장음표시 사용
521쪽
ti virtutem minime se Ostendit, ita inchoans sermonem
περ ι ὸ αἱ 'ουρ ῶ τινὰ ἀρρτος ου-λhySν,ides de pudore tanquam rirtus sit aliqua, non Opus est uerba cero. mul tisque probat argumentis non esse uirtutem-pririum est
ex ipsius natura, quia icilicet magis est*α , quam di, Heli, affectus non habitus; omnis virtus est habitus: pu rneque est habitus, neque etiam dispositio,qus quodammo
do habitus imperfectus,& inchoatus,verum est merum qire ορ, perturbatio , M affectus, ergo pudor non est virtus, neque de eo,ut de uirtute agendum, minorem rursus ti asesumptum probat duobus modis, primo ex toto. per definiarionem pudorishoc pacto:bmnis metus est, πάθω, sed ador est idest , timor infamis P er o pudor est
perturbatio secundo ex his quae refersitur ad ipsum totum,& sunt accidentia, nam corporis affectiones consequuntur perturbationes animi non habitus, pudoris accidentia sunt corpore affectiones, quia per pudorem color cor Doris sin mutatur, suffunditur enim rubore,ergo accidentia plidoris, ut et timoris, sunt notae perturbanonis animi potius quani Virtutis,alterum est expersonis, in quibus inest,qi ne considerantur, vel secundum corpus,vel secundum animum, iecu' dum corpus venit in considerationem aetas ,& ita arguitudVirtus consentanea est, & congruit omni tali pudor n0s omni aetat ergo pudor no est virtus; minorem probat,qmὸ conuenit iuvembus tantum, in quibus laudatur verecudia, quia scilicet, -θλ potius quam λογα, , idest, ratione VluusIν contra senibus contraria ratione uitam ducentibus1cilicet,non non conuenit nemo enim unqua senum
quod erubescat, laudauit, sed potius vituperatur, quia scili At , aetas ingrauescens ultro voluptatum illis fructum adsemi ac interdicit, quare ab omni turpinidine alienι pud0 4 non indigent,ssicundum animum vero ita argution ludox est comes vitiorum non virentis', ergo uitium potius qu/Mutitus. aedlaratur anteeedens direo hoc pacto ii cong*ς
ret Viro bono, ruo ιMa irtute promaneret hed non emuna quia neque neque προαίρὐαν comitatur boni Hri, & cum virtute agentis ,ma m pudor sequitur malas, honesi as actiones,vel re vera vel κατα
522쪽
tu sicut Sappho probauit Alcaeo respondens, qui dicebat se quid illi velle dicere, sed pudore cohiberi, si vir bonus esses,
ea cogitares,que proferre non puderet: ergo viro bono non congruit pudor; oblique u o refutandis contrariis senten-iiijs Margumentis aduers,riorum; quae duo . primum abeffectu, quia uel actiones turpes comitatur, uel cogitationes, ad utrumq; pudor bonus quia illas tacita conscientia flagellat, his superueniens,a turpibus frenat actionibus,rei jeit vero, quia . pudor 1 equitur actiones hominum sponte male agentium , Vir bonus nunquam sponte male agit, vel sit per vim , vel ignoranti .m deceptus' admiserat ut in mixtis,
accidit actionibus in non pudere laudabilius, alterum a con itrario affectu,qui est impudentia,quae omnium confessiiune
mala: ergo pudor bonus; negataerefutat argumentum con sequetia,causam tamen nonaffert, tanquam nota ali ex am tedictis praetermittens.Quae ita conciliantur inter se,ut dicamus pudorem non esse quadem re vera virtute quia nequo:que habitus , sed i antum assectus, quia tamen mediocritate
adimittanipso testante Aristotele in ad Eudemu, V agi; de assequum medioeditate,quosdicitetse quasi fatellites virtutum dc accensos praeeuntes,virtuti similis videtur,dc pro inde virtus naturalis φυσικα αρετα non ἐπὶ τουτορ, acquisita
