장음표시 사용
101쪽
Artibus his, aliisque tibi quaesita supellex
Cum jam non unis creverit ampla locis,
Praefice quos i4J fidos probitas spectata ministros
Fecerit, & quorum rumor in urbe bonus. Hoc opus, hic labor est: qui non sua commoda spectet, Vix tibi de multis millibus unus erit. Saepe procurator nimium sibi multa procurat,
Pluraque quam domino prospicit iple sibi. Quid piger hic haerest tua si bona negligis ultro,
Pro te qui curet non sua, raruS erit. Hi tibi continuo patrio sunt rure movendi; iQuos sua prae domini quaerere lucra vides; prime S interdum; tum, quo non tempore credunt, In tua venturum rura, subinde veni.
Et furtim submitte alios, qui singula narrent; Sic minus agricolis decipiendus eris. Sed magis ex usu fuerit, si praedia coram, Aut rheda, aut celeri vectus adibis equo. Creber adi campos, pecuaria vise frequenter, Commoda suscepti multa laboris erunt. Sic creber Is quem spectat herus, praesepia visens, Prae reliquis pingui tergore turget equus. Ipsa etiam domini dum passibus arva teruntur, Nescio quo fiunt fertiliora modo. Hactenus in terra consedimus; aequore aperto Nunc juvat audacis pandere vela ratis. Lucra petiturae I 6 portu discedite puppes, Iam liquidum nautis aura secundat iter. Ominibus properate bonis; tumida aequora placet R olus, & vinclis noxia flabra premat. Nereidumque chorus, Tritonumque hispida pubes, Equoream sternant, praevia turba, Viam.
102쪽
Quem sua terra juvat, cui sunt in amore penates Ante suum sedeat, tutus ab imbre , focum. At non Trapropanes speret ditescere gemmis, Quas niger in viridi colligit Indus aqua. Aspicis , ut primos remorum concita pulsus, Sensit ab Argoo remige scilla Thetist Si Minyis patriae placuit sent otia, nullus Aurea Phryxeae terga tulillet ovis. Mercibus at puppes saepe Obruit aequor onustas , Quasque dedit, repetit pontuS avarus opeS., Fallit & ipsa fidem tellus; sed aratra colonus Ducit in infido rursus, ut ante, solo. At mercaturis I irem quaerere, vita putatur Decolor, ingenuo non satis apta viro. Audio, si tenuis, si viles indiga merces Tractet, & indecori lucra minuta manu. Ne tamen infido credas simul omnia ponto, Aspice, quot laceras monstret arena rates. Quin, collecta mari quae lucra paraveris ante , , Accipiat stabili terra paterna sinu . Utque tibi caveas, I 8 diversa negotia solers Instrue, diversis dives & esto locis. Quid cunctaris aduc s nautarum in littore pubes Iaeta fremit; pelago solve, age, vincla ratis. Exportare foras nunc, nunc juvat ordine merces, eis tua prae reliquis dives abundat humus . Mox tibi fac redeant peregrina merce resertae, Queis tua prae reliquis indiga terra, rateS.ὶ Si vendis quod vile domi, recipisque vicissimia uod carum , parvo tempore dives eris.
Quam bene de nostris hinc copia rebus, & illine Pauperies merita esti sed, reor, ista magis.
103쪽
Pauperies teneris commisit semina sulcis, Primaque ruricolas duxit in arva boves. Pauperies toto commercia distulit orbe, Ausa per intactas aequoris ire vias . Aurum pauperies c I9 invexit; primaque nummum Fecit, ut Ammerica discere teste potes. Terra ferax auri, rerum tamen indiga, vitae Quas sibi communis postulat usus, erat. Non ibi maturis flavescens campus aristis, Nulla Thyoneae munera vitis erant . Consulitur Tellus; numen Telluris ubique Sanctum est; haec adytis talia verba resert. In mea continuo convertite viscera dextras, , Ossaque subjectis urite nostra focis. Omnibus in terris mox haec dispergite , vita tSic dabitur vobis commodiore frui. 'Iulla Deae primum non mitia visa; parentis Nempe quis effodiat, spargat & os a suae t Cum sacer his vates nutantia pectora firmat, . Et stulta populos Relligione levat. . . Et dubitatis adhuc magnae parere parenti,
Tunc quoque cum nostris usibus apta monet ἰ 'Viscera sunt terrae, quae montibus antra teguntur,
Ossa reor, solidi quod magis intus inest . Scilicet ut montes terebremus, quidquid & intus Durius est, passim spargere Diva jubet . Talibus impulsi dictis, vallosque, sudesque,
Armaque rumpendis montibus apta parant.
