In M. Tullij Ciceronis vniuersam philosophiam de vita, et moribus, ad illustrissimos, & sapientissimos Patauinæ academiæ moderatores, ... Iasonis Denores breuis, & distincta institutio

51쪽

sculanarum quaestionum,cum paradoxis, s Catonis laudationi sex libros de republica , quos magna expartesemma cum iactura prater c reros desideramus itque his adiecit alios qui

que de legitus huius asinsitura Reipublica,ac denique his omnibus tres de legibus,quaea δε- miliampertinent m a sinitatem , coniunctionem librarum de legibus sumiliaribus cum libris de legibuspublicis cum libris de re blica uiritu gnificasse libro primo de natu deoru cum dixit oes omnia phil ophiae praecepta

referuntur a uitrim,arbitramur nos Ἀ-ί

eiris priuatis in rebus eapraesitisse, quaer iis, natu praescri erit,per publicas res attingens Iibros de republica, sae legibuspubliacis e priuatas resiste dens tres fibrasde Iegibusfamiliariis hoc es tres a se conscriptosi

bros economicorum 2 duero tresultimos

libros hac ratione di*o erit, sordinauerit ex eius uerbis,tum etiam ex ratione, A non obscure,ut opinor,coniectura projicere possumus. Nam quod libris tusculanarum subiecerit lu

bros de republica memet ipse ignificaui HIAE

52쪽

eundo bbro de diuisitone, dum pos quaesiones

tusculanis nominat libros de naturariorum , de diuinationeo derato, quisunt dissimili amgumento,s certe referuntur a illa hil phia genus quod aut ad rerum naturam sectat , aut adillud, quod es supra linam, atqzemde numerat libros de republica,qui quidem,exempti, ex hoc ordine His tribus de natura deorum, de diuinatione es defato ad aliam philo phiaepartem relatis sub equuntur libros tu mianarum 'os,qui tys tanquam appendices annexisunt Luantum autem attinet ad niunctionem , s continuationem quinque librorum

de legibus cum seris sex de republica primo de legibuGub persena Pomponi, e ttici,ab uno uolumine ad alterum ipsium continuan aperte declarat eisque si quaere ego,qui expectem, inquit Atticus,quoniam sic raptum est a te de optimo reipublicae tu , consequens esse uidetur,utscribri tu idem de legibus,s in tertio subpersiona propria i As autem , quoniam leges damus liberispopulis,quaeque de optima republicasentiremus in sex libris ante diaimus, accommodemus hoc tempore leges aditam,quem probamus

53쪽

ciuitati atum quod autem leges ad ummum borium reserat, quemadmodum ei satum re publicae, e formatum , paucis uerbis docetiscundo de legibus sonsa profecto,inquit, ad alutem ciuium,ciuitatums incolumitatem,uit amiomnium quietam , . beatam conditas esse is ges sed quod uitam beata summum bonum, cui leges ipsae debent inseruire,dirigat M. Tulnus disiud naturae humanae conuenienter uiauere,quo iampridem in quinto de nibus exserentia peripateticorum saluerat pausiante apertissime tesatum reliquis inprimo e legibus, duat Sed certe res ita se habent,ut ex natura uiatiore simmum bonumssit,ides uita modica, s apta uirtuteperfrui,aut naturam sequi, ου eius qua lege uiuere Vnde hanc legem in tertio de

republica diuina quas uoce depinxit esse rectam

rationem, tura congruentem, fusam in omnes,consantemsempiternam, quae uocet ado cium iubendo,uetando,oraude deterreat, quae tamen neque probos frutra iubea aut vetetinec improbos iubendo aut uetando moueat, cui nec

obrogari fis esse , neque derogari ex hac aliquid

cerebraeque totam abrogariposse neque aut per

54쪽

Senatum, 'perpopulum Athac nos beeposse e paret igitu eri continuatio si omiae legibus cum libris de republica, apparereth clariusprofecto ordo hirorum de republica ad libros Uficiorum , ad libros tu lana a qualisnumpi eos integros haberemus quinetia orta epatere es ordo economicorum ad fibros de legibus ii quoque adnos peruenissent. Hac

