D. D. Emanuelis Gonzalez Tellez, in inclyta Salmanticensi Academia Collegii Maioris Conchensis alumni ... Commentaria perpetua in singulos textus quinque librorum Decretalium Gregorii 9. Tomus primus quintus. Complectens librum primum quintum, additi

발행: 1690년

분량: 370페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

301쪽

Tit. XIX. de Divortiis. III

infidelium eoniugum ad fidem catholicam convertatur, altero vel nullo modo, vel saltem sine blasphemia divini nominis, vel ut eum pertrahat ad d) mortale peccatum, ei cohabitare volente, qui relinquitur, ad secunda, si voluerit, vota transbit ι& in hoc casu intelligimus quod ait Apostolus, s infidelis discedit, di se edat: frater enim vel soror non est servituti subjectus in hujusmodi: & canonem etiam, in quo dicitur quod contumelia Creatoris solvit jus matrimonii circa eum,qui relinquitur. Si vero alter fidelium conjugum, vel labatur in haeres m, vel transeat ad Gentilitatis errorem, non credimus, quod in hoc casu is, qui relinquitur, vivente altero possit ad secundas nuptias se) convolare, lichi in hoc casu major appareat contumelia Creatoris: nam etsi matrimonium sit verum quod inter infideles existat, non est tamen ratum: inter fideles autem verum quidem, & ratum existit; quia sacramentum fidei, quod semel admissum nunquam amittitur, ratum efficit conjugii sacramentum, ut ipsum in conjugibus illo durante perduret. Nec obstat, quod a quibusdam sorsan objicitur, quod fidelis relictus non debeat jure suo sine culpa frivari. cum in multis casibus hoc contingat,ut si alter eoniugum incidatur. Per hane responsionem quorundam malitiae obviatur, qui in odium conjugum, vel quando sibi invicem displicerent, si eas possent in tali casu dimittere, smularent haeresim, ubi ab ipsa nubentibus conjugibus resilirent. Per hanc ipsam responsionem illa dissolvitur quaestio, qua quaeritur, utrum ad eum, qui ah haeres, vel infidelitate revertitur, is qui permansit in fide edite cogatur. Datum Lateran. Cal. Maji.

NOTAE.

λ lemone, vili hoe tvvii. p. t. ti in epistolis In ocentii editis a Sirleto, fol. 3o3. ex quo lege stro ita restituo litteram hujus textus. De Ferr Hensi diceces egi in cap. s. ri constuvit.

lectione legitur, pr Hensor noster, & Glossa ex. ponit Ceelestinum III. ne p. r. de conires in A. prout extat textus isse in secunda collectione. Cuiae. in praesenti interpretatur Urbanum III. cap. se istis. hae ra H.Sed utraque sententia ad mitti potest iuxta praesentem litteram e non autem Coelesinui, & Uibanus ex Cathedra dissi. niendo asseruerunt,catholicum ob haresim conis iugis non teneri cum eo eohahitare, immo cum alio nuptias celebrare posse; se. tantum ut DD. privati id asseruerunt , ut constat ex illis verbis Coelestini i Non enim vita tin nobis, ruia si prior

-araim redeat. Et Urbani in a. cap. - ista, ibi et Die m Ompellenὰum. Unde cum tanquam Doctores priisti id docuerint tempore , quo non

erat ab Eeeles a dissinitum, propter haeresim non sei; giψortium quoad . neulum, non potest di

ei eos errasse, ut nimis audentet dixit L astro I b. l. contrahereses, cap. 4. de ita Innocentius ab ea

rum recessi sententia in praesenti, I d ssinitum it per Tridenti sus χε de matram. Gn. y docuerunt, di ita contrarias has sententias Ceele stini Urbani, N innocentii exposuerunt Canus lib. s. de loci e p. 8. - Bellat minus Itb. 4. de

in c. 2.

vitur matrimonium quoad vinculum, . de ista, hoc tu. ubi probavi.

CAPUT VIII. idem U Tiberiad. Episcopo.

GAudemus in Domino,& in potentia virtutis ipsius: & Patri luminum, a quo est

omne datum optimum S otii ne donum perfectum iuberes gratiarum exsolvimus actiones, quod scut nobis tuis litteris intimasti, diebus istis novissimis, qui non vult mortem peccatoris, sed ut convertatur & vivat ut da Christianam fidem venirent, multorum paganorum cordibus inspiravit: & quoniam uxores acceperant b)in se-Cundo, vel tertio,vel ulteriori gradu sibi conjunctas,utrum se conjuncti debeant post conversionem suam insimul remanere, vel ab inuicem separari edoceri per scriptum Apostolicum postulasti.Super quo fraternitati tuae taliter respondemus quod cum sacramentum conjugii apud fideles cὶ de infideles existat, quemadmodum ostendit Apostolus dicens : Si PD stato iψά - solet tiae em. θ gae eonsentis sagitare eum eo ion inm dimittas e & in praemissis gradibus a paganis quoad eos licite sit contractum, qui constitutionibus ea nonicis non arctantur; quid enim ad nos, secundum eundem Apostolum de iis qui foris sunt, judicare in favorem praesertim Christianae Religionis, ac fidei, cujus perceptione per uxores se deseri timentes, viri possent

302쪽

a a In Librum lU. Decretalium,

facile revocari: fideles huiusmodi matrimonialiter copulati libere possunt,& licite remanere coniuncti, cum per sacramentum Baptismi non solvantur coniugia, sed crimina dimittantur. Et quoniam pagani circa plures sceminas insimul affectum dividunt coniugalem, utrim post conversonem omnes,vel quam ex omnibus reti nere valeant, non immerito dubitatur. Quia d vero tam Patriarchae, quam alii viri justi ante legem pariter, de post legem multas uxores simul habuisse leguntur, nec contrarium apparet in Evangelio, vel lege praeceptum , neque pagani subjiciuntur canonicis institutis post inventis, quemadmodum est praemissum, videtur quod de nunc juxta ritum suum licite contrahant cum diversis, quorum conjunctiones leagitimas unda sacri baptismatis non dissolvit: & ita Patriarcharum exemplo ad fidem Christi pagani conversi conjugiorum pluralitate gaudebunt. Verum absonum hoc videtur, & inimicum fidei christianae, cum ab initio una costa in unam foeminam sit conversa, & scriptura divina testetur, quod propter Le νHAqtiet homo patrem se matrem, o MLaeresis uxoristiae, se erant Lo in corne vinar non dixit tres,vel plures. sed Lor nec dixit, ara resis uxoristis, sed tixori. Unde Lamech, qui plures legitur habuisse uxores , reprehenditur in scripturis, eo quod primus reprobandam bigamiae speciem introduxit. Licet autem de his non quaeseris,uolentes tamen tam te,quam alios super his etiam reddere certiores, eo quod veritas praevaleat sal stati, sine dubitatione qualibet protestamur, quod nulli unquam licuerit insimul plures uxores ha here , nisi cui suit divina revelatione concessum i qui mos quandoque interdum etiam sis censetur: per quem sciat se)Jacob a mendacio, Israelitae a furto, Samson ab homicidio; sc & illi ab adulterio eaeusantur. Sane ha e iuridica sententia proha tur etiam testimonio veritatis in Evangelio testantis 'victimqtie dimiserit uxoremsiam. nisi os e sam fornieationis, ct istium Axerit, maeeHIών. Si ergo uxore dimissa, duci& alia de iure non potest, fortius etiam ipsa retenta: per quod evidenter apparer, pluralitatem in utroque sexu. cum non ad impari a judicentur, circa matrimonium reprobandam. Qui vero o secundum ritum suum legitimam repudiavit uxorem, cum tale repudium veritas in Evangelio reprobaverit, nunquam ea vivente licite poterit aliam, etiam ad fidem Christi conversus habere, nisi post conversionem ipsus illa renuat habitare cum ipso . aut etiam si consentiat, non tamen absque contumelia Creatoris, vel ut eum pertrahat ad mortale peccatum : in quo casu, restitutionem petenti,quamvis de justa spoliatione constaret, restitutio negaretur; quia secundum Apostolum, frater, aut soror non est in huiusmodi subjectus servituti. Quod si conversum ad fidem & illa conversa sequatur, antequam propter causas praedictas legitimam ille ducat uxorem, eam recipere compellitur. Et quamvis secundum Evangelicam veritatem,qui duxerit dimisiam , moechatur; non tamen dimissor poterit obiicere fornicationem dimisse , pro eo quod nupserit alii post repudium, nisi alias fuerit fornicata.

