Apparatus universae theologiae moralis pro examine ad audiendas confessiones. Auctore P.D. Thoma Francisco Rotario. Editio novissima, cui nunc primum accedit pars quarta continens historiam poenitentiae publicae notis et animadversionibus illustratam

발행: 1765년

분량: 650페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

ag. Qv Id est Impedimentum vis, seu metus

Reis. Est, cum alter coniugum per vIOIentiam, aut metum cadentem in virum constantem contraxit Matrimonium z quia violentia haec & gravis me ius tollunt Iibertatem consensus . Quapropter nonnulli docent impedimentum hoc non elle Ecel siasticum tantum, sed naturale . Hinc metus levis, vel levitate mali, quod timetur, vel levItate timoris , quo malum grave leviter apprehenditur , non impediunt Matrimonium , quia quamvis minuans racionem liberi consensus: non tamen illum auferunt.

a . Quo tu plex est metus gravis Re P. Duplex , alius scilicet est metus gravIs ab Intrinseco , ct est ille , qui oritur a consideratione gravis mali imminentis , puta mortis servitutIs , ct similium. Alius est metus gravIs ab extrinseco , &eli ille , qui ori Lur a viro constante , minante fiagella, mortem, exhaeredationem, pauperiem, & similia . Et hic metus utique etiam dupliciter incuti

potest ; primo directe, & in hunc finem, ut exto queatur consensus in Matrimonium ; secundo indire- ite, in alium finem , scilicet cui per accidens adiungitur consensus in Matrimonium s di hie utique

metus non invalidat Matrimonium, cum non sit causa consensus, sed praecise occasio .a8. Qualis ergo metus est impedimentum di timens Natrimonium Reis. Est metus gravis ab extrinseco , cadens nvirum constantem, iniuste incussus, directe ad hune

finem extorquendi consensum in Matrimonium. Nota bene omnes tres particulas assignatas , scilicet Iν ab extrinseco , iniuste, & directe, ex attentione enim ad istas solvuntur omnes casus; adverte insuper, ut notat AIarius, licet 'uis ex tali violento metu conia sentiat in Matrimonium, non tamen contrahit; quia talis consensus liber non est. Adverte etiam ex eodem , si viri metus sit occultus, sufficit ad validitatem Matrimonil, ut etiam si coactus , libere poste

consentiat, alterius consensu nondum revocato. Hina

Saacher, & Conlach, ct alii putant lassicienter sa-

412쪽

nai; per copulam spontanee habitam , dummodo asse ctu maritali habeatur, & etiam per spontaneam, cohabitationem cum sponsa I qui enῖm recedere potest ab eo, qui vim intulit , & non recedit , satIs Indicat metum cessasse, Sc amoto metu voluntarie consentIre MatrImonio; proinde eum latIficat, cum solum liber consensus, qui tune ponitur , antea desic rei valor; contractus.

as. Si stuprator In deIIcto deprehensus ob metum contrahat cum stuprata, valetne Matrimonium R.D. si stuprator , quia timet se occidendum s . nisi ducat , sponte se offerat maritum , talis metus non invalidat Mati monium, quia est ab Intrinseeo, neque ab alio determInatur ad contrahendum, sed a se ipso . secundo respondeo , si Pater stupratae minetur .se accusaturum 'apud Iudicem, nisi dueat, etIam MatrImonIuni va Iet, quia est metus iuste Ineussus; sicuti ex eodem capIte vaIet, si Magistratus, & Iu- .deκ inducant delinquentem ad ducendum ; aliter minentur exilium, carceres; qui pariter metus est iuste Incussus . Tertio respondeo , si Pater stupratae minetur mortem, tale Matrimonium Illieo est nub. Iuni, quia metus habet omnes conduῖones ad Impedimentum matrimonii requisitas, scilicet, est ab emtrinseco Iniuste incussus, directe ad hunc finem, ut quis ducat stupratam.