Vix sacrae patuere specus; lux prodidit aurum s Prima, sed haec multa nubila labe fuit. Tum magis, atque magis novus increbrescere splendor, Sensit ubi admotos lucida massa sacos. Tunt
104쪽
Tune maiore animum perculsus numine vates, Tales fatidico protulit ore sonos. Gratulor, Ammerice , non tu deserta jacebis, Omnibus & vitae pauper, ut ante, bonis. Quot video serri nostra haec ad littora gentes lovam varios cultus, quae procul ora lego lClassibus oceanus vix sussicit; Anglia merces, Itala & huc mittet, gens & Ibera suas . Publica causae viae populis erit Omnibus, aurum; Hac tu quam multos dote superba trahesi Tuque metallorum princeps, & grande Deorum Munus, regali jam cape sceptra manu. Ex te quam melius conflanda pecunia pollhac In toto dominum proferet orbe caput lPer te tuta fides. per te commercia stabunt. Tu commutandis regula rebus eris. Est tibi materies, quae nullos temporis ictus Sentiat, est pretio conciliatus honos. Rarum eris in terris, neque enim nasceris ubique, Tu minima loculos mole gravare poceS' Dumque tuo Princeps mox scintillabit in orbe, Mensuram, & pretium. Principe dante, seres, Mox, ut Diva monet, quae lucida protulit ossa. Non interposita spargite ubique mora. Nulla quies auro; gentes mittatur in omnes, Naviget, & fluvii more perennis eat.
Omnes humanae vitae vertatur in usus,
Pacta liget, pactis adstipuletur, emat. Pondus iners contra, nullisque erit usibus aptum, Arca quod inclusuin servat avara domi et
Inque suum dominum tacite pugnabit. & illi In caput intentus semper ut easta erit .
105쪽
Plura nec effatus, documentum grande reliquis, . Quae vis auro insit, qui modus, unde genus. Falleris, inclusum centum qui claVibuS aurum , iΑrca, ne fugiat, corde micante premis. Exeat e loculis quaesita pecunia, rursus pluribus ut redeat questibus audia domum. lNon ego nunc go omnes auri tibi persequar usus,
Paucos e multis, praecipuosque legam, Indiget hic nummis; justo cum Renore nummos, Ut sortis caveas damna futura, dato. Sunt loca, ubi crescit collecta pecunia montis Instar. & hinc montes itala lingua vocat; Si tua vis crescant, furesque evadere possint, Huc celeri conser sedulus aera manu. Versurae genus est, per quam mutatur, ct errat Solvendus certa nummus ubique fide; Non mihi. divitias censu de paupere ad amplas rHac qui venerunt arte, reserre vacat. Quod si bella tument circum, titubetque serensis.. omnia Bellona diripiente, fides. . . . lle moras omnes; primo subducito mensam Tempore, ne tristes mensa det ista dapes.. Sunt at quoq; tuta minus,nonnulla; sed aeris acervos, Si modo successu non Caruere, ferunt .c Publica cum quispiam positam licitatur ad hastam, Et jus, quo lus vendere possit. habet. Haec odiosa tamen, dirisque obnoxia vulgi . iSi sapias, alio retia pande mari. Sunt fora, sunt portus, sunt apti quaestibus amnes. - iEt quae squammigero pisce natantur aquae. At male sit vobis, quos nil, nisi grandia lucra, Damna per alterius saepe petenda, iuvant. Parva
106쪽
Parva IIcet fuerint, si sint modo plurima, sensim Quaestibus e parvis grandis acervus erit. Dum thyma summa legit, nec flore moratur in uno, Multos melle favos sedula complet apis. Horrea distendit granis sermica minutis, 'Pondere dum gracili saepe gravata redit. Disce etiam coeat, redeuntibus ordine ludis . Qua mercatorum coetus in urbe frequens; Hic tua vende prius aa semper, mox aere redacto, Quae placeant, facili conditione para.
