장음표시 사용
101쪽
concupiscentiae stimulos sentire coeperunt, & cum cognovissent seelle nudos, vel ipsis foliis ficus nuditatem tegere curarunt s quis aestimabit, Adami, non innocentis, sed peccatoris sobolein, unicum ejus peccato concupiscentiam origine trahentes, ac nudos invicem conversantes, es nuptias rejicierues carnis castimoniam
Illibatam custodiisse e Continentiam utique profitebantur , & sic virginitatem colere dictitabant, quia a nuptiali concubitu abstinebant, non quia ab omni illicito congressu temperarent. Ideoque jure se Gnosticos appellabant, quia in hoc errore cum eis conveniebant, quem jam in eisdem & aliis superius impugnavi. V. Qliarto errabant, quia, ut ex Clem. Alex. Lib. I. Strom. supra retuli, afferebant se natura esse filios Dei nulli legi subj elas, tanquam filios regales, pro quibus nulla lex scripta est s &proinde se quae vellent pro arbitrio factere polle. Hac insana temeritate , quam supra in Valentino rejeci, suos Adamitas Prodicus imbuit. Hos tamen prae laudatus Clemens dicta L. 3. Strom. sic redarguit: primπm quidem, qu)d non faciant omnia quae volunt: multa enim eos prohibebunt, etysi cupiant f conentur. 2uiu etiam quae faciunt, non faciant ut Reges , fed ut mastigiae: clanculum euimeommittunt adulteria , timentes ne deprebendantur, ct vitantes ne tondemnestur , ct metuentes , ne supplicio assciantur . Iuomodo autem res es libera istemperantia , ct turpis sermo e ,, Omnis enim qui peccat,est semus .,, Rom.6. quomodo vitam ex Deo insiluit, qui se ipsum praebuit dedititiam cuivis concupiscentiae eum dixerit
Dominus EXM. 6. Ego autem dico: Nec concupiscas se. His Maliis horum insaniam detegit Clemens. VI. Quinto, Deum non elle orandum effutiebant. Ita Clemens Alex. L. T. Strom. Hoc errore insectas mille non leSi, nisi Atheos, vel eos qui Deo curam horum inferiorum eripiebant. Caeterum quotquot Deitatem admiserunt, eique curam 8 pruden tiam Mundi tribuerunt, precibus 8 1acrificiis Numina sua implo rare ab eisque auxilia petere, etiam Barbari, consuevere. Vel erg Adamiani Athei erant, vel Deum rebus istis praeeste neFabant, vel ipsum orandum ei se fateri tenebantur i Deum orandum et se ostendit Clemens Alex. L. 7. Strom. citato. Sed in re adeo ceIta immorati superfluit. VII. Sextus Adamitarum error fuit, quod martyrium subet in in melle negabant. Contra hunc locutus suin agendo de Gnostis eis, Valentinianis & aliis. Hunc Tertullianus in Scorpiaco c. ut
Fimo a Ualentino traducit ad Prodicum, & proinde ad Adamitas ejus sobolem: loquens enim de Paulo, qui pro Christo multa, &mortem ipsam, pastus fuit, ait: xuid si jam laxe Prodicus, si
102쪽
Walentum a seret, funerem , non in terris esse confitendam apud homines, quod nec Deus humanum sanguinem sitiat, nee Christus viaeem pasonis, quas ct ipse de ea salutem consecuturus evincat , satim audisset a fervo Dei, quod audierat Diabblus d Domino : Reeede Satanas: scandalum misi es. Quibus apparet Adamitas negalle pro Christo subeundum elle martyrium, quia nec Deus h manum sanguinem sitit, nec Christus quasi ex nostro sanguine
salutem ipse consecuturuS estet.