3 o. Quid significat Iν cadens In virum constantem Resp. Sunt fieat vIrum timorem Ineutientem debere esse talem, ut quis probabIliter sie eertus maIum ab eo comminatum executioni sore mandandum. Hina duae requiruntur conditiones, potentia scilicet ad n cendum in comminante , & Impotentia ad se Iiberandum ἔn eo, contra quem directae sunt comminationes: αἐ deo ex Glossa in e. cum Ioeum de Sponset. In muliere minor metus lassicit ad annullandum Matrimon um . . 3 i. si puella ob nimiam reverentἰam Patris, aue tutoris eontrahat ex metu MatrImonium , alioquin

non contractura, VaIetne

ritis. Cum Alario n. s. non valet, sicuti nec Re- ,

413쪽

i I glosa Prosessio. Iste autem metus reverentiaIIs nIgeomprobetur verberibus, minis, aliisque anguiliis, &eorporis afflictionibus datis ad hoc , ut contrahat NatrImonIum , in foro externo hoc non dIssOIvetur ;Deus nImis Iata via panderetur dIGlutIoni Matrimoniorum . HInc prudens' Consessarius hortetur pueI. Iam , ut faeiat de necessitate vIrtutem , & ratificet novo consensu MatrImonium eum Illo , a quo ante mortem separari nunquam IIcebit. 3 a. Si quis contrahat Matrimonium eum fit Ia M diei , alloquin nolentIs curare, i va Ietne MatrimonIum ZR D. Cum Alario , assirmative I quia quod deter m7nat ad ducendum , est morbus inducens tImorem, non Medieus I proinde metus est ab intrinseco . Itepietiam , si quis metu naufragiij periculi, infirmitatis, aut ut se ab obsid Ione vel carcere liberet, contrahat Natrimonium , hoc est validum , quia metus est semper ab intrinseco; proinde non est causa , sed occaso contractus, qui libere fit. Intellige tamen , nisi careeres, obsessio, dc similia dentur unice ad hoe, ut quis contrahat. 33. Si quis contrahens ex metu Irritante Matrim nium, ex eodem copulam habeat cum uxore, & iuret se non recIamaturum , tenetne Matrimonium Resp. NegatIve , quia neque copuIa , neque iuramentum sanat desectum consensus in Matrimonium . Docet tamen Alarius, ob reverentiam iuramenti, veIpetendam esse dispensationem; vel ratificandum M

trimonium

3 . Quid est Imped mentum ordinis

Reis. Est ordo Sacer Subdiaconatus, quo qui omianatus est, nequit vat Ide Matrimonium contrahere , di si contrahat , illieo est excommunicatus . Uxoratus , qui' uXore non consentien te sumit ordinem Sacrum, ex s. Thoma, nequit in IIIo ministrare, neque ad superiores aseendere, licet MatrImonium nondum fuerit consummatum a

3 s. Quid est impedimentum IIgam Inis Reis. Est , quo quis alligatus alteri per Matrimonium etiam ratum ., di nondum consummatum, & a

414쪽

sortIorI si eonsummatum sit , impotens redestur ad aliud Matrimonium contrahendum . g. Si muller probabiliter de prudenter ex stimetv7rum suum mortuum esse in bello, qui revera vivit,& eontrahat Matrimonium cum alio, eritne validum Reis. NegatIve, propter bonam fidem tamen non peccat petendo, dc reddendo debitum . si autem postis ea seiat eum vivere , debet abstinere a petitione, &redditIone debiti. Si prudenter dubitet s potest Ium reddere, & non petere. Si habeat tantum levem suis spicionem, debet hane deponere, petere, & reddere. 3 . Si quae falso putet, virum suum vivere , retamen contrahat cum alio, estne validum MatrIm

Resp. Negat ue , quῖa consensus In MatrImon umnon est maritalIs, sed fornicarius , cum ergo primo sciet virum suum revera fuisse mortuum, & tempore contractus non fuisse alligatam, sed liberam, potest affectu maritali aeeedere ad secundum virum .& perficere Matrimon7um. 38. Quid est Impedimentum honestatis 'Resp. oritur ex dupl7ei capite ἰ primo , ex sponsalibus valἱde celebratis eum uno , ratione quorum sponsus nequit valide contrahere cum consanguIneis sponsae In primo gradu e seeundo , ex MatrImontorato , dc non consummato , ratione cuius quis non potest contrahere eum eonsanguineis sponsae usque

ad quartum gradum inclusive; & Idem dieendum desponsa ratῖone sponsi. 39. Si sponsalia sint Invalida , oriturne ex his impedImentum honestatis Resp. Ex iure antiquo , ex sponsaIlbus Inval d eallo titulo praeterquam ex defectu eonsensus ocleba tui hoe impedImentum: ex iure novo Coneilii Tria dentini non orἔtur, nIsi ex validis . Immo Diana , Pontius , de alii notant , ex sponsalIbus eonditiona. Hs , hoe impedimentum non oriri , donee conditi fuerit impleta. Neque ex sponsalibus contractis ante septennium , nisi post septennium fuerint confise