Et facies, lucro si dum satiatus avarus cInstitor, extremo tempore serus emas. Scribe frequens, stipulare frequens; nunc accipe num Nunc dato, & in tabulas cautus utrumque reser . .
Crebro appellandi, a 3 qui debent aera, χdales,
Nomina ne fiant deteriora mora.
Discite & ingenuas, 14 lucrum qui quaeritis, artes Kra dabit vobis Pallas, S aera Themis. At cave quaesieris, tibi si clitescere mens est,
Inter Apollineos nomen habere choros, Ut circumfusa multum laudere corona, Invenies vacuas pauper, ut ante, manus.
Iuverit ad Coae divertere dogmata chartae, Haec pariter Clario subdita cura Deo est . Commoda dum vitae nova profert, sordida quamulit Pulvere, quod numeret, docta mathesis habet. Utilis est multis torrentis copia linguae; Hanc cole; divitias lingua diserta dabit. Effuge sed viles artes, quibus una voluptas Quaeritur, & nullum mentis acumen inest. Dat quoque quaesitas naturae arcana latentis
Cognitio, di studium nobile mentis, Opes. - F a Astra ,
107쪽
Astra, polumque Thales complexus mente, videri gVix sanus poterat, compos & esse sui: Quid facis' inclamant, & te male perdist amici, Qui modus vitae parce, vir ample, tuae. Quid tibi cum signis cursum moderantibus anni t Quid coelo affixus nocte, dieque secies lPauper es, & tecum conjux pauperrima vivit, Pauperies natos summa, domumque premit. At non Gnossiacae signum coeleste Coronae, Quo sustenteris tuque, domusque, dabit. - ,
Impendere oleis steriles sine fructibuS annos, Ex vitio coeli viderat ante Thales, Viliter hinc oleum captato tempore Prudens, t opia cum liquidae Palladis ellet, emit, Mox justo vendens, cum summa urgeret egestas ITerraque Palladiis fructibus orba foret, Ad magnas pervenit opes; mirantur amicis . Cur subito factus dives, & unde, rogant; Ille docet causam; simul hinc quoque discite, dixit, Quam nihil infidae munera sortis amem τ .H Haec bona iluxa; suis Sapientia praestat alumnis . . 3Quae bona, non ulla sunt peritura die.
Nec quia sunt plures 23 thala na tibi pignora nati,
Pauperiem rebus fac vereare tuis. Praedia tot mihi crede, thori quot pignora, nam , Hi modo si certa lege colantur, habes. Munia fac tantum vitae diversa sequantur Nil tamen invitis praecipe, dure pater. Qui prudens, qui dexter erit, legandus ad aulam Saepe est cultori sertilis aula suo. Verborum parcus, durique Iaboris amator,
Aptus, qui ruri praedia curet, erit.
108쪽
semper in his unus tibi sit qui litiget, & qui
Verbosi tractet garrulus arma fori.
Haee dixi ile satis; ca 6 nummis qui plura, parandis Nolle cupit, Iani consulat ille forum . t lsed tamen erravi r, mea dicta retexere cogor, Reltat adhuc monitis clausula sumina meis.
