장음표시 사용
51쪽
moriens reliquerit, nos judices, contemto testamento, filiam ei, cui voluerimus , in matrimonium damus et impune nostra in eam potestate utimur. Nonne senatus
populusque res magni momenti nobis dirimendas deserunt Et quantopere demagogi rhetoresque nobis
αυτος δ' Ἀλεων, ὁ κεκραξιδώμας μονον ῆμα ου
αλλα φυλώττει διὰ χειρος χων καὶ τα μυίας, αμύνει. Sed optima totius rei sere praetermisissem. Cum, mercede accepta , domum Veniam , omnes me laeti salutant comiterque excipiunt filia osculis et hastis me mulcet uxor convivium parat. anta selicitate fruor, τώδε κεκτημαι, προβλημα κακων , σκεύη βιλεων λεωρήν.
Nec ipse Iupiter majus imperium exercet, atque idcirco omnes praetereuntes , qui nos litigantes audiunt Proh Iupiter , abunt, quanta vi tonat tribunal l Divites me timent tu ipse me metuis ego autem , te, medius fidius , ne flocci quidem sacio. Acclamant huic orationi Vespam nec mirum. Quis enim Atheniensium hoc judicandi surore correptus, magis speciosa verba eligere potuiSset, quibus suo muneri auctoritatem vindicareta Lepidearistophanes omnia congessit, quibus pauperes judices gloriabantur timorem, quem reis incutiebant, preces , Promissa, ly M. M. cons. quites s. 255 ubi cleo quoque horum
rudicum auxilium invocat w γέροντες Ἐλιασταὶ, φρατορες τριωβολου
et licet pecuniae datae palam mentionem non saciat tamen judices nonnunquam a reis corrumpi, non obscure insimulat. Notatur injuria, qua filiae ἐπικληροι relictae hereditate spoliabantur. Sed fieri non poterat, qui jus corrumperetur, cum pauperes, legum ignari et mercede tantum allecti, id dicerent.
Verum B delycleo patris argumenta diluit si ei mercedem, qua maxime judices elati erant, vanam esse demonstrat: Dic mihi, o putercule, si potes quanti sint reditus, quos e sociorum tributis, vectigalibus, centesimis, metallis aerarium nostrum accipiat; Sunt, ni allor, bis mille talentari secernamu e X his , quae- SQ mercedem quae quotannis judicibus tribuitur. Cum judicum numerus nunquam sex millibus major sit, inde essicies per totum annum centum et quinquaginta talenta. Quibus in rebus cetera absumuntur ΤΙ' ofecto demagogi rhetoresque exhaustas suas opes inde restituunt. . Nonne vides, o pater, tantum abeSSe, ut tu nempe populus imperium eXerceas, ut turpem illis servitutem servias Isti quinquaginta talenta sociis extorquent, minantes. Date tributa, ilioquin vestram urbem tonitrubus subvertam L miseri socii confestim debita solvunt, iis blandiuntur , dona varii generis mittunt: tu autem gravibus terra marique laboribus persunctus, vix allium et pisces comparare PQ-
52쪽
ου γαρ μεγαλη δουλεία 'στὶν , τούτους μεν απαντας ἐν αρχαῖς
καὶ πεζομαχων καὶ πολιορκων ἐκτήσω, πολλα πονησας.
