장음표시 사용
551쪽
so I In Thucyd. Narrat. Pestilentiae
ne vel etiam in media situm putridis inquinamentis, ac vi poribus infectum posse putrescere, non autem in suprema regione collocatum,& jgni finitimum, quem etiam solviudicebat Aristoteles . Met. esse Vacuum, oc imminem aputredine, quia scilicὸt solus inquinamenta nulla su seipit; versuscepta absumit, M emendat. Putrescit igitur aer simplex; sed comminus,&impurus redditus, nempe Vt est corpus ex aere puro, sima pliciq; compositum,nec non aqueis partibus,& terrestribus fumis,ac nebulis, silue fuligine,ac caligine co inquinatum,igneis licet etiam partibus coii fusum nam hoc
pacto obnoxium est putredini, quae est passo, M syriptorii 1
corporis solum mixti non limplicis, ac puri puti: hoc eniim pacto apud nos sunt elementa impura, inuicem permixta; An aer pu atque confusa. Sed succedit alia adhuc dubitatio, si corrum. yς ς' i Q pitur aer, ac putrefit,virum corrumpatur solum,& immute e manis stlλqualitatibus, quaSVocant imateriales,ut est casisti, qui lidum,frigidum, humidum, siccum,quod nonnulli conten-litatibus, durit tantum fieri: an vero etiam secundu occultas, di quas ....ti ' Vocant spirituales In quo duo sunt genera opinion ut alia' nem pe eorum, qui putant a superioru in corporum infima, aspectu,positione,SIconiunctione accipere venefica quamdam impressionem,ac vim,quae pestem gignat, quod ma i me fieri dicunt Astrolosi, contra quam tententiani multi in surrexere medici doctissimi,& nequaquam astrorum Opora maculari;Winfici aerem posse, gignive pestem asseuerat, alia eorum, qui putant, abdito quodam & inexplicabili mindo, ae prope dita ino ut uocat Hippocrates) aerem infici, ς coinquinari, & uenenum ill ud in aere diffusum,ac prop)gδtum,auciore esse postis,ac contagij,siue id ex caelo, siue alidR
. de proficiscatur, ac ueniat, caecam. n.omnino, occultam,
ac abditam uolunt esse inquinationis oris inem, dς proju ς mirabilem. Qua in sententia uidetur ibisse Fernelius vix doctissimus, S eloquentissimus an uero tota sui substanti corrumpatur,ut ex Avicenna quidam probant. Qua intentias ut audistiso fulti Altimarus,5 alii complures: Inb ς uero quaestione admodum implicata, ut cito me expedi m=dicendum puto, omnibus modis posse aerem corrumpi Galeni, Hippocratisq; doctrina:Et proinde etia peste gyra& ex manifestis,&ex occultis causis'. Quod facile pr-δφφ eram
552쪽
etiam Historiarum testimoniosi mente adhibeamus: quasdam enim inueniemus profectas pestes ex manifestis qualitatibus, deprauato aere, ut nimio aestu, nimia humiditate,&permixtis etiam inuicem constitutionibus, aliarum causas astrorum contu iactionibus assignatas, aliaru ignoratas omnino, in alijs ipsam corruptam fuisse aeris substantiam; quae omnia breuitatis studio praetereor nimis enim esset longu, atque putidu ista persequi Aliud porro antequam ab hac parte discedam, libet admonere,quod attinet ad aerem huc suffocatum, Graece dictum ηαννιγορ, sentire scilicet nonnullos inde etiam factu,&auchum,eo quod adhibentes alieno tempore Hippocrati cum remediu ex igne incenso in tugurijs, aeris inquinam eta augebant, S proinde morbus crescebat, ac magis propagabatur. Huius opinionis auctorem inuenio Philippum Ingrassiam, qui parte 3. cap. 3. reddenS causam, cur Panormi non adhibitum fuerit aestatis tempore Hippocraticum remedium in cendendi ignes, dicit ea de causa factum,quia humores corporis tali remedio essent magis in flam mali,& apertis poris facta via patentior, atque aditus pestilentibus inquinamentis in aere uagantibus, Thucydidis id probans testimonio,qui dixerit auctam pestem Atheniensem huiusmodi incendijs incongrue,ue intempestiue factis,&.ne quis putet alium locum intellexisse, in margine citatur lib. r. de bello Pelop. Eius haec sunt uerba : ε arebbemto istonat durens uniuersale, braeciandisse con tal eccesim calore diaeregii bumori dei corpo,q rendosi anco ipori, la onde piu entrasse uni malitia: percio narra Thuoidide, chepertate incendij ,facti nel tenipo eniuo, piuiniquamente procedeuata pestilena g. Quem sensum, quomodo ex uerbis Thucydidis, & hoc loco fuerit ex piscatus non uideo,nisi coniectura ductus ita factum fuisse iudicarit pN pter Hippocratis remedium, proinde quasi a Thucydide pronuciatum mox lapsus memoriola, ut fit, ipse attulerit: uel fortasse apud aliua quempiam legerit scriptorem antea, deinde scribens pro illo Thucydidem scri pserit uitio memoriae, seu potius reminiscentiae: nam ut alias uos docui) non est nouum in recitandis Thucydidis sentent ijs auctores labi,& hallucinari: secus enim ac sunt posita, siue scripta, multa a multis pronuntiata,& inuersafuisse ostendimus.
