Apparatus universae theologiae moralis pro examine ad audiendas confessiones. Auctore P.D. Thoma Francisco Rotario. Editio novissima, cui nunc primum accedit pars quarta continens historiam poenitentiae publicae notis et animadversionibus illustratam

발행: 1765년

분량: 650페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

431쪽

eum suffieienter non est , quia reus nec eonfitetvr ῆaee IegitIme convIncitur I tertio , si erlaien revera patratum non sit, iuridice tamen' probatum est e &iudex habet titulum, & causam praesumptam deveniendi ad censuras seeundum allegata , & probata tm quo esse licet in foro eonscientiae reus praesumptus nulla sit censura ligatus, in sero tamen exter no debet se gerere ut ligatus , ne videatur contemnere eensuras, & sit fidelibus occasio standaII. I s. Suntne aIiqua determinata verba ad censuras serendas Reis. Ex Alario negative , sed quaeeunque sumin Hunt, dummodo explicent qualitatem censurae , qua quis alligare Intendit reum patrantem deIictum , ut v. gr. sit anathema , sit suspensus , sit ab EGIesia interdictus . Si autem excommunicans , aut petens excommunicationem alleuius delinquentis, ligare non intendat, hie nuIla censura ligabitur. Ita ΛIarius n. r. Hoc autem nunquam reus praesumere debet , eum verba ferentia censuram demonstrent lassicienter I tentionem ligandi, quam habet serens.

CAPUT X.L

. a . ..

De Censuris in particulari.

Sectio I. De Geommunisatione'. Sectio II. De Suspensione. Sectio III. De DegradatIone , ω depostione. sectio IU. De Interdicto . .

. UId est exeommunicatio ERVp. Ex Divo Thoma In SuppIemento sest centura Ecclesiastica, qua Christianus a comm Rione Ecclesiae quoad fructum , & eius lasagἰa g

432쪽

excludItur . .

a. QuoidpIex est exeum municatio 3 Resp. Multiplex, & primo, alla maior, at Ia mianoro maior privat omnibus bonis Ecclesiae , ct fide-

IIum communione, minor aliquibus tantum . Utra

que, alia est a iure, alia ab homine . Excommunicatio a iure est, quae per Canonem, vel Statutum, vel ConstItuticinem sulmInatur e Excommunicatso ab homine est, quae a Iudice profertur. Utraque, ali est commInator a , alia Ipso facto , vel iure Incumrenda : comminatorIa non ligat , nisi post IudicIssententIam et alla vero lIgat ipso facto, nulla expectata sententia . Eine prima explicatur per Verbum temporis futuri , exeommunicetur , anathematiz tur, &c. secunda per verbum temporis praesentis, sillexcommunicatus, habeatur pro excommunicato, ipso

iure, ipso facto, latae sententiae; quae & similia verba explicant ligamen censurae nul Ium expectare I dicis actum . Prima etiam dicitur sententiae serendae, secunda vero latae sententiae. 3. Cum in iure habetur, sit excommunIeatus, veIexcommunicamus, Intelligitume de excommunicatio

ne mInori, vel maiori Reis. Ex Alaclo n. Io. Intelligitur de maiori . . . Quomodo differunt excommunicatio a iure, &ab homine Reis. Ex Alario n. I. dIiserunt primo , quia ex communicatio a iure est semper generalis ; ab homine aliquando generat Is, aliquando specialis ; a iure semper durat , ab homine cessat per obitum ferentis, aut per cessationem eius iurisdictionis , modo delictum patretur post cessationem vitae, aut iurisdicti mis; tertio, a iure , si nemini reservata sit ,

absolvit Consessarius ordinarIus i ab homine autem non absolvῖt , nisi qui eam tui It , licet in alienum Episcopatum domicilium transtulerit, aut altu. ab eo delegatus , aut eius Superior ἰ quarto , a iure ligat quoscunque contraneIentes In terrItorio

legislatoris , etiamsi tempore legis conditae non essent

433쪽

. 43o A PT ARAT Is

sent subditi, ab homine vero nonnisi subdItos temopore sententiae . .