'IMγiadis. Ita etiam legitur in tertia eolia

I lectione, hoc tis. ωρ. 2. edi qua textum

hunc restituo,& in captistidemias, at frusinu Ie-itimi , ubi extat alia pars, ut ibi notavi.

b) Gerundis. J Non idem deerevit de primo

transversali gradu Innocentius, quia eonsultus de eo non fuerat, non quia gradus ille i jure naturalist prohibitus,ut iam notavi in cap. de eonsam gmn. O D. & docet Diana p. 8. triavi. i. resol. 68.

nam apud sdeles est sacramentum, apud ins/eles est matrImon;um tantum ratum, ut exposui an e . de ι detitas, de consutiin. sex ubi huius partis eommentarium dedi.

d) sima ι γο J Hane secundam partem de 4.

tem exposit an cap. a. hoc iuvit & perdoctam re

lectionem ad hune teditum seripsit Balboa,pluraque de conjugiis ins delium congestit Frago daretim. Christ. ResAb. p. 3. di 'ut. χχ. per tot.

CAPUT FINALE.

00 Idem L n. Episcopo, es' eis, qui cum ipso sunt ratribus.

DEus qui Ecclesiam suam. &e. Et infra Quia vero in matrimoniis contrahendis dispar cst ritus Livon. de novo ad fidem catholicam conversorum a nostro,cum in consanguinitate, vel amnitate distinctionem canonieam non attendant,& relictas iratrum indistincte sibi consueuerint eo putare: ne propter hoc a bono proposito retra hantur,cum nec quidam eorum voluerint credere, nisi relictas fratrum eos b) pateremini retinere, nec vos eos nisi tales dimitterent,recipere volueritis ad baptisma: propter

303쪽

Tit. XIX. de Divortiis. aps

novitatem, vel infirmitatem gentis eiusdem concedimus, ut matrimoniis contractis cum relictis fratrum utantur: si tamen fratribus decede ntibus sine prole, ut semen defuncti, iuxta sc) legem Mosaicam suscitarent, cum talibus contraxerunt, ne tales sibi de caetero postquam ad suem venerint, copulcntur, prohibentes, sanctae mem. Beati d)Gregorii papae praedecellaris nostri vestigiis adhaerentes,ne populus Livon. a bono,quod coepit austeriora nactuendo recedat,ut in te quarta,& ulterius generatione matrimonium contrahant,donec in fide plenius solidentur,cum eis auctoritate Ap. dispensamus non ea intentione concedentes hoc ipsis, ut postquam firma radice in fide fuerint solidati talibus conjungantur; nam secundum H Apostoli verbum dicentis: Lae dedi mosi, potum,non escam ; illis modo, non posteris temporibus tenenda concessimus, ne quod abiit, exuratur bonum, quod adhuc infirma est radice plantarum; sed firmetur potius, & usque ad persectionem fideliter conservetur. Cum autem sacramentum conjugii g apud fideles & infideles existat, quemadmodum Apostolus protestatur: D quis, inquiens, ire in aeum sasuis uxorem, o me consensit m sitare eiam eo, non istam dimittate & a paganis, qui constitutionibus canonicis non arctantur quid enim ad nos secundum eundem Apostolum,de iis qui foris sunt judi. care in secundo, & tertio gradu, quoad eos licite contrahatur, in favorem Christianae Religionis,& fidei, a cujus perceptione per uxores se deseri timentes, viri postulat facile revocati, fideles in hoc gradu in infidelitate sibi matrimonialiter copulati libere possunt, & facile remanere conjuncti,cum tur coniugia, sed crimina dimittantur.

a)T Irin J Ita etiam legitur in tertia eolle-

1 ctione, μὴ hoc Ia H. Oo Anal de in cap. Deus, de vita Ohunest . clerici ubi extat prior pars huius Decretalis, & in Op. Dem,de parnu. O remig. ubi extat posterior pars. Cuin enim Livonienses temporibus Urbani tertii ad sdem eatholi- eam abiecto paganismo converti coepissent ope

geburgens si nec non Bertoidi Abbatis Lubeeensis ut reserunt Arnondus I b. 7. Op. 8.c Baronius anno rigo. Mantique tom. 4. annal. 6 sterc. nnona cap. I. Cujacm d. cap Dem. de uua Ohonest cIerti. euius conversionis mentio fit ιn cap. a. in , de pingis. ω lar. Consultus fuit innocentius variis in dubiis in ea regione emergenti. hus ratione novat praedicationis. propter veternosos Li.oniensium mores. Quibus respondet Innocentius in presenti Decretali S m d. e. Devi. b) Pateremini re imo. Quas ante in ipsa infidelitate acceperant i unde non sunt audiendi pa risius conse l. 68.M. 4. num. 273. Salii, quos rcfert Barbosa in pratori, dum praesentem textum accipiunt de matrimoniis contractis a Livoniensiabus post Baptismum,quo tempore cum iuxta sacros eanones illa celebrare deberent, ideo indi gebant pissenti Innocentii l Il. dispensatione, ut cum uxoribus relictis a fratribus defunctis, & a se ductis cohabitare possint: nani haec sententia aperte refellitur ex verbis relatis, di ex illis, matrimonιis conrνiactis, ubi expresse agitur de matrimoniis celebratis in ipsa ins delitate ; & ex pthini ut ex illis,ne laici siti de eatera postquam ad idem venerint, opulentών. Gregorius enim in favorem Livoniensium triplicem dispensationem coneedit in hoe textu. Prima, ut qui in ipsa ins- delitate eum relictis fratrum ad suseitandum eo

rum semen nuptias contraxerant post baptismum eas uxores retineant. secunda ut etiam post baptismum possint in quarto gradu copulati. Tertia, ut qui in infidelitate in secundo, seu tertio gradu coniuncti erant, etiam post baptismum

easdem uxores retineant.

per sacramentum baptismi non dissolvan c) 74xia let m assoleam. J Relatam 2s.

DeuIeron. ubi viro, qui semen satris suscitari renuebat,defuncti uxor coram iudicibus illi etiam invito calceum solvebat i di in ejus saetem conia spuebat, eam inurens ei notam, ut ipsus domus, Discalceati doinus vocaretur: cuius ritus memineruntJosephus tib. . antiquit. p. snat. D. Cyprianus tis. a. adversm Dduos,cap. ix in illis ver

qui 'onsis futurias esset. Illustrat Sel denus ad Diageb Hebruorum, cap. 34. Et rationem hujus discalceationis docte assignat Ramiter de Prado in

Ameconiarcso, cap. a. s. quae lex caetemonialis erat,& mysterium continebat, nempe ut in nomine primogeniti eo laservaretur familia, de in primogenitura Christi nunquam interitura fguis. caretur. D. μ usust in Levit. q. 6i. & sic continebat exceptionem de dispensationem praecepti de non revelanda turpitudine uxoris fratris, relatam cap. 18. Lem vers. 16. Non tamen in praesenti Gregorius permittit Livoniensbus nuptiis iam contractis cum relictis fratrum vii, iuxta legem

Moyss, quia lex illa possit hodie suscitari, cum

esset caeremonialis,& per consequens post mortem Christi morti sera,iuxta traditam eap. trans

lato, de ranstii. sed tantum ad vitandum scanda. lum, & ne illi populi retraherentur a susceptione fidei; quia matrimoniis juxta consuetudines

suas eontractis non sinebantur uti.

d) B. Gregorii. J Magni videlicet, qui eonsultus ab Augustino Angliae Apostolo, de Anglis, qui

per ignorantiam nuptias illicitas contraxerunt, responsis . scribiti m in gradia prolabato con-J Eti non sepiarentur, aut commvinione Mesesiaia primentiar. Quod respontum cum aliis ipsus Cregorii extat tib. D. Qio M. & repetitur ab Eg-berto Eboracensi Archiepiscopo, cap. Iῖ .

e) ἁ νιι. J Qui gradus etiam post Concit.