quosdam. Lib. 2. de bello Pe lopon. Ingrassiae lapsus in
553쪽
sio In Thucyd. Narrat. Pestilentia.
1enum,qui citat hunc locum, Vt diximus, legitur sed arbitror fuisse in Galeno etiam de
altero verbo diximuS, addito κατα σωμα; nam cum recorda.
retur Galenus Thucydidem dixisse α λουρ, me co usum vocabulo,qui appellant primam partem aestatis, unde fructus horarij,appellant,Vt alterum i πῶραι ,cum locum de scriberet,& fortasselibri copia non adesset sensum reddidit. quasi scilicet Historicus usus medico vocabulo non fuisset De anni vero diuisione,& partibus repetenda quae diximus in priori parte, quemadmodum etiam delempore, quo frequentius solet oriri pestis, & saeuire, inter quae maxime aestas numeratur: quare etiam Liuius lib. 3 7 locograui, & tempore anni medium enim testatis erat) ad hoc insolito
odore, ingruere morbi uulgo, maxime in remiges coeperunt, &c Sic Scholiastes Graecus interpretatur haec uerba, λλο τι,id est,aestate nimiru :quem tamen Henricus non probat: ait enim, ego ita potius uerba Thucydidis ev
Habitantium .i Repetenda sunt quς diximus in uerbo δίαιτα. Plutarchus magis attice δίαιταν dixit. οὐδενὶ κοσμα,, Nullo ordine. J Nullam habitam neque aetatis, neque dignitatii, neque loci, neque sexus, aliarumve re' rum rationem ostendit,& innuit; sed quemlibet ibi erba lasse animam,& expirasse, ubi sors tulisset, d dedisset occa'sio. Sic Ouidius 7. Metamorph.
Semianimes mare Ῥiis, dum sare valebant, Aspimes, flentes alios, terraq; iacentes, Lassaq; versantes supremo lumina motu, e Membraq; pendefitis tendunt ad 3dera cesi Hic illi obi mors deprehenderat, halantes. 'Galenus cui dictum esto in ellando hoc loco omisthaeς uox
ba, S posuit κατα σῶμα in corpore. . uηρα νεκροὶ, Et mortui. J Videtur primo intuitu nescio Am pugnans inesse his uerbis,dum dicit, quod mortui alij supς alios morientes iacebat: nam si mortui iam,quomodo mψ'rientes 3 sed nihil absurdum, si dividantur, apparebit, ut qucat mortuos iacuisse, & alios su per alios morientes accrβη S: cumulii magis explesse, ut illud morientes non referam
554쪽
ad mortuos, sed ad exprimendum cadentium ubique,&sine ullo ordine, estq; - μι ηαρ, & explicatio quasi, ac σα κνι superioriS uerbi nullo Ordine, habetq; magnum pondus, ac momentum ad misericordiam cΘmmouenda. Lucretius pathetice, & eleganter expressit hanc partem e plicatam latius a se, atque prolixius. Ait enim:
Exanimis puerissuper exanimata parentum Corpora nonnunpram posses, retroq; videre Matribus, patribus natossuper edere vitam.
Sillius Italicus attigit etiam hanc partem, sed breuiter.
Labentum, magno cineressese aggere tollunt.
