장음표시 사용
581쪽
y In Thucyd. Narrat. Testilentia
ac momentaneam rerum vicissitudi ei V e commutatis.1 tri ut qui sortu nati,felices,ac beati paulo ante ha tenta ob diuitias bosam valetuditiem repitate morta tarte rit id teriret M 'filis laneis, scilieet S naileri imagnas Adstii,
ne capientes stati in ex miseris beati; M lis desili, eii simili casu 3 ex apicς .citati. pr*Qpjt'rent via eastave niebant se Aeditam ut A essent omnia eaduca M subit6 quasi umbra elapsura, & eu'latura, quod liceret per fas ut aiunt & nefas bonis obeatis potirentur, deinde rursus amaplificat huius abusus insolentia 1 sublato omni uirtutis desiderio atque studio, quo si s ni ante homines incendi, alique efferri. Cum enim uirtus coniunctu in habeat laborem: illi uero nauro omnia ad praeienoeta refertint udluptatesti,&kvcma , profecto nihil erat reliquum , cur pro uirtute labores,ac uigilias sibi tolerandas putarent, cum nequaqua sperarent pol se illudassequi, quod esset propositium laboru pra, mines.. Virtutis minat' degus volgo non per se, sed proptasprmia rapetitu Iri s tam Vero hanc partem, quς sequitur,
ol naeiωτοις Primui, si Adamatam notentadolescentes hanc
partaculam a Thucydide, SMemper fere positam absoldio non habita ratione ad aliud, si cui superioribus tape .sωνς γρατον mox 'ἱατo h το ψώ- ις L atini etiam frequenter utunt ponentes priinu, sine sin, rdinethbseque te adverbio Latino,ut mox, deinde,& est in uerbis atticorufamiliare,ptietiam ia*ntentij frequentius, ut notauit Corinthus de dialectis, M Henricu Stephanus in eius in illum animaduersionibus . Vel etiam
di potest usurpatum hoc adverbium pro illius oppos Q, & relati uc nempe deinceps,ideli in deinceps hoc est,ab b0ς malo initium factum est maioribus etiam malis,& Occauo ηςχ , Coepit auctor esse. Graecus Scholiastes αρδη initium sui hic origo acii diceret idest, 'ς morbus initium fuit scelerum malorum causa, in ciuit te, quia scilicet,ut de falsis philosophorum dogmatibu Π'nuntiauit i. Phyc ιιβαἰνὸν, idest, dato vns inconsentaneo, necςst plura alia consequi,ita in mesis & peccatis,unum est
582쪽
tis vinculo coniunctastini, Ut sese mulsso attrahant, quem- p cara admodum violes quas quadam quasi ex annulis catenaco iunctas pendere dicit Gaiems ἰut qui unam habeat, omnes ἡuha habeat. Si ς Ausonius es naerin quodami epigramate di uicein se xit catenaros stores quod nequcium ex hegocio seratur, sequunt, sie chorus apud Sost ciem in Aiace significans labores la boribus cumul*rs,exclamat:
i Labor lasdii laborem fereri Et Homerus quoque disit adi stram selitentiam hanc ae-
-l idest, ta Vndique ma iam malo innititur. Syntaxis vero horu verboru haec ess,3 hoc pacto dirigenda. τ α a fam αρολι idest,m dubius attulit initiae inti mpietatis maioris etiana adulta in Maresaeet perpetranda, -ραταὶ praeter sepulturas anteco memoratas Ciuitati x in hac Nero sententia reddeda discrepant i nterpretes & 'Valla quidem non videtur assecutus, aut re te expressisse, qui ita vertit, unde primum incoepit m ςI vitate vitium hoc in malus euasurum Acacius melius,quIfic bido minus al1ona in si elerum flagitiorum; principium fuit ista pernus es Euldentius Portus, qui sci Hic autem morbus no solum hac in re, jsed alijs etiam 1n rebus ciuitati maioris improbitatis fuit in I
li annotatione Henricus Stephanus, qui ita, prin piuq; tulit ciuitati hic morbus ad aliat maior amprobitatis mala. l-υθετο αst:Faci laus qui in audebat. J lii hac quoque sententia reddenda ralde laborant interpretes. Valla no assequitur qui lari vert1t, tacilius enam Ris audebat ea, quae
prius o ulta volui mei, ne comperta forent in i mdclS Volin .ptati, messiius Henricus in margine, qui ita prona prior enim
quisque erat ad audendum ea , quae prius dissimulabat se pro libidine patrarer quo pii Utellexit etiam Portus, qui ita vertit, facilius enim quilibeTaudebat palam facere, quae prius pudore impeditusoccultabat, ita ut ex animi libidine non patraret; quare Aemylius illius siliu s ita patrem sec
