장음표시 사용
381쪽
MAxime elucet Diuma Architectonica sapientia, in opificio generationis animalis . De hac dii gentissime praeclari authores Fabritius ab Aquapente , Haru eius , Malpighius , Graas , & alij disseruere, & quamplurima obseruarunt,a senioribus nostanimaduersa ; quare tenemur grato animo eorum labores eYcipere , & summis laudibus eos extollarta . Hisce paucas aliquas speculationes superaddam, quae nisi scopum veritatis attigerint, saltem perspisaciores excitabunt ad meliores inti eniendas.
Ad generationem concurrit semen virile , & ouum a muliere efformatum . Requiri ad generationem virile semen,euidenter nouimus ab experientia: at dubitatum est usque ad nostra tempora, an foeminae suum semen quoque c0d siciant, & ex ambobus foetus procreetur. Tandς recentiorum diligentia , & sagacitas detexit , t a Viuipara , quam ouipara animalia foeminea BQ succum genitale , sed tantummodo oua conficere,sci licet integra authomata cum omnibus organis,& p x tibus conformationi animalis necessarijs elaborar 'Obseruarunt quoque,in uiuiparis sacculos illos mem bria OsQβ, quos testes muliebres appellab iit antiqWi
Cap.14. De Animalis generatione
382쪽
hil aliud esse, quam ouaria . Tandem receptum est,& Cap. 1 D: sufficienter comprobatum a recentioribus, quod to- Animalis tum opus generationis consistat in ovi compositionet Demina , & in eiusdem foecundatione a semine masculino.
Semen virile non foecundat ouum vi quadam incorporea , aut sua aura , vel afflatu; sed contactu mistione corpusculorum
Praeclarus Harueius, ctim nullum succum seminis virilis in Damarum uteris post coitum reperisset, qui' dam eius molem excerni ab utero censuit, & tantum modo afflatu incorporeo, seu spirituali quadam irradiatione foecundari internam uteri cauitatem censuit. Postea R. Graas non incorporea irradiatione, sed au ra , vel flatu quodam per tubos immissb oua in fac-culis ouarij contenta tacundari credidit. Alij postea totum semen, siue subtiliorem eius partem sanguini per venas communicari aiunt, a quo postea oua Dem
Et primo, Haru ei opinio, ut incredibilis,ab omni bus reiecta est. Qnis enim capiet, quod vixile semen Ii incorporea , nempe indivisibili, tactui inepta, ad Mastar intelligentiae mentalis,agitare succos Vteri possit, & elaborare organicum , & vitale authoma e 'brionis P & quomodo tam prolixa , & artificio iis elaboratio succi seminalis, in organis testiculorum iacta, incorpoream actionem edere valeatΘ
383쪽
, Etl icet nihil reperiat tu in utero post coitum, hine inferre non licet, quod totuS , vel pars praecipuas succi seminalis non recepta fuerit ab ipso utero . Nee obstat, quod non appareant viae, & canales manifesti, per quos transferatur. Nam per caecos ductus exuit potest sicut in vase figulino per eius poros incolis c uos aqua transudat , pariterque per poros cutis, carnium penetrat aqua , oleum, & multo citius vini spiritus. Qui succi corporei quidem sunt, nec mutant naturam, sed illibati penetrant. Quare non est
necesse recurrere ad irradiationem, aut ad auram vaporosam , cum facillime substantia succi seminalis exugi possit ab utero spongioso per suos poros,& dibferri ad ova foecundanda. Non minus absurda videtur communicat1o succi seminalis per venas intra sanguinem. Primo , quo orificia venarum ore operto non hiant intra uteri caruitatem ad instar hirudinum , ut excipere possint succos in utero contentos , sed potius in parenchima' te interno uteri dispersi exugere possunt sanguinea ab arteriis effusum . Secundb,venae uteri,hypogastricae dictae,non deseruntur ad ovarium , sed ad duos ramos crurales Ve'nae cauae , & quia paucae guttiae succi seminalis occu' pare non possunt, nisi exiguam partem venae cassa: descendentis , ergo eam particulam sanguinis in 'cient , quam tangunt, & cui admiscentur e chmqu tangere etiam non possint sanguinem , qui ab alij Venis separatis , & a caua ascendente profluit ad cor igitur particula sanguinis a succo seminali infecta, mi nima pars est eius, quae in transitu occupat amplityi dinem cordis , & ideo facile continget , ut illa p*x ticula
