D. D. Emanuelis Gonzalez Tellez, in inclyta Salmanticensi Academia Collegii Maioris Conchensis alumni ... Commentaria perpetua in singulos textus quinque librorum Decretalium Gregorii 9. Tomus primus quintus. Complectens librum primum quintum, additi

발행: 1690년

분량: 370페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

291쪽

Tit. XIX. de Divortiis. 1gr

exim sermam a iure praeseriptam , aut solentiati- jeci δυιna prohibet. Immo & permIttebatur, hus supra relati, adi ibitis divortia scbant , non dummodo si matrimonium communi conjugum

vera, sed filsa censebantur,l. Ium. 6 divortiise consensu diremptum erat , transacto anno no-8e tune matrimonium non dissolvebatur, a. 1 vum matrimonium contraheretur, non intra

nultam. De quci divortio accipiendi sunt textus annum, ne qua de prole dubitandi daretur ocea in Is no secuniam 3 uer vir mulieri s .gri δε- so, tisi constante, c. de re diis. Si vero uxornat. inter, itineto scipione Gentili sis. 3. vi cis t. sne iusta eausa viro repudium mittebat . intra inter , Op 38. Ad hoe etiam divortii genus per- quinquennium alteri nubere prohibebatur : itatinet iurgium , aut stibusculum inter coniuges tamen ut ii causam idoneam esse probass)t, anno habitum , cum videlicet divortium verum non demum exacto possit alium sibi maritum eligere, fuit sequutum, sed tantam iurgium. quod inter Leonsensis 8. q. Me usi, C. de rep-ιιι.conjuges sepe euenire solet Ausonius: in minos t. successit nostra vera, sanctaque Catholiea Re- a. ibi: Saepe conjugi , si noxia, cum nimiis est des. ligio, juxta quam nulla ex causa matrimonii con Catullus in finiri, ut maximae coelicolum c - summati admittitur divortium quoad vitaculum, . ivgis in culoa flagravit quotiὰiana. Unde iur- Domino ita praecipiente c. is . ubi restituit in eum, sive sei bustulum, opponitur vero divor- dissolubilitatem matrimonii ita verbis r Uritio, L eum hie statuι fr. I.si dvortiam . 2ὸ donat. Dem eo unxit,homo non separet: & Glossa interia

inter, c quod si ai f. de Iure dotium, L pleriqtie 33. linearis explicans verba illa Matthaei eap. s. Ego

F. de ritu nupt. 1.s liberi, f. depact. do . Nec si ob autem dies vobis, ait: Doctrina Christi eone dat iurgium divertat uxor, statim tamen tede it, di- Iegi naturas, quia Iam est Iempus prefectionis. Et exisvortium secisse videtur, Equia aid 48.f. de rettic ponit Innocentius Ill. in cap. gaude ι, hoc ritibaris, ubi Jaecibus Gotho rediis vi3endus est de dum ait: Cum rati reptiuatim veνιι, in E Agelio hoe Dibusculo. Seipio Gentilis d. v. s. cap. 1s. reprobaverit, nunquiam ea vivente hcite psterit Erat etiam aliud genus divortii me/ium inter ahiam ducere Et Apost l. i. Morini cap. 7. ait:

iurgium. N divortium uerum , videlie et divo Iis Da matrimomo conquum sunt, praecipas , nontium quoad separationem thori ; quo casu ilia. ego, seu Domιnus , uxorem a viro non dis edere. nebat matrimonium quoad alia iura, & solveba. Et is Roman. Op. . A ut re mavente viro alli Matur tantum quoad mutuam cohabidationem , sive est legi. poli quod divinum praeceptum repudium consuetudinem vitati de quo divortii genere ae- non licere, non solum Christianis, verum Hebeipiendi sunt textus in cum hic stemmis si mulier, radiis. aut Gentilibus , contra Bodinum probat 1sae donat. inter I. nihil, L Marcelitis,f. deamon. Trans micra depol gamia, qti Τ.7. per totam Ua-ν reum iamst L .F. iad municipalem. Lytinae t r O de divortium quoad vinculum in lege stratiae tan- uxor, juncto Scipi ne Gentili supra, O 1 . unde tu in contingit, cum matrimonium adhue ratum

deducitur matrimonium solvi tantum divortio est, di unus ex conjugibus ingreditur Religionem, vero, repudio, aut clavium ademptione, ut la- iuxta tradita an cap. ex obluo, δε on res comet. tius prosequuntur Boret. tom. 3. deras his. de di- di propter infidelitatem, cum scille et alter ex eon et ortus, Turturetus iusseri. . iurid. Hotho manus iugibus ex Gentilitate ad fidem Catholi eam con- I bd. observ. cap. 3'. Fornerius d. O as. DListi vertitur, & alter in infidelitate persistens , non Squia lepibus Romanis matrimonium divortio vult habitare sne contumelia Creatoris, cap.gau dirimebatur, Li . de ἀτornis, ideo lieebat super- demim, cap. quanto, hoc titui. Quoad thorum auis stite quoque coniuge ad alia vota transire, ut tem, seu cohabitationem divortium contingit. constat ex t si qtia i 2. f. de ritu nut. I. nupta io. propter adulterium alterutrius conjugis, ut di

o demonstri . titier M. in principa. ad Treseli. ter haeresim , s alter coniugum in eam incidat. eoque sensi Plutarchus in tris. de ira, Disero. cap. a. hoc ritu . cap. a . de conciersto et prop- Thespe sum . qui temere profusis omnibus bonis ter saevitiam etiam , ex qua grave malum time- cogitare coepit de aliis quacumque ratione eo n- tur , divortium fit quoad cohabitationem, cap. qui tendi, , smilem facit libidinosis hominibus, titteras, cap. ex transmissa , de res . stia. cap. i. qui uxores dum habent, minus observant; post- ut Ii non contest. Petrus Greg. - p. t. de Pons ea vero dimissas , N alteri nuptas. quibuslibet num 64. Gutierri a M. I. Ononis. cap.6 . plures artibus eorrumpere ac solicitare nituntur. Eius congesti a Valen auela tonsit i q. debet enim vir in oris exempla pleraque occurrunt. D. Hieron. uxorem affectione maritas i tradiare, ut praedicat,

Iis. a. ad Iovis mon procul a sne r u , dam repu- N praecipit D. Paulus .ia Ephes cap. s. ad Chias Laz.ti, inquit, altero nudiartim die Λιιm nup- senses. 3. nee debet illi imperare ut dominus sis legamus ; uter ne reprehentientiti. -mnia. O rei possessa, sed ut animus eorpori. Vitium enim

cui tam cito difflicti,teia, tam cito piaeuit sueo uxoris, iuxta Gellium tis. i. nottium, cap. aut tonius in Clauά. cap. q3. Dfremit nv ias pratorii tollendum , aut ferendum i qui tollit, uxorem

viri, qui derosiam a marito post ij, tim stiatim commodiorem praestat , qui fert, se meliorem duxerat. plutarchus m Cisone Uticensi, refert reddit: & scut servi non pugnis, sed verbis Hottensum a Catone petiisse, ut si iam suam Bita sunt corrigendi, I. I I. aemetiam u. I. a. q. λ--hulci nuptam sibi traderet in matrimonium: is re- n,iam s. de his qώι fune sit, multo majori ratio. pullam passus, petiit ipstis Catonis uxolem, & ne uxor, qMae socia di. iiii N humani iuris appel- tum factus voti compos, eam volente parte, ae latur. I. i. g. vi ritu nuti maritali affectione est praesente Catone duxit uxorem. Fausta etiam a pertractanda, saevitia enim nimia eulpam semper Memio dimissa post paucos menses C. Aronio in se continet, 1 praee'ori Q. ad i. Aquit Iustὸ Lin oni nupsi. Et certe apud eos aliqua lex non ergo ob nimiam sevitiam viri divortium si quoia prohibebat divortio facto aliam ducere , ut ex ad cohabitationem 1 immo in hoe easu specia-

pressito Ambrosus ni Mean, lib. 8. eap.r. ihi: liter maritus spoliatus non restituitur, ca . ex Γιπιιιιιs ergo vixorem, quasi Iure, 'e rei ne res ιonquestione, 'Atteris, de restitis' oti immo uxor,

