장음표시 사용
351쪽
o, spiritus , non Ut sensatione , & locales motio sueeo spiri- nes indiuidui administrent, sed ut aliud sibi scisi his iusque individuum procreent. kEhesi , mo- Hinc forsan est , quod in testibus tam pauci,& eis
tu,& natur neruiculi a cerebro propagentur,ut aliqui alii tomici negauerint,neruos ibidem disseminati; qui nempe testes proprijs neruis abundant, scilicet sui generis propagatis a cerebrali testium substantia, uti sui iuris est, nec cerebro, seu regiae animalis facultatis subijcitur. Fit quoque, ut cerebri conformatio subito ab isti tio in embrione perficiatur , quando animalis vitta, scilicet nutritio, & sensatio inchoat ; at testium au thoma, non subith, sed in pubertate absoluitur, quando nempe animal emancipatum aliud sibi simile procreare potest.
In actu generationis,e cerebro spiritus animales ad testes transfundi grandi copia, & impetu. Lices cerebrum , & testiculi sint ossicinae discretae inter se,in quibus ditiersa munia exercetur, Jc spiritu diueris indolis in eis elaborantur; quia tamen in e0dς
corpore animalis continentur,mirum non est, quod stmutuo assiciant,& compatiantur: veru mirabilis cod sensitis,qui intercedit inter testes,& cerebru pender Videtur ob alia longe diuersa causa . Videmus enim quod in actu vetaereo valde perturbantur animalia 'assiciunturqtie conuulsiva quadam passione, & vel Rxj epileptico suavi deliquio : hoc autem nullo pacto fς
352쪽
t; ν6sset, absque vehementi agitatiQRς spirituum ani' Cuj.,,. DE inalium, & concussione cerebri, & totius nermosi ge- sueeo
Quod postea talis motus rapidus spirituum ani- ρεh. 'rio
statium fiat a cerebro per neruos ad testes , & ad tu,& naturi Vasaspermatica, suaderi potest ex eo, quod in embrionibus, nedum multoties imprimontur a paterno semine notae, colores, & configurationes eXterniae faciei , oculorum , digitorum, contorsiones , & deformitates, sed etiam bonae, aut pratiar internae disse positiones animi , viscerum, & membrorum licereditantur. Et quia nulla aclio physica concipi potest absque contactu corporeo, ergo dicendum est, quod ex uniuerso corpore paterno particulae aliquae cur semine communicantur, deferetes indoles,deformita
Odque in semine in testiculis existente non proe extiterint, sed supenueniant, et adiungantur particulae omnium partium solidarum , et spirituoseruia1 parentis tempore coitus, probatur, quia semen componitur ex sanguine; sanguis vero non ex particulis totius animalis, sed ex nouo chilo conficituri ergo pariter in semine aderint particulae, quae in chilo extabant,& proinde carebit particulis ab uniuerso corpore abscissis. Succus
353쪽
Ρ R Ο Ρ O S. CLXXI. Suecus spirituosus in testibus elaboratus,est potenti simum elisir, seu balsamum ne dum pr6 l
lificum , sed etiam animum, et corpus generantis augens, et perficiens. Videmus, quod pueri voce, robore, et moribus potius ianainis , quam viris perfecitis assimilantur;me tantiar postea in pubertate,repente quidem dilatando tracheam , Vocem augendo, barbam emittendo, et totius corporis robur, et firmitudinem acquirendo cumque hae omnes mutationes semper consequantiit eodem tempore, quo seminalis elaboratio in testibus primo escitur; et econtra quotiescunque ab aegri- ltudine , vel ab externa causa impeditur, aut pr0hibetur praedicti seminis confectio, deficiunt 'uoqu lsigna virilitatis, nempe,nec fit vox sonora, nec barbae nascitur, nec animus, et corpus roborantur; ergoseimen de nouo elaboratum in testibus erit vera causa praedictorum effectuum, scilicet talis energiae est, ut possit virilem perfectionem conferre ; quand0qui' dem illa censetiar vera causa alicuius effectus, qR posita sequitur , et ablata, tollitur praedictus eo
Id ipsum confirmatur , quia videmus, quod anim4 lia , quae statis temporibus, aut vere tantiim generὴ tioni Vacant, scilicet, quando eorum testiculi semidς turgidi sunt,tunc robustiora, generosiora, iracund/- Τimpavida, & bellicosa sunt, alijs vero temporibββ