mata a

415쪽

o. OrIturne ex sponsalibus Invalidis desectus eon sensus interni . AEREO. Cum Alario lite verbo. honesas n. 8 r. assi malive, scilicet si fuerit externus consensus, quia in his hominIbus reperitur scandalum , & inhonestas , ad quae evitanda Concilium hoc impedimentum p suIta4r. Ex Matrimonio nullo , ct iuvaIIdo oriturne hoc Impedimentum Rup. Cum Alario, . si MatrimonIum sit nuIlum enmanifesto desectu eonsensus, non oritur, In aliis a leni nullitatibus semper orItur , ut habetur ex Deis claratione S. Pii U. atque adeo etiam ex clandestIno, quod ex declaratione Congregationis Concilii re Iavitur in sponsalia. . -

a. Quid est assiestas Reis. Est coniunctio Hurlum Inter ses orta ex

copula carnali, sive IIclta, sive illicita , dummodo sit perfecta, & naturalis inter marem , & scemΤnam In vase naturali . Non requisi seminationem etiam muIIeris, dummodo vir in vase naturalὶ seminaverit, est probabilior sententIa ex Divo Thoma, qui citatur etiam pro parte contraria in Supplemento. 63. Cum quibusdam contrahItur assinitas P Reis. Ex copula licita vir contrahit affinitae meum omnibus consanguῖneis suae uxoris usque ad qua tum gradum inclusive, similiter uxor eum omnibus consanguineis sui viri & sine dispensatIone, vir eum

nulla ex iis potest valide MatrImonIum contrahere. Non autem contrahitur assin Itas cum assinibus coi iugum, iuxta regulam generalem: Affinitas non parit asinItatem. Ex copula autem illicita non extenditur , nisi usque ad secundum gradum inclusive . Cum vero hoc impedimentum sequitur post matriamonium consummatum, impedit tantum petitionem

debiti respectu illius qui peccavit. 4. Quanam regula dignuscuntur gradus assinItatis Res. Haec est, quod, in quanto gradu consanguinitatis. est unus conjux cum tuis consanguineis , scitanto gradu affinitatis est alter coniux ex vi copulae: si vir

416쪽

s vIr est in primo gradu eonsanguinitatis eum Pa ere, & fratribus, & mulier erIl in primo gradu asinfinitatis eum eisdem. - 4s. SI Infidelis convertatur ad fidem potestne duricere sororem illius Reminae , quam ante con emo' Rem sornicarie cognovit Reis. Affirmative ex Alario verbo A Itas n. 9quia host impedimentum eontrahItur Iure EeeIesiastico, cui infidelis ante eonversionem non subeli.

6. Quid est impotentia ξResp. Est vitium animi, vel eo oris, ratIone euisius quis impeditur, ut alteri commisceri non possit. Sive hoe vitium sit mere a natura , sive ab arte, sive a morbo ; si sit perpetuum, dirimit Matrimonium . SI hoe vIllum sit relate ad omnes mulieres, cum nulla potest contrahere; si sit reIate ad unam vel aIteram tantum, ut contingit in maleficiatis, dirimit solum Matrimonium cum illa, relate ad quam est impotens. 7. Hinc illa impotentia, quae sine mIraeuIo tolli

non potest, est verum Impedimentum ν non autem illa, cui per annum, aut aetatem occurri potest. Se nes valde, aut steriles, si coire possunt, licet pro babiliter generare non valeant, non dicuntur hoc Impedimento laborare. Carens utroque testiculo , nota

potest eontrahere: & si contraxit, separandus est. Si per morbum taIe. impedimentum contraxit post NatrimonIum, Toletus Sanchez putant adhue posse eo uti, quIa per accidens est , quod verum se memnon emittat. Haec omnia Alarius e quoad hoc uitlinmum autem sequendus non est ; & in praxi , tori separatIo est facta'. SI adveniret impotentia post MatrimonIum ratum, & non consumniatum, adhuc Matrimonium teneret, quIa revera quando sulo contractum, nullum erat impedimentum.