292쪽

261 In Librum 1V. Decretalium,

debet in aliquo monasterIo, aut penes honestas Gamma detis o . unde lieet eoniugi in noeenti lamatronas, donec causa terminatur, de cap. Iure- hoc casu ad Religionem transte ; di si maritus ras. Quae autem dieatur nimia saevitia, non facile est, ad sacros Ordines ascenderer quod licet neget constit apud Interpretes, qui primo examinant. VillIob. in summa, I p. tra . s. Hercuti N.ntim s. an ex causa verberum divoi tium peti possit ab intelligendus est quando divortium non st in peri. uxore 3 Et negant ualdus 6 7LY7ς num I. Ro- petuum, ut plerumque contingit; sed ad tempus, lanus eo P. 2 . num. II. Tira quel. ad 12 eo s. donec coniux saevius odium di ponat; tunc enim tib. I.gus. I. num. ra. Assirmant Vranius in cap. non licet conjugi statum mutare: s vero divor-qώ--moLm,num 49.HIuraquγ.Alexae h. iis tium in perpetu iam factum si, etiamsi saevus re- auiam is. voLm. 4. Pro quibus saeit, quod haec spiscat, non potest revocare conjugem Religio. causa iusta erat repudii, iure civili attento, L com nem prosect m. Alia de divortio ob saevitiam d. rapvid. Sed verius distinguendum est, prosequuntur Zipaeus consuli, ud hane Diviam, aut enim ev giavi causa, di leuiter a aut ex levi re in ressons. I. Gr 1. Vela δέμνι. r. & de eodemeausa, & crudeliter uxor verberibus assicitur. divortio quoad thorum ex alii x causis agunt Sania Primo casu divortio locus non est, quia modica cher I b. t .ri matram. δι' tit. I ik9 19. Basilius castigatio maritis permissa est, I. s. s. vir . ad I. Pontius lib. s. de mistram. c. ra. Coninch. de sa-AqmL Unde Romanos eam disciplinam exer- cram. Hl'AL 33. 2 b. q. Layman Isb. I. simmae, cuisse, & eorum arbitrio uxores dclictorum poe- r, ME . Io. 3.F.cap .n m. io. Cassio Dalao ae gonsnas luisse, reserunt Halicarnasseus tit r. Cassio- dist. s. pMκῶ.g. e. 9.dorus visnarie .3 a. ibi: Retitiam querimo- Manet ergo, in lege gratiae non dari diuortium , .ni piadora itis constitem, maritati das rutione reis quoad vinculum matrimonii iam consummaii. E .nissed gui Late probant Fornerius tib. I. rer. quotid. Nec tunc obstat textus parum notus in rapa 34. cum cap.r. Bernegerus in exercit. ad Tacitum, q. io3. quast. r. vhi innocentius Papa ita seribiti cim Ορ -- Osualdus Lb. 1 3. Done . cap. v. littera N. Secun- m captavstate ursia mώδε ν 1eneretiar, Lud ea Λ- do veto casu cum nimia coercitio eulprannu- gium cum Regimis Arriamum commisisse regno , 'meretur, divortio loeus est. Valena uela d. con- mm, seu favore Domum revem fata,si hos atau,9

licet alapas date propter atrocitatem, quam in se tώm'. fonda mheris, priore fuersiae, me Acontinet haec castigatio. Alias veto causas saevi- tortio Uicta nialia p. Efo posse esse Mitimum. Ex tiae, ob quas matrimonium solvi possit, arbitrio pendo verba illa, Me d mortio υ tia; ex quibus do Iudi eis, qui pro qualitate personarum, & inge- ducitur, eiecta uxore ob divortium, sicere ea su niorum diversitate eas aestimare debet, relin- perstite aliud matrimonium contrahere. loli urquunt Covar. furis. Menochitis de inbur. d. cais quia iuxta sacros canones divortium quoad vis juras. n. 3. Vela disseri.t. Igitur iusta causa sae- culum admittitur. Pro cuius dissetillatis solutione vitiae intereedente, sive ex parte viri, sive ex parte diccndum est, ea verba, Me d tortio ej Da, rese- uxoris, divortium peti potest, di mulier impune renda esse ad casum, quo mali imonium nullum fugere valet a domo viri propria auctoritate, mo- declaratur , quia celebratum fuit in gradu con

do perieulum grave si, nee possit facile iudieem sanguinitatis, vel asinitatis, seu cum alio impe

adire. sanche 2 hb. . de m-ram. Hi t.18.ntim 3. dimento irritante; quo casu elim matrimonium iudex autem eausa cognita super saevitia, s inve- nullum declaretur, recte possunt coniuges adnerit eam levem esse, graveque perieulum vitae aliud trans re ; tune autem late seri di Vortium non adesse, quia vir discretus est, & emendatae dicitur, cum vere matrimonium nullum fuerit. iis, debet uxorem illi restituere cautione data, Glos ibi, et exso h ecta, quam sequitur Turris- aut iuramento securitatis praestito d. cap. ureras. cremata. Qua etiam solutione intelliocndi sunt

sancheg ubi supra, m.42. Si vero odio capitali textus in eap. querιmomam, ae Iure parron. cap. .vit persequatur uxorem. tunc divortium iacien- hoe m. in a. nil.

dum est, mulierque debet deponi apud honestas Hi, suppositis ratio praesentis assertionis du- 14. matronas , nec exponenda est periculo, eti m plex est : Prima, quia in eo. in qu quis pecca- na se

cautione securitatis a viro oblata, deap. sitier,ti, vit, puniri debet, cap. siqnis 43 Lq. i. eap. provi- tr. His argumento legis cogi, g. idem quaerit, L ita, M. II iam 44. de Hel . in 1. cap. sinat δε temporior .au Iriae . non enim cautio proposium malevo- eod.hb.cap. nul ,deforo compet. Unde eum uxor, tum mutat, s. nit. DIAL de s φα . ivit. Valenaue- quae in mortem mariti machinatur. peecet eo n-la sura, num. 38. Divortio facto maestus tenetur ira matrimonium, illud dissolvere intendens, praestare alimenta uxori. Surdus de almen . u. . merito eiusdem possessone, & alterius spe pri-

Is. debetque restituere dotem, arrhas, di bona, vatur, ut docet D. Thom. in audit. - 3. p. q. s. si quae fuerunt lucrata constante matrimonio, arr.2. Qua etiam ratione procedunt textus m cap. cap. I. a. de donat intere filios etiam alere, I mc inter festorti, Op. admouere 37. q. Σ. ubi cavetur,

sitium,C. de patria potest. COvar. Molina, & alii maritum occidentem uxorem spe conjugii ptiis apud Valen Euelam supra, num. U. & tandem ina. vari: quorum iurium sententia aequaliter proceisinus amittit Omne ius, quod in uxorem propter dii in uxore virium oecidente, ut docent Palu-

matrimoni uin habebat,ut similiter amittunt prom danus in A. A ME .M.q. .column.2. Sotod ME . ter immoderatam coercitionem . pater patriam 3 7. q. . art. i. Henrique a de matrim. hs. n. cap. a.

potestatem, dominus servi dominium; dominus nam si in praesenti textu propter conatum tan Iervi jus in vastillum, Letiganter I.sina . f. depigno- tum privatur uxor spe coniugii, multo magis rat. II. de osse 1uies . a c. in qu sus causiti eo- propter homicidium opere subsequutum. Unde lonι, p. t. s. domo, si de fetiri de ML Gntroveria audiendi non sunt Divester in s mmis,irabo Masas te docent capibuncus detur λώ, nam uec trιmonium num. 6. Specul. conivg. I. p. art. 144 Matienao