VIII. Nunc a priscis Adamitis ad Recentiores transitum faciam : non defuerunt enim, qui novissimis temporibus turpillimam hanc Sectam excitarint, ut Seculo I s. in Boliem a Picha dus quidam . Refert hoc Eneas Sylvius in Hist. hemica c. 41. his verbis se Pichardus quidam ex Gallia Belgica, transmisso Rhe- no, per Germaniam in Bohemiam penetravit, qui praestigiisue, quibusdam fidem sibi concilians, brevi tempore non parvam se mulierum virorumque plebem ad se traxit, quos nudos ince- ,, dere jubens, Adamitas vocavit. Et occupata Insula quadam ,, amne Lusmicio cincta, filium Dei se dixit, &Adam vocari. ,, Connubia eis promiscua suere s nefas tamen injustu Adae mu- lierem cognoscere. Sed ut quisque libidine incensus in aliquam exarsit, cam manu prehendit, re adiens principem, In hanc , ,, inquit, spiritus meus concaluit. Cui princeps respondiis Ite se crescite & multiplicamini, A replete terram. Ajebat caeteros ,, homines servos elle, se vero & qui ex eis nascerentur, liberos. ,, Ex iis quadraginta viri Insula exiere, & intrantes vicinas vil- ,, las, evaginatis gladiis super ducentos agrestes interfecere, se quos Diaboli filios asserebant. Lischa, iis auditis, quamvisis sceleratus, scelus tamen exhorruit. Habet enim hoc natura se hominum, ut aliena magis, quam sua quisque vitia perhorreis scat. Neque summa mala diu inulta manent, ultoremque maliis sepe malum cernere licet. Direxit igitur in eos exercitum, se expugnataque Insula, Adamitas omnes gladio delevit, duobus,, tantum reservatis, ex queis gentis superstitionem cognosceret.
,, Audivi 8cem ex Utrico Rosensi praestanti Regulo, cum age- rem in Bohemia , fuisse apud se viros & mulieres ejus Sectaeis captivos, A mulieres quidem palam dixisse, non esse liberos, is qui vestibus, & praesertis femoralibus uterentur, easque iam carcere apud se peperisse, quas cum anno elapso simul cum ,, viris igni tradidisset, ridentes cantantesque flammarum in cendia pertulisse ,,. Haec de recentioribus Adamitis AEneas Sylvius Auctor e evus, postea Pius K: quos Veteribus similes exhibet imo turpiores . nam Veteres in sua Ecelesia tantum se se M a nu-Digiliaco by Corale
103쪽
nudabant , hi nudi mares & seminat ubique incessisse videntur, ut merebantur tamen, deleti. IX. Praefatos Adamitas redivivos vidit Seculum sextum decimum ab Adamo Pastore excitatos, qui Christum insuper merum hominem profestus, eum cum Photino natura Deum elie negabat. Matrimonium quoque quasi per se malum damnabat. Fuere &alii Secta Aiaabaptistae, qui quod nuditatem Adami aemulari gestirent, Auamitarum nomen accepere. De nis Lindanus Ruremo densis Epidcopus in Dubitantio Dialogo a. Tales, inquit, fanaticos
.idit Ampelodamus nostra . Hos Deo honesissimo natos, ct rebus lautis opulentissimos, vidit nudos discursitare nostra Hullandia anno I sas. Hbrum quidam tam fuere infavi capitis, ut conscensis arboribus , nudi Gelsem panem stupra expectantes , in terram Geiderint femin ees. Ex Nat. Alex. Hist. Eccl. Seculi Is. & I6. cap. a. art. 3.
q. I. Auctor , ortar, progre ui. L π π AER Esis haee una est, duobus tamen appellata nomin - hus, nempe Elcesaeorum live Helcesaitarum ,& Sam-- α A psaeorum . Helcesaeitae seu Helcesaitae dicti sunt ab haeresis auctore Heisai, seu , ut alii volunt, Heleefri, non Elei, ut mendose irrepsit in textum Augustini L. de Haetes. cap.aa. Dictos autem mille etiam Sampsaeos, existimat Nicetas a puritate quama tactabant. Samuel voeantur , inquit, quasi puri hebraiosi lingua . Licet autem quidam putent, vocem illam esse magis Arabicam MAEgyptiacam, quam Hebraicam, cum tamen in L. I. Esdrae c. v. 23. fiat mentio cujusdam Scribae nomine Samsai, non videtur Sampsaeorum nomen alienum mille a lingua Hebraica, vel saltem Syriaca II. De fac o autem Sampsaeos, sive Helcesaitas ab insenis ce Iebri apud Hebraeos Secta originem traxille, sentit Epiphanius Hae res. I9. , ubi de Otanis haec habet: Hi perinde ut illi Pudaei Dur b ulandi orti es , atque imprimis callidi. Ferunt sos ex Nabutea, I uraea , Moabitide Arellitide originem traxi e , qua regiones ultra vaIIem Sassumn am positae sunt .... infe rum porro genu
Uxu , si nomen interpretere, idem es ae Armum Oolidum. Ad bos
104쪽
postea Elari se quidam aggregavit, imperaue Traiam post adventum Christi Domini. mod repetit Haeres. σ3. ubi: Sampsaeorum, inquit , in ea regione, qua Peraea dicitur, haeresis quaedam es , qui ct
Elcesaei violantur, de quibus is superioribus haeresibus mentionem δε- eimus . Hi ultra Sassum, sive Mortuum Mare habitant in Moabitide ad torreutem Arnon, ct in ulteriore tractu Ituraeae ae Nabaitide , de quo saepius jam egisse ma memini. Iactavi enim illi conditorem Sectae fuae ac magiserum E eum.