dici potest, ut ex eodem Aristotele constat de omnibus aflatiuum mediocritatibus dici posse,& ob eam causam ipsς et Aristoteles lib. 3 acap i Lablolute videturi pellasse virtute
ipsam pudorem his verb; ιρ αυτου μαλι e
ιν,idest, simulis videtur hςc illi,quς primo oco dicta est,quia ob virtutem fit: propter pudorem enim, dc propter honesti appetitionem,quare non ςst Thucydidis Aristoteli aduersuria dcorina a videtur enim pse etiam Thucydides non prin*rae uirtutem ericeta pudinem bied podias virtutis ad mmbaramatque latellit ,eum diot initu em profit*ntes pudore illius comite eterritin, ne ossisium uirtutis, quod est humanitas, denςg rent. Sed hM sedata controuersi alia
fortasse maior tanquam ex hydrae cλpite smanat. Vitatur enim hic non esse pudor ille ingenuus Rixtutis comes,atque
523쪽
Io In ullae Narrat. Te sentia n
ut redundet in damnum affecti,& arguit animi esceminis imbecillitatem,quae verecundiae honesto uocabulo prete mollitie si iam, quς cum nulla postulationem possit auiis deat teli cete, in grauissima se mala s*pe dimittit, huius eie Qui sit plum dicit esse mulieres,quae pudore denegandi,pudicitiari Creon, qui Medeae unu diem petenti perdidit dysipia. pudore deneSandi: sic multi , qui du m6, tem, aut venenum sibi parari suspicatur, pudore inepto i si lute retinenda deterrentur, ut Dio, qui non ignorans a Clitipo sibi strui insidias, sed pudori ducens ab amico, δί hospi. te sibi cauere, perii t,ut Antipater Cassandri filius,qui cu cotna excoepisset Demetrium,uocatus postridie ab eo,quod puderet sibi habitam fidem illi non habere, intersectus est, ut Polysperchus Alexandri Magni e Bariana filius; prae pudine
denegandi inuitanti ad coenam Herculi,qui Castandro cen tum acceptis talentis erat eum pollicitus interficere, abaci
cumbentibus strangulatus est.'N ana his si miles uideri possunt hi a Thucydide nominati , qui precibus aegrotantium inducti pr* pudore denegandi ministerium,in apertissimusese periculum dimittebant. Sed responderi facile potest, tum pudorem non fuisse comitem uirtutis, neque admini strum,sed potius fatuitatis,quia periculum subibant sine usta uirtutis specie, hic humanitatis ossicium obibant,& prae stabant pietatem,quam denegare nefarium, & ideo pudoro Impediebantur, ne scilicet desererent egenos , S auxilium implorantes, quod fuisset uitium, ut contra uirtus id,quod debitum erat, humanitati praestare, & ita non .is3 Plutarchi, sesuerus pudor appellandus, & legitimus Vςr uirtutis comes, atque administer: & st num aduersus cupepiditatu illecebras. Dixit enim Plato in Phoedro vi in bynposo,uitam nostram esse similem itineri, in quo dirigeo 'auriga sit ratio, affectus uero superiores, & inferiores ira duo equi,alter candidus,alternige diuinamq; prouidenti ut nos a turpibus reuocare dc ad honesta quasi adhibi*ςδ;
cari excitaret,pudorem, ac magni nimitatem animis nostet ingenuisse, ut ratio laquam auriga,more suo, pudore qW-
se nocupiditates nostras quasi equos indomitos ζςst tos cohiberesi ac a turpi uoluptatum uia abduceret , qu/μsu sponte rapidi ad illam, eti1 incitati naturae stimulo pN
524쪽
uocantis ferrentur procliues, contra magnanimitatis adhubitis quasi calcaribus,ac stimulis ad ardua quaeque,dum modo honesta,& praeclara impelleret : quid uero sit αισχυνηδί. quibus maxime rebus, & causis soleant homines uerecundia assici,S 'pudore, declarat Aristoteles in a. Rhet. ubi agit de omnibus affectibus,unde haec repetenda.