Nec minore fraude te in judiciis circumveniunt. De- sensores causae et magistratus , qui j iidici praeest, Clam Cum reis agunt, pecuniamque ab iis datam inter
se dividunt rως πριων δ μἐν ἶλκει , ὁ δ' ἐντανέδωκενσυ δἐ χασκώζεις τον κωλακρέτην οὐδἐ πραττουιενον σε λέληθε. Observes velim porro artes, quibus isti utuntur
ut te , tantis opibus abundantem , cum Omnes sere ur
bes a Ponto usque ad ardes tuae ditionis sint, paupertate premant, nec divites fieri sinant. ibi imperare cupiunt ab iis tu victum accipias oportet, ut, ab iis incitatus inimicos eorum aggrediaris. Iidem , si vellent, universo populo largas epulas praebere possunt sunt enim mille urbes tributariam harum unicuique viginti cives alendi dentur sic sacile Degotio viginti millia civium opiparis vescentur, ut decet Vir Mαρυθωνομὰ χους. Magna rhetores isti promittunt, at fidem non servant vix metu coacti frumenti quid praestant Euboeamve dividere pollicentur. Quamobrem te semper retinui, ne grand loquis istis aurem praeberes cuncta tibi donabo, modo insano judicandi furore liber evadaS. Admiranda arte hanc Bdelycleonis oratior em orna-
rit Aristophanes ' Prudens non ipsam judiciorum constitutionem, qua omnibus civibus promiscue jus dicere licebat, reprehendit, etsi, quantopere ea his temporibus saluti publicain noceret. bene inisellexerat ripsam enim democratiam hac animadversione ossendis set, gratiamque plebis his judiciis tam exsultantis pro cul dubio amisisset. Itaque tantummodo dicit mercedem minorem esse pro tam divite aerario. Ex duobus millibus talentum judices centum et quinquaginta accipiebant. Scholiastes hoc loco istorum rationem ita computat. duo menses estis celebrandis adhibentur notum est Athenis dies sestos quam plurimos celebraxi, per eos justitium erat, itaque per decem tantum menses judicia exercebantur. mensis plerumque triginta diebus constat, adeoque per trecentos dies tribunalia aperta erant. Cum sex millia judicum essent, atque unicuique tres obesi darentur. duodeviginti millia obolorum quotidie impendebantur, sive tria milli drachmarum quae semitalentum ess ciunt. Iota
summa per trecentos dies centum et quinquaginta talentis constat I) parva profecto prae tanto reditu. Cur autem comicus de bellicis sumtibus non loquitur 3 ista sane Voragine maxima pars absumebatur atqui demagogi bellum trahendum curabant pacem saepius oblatam forum arrogantia ejecerat. Itaque summo
jure Philocleo dicit reliqua pecunia ad eos pervenit, qui dicunt: non prodam Atheniensium catervam sed
ιν sunt tamen qui hanc computationem non probent. AED
53쪽
semper plebem defendam l). Bdelycleo, patris obli
tus, plebem alloquitur, quae universa ejusdem stultitiae accusanda erat. In primis estivum est consilium de civibus a sociis alendis 2). tersuasusidelycleonis oratione chorus Vesparum , extemplo depositis armis, Patrem admonet, ut sapienti silio morem gerat. Sed ille, clametsi Ulli argumenta probat tamen udicandi amore nimio ducitur, quam ut huic dulci su- rori renunciet. larodia versuum aliquot ex Euripidis Hippolyto ejulans declarat, emori se malle , quam calculis abstinere. Age , sodes , filius inquit, inter servos domesticos judicium exerce : multo melius hoc erit, quam frigore sameqne in tribunali perire. Ego tibi mercedem praestabo , nec quisquam tibi eam eripiet. Arridet consilium seni, nam saepius a collegarum qu dam Heceptus fuerat . Accedit praeterea Oraculi Veteris auctoritas , quod Athenienses aliquando ipsos domicius dicturos portendebat. Ad ridiculam tribunalissimilitudinem delycleo cuncta comparat, Lyci heroum Cancellos tabulas accusatorias , urnas judiciari. et calculos Sed quis accusabitur Forte fortuna canis , Labes dictus, caseum surripuerat . alius canis eum aerimitiis accusat; res ad Philocleona desertur. Scenam sestivissimam tamen non sine consilioAristoph ne addidit. Tanis Labes, qui ob raptum Siculum ca- 1 Vs. 666.
