장음표시 사용
111쪽
solum preces &Ecclesias ad Orientem verterent, sed etiam sit rum coryora defunctorum supina in sepulchris facie ad Orientem
conversa collocarent. Atque hoc modo Corpus Christi conditum fuiste, putat Beda in Cap. I 6. Marci, ubi ait: Introeuntes ab oriente in domum illam rotundam, quae in petra es excisa, viderunt A gelum 1edentem ad meridianam partin loci illius, ubi positum fuerat Gus yeo : Hoc enim erat in dextris : quod nimirum Corpus , quod supinum jacens caput babebat ad occasum, dexteram necesse est Minhere ad Austinum. Eodem modo condita fuisse Corpora Apostol
rum Petri od Pauli,refert Isidorus Hispalentis de Vita & morte M.
c. 79. & 8o. Ibi contra Orientalem plagam &c. Quod testatur quoque Durandus in Ration. Divin. Ostic. cap. 7. dicens : Debet autem quis sie sepeliri, ut capite ad Occidentem posito , pedes dirigat ad Orientem , in quo quos ipsa positione erat , ct innuit , quod promtus es , ut de occasu festinet ad ortum, de mundo ad secatam . XII. Ritus iste ad Orientem orandi etiam Romae anno 443. servabatur ; sed cum Maniclisi Sc Priscillianistae tunc Romae latet res eo abuterentur adorando Solem, S. Leo Magnus ad eos detegendos, ne fideles eorum errori velut communicantes inaducerentur, talem Ritum interdixit. Ita ad dictum annum refert ex Baronio Spondanus num. I, ,, Cum, inquit, ex majorum praescripto se Christiani Deum adorare consuescerent ad Orientem conversi:,, quia tamen etiam idipsum factitabant, impie Solem colentes,
se Manichaei, interdixit S. Leo in tunc Catholicis ejusmodi ad
,, Orientem Solem usum adorandi, ne quod commune cum Ma--, nich.eis haberent,& ex eo ipsi Manichaei facilius detegerentur,,. Videri potest S. Leo Serm. 7. de Nat. Domini nuin. 4., ubi colli Situr , eum generaliter non damnaste hunc ritum s 1ed solum in Ecclesia A Basilica S. Petri, qu. e cum ad Occidentem verteretur, qui in ingrellia ad Orientem adorare volebant, ad Aram seu Arcam terga vertere cogebantur . Hoc S. Leo exponit dicenq: uod Chrisiani adeo se religiose facere putant, ut priuesquam ad B. Petri Apo- soli Basilicam, quae utit Deo vivo ct vero es dericata , perveuiant , superatis gradibus quibus ad furaesum Arcae superioris af euditur,onverso corpore ad nas entem se Solem refletiant, io' carvatis cervi-
ibas , tu honorem se Apleuridi Orbis inclinent. Quibus apparet, eum hunc ritum et ana prohibuit te, quia apud aliquos in superititionem conversus erat, quasi pluris facerent corporalem lucem , qu1m Deum lucis auctorem.
XIII. Sed unde digressi sumus revertamur. Eixat, qui Iu daicis ritibus alioquin addictus erat, lacrificia omnia vel ut Deo ingrata reficiebat. Ita S. Epiphanius Haeres. I9. num. 3. Sed cis
112쪽
eriatoris amentiam attende . Etenim Sacri cla penitus condemnat,
ct ὰ Deo aliena esse pronuntiat s simul negat illa uuquam Deo in lege vel Patribus oblata , ct tamen Drofobmam orantes intueri praecipit:
ubi ct auare quondam ct sacrificia fuerunt. Quibus secum pusnare nebulonem istum, sicut & in aliis, ut infra, demonstrat. Magistrum suum sequebantur Elcesaltae . Hi ergo si reprobarent sacrificia, quae suis Diis immolabant Pagani,de hoc laudandi client: sed cum damnarent sacrificia vero Deo in lege oblata s imo negarentea unquam fuisse oblata, in primo impii erunt, & in secundo mendaces, caen in Veteri Testamento passim memoria fiat varii sacrificiorum generis, quae Deo volenti ac praecipienti offerebantur. XIV. Sacrificia ergo Deo ingrata non tuere, imo tanquam sibi soli debita praecepit: quod probe sciens Daemon, illa Deo cripere, bc sibi usurpare conatus fuit: quod notans S. Augustinus L. I. contra Adv. Legis & Prophet. c. I 8. Unum, inquit , Iciant insipien-ιes , tardi ad intelligendum θ' praecipites ad reprehendendum , quod Daemon sibi Deri tum non exigeret, nisi Deo vero deberi sciret: Fassus enim Deus ste se suis honorari ab eis quos decipit, quomodo verus Deus ab eis quibus consulit s ct maximὰ sacrificium et, quod praeeipue debetur Deo . Nam sisequia eatera , quae Divinitati exhi-hentur , ausi sunt sibi etiam superbiae fusu homines arrogare . Rarum mi autem cυmmemorantur, qui Mi ut facri caretur , cum regia potesate possent, ous fueriur imperare . inicumque tamen ausifunt, per Me se Deos haberi voluerunt. Sacri iis autem Deum non egere , quis nescit e Sed nec laudibus nostris eget. Verum sicut uobis, non
ilii, utile es laudare Deum s sic nobis, non illi, utile es ostierre fa- eri iam Deo. Ita in Manichaeis Elcesaitas confutat Augustinus. XV. Illos etiam tacito nomine aggreditur S. Doctor L. Io. de Civit. Dei c. I9. his verbis : Rui autem putant, haec visibilia Deri
eta Diis aliis eono aere, siti vero tanquam iuvisibili inlisibilia, ei mahri majora, melioraque meliora , qualia funt pura mentis, di bonae violantatis ossicia, profecto nesciunt, hac ita esse signa illorum, sicut .erbo sinantia signa Iuni rerum . diuocirco sicut orantes atque Iauda res ad eum dirigimus Agni cantes voces, cui res ipsas in corde quas significamus osterimus: ita sacri contes non alteri vii iis Doriscium inerendum eme nozerimus , quum illi, cujus in cordibus sosria tuis-
sibile focri cium uos ipsi esse debemus . Deveniens vero ad Sacrificia veteris Legis cap. ao. ostendit,ea fuisse Deo accepta, quia Ailla fuerunt signa veri Sacrificii Christi quo se ipsum obtulit, & cujus Sacramentum est quotidianum E elesiae Sacrificium, dicens: Unde .erus ille Mediator, inquantum for mam servi occipioni Mediator esse ius es Dei er hominum homo Chri-
113쪽
sus yesus, eum in firma Dei Sacrificium cum Patre fumat, eum quo ct unus Deus es s tamen in forma fervi Sacrificium maluit esse, quam 1 umere, ne etet his oecasione quisquam existimaret, euique sacri an dum esse creaturae. Per boc O Sacerdos es, ipse ostierens , ipse boblatio. Cujus rei Sacramentum quotidianum esse voluit Ecclesiae
Sacrificium, quae cum ipsius Capitis corpus sit, se tuam per ipsum
discit erre . Hujus veri Sacri cii multiplicia variaque signa erant Sacri cla prisca SavHorum, cum boc unum per multa Muraretur , tauquam zerbis multis res una diceretur , ut sine fasidio multiim com meΓdaretur . Huic fummo veroque Sacrificio cundia Sacrificia fassa cesseruut. His S. Augustinus nedum Elceseitas mire confutat, 1eddi monet recentiores Haereticos, ne Eucharistiam Ecclesiiae Sacrificium esse inscientur.
Ele se Iarum errores de His, Virginitate , Incantationibus Puramento.
I. Acto vel voce Deum ac fidem coram hominibus negareu exterius liberum ac licitum elle, Elceseitarum a suo Magistro haustus error erat. Hic enim , reserente Epiphanio Haeres. I9.