48. Si dubium sit utrum impedimentum Impotentiae sit perpetuum, quid est faetendum Re p. Expectandum est triennium ad explorandum s utrum taIe impedimentum superari posse; post quod, standum est testimonio peiatorum, vel Matro. S 3 narum

417쪽

narum vIsitantium coniugem : & si dicant se vIrg nem reperisse, separamii sunt coniuges; si illa inv nlatur corrupta, standum est testimonio viri iurantisse eonsummasse : In dubIo enim semper iudicandum est in favorem Matrimonii. 69. Quando dubitatur, num maleficium factum M , ante, vel post Matrimonium, quid est faeiendum Reu. Cum Bonacina , Rebellio , Sa, & aliis a Beriau cItatis, censendum est , maleficium fuisse factum aute Matrimonium : hoc enim modo malefici ut plurimum sulant agere , itaut maleficium nuptias

praecedat.

o. Mulier , quae propter arctitudἰnem vIro apta non est, teneturne subire incIsionem pRUP. Cum AIario, si haee incisio parvo dolore , di Incommodo fieri potest, tenetur Illam subire ; si cum multo incommodo, & dolore, maxime si inde diuturna infirmitas t7meretur, non tenetur, & M trimonIum illico erit nullum. i. Uxor arcta si ab alio cognoscatur, & primo v mpost fornicatIonem reddatur apta , quid faciendum est FResp. Primo ullo est restituendas licet enim iudicio Ecclesiae ab hoe separata sit, in hoc' casu tamen , quemadmodum eognosci potuit a secundo viro , sic de praesumitur cognosci potuisse a primo viro per

Continuatum usum , aut per aliqua Iem aliam industriam, si adhibita suisset; sie ex post facto EccIesia

iudieat se sui ne deceptam e ita cap. laudauem , Θ' cap. fratres . Si autem constaret taIem esse vasorum improportionem, sive mulieris, sive viri, ut copulacum eo, qui primo matrimonium contraxit , haberi non possit , Illico Primum matrimonium censendum est invat Idum . sa. Estne hoe Impedimentum ImpotentIae In Infirmo, qui mortῖ proximus ducere vult concubinam, ut a peccato concubinatus absolvatur, vel legItimentur filli ex eopuIa illicita geniti R. eis. Negative , quia corpus de se potens est , IIcet per accidens ratione morbἰ haec potentia non sit expedita ι ita ut ea uti possit.

418쪽

si. Hermaphroditus potestne valide Matrimoesum

contrahere

Rup. Vel sexus alIquIs est praevalens ,' VeI aequa-17s, vel inferior. Iuxta sexum praevalentem, certum est posse contrahere: ratione enim illius praeeminen tiae , puta Virilis , vir potius , quam scemina , . est eensendus. Qitando sexus sunt aequales, debet eligere sexum unum , & iurare se altero sexu nunquam usuruine neque Paroelius debet Matrimonio assisterer nisi hoe iuramento antecedenter praestito . Iuxta sexum minus praevalentem , adhuc iuxta Pontium valide contrahIa , quia licet alter praeemineat, tamen

minus praevalens adhuc habet organa simpliciter apta ad generandum. 4. Qui elegit sexum virllem , mortua coniuge spotestne contrahere iuxta sexum scemineum .. Reis. Per alterius sexus electionem adhue Matrimonium non redditur invalidum, cum nuIli Juri naturali , aut Ecclesiastico adversetur . Peccaret tamen graviter, uv docet Beriau, quia variaret electionem in re gravissima. ss. Quid est impedἱ mentum raptus Resp. Est violenta extractio alicujus puellae e do mo Patris, Ipsa invita . mandiu ergo rapta mane lub potestate raptoris , nequit eam valide ducere ,

etiamsi Ipsa postea consentiat . Debet igitur prius separari , & constitui in loco tuto , & libero , ullse const tuta ei nubat , si velit . Raptor incurria statim excommunicationem ipso facto , sicuti & eidem praestantes consilium, auxilium, & favorem, &insuper .sive eam ducat , sive non , semper tenetue. Illam dotare a. .Qnid si puella consentΤat raptuῖ , non autem Pater, Tutor, aut is, sub cuius cura manet Reis. Tunc raptus non dicitur Impedimentum , quia per hoc decretum Concilii consulitur non Iibertati Parentum , sed contrahentium , qui libere debent consentire . Nega ςrit raptus , si puella blandi Gi3 precibus , & promissis e domo paterna abducatur . In istis duobus ergo casibus non haber Io-S cum a

419쪽

ms neque impedimentum rapIus , neque poenam

contra raptorem.