2 Erant enim viginti millia civium, urbes autem sociorum mille itaque suadet Melycleo , ut unicuique harum urbium vi- tinti cives alendi dentur.
seum in jus rapitur, partes agit imperatoris Lachetis, qui, ut jam vidimus, in Sicilia rebus non infeliciter gestis, ab invido quodam accusatus erat. Accusator canis est Cydathenaeus Fortasse imperatoris accusator
illi dem adscriptus erat quis fuerit iste non liquet, procul dubio de magogorum quidam, vel ipse Cleo; inprimis adversarii 'ilem contra Lachetem moverat, quod is divitias comparatas cum isto dividere noluisset l) Ut ut sit, abes canis, ab altero cane, pro
quo servus Xanthias verba sacit, desertur , testes adducuntur olla, catina, aliaque supellex. delycleo Labetis causam defendit Frustra senis misericordiam, vere studet. Philocleo, iisdem, quibus olim , crudelibus durisque moribus, vix audit defensionem . Sed filius eum raude circumvenit, oblata clam absolutionis urna 2); itaque invitus canem Labetem senex ab solvit. Haec insolita absolutio senis animum ita perturbat, ut Deorum iram deprecatus sateatur, ακων γαρ αυτ εδρασα κου του μ0υ τροπου 3). Quibus dictis omnes scenam relinquunt, Paeter
chorum , qui in solenni parabasi spectatores alloquitur et eos objurgat quod Aristophani, nuper Nubes docenti, praemium non dedissent. Ingrati id esse animi. Quippe ipsum, omnium primum, magno animo tan- 1 R. 908 seqq.
2 Scilicet in tribunali erant duae urnae, sive hydriae , qua
rum una, aerea προτερος, ὁ ἐμπροσθεν, κυριος Vocabatur,
In quam audices nigros et perforatos damnandi calculos injiciebant, aiter ligne , ὁ ὀπίσω , ἀκυρος , in quam albos demittebant.
54쪽
quam alter Hercules esset, eum terribili monstro Cleone manum conseruisSe , et civibus Semper profuisse. Praeterea eos sales ejusmodi quoque esse , ut nemo
sestivius quidquam unquam audierit. Itaque in suturum istum poetam , quem boni semper laudaverunt, Pluris aestiment, rogat. - Deinde Vespae lepidam
rationem reddunt, cur horum animalium formam assumsissent. Se jam apud Marathona et Salamina Ves-
parum simillimos fuisse, barbarorum aciem aculeis insecutos quibus Persae perculsi adhuc nihil pugnacius fortiusque esse, quam Vespa Atticam, fatentur. Magna quoque similitudo interjudiees et Vespas obtinet, ut jam vidimus. In reliqua comoediae parte jocos diversi generis Vesparum plane oblitus , poeta prosert. 'delycleo patrem erudire tentat, vestem Laconicam induit ei leges convivii explicat, ne is agrestem ac rudem se ubique gerat. Quomodo collia canenda sint, edocet, et antiqua scolia in Cleonem ejusque similes ridicule transfert Proterve dicta et sacta in ultima scena Os non morabuntur, nisi quatenus animadvertamus, haec etiam non parum conferre ad notandos judicum Atheniensium mores, muneris quo languntur, gravitati parum congruentes. Iandem cum tragoedis et inprimis cum Carcini filiis Philocleo rixatur, Phrynichum Veteresque tragicos multo iis praecellere , clamitans. Dum altercantur et Iuctantur chorus cum reliquis altans scenam relinquit, finisque comoediae imponitur.
