장음표시 사용
291쪽
In Thucyd. Narrat. Testilentia
nem propriam cerebri, sed esse etiam thoracis,& fieri attis cto spiritu a pulmone, & eodem sese comprimente, nam in hoc videtur dece plus Galenus, quod non potes rahi icerebro nisii simul trahat dc pulmo statum, sed verum pro
Hippoe. a cipiunt attrabendi, protrudendi est cerebrum,ex conses Galeno reo vero concutitur maxime thorax, veluti etiam uniuersum pyςhςpsq) corpus quia in illum neruOS ceu lOMS manus demittit,quare hic Galenus in Commentario reprehendit in hoc apho. rismo in tribus Hippocrat. Primum quod dictum hoc non sit generale, sed de solo sternutamento, quod fit vitio capi.tis intelligat, natura appetente excernere flatuosum spiritu ex capite, nam quae fit ex narium titillatione, alijs causis non fiunt calefacio vel humectato cerebro. Secudo quod asserit, quod si repitus ille fiat solum ab aere, qui ex capite eucernatur, nam liquido dicit apparere etiam fieri propter adirem ex pulmone elatum uniuersim se comprimente thora. ce: Tertio, quod non sit verum fieri sternutamentum reple to inani ab humido, quia adhuc oportet, ut illud humidum in flatum conuertatur, aut sit acre,quod stimulet cerebrum, quibus reprehensionibus quia respondet Cardanus insu0 Commentario, ideo ego omitto in a. autem de symp causis videtur propius ad Hipp. sententiam accedere, sed ita obscure locutus est, ut dissimulanter voluerit etiam hanc opini0 nem retinere, cu simul de utroq; egerit symptomate qua si ab eodem sonte,proficiscete,licet varia de causa, quia tussi expurgat qus in pectore,sternutatio, quae in naribus, & cersebri ventriculis. Secundum igitur Galenu, & qui eum seq.R
ntur causa quae naturam concitat ad eu vehementem m0
tu,uel est externa nares titillans, S mordicans, ut sunt stor nutamenta,idest, ad sternutationem prouocanda apta mςNcamenta, uel interna, ut defluxio humoris acris a capite, ςgius portio in flatus conuersa stimulat vel distendit cerebiganterius ad concussionem irritans, aut spiritus flatuleniss)grauans uel irritans cerebrum, qui continetur inter cradig)&menyngas , vel in vacuis spatijs supra nares in osse fi0φtis, & cuneiformi, vel in ipsisanterioribus cerebri ventri ς' iis , ac sinubus: ut huc vero propellata se cerebrum,gςm ' utitur expiratione,altera per se per ossa ethmoida,al ypalatum, neruis ceu praelongis manibus ut Galeni ν φ
292쪽
hiali in thoracem demissis usus,& eadem, unaq; impressiodite ex pulmone,&capite uehementer, S confertim spiritu emittit per foramina narium, & rem mordicantem,ac uel, licantem explodit ac deturbat. potest uero esse tu in bon hi nitum malum signum, nam si fiat κριτικωρ, ut fit in fine morbi est bonum, praesertim quando cum spiritu flatuoso hu- sternuta .miditas quaedam excernitur interdum sensibilis, interdum uero obscura, & sensum laten , in morbis capitum; nam ex ' '''Ilereticis facultatis robur, ac uires, concoctricis uictoriam, signum. materiaeque morbum gignentis resolutionem denuntiat: rt ideo licet sit, ratione cause irritantiS, praeter naturam, ratione tamen signiin bonis collocatur, ut in morbis capitisi plenitudine profectis, si uero fiat συμποφω χατικῶς,uirtute scilicet excretrice stimulata uel copia S ui, uel acrimonia myterire nondum coc'ct ς,sit irrita, SI inanis sternutatio, ita qua nullus humor expellitur, sed cerebrum irrito motu frustra Ia fauestatur, 3c concutitur,ac lancinatur, materia intus morbum procreante retenta, & contumaciter inhaerente, &tuc est malum & ut lignum, x tamquam causa,& quo frequentius excitatur, eo peius,quia frustra conata tandem cadit natura,quare eadem sternutatio in eodem morbo, de salutem,& periculum denuntiat, nam in comitiali aduentum paro-
ylini in principio denuntiat, in fine solutione: sic pari proportione in caeteris morbis capitis, in pectoris vero morbis 'alum semper:quia exagitat thoracem, puls nonemq lace taliquem quiescere conuenit, dum aer trahitur a cerebro, vehementer reluctante pulmonis natura: M sic malum lignum, dc causa, quia scilicet, cerebrum laborare indicio eiu quare Hippocrates in progn. r.cont,49. diXit η
nulationes in omnibus thoracis morbis,mante extitisse, & mbsecutas esse malum, sed in alijs morbis laetatissimis ste in lationes prosunt. ubi Galenus in Commentario causam
efactant, &laedunt etiam pulmonem, dc mox de
293쪽
b In rhucyHNarrat. Testilentin
