장음표시 사용
111쪽
8 8, plerumque repenteS, creberrime geniculatos ha oblonga, angusta , acuta, Viridia, caulibus brevibus adhaerentia & altematim disposita; calix est quinqui sidus infundibulisorinis , qui per maturitatem sit capsula seminalis : flores apetali, plurimis staminibus constanteS, parvi qui ad soliorum alas oriuntur : semen persecte triangulare est, sat crassum, coloris castaneae; radiX lon a satis cratia, simplex, dura, lignosa, librosa, Valde repens laporis adstringentis : haec herba in viis frequens, CX πολῖmultum, & γόνυ genti. Vocatur etiam Pro Pr pinaca, sortea proserpendo : & Seminalis a seminis multitudine : &Sanguinalis, a sanguine cohibendo ut & Corri ista an quod morbos corrigat 2 B. Quis end-hnoop gras I hreupe I-gras I fmos p-grns. G. Weg-graS, Weg-krit, denia gras, blut straui. Gall. Sangui ire, Centinois Renoueri A. Knot gras L. POLYGOPHORA, sunt potus seu vina plurimis spiritibus pollentia, eX multum, & sero. B. Ite
πολυ multum, & φα μακον medicamentum.
POLYPODIUM, est plantae gentis nequaquam ram sum cujus solia ad nervum pene in partes angustas & ol longas secari solent : fructus soliis innascuntur; capsulae
scilicet membranaceae sphaericae in acervulos congestae annulo carentes, quae fibrarum contractione rumpuntur &semina landunt minutissima : radix est oblonga, minimidigiti crassitie, sons rusescens, intus herbacea, ex Viridi pallescens , multis nodis & tophis quasi acetabulis geniculata saporis subacris dulcis, quodammodo adstringet'-tis & nauseosii: est species Filicis, in opacis sylvis& m 'Π-
112쪽
tibus ad petras muscidas imprimis ad radices caudicesque Vetustos arborum Fagi, coryli, Quercus nascitur. EX multum & rsin pes: repit enim quasi plurimis pedIbus, Veinomen accepisse ferunt, a radice sic. quae scirrhos & acetabula polyporum modo habet. Pilicula etiam Vocatur alimilitudine soliorum cum Filice. B. Et elbo et I bzΠmvnarent en ge-3oet/ ei hen-vanrela. G. Enget suesse, sue1ν saliren, baumfarn. Gall. Pol 'pode. A. Polypody, Oakeserne. POLYPUS , est tumor in cauitate narium excrescenS, estque duplex , vel turundae sormam reseri, S. 5arcoma generali nomine vocatur vel ramulis aut pedibuS Variis ad oris interiora aut nasi exteriora se extendit color:en
albus; saepe ad rubedinem vergit; aliquando lividus , &niger, hujusmodi excrescentiae in naribus, & finibus cras De meningis aliquando contingunt; in Corde quoque &Arteriis majoribus sanguis pro tempore stagnans ob animi deliquia &c. concrescit in massam solidam, tenacem, PO.stea non dissolvendam , quae vel libere in vasis illis aliquamdiu fluctuat donec impellatur trunco uni alteri Ve, Vel accrescit lateri vasiis quod summe extendit,& Vocatur Pol pus,eX πολυς multuS,&-pes. B. Uen 00nl P: optusel voet. G. Viel sutg ein nasen gescit aer. Gall. Pol pr. A. Tun ur with many lego.
POLYSARCI A est nimia corpulentia corporis ex
pulent, Charnu. A. Corpulent. in t POLYSPASTON, est machinamentum articulis reponendis accommodatum: ita dictum, quod multis orbiculorum circuitionibus facilitatem praestat, ex multum,
POLYsPRRΜos , qui semine diVes est , eX πο is multum, & σπερμοι semen. B. Deci-3adig. POLYTRICHUM, est Capillus Veneris , sic dicitur ob capillarem faciem, ex πολυ multum, N. Θριξ Capillus, di citur quasi Multi mum, quod capillos densos ac multos
faciat, ejusque defluvia expleat. Est & aliud Pol trachum, quod musici species est, aurei coloris, sic dicta a ramuliS, qui capillorum instar tenues sunt. B. Dro uvae n-hair fvenus-hair. G. Frauenhaar. Gall. Pol tris, Gurguet Rue de mur. A. Maiden-hair.
