장음표시 사용
491쪽
borum quanti atem, & πρασφοραν esse debere luculenti, l& uberem. In quorum numero Videtur fuisse Avicenna, dictum est j qui praecepit cogendos esse aegros,ut comedant& in multis pestilentijs constat aegrotos, qui cibum, respuSrint, omnes mortuos ' contra, qui de cibos Oblatos accep6rint,largo uictu usii fuerint, conualuisse,utin 3.Epidem.contexo , 8.d1cit Galenus euenisse in sui temporis peste: qudi quidena ego non ut causam, sed ut signum accipiendum peto,q uia non seruati sani eo quod comedebant: sed quia c6. medebant, significabant validis esse uiribus,neque robur ha litae fractum ac debilitatum it in illis,qui potius optabant doesigebaiit mori, quam cibum oblatum sumere, ut eode: loco tellatur Galenus: & ideo ad priistinum ualetudinis sisi tum perueniebant, quia uiribus costaret: cuius rei argumentum, M ssignum erat appetitus uentriculi, dc eiusdem nostcoaevisa, ac labefactata concoctrix . Vel plures res nonna. tutatis dictae a medicis, comprehenduntur sub nomine diptae,quae sunt omnia praeter pharmacum,& chirurgiam,ut sit senius, quamuis moderatio adhiberetur in omnibus diate nihil ea partibuS,tamen nihil proderat haec curatio ad salutem, quia fignificet interibant. Hoc uero uocabulum diaeta, G raece plura significat,quae distinguenda, nam significa uitae genus,unde μεος διαιταν apud huc it sum auctorem est mutare genu uitae. Secundo,dom icilium, unde dicitur fAιτανοί -
λὶα, habere in Italia domicilium. Tertio apud Latinos et i est pars domus Triclinio cotigua,dicta, teste Varrone,quo in ea per diem edatur. QBrto, arbitrium, seu iudicium unde Germani suoru Principum conuentus , ubi agitur summa retum ;diςtas uocant,de hinc metaphoricedici apo medicos diglam putat Montanus in Commen. r. Aphor A phoridum iudicat de excessu aegri medicus, de adi tria corrigendo deducit. Quinto demu accipitui pro rationi uictus que etia duplex, uel generalis ; ut omnia co in pix htur non naturalia,quomodo definitur a Galeno in Coiης'
de ratione uictus, in acutis, contex: 1. n A. 8 κλωγ' α7racis,idesso, per consuetas materias praes s curationi& ratio, ut contineat omnia praeter chirilrgia' in
pharmacum: quod exquisititis, de nominatim 'stendi
492쪽
to dico non ibium eam, quae in his, quae eduntur, bibun tu sita est, sed etia OrrinibuS alijs,ut Ocio, exercitijs, balneis, uenereis, ibinno, uigilijs, & omnibus demum,quae quouis modo circa hominum corpora contingunt. Vel particul, ris,M strictior, Ut cibum tantum, es potum significet: SC de utraque potest hoc loco intelligi, sed melius est de uniue taparte medicinae intelligere. Quare hinc sumpta occasione, non erit ab re de tota hac curandi ratione in peste pavica tierba facere 1 proposito digredientes. De aere igitur primum dicatur,qui uel mutandus statims fieri potest, sin minus alterandus, de exsiccadus, ut dictum est in protegomenis, cuignibus,cum rebus odoratis,fugiendis omnibus male olentibus, & putridis, no solum publice, sed in priuatis etia aedibus, de quibus hoc loco praecipimus,
uitentur flatus austrini: quare M. Varro in I.de re rus .cap q. narrat in peste Corcyrcea, cum omnes domus repletae essent
aegrotis,ac funeribus,Varronem immista fenestris Aquilone,&obsstructis pestilentibus, ianuaque etiam permutata, caeteraq; eius generis diligentia suos comites, ac familiam imcolumes reduxisse , quare etiam hoc praecipit Hippocrates,ut scilicet occludantus portς,aut fenestrae, meatusq; OMης , unde flatus pestilentes spirare possint, immittique fene stris Aquilonem, neque aeri se committendum ante Solis ς ortum,uel post occasum, quod ptieceptum licet ad sanos pςrtineat potissimum,tamen ad aegros etiam, ne is admitta- id per fenestras: post aerem succedit cibus,& potus, quor stin ima habenda ratio,& que nonae si bi generis assumunt: p rticularis enim diaeta de his intelligitur: in his duo propop 'da qualitas,& quantitas: quod ad primum attinet,OpO
'ς , int ατία εὐχυμα, idest , boni succi ἐυπεζῆα. i. facileS conco- pauci excrementi: ratione vero putredinis humoru,
qR- maxime dominatur, sint etiam oportet quadam pro' pilatate aduersus malitiam putredinis praediti, dc nisi sint,cihi. incoqui debent hanc habentia proprietatem, Ut citrum 'st,ox alis,buglos , pulueres margaritaru praeparatarum, COI-il rubi & alb. cornu ceruini, ouis de corde cerui, o sim,
493쪽
ο In Thucyd. Narrat. Testilentia