293쪽

x s. Disso L

eum in uxore. Similiter dicend im est, praesentem textum locum trabere in marito machinante in necem uxoris , cum eadem ratio militet, argumento legis i lud f. ad i. - ι . expresserunt autem PP. casum mυlieris machinantis, quia in-sdiae frequenter ponuntur ab udiore; clim enim naturi debiles sont, eap. form, vi v. . quod non possunt aperto marte aggred , insidiis . vencs.ciisque procurant. Facit Quintil. hb. s. Instu. tit. d. argum t. ibi : Pro eri latro eimiam farilius in Uνo, tenelliam an 'mina. illustrat Tiraquel. in 18.eonu b. κώm. 49. Secundae partis hujus textus, ubi docetur, maritum posse dimittere uxorem machinantem in eius necem, ratio provenit ex eo , quia nemo tenetur satisfacere ei,

qui obligatus est cum probabili vitae perieulo,

cap. oscia, de paenit.σramis late probant D.Tho mas a. a. quaest. χ9.art a. solus lib. . deIU. quassώι. COvarr an retia . Peccatum, r. p. a sem. 3. Gutierrer in praes e. quo se per totam. Unde casu quo alter ea coniugibus in alterius necem machinatur , datur magnum vitae periculum , clama elandestinii di domesticis fraudibus nemo se possit tueri , L data a . C. de donat. Ideo tune coniugi innocenti permittit ut divortio facto alium deserere. Nee obstat dubitandi ratio lupra expensa, cui ut satisfaciat Drapostus in pro mi, assirmat inhoe textu mulierem privari spe conjugii, non

tantum propter machanationem , verum etiam

propter homicidium sequutum , clim ipsa causam dedit: quae solutio lusineri minime potest; nam in hoe textu tantum de machinatione agitur, non sese ulla homiei dii mentio fit. Quare ea solutione omissi , verius dicendum est, maia chinationem uxoris in praesenti esse non suisse tantum internam, di mente retentam, sed potitis ad actus esternos executioni primo redactam, ut eonstat ex illis verbis , se ἀρ-eχdo; unde recte potuit uxor privari matrimonio praesentia de alterius spe et quia conatus . qui reducitur adactum proximum. N immediatam. aequali poena punitur, ae s dclictum esset pertietum, & consummatura , quale est homicidium , de quo in praesenti, L si qumson dicam , C. ae Epis. o ct risito 'm, ιeIO, C. aa leo. Corne . de siceariis, cap.

i. de homucia. an s. docent late Couar an Clament.

senum. Lori quaest. 92. Tiraque l. de poenis temis p. r. casti 8. alii resati a C e vallos in pνM . q,astis O . Unde facile solvitur argumentum ipsius dubitandi lationis , deductum ex cap. a. & toto titulo de eo qua Lxit an matrim. ubi varii casus referuntur, in quibus ob adulterium, machinationem in necem viri, seu fidem datam de futuro matrimonio. nascitur impedimentum dirimens i in praesenti autem de ei ditur diversus ea sus, videlicet cuin machinatio υvotis ad actum proximum pervenit, adeo Di maritus se defendendo insatantem oecideret ; ideo si viri patricidio sequino uxor privanda erat spe conjustii,

ita siniliter propter dictam machinationem adactum externum, te proximum deductam . eadem poena punienda est. Nee obstat alia dissetiutas deducta ex Le p. a. in ponis, cui ut sat s faciat Glossa in pris emi , ινλ M. Meri , assemat in hoe textu ideo maritum posse aliud matrimonium contrahete, quia homicidium ab co commissum non fuit voluntarium . sed necessarium , causa defensonis , quod impune committitur, I. - - f. de justitiis O Aree dicemus infra in ea 3. de hamatiae qua solutio sustineti non potest, quia ex ea sequeretur absurdum, videlicet, quods homieidium hoe voluntatium fuisset, privaretur maritus spe coniugii, contra textum an cap.

a. hoc ritia . Nee Gliata savent ista verba. δε δε- fendori ; nam omisit opinione Praeposti hk, asserentis in praesenti reponendam esse dictionem

maxime, verius dicendum est , argumentum 4 contrario sensu deduci non posse, cum sequitur absurdum, argumento textus, ubi notant D D. in 1. i. f. de oese ο e m. Quare verius responden dum est, textum in a. cap. a. specialiter procedere in homicidio presbyteri, ex quo resultat im pedimentum. 'ucid impedit. eis non di mat ma trimonium, ut docent Glossa Uc , an deo. Σ. i. rba asqvies , quam sequuntur Navatri an MA

CAPUT II. Alex. III. a) Archiepiseopo.QtIaesiuit a nobis tua staternitas, utrum mulier pro latrocinio, aut quolibet alio crimine a viro suo debeat separari, & alii nubere: & de viro simili modo quae itionem proposuisti, & uirum pro quolibet flagitio possit a conjuge dividi. S aliam

sibi legitim E matrimonio copulare. Nos itaque taliter duximus respondendum. quod mulier pro furto, vel alio crimine viri sui, nisi ipse eam ad maleficia sua trahere nitatur, & fidei suae religionem corrumpere velit, non debct ab ea Dparari , nec alii aliqua ratione copulari. Verum s coniugem suam ad sh) maleficium se) traxerit, mulier a viro recedere poterit, & separari, ita quod ei alii nubere non licebit, quia licet separentur, tamen semper Conjuges erunt. In viris quoque praesentis sententiae

forma servetur. N o T in praesenti, nee in e . quasilit, is ms ubi, nisallor, extat alia pars huius Deetatalis, exprimia. sc Rehiuisio. J Ita etiam legitur in prima tut eui Arehiepiscopo rescribat Alexander. αλ eolle etione, ses hisentia. cap. a. sed nee Post Concilium autem Laletan. p. so. p. 22.

294쪽

1g In Librum IV. Decretalium.

ubi reperitur textus hie , tantum legitur, Idem eidem, Sin capite antecedenti habetur, E som γnsiensi. Unde non improbabiliter ὀiei potest. Alexandrum in praesenti eidem Praelato rescribere. b m ad errorem traxerat male*eium J Habetur in L cap. 21. cincit. Lisser. de Ad Uritii tu mesese iam, in hac sexta collectione: sed etsi maleficii nomen si generale, tamen consuetudine loquendi , pro magno, R improbissimo facinore, ubi contra si dem , ae religionem

peccatur, accipitur, cap. 4. 16.q s. i. s. 7. C. de maloris: ut in earum commentario notavit Aliaberietis Gentilis: &ita in praesenti, pro adulterio spirituali, cum vir peecat contra fidem, di religionem ea tholicam , de trahere inten/it contu gem ad eundem errorem, accipiendus textus hic,

contra communiter repetentes.

eo Trux rat.J Hine deducitur, non susscere ad separationem sciendam , quod conjux incidat in haeresim, sed desideratur ut talis haereticus inducat, trahere que intendat coniugem ad haeresim: quo principio admisso, nulla datur differentia quoad c metum divortii, de quo agimus, inter et imen haeresis, S alia delicta; quia etiam quando eoniux inducit coniugem ad patranda alia delicta, sepuant ut conjuges, ut insta dicemus. sed respondendum est huic dissicultati, quod in aliis eriminibus requiritur actus postivus, nemope ut coniux alterum positive inducat ad illa eti-mina perpetranda ; de se procedit praesens textus. At vero in crimine haeresa talis aetus pos-tivus non requiritur ad hoe ut possit feri separatio, quia eo ipso, quod est haereticus, suo malo exemplo alterum praesumptive trahit ad infidelitatem, N ita datur magnum periculum, quia haeress est erimen admodum contagiosum, praeseristim respe tu domestic rum, argumento capitis Fescisnda, acl. q. 3. Et ita sensus hujus textus est, quod nullo erimine unius conjugis potuit fieri separatio matrimonii, nis con ux per actum postiuum alium inducat ad illa cramina perpetranda : propter crimen tamen haeresa potest seri separatio, quamvis postiτὸ alterum ad haresim non inducat, quia praesumptive, attenta natura

talis criminis , eum inducit Ae trahit ad illud

elimen.

COMMENTARIUM.