ντερ, ingredientes. J Ηic Henricus Stephanus dicit propositionem esse omissam a Librario, deinde addit, quavis Scholiastes dicens, intelligat suo more ita d esse,ut dicendum sit ab ipso Thucydide esse omissam, sia,
audiendum videlicet, illam relinquente. In quo miror umde illi ibi mentem venerit desiderare hie particulam πρὸς, cum sit omnino superuacanea, quamuis enim supra dixerit hic tamen alio placuit modo enunciare ἐαοι τερ, cum praesertim sequatur particula eiusdem naturς τταρα, δίarbitror hic in Henrici Scholiis esse Librarii erratum vere,
quia etiam ea, quae sequuntur, minime conueniunt, nam
Scholiastes Graecus,quem cita non dicit hoc in loco λ- , particulamis sed in sequetis periodi membrΟ,ολοφυρσές,
επει Ῥαδεο υρσέρ, Quonia dc lamentationes. Plures sunt αἰτιολογiαι in hac periodo conglobata: prima est, qua declarauli,cur qui virtutis essent studiosi, potissimum pestilentia corriperentur , quia scilicet pudore denegandi amicis min, sterium perentibus, nulli parcebant labori: succedit altera causa, cur scilicet tantam vim haberet ille pudor, ut ipsos in tantum demitteret di icri m en, atque periculu, quia scilicet familia res,dc necessari j eos deserebat, de ne simili se illi quoque scelere commacularent deserendi amicos, pudore a ciebantur , ne ut serui, ipsi quo ue cum fortuna recederent ab amieis afflictis, ne vero latae culpae amnes,&sceleriS quoque rideantur domestici: tertia adhuc affertur et,ιολογια, φscilicet magnitudine malorum iam defatigat i, ac victi m nus dabant,de semetipsos cum dominis deferebant,excusso ex animis cum metu ipso, dc malo, Oilicio omni, ac pietate,dcesse locu litinc amplificationis insigne notat Franciscus Portus,huncci; locum Sc ipse animaduertit paulo aliter esse uersum a Lucretiosimo inuersiam:nam quod hi icit ini. uo,ille iacit in postrearium. Jta enun ait:
525쪽
tinius hoc urige Gery vis p o Ibibat i ob δοὶ καιὸν , Domestici exhausti labrure tandem negligebam. is mira huius verbi τελε-eω que latino nullo verbo potest ex prinii , ut neque eria illud, inam coniunctu cum alijs verbis significattandem, augeli, verbi adiuncti significationem. Sic in primo, simili usu pro nuntiauit ei Hem pene verbis,& sententia de remediis,quae
armato viqi Illitid autem verbum Dia usti', est translatum, ut arbitror, a fabris, qui crebris ictibuis pia tundentes, ubi defatigati iam strat,dimittunt ferrum ictibus emollitu iam, Mab opere desistunt, ac sedent. Ita enim familiares iam lassis, iam delassi, crebris lamentationibus, 3 uel elis aegrotantiu m, qaibus ianai satisfacere non poteran t, non commoti bantur amplias, Meos desereband clamantes dolentes, tanquam sibi consulturi, dea malo iam illos Ogcupastted uicti lac profligati. od ita esse declarant subsequentia Velaba, cum dicat, quod siAαπεφευγιτ ρ, idest is, qui iam euase rant periculum, iniserebantur, ιιυω,id est morientem & dabor ntem: alterum enim reseditur ad clam amem & conquhrentem de familiaribus domi num, alterum ad seruum deserentenr, & sibi consulentem a malo magno ianae superatum. Omnibus vero' de causis abiecisse naisericordiam hos familiares ex A ristotele p'ssu mus colligere, nempe desperatione reru, Sc salutis,&umo Qui n0n ta: enim enumerans eos, qui vel molientur misericordi' es Iesi volt en mouentur. Inter eos,qui minime inquentur,recedeo diu. strii los, qu si perditae res, ac salus prope desperata , ουτ si πανδελωρ λωλογερ ἐλεουm 'paulo αυσι 'Oe, idest, neque timentes valde, causamq
misericordia non mouentur quoniamide propria salute ς0 gitant, dc sunt solliciti. Sic Diodorus Siculus dicit assidentes victi in morbum incidebant; ut grauista mox bu calamitas esset, cum nemo inseruire miseris vellet ης
526쪽
que enim prorsus alieni inter sese desti tuebant, sed frater fratrem, amicus familiarem, Ob suimet ipsius forni idinem
527쪽
MAgis illi qui euaserant,&: morientem, &borantem miserebantur ,etum quia malum ante experti cognoscerent, tum quod ipsi iam id tuto essent bis enim eundem hominem morbββnon ita corripiebat, ut interficeret. Et beati ab alij-
dicebantur, de ipsi subito gaudio elati etiam in si quonS tempus spem quandam leuem habebant, i neque ab ullo alio morbo amplius interse itum 2Aru
528쪽
uit Thucydides, qui aegrotantibus ministrarent. Primum familiares,ac domesticos,qui rursus vi morbi deuicti,& defatigati satietate lamentationes, & querelas morientium audiendullis desertisalibi consulebat. Secundum amicoru virtutis ossicia colentium, qui pudore, & Verecundia commoti desertos non patiebantur in summa rerum dissicultate, amicos, sed suis ministeriis, atque ossicijs adiuvabant , propria etiam neglecta salute. Tertium eoru , qui nequefamiliares,ac necessarij, neque amici erant, sed sim militudo fortunae,& morbi conciliarat,eos scilicet, qui iam a periculo euaserant, de securi degebant ; duasq; affert cainsas,quibus isti magis,quam caeteri comouerentur, Scopen' ferrent , quamuis apertis hoc postremum verbis non dicat, sed res ipsa per se loquitur: inanis enim fuisset illa misericordia,quς nullam tulissetopem factis. Prima est cognitio morbi ante experti, altera securitas, iam in tuto essent; nam periculum proprium,&discrimen,inquod inciderant domestici,eos sibi cogebat consulere,ac morientesdeserere; non
cognitum vero malum amicos reddere poterat minus soblicitos, cum non arbitrarentur tantis vrgeri incommodi&, ae malis, quae clamarent aegroti: facile enim cum valemuri
consilia aegrotis damus,neque creditur damnum ab his,qui nunquam illud experti stini. - , Qui euaserant. J Aristoteles i. Rhet.vbi
529쪽
, In Thucyd Narrat. Testilentia.