583쪽
cis in v na,M abundare, παρ λκait, particulam: negativam
non,quod in Thucydide de ovi, particula eiusdem naturae ad sptauit Corynthus in Diδleuis, M supra etiam abundate ostendimus, δί ita erit sensus clarissimul tque ipsa oecono mia, siue syntaxis ita facienda,
τερον απεκρυέ ro, id est, audebat antini libidine patrare,
quiae prius occultabat, sic videtur etiam iptellexisse Acacius, qui ita vertit iam enim quisque apertius cupidini, cui antea recte adhηserat, obsequi audebat, qui ei jam videtur locum hunc habuisse suspectum de mendo , cum asteris cum praefixerit huic clausu , fortasse a librario imperito inueni,
additam fuisse illa particula. negandi opinari: quodsortasse contigit, ut sepe solet est vero amira γι , superioris membri,quo dicebatur magnam patefactam fenestram, ab que aditum ad caetera flagitia, atque scelera ex illa occasione necessitat1s violandi iura sepulchroruin, quia scili set exepio hoc ad caeteras quoque leges cotemnendas violanda adducebantur sublato metu poenae, quam sibi assulto irro gavi hoς peccato animaduertshant. i 'IlI ετολμα. Audebat J Audacia sublato metu succedit,&rerste Thuxydides cum prius pudoris secisset mentionem, aqpo in impudentiam fuerant homines delapsi,nunc meminit audacjae, quae suci tot M eiecto metu, ac timore legum ingruit, & sese insinuat inhumana pectora: neque mirum ablatis pud*re metu omnia fuisse perturbata, cu hi duo sint leguςonstituti custodes, ut praeclare Pluto in b. de Rep
nei duo custodes prohibetes iniurias timor, pudor, qu0 . etiam. elegantissime in Aiace Mastigophoro Sophocloi, ostendit his versibus, quibus Teucrum increpat Menclassi
584쪽
i In ciuitate, si absit illarum timor,
Nec iam regi ine valeat exercitus, uum pudorem habens, metumve prae oculis. ἁγχιςροφρν την ματαίθολnν, Repentinam rerum commutationem. J Verba maximie accommodata ad inconstantiam fortunae, & momenta ne in fluxarum rerum permansione
declarandam,& ess argumentum vulgi, quo seipsum ad voluptates excitat, S inflammat, sapientis enim dicunt eta perfrui oblatis bonis, & vstirpare felicitatem praesentem, quod si periculum immineat,ne auferantur, & abeant, minime cunctandum , sed oblatam occasionem arripiendam, quae cum calvast, nec apprehedi elapsa e manibus rursum possit, sola expectantes manet poenitentia: & ideo se ipsos ad bona praesen a perfruenda, ac degustanda, tamqua mox
fugitura repente incendebant, & cohortabantur,imprude-tiae notam,& maculam subire se arbitrantes,si praetermitterent. est vero haec clausula ex. illis theatralibus, quae numerum sua sponte esiciunt,est enim constituta ex antithetis, quae dicutura ικλιεναι λεjae ab Hermogene, quae partim sunt υπαρχοντα, idest,Vera antitheta, partim tantu,
apparentia,&e his quae similiter desinetia,&cadetia, a Gre
ter locum lix sic possumus explicare, & intelligere, nempe vel de exiguo tempore videlicet tridui ad si m m um,quo imteruallo magnam partem perijsse demonstrari ex aegrotis Potissimu Hippocratis, quos proponit in tertio,&alibi potest, quod tempus videretur ita breue, ut esset subitum, vel de Vere subito,& repentino interitu,quem in pestilentijs foepenumero scimus euenire nullo morbo praecedente, & ne suspitione quidem ,& haec etiam explicatio videtur esse Ο in Portuna, & maxime accommodata, in quo duo sunt nobis praestanda. Primum ut doceamus, quod in pestilentijs id usu euenire frequentissime consueuerit,ut aliqui repente concidant, alterum, ut qua de causa id fiat, ostendamus, aut sal sem quaeramus , Ninuestigemus: quod ad primum attinet
restes rimum laudabo Poetas, antiquissimum e doctis ut inquit
In pestiletijs mortes subitae frequetes. incidunt .
585쪽
piobitur inquit Cicero) qui omnes in descriptionibus pestium Fbh
test in o- - factum attigere, nosterq; Maro princepS, M Antesignariis. qui ita te statur. Sis inhonore Deiὸm nrodionam binisadara
Cuidius pluribus more suo, S eleganter expressit lib. .