113쪽
POLYTROPHIA, est nutritio multa , quando nempe quis maXImopere nutritur. B. Deel voedinge. ΡΟΜΑΜ BRA, dicitur quasi pomum ex ambra aliis ueodoramentiS compositum. Ingredientia sunt plerum uel ambra Grysea, Moschus, Zibethurn, Ladanum, n-ZOm, btyrax calamita, Oleum cinamomi, Oleum Cal Vophyllorum &c. ex hisce cum mucagine alicujus gummi globula majores seu poma odoris gratia Componuntur. Bamber- l reuli bal. Gall. Pa ille. A. A meli bali, Pomander, Mushe-ball. ΡΟΜATU Μ, est unguentum grati odoris, pinguedinem porcinam & poma recipienS, unde nomen. B. M alnG- Apsel salbe. Gall. 'mat. 'ΡΟΜ PHOLIGO DES, urina est, cui in superficie plurimae bullae innatant, quae plerumque in flatibus & dolori-DUS COI poris ObserVantur. A πομφολιυοω bullas eXCito B
ΡΟΜ PHOLYX, est favilla tenuissima & volatilis, quae clum ars in irnacibus perficitur, supernae earum parti adhaerescit. Coit ibidem in glomusculos vellerum lanae similes, contactaeque farinae modo dispergitur. Eodem modo in Cadmia, vi ignis violenti in favillam seu tutiam redigi potest. Arab. I utia, Lat. Bulla, nam Bullam G ni cat, a flatus; ossicinis Nis, unde Belgis Dist sive ruitniet I ad differentiam Tutjae, item dicitur Nihili album. G. WeitZ nichi. Gall. Calamine ou Tutie Blanchri A. The white Tutiy. ΡOMUM & POMUS, latius patet quam malum, Comprehendit enim sere omnes fructus molliorem corticem habentes : sorte sic dictum , quod eorum plurima etiam sitim tollant, ita ut simul sint cibo & potui. Gr. Mκλον .o'πωρα. Nonnulli a potus derjVant. PoMUΜ ADAMI, est protuberantia illa in collo anterius conspicua, sic dicitur quia vulgo persuasum est, in Adami faucibus Pomi partem ex poena divina remoratam esse, & ad posteros translatam. Nihil aliud est quam capitis laryngis protuberantia. B. Etiams appri. G. Adams apstet. Gall. Pomme d'Adam. A. Apple of Adam. ΡΟΜUM ADAMI, est mali Aurantii species : nomen accepisse serunt, quod cortex rimis quibusdam eXaspera' tur ac si dentibus demorsus esset.
114쪽
POMUM AMOR is & POMUM AUREUM, seu MATUM AUREUM, sic Vocatur ob pulchrum & amabilem aspectum. DOMUM ODORIFERUM Idem quod Pomambra. ΡΟΝDo, de ponderibus Joh. Rhodius haec habet: inter pondera Romana reliquorum omnium tam Ponderum Quam Mensurarum Veluti regula primaS parteS merito poscit. Libra. Cujus schema P. Celse sine ulla adjectione , notat pondo solum, h0c est, Libram, non Mercalem, negotiatoriam, Σ τατικὴν Politui, Galli S Regiam, quae Se num Denum Budaeo, de Ass. lib. 2. ibi. 38. Sedecim Uncia-xum rennio, sed Romanam, quae tam mensuraliS a mole , quam a graVitate ponderatis, Astis instar, Romanis usitatissime XII. Unciarum sive I . Denariorum erat: non
quidem levi conjectura sed computatione legitima , nostrae aequalis. Hoc tamen discrimine, ut Librae Unciae XILMensurales, X. ponderales respondeant, eX GaIoni lib. 6. de Comp. Med. S gen. cap. 8. Sili. Quod sciam , Budaeo de Asse , duodecim & dimidiae, cujus sententiae momenta Agricola solide infregit lib. 4. de ponderibus &Mensuris, nostris sic notatur Pond. & Lib. pro Regionum imo & udi hium diversitate innumera pene dantur ponderum genera. Vide etiam Libra. B.-en ponti. G. Ein pilanu. Gall. ne Liure. A. A p nd. Pous VAROLII , sunt Proces his quidam cerebelli globosi, prope Verinjirmes, sic a Varom inventore dicti. B. bruq vati Darolius. G. Eine brucke Von Varo-lius. Gall. Pont de Variatus, Appendices vermis es. A. vridg of VaroliUS.