- s. Quaenam est malesa excommunieatIonis Reis. Materia remota est peccatum Iethale Baptizati contra Ecclesiae praeceptum , intellige prolissilium ab Ecclesia sub poena excommunIeationis ; materia proxima est contumacia consistens in hoe, quod quis selens tale peecatum esse ab Ecelesia sub poena e communicationis prohibitum , illud nIbi Iom nus faciat ; quapropter tanquam contumax, & rebel Iis E cIesiae, cuius est subdItus, privatur ab ea bonis E clesiasticis, & fidelium consortio . s. Suffieitne peccatum gravissimum , sine coni macia R p. Negative. . Quot sunt effectus exeommunicationIs m InorIs Reis. Sunt duo; scilicet privare passiva Sacramen torum participatione, & passiva electione ad Benefi-eium . Hinc si excommunicatus minori excommunἔ-catione, ante absolutionem aliquod Sacramentum recipiat, peccat mortaliter, non tamen Incurrit irr

gularitatem e si vero administrat Sacramenta, secundum multos peceat tantum venialiter , secundum aliquos Doctores nullo modo peccat. 8. Suntne valide Sacramenta collata exeommunIeato excommunicatione minori Resp. Ex Alario, quoad relῖqua Sacramenta puta Matrimonii, Confirmationis, OrdinIs, &c. communis opinio est, valida esse. De sola PoenItentia dubiatatur , aliis affirmantibus cum Caietano , & Soto raIlIs negantIbus eum Sylvestrina, & Navarro . s. Quamnam ob causam incurritur excommunIeaῆ so minor

advertenter communicet cum excommunicato exis

communicatione majori , notorio, & publice denunclato, in iis casibus f in quibus non licet cum eo communicare; item si quis communieet cum publico Cleri ei pereussore , qui nulla tergivelatione negare - P0 cst percussioaem, etiamsi talis eommunieatio eum

434쪽

exeommun7catis sit solum levis, & venialis. Catholici in Germania sine Ineursu excommunicationis minoris communicant eum haereticis , & consequenter cum excommunicatis, quia non sunt nomInatIna ex. communicati, θ' publice denuntiati l le etἰam sine poena mInOrIs excommunicationis quis communicavCum eo , quem scit crimen aliquod patrasse, cui annexa est excommunicatIo , si nondum publice , &nominatim per Iudicis sentent am sit excommunIcatus, vel saltem ita exprimatur parsona ratione officii , quod habet , puta , Excommunicamus Iudicem ordinarium talis Ioel , ut de ea quis dubitate non possit. Cum In sententia habetur , excommunicamus, puta, Petrum incendiarIum, & omnes c0mplices In cendii, tenetur quis vitare Petrum; non autem alium squem seIt esse consimilen , quia circa hunc sententia est tantum generalis, non specialis. xo. Quid est excommunicatio maior Reis. Est censura Eeesesiastiea , qua homo baptI-zatus exterius separatur a communione fidelium, &passiva, & activa Sacramentorum participatione, &Ecelesiastica sepuItura. II. In quo consistit fideIIum communio Reis. Praecipue in duobus; In partIcipatIone Sacramentorum, & publIcarum precum 2 secundo, in eon sortio fidelium, seu civili conversatione .i a. Quinam sunt effectus excommunicatIonIs ma

ioris

Re p. Est pr vatici omnium honorum communium Ecclesiae, videlicet participationἰs activae, & passivae Sacramentorum ; participationis communIum suffragiorum; communicationis in divinis omelis, de Ecclesiastica sepulaara; esectionis passivae, & activae ad beneficia Eeclesiastiea , iurisdictionis Eec Iesiasticae in foro eXteriori, communicationis forensis , ct similis convictus, ut continetur in hoc carmine ἀ

os , orare, vale , communio, mensa negatur.

Qgae omnia sic breviter ex Alario expono.