384쪽
seula sanguinis infecta,potius in arteriam ascenden cap. 1, DEtem , quam in descendentem insinuetur, aut si casii Animali, in hanc ingreditur,a diuerticulo arteriaru spermatica- generationerum ab errabit , cum potius per amplissimas arterias ad caput , ad renes,& per uniuersum corpus cum sanguine circumferri possint . inare contingere potest , ut nunquam semen cum sanguine ad ovarium perdum catur , & sic oua effaeta, ut plurim tim remanerent, frustrato naturae desiderio, ob defectum viae direct ae , &breuioris , per quam semen transferri ad ovarium deberet. Et quis suadebitur naturam tam inepte vias generationis sibi comparasse At si dicant , quod uniuersa massa sanguinea inficiatur a paucis guttulis illis seminalibus, alterante successivo quodam contagio una parte aliam sibi contiguam , quousque nulla sanguinis particula syncera
remaneat, procliue est enumerare absurditates, quae inde sequuntur.
Primo,vis, et spirituosa energia seminis effoeta, &Vapida redderetur , dispersa absque necessitate ii tam copiosam massii in sanguinis ; non sectis, ac paucae guttae vini intra aquae amphoram dispersis virtutem amittunt. Secundo, tota massa sanguinea efferata a potentissimo fermento seminis, spirituosissimo suo feruore excitaret febres, capitis vertigines, & alia
symptomata. Tertio,inepte natura procuraret tanta
prolixitate, dissicultate, et periculo id,quod compendiose assequi posset itinere breuissimo, nempe immittendo succum seminalem per poros uteri usque ad
Immo breuiori itinere fieri potest , ut semen virile fine undet oua iam discissa ab ovario , et existentia iu
385쪽
eonfinio ipsius uteri. Videmus enim , quod ova gallinae non expectant aduentum seminis galli ino uario , sed licet subuentanea sint, feruntur ad vieti et invia crescunt. Quare silc ut galli semen Decundi re potest ova adaucta prope uterum existentia, seoua muliebria disiuncta ab ovario,Vtero proxima. ii vi rili semine foecundari possunt a contactu eiusdem sue ci seminalis exucti a spongiosa uteri substantia,quam mirifice se me instat,et vivificat sua facultate fermenta
titia, ut Haru eius obseruauit. Hinc patet, deceptos fuisse praeclaros authores a valvulis, & impedimentis, quae in tubulis , et cornibus uteri reperiuntur: tales valvulta descensum oui ad uterum facile permittunt, non vero regressum. At ex hoc sequitur, quod compages tota seminis, fluid1 ad instar fluentis, ad ovarium perduci non possit; nil tamen Vetat, quin per caecos ductus, vel per porositates spongiosis uteri, tuborum, & subtilium valvularum eiusdem penetrare queat; sicuti ab aggere arenoso transuersali cursus integri fluminis sisti videtur, at percolatio per arente interstitia no impeditur. H0c sane facilitis in utero contingere posse suadent experimenta ipsa, quae adducuntur pro contrariae sententiae confirmatione. Si enim succi medicamentorum exterius illi niti, solidam cutim, et carnes penetrant, tipsi aduersarij concedunt, quod succus spirituosus se
minalis per poros, seu coecos ductus spongiosos uteri ad Venas internas perducitur, cur negabunt paulo Vl teritis ad propinquum ouarium penetrare posse Postea ex eo, quod in insectis otia tacundantur λ nta tu , et aspersione seminis virilis, ut obserua dixCl, Malpighius, euincitur, quod id ipsum in reliqWjβ
386쪽