III. Ex his apparet, hunc EIxat sive dicas Elxeum sive Electat sive Elcesaeum fuisse natione Iudanim secta Ostenum. Hic postea nec Iudaeus nec Christianus Trajano imperante sectam a suo nomine dictam Elceseitarum fundavit, ac falso su Prophetam iactans, librum quem prophetico spiritu dictatum asserehat, ut majorem sibi iamam aucuparetur, publicavit. Ita Epiphanius Haeres. I9. de Elxat loquens, ait: si eum falso Prophetam se di-eeret , librum quemdam velut prophetico spiritu afflatus edidit: Dimina scilicet sapientia plenum. Hujus praererea fratrem Pgaeum nomine commemorant. Caeterum homo ille moribus perditus , atque impostor fuit. Nam cum genere ac ferii Fudaeus esset, ad Legis praeferiptum minimὰ etitam suam accommodavit, sed alia omnia loco ejus obtrusi, ac sectatores suos in transvier sum abduxit.
IV. Procedente tempore Elxat Ebionitis se conjunxisse, novosque de Christo errores in eam sectam invexisse, putat Epiphanius Haeres. Io., quae est de Ebionaeis num. 3. his verbis : Aes pi- eari favὸ licet, ab eo tempore quo fe iliis Eiseus adjunxit fessus quidam Propheta, qui apud Samuenos O in nos atque Elce os extitit, ab eodem edoctos confictum de orso ae Spiritu Sancto ne femquid est utire corpus. Ut enim ait Haeres. 33. num. I., utebantur Ossieni, Nararaei, Ebionaei , & praxipue Sampsaei pseudoprophetico Elxat Libro : Diuntur, inquit, hoe eorum libro ct in i, er Ebionaei, ct Nazarai, ut non femeι antea dixi, sed Sam ei potis nisHis nituntur ... iauin etiam alium habere se librum praedicant, quem fratri Ebei Jes O ut supra tribuunt. V. Quia vero, ut hactenus vidimus, ars Diaboli fuit pernici sores haeretes opera etiam seminarum promovere, hoc Elcesaeitis non defuit. Hujus enim Sectae prosellares duas maxime habebant seminas, quas veluti Deas venerabantur, ut ex S. Augustino MDamasceno inserius dicam. Harum una Martho seu ut vult N, eetas Mattha appellabatur s Marthana seu Matthana altera. Ilas Epiphanius Haeres. ς 3. num. I. e stirpe Elxat mille dicit: Serius sirpe duas ad Me tempus muliercuIas tauquam Deas adorabant, quod ex beue dicto femine essent oriunda . Et infra : Geterim per is
105쪽
tempus audieram, σὰ duabus illis feminam obius, Martia nominabatur s superstite adhuc Martωπε, nisi jam ct isto decesserit.