TX hoc textu iuxta supra traditam interpreta , . isti, siquens deducitur assertio : ciliates'. . propter adierim crimen non separamur, nisi stiri-rών. t ster fornicentis ; in itine eis etiam separaris durae vinciatim. Probant eam textus an cap. com

s. sed pro dubitandi ratione in praesentem asserisIm num tionem ita insurgo. Iuxta doctrinam Christi Domini relatam a D. Matthaeo ea s. I9. non licet turna adimittere uxorem, nis ob eausam fornicationis: serv. ita quod recepta illa eausa regula negativa concipienda si, ut docet Pontifex in cap. 2. H eonis jug. lepros. ergo nec ob haeresin , aut aliud pee-eatum grave , etiamsi ad illud intendat eoniux coniugem pertrahere , licet uxorem dimittere.

Et si diea, , in haeres committi adulterium spia rituale, obstat, quod in quolibet peccato sornieat O spiritualis committitur .cap. adoleDiraia 28. i. igitur aut propter quodlibet peccatum mortale matrimonium dissolvi potest, aut propter haeresin dirimi nequit. Augetur hae dissicultas ex cap. quam o, hoe risui. ubi expresse probatur, propter haeresim alterius conjugum non disset,i matrimonium. , Qua dubitandi ratione non obstante, vera est praten dc cilio , quae cum triplicem contineat ,.ω partem, triplici nititur ratione. Prima pars, in vi qua cavetur, coniuges propter alterius crimen separandos non esse, ea fulcitur ratione; nam sob quodlibet peccatum divortium seri posset,

num.3. quod limitatur , s maritus sit latrociniis

deditus, quia tunc ne receptatrix videatur, ut talisque icneatur, ex L .f. de receptatombm potest tune uxor securitati suae consulendo maritum deserere: docent Balbialis supγa,ntim.χα Sylvcster tib proxime. Ex Consantini constitutione relata in Li.C Theodo e reptidis, repudium pei mittebatur ob tria crimina in viro , videlicet si homicida, maleficus, aut sepulchrorum violat

esset in uxore, si adultera, si malefica, s incantatrix esset; quam exponit di illustrat Gothoste-dus ibι. Secundae partis hujus decisonis, ubi aD seritur, propter haeresim, in quam lapsus est alter ex eo niligibua, scii ἡ divoitium seri, rati provenit ex eo, nam s cum adest vitae periculum alterius coniugis, divortium licite fit, ex traditis superiori commentario ; mulio maiori ratione seri debet propter animae perieulum, cap. si habeti in D 24. q.3. docet Barb. d.2 p ntim. Q. Accedit, nam Haeretici omnino sunt fugiendi, quia cum illis communicans suspectus redditur de haeris; ideoque illis purgatio canonica indicenda

est, ut docent Sarmiento lib. I.ser c . p. I. n. lo. Castro M. I. de hoerici punis. cap.2. Si mancas dec rhalicis, cap.M. Unde sanctus Leo Papa m epist.ώθ. ita aiebat: Hos ergo, de quitas agimus, rari. quam eten Am mori erum furte, ab eoram colloquiu, si increpari a nolis eorrga notaerant, ab

Anete: quantam scut seraptum est,s-oserpit rurcancer. Unde constat consuetudinem, de familiaritatem cum haereticis ese fugiendam , quia

malorum consortia saepe honorum mores corrumpunt, cap. spe maloriam,28. q. . laeterum comjux sdelis potest etiam abite propria auctoritatea coniuge lapso in haresm, quia sola desertio fidei praebet causam sufficientem divortici, cap. Pellia, hoe tiruti. Tertia ratio, quare videlicet propter hxtesm non fiat separatio matrimonii quoad vinculum, provenit ex eo , quia apud Catholicos nulla ex causa matrimonii coli summati divortium potest seri quoad viue ulum, ut proba

Nee obstat dubitandi ratio supra adducta; 7.

295쪽

Dilpistia nam potius verum est, ultra ea sum Arnieationis spiritualis fornicatio est liceat eb periculum petpermissu in esse divortium ex aliis causs, ut pro- versonis ex mutua communione. Nec tandem havi si pra in eisp. i. Nee contrarium probatur obstat textus in L cap. quanior nam loquitur in ea loco D. Matthaei; nam ibi tantum agitur de eo Innocentius de matrimonio infidelium, quod is , -- α a. dissolvi potest quoad vinculum,quando unus ex divortio absoluto ex is, S natura sua ad vitam coniugum duraturo ; ita ut per unicum actum adulterii uxor remiserit totum ius quod in maritum habebat, adeo ut eam, quantumcumque emendatam, ipse admittere non teneatur, ut dicemus in cap. s tir, de adulterils,non tamen exinde sequitur . non posse dati alias ea usas , ob quas sat diuortium temporale, hoe est, ut duret per illud tempua, quo praedicta causa durauerit. Unde licet propter lepram, sat vitiam, furorem , aut smilein ea uiam , matrimonium dissolvatur quoad thorum seu eo habitationem ; respiscente

tamen ,aut sano marito, matrimonium instaura

tur. An idem proeedat eo eati,quo ob haeresim separatur matrimonium , A ea abiurata lapsus Ecclesiae reconcilietur, disputant C Ovarr. de mΛ- iram. a. p. cap. V. s. 3. Castro ae justa haeretis.

a 8. Nee obstat.quod dieebamus,in quolibet peccato lethali dati fornicationem spiritualem. Nam respondeo nomen fornicationis in sgnificatione litterati non nis carnali turpitudini convenire caetera vero peccata in magis remota signiscatione, per metaphoram scilicet, appellantur spirituales fornuationes,ob quae non licet matriamonium separare, licet ob haeresim, qua proprie conjugibus convertitur ad fidem, S alter noti vult cohabitare absque contumi lia Creatoris; quia tunc etiam quoad vinculum discitvitur matrimonium, cap.gia demus, vi δυην ριιs,uba plura Bathoa. sed supra traditis aperte obstat rex ius in e T. Ris convers. ιυλι prout illum transcripsimus x ponituν

seeunda collectione, in illi, verbis j Id. si Δ,

Christiam n guratio brevΛLAre paganiam. ex ea libos procre re, chroiana in appνιόν - δεμ νισι riliata O, Iamin asse M Archid iaco MINI adserundis nuptias eon lavit, dis osse cepat exus: non enim tuetur nobisHωod rur marum redrae ad ianitatem ecclesiasticam, ciem a secumcis d/bear rectaere. Ex quibus Aeducitur, quod per haeresin coniugis , seu lapsum in infidelita . tem, dissolvit ut matrimonium quoad vinctilum, adeo ut possi uxor catholica aliud matrimonium inite. Proculus dissicultatis solutione dicendum est. Colestinum Ili. in eo textu eam sententiam tenuisse. non illam diisniendo ut summus Pontifex, sed ut privatus Ecesesae Doctor e quare ea omissa contrarium decrevit Innocentius in cap. qmnto, hoc titulo, ubi notabimus.

CAPUT III. Idem Ambian. Episcopo.

Porro de Comite Pontini. qui filiam Bern. de Sancto Valerico absque iudicio h)

Ecclesiae dimisit propterea, quia eam cognatam fuisse defunctae uxoris proponit, haec tua prudentia cognoscat, quod si etiam parentela esset publica, & notoria, absque judicio Ecclesiae ah ea imn potuit separati r quare ipsum ad cam rccipiendam districte compellas, & s eam redipere noluerit, eum & sit perinductam vinculo ex communicationis astringas: si qui autem apparuerint, qui matrimonium ipsum legitime velint & possint c) impetrare, causam audias , & eam sine debito decidas. d) Praeterea de Ugone de calceio , qui filiam Alclini cognatam suam duxit uxorem hoc publicum est, & manifestum, nec apparet aliquis,qui matrimonium velit impetere, id tibi respondemus, quod non e) apparentibus accusator bus,& paren- teli manifesta & publica exissente, quod credibile non est, nisi essent con brini in primo, vel in secundo gradu, ecclesiasticae auctoritatis interest matrimonia illa gravitate adhibita dissolvere,quae illicite noscuntur contracta.