Quod etiam paulo ante attigerat dicens, Inqueferis sibili deprehensa potentia morbi en, 'Concidere infelix validos mrratur arator, Intera m Tauros, Mediol; recumberesulco,
et quae sequuntur. Lucanus quoque lib.6. idein euenisse in
Ioannes Boccacius in suis fabulis idem sympto main sua poste accidisse alictor est his verbis. uuanti vikλ si buommi Vita ut bellar e, nunti 'iadrivii uni liquati nos che ulm,ma Galieno, ppocrate,6 Oculapio haueneno Iliaicati sanissmi, la muttina de Hermiqτ0'Dopae enu, com Ini, Gadiici,chepol laseia segnente appressi π Histo leo lastro mondo cenarono con si loro passati, subscribunt poetis iis rum fide. sorici. plutarchus in vita Romuli meminit pestis,quae si bras mortes inserebat sine morbis. Λοιμh εμ i πK να ri tinmortes quidem subitas hominibus sine morbis in lare Agathias liK1.idem testatui; qui ita narrat ἐνιοι oras τε hi 'ς
586쪽
dirωτα σπιρτώθανατρο σχεδια 'ντερ, ides , nonnulli uero neque calore p cedente,neque alio dolore, sed agentes ad
huc consueta,& domi,& per vias ita se dante occasione concidebant,& repente exanimes fiebant, quasi mortem ex improuiso,&subito per ludicrum usurpantes. Et paulo ante di
monium. Ait enim Apud Pachynum Siciliς Promontortu Apollo Libystinus eximia religione celebratur, nam cu Libyci invasuri Sicilia, classem a ppulissent ad id promontoriuδε pollo;quii ibi colit,inuocatus ab incolis, immissa hostibus
peste,& pene cuctis subita morte interceptis Libystinus cognominatus est. Sigonius lib. ro de regno Italiae de pestilentia anni s 3 6.sub Narsete, moriebantur plerique repente tanquam a poplexia correpti. Et mox: Nonnulli vero nec febre occupati, nec dolore ullo vexati, dum secreto corpora cur renim domi;ω ris ut cuique cotingebat,eadebant. Idem
lib. et ponit cbncionem Gregorij,quam habuit ad populum de peste dicta Inguinaria: ubi ita hanc rem ostendit. Vniuersus populus caelestis irae mucrone confoditur, cum singuli repentie adeo moriantur, ut non languor impetum mortispreueniat, sed mors ipsa languoris tarditatem praecurrat, ac perculsus quisque ante rapiatur, quam ad lamenta poenitentiae traducatur . Et ipse Sigonius mox ita testatur ex sua perscina. Ad caeteros autem casus,quibus homines sede passim absumebantur, hoc etiam mali accesserat, quod multi cum sternutarent,alii cum oscitarent, repente spiritum etia emittebat quod cum sepius eueniret, consuetudo inducta est , quae nunc etiam obseruatur, ut sternutantibus salutem precando,oscitantibus signum Crucis ori admouendo praesidium quaererent Sic in pestilentia,quae saeuiit anno 93 7.quo tempore Sol sereno cςlo est obscuratus,& quasi sanguineus factus, maxime subitanei hominum interitus uisi sunt, teste Masiςo Balteo. Sed quid plurat nostra memoria in superiori peste Venetiis multi nobis asseuerarunt constantissime se quentissimas fuisse illo tempore mortes subitas,dc plures et
Historici,ac Medici qui de ea scripsere,id memoriae manda
587쪽
runt,ut inter Historicos Natalis de Comitibus lib.1 .suh M.