Deinde honores, quibus eas assiciebant referens: Ambas illas, inquit, quoties domo progressae aliquὸ se conferreat, ingens hominam multitudo comitabatur , qui non modo pedum pulverem, sed O puta
morborum ad remedia colligentes , non siue magno ludibrio ad amul
ta 2 phylaeteria refervabant. Imo, vide Lector, quo prorumpat insana caecitas ρ Qui, ut infra dicam, mortem pro Christo subeu dam este negabant, inquit Epiphanius ibi: Pro Eisai vero stirpe
morti se se committere non dubitant. VI. De hac haeresi S. Augustinus L. de fila res. cap. 32. ait: E cesaeos er Sampseos h/c tanto ordine suo commemorat Diphauius , quos dicit is quodam pseudopropheta esse deceptos, qui vocabatur Elcis verius ElXai ex e ui genere duas mulieres tanquam Deas ab eir erbiber adoratas. Caetera Ebionaeis tenere similia. Damascenus
Iaeres. D. Samuaei, inquit, sive Elcesaei , ad hune usque diem in Arabia degunt juxta Mare Mortuum, Elaeae cujusdam fis prophetaedis imu . Ex cujus stirpe Marthas Er Marthina feminae duae aetatensrsi prodierunt, quas Dearum instar haeresis sa coluit. Eadem porro cum Ebionaeis omnino sentiunt. Quibus ea quae ex Epiplianio dixi confirmantur. Dissicile tamen captu mihi est, quomodo duae illae mulieres, quarum unam jam sua aetate Obiiste dicit Epiphanius , de altera vero an esset superstes se dubitare, potuerint dicia Damasceno quatuor fere seculis Epiphanio posteriore aetate sua prodi iste: nisi λrte intelligatur,eas aetate sua prodiisse, non quoad personas, sed quoad cultum oc venerationem apud Elcestitas sui
VII. De tempore quo exorta primo fuit haec haeresis, dissicultas & quidem ardua est . Nam ex una parte omnes praefati Veteres ejus Auctorem faciunt Elxat seu Elcesai, qui Sectae oste-norum Epiphanio teste Haeres. I s. ut dixi se aggregavit imperante Trajano. Quo posito dici debet, hanc haeresim ortum suum habuit se ineunte seculo secundo. Ex alia autem parte praefati Patres
post haereses valde eo tempore posteriores eam recensent. Scio
ad hoc responderi poste, Epiphanium, Augustinum M alios non servasse ordinem temporis. Sed quid respondebitur illis, qui ejus
ortum usque ad tempora Origenis, idest usque ad tertium seculum protrahunt e Ita ex Origene refert Eusebius L. I. Hist. c. 38. Alius quoquὰ tune temporis error exortus es. Heleesitarum scilicer resis, quae quidem simul nata , simul extincta est. Hujus mentionem facit Origenes in homilia ad populum quε Psalmum octogesmum fecundum exporit bis verbis: Bidam , inquit, super advexit dese ipse
106쪽
Us ELCES RIS a magni cὸ festiens , utpote qui impiam di nefariam Heleesitarum
opinionem, quae adversus Ecclesiam recens exorta es , possit defendere s cujus Sectae dogmata subinde refert. Idem dicit Nicephorus L. f. Ηist. Eccl. c. 24. Quare Iitigius, qui accurate haereses omnes servato ordine temporis disponere studuit, hanc inter aevi Apostolici haereses ultimo loco propterea recenset. Sed alia quoque exurgit dissicultas. Si enim haeresis haec vix nata extincta fuit,
quomodo ad tempora Epiphanii, imo &Damasceni, ut ipsi testantur, adhuc perdurabat e Non alia via utrique occurri poste erederem, nisi dicendo, hanc Sectam post suam primam originem sub Elxato pluries sepultam, pluries variis in regionibus novis etiam auctam erroribus revixisse, & temporibus Origenis, & Epiphanii , & etiam Damasceni alicubi praesertim in Syria extitisse :ubi eam temporibus Origenis quidam Alcibiades Apamus impugnavit testibus Theodotito Lib. a. Haeret.Fab. cap. 7., & Niceph
Seesitarum errores: de Christi , modo orandi
I. D Lerique Elceseitarum errores, cum iis quos in anteceden-L tibus haeresibus refutavimus, quamvis specialibus induti fabulis, conveniunt. Quae de Christo sentiebant, vel jam rejecta
sunt, vel adeo ridicula, ut ea exponere idem ac rejecisse sit. Indosmate de uno rerum omnium principio ac opifice cum Catholicis sentiebant, testibus Theodorito L. a. Haer.Fab. c. 7. &Epiphanio Haer. 33. dicente: unum esse Deum asserunt, ac certis usurpatis Baptismis eandem venerantur. Quibus apparet in modo Deum
illum colendi errasse, quia forte ritu Judaico eum colebant: unde subdit: γ adaeis porrδ is omnibus adhaeserant. II. Christum puram elle creaturam dicebat Elxat, & de ipso quaedam portentosa simul ac ridicula effutiebat, sicut etiam de Spiritu Sancto. Haec Epiphanius re1erens Haeres. I9. n. 6. Deinde, inquit, CBrasiam veluti vim quasdam defcribit, cujus O mensurat
exponit: longitudinis sciaenos XXI V., hoe est milliaria XCVI. Lati- auditiis δεια sos vi. milliaria XXIV. Me miniis portento σὰ de erasPMdine ungatur, deque pedibas ae caeteris omiubas fabulam pertexit.