ρμοὶ λινονται, idest, in alijs quidem morbis non simul avgredientes unquam, Ut neque Vltu aliud symptoma, in pro. gressu vero morbi mox apparentes salutem nuntiant,quamuis laethalis, quoad reliqua signa, fuerit morbuS, cocti iij senim sunt notae, dc roboris eius,q inest cerebro, Sacultas espultrix, a qua in nares flatuosis spirixibus: excretis, quibusdam humiditatibus interdum quidem seii sui cibad. xijs,5 apertis, interdum vero tenuioribus dc subobscuris, 2 spectatu dissicilibus sunt sternutationes, quod vero sit pe. sternuta stis signum sternutatio nullu extat apud Hipp.&Galens ierio est si- stimonium, sed solum apud recentiores quosdam,*xtat Ino
ha . Romae grassata est anno sal. Jo. es inguinaria dictaei in
qua si quis solum sternutas et, aut oscitaset repente muri batur, tanta uis latentis intus veneni se se subito prodeibat, ex quo signo crucis os signari, in oscitando , dc sternut/yis bus diuinum prec ri auxiliuna ceptum est de qua nos bi id supra fecimus mentionem. Susius etiam inter pestis symptomata sternutamenta collocavit: quare mjror fuisse a J n grassia praetermissum, qui omnia colligit, quamui tani sit signorum varietas,ut diuersa a diuersis collecta&obser
uata inuemantur, ut praeclare ostendit Petrus Parisius in tructatu de peste cap r. designis,ubi persequitur varietatς, merum signorum a varijs auctoribus relatorum ivatorum. . se . ψ
shmpto- guttur apud Veteres signiscat,qui dicitur a ruta tibrib. e epςsiis. Vnde Brouchocele morbus.dicitur etiam, es mascssi genere, dc neutro, & per pleonasmum literae quemadmodum M verbum B αγχια, ,quo usum Hipp0β ctem testatur Elymo, ucto & veteres Atticos stςqVIdem in verbo βραγχία duplicem hui uis vocabuli Etymologia, primam aliorum:
294쪽
quo Su1das in verbo ubi tribus potissimum morbis obnoxias ostendit lime in αὐξαζ,δet Ist Quomodo fiat, docet paucis Galenum de sympi causis, cap IH βραγχαρὲ π αταρροις γIνῆαι διαβραροσαρ τηρ φάρυγγος, idest , branchus in catarrhas sit irritis humore faucibus, ac repletis . Quod ve roili sisnum pestis, Scin pestilentia soleant aegroti hoc sym
Quibus caput erat obnoxium graued1'nibus se plehitudini hatura, his inunc repletum succorum λbundantia coepit demittere in pulmonem,& Ventriculum 'di iones per fauces;& merito aitetiam uoces fuisse uitiatas idetur enim hoc euenire perpetuo in catarrhis, cum 3 uim humectata fuerintloc faucium, 'laryngis. Et con-xς 3 a idem repetit citatius Hippocrates, q ναὶ τε πολλοις ἡπε' Uκιῆρν κάκουμεναι 1 'κατμιυσαι . πρωτον in τρὰς ψ&άρ μ
lignum dederunt quod essent vitiat SI distortς maxime in 'Rςntibus in tabem labi, sed θc causo detentis, M phreniti' β, Vbi Galenus longissima utitur oratione in declarando il' Wrbo κατsλου 'αι,-improprie adhibitum ostendit, qui P0 us palpebris accommodatum dicit, quae dicuntur inuer ex Platone interpretatur conclusam, & coactam VOQς-
295쪽
ssa In Thire ae Narrat. Potentia
sed quia haec potius ad Grammaticum pertinent, quam id
Medicum,cum nobis non sit propositum contextum illum interpretari, sed cum Hippocrate comparare Thucydide omittamus. infra vero dicit tandem ad propositum se ini
Sat est enim nouisse hoc solum generatim, quod dicimi,&intelligitur, quod ob fluxionem in ipsisse'am ex capite do prauatis vocis instrumentis, voces etiam ipsae vitiatae sunt. Et mox aperte demonstrat esse symptoma, pathos Epidemicum,dum ait tenendam Medico rationem fluxionis i ca
ιορ ειργασατο τοιξ τῶν Isi νοσηματων, idest. Causa diiudicandi utru aliqua alia causa talem affectum genuit in aegrotioribus, an ex Epidernicis sit aegritudinibus,
quodq; sit Epide micum pathos ipse etiani Gaiqitus testatui
in L meth. cap. ia. ubi in illa peste sui te ni Poris meminit civiusdam adolescentis, qui fauces habuit, & guttur Vlcera tum, & euomuit laryngis tunicam tandem etiam raucus
linguae,& siccae phreniticae, videtur significare esse signum, symptoma phrenitidis, cum dicat posse interpretari pro linguis densis, ταρ β αγχγέ 'le ψ-ste, & ita innuit a quibus interpretibus intelletium, licet ipse non probet, cum b0ς symptoma fiat ex humore, non ex siccitate, ut ibi innujtsi Meminit etia Fallopius in libro de humoribus. cande Bis pestit, ubi post nonum signum qu d dicit esse dissicilem ipi irationem,cum dolore thorac jt: Addatis, quodqRin do volunt loqui,vox redditur rauca.
