장음표시 사용
291쪽
Aromatarii, Tonsores, Sartores, PharmacopoIae non excusantur I item famuli sequentes dominum , nec valde gravati Iabore domestico.3o. Quid Beere debet Consessarius eum eo , qui in conscientia sua credit se rationabiliter exemptum
Resp. Non debet esse nIm Ium rigidus erga poen tentem , ne ipsum a bona fide, & probabili ratIone , qua se credis a praecepto ieiunii exemptum, avertat, atque ita in multa peccata praecipitem agat. Ita Caietanus, & Layman citati a Beriau . . 31. Quid facere debet Consessarius cum eo , qui confitetur se non ieiunasse Resp. Debet eum interrogare , num fregerIt peresum carnium , vel alterius cibi vetiti , vel soIum per multiplicem comestIonem cibi licitI: primo enim modo duplex peccatum commisit , secundo modo unicum tantum . In diebus tamen , in quibus quis
tenetur ieiunare tanῆum ex voto, manducando etiam carnes, unicum tantum peccatum commisit.
32. Qui sibi blanditur de exemptione a ieiunio& causam diligenter non examinat, peceatne ZReis. Affirmative, quia adhibet negligentiam era iasam & supinam In investigando valore rationabilis
33. Estne sufficiens causa exemptionis a ieiunio, si quis Arti sex hodie non laborans , crastiua die Iaboraturus sit 8 Reis. Cum Azorio; standum est eius iudicior si enim ipse iudieat hodIernum ieiunium eum impediturum a labore crastino , non tenetur ; si autem non impedIat, tenetur.3 . Potestne quis apponere cibum ill Is, quos seIafracturos, ieiunium sine causa iusta Resp. Si nulla sit causa rationabIIIs , qua ego ἡ-IIger illis dare cibum , non possum; quia hoc seret praebere occasionem peccandi: si autem sit iusta ea sa dandI, non pecco. Hinc coqui famuli qui parant cibos domino non ieiun turo , non peccant ehoc eni in teneatur praestare ratione famulatus, Ec
292쪽
abutatur. Item caupo, qui apponit hospitibus ece. nam , qui alioquin ipsunt gravi iniurIa afficerent, vel apud alios camarent ἱ tunc enim non cooperatur fra-etioni ieiunii, sed nutritioni natural II maxime ut damnum vitet: Ita Sanchez. Ex usu tamen communiter recepto non potest in IocIs Catholicorum apponere carnes, nisi ei saltem probabiliter constet hospi, tes iusto titulo exemptos esse. 3 s. Paterfamilias , & dom Inus peceantne appo nendo filiis , vel famulis cibos ad fractionem ieiunii susscientes Reis. Peccant , nisi forte timeant ex hae cibo-Tum negatione aliquod sibi grave damnum proventurum . Non tenentur tamen , ut bene notat AZOTius , claudere conae stibilia , & vIolenter impedire fractionent ieiunii e sed dilIgentIam moralem adli Ihe- Te , dc cum charitate eos monere , ut Ecesesiae Obediant a 3 6. Si sit dubIum , num aliquis habeat sufficie te in excusationem a ieiunio, nullus ex iustitia tene tur eum monere , nisi sit Superior. Propositἰοnes damnatae ad bane sectἰonem
Ab ALEXANDRO VII. a 3. Frangens ieiunium
Eeclesiae , ad quod tenetur, non peccat mortal Iter , nisi ex contemptu, vel Inobedientῖa hoc faciat; pK-ta , quia non vult subiacere praecepto. et s. In die ieiunii, qui se plus modicum quid comedit , etsi notabilem quantitatem in fine comederit, non frangit ieiunium. 3 o. Omnes ossiciales, qui In RepublIca eorpora-IIter laborant, sunt exeusati ab obligatIone ieiunii Inec debent se certificare , an Iabor sit compatibilis cum ieiunio. 31. Excusantur absolute a praecepto ieiunii omnes Illi, qui agunt iter equitando, utcunque Iter agant, N etiam
293쪽
etiamsi Iter necessarium non sit , etiamsi iter li us diei conficiant.