Latera n. celebratum temporibus innoeentii liI. relictus suit iusta veterem prohibitionem , μ' non a bet,cie consanguis. . alon.

modo,

304쪽

27 . In Librum lU. Decretalium,

modo, ut probavi in eap. de inficietibus , de conia Iangam. O. . ubi hane textus partem illustravi.

COMMENTARIUM.

stant. Priorem partem assertionis probant textus,n can. 6 i. Concit. Id ber. ibi: Si qωι, post obi m bras suae sororem utis duxerit, O ipsa fiserit D

Sacramentas reconcitiara oportet , alia ramen, ut si

forte nitatem recuperaverat, matrimonio se io, ad pinnulentium admittatur. Concit. Agathense sub Symmacho eari 6i. Epaunense sub Symmacho cian. 3o. Moguntin. r. cap. sc. Si quia uxorem

perita frater thorum defunm fratris asererit, nee se quasquam amise uxoru sorori audeat sociare rq od si sererint, iustri one ecclesiast ea feriantur. Pari sense i. cim. 4. Gregorius II in ConcilioRomano I. On. 3. I quis fratris uxorem duxerit in eo tigium, anathema sit. Zacharias Papa epist. 7.- 'pinum, cap. aa. Egbertus Eboracensis Archiepiscopus meaeterpris, can. I 18. ibi: perstes fraιὸν thorum defuncti fratris non asendat, Domino dicenter Erunt duom carne una: rego uxor

fratris tia, soror tua est. Basilius Caesar. epist. Isν. Concit. Romanum sub Zacharia anno Christi 43. celebratum,can. s. Parisiense sub Joanne Ii Lean. . cui ansam dedit Clotarius Rex Franeorum, qui matrimonium contraxit cum duabus sororibus, ut referunt Barcinius, & Severinus Binius innesi, ad ipsum e onem: Concit. Turon. a. On. aa. editum S celebratum ad puniendam esseaena iam libidinem Catiberii Regis Franeorum,qui Met ostendam sororem uxoris suae primae MarcOhisae duxit : eq. eoisset sta3 3s. q. a. Carnoten-ss epist. 24. l. s. penuit. O Ah. c. deinceris nut. i. a. c. Thou eod. tit. faciunt leges Aleinanorum iit. ΑΟ. q. s. Ba jubar. tit. s. Francorum tis. 3. 'tu . t t. q. misigoth. I. I. tit. 3. tib. 3. Secunda pars probatur auctoritate D. Gregorii ἀνsons. . & variis ea si bus, & exemplis, in quibus legitur,summum Pontiscem dispensisse, ut quis e- cessive cum duabus sororibus contraheret maia trimonium,ut secerunt Mattinus U. teste sancto

Vs. & Clemens VII. in casibus telatis a Diana p. 8. tracf. i. resol. 68. & Urbanus Vlls. dispensavit nostris temporibus eum pernobili Comite de Graiat, pro cuius dispensitionis impetratione peris doctam edidit consultationem Magnus Praecep . tot lilii stris . D. Plane istus Ramos. illustrant ultra congestos a Balbosa his, Mantique .e ius ferentιιs uir Asil, fora, q. q.fol. 173.Petrus Gregor.

Sed in praesentem assertionem pro dubitandi gratione ita insurgo: Vel matrimonium cum dua bus sororibus, seu cum duobus fratribus est pro- ιμν ιν Mahibitum a iure naturali, vel tantum a iure ecese orat si ast leo, sed neutro casu potest defendi praesens Gregorii constitutio: ergo. prohatur minor. si a iure naturali tale eonjugium prohibitum est, non potest Pontifer dispensare, ex gravi etiam,& magna causa, cum in his quae sunt iuris naturali, Pontifex dispensare non valeat. cap. contra eap.6nt a . q. a. probavi in cap. 6. de consuetuimo affin. igitur eum Livoniensibus noviter ad s-dem conversis dispensari non poterat, ut matri moniis nullis a iure naturae uterentur. Si autem tantum est improbatum a iure positivo, nulla

Livonienses indigebant dispensatione ; siquidem

insdeles matrimonium eontrahentes in ipsa in-sdelitate in gradibus tantum per sacros canones probibitis, post baptismum uti possunt his matrimoniis, cum ea valide contraherent, quia adhue legibus Ecesosidi non tenebantur,ut proba vi in cap. de an id hias, de eonsantiara . ct assim Igitur in prasenti casu Livonienses non indigebant nova dispensatione ut matrimoniis validis uterentur. Augetur haee dubitandi ratio eae sacto

sancti Κiliani Apostoli Franciae Orientalis , qui

eum ad fidem Catholi eam perdueeret Gobertum Dueem illius provineiae, post baptismum solicite curavit, ut dimitteret Gelianam, quae prius fuerat uxor statris Goberti: ipsa furore accensa Sanctum ultimo supplieici assci iussit,ut referunt Trithemius Id Surius laudati a Baronio in muris

sancto ano. Quod ἁiuortium sanctus Κilianus Goberto non praedicaret. si licite posset post baptismum retinete uxorem statris defuncti, quam adhue in ipsa Gentilitate acceperat. Qua dubitandi ratione non obstante. vera est mpraesens assertio, pro cuius expositi ne sciendum D. 1 .LIest, quaestionem de nuptiis cum uxore fratris tum mamortui vel sorore uxoris praedefunctae,in omni

bus Academiis Europae, ab omni genete littera ιη'

torum in ea uti Henrici VIII. Regis Angliae, qui

duxerat uxorem relictam statris, valde disceptatam suisse, in qua nec quidem Catholici Scriptores consenserunt ; N Novatotes nostri iaculi ut in hac parte aliquid detrahant potestati , &usui Ecclesiae, acriter defendunt . in hoc ptimo gradu amnitatis lineae obliqum matrimonium jure naturali,& divino esse prohibitum. Expendunt hujus sententiae assertores prina o , quod

soror uxoris mariti, soror maliti ereditur , di cognata,e. quos Mutem l . q. r. csane i4. 3s. q. r. c. porνo 36. q. 3 D. Basl. an epist. - Diodorti m h fisci cuius vetha dedi in eis . cli. Concii. Ioser. igitur quemadmodum cum sorore prohibctur matrimonium a iure naturali, j. Ibeνtisti. 8. Iuni AL uti. g. de risu nut. pluribus relatis docuerunt