autem res resecaretaperta aut horietate, non im

men caret coniectura, erratione hac serie suis a Cicerone scriptos, ac disributos. Nam sire His nihil aliudes , quam ordo magis

tuum,ciues dirigens ad licitatem. Vadacti nes,sfriasuirtutum,certe adnuissum iam LMm uirum prudentissimum de republica mpsisse credendum est, quam ad retinendos ciuerino ficto,s in actione uirtutis adnaturae humana conuenienter uiuendum,qua de re prius a cepta cumulare tradiderat. Praetere Ide se L shoc idem probemus inlex es recta rationaturae congruens, nsans empiterna, qua uocet Mosscium iubendo,uetando, apis edetereat ut eam diffiniuit M. Tufus, certe seges,quae horrantur oe impetant homines aditi mori

55쪽

Hum p nute stionem os sebiam med j, quam persecti sed subri de republica conium

ctim,s continete antecedunt libros de legibus, certe tam libri de legibus, quambiri etiam de

republica debent siuccedere ise bitris,qui pertianent adhocis adillud os scium, cum ad utrunque leges uocent,re re publica hanc legum uocationem re ipsa exequatur. Adeundem igitur nem fine ad iratione referendos se etiam

quinque libros de legibus publicis,oetres de legibus Lamiliaribus exis areta debemus,cum ab e sotele quoque ipse, quem certe in hac resi Aproposuit imitandum , hunc ordinem diligem issime conseruatum consticiamus. His igitur gradibus M.Tullius uniuersam de uita, moribus philo ophiam prudentissime continuauit, utprimogradu concaret Hortensium Secum do uiros Academicarum quaesionum tertiod tros de Finibus.quarto libros deo ficus,quisui de medio, scis,cum dialogo de amicitia, esen Gut Gnde conseiatione quinto libros Tuscul narum quaestionum cum paradoxis, cum Catonis laudistione extolliros de Republica pii molibros de Legibus,postremo Ebros EccΠomίω

56쪽

rum. Horum omnium Horrensius, et Memowae quaectiones ibride Finibus Uri deo cus. Tu utinae quaesiones libri de Republica ibride Legibuspublicis libri Monomicorum,de egi

mamiliaribus,tanquam praecipua membra, partes consituunt uniuersium corpus tot humanae,s ciuilisphilo ophiae dialo in uero de amicitia talogus desenectute,s liberae cons Atione uni adnata quaedam, appositat 9 tauquam additamenta, inquas appendices ata medium ocium, a libroso ciorum par Eoxa uero,&catom laudatiosum pariter αὐδIamenta, Nendices adperfectum o cium, oe ad libros tu uianarum quaesionum . Hortensius Eam habet ilitudinem, oeconueni entiam cum libris quos dephilosophia humana, sciuili reliquit ri teles neque enim is huiusmodi commendationes scientiarum,aut cultatum,de qui spraecepta tradisolet adhibere, Libra academicorum de optimo generephia ophandi respondent tertis,quarto ου quinto capitiprimi libri ethicorum, in quibus ille agit de

ordim bra ratione progrediendi re argumem

tandi inphilo ophia ciuit . Libri de natu, Ni pondent

57쪽

spondent ecundo,tertis,quarto,quinto, exi, thicorum Libri tuseculanarum re ondensos primo Ethicorum ei parti,in qua agit de uirtute heroica Eam namq; habentproportionem, comparationems media obficia ad uirtutes mora les,s intellit Imas, quam habet perfectum sapia entis officium ad uirtutes hero cas. Dialogus de amicilia re Pondet octauo,s non Ethicorum Libri de republica Mondent primis septem libris Toliticorum inque ad tertiumdecimum caput ptimi Libri de legibus res en reliquis capitibus septimi libri oe toti octauo Pontico . Libri economicorum restorint duobus libris

quos Missoteles scripsit de re familiari. His

omnibus,quae nos hactenus attulimus de ordine librorum, quos M. Tulgius adconstituendam uniuersam humanam,s ciuilem philo ophiam posteritati mandauit, uidentur ei dem uerba fere esse contraria inpraemio secundi libri de diu Otione,quibus aliqua ex parte alia quadams ri prooonitur,quam ea,qua a nobis iam constituta es Sius uerbasic haben uarenti mihi, mustumi, ac diu cogitant qua nam reposiem