animalibus verificatur; propterea quod natura semper compendiose operatur , & summopere ambages, &multiplicitates abhorret. Sed hoc magis patebit exsequentibus . a
Totalem organicam animalis constructionem in ovo non a sola matre gigni, sed a paterno semimine praecipue efformari. Si vulgari sensium apparentiae acquiescere deberemus,oua foecunda nil prorsus a subuentaneis differre
diceremus ; eosdem enim succos numero , & magnitudine aequales , easdemque membranas utraque oua continere videtur. Hinc persuasio inualuit, oui foecundationem solummodo ad marem pertinere, materiam vero rite dispositam,eiusque organicam conformationem a sola foemina confici,& praeparari. Itaque, sicut in plantis otia seminalia continent gemmam, siue pla-tulam rite efformatam cum membranis, vasis, & succis, quae requiruntur ad eius incrementum, sic quoque in ovis ad esse membranas, vasa , humores Vna cum authomate organico . Differre solummodo ougplantarum ab ovis animalium, quod illa omnia D:- unda sunt; horum vero, quae vim motivam a virili semine exceperunt,sunt foecunda,scilicet vitali virtute afflata, reliqua vero o a deiportua , & cada uera-Et foecunda comparari possun horologio ex rotis dentatis cum machina motrim,seu cu pondere ap penso ; subuentanea vero similia sunt eidem horolo' Sio absque motiua machina Non
387쪽
Cap.iq. De Animalis generatione
Non negabo,hanc sententiam ex parte veram esse sed admittere non possum, quod Virile semen, praete vim motiua,nil aliud ovo coserat,nec quod tota,& in tegra organizatio a Demina dependeat.Videtur eniri mihi, quod organica foetus constructio a semine virili
ia non videtur credibile,quod in substatia cere. brali testium nil aliud fiat , quam seligi ex fl6rta
sanguinis particulas se mouentes, easque a vinculigcrassii ru partiu omnino liberari ad instar spiritus vini; sed consentaneum esse plato, ut in tam prolixa chimica elaboratione,& percolatione per canales labyrintheos testiculoria,multis,& miris modis situentur, disponantur, moueanturque partes seminis, & proinde resultet quaedam uniuersalis forma , composita ex pluribus
partibus vitalibus diuersimode configuratis.' uno verbo, fiet vitale authoma; & hoc addito materiae rite dispositae in otio, cui insunt organica inchoameta una cum omnibus instrumentis, succis,& oscinis, quae ad nutritionem, & incrementum animalis requiruntur , resultat tandem otium perfectum,& foecundum. Haec mea coniectura comprobatur ab obseruatione
Clar. Malpighij, qui in omnibus ovis a semine galli
irroratis reperit carinam , seu authoma pulli, simili gemmae Ouorum plantarum e at in ovis subuentanei nullum vestigium authomatis animalculi reperit is medio cicatriculae , sed succus ibidem existens er x informis,& similis molaec Quare carina,quae in foecur Hi 'uis reperitur, est opus superadditum a substanti*seminis virilis bidem admista, & conglutinata.Cupin qu i lis carina sit organicum authoma animalis tur semen virile,quid compositum, & configur xvi saerari. Nec
388쪽
Nec dici potest, quod virile semen simplex,& similare sua virtute plastica potest succum molae illius
transformare in carinam organicam; quia videmus ,
quod a corpore homogeneo unica , & simplici vi mo tiua praedito, ut est aqua fluens, possunt quidem diuersae operationes fieri in diuersis organis , ut frumenti tritulatio in moletrina,horarum designatio in horologio . At videtur impossibile , ut idem fluxus aquae fabricet ex lignis moletrinam,aut ex ferro horologium. Sic pariter, si siiccus seminalis esset corpus homogeneum,unica, & simplici vi motiua assedium , non posset organicum authonia in ovi cicatricula ex simplici succo molae illius efformare. Itaque perinde est,semen habere vim plasticam , ac esse corpus organicum quomodo enim absque partibus diuersis indolis, absque instriumentis, & motibus ciuersis se applicare poterit ad elaborandas diuersas partes sit icci cicatricularoui,easque diuersis modis agitando efformare organa omnia, quae carinam animalis in eadem cicatricula constituat IPraeterea videmus, quod in aetu efiisionis seminis virilis concutiuntur omnes partes corporis animalis ,
