장음표시 사용
281쪽
De Praeceptis Ecclesiae, de Sacramentis, .ct de Censuris. Praeli minaria ad Tertiam Partem.
in communi. UM ex Divo Thoma praeceptum sit motio Superioris , aut legis imperatiaua aliquid faetendi , vel om Itiendi ex debito , Id est ex necessitate salutis , patet praeceptum Ecclesiasticum esse motionem Superioris Ecesesiasties , imponentis aliquid fieri, vel omitti ex debito , seu ex necessitate salutis. r. Quomodo distinguitur praeeeptum a eonsilio Reis. Quod ut plurimum distinguuntur per verba, quibus res mandatur , vel prohibetur ; praeceptum enim exprimitur per Verba, praecipimus , iubemus , teneantur, sint obligati ; it, prolii bemus , Inhibis
mus , Vetamus, & interdicimus a & verba Imperativa istis aequi pollentia . Consilium autem exprimitur per verba, suademus, sacIant, & dicant . Ita Alarius verbo praecepto Io. In dubio autem interpretanis dum de eonsilio, Castro de lege patrali, lib. I. e. s.
monumento A. Quod intelligi debet , si nulla adiuncta sit poena, quae transgreuientibus consit Iuni iniungi non potest. 'a. obligatne semper praeceptum Ecclesiasti eum sub lethali Re p. Assirmative, si materia gravIs sit , vel pae-Ma apposita sit gravis, puta excommunieationis, suspensionis, aut interdicti; sie plures apud Alarium. caie-
282쪽
Caietanis tamen vult oblIgare tantum sub morta Ii, quando poena est excommunIcationis Ialae , non vero ferendae ἱ Toletus vult comminator; am non obligare sub lethali , quando transgressio nata perveniead boe, quod Ille iit dignus excommvno cari ; tunc enim non peccat morialiter, nisi post legitimam monitionem a 3. Daturne aliquIs caius, In quo praeceptum EcclesiastIcum non obliget Reis. In casibus metus cadentIs In constantem vI-rum, infamiae, & scandali. Etenim Ecclesia tanquampla mater non censetur obligare cum tanto incommodo , nisi tamen interveniat Ecclesiae , aut fidei
q. Quaecunque parva, Iegis Ecclesiasticae transgressio, estne peccati lethalIs materia Resp. Cum Divo Thoma , quod In praeceptis a firmativis saltem , quaecunque parvitas materIae e cusat a Iethali et nisi sorte Eeelesia ob grave periculum damni maiorIs etiam parvitatem materiae ex cludat , ut declaravit In collocutione cum Montatibus.
s. SI Episcopus sub poena exeommunicationis pr hibeat scem Inis, ne se ornent, peccantne , si taliter se ornuit Reis. Si alloquIn ornatus IIcitus sit , & non In honestas, & marItus iubeat uxori, ut ita se ornet snon peccat. Sylv. merbo ornatus s. ΣΟ
o. Tolli tume pςr non usum, aut per usum Comtrarium in aliqua regione lex Papae Reis. Ad hoc ut tollatur, requiritur seIentia P pae , illius tolarantia , S acquiestentia , & cursus
quadraginta annorum 4 Iin Rota apud Gunarium pari. I. deeg. I 9. π a a I.