Ad hae Spiruum Sanctam esse demonstrat sexu feminam , ac Chri- si similem , iustar simulaeri supra subem , atque inter momeI o santem. Quam dementiam Haeres. 3o. num. I7. idem Epiphanius
107쪽
notat, Elyeum Ebionitis instillasse. Hane &Sampsaeos hausisse
dicit Haer. sa. num. I. his verbis: Christum verbosenus consileutur, quem creaturam esse putant, ct identidem apparere . Ac primum Adami corpus fabricasse , rurriumque eum ei visum es induere . Ei Christo nomen esse : hujus fororem Spiritum esse Sanctum muliebri midelicet specie . Utrumque vero tam Chrisum, quam Spiritum Sas cium nonaginta sex milliarium altitudine, viginti quatuor latitudine eonstare.
III. Quis ad haec risum contineat s Si Christus M Spiritus Sanctus, ille mas iste semina, ille frater iste soror corpora tantae altitudinis habent, ut nonaginta sex milliaria, tantae latitudinis ut viginti quatuor spatii impleant, si dicunt eos identidem apparere , oportuit, ut corpora tantum spatium occupantia, ut montem quemcumque altillimum superarent, ab aliquibus interdum visa fuerint. Quis ergo ea unquam vidit Christus ex Trgino natus est, ab hominibus visus est, sed habens corpus magnitudinis , qua caeteri homines: Spiritus Sanctus in Jesum visus est descendere, sed velut Columba. Ubi ergo immensa illa corpora reliquerunt e Certe non alibi, quam in stulta Elceseitarum imagis
IV. Ut haec declinarent, in alios errores inciderunt. Duos Christos confinxerunt, supernum, & infernum, & hunc descen diise in Jesum. Et sic Christum a Jesu distinguebant, quibus alias stultitias adjiciunt, quas Theodoritus L. 2. Haeret. Fabul. cap. 7. refert, dc Nicephorus L. f. Hist. c. I , nimirum Unum siqui- ,, dem &ipsi rerum omnium conditorem asterunt: non unum a se tem Christum, sed plures &diversos. Ac unum quidem sursumis esse, alium autem deorsum : quem in multis antea inhabitaseis se, deinde vero etiam in Mariae filio Iesu incoluisse dicunt. M Jesum vero aliquando ex Deo esse, aliquando Matrem habuisseis virginem reserunt. Nonnunquam autem ne hoc quidem aiunt. ,, Spiritum porro ipsum quoque transcorporari, atque in diversa ,, ingredi corpora, & unoquoque tempore varie exhiberi sen- ,, tiunt ,,. Haec Nicephorus, quae breviori stylo Nicetas: Christum creaturam esse, atque in Adam formatum fuisse fabulantur,
cujus corpus profuο arbitratu i ueret, posteaque exueret. Sic plum res in unum coacervabant errores: duos Christos confingebant,
quorum unum dicebant conscendisse in Iesum, & ita Christum a Iesu distinguebant: Christum esse creaturam asserebant, quibus cum Cerinthianis & Ebionitis & aliis superius refutatis sentiebant. Jesum vel ex Maria natum dicebant, & insuper eo modo
108쪽
DEFLCEs EIS. 97& adhue descendere pro libito. En eversa omnia Christianae Religionis mysteria . Unde bene dicit Epiphanius, quod Christum
V. Ut fidem hisce & aliis nugis adstruerent, refert Theodoritus citato loco, & ante ipsum ex Ori pene Eusebius L.F. Hist. c. 38. Librum etiam proferunt, quem ἡ ωιυ delapsum a maut , eosque qui auscultaverint illi ct crediderint, peccatorum veriam confecuturos , ct quidem diversam ab illa peccatorum remi nem, quam Dor Christus impertiit . finem librum refert etiam Nicephorus Lib. s. cap. 14. citato. Epiphanius haeresi s 3. duos libros eos habuisse dicit: unum a suo magistro Eliai compositum, alium ab ejus fratre s utroque usos futile dicit Samseos : xui eum nee Christantsint, nec yudaei, nee Gentiles, media cujusdam geueris, sive potius nihiι omnino funt. Ruin etiam alium habere se librum praedicant , quem fratri Eisai tribuunt. Ex libris autem Christianorum Secta haec, inquit ex Origene Eusebius L.6.c. 38. , ex unizerso Sacrae Scripturae
Conone quaedam resecit, quibusdam vero utitur testimoniis, tum eae Vetere Infrumento, tum ex Evangelio. Paulum quidem Apostolum integrum repudiat .