num. 3. Negare Deum sequaces suos edocuit, cum execrandorum ido-
Iolatriae Derorum per simulationem participes es fuasit. Tum I calentius iisdem imposuit, eum ore tenus ejurari possie Mem , nec iueo crimen ullum este dixit. Hunc morbum insanabilem pronuntiat Epiphanius: Cum enim os ipsum, quo confessυ veritatis exprimitur , ad mendacium subornetur s quis sis credat, non vehementer ipsis de evi , crim perspicue Divinis in Literis ex Sauhti Spiritus afflatu proe- fcriptum sit. Rom. Io. v. Io. Corde ad justitiam credi, ore vero ad falutem confestionem fieri se e Hoc errore eum notat etiam ex Origem Eusebius L.F. Plist. c. 38. his verbis: Docet pr terea, indistierentem rem esie orsum abnegare s σ eum qui sopit , ore quidem tenus in ipso discrimine negaturum este , sed non ex animi sententia. Primus qui hunc errorem induxit fuit Simon Magus, quem postea ejusdem furfuris alii secuti fuere: contra quos egi. II. At non adverterunt errones isti, quod Christus Matth. Io. . 33. dixit: aeui autem negaverit me coram hominibus, negabo ct ego eum coram Patre meo qui tu Caelis es. Ubi dum ait eoram obmiuibus, de eo loquitur, qui facto vel voce ipsum exterius negat. Nec eos juvat dicere, se corde eum non negare, sed voce tantum. Nam
si licet in corde loqui veritatem in ore mendaci, licebit etiam
114쪽
coram persecutoribus retenta in corde veritate mendacium ore proferre, ut ita intus Christianus sit maneatque , soris vero Parnus evadat: Iuae sententia sinquit S. Augustinus Lib. contra
tendacium c. a. in Sanctos Mur res exhovorat, immo vero aufert
fautia omnino mar ria. Fastius enim sapientii Due facerent, fecundum isos , si perfecutoribus fuis non se confiterentur esse Christianos , nec eos Daconfessioue facerent homicidas : sed potius mentiendo negando quod erant, ct ipsi salvam haberent carnis commodum, cordi que propositum, oe' illos conceptum animo seelus implere non merent.
Inepte ergo, ne dicam injuste secundum istos egissent Martyres, qui cum pollent exterius negando fidem, ea corde retenta & propriam tueri vitam, A persecutorum scelus impedire, & hoc sine in uria Dei, hoc non fecerunt: ac propterea merito stultos eos s ut alibi dixi ex Lact. L. s. Divin. Inst. c. 19. appellassent Pagani, quando cum possent incolumes tribus digitis thura apprehensa in lacum jactare , mallent 1e ipsos perdere. III. At contra istos mendacii patronos insurgunt tot millia ex
omni seXu- xtate, qui, ut integro Tomo praecedenti demonstravi, ne Christuq coram Patre eos negaret in Coelis, etiam cum vitaedi1pendio confiteri eum maluerunt coram hominibus in terris s Adicent cum S. Augustino L. de Fide & Symbolo c. I. In sempiterna justitia regnaturi is praesenti secula maligno fami fieri non polumus sns ct nos ad Ialutem proximorum nitentes, etiam ore prosteamur
dem, quam corde gestamus. Et sane quantum non solum ipsis , sed universae Ecclesiae in confitendo fidem ore quam corde gestabant, profuerint, ea quae in praecedente Tomo dixi evidenter ostendunt. Quare merito Tertullianus in Apolo ei. cap. 27. con uariam sententiam non ab alio quam a Diabolo, videlium saluti ocgloriae Chr sti invidente, inspiratam fuisse hisce verbis pronuntiat: Sed quidam dementiam exisimant, qu)d eum possimus facri care
u praejenti , ο istas abire , manente apud animum p posito , obstinationem saluti praeferamus . Datis scilicet consilium, qau vobis abutamur . o ed agnoscimus unde talia fugerantur , quis totum hoc agitet, ct quomodo nunc aputid suadendi, nunc duritia saeviendi, ad constantiam nostram dejiciendam operetur . Ille fcilicet Diritus daemoniacaer auge I ae paraturae, qui noster ob divortium aemulus , ct ob Dei gratiam iuvidus, de mentibus vestris adversus uos praeliatur, occaltat piratione, ειυdulatis ct subornatis ad omnem, quam tu primordio
exurs fumus , ct judicandi perverptatem, ct saeviendi iniquitatem. Ita Tertullianus. IV. In patrocinium sui afferebat Elxat exemplum cujusdam Phinees Sacerdotis, qui sub Dario Rege , adorans Dianam, pe riculum Diuitiaco by Corale
115쪽
riculum vitae evasit. Refert hoc Epiphanius Haeres. I9. num. a. his verbis: Adducit O hujus rei testem Veterator Phineem quemdam Sacerdotem e Levitico genere, de Ahronis ac meteris illius Phinees sirpe : qui regnante Dario , in captivitate EabIonica Susis, adorata
Diana, periculum capitis effugit is Sed jure Epiphanius subdit is . Ita ejus omnia falsa fu ut ac ridicula commenta . Ubi enim in Sacra Historia legit, hunc Phinoem juniorem sub Dario vel unquam ese titille ' ubi sub Dario aliquem ex Judaeis Dianam adorare coactum mille didicit e Duplicis Phinees Scriptura meminit: unius Eleagari filii, Aaronis nepotis, Summi Sacerdotis tertii s alterius filii Heli: neuter tamen nec ullus sub Dario vixit. Nec sub Dario Judaeorum quispiam Dianam adorare coactus legitur. Abeo in causi Religionis unicum prodiit Edictum,scilicet de non adorando Deum, nisi ad mandatum ipsius. Qua stante lege solus Daniel instigantibus Satrapis, Dario vel invito, ut legitur c.6. in Lacum Leonum missus fuit. Ceterum quam aversi fuerint J udaei a simulanda 1alsa religione, testantur omnes illi, qui L. a. Machah. mor tem potius subire voluerunt. Et maxime factum Elearari scribae ac senis, quod narratur c. F., qui maluit mori quam suillas carnes etiam per simulationem gustare.