Et Lucanus non praetermisit,qui ait:
adta lues, dum mixta iacent incondita viuis Corpora, nam miseros ultra tentoria ciues Spargere funus erat ,
Liuius etiam uidetur hunc locum ad vique attigissetib. ar. Iacerentq; strata exanima; corpora n conspectu similem quoque mortem expectantium,mortuique egros,lum metu, tum tabe,ac pestifero odore corporum conficerent. Vbi per illud exanima corpora uidet uoluisse exprimere Graeci uermbi uina, quemadmodum etiam fecit Lucretius' nam νεκρhita appellatus esti ut auctor asserit Etymologici proprio loco, & in verbo eth βολαὶ παρατ) νε, quod idest, priuatiua particula, tonis ,quod est anima; quasi sine anima. Lilius Gregorius Gyraldus esseide dicit νυ ξον,quod apud Latinos cadauer axadendo dictum: ad quod respexere duo Poet citati Lucanus,&.Silliu . Idem asserit, quibusdam v Iti latine mortuale, A morticina, ut apud Hieronymuman sacra Scriptura. Alii deductum volunt a particulara priuatiua quasi dicat deinde per contractionem ξρρ, sed hoc parum refert: sunt enim quatuor particu- Quatuor lae similes νε, ut in uerbo ν, λυρ , idest ατίων, sine cibis,νω,Vt in uerbo ορ,idest ,εςερκιανορ πιθοραν,idest, priuatus abuIsti motu, ν' Vt in verbo νοσορ, idest, μα cristi uel priuatus σορv, id- es. est,ualetudine,nullaque alia litera habet hoc priuilegium priuatiuum, praeter unum et, qui multis utitur praerogatiuis preter hanc. vel dici etiam potest, quia hoc uerbum usurpatur etiam
555쪽
In Thucyd. Narrat. Pestilentia
etiam de rebus manimis unde κζοκρρ ιοι dicuntur uasa corinthia fracta, ut ide GyralduS Ostendit Thucydide addidisti morientes,ut de uiuis corporibus,& animatis intelligeretur illam stragem,cumulumque iacentiu fuisse uel adhuc possumus dicere quaesitum a Thucydide in i ui
venustate, ut significaret ita cofectos morientes, ut licet ad huc spiritus retineretur, ita tamen erat affectus, ut nihil mortuis discreparet,& sic erant morientes mortui: sic coss.tra Sophocles in Antigona dixi εμψυχον eoisidest,anima
tum mortuum. ου τουτον, κλω ἐν ινλονορυμαι νεκρον,idest,hunc ego vivere minime, sed animatum esse mortuum puto.
ταιροδα. ἐκαλιν ρο τοNiis volutabatur. J Late explicat locu hunc Lucretius postpones sequeti de sontibus cotextui. multas per populipasiim bocaprompta, viasq;
Languida semianimo tum corpore membra videres Horrida poedore, ct pannis cooperta perire, corporis illuuie, pellis super ostibus Onata ceribus tetrisprope iam,sordiq; sepulta. E i su pra dixerat. Multas humi cum inhumata iacerent. Corpora corporibus cc. 'o uidius varie expressit hoc ἐορ. Prosilio it, aus prohibent consistere vires Corpora deuoluunt in humum, giruris penates sique uos Et mox: Se animes errare viis, dum stare valebant piceηes, flentes alios, terraq; iacentes. Notent vero Graecae linguae studiosii verbum hoc αλι ροηροτο esse aeolicum: aeoles enim uertunt ueriυ, de E contra etiau in α, & ex κυλio, fit καλα, & consonantium πλεονασμῆ ut κη λἰνδω, estq; Verbum.fere poeticum,cuius genus adamat iςimus a Thucydide Hona eri oeconomiam imitante. Πτερίτας κρnναe, απασας, Ad omnes fontes J Locus hic mihi uidetur perdissicilis explicatu,& nodus pene gordiano ii lo implicatior: nam in prima parte huius narrationis di ix Athenienses, cum primum coepit grassari pestilentia in id spitionem uenisse, ne putei a Peloponnensibus fuissent Wς neno infecti: Nondum enim erant,inquit,fontes. Hic uς dicit adi omnes sontes uolutatos aegrotos aquae desidςxὲψ
556쪽