305쪽

Tit. XIX. de Divortiis. an

na raef. q. resol. 4 . Leoriardus COqueus mum deductum ex eap. as. Deuter. ubi necessitas

indD. Aviast. M. is. de civit. Dei. eap. 16. Cuiae. imponitur statri viri desuncti,qui de eessi sine li-Ab. 36.qq. Papin m i j a Iteritim v. f. de is h. beris, ad sustitandrum semen fratris, ejus dereli- ita di cum uetore fratris. Secundo quia s tale ma- ctam in uxorem acet pere, quod non ita lege veterierimonium non esset prohibitum iure naturali, statueretur s in hoe primo gradu matrimonium non recte DJoannes argueret i& increparet Heia esset prohibitum jure naturali. Similiter cap. i8. rodem Tetrarcham Galilaeae, hominem dumae, Letu. V ip. pro hi hetur marit in pellicatu ha tim. a legi hus Hebraicis solitium, eo quod acet- bere sororem propriae uxoris ea viva ibi e Soroperet in uxorem Herodiadem uxorem fratris sui rem uxoris hisa in pellitasum illaia non accipidi nec Philippi,ut refert Matthas ciap. 1 Lucae cap. s. rete abis tώγ. vid nem ejuου adhuc ea livense. Ubi Matres cap. 3. licet quaestio, nee levis si, ut te- communiter Expositores,quos sequuntur Loti- ert D. August. d. pacies veribus, Ac sci. O M. nus ιbi, Bellat m. tom. a. eonινου fib. I. ae matrimis an Levit. an cum Herodes aecepitHerodiadem in cap.r . vers. 9. ρνεbastir, Arcadius inmineora. E

uxorem. viveret Philippus eius frater, necne, cremorient.O Orci b. . cap. I . admittunt prae- eum iam tune deeesisse docuerint D. Chrysosto- mortua uxore licitum esse matrimonium cuin mus in Mat h.tim hamia. a . Tertus. a resus eius sororer igitur quia non est tale matrimoni-MAFcionem eap. 13. Isidorus Pelusota hk4. epist. uin nullum a jure naturae. seeundo quia variae

96. Igitur quia matrimonium in hoe gradu pro- sunt seges,tam saeculares, quam eeclesiastieae, inhibitum est a iure naturali. Similia etiam coniv- quibus Me matrimonium, aut eum duobus fragii reprehensones, seu potius detestationes factas tribus prohibetur, non improbatur, vel nullum tegimus apud Iudaeos, Gentiles, di Catholicos. declaratur antea contractum. Ex civilibus, ut in I. Ex primis enim Josephus ob. 27. aniiquιρ es. Aia r. 3. ct 4. C. Theodosii Mi vi incestis nut. ubi de

ramo, I rigesippus de exciaeo Herosom. tib. a. catero probi hetur contrahi hcit matrimonium,3c p. a. graviter notant Archelaum Tetrarcham de sacto eontractum, tanquam incestuosum pu- Iudaeae, eo quod Glaphitam fratris sui Alexan- nitur: unde deducimr, inter contrahentes incedri uxorem in conjugem acciperet ea verha ad- stum a iure gentium prohibitum non committi.dendo i Et Iadem fecit, quia hommoda GHqιa, iuxta legem ultimam s. aeriria pr.quod expres nec vavoνum legι υ a tintra sunt,nec morsuoriam se dotetur ιι. ig. Rasi . lat. 4. N apud Harinenop. moluntat, .. Ex seeundis Dionysus Halicarn inpremptuar. tis. q. tit. 6. deince nut. his vertis. 4. antiq-. reprehendit Tarquinium Super- bur Nefaria septis sum, qtia inter asendemGhum, septimuin Romanorum Regem, eo quod contνahuntiar: at in proh bararam n mero sum, eum Tullia uesciti, suae defunctae sorore connubi. qtia ex transverso, o ex die itine contrahuntur. um iniret, his verbis: Durans mirioaam oongam Et in I. I. tis. s. ιι. 3. Igiam nosigoth. & M. 3. ιιι.. ororis thalamum,ex pacto nefarso primus ac fo- 3. dum prohibetur matrimonium cum vidua Datis inaurans in hane Arbem morem impium, tris, vel sorore uxoris, adjicitur:Nis de sicentia

piad .mnes Graeca. simul OBarbaras mirantisimiai Regis illu3 contra2etit, qui solebat in gradibus abismisabia m. De Catholicis idem tradunt Gre- prohibitis dispensare, ut notaui in cap. qu a, degorius Turon. tib. . Lyor.Francoram, p. ct s. consanguin. Cras . N in legibus Longobard. MLqui valde reprehendit matrimonium contractum a. rit. s. cap 3. dum matrimonium cum duobus a Clotarici Rege francorum cum sorore uxoris sororibus contractum illicitum deelaratur, nulla praede functoer N ob. q. cap. 26. refert sanctum alia ratio a iiicitur, nis quia eationes se habent: Germanum Episcopum Parisensem excommu- ergo quia iure naturali tales nuptiae non sunt

dieasse Cati herium Regem Calliae situm dicti prohibitae Ex saetis eanonibus dum in canone 6LClotarii, eo quod sororem uxoris sui Merosen - Cranci l. illiber. matrimonium eum duabus soro-dae in uxorem acceperat,euius matrimonii causa ribus prohibetur, tantum poenitentia illud eon aditum fuisse eano nem ii. Concit. Turon. Σ. iam trahentibus injungitur, & in Concit. Agathensi. supti notavi.Tandem expendunt pro hae senten- ean.-spaun. sub Symmacho ean. 3 . Aurel. 4.tia dictam legis veteris sanctionem relatam in eo. can. et . Turon. Eran χχ. dum matrim Oulum hoc

18. Leotiri, vers. I6. in illis verbis 1 Turpiliadnem prohibetur, adjicitur: Quia in prasenti tempore

fratris tui es3. Et eap. ro. Is qui duxreat uxoνem non sim s. Et in Concit. Aurel. 3. sub Vigil. fratris fiat.Quae verba de uxore fratris jam desun- ean. Io. etiam adjicitur quia his,qui per ignorancti Meipienda esse,iam docuit 8lbetieus Gentilis tiam laps sunt. subvenitur, dic. Quae ignorantia Ab. s. de nut. cap. 9 Ergo quia in primo gradu non excusaret ab incestu , s ille tute gentium lineae obliquae matrimonium prohibitum est. committeretur, L si adiaterium ι8 quare,ss. Max Adhuc tamen defendenda est contraria senten- Lyis . de aduh. l. a. C. de imi vocana. cap.gaud Uis,. . tia,videlicet nec naturali iure,nec lege gratiae ma- - .ae divorti cap. flagitia 3r. LV. I. Alt. tar. 6.partis.-ti, iis trimonium in hoc primo gradu lineae transversa - η. Faciunt textus praesens,& Gregorius Magnus orabasin. lis prohibitum esse: quam sententiam tenuerunt ab In noeentio III. in eo expensis. ubi Gregorius Gorr. 2. 'ἀmatram. cap. 6. I u. Layman Ab Anglis,NInnocentius Livoniensibus indulseruiu, I.summis,tras λη cap. a 2. sanchea de matrimib. ut matrimoniis contractis cum sororibus uxo-

γδίφ. 6s n. ai. Rebellus de obluas. Iustit. p. a. rum desun clarum titi possent; quod neutiquam ιι. y q. s. n. ix. post Sylvestrum N alios Morius permitterent,s smiles nuptiae irrita essent a jure

de matrameolum I. num. 13. Duarenus adii so- naturali. Tandem facit usus diversarum gentium, Al. matrim. tit de nupt. cap. 3. Cuiae. tib. 8. Obs nec barbararum, apud quas matrimonium cum

arbν. niam. 4s Farinaci an praxa. q. 14s. num. Ita. tum suit Primo enim in provincia Chanaan nup-Ne annus Pistor. ias . II r. num. 98 Joannes tiae cum viduis fratrum recepidi fuerunt, ut pr

Baptista Caesar confit. Aures ado'. 39. Pro quo- bant Abuletis an cap. it. Ruth. Nicolaus Serarius

306쪽

2 6 In Librum IV. Decretalium,

ιvim,eap. 4. q. T. poli Caietanum & alios Bene dictus Peterius is Genesim cap. a. di put. q. luxta quam consuetudinem legimus Genesis e. 38 vers. 7. quod eum mortuus esset Gor primogenitus filius