lium,veneno aduersantium. Praeterea si adsit febris, xt isse sit ad humidum, S frigidum Omnes V rgent: quod vero at tinet ad quantitatem, magna se dissicultas offert hoc loco. cum alij copiosam , luculentam laudent, Galenum, Aut cennam, Aetium praeseserentes auctores,Vt diximus,alij patcam,& tenuem, quemadmota Massarias , a morbi ratione arguentes, qui cum sit acutus, acutorum rationem victus postulat: duabus enim ex rebus indicari asserit victus ratio nem in omni morbo, a viribus, quas tueri oportet, & a statu morbi, in quo subtrahendus cibu S. Cum Vero non mouehi, quem auget , sed uirium gratia, quas reparat, cibus d tur, illud unum medicus debet prospicere, ut neque plura neque pauciora det alimenta aegroto, quam quibus possit
ad statum usque peruenire, id fieri posse victu tenui sim pisciter, cum adhuc tres gradus supersint, nempe exqujsite te. nuis, S tenuissimus, extreme tenuissimus, quae nostris dicit medicis ignorata: tenuem vero victum ex Galeno ducit esse cum pauca, & parum nutrientia edulia exhibentur, Vt est succus pii sanae. Hos enim; gradus tres constituit. GDlenus I. Aphor.9.uictus, quorum postea genus Nnumqu0,
que in tria minimum diuiditur, simpliciter,exquisite,stani no plenum , dc extreme, quod est quartum, licet in mediocri tot gradus non dentur, nisi habita ratione extremorum a quj pollentium , Si comparatorum intersese. Nos arbi tramur neutram sequendam rationem, neque plenum gi ctum, qui fit per alicam,otia, di pisces in aegrotantibu , Π que tenuem exhibendum, sed mediocrem, qui sit Virjus que particeps,quia scilicet neque vires minue dae sunt, quo insit tenui victu, neque morbus augendus, quod sit plen0 , quare paucus,& saepe dandus,ut monet etiam Mercurialjs caetera Omnia unico Hippocratis Aphorismo in secun 'circumscribantur, nempe ut sit somnus, uigilia, mox. tquies,euacuationes ex omnibus partibus per lotia, per h/ji xum, per sudores, per coitum, per mensesst, omnia modexvia, si modum excesserint mala, de animi perturbationi βetiam infra dicetur. Videtur autem his uerbis signific/x ThuLydides pestem hanc ex aeris corruptela, ac uitio pς in dere, non a uictu pravo,quia sic docuit Hippocrate
494쪽
duae multis sunt dilatata ab Hippocrate, qui in libro de natura humana, quem locum citat etia Galenus in prooemio, in Epid.libros, sic ait locum)ntegrima affero,qui extat apud
cibis, alij a spiritu, quem introducentes vivimus : dignotionem vero utriusque sic oportet facere. Cum ab uno morbo eodem multi corripiuntur eodem tempore , causam oportet referre acceptam illi, quod est com naunissimum,& quo praecipue omnes utimur: est vero hoc, quo inspiramus: planum enim quod cibi cuiusque nostrum non sunt causae eorum, cum corripit morbus ordine, M iuuenes, M seniores, Scmulieres,& viros si militer,& merum bibeotes,& aquam,& maZam edentes,& panem comedentes, S parum confllictatos, ac multum laborantes. Non igitur erunt cibi causae,cuvientes omnibus rationibus victus homines corripiantur ab eodem morbo: cum vero morbi fuerint Qmnium gene- id in , in eodem tempore, profecto tunc cibi sunt cauta sin
495쪽
GR uissimum vero in toto hoc malo erat tum animi consternatio, ubi quis se morbo corr.ptum sentiret ad desper tionem enim subito con uersa mente multo magis proij ciebant semetipse neque morbo resistebant tum quod alter ab altςx' curatione repleti , veluti pecudes interibant , S i
gentem istud stragem edebat. FABII
496쪽
morbi saeuientis ostendit ex medicamen accomodatorum inopia , & corporui imbecillitate, quae resistere illi nulla ratione
crescebat, & augebatur morbus ex ipsis. aegrotantibus assiimpta, que erant alterum animi uitium,nempe animi consternatio, siue desperatio alterum corporisaffecti, siue naturae morbi,quod scilicet contagione inuicem inficerentur,Wita morbus Vulguretur, 1 cresceret: dc ideo referuntur ad idem uerbumUbο- mu in , πιε κω Κι, &c. nam caetera uerba per parenthesim incluta nihil impediunt syntaxim,6 ita Interpres, δί Scholiastes Grςcus etiam notat. u συντα9g
it se habet. Grauissimum erat, δί animi consternatio, dc Φrter ab altero, &c. Lucretius tamen non uidetur a3nouis hanc syntaxis rationem, uςl saltem confudisse, ni infra uidebitui. Reddit uero interiectis uerbis prioris incommodix tionem, quod erat animi quaedam desponsio, demissio, Giectio, consternatio: nam ubi quis se morbi labe insectu, ς0rreptum deprehenderat, ex prςconcepta ante opinio' ii quod esset malum immedicabile,& nemo posset effuge xς illius uim , ad desperationem conuertebantur mentes, ni abiecta spe , atque deposita, tan quam de eorum esset, A ςHςlaimatum, neque ullius adhibendi remedij, neque iucundi medicae artis ope, quam strita existimabant, ulla
497쪽
In Thucyd. Narrat. Pestilentia.
