Apparatus universae theologiae moralis pro examine ad audiendas confessiones. Auctore P.D. Thoma Francisco Rotario. Editio novissima, cui nunc primum accedit pars quarta continens historiam poenitentiae publicae notis et animadversionibus illustratam

발행: 1765년

분량: 650페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

471쪽

nat , Siamsi indubitanter sciat aliquem mor turum , non est Irregularis; hic enim consul It, dc intendit , quod bonem , & iustum est , ex quo per accidens sequὶtur mors . Tertio , qui consuluit homIeIdlum , et ante ἱpsius consummationem consilium revocavit, Ed omni studio conatus est persuadere contrarIam sententiam, si alter non aequiescat , & nihilominus Occidat , consulens non fit irregularis ; homieidium enim alterius malitiae , non consulentis persuasion2 tribuendum est; item transacto tempore, quo hombiadium consultum , & non patratum fuit , si postea fiat ex aliquo extrinseco adveniente, non est irregu Ia ris consulens: secus si virtute priorIs consilii fiat stunc enim esset irregularIs ex homicidio casuali . Haee omnia Molina ex Toleto , cui addit Diana, dubium an homicidium ex suo consilio patratum sit, debere se gerere ut Irregularem et neque sufficienter

evacuat dubium, homicidium contigisse post multos dies, nisi novum, & grave motivum homicidii irr pserit postquam eonsilium fuit datum . Qui alterῆ consul It homicidium , quod absque tali consilio p

vatus erat executioni mandare , non est irregularis, nisi sorte ex Osillo quis magis animetur , ct confr- metur ad illud patrandum. od dico de consulente , a sortiori diei debet de mandante, sed forte facilius excusatur ab IrreguIar tate homicidia casualis Tmoeans mandatum, quam revocans consilium , quῆ strictius tenetur conari totis viribus contrariam senis tensam retractativam homicidii persuadere, ne suum consilium a1iquo modo influat in mortem e mandatis autem, qui operatur per imperium, hoc revocat, &quidem graviter, & sincere es hil influi: in martem, quae tota tribuitur malItiae mandatarii.

a s. Ex rati habitione homicidii quis sitne irregu

Aesp. Ratiliabitio est quaedam complacentia , quam hie habet de homicidio facto Ipso Inscio , non machinante , non consentiente ia Lx Mario , de aliis,fimplex ratiliabitio homicidii facti , licet peccatum sit, lare laritatem Lamen non causat , quia haec lini et

472쪽

- Τ A R S III. ης, iure non exprimitur, & etiam quia rat habitio, eum sit posterior ad homicidium iam factum, non potest

illud causare, cum implicet actum agere. aa. Ex omissione auxiliῖ , ratione cuius extremeἔndigens moritur, oriturne irregularitas Respis S . quis tenetur ex iustitia succurrere persci nae extreme indigenti , & quia non suceuirIt , Illa morituri tune fit IrregularIs ; aufert enim quod est debitum extreme indigenti, proInde occidit . SIe i servIens infirmo , & negligens ea , quae necessaria sunt eius saluti , quapropter infirmus moritur , fit irregularis: si autem sola tenetur charitate indigenia succurrere, non fit irregularis . . a I. Collige ergo , irregularitatem ex hom e7dloorlai ex homicIdio voluntario, & casuali, cum quia dat operam rei illicitae , vel licitae sine debita diI gentia , ex de sensione sui cum excessu moderaminis .nculpatae tutelae, ex defensione bonorum, & amicorum etiam iusta, & cum moderamIne, ex bello i

iusto, & iusto et ex homicidio publIco, ex consilio ,δ ex mandato; istae autem irregularitates, cum It tervenit culpa, sunt ex delicto; cum .culpa non I tervenit, sunt ex desectu Ienitatis, quae decet Clet aum imitatorem mansuetudinIs Christi is 26. Carens usu rationis , si eo tempore occidat , vel mutilet, aut desormet, efficitume irregularis ex

delicto PROP. Cum RIaso veνbo deformItas licet n. IO. n gative, si sit furiosus, infans, dormiens, puer ante usum rationIs , qui adhuc doli capax non sit , renesciat, quid facIat, dum occidit, veI mutilat . Ita etiam ebrius, nisi forte culpa sua fiat ebrIus, ct ante ebrI et aetem advertat se solitum esse arma capere ,& alios laedere; tune nisi diligentia adhibeatur , ne sequatur homicidium, erit irregularis ex delicto, &homicidio voluntario; hoe enim est IlIi voluntariun in causa r si autem nullo modo praevideat ante ebrie tatem , erit irregularis ex homicidio casuali iaculinoccasione operia illiciti.