1. E T Irtuti ierenti opponitur vitium gulae , quod V eonsistit in inordinato appetitu cibi , vel
potus : hinc qui manducat extra necessitatem , &causam, vel aliquid preclosius, & melius conditum, quam sua ferat conditio , vel aliquid plus cum levi damno suae saluss , peccat tantum venialiter I qui vero praevidet grave damnum salinis, peccat mortaliter. Qui notabilem quantitatem pecuniae inlumit in cibo cum gravi damno suae familiae , Ita ut reddat se impotentem ad satisfaciendum creditoribus , peccat mortaliter . Qui etiam talem ciborum quantitatem manducat , ex qua ipsa experientia constat cadere In peccatum mortale Iuxui lae , peccat mortaliter, quia ut satisfaciat appetitui gulae , nihili ducit pcnere se periculo proximo peccandi. a. Aliquis qui plus solito manducat cibos , AEquiei neque nocent, neque prosiciunt, peccatne pecca ollulae R J. Nisi adsit causa rationabilis , peccat Veni liter; haec autem causa rationab iis esse potest laetitia honestae recreationis cum amico , vel urbanitatis . ne videatur 3ncivilis recusando , quod ei antepon tur, cum ei manducare sit res indifferens, transit in bonam ex quocunque motivo bono supera. AIIquis cum tanta av Iditate manducat, ut devoret potius, quam manducet; item semper conque-rItur de cibo male condito: peccat ne r . Resp. Peccat venialiter , quia inordinatus est 4a
. Infirmus , qui ob nimiam sitim bibit aquam , quam praevidet ei nocivam, peccatne Rij. Si vidist multum lare nocivam , peccat
294쪽
mortal Iter, nisi sorte eum excuset in advertentla, vel passio vehemens sitis, quae et vIdeatur intolerabilis , si autem praevideat paruin nocivam , peccat tanuum venialIter. 3. Infirmus requirIt cibos bene , dc pretiose conditos ad excitandum appetitum, peccatne R θ. Titulo sanitatis eum excusarem a cuIpa. 6. Qui manducans, valde deIectatur de cἰbo, peecat ne
Resp. Negasue: quia Deus delectabit Itatem pola e
In cibo, ut manducaretur . Ita Caietanus: si tamenitimis avide , vel plus aequo manducaret , peccaret venialiter , ut dixi. 7, Qui tantum manducat , ut provocetur ad vomitum , peccatne λResp. Aliqui volunt ipsum peccare mortaliter . Toletus tamen cum communi, sentit Ipsum peccare venialiter ; quia vomere non infert grave damnum saluti . Si tamen nimIs manducat , ut evomat, ad sanandam aliquam infirmitatem , nullum est peccatum, qu a nimis cibus tunc est salutaris med Icina.