ergi cogitatio, ikptς herisi maniss dabant quasi xij xj & mortui, neque resi hebant, ac reluctabantur ii ruentibus synapto maps rum s pressionem fortasse nil si sorti animo resti. iissetit posteriorem uer' proposition ζna e contagio inu de recurationis causa uulgato,amplifi&t pulcherrima comparatione 'c si milit 'duae pecu id in , quae, maxime huic ob noxie,&ficillimeribita ture risin becillitatem suta piunt ab alijs contagionem, hoc flactum daugende cladis, atque imternecionis occasionem fui' diciis; νοουατον Hε,Grauissimum autEm. Ha nc eandem sententiana expressit mirificeLucretius octo uersiculis, qui hic re citabuntur, & mox etiam diligentius cum ipso Thucydide
Ouidius etiamin septimo ubi describit pestem grauita ghoe sympto mafuisse ostendit timoris scilicet,&m stili , qua ad desperatione adducti etia sibi ipsis manus inferebat
Tari animam laqueo claxitan mortisq; timorem Morrefugant, ultroq; vocant verientiasam. λ
Ui' Quod uero grauissimum malorum sit timor, metu ost tum ii a declaratum a me in nost ris variis lectionibus, ubi locus iij lorum. Ciceronis ili epis. 3 aib. 6 familiexplicatur, sed cuplus junῖς tuendo mali sit , quam in illo ipsb quod timetur , ubi ex ς phontis paedia acceptam simam probo apud que in 3.TjgyMnes persuadet Cyro,quod eius parens satis luerit poenar. ν)du in illius potestate, in erga itulo positus omnia timui )cum timor sit longe maius malum, quam res quae timetu q& post multa,tandem ita concludit,
498쪽
lius & in his,quale Onus δc malum sit timor, nonnulli enini timentes,ne capti pereant, prae moriuntur prae timore, partim quidem se se proij cientes, partim strangulantes seipsos partim iugulantes, ita ex omnibus rebus grauibus timor maxime percellit animas. δί Lucianus idem uidetur signuficasse,cum inducit Nereidas liberata a Cepheo Ariadna &occiso cete, nullum amplius sumendum de matre illius supplicium arbitrantes,satisq; fuisse metum,quem pro filia mater habuisset, ικανην γαν ητα πται 'i, idest, satis magnas nobis poenas dedit timore affecta pro filia, sic Ovidius in Ariadne.
Occurrunt animo peremissi mille figura , i i i usque minuspoenae, quam mora mortis habet
Prior e t bello timor ipse belli , . . t Torquatus Tassius Hetruscae linguae poeta celebris in suo poemate, id non praetermisit de obsidione loquens. i Li'aspetiar des mal, e mal peggiore , Forse, chenonsarebbeii malpreliente. iIuri lc.diit sit spicionem belli haberi pro bello, S ideo danae passa ob timore belli esse resarcienda, ac si itere gestu fuisset bellu , na sit ait quoq; Cicero) Vectigalib. non solu aduetus mali, sed et metus ipse affert calamitate, sed elegantissime Dium ficta a bella declarauit Ariosius in ij. illorum quinq;
librorum,si uel cantuum,qui separatim a toto opere impri d untur, ubi fingit Tyrannum amrijs apud inferos nullo potuisse assici supplicio, quod sibi non leue uideretur prae timoris poena, qua assiciebatur tuens, de ideo decreta apud inferos,ut denuo ad uitam reuocaretur,timori pinnas d)turus scelerum, quod uero pestis etiam ipsa metu augea' Idr, & possit etiam inuadere declaratum est supra,dum age-xςmus de modis, quibus fit contagium ad distans ,riabi proditum imaginationis vi Sc metu multos corripi pestilentia. HRRc quoque rem, quod timor sit peior eo, quod timetur,4ςclarat elegantissime,vt Philosophus Epictetus in suo En-
499쪽
id δ' ιον ἐςi, idest, perturbat homines non res idis sed quae habentur de rebus opiniones, Ut mors nihil gia quoniam neque Socrati visa est, sed opinio de morte quod sit graue quid: dc illa opinio estis adgraue malum,&e. Bbjici Animi consternatio jJ IJjc timor, & maeror non ut symptoma morbi ponitur, quod etiam solet esse perni. tiosum, δί signum laetate, sed ut effectus humanae pruden.