Ut iniquitibus Demus, ita in hoc dramate Philocleo
plebem Atheniensem repraesentat, non, ut ibi, in reipublicae administratione, sed judiciaria potestate male utentem , ubique a demagogis deceptam Solon, cum timeret, ne reliqui civium ordines , potentia divitiisque elati, insimam Thetarum classem opprimerent, his jus dicendi facultatem reliquit. Sic et ditiores cavere
debebant, ne eorum iram odiumque excitarent, quibus, accusati, tamquam judicibus rationem reddere cogebantur. Quaecunque ad rempublicam pertinerent, tanta arte summus ille vir ordinavit, ut merito gloriari ipse posset: Λήμω με γαρ εδωκα τοσον κρατ0ς οσσον ἐπαρκεῖ τιμῆς υτ' ἀφιλαγν υτ' ἐπορεξαμενος,οι δ' ειχον δυναμιν καὶ χρημασιν ησαν ἀγητοὶ, καὶ τοῖς ἐφρασαμην μηδἐ ἀεικἐ εχεινεστην δ' ἀμφιβαλων κρατερον ἄκος ἄμφοτεροισι νικα δ' υγι ιασ' υδετερ0ης δικci ς. I Jam vidimus , quomodo pulcherrima haec aequilibritas postea dissoluta sit; atque ita , quae olim magnae utilitatis fuerant, eadem mo summopere nOCuerunt. Quod inprimis de judiciis dici potest Ut universa plebs , ita et tribunalia in demagogorum arbitrio erant hi ovebant multitudinemo hi bonos persequebantur. Jauperes tantum ob mercedem judicia exercebant, Justitiam ipsam non curabant. Quamobrem ingens iste sycophantarum numerus facili negotio crevisse videtur judices enim pecunia se corrumpi facile patiebantur Bellum hoc malum auxit otiosa atque in urbe conserta multitudo judiciis exercendis libenter vacabat.
55쪽
Itaque laudandus comicus , quod hanc pestem γgressus , cives insaniae arguere et ad saniorem mentem reducere conatus sit. Rem ipsam tollendam esse, licet bene perspexerit, hoc tamen suadere non esset ausus neque enim hujus temporis locive suisset. Nec ortasse opus erat, modo plebs dem agogorum licentiam et nequitiam agnosceret, neque diutius eorum imperio obediret. Eos esse auctores malorum perspicue patefecit. Sed quamvis delycleo patrem suum horumque ad suas partes pertraheret, ipsa plebs, quae verissime Philocle audit, verba sprevit, et CO-micus , Xagitando pessimo quoque reprehendenda Teipublicae administratione nihil essecit, nisi ut levissimae plebis animos ad caehinnos tollendos excitaret. t poetae optimo vitio verti non potest, exhortationes suas vanas suisse e laudes quas meruit, ei nem unquam negabit.
δέξαι θυσίαν τὴν μετεραν ri ullam esse in bello salutem , Acharnensibus docendis comicus jam antea declaraverat, sed cum paucis annis post pacem, dissiculter pactam turbae denuo excitatae rumpere Viderentur, poeta rursu Comoedia. quae ax inscribitur, cives Xhortatus St, ne eam, vi acceptam, temere ejicerent. Eodem consilio, nempe pacis suadendae, sabulas ambas composuit in Acharnensibus autem pacis nondum pactae auctor est, et idcirco ejus praestantiam civibus ob oculos ponit; in hac comoedia ne pacem magna dissicultate compositam temere ejicerent, civibus persuadere conatur. Videamus, qualis hoc tempore status Graeciae suerit.
Exacto induciarum ranno, Me quibus jam locuti sumus , bellum in Thracia, quamvis cum Mendaeis et
56쪽
Scionaeis, qui defecerant, non esset intermissum, rursus instauratum est Brasidas, Lacedaemoniorum celeberrimus dux, circumire sociorum urbes, et PleraS-que verborum lenociniis ab Atheniensibus, ad suas partes trahere perrexit. Cum Athenienses virum sortem a Strenuum , quem contra Lacedaemonium mitterent, eligendum esse animadverterent, Sed , quemnam tandem exercitui praeficerent, dubitarent, Cleocui res ad Pylum seciliter gestae magnos spiritus attulerant, jactantia et impudentia in comitiis impetravit, ut ipse cum imperio in braciam exercitum duceret. Quam aegre omnes boni hoc tulerint, ex Aristophanis Nubibus patet l), ubi chorus Nubium ita spectatores alloquitur: εἰρα τον θεούσιν ἐχθρον βυρσοδέη07 παφλαγοναῆνίχ' ῆρεῆισθε στρατηγὼν, τα όφους ξυνήγομεν, κὰποιουμεν δεινα . βροντη δ ερραγη δ' ἀστραπῆς, σιληνη δ' ἐκλέλοιπε τας δους ' o δ' ηλιος
Forsitan malis ominibus Cleo electus in liraciamque prosectus est. Quo cum venisset, urbem Τoronen inopinate adortus cepit, tropaeoque erecto Amphipolin petit, quam urbem Brasidas occupaverat. Expugnato Galepso, ignobili ejus littoris oppido, e regione urbis Amphipolidis castra ponit. Nullus ibi aderat Demosthenes, qui, sicut ad Pylon , rem arduam consiliis suis artisque militaris peritia faciliorem red-
I Vs 573-592. Fortasse ex secunda editione.