PONTICUM ABSINTHIUM, nomen habet a Ponto
legione in qua nascitur. ΡοPLEs, est articuli istius, quo os semoris articulatur ossi tibiae, pars interior, sive posterior, qua crus flectitur. Gr. IV νυι vaassen. G. Die kniebuege. Gall. Te Iaret. A. The hollow of the afterpart of the Meethe
POPLITAEUS MUs CULUS est unus ex iis quo tibiamoVetur. Externo insernoque semoris osseo tuberi adnutus, oblique, itidem tibiae superiori posteriorique eminentiae quadrata ex parte ligura inseritur. B. Maassenister. G. Der knjebu en mausta GaIl. Musis Poplite, m meri . . P
115쪽
POPLITAE A URNA, ex duplici ramo crurali misto constat, id sub cute tecta posterilis per medium poplitis
nexum , eXcurrit usque ad calcem, aliquando ad malleo-k cutim. R. aer ira asseri ader. G. Der kniebu en ader. Gall. Veine Popliter. A. Idem. POPULA Go, est planta, quae habet caules ramosos rotundos; illa rotunda , ampla, polita, leViter Crenata In margine, coloris Virido-obscuri, chelidonii minoris Quis satis lamilia : flores 1 unt polypetali, sacei, nildi, ranunculoidei : pistillum floris abit in plurimas Vastinulas quae deorsum pendentes serunt plurima semina plerumque oblonga : radiX sbrosa albescens : haec planta crescit in locis aquosis : est lago altera, dicitur 6c calthapaluitns, & chelidonia palustris, sic diecta ob soliorum albedinem, quam cum populo arbore communem habet. Uall. Petimer. ΡΟ PULLUM, est unguenti nomen, sic dictum, quia componitur ex oculis seu Geminis Populi, quibus additur Dardana, H amus, Lactuca, Mandragora, Papa Ter ngrum, Sempervivum mavus & Minus , Nolanum Viol Ia, Umbilicus veneris, Rubi Omae, & Porci axungeta. B. Populier 3 alsi ps pelio in 3 alf, POPULARIS MORBUS , idem quod Endemius seu
habet folia sere circularia, incisa, dura, nigricantia, semper tremula, licet nullus adsit Ventus : nos est amentaceus, plurimis nempe iliolis apicibus donatis constans. 1ed sterilis ; teneri enim fructus innasci solent iis populi speciebus, qhue floribus carent, spicati, plurimis soliolis compositi, iub quibus latet campana quaedam embryonem complectens; is autem abit deinde in siliquam membranaceam, bifariam dehiscentem, spicatam, seminibus istam pappis instruciis r initio veris oculos seu gemmas producit, mucronatOS, Odorato, luteo, pingui, ac tenaci succo PraegnanteS : an a Vibro, quatio, conCutio, qUia affinibu ReΠS.motu, Populi tertii speciei filia concutiuntur. B pupulter-boom / abeel boom / ratria ar pope G. Albeobatim , pappel-baum, aspen. Gall. Peu eri
- ΡORCELLO, est insectorum species, quae & Melli &
116쪽
ob Odorem urinae, quem spirant. Eorum pulvis valde diu-
reticus est.. PORI , dicuntur meatus exigui & insensiles cutis alibrumque partium , per quos sudor & esluvia vaporosa ex corpore decedunt. B. et-gateia I l Nept-ppp itis. G. Schweis glaecher. Gall. Pores. A. Idem. POR OCELE, est Hernia ex callo aut Calculo eXcitata, in membrana erythroide haerens, renitens, dura, & inaequalis ex callus, & κ tumor. ΡORoΜPHALUs, est calculus aut callus in umbilico protuberans, ex callus & umbilicus.