U. Afferre possunt exemplum Iehu, qui re vera simulavit se
esse cultorem Baal 4.Reg.c. Io.,qui tamen a Deo laudatur ibi v.3o. uia studiose egi ii quod rectum erat, O placebat in oculis meis, O omnia quae erant in corde meo fecim contra domum Achab , filii tui que ad quartam generationem sedebunt super thronum Israel.
At respondetur, laudari a Deo Jehu, non propter simulati nem , sed quia paruit Deo praecipienti, ut destrueret domum Achab, & ob hoc temporalem ei renumerationem promisit. Et ideo Deus opus bonum quia a se praeceptum laudavit, &temPo rati premio muneravit, non tamen modum & animum quo Jebuillud executus fuit. De hoc egi Tom. I. in I. a. q. 3. de Ac . mora lit. Dub. . s.3. num. I I., ubi etiam Dub. 7. F. 3. alia exempla, qudo mendacium excusiare videntur protuli, & pro veritate respondiis Ac demum materiam hanc fuse tractavi Tomo I. in a. a. Quaest.
de actu externo Fidei Dub. a. N quae videri possunt ἱ dum interim ad ulteriora procedam. Hoc uno concludere placet, quod Elcesaitae, qui se teneri dare pro Christo vitam negabant, eam dare pro quacumque de stirpe sui Elxat parati erant: ait eninis Epiphanius Haeres s3. Pro Eisai vieris sirpe morti se se committere non dubitant. Nec mirum: de Christo enim nimis abjecte sentiebant: Gripum linquit Epiphanius ibidem verbo texus eointevtur , quem cressturam esse putant, ut superius dixi s & de Elxat eorum magi-
116쪽
vomine ipso fateatur, cum ita loquitar Magnus Rex est Christus se et utrum id tamen de Gripo Pesu Domino nostro pronuntiaoerit, exfr dolento illo adulteri que libra , quem de nugis fuis edidit, nondum animadvertere potui . Neque enim i iud diserte Ruscat ; fesChristi nomen simpliciter appellat s quasi alterum, quantum intelligi
mus, indicet vel expectet ut Judaei 3 . VI. Virginitatem insuper A continentiam nullius esse pretii asserebant: ita nimirum ab Elxat princire suo edocti, de quo Episphanius Haeres. I9. n. I. Praeterea, inquit, virginitatem dit, continentiam damnat, ct ad ineundas nuptias compellit. Ita hoc errore
Elceseitae emulabantur Nicolaitas, Gnosticos, A maxime Balii idem de quibus supra : quem etiam nostrorum temporum Haeretici amplexati sunt. Contra quos cum fuse egerim in Vera Ecclesia Tom.a.p. I.art. f., & in Colloquiis Theologico-Polemicis Clast. I.; propterea paucis hic me expediam: eo vel maxime, qilia cum Paulum eximium continentiae praeconem repudient , 8c Christi ipsius dictis, qui Matth. 19. ut praestantiores pronuntiat eos qui feeastiaverunt propter Regnum Caelorum, eam, quam vol unt, adhibent fidem s tempus inutiliter terere existimarem, si ex eorum testimonio contra illos agere vellem.