dere posset proprio Marte leo rem gerere debebat. Nec ipsos Atheniensium milites fugit, quantum dux hostium Cleoni praecelleret. Ἀναλογιομένους. ut ait
Thucydides, την - ἐκεινου ηγρμονίαν προς ita ἐμπει- ρια' καὶ τολμαν λα Ῥῖα ἀνεπιστημοσt νης καὶ μαλακίας γενήσοιτο. irasidas , copiis minor, imprudentibus 'ostibus superveniendum esse ratus, insidias struit Cleo, quum hostium copiis plenam esse urbem videret, et antequam subsidia venissent, Manus conserere nosset, exercitum de colle , in quo castra munierat, abducit. Ium repente Brasidas, patefactis portis, in incompositos ex agmine et inordinatos summa vi impetum sacere, turbare , territoSque De Copinato proelio sternere ac fugare Ab altera parte simul Clearidas urbi praesectus tumultum repentino adventu auget: sinistrum Atheniensium cornu
illic susum sugatumque V paulo diutius et sortius dextrum pugnavit. Fugae salutem quaesiturus Cleo, ab ignoto et gregario milite intersectus , turpi morte scelestam vitam finivit. Ipse quoque Barasidas vulneratus parta victoria spiritum reddidit I). Mortuis his imperatoribus bellicosis, Spartanorum rex Plistoanax, et Nicias feroces populorum animos reconciliare sunt conati. Neque displicuit illud consilium Lacedaemoniis, utpote qui amisso Brasida, nullum
celebrem ducem exercitui praesicere poterant, Pacemque cupiebant, ut captivos recuperarent. Athesi Thucyd. Lib. V. cap. 1-12 Diod. Sicut Lib. XII. 4 m
dor gloria Athenienses et Cleonem rem gessisse narrat. Sed uuis eius auctoritatem Thucydidi praeferet λ
57쪽
nienses duabus apud Delium et Amphipolin cladibus perculsi, neque amplius a surioso Cleone concitati Iubentes Nicia de pace foedereque ineundo disserentem audiebant. Res per hiemem colloquiis et legationibus peracta est Pax ita componitur, ut utrique urbes bello expugnatas redderent; Athenienses Prion relinquerent, Lacedaemonii praesidium Amphipolide deducerent; utrique sibi invicem opem serrent, si hello peterentur. io foedus in quinquaginta annos
ictum. Sociis utriusque populi eaedem conditiones accipiendae oblatae sunt. Itaque bellum, decimo postquam inchoaverat anno compositum esse videbatur; cum pax inprimis Niciae Opera consecta esset, non immerito pax Nικιειὴς dicebatur I).Τantum vero aberat, ut pacis conditiones ab omnibus sociis acciperentur ut Corinthii, Argivi et Boeotii suspicarentur, Athenienses et Lacedaemonios e consilio pacem foedusque iniisse , ut, conjunctis copiis Peloponnesum Lacones, ceteras civitates At lienienses in potestatem redigerent. Foedus cum Ar ivis Corinthii seriunt, in ejusmodi fraude circumveniantur. miscivitatibus mox se conjungunt Mantine enses, Elei, Megarenses aliique , nam omnibus Graecis , eXceptis Spartanis et Atheniensibus , huic foederi se conjungere licebat. Rarum enim civitatum pacto quaedam inerant, quae ceteris scrupulum indicere poterant; quis enimiis resisteret, cum conjunctis copiis navalibus terrestribusque aliquem aggredi vellenti Iantam procel-
Ih Thucyd. Lib. V. 18-25. Plutarch in Nic. s.