ΡοRo sis, est calli generatio, a callum induco. B. Eelima hilad. P0RoΤICA,*sunt Medicamenta Callum generantia, seu quae exsiccando, incrassando, & astringendo partis
alimentum in callum convertunt, a π callesco.
PORPHYRITEs, est lapis ex silice aut porphyre , superficie laevi & aequali, super quo, ancillante alio lapide, cursore dicto, alii lapides, gemmae &c. in subtilem pulverem rediguntur. B. Uen vrpLststias me parcei -stsen. G. Reib stein, prepartesestein. Gall. Porph re. A. Prepa, red stone. ΡοRRA EA BILIs, vide Bilis. PORRUM, est planta, quae habet solia eX tunicis radicis enata, plana, quandoque carinata ; caulis est rectus crassus, solidus, succulentus : sos hexapetatus, quasi campani rinis, Ornatus staminibus latis, planis A in tria
capillamenta exeuntibus, quorum, medium apiee donatur;
nos in fasciculos globosos colligitur : ovarium sit fructus subrotundus, trilocularis tatus seminibus subrotundis :bulbi sunt oblongi, angusti, sere cylindrici, tunicati, politi, splendentes, albi : tota haec planta habet odorem allii , & colitur in hortis ; planta haec ita tunicata est, ut bulbus totus in tunicas possit resolvi, & sella sint tantum elongatae squammulae bulbi: nomen habere dicunt, quod porro eat & longe lateque grassetur. Gr. Πρασον, aincendo, est enim calidum : habentur Variae species. B. Darei. G. Lauch. Gall. mireau. A. Lelle. PORRUS, est Verrucae species, quae habet quasdam radices ad extra, ad similitudinem porrorum, S. ita minutim fixa. Vulgo oculus Gallinae. POR
117쪽
PORRIGo, idem quod Fur ratio. PORTA, Gr. Π , sic vocatur Hepatis pars sima, ubi duae parVae inveniuntur eminentiae seu protuberantiae, quas Portas appellarunt Veteres Medici, putantes chylum Fer facultatem attractricem suctum ex Intestinis in venas mesaraicas ad Venam portarum attrahi, & per Vim Hepatis assimilatricem in sanguinem converti; quod falsum emeanatomicorum inventa , & imprimis Harveji observataeVicerunt; Vena quae ibidem loci ex visceribus imi ventris sanguinem in hepar ducit, ideo V a Portae Tocutur. B. Me leber-posit. G. Die leber psorte. Gall. Porte duas oue. A. The LiVers port.
PORTAE UENA, Vide Vena. PORTULACA, PORTELLA, PORΤICULA, est planta, quae habet caulem rotundum , crassum , rectum, succulentum, tenerum, politum, splendentem, rubicundum, in ramos divisum : solia succulenta, oblonga, sere rotunda, Crassa, satis ampla, splendentia, carnosa, colOris albescentis aut flavescentis, saporis vistoli, subacidi :sos est rosacetis, plurimis petatis in orbem positis Constans , ex cujus calice monophyllo & bifido surgit pistillum, quod deinde simul cum calice abit in fructum, plerumque OVatum, seminibus faetum orbiculatis, nigris, parvis, & duabus testis in summo donatum, quarum eX-terior , quae calicis pars fuit bifida primo , interior Vero , quae aliud nihil est, quam pistillum ampliatum; postremo
transversa bifariam dehiscunt, inseriori seu calicis altera parte pediculo assiXa : radix est sibi osa, simplex. Gr. Xν, Πυλιλον quidam putant a porco, quasi P0rcorum lactuca nomen habere, unde , pCini herba vel a πυ porta. quasi quasi cum μερα pullulet. B. G. Portulin, burtsel-kraui. Gall. murpier, Porcelaine. A. Fursiain, porcelain. ΡoRUs BILARI Us, seu HEPATICUS, est canalis, ex tota Hepatis substantia undique oriunduS, ex minimis in majores canales desinens, tandem in unicum, qui duetui Cholidocho interitur; vehitque bilem, in glandulis
Uepatis praeparatam, ex Hepate; eamque in intestinuin duodenum amandat. Porus etiam Omnem ductum & mea tum significat, a κειρω pervado. B. Galleitier. G. Der Galien ieiter. Gall. Pores biliatres. A. The Bile Channei.