354쪽
,ieifica , frigidiora, & timida, quando nempe te- Cap. 11:pe es emuncti , & exinaniti semine sunt . Ergo semer intestibus elaboratum perficit, & roborat animum,& nali,eiusque
Tandem aperte hoc euincitur in animalibus castra tis , quae pristinum animi vigorem, generositater , audaciam , solertiam, & corporis robur , & fortitudinem amittunt, fiuntque debili, frigida , timida , &eflaminata, animo,'corpore , ut patet ne dum in hominibus , sed etiam in equis indomitis. Et aduerte,quod ab animalibus coitum exercentibus subtrahitur substantia seminalis spirituosa, nobilissima ; ergo potius debilitari deberent. E contra in , castratis non dissipata tali spiritu osa substantia, deberent eorum vires augeri. Hoc autem cum sit falsum, dicendum est , quod ipsam et seminis generatio sit causa potissima tanti roboris, & perfectionis animalis, quatenus in substantia cerebrali testiculorum ex 0re sanguinis chimica fermentatione, & mechanica cribratione elaboratur nobilissimus succus,& vitale elisir, seu balsamum, quod ne dum speciei propam gationi suffciat, sed etiam remaneat in eodem generante animali, es diffundaturi potentissima sua virtute,analoga venenis , aut semiuibus pestiferis , per
omnes artus animalis, augendo animi , & corporis vigorem Concedunt aliqui recentiores, ex semine eleuari Ruram quandam, dum generatur, a qua corpus , dccarnes immutantur , ut patet in Arietibus, qui virus succi seminalis eorum referunt, & carnes Verrium,ducoquntur graveolentem odorem spargunt,cum e con tra porcorum castratorium carnes bene oleant. Pari
355쪽
Castiti. De Pari modo iii farmellis exceptio seminis mastur,
hali eiusque Graas vidit canem , quae lactabat felem , quand6 istigon sit, mor coluit,felis lac illius abhorruit. 'tila satur profectb mutatio intelligi non potest absque contactii physico quare necesse est , ut corpusculis spiritu os a siicci seminalis e testibus diffundantur id cerebrum , ad cor, & ad omnes partes animalis p6 tentissima sua facultate motiva, & summe activas ;non secus, ac venena, & semina pestis agitant, corrumpunt spiritus, & omnes partes corporis alli- maliS .
Succus spirituosus in testibus elaboratus, diffunditur ad uniuersas corporis partes solummodo
I Quia naturae lumine capi non potest, quod ab de corporali contactu vita .actio phyysica absoluatur, ergo nisi corpuscula spirituosa in testiculis elaborata trans ierantur ad cerebrum, neruos , &inausculos,non Vi dentur posse augere,. roborare , & vivificare part animalis spirituosas, & organicas : at quia talis et 'boratio fit in testiculis remotis, & fere disiuncti. Corpore animalis, cum quo nullum commercius per vias manifestas habere videtur, praeterquam pςxVζn S , per vasa lymphatica , aut per neruos, Vidor dum per quaenam ex ijs talis diffusio fiat. Et primo iquod per vasa sanguinea spiritus seminalis non com municetur ad cerebrum, & ad omnes partes eius ς'
356쪽
hsinalis suaderi potest , quia per axteriRS sanguis Cip. ia. Deilpido motu aduenit , & deponitur in testibus , er- sueeo sipiat. to est impossibile,ut contra fluxum torrentis sanguinis succus seminalis deseratur versus cor repulsuS a san- genesi, motuine ab eo recedente. Neque per venas, quia primo natur/loco debet secerni pars crassa impura, & rubicunda
sanguinis a nobiliore eius parte , & postea selecius flos sanguinis prolixa a,ctione in longissimis distibus proprijs testium elaborari, fermentari,& exaltari de
Hoc patet, quia subito post ingressum sanguinis
arteriosi in testes, succus sanguineus dealbatur, non quia destruitur rubedo in toto sanguine illuc ingresso, nam si hoc effet, venulae exugerent reliquias sanguineas candidas, quod est falsum, conspiciuntur enim rubrae. Ergo dicendum est , quod sanguis ilia ipso ingressu dealbatur, quia ex eo secernitur pars impura rubicunda, & haec exiigitur a venulis capillaribus .
