inter omnes, acumen et pravitalem sonorum ex ea celeritate pendere, qua corpus sonum edenfitremulo motu vibretur constat etiam, quo simplieior sit ea ratio quae inter duarum chordarum vibrationes s. eius intercedat, eo majorem esse Soncisum e neentum s consonantiam. Itaque si chordarum altera dua-hus vibrationibus agitatur eodem tempore, quo altera una movetur, o duplo brevior est , ea existit sonorum ratio, quae voeatur δια πασω octava , in qua onorum alter ita est alter aeutior, ut miro tamen onsensu In-

te se quasi maleseant sive, ut ait Aristoteles, sonitidem videantur et tamen inter o diversi. Si alterater, altera eodem tempore his vibratur, auditur δια αυτε D, antiqv. δἰ οξειωs; si altera quater, altera ler, δια

60쪽

M τεσσαρι v f. Hae tem sonorum rationes ab Aristotelo pumvιαι appellantur, diapason etiam πιαφωvis. a. bo; Sonorum systematio ordo sonorit deinceps se exeipientium , quo utitur Aristoteles, diapason comple

Inter arpalem et partirpaten AEaee 'obtinet ratio: 256 243 dum aeutior earum 250 gravior 243 vibratiotribus agitatur L inter parhypalen et Iichanon haec intercedit ratior mvolo. inter lichano et meseneadem Itaque inter hypaton et mesen ratio a obtinet

rarnesen si Φ. In tetrachordo acutiore iteranis rati nem tetraehordi gravioris Ita totum systema Monstat duobus tetrachordis ot spatio Inter ea interjectoria mese ad paramesen, quod vocant ovo διαζευκτικm, quia i trachorda disjungit. Interes hypaten et paramesen est

uas vibratarum hordarum ratἰones torvortiones Pythagorei experiendo et eomputando invenisse di mitur; nam qui tune artem exercebant, noti ningisi quam qui ho tempore eam exercent, hae omnia Vmraham, nolo aurium sensu totam rem dijudieantes qua de ansa a Platone maviter reprehenduntur , iique rat. Φ tonum

appellabant, vi hemitonium; quibus nominii, nostri