장음표시 사용
41쪽
An res publica sit aerarium principis ' s
edriam potestatem redactam, cum Asiaticae delicite atque opes transveherentur Romam, dulce nempe Venenum. Sunt in Africae occidua ora reguli, quorum aerari Afrorum. um conchisin limacum testulis oppletur hoc enim illis monetae genus est, atque limacibus datis vendunt homines, cives suos. Tanto horum res publiea erit felicior, quanto plus in ditione sua limacum quantoque minus numeraverint hominum a civium ' quippe vendunt ciVes, qui non sunt res publica, ut obtinerint conchilia quae sunt Us Brum res pisblica flve rarium. Fieri potest, ut perarium sit plenum, res tamen pu Tram0blica aegra, exhausta. Batavi jam anno elapsi seculi, mit bubile, lesimo nimirum sexcentesimo septuagesimo secundo in impuconcamerationibus curiae Amstelaedamensis de derant tot Exem- illas, quae feruntur, auri myriadas 2 res tamen eorum Pium Ba-puolica perierat, nisi undique vicini advolassent, praesdisque fuissent. Jamque inaminebat Gallia qfosso auro, rem hanc publicam , nempe auri in aerario reconditi immanem vim tamdiu captivam libertate donatura, vere publicam factura, quae adhuc parietibus conclusa potius
Nuper admodum cum Persici res ni tyrannus mi qlitiae clarus adorum devictum regem duXistet captivum, . . . . didicimus nos alii, quam parum rei publicae esset in aerario thesauris. Nam rex Indus ut rem publicam recuperai et aerarium evacuandum dedit Persae redempta est terario res publica perdita data est pecunia, amissi pecu-
42쪽
nia rediit res publica Indo. Non igitur res publica πα-rium est. Rhllio diverso potest fieri, ut vacuum sit aerarium, Pl δ' ho . na nihilominus res publica. villa ψηδε Non uti sunt principes Patriae nostrae Germani phra' de quibus haec, quae jam dicam, accepimus Petentibus
aliis viderein lustrare aerarium, cum prope aeuum reperirentin subsisterent; princeps vocari civium complures jubet, opus esse argento docet essentne praebituri rogat Addicunt proni omnes hic decem, ille triginta, alius centum. Gratiis pro tempore actis dimittuntur , uti susque ille percontator intelligit, hos esse thesauros principis. Fuitne his bene compossita ac salva res publica, quibus vacua licet nummissera, at erat plena fide civium 8Εxempla haec laudantur: cilla laudatio damnathorum sententiam, qui rem publicam in turgente principis marsupio constituunt.
IDVium Non inficior, aerarium, si quod adsiit, pertinere Oeneuo ad rempublicam non jubeo aerarium negligi, dissipari. Sed hoc esse id, de quo nos jam quaerimus , nego.
Sacerdo Deinde etiam nego, si vel esset sit in aerario prin- Vm 'P ipis respublica, sacerdotum facultates huic aeraris no
26 2 esei dum illud demonstrem, interim praedes a testes
allego quaestores ac receptores pecuniarum, qui pensa a sacerdotalibus praediis aut manibus recipiunt. Horum regesta breviculi docebunt, falsam esse criminationem Cleromastigum.
43쪽
diuen III me non est suns pes civium.
NUM DIVITIAE CIVIUM SINT RES PUBLICA
Id quidem nonnullis videtur, elicem dentibus re pu vitiae
blicam, cum divitiarum in populo abunde est. seetini Inter divitias autem non aliud magis numeratur, quam aurum, argentum sive pecunia: nam ceteris omnibus abundans, hac autem destitutus pro divite habeberis colono, paupere cive. I . In civium autem pecuniis non esse sitam rempublicam nec rei publicae fortunam, tralatilium est. Antiquum nobis Reipublicae quamquam pauperis exemplum Spartani edidere. Civibus aurum ignoranti Sparta, bus dives, opulenta, firma res publica fuit auro demum
Carthaginensibus illusit Hannit at in concilio cum Carthago aegre pecuniam tandem ad bellum conferrent; non peritu In 'ii , ram illis fuisse rem publicam vaticinatus, si jam ante privatum aes in publicum contulissent. Non deerat cenis civibus aurum, in tamen aurum deerat rei publicae. inurum igitur civium res publica nondum est. Idem accidit Graecis Constantinopoli. Urbem Op- Conpugnasat barbarus urca, querebatur intui militi pecu ,. . , ' Vnia, nusquam ea parebat. Capit urbem hostis, Impera torem in porta obtruncat, direptisque aedibus passim praeda pecuniae ingens redigitur, de fossa a civibus4 varie occulta ac vere privata. Poterat dato auro miles erio, respublica servari civibus pauperioribus factis.