α lectione,e.3. de additur pars eapitis quoad Sedem,ut cognoscamus, in praesenti reserri partem textus meis'. quoad &dem, cie frigid. ad quam Decretalem etiam spectam textus in p. ad haec, de Arimis, Op.rane de regialiar. de integra extat post Concit. Lateran. p. so. c. 28. ω as. De Am-hian. dioeces egi in es. unici de Herae. peregr.

b) Dd ei. Hel M.' sententia videlicet Episeopi, qui olim in similibus estiss eum eonflio sui Capituli sententiam proserebat, . Disopiu

Heraeorum suorum. Quod iudicium Episcopale

dieόtur in I. s. C. vi Episeop. and Conventus sa-eerdotalis,& sanctum iudicium, in I. 43. C. Theodos is Episci incuric notarunt Cironius is is

tutam qua matrimonia accusa/e,insne, Cellotius d Eecus Hierarch. lib. q. cap. 42.

betur.

d) Prat/re .J Verba quae sequuntur extant in

sc Apparensibus actustor. 3.Irnn d sine legἱ- j. timo accusatore non est aliquis puniendus,e. i. de ac lat. p. de manifestis 16. I. l. ilhciras, j. de ULeιο Prasu. ergo si in praesenti non aderant accusatores, qui matrimonium hoe impeterent, judexecties asticus sententiam divortii proserre non poterat, praeeipue cum iudex non debeat imparatiri osseium suum ad privatam utilitatem, parte non petente , Ig. 4. f. hoc a rem, O A mna

296쪽

,66 In Libi uiri IV.

ire potest tamen illud interponere quoties publica versatur utilitas, I. congruis, s dele. Prasiae vel ipsius iudicis audio litas, . . uos prolabet, 1. deposui. vel quando agitur de peceato vitando, cino stivi Indusis, c. exceptionem, de excepi. sed

respondendum est, quod cum in praesenti casu magnum immineret periculum incestus, e Ist te rin, ὰρ νε At.θοι potuit Episcopus ex causa consanguinitatis dissolvere matrimonium de sal toeontractum,nullo intercedente aecusatore; peristinet enim ad ossicium iudieis ee Aesiasti ei, etiam inviti, coniugibus dirimere matrimonia invalide celebrata c. sicut, e. tu a,ri 'ons sicut & .alida

maxime procedit in Epis opis, qui eurare debent ratione Osse ii pastoralis purgare suam dioecesim

ceatis, A criminibus, e. i. ubi probavi in of ιο-iain. c. quaister, de are sit. Trident.171 34 e. 4. Accedit, nam notorietas delicti gerit vicem aecusatoris a. e. O mamfesta. Nec novum est, in notoriis ordinem iudiciarium non servare, c. quo-miam. deflus pro A e. ad 'tιι accusar. c. cum DRomana, g. yrrier ea, .e appritis.

COMMENTARIUM.

T X prasenti textu talis communiter deducti

km, vers ipse quoque, qui filia sint legit. illustrant

. sed pro dubitandi ratione in praesentem asseris

iv.f-- tionem se insurgo i Si coniux ob consanguini. ιμνεὸν astatem dimiserit alterum e iugem, de coniux m. lictu, petierit restitutionem. ut spoliatus,Oπο- naturque exceptio eo sanguinitatis in eontinenti

probanda, lenegatur restitutio,e istieri l . de reisint. δοι quo modo discrimen agnoscendo inter iudieium possessorium, de petitorium,ecim ponunt

Primatii nostri textus m c. I. deor . cogmt cum c. ex conquesitione, da restit. 'Miae. Sed notorium probatione non indiget e. evadentia e accusat. c.

δ m festa u. . . Igitur sit tantum oblatio pro. bationis eonsanguinitatis in continenti facta impedit testitutionem uxoris spoliatae, multo magis notorietas ipsus impedimenti impediet restitu ticinem in praesenti casu. Augetur haee dubitandi ratio ex c. inquisitioni 44. de sentent. ex m. ubi docet ut, quod si eoniux sciat pro certo impediamentum matrimonii inter eum, Ze alium coniugem adesse,non debet reddere debitum,immo etsi ad id cogatur ab Ecclesia, excommunieationem patienter sustinere debeti igitur de eum notorium est impedimentum,ille potest proprii auctoritate uxorem dimittere. Augetur etiam hae dissi cultas ex cide alia, infra,hoc titia. ubi docetur, bhaeresim .inquam lapsus est maritus, posse uxorem illum propria auctoritate dimittere: igitur de ob notoriam consanguinitatem in gradu irritanti; squidem ob eam matrimonium quoad vinculum dissoluitur, seu nullum fuisse declaratur; propter haeresm veto, tantum quoad thorum. Tandum facit textus in ciequenti, ubi eonjugi petenti re-

Decretalium

stitutionem coniugis , obstat exceptIo notorii adulterii. Immo ae in c. dxit Dominus, Itiq. I. asseritur quod ubi eumque est sornicatio vel tornicationi; suspicio. ibere uxor dimittitur, quod adverbium tibere. Omnem superioris licentiam excludit iuxta textum, iuncta Glossi, inbo Lisere, m c. diadiam, de sepiatiue. igitur smiliter ob notoriam consanguinitate in licet propria auctoritate dimittere uxorem ut incestus vitetur. Qui disseultate ita sule ita non obstante .vera s. est praesens deciso, euius rationem a si gnat Gloc Thais αν si lili, verbo Sepiarari, S ine. inal. de autiti. ex eo, amquia divortium poena est, sed poena imponi non 'in potest nisi pet iudicem,e. site, de congnitas, I. in hocmq. a. ergo propria auctoritate non potesteonjux divortium ficere Glossam sequuntur Joannes Andreas,3t Hostiens, his, speculii in Conius. I p. art. i. n. I Verum haee ratio praesenti decisioni non convenit; squidem in ea non agitur de separatione ex causa adulterit,ut is d. yiax hoc sed ex eausa consanguinitatis,in qua cum matrimonium validum non sit, sed tantum de factoeontrahatur, separatio, qua sit ab Ecesesia, non est poena, nec proprium divortium, sed tantum

declaratio nullitatis matrimonii,ut docci Accursius verbo ravortium, in L qtiod δενι- , 1. H cin daci . causa .ata. Quare ea ratione omissa Panor. mitanus in praesentio. a. O 8. illam assignat, scilicet quod plura dicuntur notoria, quae vere non sunt,e. consu sti l . de appetiat. de non debet taniatum sacrainentum rescindi ex sola opinione co iugum credentium adesse impedimentum not rium, tibi vetὸ non adest. c aeteriim haec rati sustineri non valet, quia etsi in hoc casu vere notorium isset impedimentum .nullo modo permitteretur marito uxorem dimittere absque judicio Ecclesiae, ex praesenti textu. Unde verior ratio ect, in specie huius textus non posse maritum absque

judieio Eeclesiae uxorem dimittere , etiamsi parentela sit notoria; quia nemo potest in sua eausa ius sibi dicere, . i. C. vii nemo invia caussit si quis

in Iansum, C. unde vi. Quare s propria auctoritate maritus uxorem dimiseest, uxorque restitutionem petat,non obstante exceptione cons inguinitatis, ante omnia redintegrandum est matrimonium, ex vulgari principio, Spolatu/ ante omnιa est reinrviedum, de quo in c. in istieris, p. eo uerente, de re At. δοι

Nee obstat dissicultas supra adducta, nam ve- 'rum est, restitutionein conjugi spoliato denegati α -- quando consanguinitatis ekceptio in eonti nenti ins --,

probatur,ne habitare cogatur eum aperto incestus periculo quod facilius proe edit s consangui

sie licet ob notoriam consanguinitatem non possit coniux di inittere conjugem, quod principaliter inhoe textu deciditur, de probatur ratione proxime adducta, tamen 6 notoria sit eonsanguinitarii usie coniugi petenti restitutionem alterius conjugis opponitur exceptio notoriae parentelae, de tu e impeditur restitutio. Nec contrarium doce tur in hoc textu,nam in eius speeie consanguinitas non erat notoria, quia tantum maritus asscrebat, uxorem fuisse cognatam prioris uxoris de functae: quo casu assimat Pontifex,non potuisse maritum uxorem dimittere . de aliam superinducere, etiamsi assinitas illa esset notoria ; de ita ante Omnia virum esse restituendum uxori: non tamen negavit Alexander, quod si esset agnitas notoria, impediretur matrimonium. Nec obstat

augmentum ipsius dissicultaris . deductum ex

.. cap.