haec enim mere pugnantia uidentur: non enim credibile est a principio veris, quo inchoata est pestis ad hora,& tempus aestatis, tot fuisse Athenis confectos fontes. Sed solui potest , si dicatur vel abusum nomine fontium pro puteis Thucydidem,vel intellexisse de celebri illo fonte dicta olim
Callirrhoe, mox Vero ἐπεο κρου hi, quem fuisse ιρωδεκακρουνον, idest, duodecim fistularum dicit Suidas, qui a Pisistrat
dis regibus fuerat intra arce receptus : de qua arce cum hic loquatur, ibi vero loqueretur de Pyraeo Portu longe ab hac parte remoto, iam videtur explicata dissicultas: illud vero omnes referetur ad ipsas fistulas, circa quas volutabantur, aqu desiderio affecti, quam cum fortasse non possent haurire ita copiose, ut vellent, semimortui illius cupiditate ib cebant: quamuis dici etiam potest bibentes usque ad expletionem emimortuos iacuisse, cum superesset tamen detiderium bibendi, quamuis expleti iam amplius non possent bibere, Silanos vertit Lucretius, ex quo confirmatur nostra
explicatio de fistulis Callirrhoes fontis in arce positi, quidaTullios vertunt, licet Tuliij proprie magis dicantur sanguinis proiectiones arcuatim erumpentis. Ennius Ai)x misso sanguine tepido Tullij efflantes euolant Semimortui. J Semianimes dicit Ouidius, quo Verbo usus etiam in sua versione Acacius, &ipse etia Valla
cum Henrico Stephano. Portus vertit ad verbum expresssilus semimortui, Lucoetius expressit interclusa anima, de praeclare: nam proprie semimortui dici possi ant,quibus an, ma intercluditur, ut in syncope, M in eo morbo, quem α - νω vocavit Emped. Se in hystericis affectibus,& prae ca
tionibus. Hoc vocabulo usus Eusebius Ρam phili libro 7. Eccl. histor. ubi gentium describit in pestilentia mores, &crudelitatem, a Christianoru pietate longe dissimilem.
refugiebat amicissimos, ac in vijs proij ciebat semimortuOS. Hoc vero loco accipi potest hoc vocabulum duplici modo nempe, vel relatum ad verbum praecedens semimortui Volutabantur, quasi dicat semimortui vi morbi non poterant recti incedere fracti viribus, sed quoquomodo volutabatur adacti siti, & desiderio bibendi, vel relatu ad subsequenS Vocabulum τμ φυδατορ επιθυμὶa,idest, aquae desiderio,& siti,Vt
Contradictio de fotibus in Thucydide tollic
557쪽
s t In Thucyae Narrat. Pestilentia
accommodauit Lucretius,quasi dicat semimortui bibendo prae dulcedine in potu percepta,& iiij sedanda,ianquam Ve ro Philosophus, seu Medicus, non dixit mortuos,ud semimortuos, cum apud Medicos sit hoc dogma constitutuba Sitis ex se quod satis ex se neminem iugulat, qua uis sit molestissimi 'neminem quare iure merito reprehenditur a Mercuriali Altima ru, λψgMlλ - quod dixerit, quandoque siti homines perire, ductus aucto ritate Galeni, quem perperam dicit intellexisse, qui i. de sympl. cata sis,7. ait quosdam ex potu aquarum salsarum in ci diste in pro uuium alui,& mordicatione cruciatos tandeperiisse ; nam non dicit Galenus hos p*rijsse ex siti, sed
propter alui fluxum, dc mordicationem cum siti,& licet ali quis orte ex his aegrotis nimium bibendo distentus, mor tuus sit, non tamen propter sitim , sed propter errorem in
ἐπιὸυ ia, Aque desiderio. J Lucretius elegantissi
me expressit hunc locum. νε ulta impros rata viam per proq; v0luta s orpora Alanos ad aquarum strata iacebant, Meciosa an a nimia ab dulcedine aquai. Ouidius Pasimi, possimq; pudore
Fontilius, es fluuiis, puteisq; capacibus haerent, Nec sitis en extincta prius quam vita bibendo,
Ddegraves morbusnequeunt consurgere, ipsi: 'Immoriuntur aquis, alipis tamen haurit 9 illas.