44쪽
&hodier Quid vetera loquor de castri hodie populo pa- 'iseeu iam scribunt divitias civium aden cum egestate reipu-Quantum auri argentique ex fluviis' sodinis e-cidentis & Austri, prope attoniti spectamuri si tempori paulo ante Carolum quintum elapsi rationem habemus 'Illud omne in cives Europae large dispersum, non cessantubus Germaniae Hungariaeque stricturis, pecuniam Jupellectilem Europae vehementer adauxit, rem publicam non se pau fecit, nisii fallor ego ditiorem Certe non rariores ho- P i' die sunt publice de pauperie questus,& si reipublicN egerastas ex multitudine egentium aestimanda esst, magna Europae pars ipsaque Hispania auri hujus repertrix hodie es:
pauperior, cum mendicabulorum numerus passim Xere-N id Verit. Tametsi videatur, milite perpetuo , ut nunc est. Porpe constituto, debuisse decrescere mendicorum Xcercitum: heta quippe trecenta amplius militum millia, quos numeratom*ndiς stipendio alit sola Germania, maximam partem mendica-zu rent aut latrocinarentur, nisi stipendia facerent. mi Vero
milites addit mendicis, qui ultra militum numerum supersunt, credo nos cives ceteros propemodum devorarent: adeo crevit cum argento egestas.
AN REX N MONARCHIA AUT OPTIMATES
IN ARISTOCRATIA SINT REsPUBLICA Τῆης '' Uid nobi videatur non est necesse edicere. VNenim sum ego, qui de his rebus feram sententiama t
45쪽
Res publica non est rex nec optimates. Quid populi senserint ipstque principes, aliquot Xempla docebunt.
Antiquissima est udaeorum historia Ille populus Iudais
simul tenacissimus reipublicae simul novandi cupidissimus idoneum nobis exemplum est. Eductus ab AEgypt0Π0
regem, non alio nomine principem habuit Dei illa re id tipublica fuit, oraculis ostentisque regebatur. Tum duces aliqui per intervalla, sere ad excutiendum alienigenarum jugum electi inter hos etiam prophetae, etiam seminae , Sacerdotes ut ex ipsa jam varietate agnosceres, rem publicam consistere, tu deis mutato antistite ac magistratu. Regem Judaeis non rei publicae necessitas, sed cupi mansit. do novarum .rerum ambitio dedit eadem tamen manen r,' te re PUBLICA, dixeruntque Samueli Constitue nobis sublato; regem ut judicet nos, sicut i universae habent nationes. Displicuit sermo in oculis Samuelis. Dixit autem Do minus ad Samuelem: Audi vocem populi in omnibus, quae loquuntur tibi non enim te abjecerunt, sed me, ne regnem super eos, c. I. Regum VII v. s. c. Nec minuta capite res publica Hebraeorum fuit, perempto Saule. in Salomone mortuo iecem tribubus divisis mutata est Juda, vehementer mutata est, non tam quod duos na- .h-
cta est reges, quam quod in DUO discerpta est REGMA, populi,& duas potius quam unam nobis exhibuit rem publicam. Nam quomodo una esset res publica, quae ab initio ad exi-
46쪽
exitum usque aperto marte sub duobus inter se digi diabatur regibus 8hii sub Ceterum duo reges duas nondum sacerent resim ob νη blicas, ut quando Theodosius' Gratianus, Honorius sui si iis Arcadius imperarunt, unum tamen fuit Imperium Ro-ςs ς η manum. Igitur nec unus rex unam facit rempublicam,2 bd reipublicae ratio in alio quodam consistit. Amissa est opulus deinde Hebr aeus abductus partim in Egy- 2 Pi. I tum partim in Chaldaeam , rem amissi publicam, Mi rogς inet si rex etiam num Viveret.
stempera Eduetus e captivitate populus rempublicam recuperavit postliminio, nullo licet facto rege. Sacerdores - sipe stant illud nempe mortalium genus, quod pros ni nostrae aetatis rei publicae teredinem & pestem esse, tam belle pronuntiant. Romana res publica primum sub spurio latrone prin-
, pe nata regibus deinde paruit, quibus ob injurias in, si et i rem publicam exactis statuminari visa est ea ipsa respubli-z ς a quae a regibus credebatur convelli , Reliquae huju3wj publieae vides vulgo notiores sunt, quam ut eas rese
ram mutata est perpetuis factis Imperatoribus res publica, sed fere in deterius ob Imperatorum spurcitiem, immanitatem di probra, . Recentioris aevi attingere exempla nolim suppetunt
T 'latis multa nec in uno, sed in omnibus, qui sunt sole, populis.