recenset eos, qui solent misericordia comoueri, eri umetii τους πεπορθοταρ ἔδη , ψ ηιας ινλοτας, id est, qui autea idecisint passi maluna, δἰ euaserim τώθν,σκον te Morienteni 'Scholi stet interfle. tatur, idest, mortem ἰut se liter verbum νουμέον deU,labor autem: τὸν seu etiam morbum: significat enim utrumque verbum νω. Et per mi beeit litatem voluit fortasse I nterpres innuere
veram eorum esse sententia, qui putant m pestiletia statim, ac primo ipso aggressu, ac inuas One vireS corporIS, &vita. te robur τυν ωτικον τοιον frangi, ac debilitari de quare supra crebra facta est mentio. iu eferuntur porro haec verba alteruad desertos dominos morientes, alterum ad familiares, ac domesticos deserentes, oblima inuadentis seipsos quoque morbi. Henricus Stephanus ioc loco it notat Ne suspice.
ωκτίζοντο Miserabatur J Aristot a Rhet definit misericor
πυγχανειν, id est, mole fit perceptam ς copinion malim:ς situm, Vein dolorem afferens indigno illa fortun/, qu0dq 'dem malum sibi suisque impendear ω' ,ο τωναυτουτ bet,quam Cicero Tusc. ita adumbr/dj imisericordia est egritudo ex miseria, alterius iniuria lab xὸ iis,quam adhuc sirtistius ponebant stoici desinient et VlpQ nit Laertius in Zenono λυγ--gietri ἀν αἱ
530쪽
quae interitum,que pernitiem 'mortes,corporum criiciatus, morbi, 'gritudi laes, me Inbrorum priuationes,iquae omnia esisti erantur ab Aristotele; hodemi loeo. aderant praetere,olianis vel plures conditiones , quae solent iii personis essα miserico dia excitaturis, erat enim t. cogniti, Nota si inites,idque niuitis modis quidam aetate, quida moribus, quidam habitibus, ut doctrina,virtutibus,quidam dignitat bibes;qu Mana gela ere. Coiiciliabat pra tereale tu taeni periculi imago, atque discriminis: nain vi I. Rhetlinquit Aristoteles τρκακα συναyri τούρ- malae cocilii t homines, quod repetiuit ini fide re pubi his verbis συναγει,κ του ρτουρ ο κοινh conciliat etiam inimicissimos communis timor. ρια τυ πτρομναι τε, Qui ab malum ante experti cognoscebant. J Eiusdem Hrtunae sima itudo, Meseldem mali communio quavis praererit1 solet limines conciliaret, δί mis IIcordiameescitare Sic apud Vergilium Dido, Fortunς nignaramesimi em suo rereri co. ismilitu-Vbi etiam positum verbum pro suo relativo Verbo, nempe scio; nam te'lle Seruio, reperenda est negatio, iterum, ut di- mos.cat, non disco iam, sed scio: quia scilicet non ignaram mali.
Sic etiam apud Sophoclem in Oedipo Cotoneo Theseus possidetur Oedipodi se illum recepturu libenter expulsumid0mo; dc peregiinant et .multisq; incommodis asse tum, subd didicerit usu,&'eyperientia id piaestare officium , cum ipse quoque grauia mala perpessus sit in alieno solo, & r