296쪽
Tin non multo tempore descendebat inpectus dolor cum tussi vehementi,& cum in corὴς luserat subuertebatq; ips um excretiones buli Omnes, quotquot a Medicis nominatae sunt, se fidebantur, &ipsae eum cruciatu insigni: singuu Rβq; plerisque multis incidebat inanis conuulsi excitans vehementem, aliquibus quidem stam cessantem, nonnullis multo serius. ii
297쪽
XΡ L I CATI s. malis atque symptomatis, qui bus repentino ingruen) pestis homines ari. a clobat, caput i pstina priHo qi Iasii arcem is inti, Corporis inuadensMsibus affecti vel pos Ptius confecti, aut statim interibant, vel intra. qu*13δm, biduhin sanamst risui pacis*9tiebaniux acutiesinae: ita enim nos Thucydidem ex Hippo cratis doctrina interpretamur. Nunc persequitur mala, qui bus yexahantur , si ultr3 huncterminu sustinuissoni impressib in cithpest ueniam illam mMόtiam hocelapsis tempore, subito fuisse rincipit ain, des psam in thoracem, ubi denuo novis sym plomatis miserti uae diuexabat, ac οἷ cruciabat laborantes, quorum haec syndrome, atque c9d cunctus fuit .4 Primum in ipso descensu per asperam δῖ'riam,&Huce gys im excitabat non leuem, sed vehemenῖς, F Maxime molestam , deinde in os ventricyli insidebati ibi defixa,&itilia rem subu hi at, de hilhe motum atqης
ν Diuili gener s bilis, in quo cum uehementer labe Nyretur,ac concuteretui uniuersitim pectus, atqi&qnrestina, quae cum ipso coniuncta; ob assiditate jACM-distumpebantuI , gultus ruperueniebati ob euacuvionem manis ad D stus, & contumax,uii parere tia clinuulsioneram p. qui interdum requietis aliquid dabat breui cessans, m dum,&in quibusdam diutius perseverans uehemenxi sed babat. ουπον
298쪽
Non multo tempore. J Videtur Thucyd, de, signis care post quartum, aut enim interibant ante, aut malum a capite discedens in thoracis cauernas se se praecipilaba M usque ad septimum, dc nonu m interdum protrahebant spiritumbet infra dicetur iunc descensum notat etiam
Luaeuus, vila pra dictum trade tibi per taces lectM complerat θ ipsum' i li Morbida vis in cor confluxerat agris,il omnia amen vero vitai olanfra lababant.