Iuda sine soboleJuda Onanem secundogenitum iussa ingredi ad Thamar telactam viduam,& suscitare semen fratris sui. Et Deiploum, unum exsilii, Priami, duxisse uxorem Helenam viduam Paridis sui fratris. stixerunt virgil. lib. 6. . neid. ubi notavit Servius Higinus fiab. a 4 O. Helenum quoque Hectoris fratrem post mortem Diribi Andromaehen ipsius Hectoris viduam in uxorem duxisse, etiam tradit Pausanias tib. a. Aliae ingerunt diversa ruin gentium exempla Tiraquei. in L . eonnub. tias. r. n. 3s. Baldoinua ad nove iussu. pag. 69. & nos an P. Gn. 61. Conc LIlser. Apud Ronianos etiam hoe in gradu primis temporibus probibitum non fuisse matrimonium, constat ex iuribus in eodem canone eo n-

gestis,& ex Apuleio apolog. a. ubi reseruPudentillam tabulas nuptiales secisse cum viri mortui fratre. Et tandem Imperator Honorius Stilieonit duas siliax in matrimonio habuit, Mariam scilicet,& Thermaciam, vel Ermanciam, ut vocat Iornandes in ebron. de rebus Getieis r infestet tamen eventu ; nam ex neutra liberos sustepit,testibus Zonara rom.3- I. Marcellino Comite in chron. Paulo Diacono tib. is ad Eiatrop. Iuleto in notis ad monem, πιθ. 248. Constantinum tamen. Nejus filium Constantem, & Constantium simile

matrimonium cum uxore statris desuncti probi huisse,constat ex L 1. C. Theoris de incestis nut. ante quae tempora in Republica Romana non reperiebatur similis prohibitio. Nee contrarium probat Gajus hLLIn M.tu. 4. . 8. in illis verbis r

lieri obm eo ungi fratribus permittitur. Cum constet Gaium Jureeonsultum floruisse ante di ctam constitutione mi si quidem attigit Divi Hadriani tempora,& vixit usque ad tempora Antonii Caraealtae, . I. in princip. . de reias δώω l. n per

tur verba ijla neutiquam Gaii J C. esse, sed potius interposita ab Aniano Alarici Regis Gothorum Cancellario, ut in d can. ει. cincia. Illiber. notavi, ubi etiam exposui legem I . c. δε nuriis. 9, Qua sententia retenta non obstant fundamen-R I' η' ta contratia . Non primum, nam stricte Ec pro-

prae Irater mariti non eli uxoris ejus trater, cum

..H. ia non ab eodem stipite descendant,nee eadem sans M.tim. guinis linea iungantur ; sed uix di interpretative dicuntur fratres per assinitatem. quo modo sunt accipiendat auctoritates ibi adducitae , & docuit Sancher Io. . de matrina. disp. 7s. n. 12. Nec et jam si admitteremus loco fratrum haberi , ideo matrimonium iure naturali inter eos prohibet tur, ut de veris fratribus probavi in ciap. s. de com Dumn. in. Nee obstat secundum fundamentum deductum ex facto D. Joannis, dum increpavit Herodem eo quod in uxorem aceeperat uxorem fratris sui Philippi. Cui facile responde. tui admissa sententia eorum, qui docuerunt, adhue superstite Philippo Herodem accepisse ejus uxorem,ut censuerunt ex sanctis Datribus Hieronymus & Thom. in eap. q. Asaιιh ι, Bedat in p. s. D. Murri r ex Seriptoribus Ecelesias iei, Josephus lib. 18. amiquiti cap. 9 AEgesippus lib. a. de exeid. Herosolymis. eap. is. ub; de sancto Joanne ita ait r Non serum eram quasi prauacatis

ιρ s. Eusebius Pamphil. tib. i. h. Dr. Miles cap. II. iuxta versonem Joannis Christoph. ibi: Idam Heroa adem deo Gro suo acihiae superstiti iade.

admissa sententia corum , qui docuerunt Philippum iam tune deeessisse, juste tamen S. Ioannes Herodem increpavit,eo quod acciperet uxorem fratri, sui defuncti, quia sitam reliquerat, scilicet saltat ieem Herodiadem e unde nee iuxta legem ipsam Moysi datam poterat eam in uxorem accipere, cum adhue ea lex vigeret, iuxta illud Luca

es. 26 Lex O Prophetae usque ad hiannem, ut considerat Tertus. adversias Marcionem cis ibi rharines enam retundens Herodem, quod adveranstigem uxorem fratris fias defanta diaxisset,iabenti, Nam eae ista, non Mas hoc permittente,o prae-cψιenie Iege,quam si frater inliberis derasserit.Nee interes , ipsum Herodem Idumaeum fuille, & ita non obligari legibus Hebraieis ; nam tam ipse. quam eius pater Herodes maior , nec- non alii

Idumei retro per centum annos credebantur ori

gine, & religione Iudaei, quia provincia illa spectare coepit ad Regnum Iudaeorum , iuxta quorum ritus, S religionem, abiecta idololatria, vivebant,ut probat Iosephus tib. s. antiquu. an 'II. Genes vers. 6. n m. IOO. ex Scaligero Casau

Anna sacras,tom. a. anno 4 8. 432. Accedit quia Herodes , nee- non pater eius origine Idumaei,

proselyti erant,ad Judaismumque convers,& valdeJudat eam religionem sectabantur , ut ita factistius regnum illud luctifacerent, ut probant Seratius tom. a. m opus. de Herode,cap. 2.3.7. O IpBaronius an apparat in m. s. Salianus AH supra,

Nee obstat quod de matrimonio Archelai ex- io. pendebamus, quod improbarunt Iosephus , des inris Egesippus. Nam eausam ipsius reprehensionis alia ipsi expresserunt, non ex eo, quod repugnaret iuri naturali , sed quia contrarium erat

legi Moysi datae G squidem ipsa Glaphita duos

sustepetat filios ex ipso Alexandro fratre Archelai , unde juxta legem Moyss non poterat illam in uxorem accipere , ut expressi Iosephus ibit Paterniam quoquo legem transgredens,Glapiaram Archetis quidem Iibiam, Auxandri etero fratris constetem, ex qua pueri γο- θώe susceperat, smet iaceresu in uxorem. Et Agesippus ibi : 9 Apiaram comem artis Archaiam, quod fratrem marisi, suorum patruum, aut

307쪽

Tit. XIX. de Divortiis. a

Gyaphiram in Letim istim Ialitueret. Nec etiam obstat casus Tarquinii, quem reprehendit Dionysus, nam eelebris ille Historicos, non tam re prehendit simile matrimonium, quod illis tempo. ribus, & sequentibus Romanis concessu in suit; quam circumstantias , quae illud praecellerant, videlicet adulterium eoniunctum cum nece utriusque coniugi . Tarquinius enim adulterium commisit eum Tullia , fide ad inuicem data de suturo matrimonio , & ut Tullia maritum Arantem, fratrem majorem Tarquinii occide ret, de ipse Tarquinius uxorem di sororem maiorem Tulliae necaret, de ambo in necem Servii Tullii patris, socerique concurrerent, ut fecerunt , ut refert ipse Dionysius M. 4. & innuit

Titus Livius M. i. unde juste Dionysius factum

illud nefarium appellat, admodumque abominabile apud Graeas, di barbaras nationes, ut etiam Horatius lib. 4. oti 11. loquens de Tereo Rege Thraciae, qui eum Philometia sorore uxorisi suae prognae matrimonium celebravit, ait roseoae est Curvia domma terno opprotrium, qaod male barbarisia Retum est tilia hkdines. Nec tandem faciunt eant Clotharii. & Catiberisti Regum Galliae, quorum matrimonia non suerunt improbata, quia iuri naturali repugnarent,

sed quia sne dispensatione Pontificis fuerunt celebrata, & ita nulla erant, iuxta sacros canones. Concit. Epaun. & Aurelian. supra relatos. Αeredit , quia ambo matrimonium contraxerunt cum sororibus uxorum, vivis adhuc ipsis uxori-hus, ut referunt idem Gregorius Turonens lib. 4.