VII. Quid ergo faciam e Paganos adversus eos movebo, ut videant quanto apud eos in pretio fuerit Virginitas. Romani, qui certe Pagani erant, S. Hieronymo Lib. I. adv. Jovin. testante , Virgines prae caeteris in honore habebant, cujus in imum signum est, quod Consules & Imperatores & in curribus triumphantes, qui de superatis gentibus trophaea referebant, solis eis, nempe Virginibus, devia cedere soliti essent. Vestales Virgines tanti faciebant, adeoque de earum custodienda virginitate gelatores rigidi erant, ut vel ipsa violatae suspicio reatus esset ad mortem. Unde Claudia Vestalis de hoc falso accusata, ut suae inniacentiae perhiberet testimonium , fertur cingulo duxisse navem, quam
multa millia hominum trahere nequiverant. Et reserente Valerio Maximo Lib. 8. c. I. Tatia Vestalis de stupro delata, ut injusti criminis falsitatem demonstraret, de Tyberi cribro aquam hausit,& nec gutta defluente,publice asportavit: Deo etiam miraculis a testante, Virginitatem quamvis in Papanis seminis positam sibi placere: ideoque Romani Sacerdotes Vestae, quae omnes Virgines
erant, prae caeteris venerabantur. Sybillarum etiam, quas decem
Varro tu iste dicit, linigne Virginitas fuit , ct Virginitatis praemium divinatio. Haec & alia S. Hieronymus: ex quibus apparet, quanti etiam apud Ethnicos fieret Virginitas. quae ideo se collegiste dicit, Tom. VII. Par. II. O ut Diqitigod by Corale
117쪽
ut os adversariis obstrueret, qui dicebant hoc genus, nempe Virgis nitatis servandae,numquam apud MundiSapientes misse probatum, re novum dogma contra naturam Religionem nostram prodidisese . Cetera apud eumdem S. Hieronymum percurrenda relinquo. VIII. Virginitatem prantantiorem esse nuptiarum usu , idem S. Hieronymus dicto L. r. adv. Jovin. inde ostendit, quod AdamREva Ileet in Paradiso a Deo conjuncti, in Paradiso tamen virgines permanserunt, &solum ejecti e Paradiso copulati sunt: unde ait: Oieiuntur de Paradis, ct quod ibi non fecerant, in terra faciunι , ut statim d principio conditionis humanae, Virginitatem Para dios, ct terra nuptias dedicaverit. Virginitatis praestantiam toto Libro de Sancta Virginitate extollit S. Augustinus, ex quo S.I ho-ma' a. a. q. a. art. sequentes rationes deducit: postquam enim
dixit, fuisse errorem Joviniani, qui posuit, Virginitatem non esse
matrimonio praeferendam, subjungit: quidem error praee pue defruitur , ct exemplo Christi, qui ct Matrem Virgivem elegit, est ipse Virginitatem fervavit s ct ex doctrina Apostoli, qui I. ad
Cor. 7. Virginitatem confulit tanquam melias bonum. Et etiam rarione : tum quia bonum Divinum es potius humano bouo : tum quia honam anima praefertur bono corporis: tum etiam quia bouum contemplativae vitae praefertur bouo aestua . Virginitas autem ordiuatur ad honam animae fecundam vitam contemplativam, quod es cogitare ea quae sunt Dei . Conjugiam autem 6rdiuatur ad bonum corporis, quodes eorporalis multiplicatio generis humani, O pertinet ad istam actimam ι quia vir ω mulier in matrimonio viventes , necesse babeut e gitare qua funt seudi, ut patet per Apsulam I . Cor. 7. Sude iu- dubitanter Virginitas praeferenda es contineutiae conjugali . I ta S. Thomas.
IX. Attamen sinquit idem S. Doctor ibidem ad primum meritum non solum pensatur m overe auus, sed magis ex animo operautis . Habuit autem animum Abrabam sie diis tum , ut paratus esset Virginitatem fervare , si esset tempori coniraum. Ex quo meritum continentia coriagatis in ipso aequatur merito eontiuentiae Orginalis in Ioanne respectu praemia subsantialis, non autem respectu praemii ac eidentalis . Unde Augusinus dicit in Libro de dono conjugali c. a I.