Iam metuentes Lacedaemoniorum principes, et Athenienses non sidos sere socios suspicati, mature huici riculo subveniendum esse opinantur oedusque cum Boeotis paciscuntur, insciis Atheniensibus, quod contra pacti leges erat, et insuper Corinthios ad suas partes trahunt. Dissidia et suspiciones jam dudum intePLacones et Athenienses orta fuerant, quia illi Amphipolin et Pan actum I non reddebant et hi contra Pylon se relinquere negabant 'Argivi Lacedaemoniis insisti, legatos Athenas mittunt 'Ibi Alcibiades aliique pacis turbatores qui ex bello gloriam quaerebant, plebem incitare non desinebant, ut Laconum pei fidiam ulciscerentur nec diutius pacti leges violari impunes errent. Itaque dissidiis perturbata Graecia . Verendum erat magnopere , ne recens composita paX brevi
tempore rumperetur 2) Hac tempestate, Tabulam Pacem Aristophanes docuit, anno, ut videtur, post pugnam ad Amphipolin. Inventio hujus comoediae maxime ingeniosa et lepida est. Nempe agricola quidam, Trygaeus, ut omnes agricolae , belli pertaesus, ipse in
coelum escendere vult, ut ab Iove pacem finemque malorum impetret Quotidie precibus eos fatigarat, ut tandem verriculum 3 deponerent, ne landitus urbes Graeciae diruerentur, sed oleum Operamque PeT
1 Atticae castellum , quod Boeoti occupaverant quodque ut redderent, Lacedaemonii se auctoritate sua effecturos polliciti su-
2 Thucyd. Lib. V. cap. 25 seqq. M s. 58.
58쪽
diderat . quamobrem ipse Deos adeundi audax consilium init. Nerum unde novus Bellerophontegasum adquireta es in promptu. Scarabaeus κώνθaρος insolitae magnitudinis Pegasi ossicio facile sungetur. I
gaeus stiam scalas immensas consecerat; quae cum frangerentur, ipse praeceps datus grave vulnu aCCeperat. Itaque scarabaeum comparat, cui ut cibum largiter praebeant servis imperat, ne tanto itineri animal impar sit. Servi putidam bestiam detestati domini
stultitiam magnopere mirantur ne ipsos quidem Athenienses ceteroquin insanientes, ita stultos esse, ut scarabaei insidentes in coelum avolare cuperent l). Dum loquitur servus, jam Trygaeus, machina Ceni ca in scarabaei simulitudinem consecta vectus, testiam stimulis excitans, coelum petere incipit. Proh Iupiter, exclamat servus, quid tibi, i aere . in animo est nunquam sane magis uidiculum quidquam vidi. Summa gravitate Τrygaeus, cum JOVe, ait, Me rebus Graeciae collocutus quid ille animo
Paret cognoscam nisi me audiat, proditionis eum accusabo. Nam luce clarius est, eum nos Persarum regi proditurum. - Servus liberos advocat, qui patrem Tetineant. Attamen, re cognita , consilium patris silia non improbat, sed adscendendi rationem reprehendit; Pegasum enim 'onge aptiorem et τραγικωτερον sere. Ex hoc colloquio intelligimus, scarabaeum Stum Ti-dendi tragicos causa , excogitatum esse. Ridiculis argumentis Trygaeus ostendit, egas scarabaeum mul- ix Vs M.