p. s. O 36. unde ex alio capite , polyaamiae videlicet, nefaria di abominabilia erant similia matrimonia. Nee tandem obstat dicta auctori tas Leviticinam cuin prohibitio illa esset legis veteris, cessavit per mortem Christi, ut locum

illum exponens contra eos , qui existimarunt eam prohibitio ira, utpote moralem , durasse

etiam post Christi mortem , probavi in cap. s. de eo an n. ast . Accedit, nam in ipso

textu Levitiei non prohibetur marito accipere duas sorores in uxores iaceest, et id est defuncta prima . secundam ; led tantum turpitudinem fratris sui revelari. id est, uni uxori nubere sue-eestive ducis fratres, in quo casu maior datur ratio prohibitioni . 3y. His suppositis apparet ratἱo praesentis a ser- . ..... . t ouia, nam matrimonium cum duobus sta. . ., tribus, & sororibus si probibitum tot sacris, &prophania legibus supra r latis, nemo potest sororem uxoris suae iam praedefunctae, vel stat rem mariti sui in conjugem accipere. Sed cum hae prohibitio non a iure naturali, seu divino prove niat, sed tantum positivo, potuit innocentius Is I. cum Livoniensibus dispensare , ut matrimoniis eontractis in infidelitate cum uxoribus fratres msuorum , etiam post baptisnum uterentur ; quia

Romanus Pontinae ex justis causis potest dispensare in omnibus gradibus iure ecclesiastico prohibitis , di per consequens in litie primo gradu

amnitatis lineae transversalis , ut docuerunt post D. I homam a. Σ Past. is . art. s. ad 3. sturcs conpesti a Thoma Sanchez M. 7. de matrimon. δρώ1. ό6. m. i. Barbosa sn I. fratris s. Coi de

etiri. 3. quam plures relati ab Illustr. Ramos in ae

N e obstat 9labitandi ratio supra adducta, nam verum est, in hoc primo eradu lineae transversalis

matrimonium non esse prohibitum a iure naturali : adhue tamen necessaria fuit praesitas Inno- ,...eentii dispensatio, ut Livo utenses ad fidem convers uterentur ipsis matrimoniis contractis in in s delitate , ad sedandum scandalum , quod inter alios fideles oriri poterat, dum videbant eum duabus sororibus matrimonio coniunctos tali matrimonio uti. Unde Innocentius nihil statuens de vinculo ipsus matrimonii, tantum indulget Livoniensibus ad fidem noviter eonversis, obe rum in semitatem , ut possent post baptismum uti eisdem matrimoniis, s ea eontraxerunt cum uxoribus fratrum , qui s ne liberis deresseruiit; quia tunc ratio illa , quae reddebat licitum smile matrimonium in lege antiqua , eos excusabat aram gravi inhonestate: nam licet hoe coniugium jure naturali non sit irritum, tamen non honestὸsne eausa contrahitur ἱ & ita etiam causam ex

git Pontife2 in prasenti ad dispensuaduin eum Li

voniens bus, ut matrimoniis antea contractis uti possent: doeuerunt Gloss&Panormit. in praesenιι, quos sequuntur Coo arr. Iurara. Sanchea tib. V. demistram. d. 'Mi. spnum s. Nec obstat augmentum

deductum ex sacto sancti Κiliani, cui minime satisfacit Serarius supra in opus δε saneto Libano, Op. 6.i . mis. qui assirmat, quod sanctus potuit illud tolerate , dum Gobertus non fuerat saeto baptismate regeneratus: at postquam clavibus Ecclesiae parebat, tenebatur eum hortari,& suadere, ut ι Celtina discederet , tanqua in amatrimonio per sacros canones prohibito. Nam haec solutio facile convine itur ex praesenti icxtu,& traditis in cap. cie instrihim, H consuum. ctae M. Quare ea omissa dieendum est, duplici ex causa sanctum Kilianum increpasse GObertuiti. suasisILque ut Gelianam dimitteret. prima, quia licet matrimonium contractum in insdelitate contra sacros canones, sustineatur post baptismum ; tamen id procedit, quando juxta L ges suae

patriae, & provincir eelebratum iactat,ut expressὰ docetur in d. ecl. H in .hta,r unde cum legibus Francorum,di Germanorum prohibitum enset matrimonium cum relicta fratris, ut constat ex lege matrimonium cum relicta statrix , ut constat ex lege Sasea, ιι 4. g. 18. ibi: D quti foris,

tiratis nuptas siti tomunxerit , hute torna DHA-ceat, ut a tali consistio separetur, ata. etiamsi sis hos habueris, non habean/in legitima haeredia, sed insam a sime notari. Sic legit ut tit. 19 sertim At man. B utar tit.f. Longob. I b.8 Dr.a. idi 5 matrimonium nullum suit in ipsa gentri ita te contractum, utpote contra leges patrias. Quare post baptismum sustineri non poterat, ex ci. cap. de ins desitas. Secunda, quia lieet Gobertus sdem eatholicam prosteretur bapti Zaiusq; esset. tamen Geliana eius uxor in infidelitate persistebad. ut patet ex historia ipsus marireis, quam ex veteri

manu scripto dedit Seratius rubis psis, ibi: Dux Gobertus as dua iadhortarione beatis ιμ--s ad metiora indes pro cubat, sed eonquestim hiabebat

308쪽

In Libritin IV. Decretalium,

pro ritu reniditatis. Unde timor aderat,ne ex diu- probatur, coniugium cum relicta fratris prohi-turna cohabitatione maritum ad pagani mum reia bitum esse teste divina. Sed ut huie dissetillati su traheret. ut agnoscitur ex alia elius uia ipsius bi- ti, faciamus, dicendum est, illa verba dicti capitis soriat, ibi: Do mi, quis per Evangetitim Christi ad audientiam , qtionsam scriptum est, non esse nati gaudeo valde perfecta furi tua ; μὰ -I- reserenda ad legem veterem, seu ad illam saetae

tum movet me, quoa ιAcitis nuptiis teneras implia paginae auctoritatem ; nam in tota sacra Scriptura carati, me meaeocriter formari, ne a recta itinere ii milia lententia non reperatur ; siqiridem in ea rati ram te retarderis. Unfle cum matrimonium is. O ao. Diit. ubi gradus prohibitionis huius et am legitime contractum in ipsa infidelitate dic recensen hur, non agitur de sponsa fratris, sed de sol .atur, altero ex eoniugibus ad fidem eonverso, eius uxoret nee in duri eap. M audunisam, agicum alter conuerti renuit, sed cohabitare vult tur de impedimenici agnitatis. jus ratione ma- eum contumelia Creato is, aut periculum datur trimonium in lege veteri prohibebatur cum uxo perversionis, capite quanto, capisag ismis, hoc re fratris, sed de impedimetito publicat honesta tuis . ideo sanctus xilianus recte arguebat Goberia iis, quod mere ecclesiassicum est, ut ibi proba mi itum, ut ἡimitteret Gelianam Gentilem converti unde illa verba referenda sunt ad ea nones anti. ad fidem renuentem. cum ex tali cohabitatione quos, in quibus ob publieae honestatis iustitiam. periculum daretur pervet sonis. matri incinium iam erat prohibitum cum sponsa 43. Sed adhue supra traditis obstat textus in cap. fratris i quos retuli in ejus textus commentario. Ea n--- ua, Maam. de isto A. in illis verbis r Sed qώo- Ei s aghue admittamus, ut voluit Culat. ibi, ea - 'λ . mam scriptiam est,rtiria θηχsam fra ras βαιν non verba reserenda esse ad legere ueterem .de qua se . potest haere. Ex quibus eommuniter deducunt verunt ps in Concis. R. m. Aruern. & Paris pro-1M, . . repetentes ibi, quod matrimonium cum uxore vimὸ relatis, adhue dicendum est eos non expeti. fratris lege divina est prohibitumi ergo in prae- dere legem veterem, quasi hodie intra easdem persenti casu dispeti sare non poterat Innocentius sonas ex lege gratiae matrimonium proh theatur; cum Liv niensibus, ut uterentur matrimoniis sed ad adstruendam, & firmandam suam sanctio contractis eontra legem divinam. Idem serὰ pro- nem. reserunt in lege veteri huiu, modi matrimo iahatur ex Concis. Romano sub Zachariean.6. anno nianisse reprobata: non tamen inde inferas, eam Christi l. ibi: vi consobrinam fratris uxorem. testem vigere apud Christianos, S susi itatam suis. ωel etiam de propria cognatione nutu pras mar in se s clim passim ad illustratione in suarum sancti