7. Si quis putet se habere causam rationabIIem ad faciendum contra praeceptum Ecclesiae , peceatuc si faciat Resp. Negative, Ita Navareus cap. 2 . n. IO. 8. Violare Episcopi praeeeptum extra suam Dic etesim, estne peccatum lethale
283쪽
F p. Ordinarie loquendo negative; II ha tam ea
in his casibus. Primo, cum prieceptum originat causam in Territorio proprio , ex facto negativo , cuius contrarium positivum in Territorio proprio δε- ciendum erat, ut si cavetur , quod quicunque fecerit , ubicunque illud fecerit , nisi infra in ensem ad e commIssi criminis coram Iudice comparuerit, sivexcommunicatus, talis delinquens lIgatur, non quia fecit , sed quia non comparuit . Secundo , quando praeceptum respIcit principaliter rem subiectim prae-ἈIpienti, ut cum excommunicantur ClerIci non residentes . Tertio, cum quis tenetur ad aliquid faciendum in Dioecesi praeeipientis, ue eum mandatur Clericis, ut Synodo Intersint. Quarto, cum faetiim Inchoatur In Dioecesi praecIpieflt s, & alibi consummatur. Ita Alarius verbo prκceptism n. Io. qui citat pro
9. Si Episcopus praecIpῖat aliquid exeqtiendum sub
poena excommunicatIonis, & executor in actual I executione praev Ideat imminens scandalum , vel aliquod graVe Inconveniens, & absurdum, teneturne illud in conscientia exequi Resp. Negative cum Panormitano in cap de reser t. n. a. rationabIlIter enim censere debet ratiliabitionem suspensionis executionis in tali circumstantia ,
'quae si fui siet praevisa , praeceptum emanatum nota fuisset. t Io. Potestne EeeIesia praecipere actus Internos Ress. Directe eos praecipere non potest , sicuti Rec iudicare, nec punire ; potest tamen indirecte , cum actus externus , qui cadit sub praecepto , ita coniunctus est eum interno , ut sine eo salvari ne- ueat e ut patet de attentione in Horis Canonieis
II. Quandonam oblIgat praeceptum Ecclesiae. Resp. Obi gat scientes statim a promulgatione , Risi forte aliud tempus assignetur Ia tenore praecepti. I a. Quotnam sunt Ecclesiae praecepta ξReis. Ultra illa particularIa , quae Faya in tot
Urbe , & Praelati Ecclesiasti ei in suἰs Territoriis
284쪽
F R S II g. ar mandant, sex eommuniter assignantur EeeIesi, praecepta, scilicet. Primo, statutos Ecclesiae festos dies celebrare . Seeundo , sacrificio Misse diebus sestῖ, intervenIre reverenter , & devote . Tertio , indicta certis diebus ieiunia observare , eum abstinentia ae bis his diebus vetitis . Quarto , peccata propriis Sacerdoti , aut alteri eum eius saeuitate , singulis ann s confiteri . Quinto, Sacrosanctam Eucharistiam semel in anno cIrea festum Pascliae sumere . Sexto , solvere decimas Ecclesiae . Haec praecepta tenetur
quil Ibet scire sub Iethali, ut diximus de IlIIs Deea- Iogl . Hic solum remanet agendum de ieiunio ; MdecIm Isa, de EucharistIa enim sumenda agemus infra suo loco, ubi de Sacramentis, & de aliis actum estia Secunda Parte .
. De tertio Ecclesia Precepto.
De Jejun Io a T. THunIum dup'ex est, alIud naturaIe, & est ab I stinentia a qualibet re sumpta per modum ciabi , & potus . Dissicilia, quae scitu dIgna occurrent
circa hoc, explicabuntur, cum agemus de Eucharῖ-nia. Allud Ecclesiasticum , quod consistit In unica eomestione continua ciborum non prohibitorum cIrca meridiem , euo addi potest sero cina coenula, seu collatio more EeeIesiastleo. Qui nihil sumeret tota die, sed solum aliquId ei rea meridlam, persectIus Ieiunaret; eollatio enIm non praecῖpitur, sed permittitur. a. Quotnam requiruntur ad observantiam ieiunii
Reis. Triar comestIo Iea, qualitas ciborum, &tempus resectionis. De his tribus ordῖne servato d cemus omnia, quae occurrunt. 3. Qua
285쪽
didis AF PARAT D s3. mandonam incipit, & quandonam desiestobI -gatio ieiunandi