iou- 'λω. Non multo. Hoe verbum per tusigmfiearet maximam temporis breuitatem apud Thuc idem, sarini principio huius narrationis: de peste , dicit postqua peloponnesu in Atticam inuasissent, nommultos post dies pestem adortam, eto et is quod explicas in fine, apertius dixit aequi pollenti dictione,ισο φυμμιγυσμ λε- idest stat m, cui m mola bis aequipollet illud ε αἱ νηρ, extemplo postium a Threcydide, quod non tam subitam, repentinam victi ολιμ idest nuasi otiem morbi significaliquς:fit horae spati quam προα appellat Galenus, id est prima, quam etiam eius latitudinem, quae usque adqWartam perducitur, intra quam mortui dicuntur etiam repente mortui, ac subito quare Galenusin 3 Epi1 . phreniticum illum in
ρης, idest,nomen enim principijugnificat quidem dc primu ivli uinmorbii; lanificat ueto eti m in latitudine intelle- qm usq; ad tertiam,vel quartam,& hic est terminus acutis ' rum morbo um ιwavein Epid, in aegI0i0qRFIQ, qui 'pili in quarta ad meridiem Hippoc diciti ot νομ νιητ m
299쪽
eam historiam fecita, quae uentriculum in postremo demite collocandum ostendit. huic respondere quaestioni leo modo possumus,quod antiqui teste Aristotele i .de histonianimalium cap . per thoracem intelligebant eam omnem cauitatem,quae est a clauibus ad pudenda, sed rursus emergit alia dubitatio,quae hanc omnino euertit , ni infra facit vetriculi mentionem τηρ κοιλῶ, & uidetur agnoscere triplicem illam ae Galeno hinc fortasse depromptam diuisionem in tres ventres quam innuit ' de usu p. capit.ri. sed apertissime proponit de inaeq.inteperie cap. I. quare diceta iii potius per thoracem ueteres intellexisse quicquid α tra costis continetur abditur, quom vintellexisse dici potest Hippocrates dilucydidis aequalis,qui uredd arte text. 17. iecur in thorace collocatum a natura scriptum reliquit, ex quo quidam occasionem sumpsere calumniandi disti num senem, quod ignorauerit anatomon: nam in ea regisne est situs ventriculusso uto di, cuius haec sunt mploma taIuel tandem dicendum cum Andrea Laurentio lib. IXa. quod hoc uocabulum cnbO- , tritis modis accipitur, xvetat proprie ,&isignificat anteriorem thoracis partem tantum,& sic usurpatur pro media latum pectori pasete,quam uocantsερνον, uel eius extremam particulam, qd eartilago est xi phoides, uel per m etonymiam πιτωνι im pro orificio superiore uentriculi,quod sub eacartilagine pMetur,ut in Coacis dixit Omiri Midest poctoris morsum,& amarorem, ubi etiam Hollerius in si0ν metario eriplicat os uentriculi , ut & lacotrius, interpretatur mordicationem orifici j uentriculi , &cardi
giam,idque non semel .hist. r. & hoc pacto dicere possulppΤ Thucydidem intellexisse,sed nostra melior fortasse ratio,
' PA . Labor Interpres siue scholiastes graecus p
re interpretatur, τον πο- λιγ ἄ-ες
ρὰν, idest,laborem uocat eum,qui ex morbo perci8it. elatum,& miseriam auctor etymo.deduci dicit et est quare tria potissimi apud Hipp nificare,το rυμνασιον, ideR exercitium, unde illud,
cibi nulla satietas,laboris nulla cellatio.Secundo, II
300쪽
d.YDαλον. idest, duobus laboribus propositjs non in
eodem loco,&c. Tertio την βλάβην, idest, damnum idem Hippo.εν φ νοσηματι υπνω πτων ποῶ , θανα μον. id est,in quo morbo sbmnus laborem facit, mortale. Galenus in Comm.α.in lib. Hippo. dedieta acutorum morbor coni. -6. ubi dicit Hippoc.oportere medicos esse exercitatos, S usu ac experietia instructos,ut diiudicare possint an imbecillitates,quae cotingunt in morbiS acutis καθὸ π, sint ιρια κενεαγνήγην, idest,u sorum inanitionem, an ob alium quendam ερε3ισμον, idest, stimulum, dc occasionem, an Vero Ag πο- ,-unm ηυτω :τουρνοσου, idest, propter laborem, M acuti e morbi, ubi Galenus dupliciter interpretatur, πο- τον subeo me
ἐςὶν τὰ ταρ υ me. idest, qui proprie dicitur labor, & est
θοπινοι καρι- ρένταις idest, vel ea quam quis appellare possit mali passionem,qua affligu tur hi, qui laborant acutis morbis, dc haec magis videtur huic loco accommodata notio,indicat enim proprie vitium,& malitiam pestilentis morbi se se prςcipitantis, ac deturbantis in pectus,Vt etiam infra verbo ipso utitur, τον θνησκοντα, R τ νω, idest, morientem, &laborantem, ubi intellig it laborantem, i. morbi symptomatibus pestilentis male vexatum,p ulo post v ορ τῶ υπαρχοντι προνω, idest, praeter praesens naartum nempe pestilens, sic videtur apud latinos accepisse Virgilius in . Georg.
Primos Lucinae experta labores,N0tandu vero in hoc Historici in varianda oratione artifi-ςjum,nam interdum appellat arabdi, interdu m κακον, in te 4Rm φθοραν, & φὁορον, interdum etπονον, interdum λοιμὸν,nam
hic nihilaliud intelligit nisi ipsam pestilentis morbi vim. Maam. Descedebat.JΗic videret qrendu de sympathia ςζrebri cum ventriculo, S: per quas vias fieri possit isted 2ςdsus,quae scilicet reserunt a multis accepta magnitudini, Vineruorum, quibus praeditus, sed primum videndum,cu