co uio copulare, quaa scri time n lege Domιni, num DP. Ecclesae utantur praeceptis etiam caer Gryttidinem uxoris patras, uxoris frinris, inque in talibus legis veteris non tamen ideo do. fororis tua non revelatis, tiarptiuia mam tua est. eent eam adhuc vigere , aut observari, sed tam Concit Paris 3. eian. 4. ibi: Niatas ergo isticita eonia tum ut facilius quod in eis canonibus saneitur.

Ivia conrra praeceptum Domini fratri prasumas suadeatur, &observetur: ita PR in dictis Conei fratris rati m. Coneil. Arvern sub Vigilio eis . liis Rom. Paris & Arvern. expendunt tinctionem a1. ibi r S. quti relictam fratris sorarem, vixoris, legis veteris ; non tamen ideo docent omnes gravio carnalis contagra macvia exed deme misiandam, dua in lege veteri prohibitos , hodie etiam pis ratis. υιπιlega a Gratiarem damna legis, ae sua hibitos censeti ex eadem lege, ut jam probavira narAra praesumserar,&e. Ex quibus apertὰ in eap. tiumras, de restis. θοι

TITULUS XX.

De donationibus inter virum & uxorem, & de dote post divortium restituenda.

MUlieres vero cum pro aliqua licita h causa a propriis vitis fuerint c)separatae. totam d) dotem praecepimus sibi reddi, quam ά die nuptiali receperunt : &se) post expletum annum accipiant alios viros, si voluerint: similiter & vir uxorem.

ν6Attienda, p. i. post ConciI. Lateran. p. o. cap. 6. legitur GΛΛν mane amo in hac sexta collectio ne ι γ' γ manum sed eum textus hic non reperiatur in Concis. 'cormatiensi, quod dedit Patet Sit.

mundux rem. 17. Conci . Regia edisonis, credo deis

ductum esse ex Concilio Vormatiens celebrato temporibus Caroli Magni, de quo nonnulla notavi in eis r. de eo qui cognovis consanguim b) Lieuis hausa. J Ut excludatur adulterium, quo ea su matrimonium solvitur quoad tho. rum, cap. signiscasti , δε divorsiis, de gas non restituitur, linino potius luero mariti cedit, capita

309쪽

Tit. XIX. de Divortiis. 1 Q

Opite plerumgae, ubi diremus, Metti M. e) separa λJ Sed de qua separatione loquatur textus hic, dubium est apud interpretes. Glossa

in praesenti erediti textum hunc procedere quan- .do matrimonium solutuin suit, tanquam nullum ab initio, & invalidum, utpote inter consanguineos, vel eos , inter quos de jure contrahi non poterat: quam Opinionem sequuntur Joannes Andreas, & Abbas in prasenti, 3. pint. Campe-sius de dote 3 p. q. 238. Valdes in Mure. - Ο-

ma , bb. 3 feri, pag. u. pro quibus faciunt ultima

rext ut verba, ubi post annum permittitur coniugibus aliud matrimonium contrahere, quae supponat quoad vinculum matrimonium separatum

fuisse: & esse eommunem sententiam hane dicit

Eovari. in . 2.p. cap.6. 5 8. num. 16. Aliter tamen Ripa in praesentι,num. s. Palacios Rubios Dama. senti rubric g. s. num. i. accipiunt textum hunc,

quando matrimonium validum fuit, sed divortium factum fu i ex aliqua licita causa, ex relatis in cap. I. de divora. qtioad thorum. Pro qua senistentia iaciunt illa verba , a propriis visu fuerant separara, quae denotant valuisse matrimonium.

solutum tamen fuisse quoad cohabitationein, aliis viros proprios non ita Pi'. appellarent, si mattimonium invalide fuisset contractum. Deinde quia in hoe titulo agitur de dote post divortium restituenda.ut concipitur tubr:ca praesens in prima & seeunda collectione, & in hac sextae ergo ut textus hie conveniat rubricat, sub qua jacet, iuxta legem Imperator,ss'. is in diem aduretione, necessario istellige ut est de diuortio quoadsvitum. Sed egω uitamque sententiam veram exillimo; si istin attendamus verba huius cann-nis, Patres in eo agunt de matrimonio valide celebrato , & separatione facta quoad vineulum, quia DP. hujus Concilii motinatiensis senserunt, divortio facto, posse conjuges ita s eparatos aliud matrimonium contrahete, in a. cap. i. de H- vortus e quare posteriora hujus texius verba, ubi expresse id doeetur, omisit Raymundus, utpote contraria aliis Ecesesae canonibus. Si vero sententiam hujus textus attendamus, vera est , sive

dissolvatur matrimonium quoad vinculum, quod duplici tantum ea se contingit, videlicet profestisone facta in Religione , cum matrimonium

tantum ratum erat, ut probavi m cap. sane, e .

ea pultico , de convers. cor iug. vel conversione unius ex eo iugibus ad fidem catholicam, si in . fideles contraxerunt, di alter converti renuit, seu cohabitata sine contumelia Creatoris, cap. quan . t ea gaudemus, de διον sive quoad thorum:

quod divortium conlinstit, vel ob is vitiam viri, cap. Διreras , de restit. σοι vel ob lepram, iuxta

tradita an p. r. vi 60 . lepros vel furorem supervenientem, quando nimius est,& adeli pe. riculum vitae ; omnibus enim his easibus, cum sine culpa coniugum ex eausa licita, de a sacris canonibus approbata dissolvatur matrimonium,dos restitui debet.

convenitur, nisi in quantum sacere potest, Lpatronua III. non tantum a . . de re Iudae. L - 1i . tum Ia. cum sequent. f. suu . matrim. probavi latern ea'Odoar .,de fiat. Nee Obstat textus rκLs.s idem tuti vers sed est τὸνia , p. de tiberiatιsue legata, ubi seriptum est, maritum, cui uxor ii herationem dotis legavit, & solvendo non est, s solidum praestitetit, repetere non posse ; Ata. D. D. Gon l. an Decretal TOm. IV. men postilia specie eontrarium videbatur, qu api ater exceptionem privilegii habuit maritus exceptionem legatae liberationis, quae, utpote peremptoria, & perpetua, & favore debitoris comis palata, solet proseere ad repetitionem soluti tan quam indebiti, si non sortιm 26 g. iadeo, I. qua ex-c Isonem 4 . de e naui indιbit. Sed omissis aliorum aliis interpretationibus, probanda est postrema Aecursit m d. f. δm Ivitiantis , verso Non posse, in sine , quam sequuntur , pleniusq; expo

q. ηε. docte Bris mus lib.3. de filiat. pag. ass. a sirmantes Iuliani disputationem m ae vers. Grepa,rι, eo principaliter tendere, ut probet legata liberatione marito, qui solvendo non est, eum elli legatarium, sicut est legatarius pater, cui cum

nihil esset in peculio . liberatia legata est a creditore si iij di ut ostendat Consultua , suppost

liberationis ii gato utrumque debitorem esse, &consequenter commodum legatae liberationissentire utrumque, aut solutum repetere non posse tanquam indebitum, nempe si liberatio legata non si, in quo tamen verius est ut ex Ulpiano Marcel. siribit, etiam desciente legato liberationis, patrem , si suo nomine solvit, posse repetere; non debet enim nisi sub conditione, quando, di quatenus est in peeusio, t. i. g.Ah. cum l.sequent 1. de constar pecunsos is eum quoii. s. de cond 7. ι- λMaritum autem sine auxilio legatae liberationis non posse repetete, quia solvit debitum, quo tale esse non desinit sola es ceptione privilegii ne eonis veniatur ultra quam facere potest. Caeterum vilestatae liberationis posse etiam inari tuin solveniatem repetere, nee Ulpianus, nec Marcellus dubitant , & multo minus Iulianus, contra quam ipse scripserat in ae si non sortem 26. I. video.