Reis. Incipit vigesimo prImo anno compIeto, &desinit ad sexagesiinum completum, sive haec ieiunia sint eommunia toti EccIesiae , sive alicuius DIceeefis particularis, sive sint ex communi voto regionῖss si autem ex voto particulari, consideranda est intentio voventis; a multis tamen, quos citat Diana , senes robusti non excusantur; nihilominus, ut notat Ipse, robur senum est illusivum , ct indiget repetito ali
q. Quibus dIebus ieiunandum non est RVP. A Paschate usque ad Pentecostem, omnibus diebus Domini Is , & In dIe Natalis Domini r hIs enim temporibus, propter spirituaIem laetitiam, Ee. cIesia Catholica ieiunare non consuevit. s. Si quis voveat ieiunare istis diebus , facitne contra Ecclesiae praeceptum rR D. Si quis voveat hoc ieiunare ad carnem sta nandam , vel in paenitentiam suorum peceatorum svel ob alium finem prudenter, di sanete regulatum, bene facit: si autem hoc faciat eredens hoc ordine inverso ieiuniorum sibi aliquid boni , puta divitias, sanitatem , prolem , vel quid simile perventurum speccat peccato superstitionis. 6. Frangens ieiunium ex duplici praecepto obINgans , puta , & quia tempus quadragesimale est , α Uigilia Sancti Matthiae, committitne duplex pe Catum Resp. Negative ; quIa dupIex praeceptum est ex
eodem motivo virtutis, & cadit supra eandem ma teriam: si vero quis teneatur ex praecepto, di ex voto, peccatum erit duplex, quia obligatio voti rela cit virtutem Religionis, quae est diversa. . Si quis non ieiunet toto tempore Quadraginis mae, committitne unicum , vel plura peccata mortalia 3 Resp. Tot esse peccata mortalia, quot diebus ieiunare neglexit, quia jejunium est onus singulis di
286쪽
committit ne plura peccata mortalia Reis. Negative; sie qui summo mane sine neeessitate lentaeulum faciat , veI post prandIum coenet, facit tune peccatum mortale per Iliam comessionem, qua se Impotentem reddIt ad ieiunandum. Si autem manducet earnes , vel alios cibos tali die prohibitos , tot facit peccata mortalia, quot sunt sumpti nes ciborum prohibitorum s abstinentia enim a ea nibus est praeceptum negativum , obligans ad semper, & pro semper . Ita Bonac. Et adde s per c mestIonem carnis una vice non reddit se Impotentem ad abstinendum se a carnibus in posterum in e dem die. 9. Quis ob eapit a deblIItatem , vel stomaclia , potestne aliquid shmere mane ad evitandum tam grave
Reis. Cum ToIeto assirmative e quia parva illaeibi quantitas sumItur per modum medicinae. Io. Quis Inserviens mensis Principum , vel Ca aenalium , vel ReIIgiosorum , potestne immediate antea ad ultandam Inediam alIquid sumere , de post talem servItutem iramediate postea prandium s mere ZResp. Lemus , Caietanus , Navarrus , Toletur it illiu eius , dc alli apud Reginaldum , citati a Bois nacina , putant ieiunium non frangi , quIa tunc prandium inchoatur , quod postea interrumpItur ex justa , & rationabili causa et ipse vero hoc prob hile putat , eum Inservientes nimium defatigarentur , vel debit Itarentur , non enim sine causa licitum esisset prandium dimidiare , vel plures resectiones s
I. Coquus , aut allus ex ossicio debent cibos d
mini praegustare, frangitne ieiunium
I VP. Negative; quia Ecclesia vetuIt resectionem ordInatam ad reficiendum : haec autem praegustatio est ordinata ad servitutem domini, hine etiam 1i es sent carne , vel Ova, non peccat. Ita Toletus , dc
287쪽
x 2. Qui ob negotium aliquod interrumpIt prandium , potestne absoluto negotio prandium rea si uinis mere, & complere Reis. Si modIea sit Interrupt7o 3 puta quadrantIs horae, veI paulo plus , sentiunt Lemus, FiliIue. &Bonacina , quod etiamsi recesserIt a mensa anImo non amplius comedendi , potest denuo comedere , Se prandium perficere. Si vero longa intercessit mora , puta mediae horae , si recesserit a mensa animo te. deundi ad illam , potest redire; est enim tune prandium ratIone IntentionIs moraliter continuatum , Itacet per accidens physice divisum ; si autem recessitsne intentione redeundi , nequit cibum reassumere , nisi post modi eum