47쪽
AN RES PUBLICA SITA SIT IN LIBERTATE ET INDEPENDENTIA
ibertatem rem publicam existimasse videtur Tulli 3 ei quando questus est suo tempore remPUBLICAM pe
riisse Perierat enim suffragandi ubendi, sciscendique libab . y
herias in populo consulendi, rogandique libertas in Senatu: duo viri summam rerum ad se trahere contendebant, Caesar quidem palam imperaturus, o ejus a tem imperium suum ves iturus nomine reipublicae γορ esthbertatis, quam contra Caesarem vindicare promittebat. Re tamen ipsa jam huic Pompeio serviebatur a Senatu populi parte, cum pars altera serviret Caesa i. Nunquid enim servire dicendi sunt, qui, ubi imperet Pompeius, in neces ruant aut qui, ubi imperet Caesar, turmatim
occidant Pompejanos pro libertais, hoc est , pro REP BLICA pugnantes ΤQuid accidit nuper Anglisa Carolum regem pur in perdendo ad omnem posteritatem exemplo pro egmate li Angli ctorum securi feriunt Cur etenim ut libertati, toc est, sic dicebant ipsi ut rei PUBLICAE consulant re autem vera ut paucis factiosis parricidae fervirent
Ceterum in re publica multum est nominis, parum neεν. rei, si res publica pro libertate sumitur, id quod tamen latius exponere, hujus loci non est. a In-
48쪽
INDEPENDENTI AAlpro re publica sumunt po- litici quidam sinaturalista heterodoxi non tamen de-Po ' pendentiam quamcumque ed eam sere tantum, quae amant Pontificis insupportabili jugonos eximat. Hic avium
istarum cantus est Romanus Pontifex si usurandum relaxat, si matrimoniis leges ponit, si clavibus utitur a Christo traditis, periit res publica, quia perit independentia&nascitur monstrosus satus inflatu, qui in cerebro pulsen dorssi est hircocervus. Cum ero populus a rege pendet cum a paucis vel a multis civibus, cum a sociis etiam maioribus leges accipit sociales, cum etiam tributa pendit exteris coacta, nihil patitur res publica, salva indepeκ-
dentia est. . . . . non tollit Confutavi monstrosam Samuelis crammationem in
heam' ' Laron Detracta istendi, universim statum in statu esse rem usitatamin necessariam deinde ecclesiam non eo id statu in regnis, sed regna esse flatus in ecclesta. Alibi etiam in Appendice nimirum ejusdem Larvae detra-
fii dicterium posse, quippe ante hunc incognitum o-Εγp mnium populorum sensu repugnans . Consequeretur innim nisi falsa criminatus est ussendorssius , ante haec tempora nullum fuisse in Europa, Italia maxime, populum liberum, nullam rem publicam quia omne a 'ni siet, maximi sacro vix p*'di'' b- inis Haec independentia a supremo pastore si facit n-qς iam ut ita dicam, rei publicae, fateor huic rei publicae
' h die saeerdotes, quorum contentio haec est, x
49쪽
Res pubDa non est libertassis.
pendentianis illam conserventin Catholicam unitatem tu, antur in uno ovili sub uno pastore custodiant gregem quamvis variis locis sedentem, quamvis aliis studiis inter se certantem , quamvis sub diversis principibus arma' pugnas miscentem, quamquam enim principum studus effectum est, ut Hispanus Gallum, Gallus Germanum oderit hominem; at Sacerdotum, ecclesiae, irimi pastoris huc tendunt studia, ut hi inter se Miks ament tanquam unius pastoris agni, unius patris filii; ut odia ab aliis inspirata mitius inter se exerceant ingem resur'blieae bono.
RES UBLICA NON ES QUAELIBET PARS
CIVITATIS RU POPULI, SED EST IOIA CIVITAS SEU POPULUS UNIVERSUS. TII fuit adhuc' es sensus communis hominum ru sensus dium aeque ac doctissimorum ni diest,
Plato cripsit Rem Publicam, multis libris expli ra ticato sermone, qui thodie legitur non sine admiratione an pro tantiquae in multis sipientiae. At plato non descripsit Principes solum magistratus, nonsolum sacerdotes, solum milites, solum artifices sed hos omnes.
Lycurgus instituit Spariam: at non instituit solos reges, solos ephoros, solos stratiotas, solos heliotas, sed omnes.
50쪽
Pars I. Examen 1. Romana nunquid res publica fuisset sol ibi nidu-
Iante Romulo aut solis Patribus conscriptis prementibus subsellia curiae aut duobus consulibus trabeatis in sella curuli devestis 2 Haec adeo certa fecit ipsa rerum natura , ut sensu
careat, qui ea non agnoscat. Sunt tamen qui odiis, adulatione,pervicacia adeo corruptam circumferant animam, ut etiam luce meridiana clariora pernegent, quo non argumentis sed libra una aut altera hellebori sanaveris.
In eorro Neque hujus etiam est loci designare, quae populi ξζῆ'δ- - parte quibus partibus sint potiores in constituenda reipublicae substantia. In qua sane re aliter decernendum est, quam in corpore animali. 'ametsi enim bona sit analogiscoruoris naturalis' politici, rex illius similitudine in bonae regulae deriventur in hoc tamen in eaput est substantia multa est diversitas. In corpore animal ubi caput abstuleris periit animal In politico ubi dempseris '' regem, eiVitas manet Caput corpore resecto mortuum est
Rex populo intereunte vivit. Attamen hae sere conveniunt Co ct caput sunt propter corpus, non corpus Propter ςaput sic tamen, ut caput nutriatur, defenda-
tur, portetur, ac sustentetur a corpore. Ita non popu-yx lyn lus propter regem, sed rex propter populum sic tamenit δ' ' ut ex nutriatur ae sustemetur a populo PQxx*xyx laquium habet.