In M. Tullij Ciceronis vniuersam philosophiam de vita, et moribus, ad illustrissimos, & sapientissimos Patauinæ academiæ moderatores, ... Iasonis Denores breuis, & distincta institutio

81쪽

stinarum. d. eo in eis immur, nihilominus doctrina ordine insecundo de diuinatione his qmnibinpostpositi s enumeratisint,non seruata temporum continuatione , qua omnis huius philosophia ordo poenitus peruerteretur, Confunderetur. am quis non uidea Aquantaperturbatio in hac pars phil ophia continua iassi rasisse primo, uiscriptisunt, tres libri conomicorum Uri sex de republica, s de legibus,

Catonis laudatio diri de confilatione, atque de inde hortensius, academicae quaectiones , lis rides ibus,ac fremo libri tusculanarum, dialo-γι desenectute,de amicitia, s tres de osci , Sparadoxa consituanturZUerum ex hac distositione, collocatione, quam nos attribuimus Lbris Tuis Ciceronis deuita, moribus,

potes oriri non indigna qualis,quem nam illepotissmum ex antiquisphilosephis in uniuersa hac

philosephia humana,s ciuili Iradenda, Hor nanda imitatus si am ex altera partem academicus i ait academicosproposuisse in liabri desinibus equi uidetur opinionem peripateticorum in libris officiorumse Panetium imitari

82쪽

Linquit comitem adhibuisse Platonem nono mkosadverbisse a Xenophonte desumpsisse stirm . Ex alte a uero parte Ater caeteros lue riscitia sibi mirandum delegisse Ordo ab sedi enter eruatis, res ipse tacite loquitur. Ut in losophia actis insituenda e sot ks exorditur a ummi boni,&felicitatispertra

Halisne,inde a uirtutes evocandas descendit tum persectas um diri omnies,tum etiam heroicas hinc ad dis libros de cimicitia, ac deni que addece libros de repullica Ee legibus Npo remo ad duos ecorio corum ita hunc unde pene ordine utritu inculus M mul 1 curata

legitimam hui- phim phia pertraetationem pos

hortensi ,s academica quaestione ausica retur a quinque libris de finibus lonorum se malorum,accedens adlibros de medio officio, de perfecto,de amiciti qui res ondent se, qua e trifotelespertractauit de distosition uirtutum, hoe es de continentia,& tolerantia deperfectis uim tutum habitibus,de uirtute heroica eamicitiaerandem deuenit ad sex libros de republica, quinque de legibus,tres de refamiliari Persiacuum igitur es,nullum adium hac in re magis

83쪽

Neque enim huiusimoindi mem, tam sineta j rebus pertractandis, neque , apud Plato Vem,ueque apud Xenophontem,neque apud que' am alium Antiquorem philos horum inu niemus. Igitur dicendum frid, quod e te es verissimum, M. Tullium in hac atqu in ilia parte; in hac atque in ilia sententia modormistum isos, modo academicos modo a tirem,modo Platonem,modo Xenophontem,inor in autem doctrinae,ac methodo,in 'onenda, ct consituenda uniuersa hac humana oe ciuili

philosephiasolum i viri telem,parentem,sma in rum ordinis, metfodi emper ante oculos habuisse. quinimo, libris derepselica Nde legibus. in quibus retissimis uerbis fatetur, se Platonem equi, rei a magis sine dubio, Ari

telem imitari uidetur. Plato enim dum respublica ormauit, teram in libris de republica, teram in libris de legibus .neque in horum hir rum alte parte rempublicam firmauit, in altera ei leges imposeuit Aristoteles uero ipse, ut mam me ublicam instituit, Has instituta lo ges accommodaui ut apparu cum e re ipsa um a