tum antecellere Tandem , nemine contradicente, homo sublimis abit, et non sine periculo aerem emensus
ad alta Iovis Olympii palatia pervenit. Excipit audacem Mercurius si multisque in ejus insolentiam probris invehitur , quis sit, et unde Veniat, percontatus. Nerum Trygaeus iram ejus data carnis ossa , placat, et aditum ad Deos supplex rogat. - Αt,
bone, ii ex hoc loco in ipsum coeli apicem migrarunt, solus sum relictus, qui supellectilem curarem. Nam Graecis irati, Bello hanc sedem dederunt, ne vestram suriam, vestra flagitia diutius adspiciant, precibusve vestris aures praebeant. Semper enim res fraude geruntur ab Atheniensibus et Lacedaemoniis victos Victores decipiunt. - Vera loqueris, sed dic mihi, quaeso, ubi locorum Pax ea moretur. laxet quam Vereor, ut eam nunquam sitis recuperaturi videsne hoc in antrum Pacem Bellum detrusit, magnosque insuper lapides undique congessit, ne De Vinculis liberari queat. Ingens quoque mortarium advexit in quo omnes urbes conterat et contundat. Interim magno cum strepitu Bellum appropinquat Mercuriusseris se proripit; Trygaeus , metu coactus seS OCCulit ne a Bello conspiciatur. Ierribiliatrastis, Laconicae urbi, Megarisque et Siciliae minatum Bellum ad mortarium accedit, sed pistillum non invenit, suo contundat. Servum Τumultum κυδοιμον jubet, quam eelerrime poterit, Athenis pistillum asserre. Dicto citius reversus iste, listillum Atheniensium esse frac- si . s. 180.
59쪽
tum, nuntiat occiso enim Cleone , pistillum non amplius habebant I). Igitur Spartam pete , Bellum Servo imperat, et illic asser. Interim TiJgaeus timore Semianimis, eos invocat, ne Belltim ita furere patiantur. sed Tumultus Spartae quoque Pistillum non invenit. Quo enim Lacedaemonii utebantur . id Thraciae urbibus mutuo datum ibi amiserant. Itenim Brasidas
una cum Cleone mortem occubuerat. Quod cum au. diasset Bellum, ira inflammatum, scena relicta, domum intrat, novum pistillum sabricaturus. . Quo profecto, Trygaeus magno cum gaudio prosilit, omnesque Graecos, agricolas, Tabros mercatores et insulano adhortatur, ne opportunam Pacis ex antro liberandae occasionem praetermittant. Advolat actutum chorus 'gricolarum et ingens Graecorum turba occurrit, a gaeo vocantes 2):
υρ πας χωρει προθύμως ευθὴ τῆς τηρίας, πανελλθνες, βοηθησωμεν , περ πωποτε ταξεων παλλαγέντες καὶ κακων φοινικικων ab ερα γαρ ε λαμψεν ηδε μισολομαχος. Quomodo autem haec multitudo in coelum ad Trygaeum Scenderit, poeta non curat; quin totius coeli
oblitus videtur Sed comico ejusmodi incuti sortasse licuit Chorus , nimia laetitia abreptus , clamoribus saltationibusque testatur, quam laeta haec res sibi acciderit, etsi rygaeus, qui non immerito timebat, ne
Bellum, tanto clamore excitatum rediret, saepius admonebat, ne ita Xsultare chorus, antequam axliberata foret; vix sedat tumultu, Mercurius supervenit. inceptum prohibiturus. Irygaeus initio ejus minas ludibrio habet cum autem ille alta voce Ioyem clamaret. timidus preces sundit; chorus etiam obsecrat, et sacrificia promittit. Quae tamen Mercurium forsitan non movissent, nisi Trygaeus ei conjurationem contra eos a Sole et Luna factam detexisset. - Nempelii Dii, cum eos Graeci noti divinis honoribus prosequerentur, invidia accensi, inanes Olympios occidendi consilium inierant. Qua re motus Mercurius , et praeterea magna hostiarum et sestorum promissione perSu-