435쪽

is. Quid significat os

Reis. Significat negationem osculi, & cuiuscunque signi familiaris amicitiae, etiam per nuntium, de i terpositam personam, etiam per litteras; h Ine etiam amplexus, munera mitteres & recipere; quod si qu s scienter recipiat munus ab excommunicato e

communIcatione maiori , peccat , & debet illud die consit o pauperibus distribuere. 14. Quid significat orare Resp. Significat aparticipationem In divin Is cum excommunicato ; hinc sub Iethali nequIt quIs oratione

publica orare pro excommunicato; .potest tamen quis orare pro eo oratione privata , ut Sacerdos in Mernento, precando, ut resipiseat , vel alia bona temporalia , & spiritualia recipiat ἱ nequit quis administrare, vel ab eo recIpere Sacramenta, nisi illa Mo tuorum In casu extremae necessitatIs , cum non estat Ius: nequit quis simul cum eo audire Missam , interesse processioni, cant ut Horarum , benedictionibus ,& eaeteris , quae ab ordIne Clericali solemniter fiunt excepta Concione. ParvItas materiae poterit.exeusarea lethali , ut si quis usque ad Evangel um audiareum eo Missam, ut docent Avila & Diana. Qui In

Ecclesia audiret Sacrum ad unum Altare separatim . ab excommunicato audiente Sacrum ad aliud Altare non videretur cum eo in divinis participare. Neque videtur communicare In divinis , si excommunicatus transiens per Ecclesiam , iis aliud agat, breviter, &separat Im ab aliis oraret. 1 f. Quid facere debet Sacerdos , qui Incepta Missa advertIt ibi esse excommunicatum denuntia tum , & non toleratum Reo. Ex Alario n. I. prius expellendus est exis communIeatus, ct si nolIt exire, vi asportandus est. Si timeatur magnum standalum , & incommodum ex tali violenta asportatione , Sacerdos desistere de bet a Missa, casu quo Canonem nondum inceperit, vel iam Sacrani EucharistIam susteperit. Si vero inceptus est Canon , finienda est Missa usque ad consumptionem inclusive cum uno Ministro tantum, de

436쪽

rel ua perseienda sunt In Sacristia , vel in alio Io- eo deeenti & hoe etiamsi sit dies sestus. Si exeommunicatus stet extra ostium, u1 audiaa Missam, est expellendus , vel claudenda ianua . Quod dIeo de Missa, idem dieendum est de aliis officiis Divinis ,

Concione excepta . Haec omnIa procedunt de excommunicato denuntiato non tolerato , adeoque vI

Reis. Significat negationem salutatIonis , verbo , facto, vel signo, ut aperire caput, dare Ioeum de eentiorem , & sintilia urbanitatis Indicia . Quantum ad saIutationem, & dare Iocum decentiorem , plures eoncedunt licitum esse, ut apud AlarIum-; seri-henti epὶ stolam licet respondere: Deus te eonvertat,

di similla. x . Quid significat eommunio

Reis. Signἱficat negationem cohabItationis In eoisdem domIcilio eum excommunicato s item. c mme elum In eodem exercitio, & per contractus, & concversando sive in domo , sive In itinere . Privat etiam eommunicatione sorensis sic non potest esse I dex, Actor, Testis, Tabellio , Procurator, Advoia catus , Tutor , aut Curator . Potest tamen pro seipso Advoeatum facere, & respondere. Reus potest semper excipere contra IudIcem excommunicatumeliam toIeratum I quod si non excipiat , eius acta erunt validae si non sit toleratus , acta erunt inv I Ida, utpote ab homine carente iuriudictione. x8. Potestne Advocatus patrocluari causam alleuius excommunieatἱ Reis. Ex AIario si cognostat causam esse iustant, potest illam patrocinaria cum enim non prohibitum sit excommunicato se defendere , neque ei prohibita sunt medIx ad se defendendum : si vero Advocatus advertat causam esse iniustam , & n hilo minur fuscia piae illam defendendam super idem crἴmen , pro qu sula excommunicatus , IncidIt etiam ἱpse in excommunicationem majorem , quia participat In erimῖn criminois o

437쪽

munieato excommunIcatIone maiori

Reis. Sunt illicIti, & ratione illorum non datupactIo In foro externo, durante excommunicatione .

Acta etiam, quae fiunt a Iudice ministro, vel publἰ-

ea persona excommunicata v Itanda, & non tolerata, InvalIda sunt, quia eius auctoritas, durante excom

municatione suspensa est ab exercIlIo iurisdictionis .