tempus a recessu mutaVerit vo-Iuntatem ἰ tune enim per talem voluntatis mutatio in nem vIget allata ratio continuatIonis moralis prandii .r3. Qui immediate post prandium urbanitatIs causa aliquid sumit ab amIco , peccatne Reis. NegatIve , parva enim distant a non censetur moralIter multiplicare eomestionem & resecti nem. Hine etiam ille, qui recessit a prandio , aniamo non comedendi , si eius amici adhue prandium continuent , potest iterum ad illos redire; & prandium terminare cum aliIs eonviviis: cum enim prandium terminatum non sit, censetur unica cornestio. Ita Lessius, Valentia, & Bonacina .r . Segiel in die manducans , tantam qualitatemesborum sumit , ut multum exceda in manducando ; frangitne ieiunium
Resp. Hic potest graviter peccare contra temperantiam , si quantitas excedens Valde eum gravet et non tamen contra obedientiam EccIesiae debitam e Ecclesia enim praescribit qualitatem , non quantit tem tirorum.
x s. Qui Intra diem ieiunii manducat parvum aII-
quem fructum ad extinguendam sitini, scἰlicet unam, aut alteram amygdalam, ne potus noceat, frangitne ieiunium
Reis. Negative , nisi hoe Idem tolles In die reia plicetur , ut ad notabilem cibi quantitatem perve-ι Mati
288쪽
n7at , kIlIcet ad excessum duarum hnetarum ad
I s. Consedi Iones rosarum, electuaria, & quid tamile ordinatum a medico ad refrigerandum edens , frangitne ieiunium Reis. Negatise , qu Iet primarIo sumitur ad media cInam , non ad nutritionem : ad distinctionem aliquorum puMentorum , quae prImario sumuntur ad nutritionem , IIeee alIquo modo etiam refrigerent , dc liare utique frangunt jejunium, ut sunt, lac, iu- seu Iuni, di similia. et . Qui bona fide matutino tempore aliquem ei-bum sumpsit , putans diem ieiunii non est e , teneturne adhue ieiunare Resp. Assirmative r quIa eum ieiunIum essentialIter consistat in comest Ione unica , adhuc est in potestate sua Illud servare: quod si commode nequires reliquum diei spatium sine nova eomestione transire, obligatus non foret . I 8. Estne permissum extra resectionem blbere ZReis. Assirmative : Eeclesia eiam noluIt haustus prohibere propter multa incommoda , quae Inde Ω- querentur: unde bibens sine eausa ratIonabili, peccaret contra temperantIam, non contra Obedienxiam.
I9. Estne permissum facere collationem Reis. EccIesia eam permIttit ; in qua tamen non adhibeantur , nisi fruinus , vel legumina , & simi-IIa , quae In tertiIs mensis adhiberi Ient ἱ & nore excedatur quantitas sex , veI octo unciarum Romanarum . Haec comula potest mane praemitti ex iusta causa, si prandium differatur usque ad noctem ;immo Toletus vult eum plurIbus, quod sufficiat ad talem permissionem facIIItas commodIus ieiunandi rquod mihi videtur certum , quia Iste ordo sumendi prandium mane, & collatIonem vespere , est accῖ- dentalis ieiunio , quod essent IalIter consistit In c mestIone tin Ica. ao. Potestne quis In collatione sumere aliquid per modum liquidi, puta , panem coetum aqua cum
parvo oleo, vel aliquibus amygdalis
289쪽
Reis. Cum Alario , si non sit In quantitate ex eedente uncias sex, vel octo, & non sit eum industria conditum ad multum putriendum , potest hoc
a I. in nam tempora sumenda est resectio In cle ei uni Resp. Prandium sumendum est sub meridie , non quIdem mechanice sumpto, sed moraIIter , collatio
aa. Si quis per notabile te Mpus, talἰeet duarum
horarum , sine causa comestionem praeveniat , Pec catne mortaliter
Resp. Ρrhvenire per mediam horam , 3c probab;- IIus secundum aliquos etiam per integram horam snon videtur tempus notabIle, ita ut frangatur iei nJum ; excedere autem sine causa dictum tempus , secundum Navamini, & pIures alios , est mortale. Secundum Lemum , Toletum , & Busembaum pro habilius est tantum veniales DixI, sine causa e nam si sit causa, puta , hospites dimittendi , vel iter , vel grave negotium faciendum, peccatum non erit.