Videtur i itur impossibile, quod nobilissimus succus
seminalis a venulis exugatur , & transportetur adc0r; primo, quia illae venulae excipiunt faeces sangui-Bis impuras : secundo, quia exugunt sanguinem subi-t0 post: ingressiun in testes , & ideo ex loco valde remoto ab eo , in quo seminis elaboratio completaia est; non enim a vasis spermati eis , sed ab ipso corpore testiculi reliquias sanguinis ebibunt e tertio semen ς0rrumperetur, 3c vapidum fieret ab admistione fe-ςum sanguinis, quae separatae prilis ab illo fuerant. Eadem ratione a lymphaticis vasis succus seminalis xx asportari ad cor, & ad cerebrum non posse vide' quia sunt vasa excretoria succi serosi, qui infi
357쪽
314 Io. AL. RORELLIo fό nobilissimam seminis substantiam: & ideὁ edu
oeeo spiri- rumperet, & vapidum ipsum redderet, inani laboth mosos semi' nempe iterum corrumpendo opificium,quod pri '
tu,& natura Restat ergo, ut deseratur per neruos illos exile, sexti paris vagi, & per vertebrales, & per eos, qui ad vesiculas seminales ad urethrambet penem communia cantur , sicuti videmus, quod succi malignituis vene
rear ab utero infecto exi aguntor per poros corporunci neruosorum penis spongiosorum , et momento uniuerso corpori communicantur. Nec obstat contrarietas motuum in neruis,cum fieri possint per eas dein vias diuersis temporibus. Vt in prolixa intestina caeca auium succi, et recrementa intrant, et exeunt;
sic per neruos spiritus seminalis ingredi potest,et ferri motu contrario ei, quo succi animales, et nutritii e cerebro diffunduntur per easdem vias , sed diuersis
temporibus Non negabo tamen,per venas ad vasa sperematica,
et ad vesiculas seminales desiuentes succum semina' lem diffundi posse cum refluo sanguine ad cor , et deinceps ad erebrum, et hinc ad neruos roborandos: sed verisimile mihi videtur , ut praecipua illius pari per neruos immediate traducatur ob breuitatem itineris,etiisque facilitatem. Quod confirmatur ex deliquio illo conuulsuo, quo spinalis medulla , cere brum, et genus neruosum in a stu venereo assci s0lent, quod non per venas, sed immediate per nervos commUnicari consentaneum est ia Si igitur talis Via ς Vasis spermaticis per neruos ad terebrum datur, ς; frequenter per eam spiritus seminalis mouetur, qu ῖς
dubitabimus, per eandem quoque diffundi spiritui'
358쪽
seminalem ad roborandum cerebrum,& reliquas parates animalis h
circulariter quodammodo spiritus in animali moueri ad instar sanguinis . Ostensum est,dari plures motus contrarios in neruiso
Primus est ille, quo spiritus animales a cerebro ad mouendos extremos artus deferuntur , & quo ab extremitatibus ad cerebrum sexsationes dent clan
Secundus est ille, qui vere motu locali fit, scilicet, quo succi cardiaci, venenati per neruos ad cerebrum feruntur , & contra succi nutritij a cerebro ad omnes partes diffunduntur. Tertius est ille, quo animales spiritus accurrunt ad vivificandum semen in testibus, de contra 'ille ,' quosluccus seminalis cerebrum , & genus neruosum afficit in actu coitus, & quo roborat spiritus , & reliquas c0rporis partes,lli omnes motus, licet diuersis temporibus fiantpζr easdem vias nemorum , satis tamen suadent, admitti debere circulationem spirituum. Sicuti enim ςη eo, quod eadem massa sanguinea continuo fluxu a corde exit, eodem redit, infertur circΗlatio eius , sic quoque consentaneum est , ex continua effusion spirituuin,facta a cerebro,& eorudem regressu ad ean dζm regiam animae, inferri posse circumductionem jirituum. Et sicuti euincitur, quod eadem mole Υy et tota-Cap. Ia. De succo spiai- tuose, seminali eiusque genesi , m tu,& natura