473쪽

De BregularItare en defectu .

r. Uot sunt species irregularItatis ex dese-

Relo. QuΤnque, nempe ex desectu animae,. ex deis ectu corporis, ex desectu natalium, ex desectu aeta ris, ex defectu Saeramenti. a. Quinam sunt irregulares ex defectu animae - Reis. Primo, energument, qui etiam daemoniael, di abreptilii voeanture Tales ergo a Daemone vexati, etiamsi semel arrepti fuerint, si nondum ad O dines sunt promoti, neque promovendi sunt. Si su νInt promoti ad ordInes minores , nequeunt ascondere ad maiores e quantum autem ad mlnisterium

ordinum, quibus iam sunt Insigniti, si post annum

probationis fuerint ab Episcopo reperti omnino IIb ri a Daemone , poterunt in Altaris ministerIo Inse v Ire, celebrare, & relIqua munera Ordinis Saeeta talis exercerea 3. secundo surIosi, Iunases, epilepseἔ, qu mo bo caduco Iaborant, ad ordines nequeunt promou vi e qnantum ad ministerium in susteptis ordinibus post annum probationis, si fuerint omnino liberat; , poterunt in Altari ministrare , sicutI de daemoniaeIsiam dictum est . Epilepties tamen , qui saepius e dunt , veI etiam raro, sed eum deformat one , spuma , & clamoribus , nunquam In Altati m nistrare permittuntur e si vero raro cadant , & absque praedictis aecidentibus, permittuntur celebrare, sed eum coadiutore , qui in casu necessitatis suppleat SaerI- fietum s

daismo, areentur ab ordinibus , usque dum iudicio Episeopi fuerint sussieienter instructi: ad ordines a Tem maiores promoveri non debent , nisi a multo aempore ad Fidem fuerint conversi , & hoc tempu&a Tolato censetur spatium decem annorum . Non suns

474쪽

sunt computandi inter neophytos neophytorum fiIII ab infantia baptIZati. s. Quarto, Illiterati ab OrdinIbus susceptri minrustrandIs, & ab allis suscipiendis omnIno detruduntur, usque dum sussi lenter erudiantur de necessario requiis sitIs ad decens sui ordἰnis ministerium. 6. . Quinam sunt irreguIares ex desectu corporis Resp. Quieunque notabiliter , & desormiter defi-Hunt, vel abundant in eorporis membris, & quidem parentibus , non aulam occultis: isti irregulares sunt, non tantum ad ordines suscipiendos , verum etiam ad ministrandum in iam susceptis. Omnis etiam defectus corporis, sive in membro sit, sive in membia parte , qui hominem , veI reddit totaliter Ineptum ad ordinis exercitIum, vel. relinquit aptum ad exe cendum cum deformitate tali , ut In generet horrorem praesentibus, facit irregularem I si autem absque horrore aliquod exercitium ordinis ministrare valeat, quoad hoc irregularis non est. PrIma irregularitate irreguIares sunt earentes auribus, naso , nota

biliter gibbosi, leprosi, paralytieἱ: in dubio autem ἐυtrum deformitas suffieiens sit ad Irregularitatem, ClericIs saecularibus ἰnterest Episeopἰ iudiearer In R gularibus hoc spectat ad eorum Praelatos . Secunda irregularitate irregulares sunt caeci , surdi, claud; , qui sine ha Io ad Altare Ire non possvns , carentea manu, pollice, indiee, oeulo siaistro , seu Canoniae , aut eius virtute visiva. . Irregulares etiam sunt desectu corporis eun

Al , sive per vim , sive per InfirmItatem taIes sint et item Hermaphroditus, quῖa est monstruosus, GlgassPigmaeus, aethiops, non tamen later suos, sed inter alienos, inter quos tanta disparitas ludibrio est. 8. Quinam sunt irregulares, defectu natalIum Resse omnes ille timi , qui ex illicito concubἔ- v x tam μzuI- , quam publῖeo , orri sunt ἰ ἐει

enim reputantur viles , & ad viva paterna valde is proelives . Nati matrῆm-ἰo non valido propter o Multum impedimentum reputandi sunt tanquam legi.