84쪽

etiam ex eius propositione in ultimo capite deciami libri ethicorum,in quo, seaquam pertractauit desiummo bono, ου de felicitate ollicetur, se pertractaturum in reliquissequentibus octi libris politicorum duobus economicorum adperficiendam uniuersam humanam philosophiam de republica, inde legibus tam publicis, quam sam baribus squis non uidet aAImusii ldro ossiciorum ad G Alium situlos suis ad imit Donem decem librorum de moribus , quos idem Aristotelespariter Nichomachi nomine, δ' nuncupauit inde etiam eos noscGUt in dialoghis, ut reliquos fere omnes sed ea ratione, qua e friasotelem quoque ipsum in decem libris uicorum

fecisse animaduerterari. Hunc itaque ordinem tam naturalem,tam,crum,tam necessarium,

a pratantissimo philosoplorum omnium principe ad unguem desumptum , tam clarissimistes onys coprobatum,homines eruditissimos, espraeclarissimos neglexis,ummopere admiror. 2 iam cum in his libris seumma cum diligentia coplura loca uetustate corrupta ex tenebris antiquitatis eruerinctialia explicauerint , ac quaedam praclara etiam in lucem protulerint , quid esse

85쪽

Uaputem,quamobrem in ordine doctrina per scrutando, amparum elaborauerint 'qua quidein re omni lendor horum librorum, cedigm-tai philosephia stultus continetur, qu ubim is,certephilosephia non erit, sed philo ophi quadam indisine consessio. gua enim continuatio gua methodusfluuis doctrinae ordo uua docedi uia, et ratio sumi ex horum librorum letio

ne potestisin hac philosophia parte libri delegi

bus ante libros de finibus, aut ante libros de olfci' conlituantur,aut plibris deis sic qui ut

de medo,communi, inchoato osticio,praponantest libri tuseculanarum, qui urat de per ecto ossi clo,aut si paradoxa extorqueantur a libris tusculanarum22uam coniunctionem habentibride natura deorum,dediuinatione, s de fato cubbris tusculanarum, aut cum libris de republica,hoc es cum somnio Scipionis , doctrina, Vlegendi ordimm consideremus Z ut errepoterit hanc philosephiaperturbationem , uel potius euersione'sed ut ad linunde digressisumus, iam reuertamur,cum ea quae contra nolo de Mositione, , serie horum librorumsententiam ἰθciantur,nos in eiusmodi,ut ab us, qui de hac re

86쪽

non iniqui sint iudices inprobaripossint se ipso

clarius ut ita dicam AZUrius se arbitror quo ordine diri oni, ac legi debeat uniuersa haec philosephia a M. Tulliograuiter,s copiose tra

Hata. utinam eam integram haberemus, ira tem non tam laceratam murta temporum

Hufestamgraui malo medera tamen ab M ex parte poterimus si ad ea , qua huic phil ophiae part aunorum uetussiate amissa deerunt ahquia simile ui dem argumenti aut ex fatone , aute e sotele,aut ex Xenophonte, aut exista oabo illus ri .. erudito uiro adiunxerimus .e s libri,qui nuncupatur Hortensius, desiderium .equiore animo certe feremus, si Iacobi Sadoleti, Cardinalis ampli mi,atque omni doctrina empoliti hbolia de laudibus philosephia egerimus. Adlibru de Molatione accedet Boeti uiri sapientissimipene eas stractatio de Molatione philose phi abi qua eum plura ex Ciceronesibi desumpsisse ueri mile est Locum librorum de republica, s de legibus uacuum complebunt libri maioris de eadem re, viri telis libri blicorum,ssi paris Contarent Cardinalis amplissimi libride A publica Veneta Economicas disputati

87쪽

nes a M. illi constriptas squis enophonte

legerit,non admodum desiderabit. Sed erit etialonge utilissimum in reliquis M. Tulli Cio iabris, qui ad nos venerunt erlegendis, eoru Lbros conferre,quos ille uel imitatur,uelimitarisentetur Libris definibus accedat Phileb. Platoms,s primus ethicorum ori telis Libris de officio tum medio,tum perfecto addatu ecudus, sertius, quartus, quintus sextus , eptimus ethicorum,s Platonis dialogus de eo, quod sit agendum. Disputationi de amicitia Lisis Platonis, octauus nonus ethicorum. Cum dialogo de senectute adhibeatur latonis primuyd republica, ex parte quasi ad uerbum a cicerone conuersius. Cum somnio Scipionis conferatur ultimus CPlatonis de repubi cabubiarum mibtem morte reuiuiscentem facit, s ademps ne referentem, qua retulit M.Tullius subpersona Scipionis. In legendis libris de legibus adda Mus Platonem in librispariter eiusdem argumeii,s Artotelem in quinque ultimis capitibus eptimi,sin toto octauo politicorum. Hac enim ratione hunc,et illum intersi comparantes, orsi mrtutes apertius intuebimur, iudicium in senten