Notetur vero hoc laco auctoris artificium, qui cum in symptomatis recensendis supra, nomine proprio sitim dixerit addito epitheto, et αυς διψά,idest, siti insedabili, hic variandae Ora1ionis causa definitionem pro nomine usurpat, qRς
desiderio: nam nihil aliud esse tradui Philosophi ac Medicistim, quam υγρου,idest,desiderium humiat, ς', Vt Arist. 3. de anima,etiam frigidi, inter quae humida prinς, Ris quid pem sine controuersita locum sibi vendicat aqua: licet nossiniiciar a siticulosis desiderari etiam alia interdum humi R, Vt Vinii, & alia: sed haec potissimu solet, & potest etia iiij'stdare: qu e recentiores quidam antiquorum definiti0ης quasi Vberius explicantes, & interpretantes dixerunt fixi 'es e appetitum immoderatum materiae potulentae ex iri
isti tritione, de qua legendus uobis Mercurialis in suas ' μ
558쪽
Hie porro in dubium reuocari potest, ex qua causa esset or- inlib. eaeta haec illis, nempe an ab externis causis, ut aenu illo, & aere causisoriasu cato, quem scimus sitim generare: quare omnes aesta tis tempore magis sitiunt,an Vero internis,quae rursus dupli . . . , ces,in toto corpore,Vt febres ardentes, quae depascentes hu- an inter midum totius, etiam ventriculi humidu absumunt, & hinc fit sitis,uel in prςcipuis corporis partibus,ut potissimum ore ventriculi,qui cum sit locus naturalis sitis,etiam vitios, debet esse locus,Vt corde,pulmone,iecore,renibus,&alijs. Quibus oblique quodammodo fit satis, & κατα συμταέαν, quia ex illorum calore afficitur,& exsiccaturos ventriculi,sitisq; fit: sed respondendum, utrasq; causas hoc tempore conuenisse, & externarum vi auctas etiam interiores , proinde maiorem extitisse vim sitis huius; quam aliarum & rursus aliud hoc loco dubitandum occurrit, an scilicet intern ς ist aecausta essent simplices intemperies, nempe aut calida, aut sicca,vel utraque stimul an cum materia: & respondendum materiam adfuisse coniuncta, & hanc multiplicem, nempe humores biliosos, salsos, omnes calidos, ic pestis etiam Venenum, tum intus genitum, tum foris attractum: nam uenena quoque omnia fere si tim gignunt.
559쪽
ET xcmpla, in quibus tabernacula construxerant,mortuis erant plena, qui ibidem mori bantur: praeter modum enim seviente malo, h0mines non habentes quid agerent,in eam mentem
versi sunt, ut sacra sanctaq; omnia pariter negligς rent, legesq; omnes sepulchroru perturbatae sussi quibus antea utebantur, sepeliebant', ut quisqὴς poterat, & multi ad impudentia sepulchra anim. conuerterunt penuria necessariorii, quod iam frς'quentes sibi domestici ante occubuissent. In alio Π enim pyras alij anteuertentes eos, qui extru ς rant,dc imponentes suu mortuum,ignem accend bant,alij dum cremaretur alterum, tuum ipsiuςr,inhcientes, quod ferebant, abiere. FAsIi
560쪽
M ph I p 1 C AT adhuc ab adiunctis, & tam tam fui me vastitatem , ac stragem , dc imternecionem ostendit,ut non solum linca omnia profana cadaueribus essent referta,sed etia sacra, ipsa templa Deoru m in quibus prae locorum, & aedium inopia, quasi violata religione coacti fuerant sibi tabernacula constituere, in quibus,cum passim vi morbi nimium augescente,&vires colligente morerent ut, accaderent hab1tantes, replebantur ip sa templa cadaueribus, neque prae inopia reru ad funus, δίexequias necessariarii quisquam erat,qui efferret, sed omnia rerum orta perturbatio atque confusio animos quoque ad negligentiam,contemptumque legum humanarum, diuin, rumque conuerterat,vtiam nihil sacrum, nihil sanctum, nihil religiosum adeo effet, ut eius ratio haberetur, praesertim in sepeliendis mortuis, de quibuscum quaedam extarent te ges,& ritus, omnes violati sunt, quod amplificat, & probat ςZemplis , cum scilicet noli quemadmodum deberet quisque, aut Vellet , sed quoquo modo posset etiam sine ullo pi
dore,aut verecundia suos mortuos efferret, & cremaret: ib
cet enim omne aequum, & fas postularet, ut quam quisque suis sumptibus sibi ad industria parasset pyram, ea Vteretur, tamen violato iure,& sanctitata religionis;alius, qui anteuertisset,abutebatur,&igne subiecto alienos mortuo M caduuora cremabat,vel si etiam auciorem ritae, dominum,in cenderet