En ego qui foenus aT damnavi scenoris auctor Sum tibi; diversam cogor inire viam. Foeliore, sit sapitis , SuperOS Obstringite vestro , Foenoris hoc damnat non Deus ipse genus. Pauper erit, qui voce itipem te supplice polaei, Porrige , quam poscet supplice voce , stipem. In cursu ratiS elt, pereat ne forte, timebis; Ne pereat, dives supplicet arca. Deo. Caetera sunt sortis, casuque rotantur iniquo, Nil stabile est, fixum nil solet esse diu. Saepe Caeres avidi mentitur vota coloni, Saepe tibi fallit vinea, saepe pecuS. Non malus a 8 ex fundo veniet tibi nuncius isto , - , Hic domini nunquam vota fefellit ager . Cedat Gangaridum selicia messibus arva, Cedat & auriseri dives arena Tagi. Non his divitiis certet Pactolus, & Hermus, Quaeque in Erythrea concha superbit aqua. Palmiseram qua parte rigat Iordanis Idumem , Nomen Eli sari nobile vatis erat. Si iubet, arva Ceres immensis frugibus implet, Uvaque purpureo turget opima mero. Si jubet, atra fames squalentibus incubat arvis, Nec seges in campo, nec viret uva jugo.
Flumina vult scindi ἰ vestigia sicca per undas, Iordane in partes dissiliente, premit . F 3 salsa
109쪽
Salsa lacunosis exudat sontibus unda, Cedit ab immundis pulsus amaror aquis. Cum tantus tamen ille foret, se scilicet unum Spernit, & in cultu paupere vivit inops. Hispida palla tegit; tortoque cucurbita collo Fluminis in potum prona ministrat aquam. Saepe famem cruciat colochyntide pallus amara. Saepe thorum stilo cespes, & herba dabat. Una tamen terra dives Sunamitis in illa,
In sua quae vatem tecta vocaret, erat.
Sella, brevisque thorus, tum sagina mensa, supellex Pauperis hospitii parva, sed apta fuit,
Ampla tamen meritis merces est reddita; vatis Protinus optatam femina sensit opem. Filius occiderat florentibus unicus annis, Cum natum mater rursus adepta suum est .aΑltera munificum senfit quoque femina vatem, Commoda quod vati, comis S ante fuit . Protinus ossicii pretium decurrere jussit, . i. Quod caperent oleum vascula nulla satis . o stipis exiguae vis praetentissima i selix Cui dives magnum foenerat arca Deum lHactenus 29 unde pares, dixi, nunc accipe, partas Unde tibi serves, caudide Lector, OpeS . Utile consilium, lucro desistere tandem, Nec cupidas quaestus semper habere manus. Quis suror est dubiae semper confidere sorti, Quae stabilem nulli servat amica fidem ' . . Transvolat huc, illuc, dedignaturque teneri, Hei mihil quam volucri nititur illa rota Sic, quia, qui vicit, vult semper vincere lusor,
110쪽
Sic, quia se inlido non vult subducere ponto, Perditur in mediis plurima navis aquis.
Utere jam lo) parto; certusque sit usus in illo;
Praeteritu S labor est, nunc iuvat una quies. Rusticus ante focum paganae sercula mensae Explicat, exhausto grata labore magis .ET venator apro, quem caepit montibus altis. Vescitur, & fido porrigit exta cani. Quid juvat immensum protendere vota per aevum kNestoreos animo praeti piente dies lQuid . si dum nova mente struis, majoraque, jam mora in te fatiferum saeva tetendit ebur c Non tamen hinc jubeo momento perdere, longa: Quae tibi solicito parta fuere die. Guttatim quaeruntur opes, mox fluminis instat Praecipiti lapsu, vix patet arca, fluunt. Ut semel abscellere, voces, revocesque licebit , Non domini repetant rursas. ut ante, manus.
In primis, ut parcus 3I opes, frugique ministres.
Natorum ante oculos dulcis oberret amor.
Ut bene sit, fato postquam concesseris, illis Haereat haec animo provida cura tuo. Hinc aliquis manesque 3 2 patris, cineremque sepulti Devovet, & frenden, talia, dicta jaciti Hic ager, illa domus , facilique. in colle recumbes Vinea, dum licuit, census avitus, erant. Scilicet haec olim. legum contemptor, & aequi, De solido dempsit prodigus alle pater . Adde quod ad varios servanda pecunia casus, Quos nec opinanti vitaque, sorsque parant . Et jam saeva lues pecudes interficit, & iam Sirius undantes messibus urit agros .