297쪽

Tit. XIX. cle Divortiis. 16

d e . iaquisitioni: eui respondendum c si, quod quotiescumque impedimentum matri mouit est

notorulin, potest conjux, immo tenetur, propria

auctoritate absque iudicio Ecclesiae thori separatione in facere,ut ita vitetur peccatum, d. c. mqώψὰιons: docet Covari an q. p. c. 7. g. 2. At vero

non potest facere separationem, quia in ea non datur ita proximum peccati periculum, sed expectandum est Ecclesiae iudicium: de qua separa tione recte accipit praesentem textum Cardinat, illa, opposit a. Nec obstat textus in deap. λιlla, hoerit,i. Nam respondeo,eius decisionem specialiter procedere , quando alter ex conjugibus lapsus est in haeresim, quo casu licitu in est Catholico propria auctoritate ab ea discedere, propter

grave perversonis periculum, si Ecclesiae iudicium expectetur, quae ratio cessat in praesenti textu, ut considerat Abbas his, notanti I. 8. Nee obstat textus in cineqtirati,pro cuius con- ει -δε- eisiatione cum h e textu vatia adduxerunt Coris

tum mosequenti, procedere in separatione matri. monii propria auctoritate facta. ob adulterium publicum; quo easu licere assirmant communiter Doctores.s adulterium ita sit notorium,ut nulla possit tergiversatione celari, propria auctoritate quoad e habitationem ab adultera divertere ;ideoque asserere Pontificem eo easu restitutionem

non esse faciendam, eum ex confessione adulterantis notorietas adulterii daretur; quorum solutio firmati videtur ex c. Agathos 27. q. i. c. iuxit Dom n/M, 31. q. i. c. ex parae s. desponsas. in illis

verbis: Quia a Iur nemini iti et uxorem suum sinemianifesta causas ira ianu d, itere. Ex quibus deducitur a eontrario sensu, quod ubi adulterium

est notorium innocenti licet propria auctoritate divertere. Facit etiam pro hae solutione textus in c. de beneditio s. sa. q. i. tibi pelagius Pontifex decidit, maritum non esse cogendum recipere uxorem,quae ab ipso recessit.& adulterium eo in is milit. Ergo quia ob notorium adulterium licet innocenti divertere. Quain doctrinam tuentur Innocentius in c. ι ursi i , 4. n. i. de sentent. excommiame. de ibi Holliensis in initia, Joannes

Andreas n. s. mers ob id ergo, Sylvester ius,m

controv. cap. io. Coi ratius tib a. miscet cap. r. qui

discriminis rationem, quare Oh notorium impedimentum consanguinitatis non lieet propria au, ctoritate dimittere ueorem. Ob notorium vero adulterium liceat, ex eo reddunt; quia cum omnis res, per quascumque causas nascitur, per easdem disblvi debeat c. omnis 4. a. 7. q. r. I. nabilisp. dere . um S matrimonium auctoritate Eccultae steelebratum , eius auct titate est dissolvendum , eis parentela sit notolia r at vero in casu adulterii,cum matrimonium non dissolvatur, sed tan. tum coniuges separentur quoad cohabitationem,

ideo absque iudiei Ecclesiae potest innocens sontem deserere, praecipuὰ quia fraugenti sdem s-des non est servanda, c. ue forma id. aa. q. D p. D. D. Coneta l. in Decretal. Iom. IV frustra s. de reg.δειν. lib. s. I. eum propon , C. dei, nou. Unde cum adulter fidem si angat, quae semp)r tu estin ipso matrimonio, cap. omne I .a7. qua l. a. ob adulterium notorium innocenti propria auctoritate licet a noeente divertere, ut docti Thomas Saticber hλ ao. de mas ν m. da put. 12. num se. Sed haec solutio a pelle refellitur, quia verius est, non posse maritum sine iudicio Ecclesia dimittere uxorem, etiam ob nototium adulterium, ut doeuit Glossam . ex piarre, ver .

quam approbarunt D. Thoinas m 4. o. d. arri

Pro qua sententia facit ea potissima ratio ; nam divortium poena est adulterii, quae nisi per iudicem imponi non potest, cap. sine, j. in hac, 32. quaest. 2. in causa autem propria nemo ius sbi dicit, i. unac. C. ne etiars in sua costar ergo malitus non potest propria auctoritate uxorem dimittere. Prosuquitur Mcnochitia H recuper. rem. I. mero II8. Qua Opinione retenta noti obstant textus pro contraria sententia adducti, nam ad verbium tibere, quo utitur textus in rica' dixitD- m, aliquando importat tutis solennitatem, nec eam excludit,l. si quavido, C. λ m tu ιos, c. a. de rescri'. unde dum in eo textu, & in ae cap. ex parte, di similibus, docetur, liherε, S licite uxorem adulteram dimitti a marito, id accipiendum est iudicio Ecclesiae,post iud cis sentititiam. Nec obstat textus an u. cap. Pliai hos, quia favore religionis receptum est, ut siceat innocenti di

nulla adultera religionem ingredi, non tamen inde infertur,cxtra cam causam licere adulteram

proprii auctoritate deserere. Quare omissa praedicta solutione diserimen Aconstituendum est euinJoanne Andrea,& Culac. Oὰν in praesenti, Sancheg nbs supra, inter ea ceptioncs τὸν ret. notoradi consanguilinatis,seu adulterii,quae erant pro Da. notae tempore quo coniux deseruit coniugem;& inter exceptionem notorii adulterii post uesti

tionem, seu divolti uni comi sit, Dum exceptio,

quae sam competebat teinpote spolia conjugis restitutionem non impedit, quo casu procedit prasens textus. Contrarium vel o observatur in exceptione notorii adulterii, post spolium admins, quo easu exaudiendus est textus ιn e sequeriti. Di ieriminis ratio ex eo provenit, nain coniux, qui publicum adultellum commilat poli spoliuin, videtur renunciare suri, quod habebat repet indiconiugem ; siquidem ipso improbo sitio fatetur

se indignum maritalis cohabitationis, qua ctiam ex lege divina eo casu distbciatiir,c. 39. Marahas: cum autem adulterium ante spolium . seu deser tionem admisium cst , restituito ante omnia est facienda, quia ut supra probavi, non licet conjugi innocenti propria auctoritate adulterum deserere. Noe obitabit si di eas , quod in cap. s quem ι, non potest praesumi renunciatio juris i petendi confugem, cum mulier instati ter peteret viii iestitutionem; de ira non videtur renunciasse

aetio ira, qua in Iulianter intendit. N am i e spondeo,

quod licet in ea specie uesor virum in iuuicio veris

his repeteret, attamen facto ipso, hoc commisto adulterio, eadem restitutione se iiiii ignain reddit, re aliud verbis, aliud facio icitaturo otide et lain virum repetens, credatur privilegio risit tutionis renunciate, quia cum verbo contraria

sunt factis, plus factis voluntariis, de permanen tibus, quam uerbis voluntatem declaramus, Op. cam M. de constu.

298쪽

In Librii in IV. Decretalium

Κgnificasti nobis, quod quidam miles in provincia tua, uxore sua sne judicio Ee-

ι clesae dimissia , pro eo quod suggestum sibi fuerat ipsam incestum cum quodam consanguineo suo commisse, vinculo propter hoc fuit excommunicationis adstriactus. Verum mulier ipsa non continuit, sed sobolem de alio viro suscepit: nec miniis postulat suo viro restitui, a Iserens se ab ipso injuste dimissam, & eundem virum adulterandi materiam sibi th) dedisse. Unde quia nos consulere voluisti,utrum mulier ipsa debeat viro restitui, & vir ad ejus receptionem compellit staternitati tuae pratentibus litteris respondemus.quod si manifestum est, mulierem ipsam adulterium commili sth ad eam recipiendam praefatus vir cogi c) non debet,nis constaret ipsum cum alia adulterium d) commisisse.