storice ubi ita ait: Alios tam repentitia Vis Venerii necabat Vineque ullum signum natura posset emittere, vel post motitem,cum intra breuissimum spatium expirarent. Mercuria lis inter Medicos, qui cap. 18. Praelect. de peste, ita testatur. Interdum a veneno prius iugulanlux homines, quametempus,& locus concedatur putrefactioni, & accensioni, atquo tunc mortes contingunt subitaneae sine ullo signo, sine ullo
sym plomate,que admodu aliquς conspectae sunt in presenti constitutione. Inter Medicos nemo fere est,qui de Peste scribat, quin id fateatur , & tanquam signum pathognomon, Medieo cum quodammodo pestis si signa huiusmodi pestis darixum R- possunt, qdod nonnulli negant) proponant subitas mortes. 6'Ux- ς vero laetatissi me pestis signum hoe, de cuius etiam causa magnae sunt apud M edicos controuersiae,cum vera causam . inuenire sit dissicillimum. Sed non erit fortasse vobis iniuscundum antequam causas explicem,aliquos etiam ex medica natione audire testes huius veritatis. Audistis Mercuria lis testimonium,audite Valeriolam loc.comita. lib. 3 cUUS ubi agit de Venenis. Quanta uero pernities ab humoruL06ruptela intrinsecus quidem nata , di ab aeris contagio, m0s bidam excretione manate excitetur,dum pestilentesm e btiales inde creantur morbi, uix sane dici commode potest
Videatan. non raro quae est uis intro concepti pestilentis hulitus syderatorum instar concidere de repente, eos quip ste correpti sunt, cum alioqui in his, nec pulsus exitialjs, Πος Vrina, nec vix ulla aduerta valetudinis signa appareas , videantur, ac statim loquentes, & incedentes tanquam fui mine icti pereunt, quod a me saepissime per pestilentis acri ' . constitutiones obseruatum fuisse ,ea praesertim,quae sub ii num ij ῖq. in Galliae Narbonensis parte grassata est, test/d ipse possum. Quam rem alibi etiam saepius testatur,& potu simum in append. loc. com .cap. 1. ubi agit de morbis pestiὶς tibus: audite Cornelium Gemmam testimonium amplum dantem de hac re. Meminerunt autem SI aui, M proauinin stri pestis usque adeo virulentae, utin una Bruxellensite plures subinde quingentis abstulerit unica die, uiuit/m
& uolucres sub nube relinquerent, utq; assidentes l*xI uiuio inter calicem, inpremaq; labra tanquam percus; --
588쪽
gure protinus expirarent.& cumulatim in oppido toto congesta cadauera curtus in orbem com means circumferret , donec ob vastitatem strata lapidea,atque aedium valute musco, M virenti gramine vestirentur, talis potissimum viguit anno Iso a. famem, & Vehementes aeris intemperies anni proximi comitata: quod etiam alibi testatur his verbis: Luestam iceua viguit aliquando, ut ceu percussi fulgure repente conciderent: audite adhuc unu fide dignum P. Salium qui libro de peste, cap. . ita testatur Ex inspiratione infecti aeris, ac ex valido contagio experientia docuiti aliquos ita einc, citer coinquinari, Vt nec*ri cedente aliqua notabili alteratione, nec post mortem subsequente ullo pestiletis affectus signo, subito peste correpti subito etiam, proinde ac si praesentaneum venenum hausissent,de medio sublati sint. Sexcentos possem alios proferre auctores , ut Iacobum de Par tibus, Alexandrum Blaedictunt, Philippum Ingi assiam, Petru Parisium: sed hos satis locuples dare testimoniu puto; δίnullos a vobis amplius desiderari.Quare iam ad causas indugandas aggrediamur. Herophilus solebat dicere,teste Mercuriali in praxi,in cap. de paralysi, eos,qui subitomoriuntur, perire, quod cor eorum paralysi capiatur. Philippus Ingrassar par. 3.cap. 8. duas affert causas repentinae mortis, sumptati similitudine flammae comparatione, Aristotelem imitatus,qui eisdem modis extingui ignem dixit,& calidum innatum,nem pe ut illa vel vento dissipata, atque distracta extinguitur, vel comprimente aliquo coarctata suffocatur ita calidum innatum vel dissipatur, ut in his, qui prae nimio gaudio exanimati intereunt,aut nimia venere abusi,vel concursuispirituum ad cor suffocatur, ut fit in timentibus, quo in genere reponr possunt peste correpti subito , & subito morientes,quod ipse4udicat Ingrassias, & nos supra ostedimus pestem contrahi ipso metu, & metu etiam homines interire . Huictim oti acceptam quoque refert catasiam repentini interitus Petrus Parisius, qui testatur in Drepanensii illa peste timidos potissimum breui occubisse sine febri & sine ullo interno , aut externo signo: tunc enim etiam sine pugna natura succumbit,b victi cadunt prae timore, antequa mor--bi .malitia opprimantur. Inter omnes vero timores nullus