Acta tamen excommunieati toleratI probabile est esse valida ob bonum commune; peceat tamen morta. iter toleratus iurisdIctionem exercens. ao. Estne validum testamentum excommunicat Reis. Ex Alario, testamentum haeretici , IntelligenomInatIm excommunicati, veI percu rIs Cardina- Iis , vel usurarii , qui antecedenter non satIs seeit ,

nullum & InvalIdum est: testamentum vero eXcon mu-n eati ex alIo crimine validum erit . Peccant tamen mortaliter testans, notarius, testes I praemittenda γ

Im est ab Iulio , nisi forte praemitti non possit ;veI sine magno periculo nequeat expectari. Item qu inducit excommunicatum ad testandum , quia sperat se haeredem futurum, non peccat; neque enim quis pati debet detrimentum ob alterius crimen. ar. Quid venit nomIne mensae Resp. Venit non posse simul comedere cum excomis municato ς neque interesse convivio , ubi ipse s det, etsi sedeat ad diversam mensam , si tamen Illa spectat ad Idem convIvIum . Et si excommunicatus coepta mensa supervenIat, teneris recedere. Si autem mensae sint separatae , & non spectent ad idem conis vivium, potes etiam in eodem cubiculo manducare, ut even It in publicis hospitiis occasione IlInefis. Item non potest quis concedere amico cubiculum , ut ibi recIplat excommunIcatum , & manducet; dico tituIoamielitae; si enim facias titulo pietatis , concedendo excommunicato hospItium & mensam, ne fame d fietat, nullam poenam incurris, maxime si facias cum . protestatIone te praecise huic succurrere, ne pereat; non autem habeas cuna eo commercium , quod est omnino illicitum.

438쪽

II. QuaIe peccatum est communieare cum excom municato Reo. Communicare in divinis cum excommunie Ato , mortale est 3 in ci vilibus autem , si absit contemptus , veniale est I incurritur tamen exc mmunieatio minor. Si quis communicet eum excommunicato in eodem crimine, pro quo excommunIeatus est , facit peccatum mortale, etiam contra obed ensam Eeclesiae debitam, puta si quis cognoscat concubInam excommunIcatam ratione concubinatus.

a 3. Ob quod crimen inseruntur excommunIcatIones maiores

Resp. ob plura erimina mortalla eum contumacIa t& istae excommunicatIones solent dividi in quatuor eIassese aliae scilicet nulli reservatae, a quibus potest simpI ex Confessarius absoIverer aliae Episcopo reser vatae , a quibus potest absolvere solus Episcopus , aut ab eo delegatus; allae reservatae Papae extra Bul-Iam Coenae, aliae in Bulla Coenae, a quibus absolvIll

Papa, aut ab eo delegatus. a 'Quaenam sunt excommunIcasones non reser vatae

Resp. Usitatiores sunt Istae; pHma In vexantes Ee-eIesiastIeos , eo quod non elegerint eum , pro quo fuerunt rogati: secunda In directores Moniatium, si

foveant discordias in eIectIone e tertIa in extorque tes absolutionem a censura per vim , aut metum equarta In compellentes EcclesiastIeos , ut Ialeis submittant Iura Ecclesiae e quinta In docentes leges, vel medieInam Religiosos, qui dimiserunt habitum, veIeos retinentes in suis scholis e sexta in sepellientes mortuos tempore InterdIcti , vel InterdIctos , vel

exeon municatos non toleratos , vel manifesto usurarios e septima in Impedientes Visitatores Montain IIum e octava In contrahentes MatrImonium In gradibus prohibitis , vel cum Non;alibus e nona in edentes glossas In TrIdentinum e desma In imprimentes L bros sine Superiorum licentIa r undecima in praecipientes suis subditIs , ne officia communia Reipublieae exhibeant EeeIesa stἰeῖs, v. g. ne Iis venis T a dant s

439쪽

dant, ne coquam panes: duodecima in Doctores i 3e Prosessores non Delentes prosessionem Fidei, ubi recepta est Bulla S. Pii U. decImatertia in neglIgentes administrare iustitiam Eeclesiasticis: declariquarta IaPotestates foventes usuras.