L a TDem. 'Ita etiam legitur in prima collectio Ines. Heluia . cap. 4. post Conci l. vero Laister. p. g. cap. g . habetur Cretensi Disopo ; sed recte emendatur in margine, Trecens , de qua dioecesi egi ines.ε. de conbiavit &eam inseriptio

nein retinendam e se notavit Antonius August. in notu aci hune textum.

' audiretur : sed hoc non procedit cum causa remota est, ut in capite praesenti fuerat,quae mattiato obiici non potest, . ex litteris Doc ritui. Nec

potest dici, eommissiam suisse adulterium eulpa mariti, cum causa minime fuerit ad id ordinata, . non omne ιδ. F desinu Iiser. l. is qm 43 st ri .M. o. docent Cumanus conss. 37 . Decius, di alii relati a Lata .n si quis a tiberis, s. si quas, Mam. No. F. de liber. in nos. Menochius tib. Leon sit. It. num. 3. qui etiam resolvit, non exculati mulierem ab adulterio , si dicat propter samem illud perpetrasse, argumento legis palam, V. de

mnia si restituendus, cap. fines. 9e orium eo nit. cap. hIrerin, cap. conquereme, de resti . θοι quo

modo in praesenti specie petenti testitutionein obstat exceptio, qtiae respicit iudicium proprietati, λ Cui disseultati communiter respondetur, in praesenti casu restitutionem impediti quia uxori opposita fuit a vito exceptio notorii adulterii,

quae essentiae, & naturae matrimonii repugnat, p. quem orim,deIuressur. probaui in cap. iana . is condi. appositi de qua exceptione constitit per patiis confessionem, cuin ipsa uxor confessa fuisset adulterium perpetrasse, marito praehente causam,ut ex littera eonstat; ex qua confessione notorium iudiciale resultat, Op. ctim otim, deris & ita denegatur restitutio in praesenti, ex re gula quae habet, quod spoliato petenti restitutio.

nem obstat notorius proprietatis defectus, ut an p. aci decim.υ, de restit. 'ol. 5b. s. c. constituι vis, ε. quonsam, dotiispresb. Ita docuerunt Covarr. a. p. de masr.e 7. 6 Menochius remed. I. νε- e per m. II . sed veram huius textus interpretationem adduxi proximo commentario.

d. ad s. ubi hanc partem exponemus.

Ex litteris tuis accepimus, quod lator praesentium V v. nomine Olim de tua dice ces quandam duxit, videlicet Luciam in uxorem, qui maligno spiritu instigante paucis temporibus fuerunt concordes. Proponebat ei iam idem Uv. quod illam per violentiam sbi illatam etiam metu mediante duxisset. Tu vero una cum Capitulo tuo cum tam minis, quam admonitionibus inter eos saepe pacem reformare studeres , & eos temere segregatos pariter reconciliari coegisses, tandem vir uxo rem tuam super crimine fornicationis in iure convenit. Post longas vero inducia s& admonitiones diligenter factas, ut ab hujusmodi litigatione cessarent, cum ad hoc ulterius flecti non possent, & vir etiam eam de crimine iterum fornicationis expressius appellaret, ipsa nescimus quo ducta spiritu, coepit publice confiteri, quod cum vir ei negaret in debitis,& necessariis providere, crimen compulsa est incurrere memoratum Cumque diligentius a te fuisset admonita, ne ad suggestionem alicujus, vel iniquum consilium illud tam turpe contra se proponeret, ipsa eadem manifestius asserebat. Sane convocato sb) Capitulo tuo, S aliis viris discretis, cum ex corum consilio utrique privatim continentiam firmiter iniunxeris obseruandam, ita quod cane viverent invicem segregati, & er relatione quorundam perceperis, quod aliam

299쪽

Tit. XIX. de Divortiis. 1

memoratus Uv. intenderet ducere in uxorem, licet ipsum ne hoc sacere aliquatenus attentaret, monueris diligenter , ipse nihilominus extra civitatem furtim eum alia sponsalia & nuptias temere celebravit. Vertim cum factum inquirere laborares, ut secundum illud procederes, supradictus . rei seriem, prout factum fuerat, explicans, ct exponens, ad audientiam nostram dicitur appellasse. Unde f. t. per Α. s. m. quatisa res ita processit,praetaxatum virum a p. rem . ad legitimam uxorem per excommunicationis sententiam redire compellas.R injuncta ei poenitentia de commisso adulterio cum secunda, maritali assectione ab ipso facias pertractati.

lectiones s lita .ri et ris'. desponse. s. nullibi tamen eYprimitur cui rescribat Pontifex. b) C ιιulo im, iam viri. ἁ scretis. Quia in his negotiis arduis Episcopus eum consito Uanonicorum , immo & Clericorum sententiam proserte debet, ut probavi supra ιn cap. porro, isti Diuo. Ecclesia.

COMMENTARIUM

3. latum est, propter adulterium matrimoni. um dissolvi quoad thorum , & cohabitationem,eap. sim asti, c. ga dem , hoe titia. c. expiari des Q. e. tua, de pro rar. e. si vir.e. inteia λι--,c. nisi. in adulteriis ; quod etiam in adulterio a viro perpetrato procedit, c. idololatria 3. 28. q. r. c. si quis uxorem Φ. a. q. r. e. prae it 3 a. . s. c. inae. Od q. c. Apostolus s. 3a. q. 7. probant fluminus M. i. de murram. c. e. sunt autem, Didaeus peter in I. a. iv. is. As. 8. Balbosa in Hicino uti matrim. a. p. n. 3. Maeedo M. 4. doetitiam Petri, de matrim. 55. q. E. 6. Valenruel GL 344.per totum. Ratio est , nam coniux etiis per adulterium frangat bonum sdei, e. omnea . q. 1. e. I. 32. q. s. recte potest in noeena illum

dimittere . nam stangenti fidem fides frangatur eidem,s.s instituta aris de μοδα testam. I. cum proponis, C. de pactu, e. parvemt 3. δε virejur. o. si insitaetis a8. q. a. f. si nomeris, 1 pro socio. D.

Thomasis 4. L 3. 33. quast. I. art. I. &solus eis. q. art. I. non tamen quoad vineulum dissolvi eo ea se matrimonium late probavi m e. 6. ConciLIM Iibis. ubi exposui diis item laeum D. Matthaei, etsi noviter eontra tum defendat, caute semperlegendus Arniseus laeuare conniab. e. py I. . sunt

tamen aliqui ea sus, in quibus propter adulterium nee quoad thorum diVortium fieri potest. Ρ imus est, s uxor vim passa si, cum tesstere non possit sae gravi periculo mortis, aut infamiae, tvim passam, C. adiet. Iul. de aduh. quo modo in

telliguntur textus su e. revera, c. sta tamen Ιχ. q.

r. Secundus est, s ambo conjuges adulterium commiserint, c. signis in, Melitiati Tertius si vis

patiatur uxorem adulterari, ridis et unem, de eo Ρι cognovit eo anguineam, . ro, L cam mviraer, Asiati matrim. ubi eam rationem assgnat Scaevola r cur improbat maritus mονα, quos ipse ante

torrupit, vel postea prolamit. Quatitis, si post

adulterium uYor reconciliata est marito suo sponte,& eertiorata de adulterio,e.si qms,cap. dalenedicto, cap. quod autem 3a. q. r. Quintus casus est, si uYor per ignorantiam cum alio viro con- euhuerit, credens se a marito suo eognosci, e. in tam 34. r. vel putans maritum absentem mor

tuum esse, eum alio matrimonium contrahat. c.

cum per besticam 34 q. t. Tandem s post diuor.

tium innocens adulterium commiserit, redinte-sratur matrimonium, ex prissenti levtu: N non1olum haee redintegratio si iudicis osscio, ut male ea istimavit Glossa in e. ApostoLs 3 a. q. I. verum etiam actione ad id uxori competente, ut docent Butrius inprasmi,n. rs. Coon. in o. r. c. I. g. s. n. 3. tegorius Loptet in I. 8. rit. a. piari. 4. Ratio

est, quia quamvis post divortium factum ex causa adulterii eohabitatio quoad mutua servitia separata sit, c. δ t 'Somirim 3 a. q. I. non tamen est

sublata quoad bonum fidei, cum boe semper duret, cum duret matrimonii vinculum : ae per consequens negari non potest.maritum per subsequens adulterium uxori iniuriam irrogasse. ob quam illi competit aetio ad redintegrandum matrimonium. Nec obstat textus in c. factum, de rei ur. I . s. iuneta lege nec non, 1. de itinere. Nam principium illius textus procedit quotiens nulla adest iusta eausa ad retractandam di,ortii sententiam, secus vero si legitima causa intervmniat quia tunc potest sententia divortii retracta.

ri, c. a. de puri vulgara, Ladmonendi, V. de Iure-Dr. I. I. C. de re Iudae.