VI. Quandam orandi sormam ab Elxat praescriptam, & ab ea quam Salvator Matth. 6. docuit valde diversam, in usu Elcestitae habebant: Ita enim sinquit Epiphanius Haeres. I9. n. orare jubet: ,, Abar, Anid, Moib, Nochile, Daasim . Ane, Daasim, Nochi- le, Moib , An id, Abar, Selam M. Iuae hunc fensum conςine 2 Transeat abjectio a patribus meis propagata, condemnationis ipsorum , & conculcationis ipsorum, & laboris ipsorum, concul catione in condemnatione per patres meos ex abjectione quae praeteriit in Apostolatu persectionis .... Quod si quis singui rum verborum interpretationem desideret, eam subjicit Epiphanius hoc modo: Abar transeat, Anid abjectis , Moib a Patri bus meis propagata , Nochile eosdemnationis ipforum , ina sim ct conculcationis ipsorum , Ane ct laboris ipforum , Drasim con eulcatione , Nochile in eosdemnatione, Moib per patres meos, id ex abjectione , Abar quae praeteriit , Selam Apostolatu terfectionis. Hanc inanem precandi sormulam ex praefato suo ibro , ut fucum faceret Elini, tradidisse idem Epiphanius restri. Quid hac prece peteret, nec ipse auctor forte novit.
runt s ubi enim primitiva Ecclesia versa ad Orientem facie orare consueverat, ipsi Elxat magistri sui praecepto ad Orientem verSalacie orare prohibebant f non tamen quod absolute ad Orientem orare non possient, sed quod semper versa facie Ierosolymam Ora Tom. o. Par. II. N reula Disiligod by Corale
109쪽
rent. Ita Epiphanius Haeres. I9. num. 3. Nam, inquit, ct ad orie tem coneterso vultu precari probibet, negatque intentos tu eam partem nos esse oportere : sed Perinobmam versus undequaque prospicere sut ρει ad orientem yerinobmam respiciunt, tu eam ad occasum famciem obvertaut, qui vero ad Occidentem siti sunt eodem ad orientem vertant M. Volcbat ergo ut omnes versa Jerosolymam facie semper orarent, ita ut qui Jerosolymam ab Occidente habebant ad Occidentem orarent: qui vero eam ad Orientem respicerent, orarent ad Orientem. Hoc, quod absolute ad merum ritum &disciplinam spectabat, ex malit a tamen &fine illud pr.ecipientis ad dogma reserebatur. Volebat enim, ut hoc fac o Iudaicum morem retinerent,&Judaismum in hoc profiterentur, & a ritu Chrisstianorum discederent,sictit qui modo vellet ritus Ecclesiae omittere , ut Protestantibus se contormaret, nedum contra Ritum, sed contra Dogma peccaret. VIII. Porro Judaeos versa Ierosolymam facie semper orare consueville, imo debui ile, apparet tum ex Dani liS cap.6. U. Io. rum Ezechielis c. 8. v. Is . , ubi inter majores abominationeS recen
setur illa senum, qui verso dorso a Templo, ad Orientem, A ad Solis ortum orabant, quia hoc facto imitabantur Gentiles, qui Somlem adorantes, ad Orientem adorabant . inare S. Hieronymus in dictum caput dicit eos reprehendi: Eo quod contemto Domi adorarent Solem , idest Domini creaturam, praecipiente ipso Domi per Moseu : quod nequaquam in morem Gentilium contra Orieutem Deum adorare deberent f sed in quacumque fuissent Orbis parte , spe ad orieutem, sive ad Occidentem ,sive ad Meridum , I e ad Se sicutriυΠem , adorarem contra Templum, ubi Saucta Sanetorum babitare Domiuus credebatur. Ruod quidem ct Danielem in Babisne fecisse legimus, qui apertis feti stris Cevaculi fui adorabat Domiuum coNtra Templum, quod erat in Hierusalem. Hac Hieronymus. Cum ergo Eliat suos pr.eciperet hoc modo adorare,planum ein voluiste ut ritu Judaico adorarent. .