maior,quam pestis, quem supra δ' νότατον esse dixit Thucy-Zeta dides,
589쪽
dides, idest, grauissimum omnium malorum . Et susebiuilib. 7.appellauit, παν--ον, id est, rem timore quouis magis timendam. Quadam dicunt omnes in , pestilentia subito morientes ephemera pestilenti mori. Dain sententia videtur fuisse Laurentius lovbertus, quit libello de Pest e inquit: Et spirituos, quidem harum perniatiosissimae habentur, licet minime pestilentes omnium sint
Ethemε tutissimae; quibuscum in earteris fere conueniunt: maxime rapestiles vero quod neutri adsimi Vehementiora lymptomata,quin,
s '' moin pestrienti quandoque nulla prorsus appareat nesci ' gyp bris quidem, aegris subito nter publica, aut priuata negotia horarum decem,aut viginti spatio morientibus: etenim cum axima est spirituum corruptela . nequit diutius vita subsit. stere, quia in illis potissimum robur alitonum consistit: ijs vero plane corruptis, qui cordis sinibus continentur, mox vires deficiunt nulla spe salutis, cum ad ipsum cor aliunde non veniant, sed in eo gignantur assidue . In eadem haeresi, & opinione est Horatius Augenius in suis epistolis,qui testatur Vol. 2.eos, qui tempore pestis ambulantes, ac lita vitae munia obeuntes de repente moriuntur,ephemera pestileωti sublatos,an logia habente ad spiritus aeris veneno , qum etiam multi secuti sunt. Quae opinio refutatur a doctis, niti
tur enim falso quodam dogmate,quod scilicet nemo post mori sine sebre, de quod omnis pestis sit cum febre, quae tumen sunt alibi a nobis refutata,& quod attinet ad primum nam de altero plura in prima parte attulimus, nempe,qdo non possit quis mori sine febre, licet videatur Hippocrat fauere huic opinioni, cum dicat in libello de flatibus, qR04 febrjs est omnium morborum comes, & Galenus, qui dj sex mente Hippocratis i. Aphor. Com. .febresi morbis acgiis esse inseparabiles αχωρίζουt: acutissimos ver morbos,qν subito interi mant,nemo inficiatur: tamen expressissimi , clarissimis verbis ostendit Hippocrates posse homines minri sine febri: nam Aphor. s. Aph. I .ait: νος ις, νηται - αχ απορνὰσκι,ῶνμἀ-λαβ's, idςitalebrius subito obmutescat quis conuulsus moritur,nuit
bris apprehenderit. Ecce quam aperre mori sine febritςn
590쪽
buscumque sanis repente dolores fiunt in capite, & statun obmutetcunt,& stertunt, pereunt in septem diebus, nisi febris apprehenderit: quis neget hoc loco Testati morituros sne febri, nisi sit perueniat febris, quae soluatὶ Sexcenta sunt huiusinodi loca, &testimonia apud Hippocratem, SI Galenum : de qua quaestione potestis etiam legere Franciscum Alphanum in lib. de peste Neque tanten pugnantia loqui dicendui Hippocrates,aut Galenus,cum supra sit ostensum
febrem pronuntiasse comitem morborum potissimu acutorum: nam theoremata med ica,ut sepe ex me vos arbitror
audi raro sunt sempiternae veritatis,2d utplar arum tantum, vera. sunt Hippocrates ipse svi annotauit Galenus multis in locis , sed potissi naum in explicatione Aphor. da
deinceps ceteri omnes magni medici,quς,riplurimum vera sunt, in uniuersum pronunciant, quasi semper,& perpetuo vera. Sed haec opinio,quod febre ephemera cofecti moriantur repentino morientes, multos habet aduersarios: primu genus est eorum, qui omnino negant dari hanc febre ephemeram, & non posse spiritus putrescere: autumam, aut putredinem, co ruptionemve experiri, quom Antesignanu & auctor fuit opinionis Conciliator in differen . 9 . ubi repugnat omnino dari febrem ephemeram pestilentem, cinius tamen opinionem argumenta multi refutarunt, postremo Mercurialis,ad quem vos reijcio. Aliud genus est eorum,qui dari quidem ephemera pestilentem concedunt, sed eam nesse eaecam, abditam probant, sed manifesto
se prodere, ut lacit in sudore, anglico dicto: ideo falsum
esse, quod moriantur febre ephemera. Quod inter caeteros postremo loco praestitit Gerardus Columba Memanensis lib. I. cap. 3 3. ubi ualidis probat argumenris febrem ephemeram sese, aperte demonstrare in pulsu,in urina, in spirituum accensione, in syncope, quam incidunt,& multis alijs,ac proinde repentino morientes,non mori ercephemera. Alij rursum dixerunt repente mortuos,cum sani uiderentur, neque ullum signum. . aut in urina, aut in pulsu, aut alia re appar ret, fuisse hectica pestilenti correptos; & proinde no sensiisse se laborare, ut in illa tradunt euenire: esse uero laetatissima, cum substantiam cordis depascatur, b nullum sit remediu, i ZZZ a aut