non sine quodam conuulsivo, & quasi epileptico leui
deliquio. Talis autem passio indicat, quod a cerebro , & ab omnibus partibus animalis,succi spirituosi rapido motu ad semen vivificandum accurrunt, ei que immisceptur,atque in utero muliebri insinuantur. Tunc naturae lumine suademur , quod ille succus seminalis acii ctis spiritibus impr gnatus, non sit substantia prorsus homogenea unica, simplicique vi motiua ,
affecta; sed structuram quandam compositam,& quasi ψrgani tam habeat ; quia itim partes ipse semini. , C c c
Cap. i. De Animalis generationς
389쪽
tum spiritus aduenientes diuersam temperiem, Atamam , & indolem motivam multiplicem, & variat habere debent , & proinde construent uniuersalem stlucturam,non quidem simplicem,homogeneamque, sed valde compositam, & quasi organiratam . 'Τalis autem organica substantia seminalis effusa hiouu muliebre,materialem succum in gemma cicatriaculae contentum , optime dispositum , mouere,co
uoluere, & figurare poterit, quousque carinae formari acquirat, quam postea vitalibus spiritibus animando,
perfectum, atque foecundum ouum reddit. Quod postea re vera spiritus in actu coitus accur rentes ad semen vivificandum, deferant,eique admisceant naturas , & indoles diuersas,suaderi potest ex neruis , & signis, in foetu ut plurimum impressis, ex conformationibus membrorum patri similibus,a temperatura , vel ex morbosis affectionibus podagricis , nephriticis &c. eorundem viscerum,& articulorum, in quibus pater assiciebatur . Hoc plane continger non posset, si totalis authomatis in ovo organigatio perfecte exarata, & completa fuisset a matre, ita ut
a semine virili nil aliud,quam simplex vis motiva sib ministraretur. Videtur ergo verisimile, qudd spiriissipaterni in rapido illo efiluuio in actu coitus abradant partieulas aliquas ex eius organis, & sic forsan is siQRes haereditarias earundem partium ad statum d
390쪽
DE MOTU ANIMALIUM. 387 P R Ο Ρ O S. CLXXXVI.
Coniectatio modi mechanici foecundationis ovi,de quare id non expergiscitur, nisi excitetura foetu, vel impulsu externo . Inter opera artis nullum magis animalibus,& plantis assimiliari videmus , quam authoma , vel horologium ex rotis dentatis compositum. In hoc tria potispmlim adnotare debemus. Primo, conformationein rotarum, quae pluribus modis moueri possunt.Secundo, vim motiua superaddita,qualis est pondus appensum, vis venti, aut fluxus aquae. Tertio,exercitiu, &operationem ipsius authomatis. Et quia in praecedenti balbutiendo innuimus modum , quo a virili semine imprimitur configuratio, &forma authomatis in succo molae, in ovi cicatricula contento, modo insinuari debet modus, quo vis motiva animastica in eodem authomate imprimitur . Quia virile semen est potentissimum fermentum, ut
dictum est,proprijs, & aduentilijs spiritibus parentis vivificatum, & ideo insigni activitate, & mobilitat
praeditum , conijcimus, quod virtus eius motiua una cum eius succo infusa per omnes artus authomatis in Duo iam impressi, & efformati ab eodem virili semine vitalem facultatem motivam ei imprimit, modo forsan non diuerso ab eo,quo spiritus, seu particulae magnetis se mouentes agitando totam ferri molem ,&debite siluando partes eius imprimul ferro vim mo tiuam iuxta leges magneticas. QV propter ouum a virili semine foecundatum, as