359쪽
Gh: 11 De sanguinis,quae a corde discesserat,ad id lysii sueeo spiri- redit, propterea quod in q, minutis horarijs t6t , his eiusque sanguinii a corde diffunditur , de quia ebderigenesi, mo- breui tempore non dissipatur, nec alia priori aequalitii uti sὸtuxὸ potest denub regenerari,ergo fluxus sanguinis ex cor de cessiaret, nisi eadem massa sanguinis, circuitu facto, accurreret ad replendum fontem cordis - Sic quoque spiritus animales, quia grandi copia diffundi debent
ad vivificandum ,-mouendum uniuersum corpus,&eius partes , & hi tam cito reparari, dc refici non pos
sunt , Ergo suspicari licet,quhd ijdem spiritus quos
aliunde nouimus ad cerebrum communicari) circuitu facto,accurrant ad reficiendum, & replendum cerebrum,sontem spirituum. Confirmatur talis suspicio ex eo , quod fluxus suc. ci spirituos e cerebro tanto velocior esse debet,qdam sit fluxus sanguinis e corde, quantum spirituum mobi litas , & vehementia superat sanguinis inertis imp u sonem,s,stam a nausculo cordi S. Dices,non conspici vias manifestas. Fateor Vltro ised si sanguinis circuitus tanditi latuit, quis scis, δὴ mposterum vice circuitus spirituum detegantu se Et profecto clim vita in continuo motu consistat )δc motus spirituum velocissimus esse debeat, si ead IVelocitate dissiparentur,destruerenturque spiritus,pl- ne regenerari non possient tam cito ex sanguine. xζ suspicari possumus,quod circuitu facto ad cerebIR
Praeterea, si hoc verum non esset, regenerari eadζν celeritate deberent, ne dum spiritus , qui a cerchy' discedunt, sed etiam illi, qui ad cerebrum ac py Iunt, ad deferendas noxas venenorum , Virid ςΤ
360쪽
hi diacas, robur ex sςminali succ0 qvod auget Cap. ij. DE di cultatem . . gζneratio sed ad quid quaerimus coniecturas,cum costet, mo-iust, spirituum a partibus ad cerebrum fieri quar plantatum. non erit a ratione alienum, circuitionem quandar efficere succos spirituosos vitales, & animales durante vita.
De Generatione, ct Vegetatione Plantarum. ΙNnata nobis via est, ut a facilioribus, & notioribus ad mintis nota procedamus ; cumque plantae ab animalibus differant , quatenus planta structura faciliori, minori apparetii organorum, dc minus artificiosis operandi modis , & facultatibus donantur , quam animalia, & ijs,in quibus conueniunt, ijsdem legibus, & mechanicis artificijs natura operatur,Ergo valde conducet cognitio generationis plantarum, ut animalium genesis percipi possit.
In semine cuiuslibet plantae adest exigua eiusdem speciei plantula perfectissime exarata. Antiqui cognouerunt, in seminibus, seu ouis plantarum adesse nobiliorem particulam , quae ad instar gζmmae esset rude quodda inchoamentum futurae pla- At postea patuit,gemmam illam esse veram,idtζgram plantam trunco, ramis, solus, de radicibu