Comparatis ligonibus funibusque, inanes sese ad opus accingunt, diris devovent omnes malevolos et libant cuique eorum, excepto Marte. Ium unibus arreptis, lapidibus dimotis , acem X trahendo insudant. Incassum se invicem adhortantur L. Opus non procedit Impedimento esthamachus, quem ex Achar- nensibus cognovimus. Nec mirum : bellicosis ille annumerandus erat, licet ipse, ut resertahucydides, inter sos fuerit, qui iacis conditionem subscripsissent. Atque etiam Argivi trahere nolunt Iam vidimus, sprum maXime culpa, pacem suisse turbatam, quippe qui, diuturna pace florentes. praeter Achaeos fraecorum soli bello Ploponnesiaco nondum implicati, ceteros , quorum vires hoc bello fractae et imminutae erant, despiciebant. Lacones meliorem peram navant, sed nonnullis eorum sides non est
habenda. Qui apud dilon capti sunt, soli pacem Sin-
60쪽
ceri optant. Neque Megarenses adjuvant. Tandem Trygaeus exclamat nos quidem trahimus , illi vero impediunt. Vapulabitis, Argivi, qui rem proditis. Megaren Ses, quorum causa bellum exarsit, ob ψήφισμμα Μεγαρι ν nihil agunt Athenienses cius dicendo
nimis occupati suut, quam ut pacem curent. Agite vos agricolae, nosmet rem soli aggrediamur, apage cum istis. Quod cum sit, statim opus procedit. Nec est, quod miremur et agricolarum enim plurimum reseri, num pax sit, an bellum I), quamobrem illi soli
pacem e Puteo extrahere valent.
Trygaeus spe non frustratur Agricolarum opera brevi'acem cum comitibus suis, Opora , et Theoria, antro extrahit. Magno gaudio cuncti eam excipiunt et Trygaeus blandis verbis eam alloquitur. Urbes, vulneribus dilaceratae, cum Pacem videant, Tecreantur et rident 2). Omnes abri instrumentorum rusticorum, uberrimum ex istis fabricandis quaestum sese facturos sperant; qui autem arma saciunt, ad desperationem adiguntur. Agricolae confestim ad rura deserta redeunt: ἀν ποθεινη τοῖς δικαίοις καὶ γεωργοῖς ήμερα fάσμενος ' Ἀδων προσειπειν βούλομαι τὰς ἀμπελους
Sed antea laudibus et hymnis eam extollunt, et
I Summo jure Menander, comoediae novae poeta , ait
2 Vs. 509 seqq. celebrant, beneficiorum memores, quae olim ab ea acceperant, cum agri Variis fructuum generibus abundarent, cum arva oribus et vineis riderent, quibus securi ruebantur. Dic nobis , o Deorum optime mercuri, ubi tandem De Pa , cum nos reliquisset, tamdiu occultata delituerit. Quod cum rogasset chorus, Mercurius causas belli fraudesque Cleonis explicat et detegit. Non tamen , ut Dicaeopolis, culpam in meretrices conseri, sed eam causam adducit, quae, ut ait Plutarchus t χειρίστη μοὴν πώσων, Lίστους di υν μαρτυρας, quamque etiam Diodorus Siculus refert Nempe Phidiam, celeberrimus ille statuarius Pericli similiaritate summa conjunctus, ab inimicis accusabatur, quod auri partem, quod in Minervae statuam impenderet, surriPutSSet. Calumnia hacce non hidias sed ericles petebatur: nam sperabant . illum etiam. damnato hidi , auram popularem amissurum Quamvis accusatio salsa esset, 'hidias tamen in vincula conjectus, morbo
an veneno incertum est diem in carcere supremum
obiit Deinde adversarii philosophum Anaxagoram adorti, hunc quoque ericlis amicum facile perdidissent, nisi ille fuga periculose liberasset Quibus amicorum cladibus perterritustericles , cum eandem sortem et sibi imminere animadverteret, quia rationem pecuniae publicae nondum reddiderat suam incolumitatem reipublicae saluti praeposuisse dicitur, atque Ι Plut in Periel. 31. Diodor Sic. Lib. XII in sine qui ipsiusAΠβiophan s versus hoseo laudat.