8. Quid est ebrietas Re p. Est inordinatus appetitus & usus ulni , raist one cuius quIs se privat voluntarie usu rationis . Nomῖ ne vini intellige quidquid inebriare potest: hine quῖ vInum nunquam gustaVit, nesciens Illam quantItatem vini posse eum inebriare, si de facto Inebrietur, non peccat peccato ebrietatis: sie uti etiam eui ab amico datur u Inum aliqua quat tale InebrIativa cond tum : quia isti in voluntarie , non voluntarie , usu rationis privantur. 9. Si quis plus aequo bIbat , nesciens Illam v n qualitatem posse eum inebrIare, peccatne mortal ter Resp. Negative e quia ignorans facit e peccat tamen venialiter, quia bibit cum excessu: sicut venIa-IIter peccat, qui bibit paulo Iarg us solito ad Iaetitiam , vel quia vinum valde suave est; mal Illa enim mortalIs ebrietatis consistit In deperditione voluntaria usu rationis ; cuius quis dom Inus non est ; nisi tamen quis ita bibendo, & rebibendo, exponeret se
295쪽
perIculo proximo ebrIetatis, quod quilibet dee I nare
12. Infirmus, quἰ eonsulto MedIco se Inebriat sanitatis gratia, peccatne mortaliter Ressp. LIeet aliqui teneant hoc genus med I cInae non esse licItum: tamen Toletus cum communi sen-tIt IIcltum esse , sicut IIcIta sunt alia med Icinae genera eausantia Iaetitiam; tunc enim solum materia II ter, non sermal Iter , dicitur ebrius , cum non ob inordinatam v Ini delectationem privet se usu rat Ionis, sed ob finem alioquin II cItum ; IIcet enim aliquo parvo tempore privare se usu ration Is, ut diu,
xi. Unus bibit cum aliquo excessu , Ita ut sen-tIat capitis debilitatem cum alIqua obiectorum a Ite- Tatione, ita ut ei videantur omnia sursum atque deorsum verti, peccat ne mortaliter
Reis. Non , quia non est persecta am Isso usus Tat onis , maxime si securus sit , quod inebrIandus non est , vel si ad hoc nihil advertat , ut c mmu-nIter in his easbus solet contIngere. Ita Caietanus . Quod si aduertat , & dubitet b'bendo cum excessu posse Inebriari , ct nihilominus bibere , Si rebibere vel t, peccat mortaliter , quia se exponit perieuIo
Proximo ebrIetatis.12. Qua Ienam peccatum est aIterum provoeare
Teo. Cum advertentia , B Intentione ebrIetatIs subsecuturae est peccatum mortale, quIa hie vere dicitur eo operari peccato mortali et sine intentione , Eradvertentia, sed ex motivo laetἰtiae, quamvis ebrietas sequatur, non est nisi veniale e nam ebrietas cens xur per ae cIdens adven Ire. Ita I Suman.
13. Estne IIcItum allos Invorare solutationἔbus uuiato Bridensi, ad bibendum, vel illis correspondere PResp. Frequentes istae salutationes, cum nunquam siti sine excessu , sunt venialiter illicitae r si fiant cum intentione InebrIandi, mortal ter illicitae sunt. x q. Quis non correspondens huiusmodi salutat orinus, subiturus periculum mortis , Vel gravis hau ita s
296쪽
rIaei ut apud Germanos , potestne illis correspondere cum periculo ebrietatis secuturae Reis. Cum perlculo mortis , vel gravis iniuriae IIcet ; sieuti IIcitum est ad suam sanitateni recuperandam Inebriare se. Ita Lessius. I s. Estne licita causa allum inebriandi Resp. Ad defensionem vitae, puta , cum quis a Pgressius a latron bus, vel militibus, aliter salvare se nequit, nisi hostes inebriando ; ex hoc motivo suae desentionῖs, quae primario intenditur , ratione cuius
potest cuin moderam Ine Inculpatae tutelae eos Occi dere, Ita dc eos usu rationis privare.
I s. Potestne quIs dare ad bibendura illis , quos scit , velle Inebriari Rip. Ine iusta eausa hoe fierἱ non potest , quia
hoc sorte subministraret materIam Intemperantiae e si adsit iusta causa, licet e sie in famulis respectu do-m Ini ; In tabernario respectu hospitum , ad evitandas eorum minas, vel querelas, vel aliud detrimentum , quia subministrar vinum ex ossicio est res in differens, quo si quis abutatur, tribuendum est Hugmalitiae , dc consequenter dator non cooperatur Intemperantiae actui: nisi materialiter. Ita Suareκ : de Layman : Excipe tamen casum Superioris respecta subditi , domini respectu famulI , & Patris respecta filii , qui omnes cum teneantur vigilare , & cavere mala familiae sibi commissae , cooperantur eorum malitiae , si non arcent quod arcere tenentur . HOC tamen non debet praestari nimis rigide , de cura violentia , nisi cum filiis tenerae aetatis , qui adhue degunt sub patria potestate ἱ non autem cura emancipatis , qui suaviter corrigendi , dc mone di sunt s
TropositIones damnatae , ad hane fefmnem
Ab ALEXANDRO VII. Non est evidens , quod consuetudo non comedendi ova , α lacticinia in Quadragesilain obliget.