as. Contra Clecleos istae usitatiores sunt ; prima In Cleri eos in dignitate constitutos audientes publice ius, aut medicinam; secunda In Sacerdotes reeipienώtes Praesecturas saeculares; tertia in CIericos minores , EpiseopIs locantes domos usurariis; quarta in alte nantes Bona Ecclesiae, vel Ioeantes ultra trIennium; quinta In impugnantes In Concionibus Montes PIetatἰs; sexta In contrahentes Matrimonium, si sint In Saeris; septIma in ficte signantes, vel permutantes Benefieta Eeesesiastica; octava in praesumentes absolvere a casibus Bullae Coenae as. Contra Religiosos usitatiores sunt: prima Ita

audJentes leges , vel medicinam extra claustra I se cunda In habitum temere dImittentes, veI matrim nium contrahentes; tertIa In instituentes novum o

dinem ; quarta In adeuntes Curias P Inespum ad noeendum suis Nonasteriis, vel Praelatis ἱ quInta in tenentes arma sine licentia Intra Claustra; sexta In non servantes interdictum , quando servatur a Cathedrali .a . Supradictis censuris adiectae sunt a Trident nosequentes, quae Iigant ubi illud est reeeptum. Prima ἔn imprimentes, imprimi mandantes, vendentes, apud se retinentes , VuIgantes Libros de rebus sacrIs sine nomIne Auctoris, & approbatione ab ordinario obtenta . Secunda in docentes non esse necessariam Confessionem ante sumptionem Eucharistiae. Tertia in raptores mulierum, iuvantes, faVentes. Quarta In eo gentes contrahere Matrimonia cum praescriptis. Quinta in Magistratus, qui requisiti non iuvant Episcopos

ad restituendam , vel conservandam Clausuram Montalium . Sexta in ingredientes , cuiuscunque eondi tIonis suerint, vel sexus, Monasteria Nonialium sine IIeentIa in scripto obtenta. Septinis In cogentes mu-IIerem ingredi uonasterium, & profiteri. Octava In impedientes sanctam voluntatem mulierIs emitteudi

440쪽

vota. Nona in dominos temporales coneedentes Iuluis Terris locum pro duello.

28. Quaenam sunt exeommunicationes EpIseopis reservatae Resp. Usitatiores sunt Istae . Prima , quae contra-hItur ex percussione levi CIeries, vel gravI ; si sit in

lier . Secunda In eos, qui absoluti in articulo more sa censura, vel peccato habente annexam censuram ssei licet a Sacerdote, qui allar non poterat, non prae sentant se SuperiorI, postquam convaluerint. Tertia in Fratres Minores, si admittant in suis Ecesesiis ad offeIa Divina Fratres tertii Ordinis. Quarta in procurantes abortum foetus animas essecto seeuto. QuInta in eos, qui communIcans in eodem erImine cum excommunicatIs ab Episcopo . Demum omnes allas

censuras, quas Episcopi serunt per propria statuta,

ct sibi reservant a 3. Quenam sunt exeommunieationes reservatae Papae extra Bullam Coenae Resp. Usitatiores sunt istae r Prima contra Iucen-ssiarios . Secunda contra habentes Litteras Apostolicas falsas, & non ea destruentes . Item In Llsarios

litterarum Apostolicarum. Tertia in eiΩIngentes, &spoliantes Ecclesias. Quarta in eommunicantes in eodem crimine . cum excommunieatis a Papa . Quinta in vexantes eos, qui censuram tulerunt in alios . sexta In absolventes eos sub conditione , & non limplentes . Septima In violantes interdictum Papale . Oetava in dantes 2 recipientes aliquid ex pacto ob admissionem in Religionem . Nona in simoniaeos

reales circa ordἰnem , vel Beneficium . Decima Idicommittentes simoniam confidentialem . Undeeῖma in impedIentes executionem litterarum Sacrae Poeni tentiariae . Duodecima in dantes & recipientes alia

quid pro gratia & iustitἰa apud Sedem Apostoliacam . Decimatertia in commἰttentes duellum , &ad id cooperantes suadendo . Decima quarta in mulieres Ingredientes Monasteria Regularium . Decima- quinta in impugnantes Institutum Societatis Iesu . Decimasexta in facientes rurare illicIta, dc contraria

SEARCH

MENU NAVIGATION