CAPUT VI. U Vrbanus III. Florentino Episcopo.

DE illa vero, quae viro labente in haeresim, ipsius consortium declinavit, utrum

revertente illo ad catholicam unitatem, ad redintegrandum matrimonium si cogenda r videtur nobis, quod si mulier ab eo, ea dumtaxat intentione discessit, ut lapsus in haeres m tardio pariter, & confusione affectus, se ab errore suo converteret, ei cum reversus fuerit, reddenda est, quae etiamsi reverti noluerit, compellatur. Si

vero iudicio Ecclesiae ab eo sine spe matrimonii redintegrandi recessit, ad recipiendum illum nullatenus dicimus compellendam. D. D. Cotuas. in Deetabl. T.M. II et a No E.

300쪽

In Librum IV. Decretalium

vi collemone, us hse ritui. eap. s. ubi ad ditur pars capitis Iulerin,in cognoscatur, in praesenti referri partem textus in cap. 3. δε conjK. D-pros cujus tertia pars extat in cap. de uxore, de sepiaturas.

ΙΝtereatholieum ti haereticum non licite eonia

trahitur matrimonium, P. cave'. 23. quast. I. Synodus Laodic. ea . 3I. ibir Non oportet eum omnι burerico matνιmonium contrahere. Agathense cap. 67. Carthag. 3. cam ii. synodus 6.in Trulloean. s; Concit. Chalcedon. eo. II. Sol organus tom. I. de Iure Indiar. lib.3. p. .n. 7.suarea contra Reg. Anglia,lib. I. cap. 4. n. 9. Transmiera depolrg. q. 17. Ara uici ἐθώt. i t. q. morati, per rotam. Se rarius in opus. de mistram. υτhoceum haeret. cap. I. Sancher M. .ae murram. δ'ut a. Basilius iarai pendaal Ge murrim es. I. Gutierre et eoaetriae λ

ρ. Io probavi late in can. is. Conciti nuber. Et spoli quam orthodoxi matrimonium celebraverint, alter e ruin in haeres m prolabatur, matri monium dissolvitur, pinon solum,cap. Mololatraia 28.quaest. r. p. nae de conver conjug. probavi su- pri in cap. a. ut e ntingit in adulterio corporali,

eui finitimum est spirituale,quod propriὸ in haeres eonsideratur, cum sit commixtioni animorum contraria, bonoque pictis, quod in edueatione stiorum ad verum Dei e ultum eonsistit, Obvians: quare cum ex iure naturali di divino, quo proprio periculo consulere haereticum vi tando praeeipitur, conjugi s deli faculta, divortii temporalis videatur concessa, usque dum liaer tieus res piscat, Ecclesa in poenam haeresis permist sdeli in perpetuum dissolvere quoad thOxum coniugium. Unde dubitatur an s propter haeresim unius coniugis alter diseesserit propria auetoritate quod facere potest, ut probavi suprasn cap. porro, vel iudicio Ecesesae; s postea res piseat haeretieus, Eeelesiaeque reconcilietur, utrum innocens teneatur eum reeipere, redintegrandumque si matrimonium p Et Urbanus III. in praesen ι,Ccaedestinus in cap. I. de conversis fluet. censuerunt, judicio taesesae matrimonium obhaeresim separatum , non esse redintegrandum; secus vero si propria auctoritate eonjux discesse rit, qui tenetur recipere reeone; liatum. Inno centius il l. in eap. seqvienti, decisa quaestione, quando seeat coniugi Catholico ad secundas nuptias transire , alio in infidelitate relicto, aut renuente cohabitare sne contumelia Creatoris, in eas ce textus ait: Per hanc etiam restonsionem illa solvitiar quastis, via quaeritur,utrum ad eΗm, qua vel ab haeres, tes in Velitate remertitur ι qui permanserat in Ue redire Eatur. Sed ego clarinis rem sententiam optabam, elim tantum Pontifexegisset de divortio quoad vinculum , non vero quoad thorum. Gregorius 1X. in cap. sina da conversco ui expresse docet, licere coniugi in- noeenti invito haeretico, etiam post reconciliationem religionem ingredi. Pro quorum tutium conciliatione varia adduxerunt Ahulensis in eap. s. Matthas,oo. Castro deIusta hinet. punit. lib.

ientia dicendum est, eonjugi innocenti propria auctoritate discedenti licere ad religionem transeire ob specialem religionis favorem d. c.'al. de

Miners conjug. si autem velit in saculo remanere, etiam conjuge reeonciliato, non est audiendus, immo tenetur recipere reconciliatum,cum divortium hoe non si perpetuum, ut in easti adulterii carnalis; sed temporale, donee revertatur haereticus ad fidem,quam negavit. Sed si auctoritate Ecclesiae divortium iactum est ob haeresna alterius ex eonjugibus , etiam post ejus reconciliationem non tenetur innocens illum accipere, ut

late probant Hurtado sura, sub rest. a. alter Hurtado deside,dis . 6. se T. s. sAb se F. s. n. Ol. quia Ecclesa in poenam tam immanis delicti potuit divortium perpetuum saluere, ut ipse prωbar. Quo modo accipiendus est Urbanus in praesenti, Ac Alfontis nosserint. r. ni. ro. pari. 4. Et

licet regulariter divortium sat ob haeresin, non assignata previa perpetui divortii,verius est teneri innocentem reeipere reconciliatum,ut doeentClos snalis in c. qtianto, hae titui. N in cap)inai. de converseonjug. Julius Clarus verbo Haeresis, n. s. solus in . distinE3. 39. q. unia. Et ex D. Thoma,ec aliis Bellarmin. tib. i. d. matrim. c. in Christincustomo riare fisso. Matienao in princap. tit. l .ub. I. recapit. etsi contrarium teneat Sire anchas vita thoia. tit. 4o. num. 36. Thomas Delbene p. i. deoscio I vis t. dAbstat. I M. fere 1.

Quanto magis novimus te in canonico jure peritum,tanto si amplius in Domino

commendamus quod in dubiis quaestionum articulis ad Ap Sed recurris,quae disponunte Domino cunctorum fidelium mater est,& magistra, ut opinio, quam in eis quondam habueras, dum alios canonici iuris peritiam edoceres. vel corrigatur per Sed. Ap. vel probetur. Sane tua nobis fraternitas suis litteris intimavit, quod altero coniugum ad haeresim transeunte, qui relinquitur, ad secunda vota transire desiderat,dc filios procreare ι quod utrum possit fieri de iure per easdem litteras nos duxisti consulendos. Nos igitur consultationi tuae de fiatium nostrorum lconsilio respondentcs, distinguimus, licet b) quidam praedecessores nostri sensiste aliter videantur, an ex duobus infidelibus alter ad fidem ea tholicam c) convertatur; vel ex duobus fidelibus alter labatur in hutesm, vel decidat in Gentilitatis errorem: si enim alter infide

SEARCH

MENU NAVIGATION