58쪽

prodesse quam urimis , quando intermium

consulere reipublici, nulla maior occurrebar, qua optimarum artium uias traderem meis ciuibus quod compluribi iam libris me arbitror consecutu=n Adam, cohortatisimus,ut m

xim potuimus,adphilos hi studium eo lilro qui est inseriptus Hortensisses quo e sphilo phandi minime arrogans maximesis comsans, V elegans arbitraremur,quatuor Academicis libris sendimus. Cumi fundamentum effer philo Ubi positum infinisus bonorum asorum repurgatus est is locus a nobis quinque libris,ut,quida quoque,er quid contra quemfphilo phum diceretur,inte Uipo s. Totidem ita eouti libri Tusculanarum quaesionum res ad beate uiuendum maxime necessarias perusrunt primus enim es de contemnenda morte, cundus de tolerando dolore,de aegritudine lemenda tertius, quartus de reliquis animi perturbationibus, quintus eum locum complexus est, qui totamphilo ophiam maximet strat docet enim a beate uiuendum uirtutem se ipsa esse contem tam Luibus rebus aditis tres libriperfecti sunt de natura deorum,in quibus omnis eius loci qu

59쪽

sio continetur qu/,ut plena esset,cumulatesperfem,de diuinatione ingressimus his libri cribere quibus,ut si animo,defato sadiunxeriamus,erit abundestisfactum toti huic quinioni. Atque his libris annumerandi sunt se de re-pμblica,quos tum scripsimus, cum gubernacuti reipublica teneremus,magnus locus,philosephias proprius, Platone, ictotele, Theophraso,totas peripateticorum familia trairtus uberrime. Nam quid ego de consolatione dicam'quae quidem mihist ane aliquantum medetur, cateris item multum proseuturam puto. Interiectus tiam es nuper,quem ad nsrum QAtticum de

senectute misimus Imprimiss quoniamphilosophia uir bonus efficitur oesortis, Catonseris horum librorum numero ponendus es. Cumse istoteles tems Theophrasus, excellentes uiri cum subtilitate,tum copia cum philo ophia dicendi etiam pracepta coniunxerint,no' quoq; ora*rj libri in eundem numerum referendi uia dentur ita tres erunt de oratore, quartus tus,quintus orator.eAdhuc haec erancis,adrelia qua acri tendebamus animo, scparati, ut, nisi

60쪽

locum separaremur,qui non latinis literis id, solus pateret. Ex his ergo eliciposse uidetur rimum locum ac V. Tullio attributum esse homu losecundum libris academicarum quaestionum, tertium libris des ibus, quartum libris tusculanarum,quintum libris de natura deoru d diuinatione, de fato extum libris de republIca Libros sciorum,de gibus, quo amabo tacite uidetur reicere fortasse, ut erique uolunt a fremam huius ase conscripta philosophiaepartem. haec autem, quae in aliqua dubitationem uidentur adducere,quae diximus,

di luenda,il, pro certo tenedum es, M Tullium in eum, que diem,quo die li de diurnatione conscripserat, nec tres de sciis,aedidisse, nec dialogum de amicitia,ne paradoxa. siuare eos,quos iam emiserat partim distincte , partim

confuse m recensui ut ex eius enumeratrone audiuimus umine polea his addidisset e tres de ossicis,cyde amicitia, oeparadoxa; animaduertisset libris officiorum non esse attribuedum

doctrinae ordine extremum,aut penultimum locum inter librosphilosophiae humanae, o ciuia

lis e quasi medium inter libros definibus