118쪽
P o S S E T V M , Gr. Σ esse, est lac decoctum, cui sub finem coctionis cerevitia infunditur, tunc liquidum serum in febribus Qrbendum datur, & coagulum remoVetur, potio est Anglis familiaris. B. en biermelliten. G. Biem molche, Posset. Gall. Posset. A. Idem. ΡOSYBRACHIALE, idem quod Metacarpus. ΡΟΤΑΜΟGEITON Gr. Lat. Fontalis, quia sontibus & praesertim fluminibus vicina est. Siquidem in aquo1is & palustribus locis nasci amat. Stachirites Vocatur, quasi spicata, ob caulem quem ex se mittit floribus & stamine spicatum : ex fluVius, & νείτων VicinuS. B. Montein liruiti fidem Druidi saeuam struid G.Schw men-kraui. Gath Epi-Thau. A. Water- grais. POTENTILLA, siVe ARGENTINA, an ita dicitur
ob potentes vires sistendi sanguinem 2 Vide Anserina, &Argentina.
ΡΟΤERIUM, est Cardui species, quamvis illud nomen & aliis plantis imponitur. Sic dicitur, quod sit pintrix herba, paludosum riguumque solum amet, vel sorae quasi or mo, quod paludosi riguique soli amans sit, sed etymologia non arridet ἡ quia potius montes & loca arenosa amat : potius quali Vel ποτι qu6d lanugine obducatur lanosa. POTIO, seu POTVs, a potare, est mixtura vel distolutio ex variis ; vel decoctio, quae bibitur, ut haustus, decoctum, emulsio, julapium &c. B. Een tipanli G. Eintranck. Gall. Potion. A. A Drint .
PRAECIPIT AN TI A, sint, quae acidum in Corpore nostro instingunt & quasi praecipitant : est vox li Chymicis mutata, quia praecipitando res alterius indolis fiunt. Vide Ab orbentia. ΡRAECIPITATIO, est quaedam minimarum particularum in liquore conveniente solutarum, & per contrarium liquorem infusum, subsidentia & reviviscentia. Si corallia aliive lapides, & Margaritae, uli cancri, argentum vivum Sc. aqua sorti soluta, & sal aliquod alcalicum injiciatur , particulae antea invisibiles, statim sub pulveris forma subsident. Ita sulphurea, Ut succinum, laCCa, resil-na &c. spiritu vini soluta, ab iniusa aqua praecipitabuntur.
119쪽
praecipitation. Gall. Precipitation. A. Idem. PRAECORDIA , Gr. diem , sunt viscera omnia in tho. Tace contenta. B. Toὸstingemanti m. G. Das obereinge-:Weide, die gegend da das herig grubtein ist. Gall. Les P tIes autour is coeur. A. The Entraiis in the Breast.
ΡR E FOCATIO UTERINA, Vide H sterica pol o. PRAEPARAΝΤΙΛ VASA, sed melius Tesicularia, sunt venae & arteriae ad testes & Epididymides euntes, sic a Veteribus appellantur, ex praejudicio putantes in iis semen praeparari : Uena plurimis ramificationibus & ana, Homolibus: Arteria vero recto ductu, duabus aut ad summum tribus bisurcationibus incedit, & Anastomotibus Lateralibus in Uenam hiat. B. Tereidentie valent 3aat- valens liloot-vaten. G. Die samen-getasse, die bereti getasie. Gall. Vai paux Spermatiques, ou Pampiniformes, ou oramida . A. The preparing Veseis.