stubs ,, Joannis casibatus, dc Abrahae connubium pro temporum ,, distributione Christo militaverunt: sed continentiam Joannes & in opere, Abraham vero in solo hab tu habebat se. Insuper ex eodem S. Augustino insert S. Thomas ibi ad a. , fieri polle, ut conjugatus ex parte personae melior sit, quam virgo: puta si h heat animum ad virginitatem servandam magis paratum, quam ille, qui est actu virgo. Vel si forte ille qui non est actii virgo ha
118쪽
beat aliquam excellentiorem virtutem. Hoc ex S. August. L. de Bono Conjugali c. aa. & Lib. de Virginitate c. 4. X. Monet tamen idem S. Tn. ibi in arg. Sed contra ex S. August. Lib. de Virginit. c. I9. Non ita praeterendam esse Virginitatem nuptiis, ut nuptias damnemus s sicut enim Elccieitae Virginitati contrarii modo apparent, ita ex opposito Severus, Tatianus& Encratitae, contra quos supra egi, Nuptias ut Diaboli inventum reprobabant. Nam sinquit S. August. loco mox citato eum error uterque sit, veI aequare sanctae Virginitati nuptias , vel damnare znimis invicem fugiendo, duo si errores adversa fronte confligunt ,
quia veritatis medium tenere noluerunt, quo ct certa ratione, ct Sa Harum Scripturarum auctoritate, nec peccatum esse nuptias inveni mus , nec eas bono , vel virginalis continentia vel etiam vidualis aquamus. Alii quippe appetendo virginitatem, Nuptias tanquam adulte rium detestandas esse putaverunt : alii verὸ defendendo connubium , excellentiam perpetuae continentiae nihil mereri amplius quam conjugalem pudicitiam voluerunt s quasi vel Susannae bonum Mariae sit bumiliatis, vel Mariae majus bonam Susannae debeat esse damnatio. Ita S. Au3ustinus. XI. Magiae & Incantationibus, necnon Daemonum invocati nibus deditos fuisse Elcestitas scribit Theodoritus Lib. a. Haeret.
Fab. c. a. his verbis : Incantationibus autem , ct Damonum invocationibus oe baptismatibus hi quoque usi sunt in elementoram confessione . Astrologiam autem oe Maricam , ct Mathematicum errorem amplectebautur , ct se ipsos Prognosticos appellabant. Ita etiam Nicetas resert. Huic errori facem praetulit Simon Magus, quem postea alii dc maximε Basilides imitati sunt, contra quos supra egi. Adversus daemoniacam Magiam insurgit S. Augustinus L. 8.de Civit. Dei c. I 7. ostendens summam este dementiam aliqui roligione Daemonibus subdi, a quibus ne illis similes simus, per v ram Religionem liberamur s & post multa concludit: λα igitur eausa es, nisi sultitia errorque miserabilit, at ei te facias veneraias humilem , exi te eupias vivendo di milam , ct religione colas, quem imitari nolis s cum religionis summa sit, imitari quem colis e Lib. autem y. de Civit. Dei cap. II., ubi assignat differentiam inter scientiam Sanctorum Angelorum & scientiam Daemonum , ostendit, istos in cognitione futurorum saeph falli, non autem Sanctos Angelos, quia hi eo bono quo boni sunt ex toto perfruuntur. Et ideo certius temporalia o mutabilia issa noverant . quia eo rum principales ea as in Verbo Dei eo piciunt, per quod fallas est Maudus : quibus eausis quaedam probantur, quaedam reprobaui r scuncta ordinantur. Daemones autem non aeternar temporum coufoss
119쪽
O quodammodo cardinatis in sapientia Dei contemplantur , sed quorumdam si oram nobis occultorum majore experientia multo plura
quam homines futura prospiciunt. Dispositiones quoque fuas aliquando praenuntiant. Denique saepe isi , nunquam illi omnino falluntur.
Aliud est enim temporalibus temporalia, ct mutabilibus mutabilia conjectare , eisque temporalem ct mutabilem modum suae voluntatis facultatis inferere, quod Daemonibus certa ratione permissum est: aliud autem in aeternis atque incommutabilibus Dei Legibus , quae in ejus sapientia vivunt, mutationes temporum praetudere , Deique vo tautatem , qua tam certi ma quam potentissima es omnium, Diritus ejus participatiose cognoscere, quod Sanctis Angelis recta discretione donatum est.