88쪽

tiis alion sinaptandis adsua tempora per

scrutabimur. Visa omnia harum rerum diosis maximum asserent emolumetum. Verum hiseeneratim breuiter deseri totius humanaephilo phiae, M. Tullio constitutae explucatis,atque aliorum exclusiis,Aeicti .sententiis, uideamus etiam ordinem, quo unum quenque horum librorum sigillatim finxerit sui ab eo,qui Horteusius nuncupatur, exordiamur non ignorandum

es in duas inusim spartes prior continet,qua contraphilosephia ub persona Hortensi sunt disputata posterior,qua pro ea ad M. Tullio cotra Hortensii sputationem allatasunt priorem Hortensii disputationem apparet induas quoque aliassu diuisam esse particulasv quaru altera ille uituperabat,in altera accusabat philosophia; MM rusi', et Catuli responsione in totide alias, in quarum altera ille destendebat,in altera cu Catulo collaudabat philo phiam contra Hortem filum. Hac di in tio huius libri, quem in uniuersa Ciceronisphilosephia modum praemii obtinere

docuimus, sium tur ex eius uerbis,etiam si ra citatis inprimo definibus, cum inquit Uuanqua

philosophiae quidem uituperatoribussatis respon

89쪽

sum es e libro, uo a nobis philosophia defense,

s collaudata es, cum esset accusata,&uitu rata ab Hortensem Lused autem Tullius hoc librophilosephiam una cum Mulo collauda uerit,patet ex uerbis Lactanti rmiam,quia firmisse hoc uidisse in hortensio, cum inquit libro sexto capitescundo a Upud Ciceronem Catulus in hortensi philosophiam rebus omnibus pras rem,macte se dicit uel unumparuum de osci libetam,quam longam orationem pro seditioso homine Cornelio Differt autem accusatio a uituperatione,, defensio a collaudatione, quod accusatio,s senseo crimen, ondemnationem, crabsolutionem sibi proponunt; laudatio,& uituperatio tantummodo demo ramnem . Accusata autem philosephiam ab Hortensio intelligos B, exempligratia,mittendo ortasse in exiliumphilosophos , aut philosephiam ipsam contenderit, aut philo ophorum multa crimina, s uitia accusauerit, contras eorum mores acerrime inuectu uerit,aut quippia mite Libros quatuor Academicarum qua tionum non es cile inproprias partes dilinguere,cum nihil ex hi agmetis duorum librorum conjcere potueramuUluto

90쪽

mmen in tres di putationes commode separari posse; in eam scilices, qua dogmata academicorum recenseres de rebus, qua pertinGAc ad disserendi rationem in alteram, qua decreta eorumdem describeret de rebus natura consantibus es in tertiam,qua illorum sententias exponeret de

ea philosephiaparte qua es de uitabo moritus. Libri de finibus tribuuntur in respracipuas

partes,hoc est in tres praecipuas, discrepantes opiniones desummo bono Piniam,qua, cum essetfacilior, communiori, omnibus notis matrimum locum sibi uendicauit,complexas tentiam epicureorum , qui ponebantsummurata bonum in sua uoluptate; malteram, qua contInet sententia oicorum , qui ponebantsummu bonum insola uirtute in tertiam, quam ipse approbauit eripateticorum, quiponebant summum bonum in natura humana conuenienter usuendo,hoc est in bonis animi,corporis,osnu . Hanc diuisitonem horum librorum ipse agnoscit libro tertiodecimo epilolarum ad Atticum, quando inquit ita confeci quinque libros definibus,ut epicurea L. Torquato soica M. iton peripateticae . Pisoni daremus . Epicura