ΡRAEPARATA, in pharmacia denotat medicamenta
simplicia , videlicet solida, subtilissimum in pulVerem,
linguae tactum fugientem, accedente aqua conVenienti,
supra porphyritem laevigata, denuoque sub pastillorum
s0rma exsiccata : sic prostant corallia, cornu CerVi SoNec non alia simplicia medicamenta, quae interdum ace to, Vino, Vel alio liquore, per aliquot dies immergunt ir, rursumque exsiccantur, correctionis nimirum , ut creditur , gratia, sub praeparatorum numero quoque enutae Tantur, radices asiari, ari, &C. PRAEPUTIUM, Gr. A α & Π Θη, est glandis, Penis Virilis, involucrum, estque tantum continuatio E-Pjderinidis, cutis, & membranae cellulosae : a putando dictum, ab Hebraeis enim & Turcis resecatur, unde Appellae & Recutiti appellantur. Item clitoridis projectura, estque Praeputiolum in Aminis praeter exilitatem a Virili diVersum in eo, quod partem glandis tantummodo superiorem tegit. B. boo huid. G. Die VOrhain. Gall. ' puce. A. The fore Skin. PRAESEPIA, seu PRAEsEPIOLA, sunt foraminuta illa utriusqVe maxillae, quibus dentes continentur. Gr. q&. Galeno. B. Cant-berti eis. G. Zalinlice' len. Gall. Alveoles, civile des Dents. A. The holes of the
120쪽
PRAEsERVATORIA INDICATIO , est modus quo per victus rationem & remedia Convenientia, a morbis futuris praeservamur. B. Eerhoederi de in3ichi. PRAESIDIUM, idem quod Auxilium, Remedium,
aut Indicatum. PRAE T. NAΤ. Vel P. N. significat praeter naturam.
PRASSINA B1L1s, vide Bitis. ΡR A SUM, est Porrum, a re incendo quia porrum comestum sanguinem accendit, linguamque mordet. Vide Porrum.
PRA SUM & PRAssIUM, Vocatur Marrubium seu fallote. Nomen impositum a cauliculis quadrangularibus videtur : προιαὶ enim dicuntur dispositione quadrangulares : Vel quod is, κρασιαῖς coleretur adeo ut cum porro, ut Viri docti voluere, nullam similitudinem habeat. Vide Marrubium. Ρ R E G M A , Vide Bre m. ΡREHENSIO, Vide Catalepsis. PRESBYTIA, est obscuritas visus in rebus propinquis,
ctim tamen in distantibus aliqua sit perspicacitas, senibus familiaris, ex oculorum planiori figura oriunda, ex ρυα senex. B. Di indi eita vara ouder dona / oud sit 3jciit. PRIAPISMUs, est Tentigo, siVe pudendi diutina sine
libidine erectio. Item membrum Virile. Gr. etiam VOCatur Σατυρίπιπις, at πσιαπον 'Iapus, Veneris & Liberi Filius.
ΡRIA PUS, idem quod Penis. PRIMOREs DENTES, sive ANTERIORES, in o νscio in cibis incidendis dicuntur Incisiorii. Item Γελα ι- 'quia inter ridendum primi denudantur, Pontra Cel , ΤΟ -
superius, totidemque inserius. B. botteriaiidin. G. G. Die vcerderste Zaehiae. Gall. Les Dexis de Devant, ouincisives. A. The fore Teeth. Ρni MULA UERI 8, sive BETONICA, ALBA aut UERBA PARALYS Eos , est planta, quae habet solia ampla, oblonga, aspera, rugosa, repentia; ex his erumpunt caules lanuginosi, rotundi, nudi : flos est monope- talus, hypocrateri sormis, & multifidus, ex cujus calice
qui tubulatus est) surgit pistillum infimae foris parti ad initar clavi init una, quod deinde abit in fructum seu testam