XII. Hoc S. Augustini ratiocinio magis magisque apparet fallacia & vanitas Astrologiae, quam vocant Iudiciariam, qua aliqui
ex siderat ibus aspectibus horoscopos formare & futuros cuique , eventus praesagire conantur. Si enim taxmones, quamvis majori cognitione praediti, quia tamen eorum cognitio temporalibus , mutabilibus, A non certis causis innititur, sepe saliuntur: quid praesumet homo, qui pralatas causas nec certo explorare potest, cujus lumen etiam daemoniaco valde deficiens est ' At esto caulas illas exacte penetraret, cum tamen incertum dicant ordinem ad eventum, qui ab aliis ignotis causis impediri potest i quomodo de de eo quod eventurum sit, judicium certum formare poteriis
Exponit hoc S. August. L. i. de diversis st. ad Simplicianum
qu. I. n. 3. in Esau ecJacob ab eodem patre eodem tempore satis, eadem matre conceptis, eodem tempore natis, dc consequenter
sub eodem siderali aspectu positis: nonne de utroque eosdem even tus astrologus praedixit let e Et tamen quanta diversitas interutrumque fuit, quia aeterna & immutabilis causa de uno aliter ac de altero disposuerat. At Astrologorum error advertit idem S. Docir L. f. de Civit. Dei c. 7. inde etiam procedit, quod advertere nolunt, sub eodem siderali aspectu alia plura oriri, quorum tamen diversus
eventus est . Cujus naturale dc frequens exemplum proponens ait: me illud volunt advertere , quod eleero ad femiuandum agrum die , ram multa grana in terram simul veniunt, simul germinaui, cxoris
segete simul herbescunt, pubescunt, flavescant, O tamen inde Dicas
caeteris coaevas, atque , ut ita dixerim , couer uales, alius rubigo interimit, alias aves depopulantur, alias homiues avellaut. uomodo
120쪽
bomines, quibus folis in terris Deus dedit liberas voluntates ' in asidieat: Si Astrologi divinari nesciunt quae naturaliter eventura 1ilnt, quomodo praedicere audent ea quae ex libera hominum pendent voluntate, quae sideribus non subest ρ Concludit ergo: His omnibus consideratis , non immerit) creditur , cum Aprologi mirabiliter multa vera respondent, occulto instinctu eri Dirituam non bonorum, quorum cura es has falsas ct noxias opiniones de Uralibus fatis inferere humanis mentibus atque Armare , non horoscopi notati atque iu- specti aliqua arte , quae nulla es . Ita S. Augultinus contra Elcesaitas, & alios similes. XIII. De divinatione δc variis eam exercendi modis a 3it docte
ut de more S. Thomas a. a. tota quaest.ss., ubi art. I. dicit, quod
futura dupliciter praenosci possunt : uno quidem modo in tuis causis, alio modo in se ipsis. Causae autem futurorum aliae pro ducunt effectus suos ex necessitate & semper, & hujusmodi essectus possunt per certitudinem praenosci & praenuntiari, sicut Astrologi praenuntiant eclipses futuras: quaedam producunt suos essectus, non ex neces Iitate & semper, sed ut in pluribus, raro tamen deficiunt f & per hujusmodi causas possunt praenosci effectus tu turi, non quidem per certitudinem, sed per quandam conjecturam , sicut Astrologi per considerationem stellarum quadam praenoscere dc praenuntiare pollunt de pluviis & siccitatibus, & medici de sanitate vel morte. Quaedam vero sunt causae , quae si secundum se considerentur, se habent ad utrumlibet, quod praecipue videtur de potentiis rationalibus: de harum essectus in suis causis praenosci non pollunt, cum non habeant determinatam inclinati nem ad ipsos. Et ideis , pergit S. Doctor, effectus bujusmodi praenosci non possunt, nise in se ios considerentur. Homines autem in se ipsis hujusemodi usi Lius consderare possunt filum dum sunt praefentes, sicut cum
homo videt Socratem currere et et ambulare : sed considerare hujusmodi tu se ius antequam flant es Dei proprium, qui sitas in sua atemnitate videt ea quae futura funt quasi praefentia . . . Unde dicitur Isaiae 4I.,, Annuntiate quae ventura sunt in futurum , 8c sciemus , quia Dii estis vos,, . Si quis ergo hujusmodi futura praenuntiare , aut praenoscere quocumque modo praesumserit, manifese usurpat sibi quod Dei es. Et ex hoe aliqui Divini dicuntur. Dude dicit Udurus in Lib.8. E molog. c.9. ,, Divini dicti, quali Deo pleni: Divinitateri enim se plenos simulant, Zc astutia quadam traudolentiae, ho-
minibus futura conjectant ,, .
Dicit tamen S. Th. ibidem art. s. ad a. Rιῖd Me quod AFro
logi ex consederaιioue astrorum frequenter vera prae utiant, contingi3