297쪽
usque ad satietatem ob solam voluptatem non est peccatum , modo non obsit valetudini r quia IlcIte potest appetitus naturalis suis actibus frui.
De Praecep o soldiendi decimas,
a. Eelma est aliqua quantitas bonorum temporalium debita Ecclesiae ministris In ipsorum subsidium , & sustentacionem ; qui enἱm spiritualla
feminant , iuxta Apostis ad Cor. 9. temporalla metunt. Deciaria triplex est , personalis , praedialis , &mixta . Decima personalis est pars semctumn provenientium ex industria, de opera personae, ut ex me Catura , venatione , piscatione , bello , & Iudo ,
dum ex his quis percipit fructus , supra quos hahet dominium. Decima pretidialis, quae dicitur etiam realῖs , est pars fructuum , qui ex praeuiis proveniunt, ut triticum , vinum , oleum, & sinritia. D ei ina mixta est pars sexustuum , qui proVeniunt pa εἰ ni ex indusii Ia , & partim ex praediis ; ut fructusanini alium, qui partim oryuntur ex pascuis , parturi ex Industi ia hominum s lae, Iana, caseus , meI, cera, quae ex apibus, Sc pecoribus collἰguntur, & Iucrum furni , quod sit a pistore . Ex his omnibus iuxta loci consuetudinem solvendae sunt Ecclesiasticis decimae. 2. Suntne aIIqu7 exempti a decisis Re P. Primo, exempti sunt a decimis Ili I omnes, qui sunt in Ioco , ubi non est mos ea solvendi ;item ad decimas non tenentur , qui habent a Papa privileglum non solvendi: Colonus tamen illorum , si privilegium sit personale , tenetur soIvere pro parte sua; secus si privilegium sit reale , quia tunc percipit fruetus ex terra priv legiata . Sscundo, decimas non debet solvere Cler eus ex fructibus Ecclesiaes nec de patrimonio, si servit illi Ecclesiae , cui
298쪽
decImae solvendae sunt . Tertio, agricola non debellsolvere decimas de eo, quod periit sine sua culpa gravi. Regulares etiam de bonis cmptis non tenentur ad decimas, iuxta sententiam Congregationis Concilii , relatam ab Alarici. Si tamen praedia, quae prius solvebant decimas, donentur Ecclesiae, & ex ea donatione propria Ecclesia magnum damnum recipiat , transeunt cum onere, cap. de Decἰmis, Caietanus e stri ragonius relati ab Alatio. 3. In decimis sol vcndis deducunt ume impensae Resp. Quod In decimis pe sonalibus delucuntur Impensae , iuxta Caput Pasi oralis de Dec Ise in praedialibus non deducuntur impensae , neque se: Pent; , cap. ex parte, 9 fcquenti c. suo nobis, is c. Tosiorali, de Deeimis. q. Qui non solvit declinas, ineurrIt excommunica tionem , non tamen ipso facto, sed pose Iudicis sententiam , Conc. Trident. IUS. 23. e. II. non sent fe- reetdi ; ubi ait : qui eas subtrabunt, scilicet decimas,
aut ἰmpediunt , excommunicentur , nec ab hoe erimine, nisi plena resItutione secuta, αγοlυantur . Navarrus
tamen de decimis putat polle absolvi eum , qui iuste Imped Itus decimas non solvit. s. Cui nam solvendae sunt deeImae Reis. Cirea hoc nulla potest assignari regula communis ; sed quandoque Parochiae, quandoque Ecclesiae, ubi recipiuntur Sacramenta; quandoque personae in Eeclesiastica dignitate constitutae, iuxta consuetudinem Iegitimam in unoquoque loco praeserispiam . De iure tamen communi dcbentur Eeclasiae Parocia Iali, cap. si de Parorbia in c. Suared tameta distinguit de decim Is , quae debentur ex fructibuxanimalium et hae debentur propriae Parochiae , si ita 'ea commorentur, & pascant: si vero alibi pascUt se debentur illi Parochiae pro rata temporis, quo ibi pascunt. 6. Dec Imas Papales teneturne quis solvere ex D ctibus totius Beneficii, cujus pars est extra Dicece-4im , in qua imposita est decima Papalis ROB. Juxta Monetam de decimi: tit. 9. adhuc se