a 3. Quinam cibi sumi possunt die ieiun i
Reis. Abstinentia a carnibus, ovis , & IactIciniIs, tempore Quadragesimae, ubique sere praecepta est: - In reliquis VigiliIs , est attendenda locorum consuetudo; & ubi soIitum est eandem abstinentiam serva re , qui eam non servat , peccat mortaliter , quia consuetudo habet vim Iegis. a . Qui tituIo Infirmitatis dispensatur ab abstinensa a carnibus, teneturne ieiunare ZReis. Cum Bonacina tom. 3. de prMeptis Ecelsae δέρ. ultima, q. I. punct. a 2. distinguendum est sietveI privilegium comedendi carnes concessum est ob debilitatem naturae, quae Indiget multiplici resectione ,& In hoe casu non tenetur ieiunare ἱ vel eoneessum est ob nauseam p scium , & tunc tenetur adhuc ieiunare; & haec sententia , quam sustinet etiam Na-varrus , & alii , mihi videtur rationi consormior . AEMIus lib. 7. cap. go quast. I. Toletus Lb. s. cap. 3. m. q. filliueris tram a7. ςσ. 3. quaest. q. n. s a.
290쪽
-T A R. 8 . III. & alli putant, abstInentiam a carnibus esse de subsantia ieiunii , consequenter eum, qui ex priviIegio potest carnes manducare, nullo modo teneri ad te iunandum . Dispensatus a lacticiniorum abstinentia, quae utique compatibIlIs est cum ieiunio , tenetur ieiunare, nisi propter debilitatem multiplIcI Indigeae resectIone as. Qui potest tertiam tantum partem, putas Quadragesimae. ieiunare, estne oblIgatus ad illam ieiunandam Resp. AssirmatIve , quia ieiunIum est onus diei ;- unde tot diebus ieiunare tenetur, quot potest.2s. Potestne mulier praegnans , eui incidit vehemens desiderium manducandi carnes, eas manducare
Reo. Potest parum eamIs manducare ad evitan dum grave damnum prolis, si non manduearet. 27. Quinam excusantur a ieiunio Reis. Primo , Infirmi , qui ieiunando Incurrunt notabilem incommodἰtatem; ut sunt fluxiones, em7crania, deliquia, impotentia dormiendi, & similla ;quod si aliquis dubitat non sussicientem habere eausam , tenetur adire Parochum , qui In dubio haberpotestatem dispensandi. Ita Caietanus, & FagundeE. 28. Secundo, qui pedetentim Iter Iaboriosum eo fietunt: pauperes, qui non habent media lassicientIaad unam bonam refectIonem comparandam, ut ieiunii molestIas sustInere possint; foeminae gravidae , &nutrIees: Item illi, quibus Superiores severe ieiunia nolunt permIttere, ut sunt uxores , famuli , infantes . Domestica enim pax praevalere videtur Praec pio Ecclesiae. Ita Beriau. a'. Tertio; Artifices mechanIcI, quorum ars Iahoriosa est Incompatibilis eum ieiunio . Sa eum Fagundeae , qui allegant Privilegium Eugeni I IU. In δε- vorem Artificum , eximens ab obligatione ieiunii , tant indifferenter omnes Artifices exemptos, etIam si Iabor eorum levis sit, & concludunt esse expeditissimum, omnes Artifices habere exeusatos a ieiunio ;& citant plures Auctores . NIhilominus communiter