IX. Primitiva vero Ecclesia, ut a ritu Iudaeorum secederet, impleto jam de Templo ierosolymorum prof hetico mysterio, ad
Or entCin adorare coepit. Hanc coniuetudinem eX Apostolica non scripta traditione derivatam dicit S. Basilius Magnus Lib. de Spiritu S. c. a D: ubi recensens consuetudineς, quae etsi non scripta: suo tempore obscrvabaimi r : Ut ad Orieutem, inquit, versi prece mur, quae nos docuit Scriptura e Damascenus etiam Lib. 4. Fidei Orthod. c. II. ait: Non temere, nec sine causa ad Orientem conversi adoramus. Deinde a dignans causas primo dicit: αuoniam igitur
Deas spirituale tamdu es at Chrisus sol sitiae ct Oriens in '
110쪽
eris Litteris appellatur s idcirco pars illa, qua Sol oritur, itsi adbrationis ergo adsignanda est. Deinde aliis expositis causis, nempe quod Paradisus, a quo expulsus Adam e regione Paraditi habitare jullus fuit: diuo fit, ut veteris patriae desiderio defixis ad eam oculis, Deum adoremus: Rursus quod Moysis tabernaculum Sc propitiatorium ad Orientem velum habebat: quod Tribus Juda caeteris praestantior ad ortum Solis castrametabatur : quod in Templo Salomonis Porta Domini ad Orientem sita erat s deinde subdit:
Ityn imis Dominus eum in Cruce penderet, verso ad occasum vultu erat: eaque de causa ita adoramus, ut in eum Oculos tutendamus. Rursus cin tu Caelum reciperetur versus Orientem ferebatur , sc qaeis Discipulis adoratus fuit, atque ita venturus es ,sicut eum in Coelum euutem eo pexerunt. xuemadmodum iis Dominus dixit Matth. 14.
v. 27. Sicut fulgur exit ab Oriente, & paret usque in Occidet tem, ita erit & adventus filii hominis, , . Ruocirca quia ejus ad-
Centum expectamus, ad orientem adoramus. Ese autem Apostolorum haec traditio in Sacras Literas minime relata . Complura enim illi nobis tradiderunt, quae fcriptis consignata non fuere . Ita Damascenus . X. Praedictis rationibus, quarum alias alii Patres addidere , hanc adjungit S. August. L. a. de Serm. Domini in Monte cap. s. CBm, inquit, ad orationem flamus, ad Orientem convertimur , unde Caelam furgit: non tanquὼm ibi habitet oe Deus, quasi cateras mundi partes deseruerit, qui ubique praefens es , non locorum spatiis , fed majestatis potentia i sed ut admoneatur animus ad naturam excellen-riorem se convertere , id es ad Deum, eum ipsum corpus ejus, quodes terrenum , ad eorpus excellentius ides ad corpus caeleste convertitur . Convenit etiam gradibus religionis, ct plurimum expedit, ut omnium fensibui ct parvulorum ct magnorum bene fentiatur de Deo. Et ideo qui Cisibilibus adhuc pulchritudinibus dediti sunt, nee possunν aliquid incorporeum cogitare 3 quoniam necesse est, Caelum praeferant terrae, tolerabilior es opinio eorum, si Deum quem adhuc corporalia ter cogitant, in Coelo potius credant esse, quam in terra, ut cum
aliquando cognoverivi, dignitatem anima caelese etiam eorpus exced νe , magis eum quaerout in anima, quam in corpore etiam caelest &c.
XI. Ad Orientem quoque Veteres Ecclesias & Templa er g re consueverant . Hinc Tertullianus L. adv. Valentinianos cap.3. de Ecclesia loquens : Nos , inquit, talumbae domus plex, etiam in editis femper oe apertis ad luem, amat figuram Spiritus Sancti Orientem Christinguram. Et S. Paulinus Epist. modo 3 a. talias I a. ad Severum de quadam Basilica: Pr merus Cero Basilicae, inquit, non, ut usitatior mos est, orientem spectat. Atque adeo tenaces
fuere prisci illi Fideles in hoc ritu respiciendi Orientem, ut non N a solum Diuitiaco by Gorale