tiae, quae ubi nullum videt remedium adhiberi posse rebui aduersis, statim deficit animo, dc maerore conflictatur,tic t contra interdum vulgus ex rerum desperatione sumat spiritus, Vnde illud. Vna salus victis nullam sperare salutem. Sed quacunque ex causa oriatur, siue ex periculi magnitudine, qua terretur aeger, siaue ex ut ipsus morbi laedentis phan. tasiam, d mentem aegrotantis, semper malum , M ab Hip, pocrate connumeratur inter mala signa. in Ι. Epid. Comm.2.coni. b. inter signa laetalia, ταολεθρια iri febribus ardenti.
res, dc maestitias, ubi Gal. in Commeta.dicit,οὶ γε
ualde acris δί perustae flavae bilis sunt symptomata, assines
uero sunt timoribus maestitiae. in Coacis lib. 1 .aph. q. tain qua
laetate proponit, pόξον,&-de destinere in spasmudicit post perfrigerationem,quo in loco lacotius tres ponit modos, quibus sequatur haec animi consternatio, dc timor, primo,quia perfrigerati spiritus crassescut , dc obscurantur, quare redduntur inepti ad ριάνοιαν, δί hac ratione hoc ista' ploma significat spirituum uitalium, S uniuersi corpori frigidam intemperiem morbo contracta per translati φsanguinis melancholici in cerebrum, cuius anima recipi
impressionem per spiritus,qui tales fiunt,qualis ille laua Oh& cum representantur imaginationi, cum sint atri, mς tum, & tristitiam,ac desperationem afferunt, interdum illo humor est in cerebro, aut ater ex toto corpore fumus a *ς'dit in eius substantiam.tertio ex bilis flaue adustione veli/Rguinis melancholici imprimitur in cerebri substantia tox peries hectica, quae silentem facit εκτααν, cum taciturni hoc Comnien. a. sup in Eurianactis
500쪽
in istitia sine spe, sic in prorrheticis.in Commen. r. coni. tr. προσωπον faciei bonus color,& nimis maestum esse malum, ubi Galenus in Comment. dicit ipsum Hippo. dixisse in a Epidem. quod τ εἱερυ- idest, sit brubrum est ἐχππn φων ωρ μελαγχολlaν, idest, aptum seu paratum ad melancholiam, cuius signum est rκυθρωποτηρ, idest, in stilia: ex quo apparet in cerebro ineste calor quidam exurens tanguinem, & ob id generans atrabilem, ubi merito reprehendit quosdam,qui interpretabam tur, quod bonus color esset maestitiae causa medico. Euripides in phryxo uocauit turpem morbum metum,
st in lib.de palpitatione, cap. r. dicit timore solui facultatis
uitalis robur, καθαιρGol τΛν ιο ρον ne Alυναμώρ-minuit uitalis fac'ltatis robur timor, quare etiam dicit quosdam esse mortuos prae timore, maestitia, ταν λυ ην,
quibus scilicet,esset infirmus ac imbecillis, ἡ υτικος τονορ, id est, uitalis tonus, quod etiam poetae nostri saepe confirmant Ouid. in Hypermnestra. - Vires subtrahit ipse timor, &in Fastis . . Abntderat vires corporis ipse timor, Lucnlib. .
Alligat,atque animum subducto robore torpor. yrem plii mortui prς timore celebratur adagio, 'Gλοτεργ κρακώς οντ dimidior prospiciete,quida enim timidus cutimam audisset herculeae fortitudinis se abdidit in specu, o quo in aljquando prospectaret,irte fortunaHercule inΟ-pinato praetereunte uidit, de repente exanimatus,ac uersus Ost in lapidem qui adhuc uisitur specie uiri, Marcellus DO' natus lib. I .cap i. de medica historia plures commemorat, qui ex timore repente cani facti sunt, dis lib. 3. cap. 1 3 . plures, qui uel mortui, uel grauibus morbis correpti prae timore, duabus igitur ex causis malum esse signum constat, & quia mulancholiae soboles est quς in corpore aduritur , & qui b decat vitalem facultatem imminuit,ac frangit, ex quo sepeςttam sis malu .