299쪽
netur, quia haec decinis non est onus praedῖaIe, sed Eeelesiae. . Si Laieus non solvIt decἰmas, & praedium vendidit, contra quem habet areonem Rector Ecclesiae Resp. Est in potestate Recto iis Ecclesiae agere
eontra unum , vel eontra alium . Est communis, ut testatur Agorius in cap. cum sint homines de Decimis ,
ω in cap. si eo in s. 8. Sub hoc praecepto solutionῖs declinarum ven undit Iam primitiae , & oblationes e PrimIlla est prima pars fruetitum , vel frugum , Deo offerenda iuxta consuetudinem loci: Oblatio idem est, quod decimardisseri solum, quod oblatio offertur immediate Deo, di decima MinistrIs. q. Ad quemnam speetint obIallones fidelium R P. Spectant ad Ρarochum intra limites suae ParochJae , licet pietiira saera , cui fit oblatio , sit in domo alicuius privati r item sit fiat CapeIIae , veIRItari extra Ecclesiam Parochia Iem , fundato tamen intra Parochiam. Sic Panorm . in east. Theodosus n. q.
de statu Monῖal um t Si hujusmodi oblationes fiant In IoeIs religiosis , istae non eedunt Episcopo , aut Paroelio; sed ipsius Ioel Religiosis . Io. Quosnam obi gant oblationes Reis. Ubi decimae non sunt , & Ministri Eee Issiae aliunde non habent, unde vivant, obligatur maior populi pars ad offerendum aliquid , iuxta consuetudinem legitime introductam, quae habet vim Iegis e vel etiam ubi eonsuetudo est Oiserendi aliquid in solet Italibus , nisi hoc ne tam semper sit per
modum liberae donationIs, ut vult Sotus. II. Suntne quandoque alIcuius valde stes est I o rationes reiic Icndae Resp. Reiici debent oblationes peccantium noto rie, dc opprimentium pauperes, e. oblationes diu. 9 O. Item raptorum Ecclesiarum , qui sani non restituentes, cum possint, in morte impotentes reperiuntur, e. super eo de raptoribus, nec usurariorum, e. quia in omnisus de Uuris: nec meretricum , ne videatur Ec
clesia favere peccato , juxta Divum Thoniam e nec
300쪽
v oIantIs Immunῖtatem Ecclesiasticam , qui emendari non vult; nec sacrilegorum , quousque ad Comia munIonem recIplantur I e. de virtutibns II. Quo ad prImitias nihil remanet dicendum, nisi quod iuκ-ta Divum Thomam , quantitas pendet a dantis vo
I. O Aeramentum in genere est signunt sacrunt , o quod non solum significat rem sacram , sci licet gratiam , sed InfallibIlIter eam producit , nῖ-s apponatur Impedimentum et Sacramenta novae legis , In qua sumus, sunt septem , scilicet , Baptisimus, Confirmatio, Eucharistia, PoenitentIa, Extrema Unctio , ordo , Matrimon um . Ea Instituta Christus Dom7nus per potestatem excellentiae, quam habet ratione unionis hypostaticae . Finis autem Institutionis fult , ut illa tanquam Instrumenta deis virent ad communIeandam gratiam, & homines sanctificandos ; Ideoque ea instituit in rebus sensibilia hus , ut se accommodaret humanae naturae , quae per sensibilia acquirit cognitionem rerum spiritu aium. a. Quaenam sunt essentialiter requisita ad Sacramenti constitutionem Resp. Tria, scilicet materia , forma , & Intentio mInistri . 3. Quisnam i Instituit materiam & mam Sacramentorum Resp. Christus Dominus, adeoque Eeclesia nequio eas immutare. 4. QuIdnam habet ratiostem materiae in Sacramenis