retineti possint admisit sententia eorum, qui textum hune acceperunt de div rtio quoad vincvlum ex eo, quod matrimonium ab initiis nesium fuisset; tamen quia bre interpretatio rep 'at verbis,&sententiae huius canonis, ideo sedentia uerba omisit Rity mundus, eum in eis permitistatur divortio facto quoad thorum, aliud matrimonium celebrare: &quia iure civili divortio Diadio matrimonium omnino solvebatur, ι i. f. de δαον ιιι, licebat coniugi, superstite quoque alioeoniuge, ad secundas nuptias transte, .siqua m hii his de ritu nupt. I nuptia Io. ιu pranop. I. penult. g.

monstr. mhhex a 2 faὰ Treb l. illustrat Fortieritis Minoeer.quotide a 3. Sed eo casu mulier intra annualteri nubere prohibebatur, ne qua de prole dubitandi daretur occasio, ex constitutione Anasta-st,relata se 'iam c de reptis is . S alite instia tutione Graeca, quae desideratur in titulo Codicia

δε Disi. Oci me. ut notavit cuiae. in nove ea. e. s. sede procri' e. ro. Et licet etiam per annum non liceat . iduae motivo marito sc cundas contraiahere nuptias. . O1.C. de secun9.ntiser. non tamen eodem modo; nam vidua etiamsi intra annum pa .riat. non poleti intra annum luctus matrimonium celebrare, ut dicemus in c. aides πὰ nupt. illa

vero,quae separata est per divortium, statim Atim silium edidit, potest aliud coniugium is ire, cum cesset ratio prohibitionis, videli et turbationis sanguinis. Unde cum Pr Concit. Ormat. sequerentur iuris civilis di :politionem in facultate condenda divortio sacto aliud matrimonium contra-

310쪽

ago In Librum IV Decretalium,

hendi, etiam eam partem admiserunt, ut id non eo Dr.-Lsi ab A H. min m. Inia liceret, nisi elapis anno, propter eandem ratio- tur non rectὸ in praesenti doeetur, divortio Cnem incertitudinis prolu. Et licet haec ratio non cto mulieri totam dotem esse restituendam. Au- procederet in viro , unde nec annus luctus illi g tur secundo Eaee dissicultas ex eo , nam si dos indicitur, c uxora, Digentis de hu qm κα-L m- restituenda sit, inter alias retentiones, quas ma-U tamen In praelemi textu min, ne ritus habet, quas reserunt Ulpianus in trairme Intra annum uxorem accipiat. ut ita PP. aequales tu, m. 6. veruem, Paulus lib. 2 Trent. facerent coniuges ini contrahendo hoc secundo praeeipuae sunt ob res amotas, i. si dmatrimonio: licet aliquando minus tempus vi- Lia m io. δε ρ- d l. creti c. 6 L si moro iniungatur, ut 3n can. 16. ω cxcerpt. egberra M. f. solui. mairim. t. si eum des 8.f. G ν Archieris P. Eborac. tom. U. co- ιρα so . ibi I amisse. &ob impensas in res dotales iactax, t. r. - ,--ρ-μ λ f a. cumsequent igitur non tota rerum, post vimum vero hera mulsers acueere dos restituenda est a marito , etiam soluto in auctum. trimonici per divortium , ut in praesenti doee

tur.

COMMENTARIUM.

c. ΓX hoe textu sequens eommuniter deducitur

salti Jeparata, dotem saam sibi reddere contra

are compestas, ut praedicta mutiris dote sviam re stis r. iae secundum consieriadnem terra in prae

sentia ma Jumtia plenitiadinem extiuerat. Et capite a. capile et si necesse s. Opue per c. eapite sura . in D. hoe tιtuti, caprie a. de congesservon capite proposuit. iuxta communem interpretationem, sa. quaest. . capite ex Ρω ca, ibi: Res

tuat. de conores consul e pile . in lite non com

. Sed pro dubitandi ratione ita insurgo. Dotis

Imprin. cauta perpetua est, ideoque marito datur ut per.

M petuo apud ipsum fit. I. r. D, ins de Inre doti

probat Gentilis tibi. de dis Mameri eap.r3. ideoque eius dominium in maritum transfertur, L erumque lo. I. quam s νs. f de jur. δερ. I. si

gendus dotem restituere. Augetur primo, nam si dos testituatur soluto matrimonio per mortem, aut dixortium legitime factum, non mulieri, sed eius patri restituenda, Lραὸν sitia, .vi evis. dos A patre, Cloiat marrim. l.dotem,quiam de Q. de a dubitandi ratione ita Dieita non obstan- s. te, vera est praesens assertio , pro cuius exposi- Dotti .er tione sciendum est, dotis vetho signifieari quie quid nobis praecipuum, sive a natura, sive ab minibus eonceditur: unde Raesael.cum insincunda esset, B: Dei beneficio situm peperisset, die hat Genesis e.vo.Do tu me Deus dore sonis. Quod N ad res inanimatas protractum fulti unde apud Plinium M. ig. μ a8. legimus: et Imtim orae do ratiam. Et apud Consultos dotes praediorum di

Q. Theodos de pillarabis: notavit Forneritis M. i. Iesia1. ea. Et Eeelesiam dotem suam liabere, probavi in cap. cum Aut, de consecrat. Acclesiis. sed proprie dos dicitur, iuxta M. Varronem, quod nuptiarum causa datur: licet enim Lycurgus , &Solon legibus suis cavissent, ut foeminae indotauenti herent, ut tradit plutat chus m apophiaei Lacon. N in litis eur , O Solonu AElianus I b. 3. varia histoγ. de alii congesti a Tiraquet in D b. eo M. l. Nini num. . Guiberto Costan. a. dotibus,

in princip. Mamuer in guberari Arist. M. 2. cap. D f . Baepa de non metiorianius, cap. 2. m. I . Henellio Hyiare dotiati, p.r.3.4. Boresso tom. I deessi rar per totum, & Graeci, Spartani, atque Indi indotatas uxores emissent, ut referunt Aristot. 5b. r. ροιι. p. c. Strabo tis is idque ea ra

tione ficiebant, ne propter opulentiam dotis marigis quam propter virtutem,& matrimonii bonum uxores ducerentur; & ita vitarentur rixae & con tentiones , quae passim contingunt eis, qui uet res ducunt ingenii dote resertas; nam tunc mavirili , non domini, non superiores, non mariti, non denique pares, sed potius famuli& inferi tes sunt. Unde Marcia Catonis filia, cum quaereretur cur post ipsum maritum denuo non nuberet; respondit, non invenire virum, qui se magis vellet, quam sua, ut ex D. Hieronymo refert

-νοου. vers Terrais principatis ; & Cato Censo. riuua de ea re loquens ita admonetr ores sese, ne iacias fias nomine dotis. Quod idem Plautus ita queritur r

Plura Arniseus de I-e eonnakevdinia . 8. Henu. de uotis cap.i per rotum. Tamen apud eas nationes, quae in pace , N otio benemoratam, conastitutam & ingentiis hominibus resertum Rem publicam habere satagebant, multo utilius, ma

gisque

SEARCH

MENU NAVIGATION