- 37. QuId est MattimonIum elandestinum ZRris. Est illud, quod fit sine praesent a Paroelii.& duorum Testium ..Loco Paroelii potest assistere

alius Sacerdos ab eo delegatus , sussicit , quod ha-.beat delegationem generalem ad omnia munera Parochialia , neque requirItur speeIalis facultas ad Matrimonia. Tam Parochus, quam Testes debent esse praesentes, non solum physice, sed etiam moraIIteo , dc modo humano sumeIenti ad testIfieandum In foro externo de Matrimonio in eorum praesentia celebristo. Hinc non sufficit Parochus ebrIus, vel dormiens,

vel in Ioco, In quo non potest videre & de facto

non videt externum consensum ab utroque coniuge praestitum . Parochus nondum remotus a sua Parochia , Iieet sit exeommunieatus, suspensus , & irr gularis, valide assistit MatrimonIo. Si at quis ex e Tore enmmuni putetur Parochus, aut habeat titulum coloratum, quia videt Icet est bene fieIatus illius Eealesiae; contrahentes eoram illo bona fide valide contrahunt, quia in tali casu EecIesia tanquam pia mater supplet desectum , & quantum ad hoc censetur dispensare s Ita Beriau citans Bonacinam.

8. Si incola illIus loci, in quo Concilium Tridentinum quoad hoc receptum non est, divertat animo nubendi ad alium Ioeum , in quo viget Concilium , valeretne Matrimonium clandestine contractum Resp. Negative , quia licet extraneus non teneatur legibus ioci, ad quem divertIt absque Intentione manendi ibi per maiorem partem anni.', hoc tamen speciale est in contractibus, ut celebrentur iuxta s

Iemnitates requisitas a legibus loci , in qua fiunt a secus nulli sunt. 19. Quid facere debent Catholici degentes In terris Haereticorum, ut valide contrahant

Resp. Corca ipsorum Matr7monia , Congregatio Cardinalium haec resolvit, primo ubi hoc decretum. Concilii pubIicatum nunquam fuit , ut in Annix, Saxonia, valent Matrimonia absque Paroelii, & Te stluin

420쪽

mum praesentia r secundo , ubi hoc decremm semeI fuit publieatum, ut Inolandias observarἱ debet ma a ConeIIIo praescrIpta, fecus nulla sunt. TertIo , si ParochIa , In qua decretum aliquando fuit obse vatum, proprio Parocho, & Episcopo careat , nuuIusque sit qui vices EpiseopI , veI Parochi habeat, Matrimonium vaIet absque forma a Tridentino praescripta, servata tamen quantum potest forma Cones III, hoe est adhibItis saltem duobus testibus .' Idem dicendum, si Parochus , & Episcopus metu Haereti eorum lateant, & vere Ignoretur, ubi sint , vel ad

neutrum sit tutus accessus.

Lia debitum mutuae cohabitationis , amorIs , alia mentorum , de reverentIae. Unde si contra haec graviter quis faeIat , utique cum proportione graviter peccabit . sic multus ob leves causas uxorem verberans , vel ex gravibus Immoderate per excessium castigans , peccat mortaliter. Secundo , nomine de hiti coniugalis venit copuIa reddenda, cum alter eneoniugibus petΤt et cum enim ob Matrimonium cor

pora fuerint 'voluntarie Ilgata , unusquisque potest iuste petere eorpus alterius . Hine cum adulter obstactam fidem amiserit ius petendi , reddere tantum poterit, donee ei remissa sit Ini Ia . Notat tam emAlarIus hie , verbo debitum conjugale n. I. quod si Innocens Ignoret aduIterIum alterius, hic poterit petere , quia requiritur , quod Innocens per modum poenae ipsum privet iure petendi debitum ; inscius autem culpae poenam nequit infligere. a. Estne peccatum, coniugem petere deiatum, usIncontinentiam in se ipso vitet ἱ vel tuendae, aut te. si tuendae sanitatis gratia

Resp. Cum Alario, seuti reddere debitum ad viatandum in altero conjuge periculum incontinentiae s

SEARCH

MENU NAVIGATION