cimi, & habent eapacitatem ad quascunque dignita

475쪽

tes: filii etIam fornieationis per subsequens MatrImonium Iegitimati , Irregulares non sunt I non autem ill qui legitimantur a PrIncipibus SaeeuIaribus , Isti essim ad soIa saecularia ossicia , non autem ad Ecclesiastiea munera habit Itantur . Expositi praesumuntur ξllegitimi & Irregulares . E contra quilibet natus ex matre coniugata, de cum viro suo cohaestante, een seri debet Iegitimus , donee allud probetur ἴ neque

tenetur credere matri, etiam In extremo vIvendi, defendenti Ipsum esse illegJtimnm, nIsi convincatur rationibus, vel etiam vir , aut pater idem eonfirmet.

Per Ingressum Religionis , & solemnem Prosessionem ἔn ea , tollitur haec IrregularItas quoad ordines suscia plendos, non autem quoad Religionis Generalatum, seu primam dignitatem . Saeculares possunt ab hac ἱrregularItate dispensari ab Episeopo quoad ordinesmInores tantum , & quoad simplex Benefieivm obtunendum ; quoad maiores ordines , BeneficIum e ratum , & caeteras dignitates, solus Papa dispensat. 9. Hane irregularitatem sequitur alla, quae est ex desectu originis, & Istam eontrahunt, qui nat sunt servi legales, nisi dominus concedat IIbertatem : natus tamen ex Matre libera , & Patre servo potest ordInari, quia frumis sequitur ve trem, adeoque V

re liber est . .

io. S servus ante IIbertatem adeptam domIno seIente ordinetur, aequIritne libertatem ' Reis. Assirmative: Episeopus tamen , qui eum Ο dinavit , & Ipse ordinatus peceant , quia factuns

contra sacros Canones . . ω

ά It. Idemne dieendum est de servo Iegali Sacerdotio InItiato domino Ignorante, vel eontradicente Rust. Negative et Immo Episcopus , praesentator stestes, si seienter ad talem Ord Inallonem concurrunt, tenentur duplum domino reddere; vel ad mInus, ex Toleto, Ordinatus tenetur peeulium reddere domino, iuxta valorem servi , & sie redimitur a serutrite; quod si neque hoc reddere valeat , serviet ipsi Idispiritualibus , & temporalibus , quae non dedecent Moerdotemi di si Inobediens, & notabuiter contumax

476쪽

evadat, degradabitur, de domino serviet sieut antea. Idem diei debet de ordInatIs In minoribus , quoad obligationem EpIseopi, praesentatoris, & testium. Si ergo domino sciente de non contradicente, servus O dinetur in minoribus, fit lIber e si domino Igaoraniste , vel contradicente , deponi debet , & iterum ad piistinam servItutem reduci . Diacono, & Subdiacono permittitur, ut vIcarium, vel alium servum subinstituant , & si hoe nequeunt praestare , deponi debent, & iterum ad pristinam servitutem reduci. I a. ordinatus rest Itutus suo domino incederene debet In habitu, de tonsura Reis. Negative, quia hoc est valde indecens O dini Ecclesiastico ; donee ergo totaliter non liberetur , incedere debet more Iaicorun nec amplius gaudet privilegio fori, sed tantum Canonis 3 3. Quantum tempus conceditur dominIs ad reclamandum , & repetendum servum , ipsis insciis, vel Invitis ordInatum Reis. Potest reclamare infra annum, quo elapsos servus liber omnino emeItur, si non reclamaverit: si tamen servus Monasterium aliquod sit ingressus , de hullo ordine sit initiatus, potest repetere intra spatium triennii, & non ultra. I 4. Irregularitatem servItutis comitatur Irregulari tas ex defectu liberatIonis perfectae , & hanc co trahunt CuriaIes, obligati ad ratio ein a. II. Quisnam venIt nomine Curiat Is Nomine Curialium veniunt Iudices , Advocati Forenses , Notarii , Milites , dc alii quicunque Curiae obligati , & quandam servitutis speciem,cum ipsa habentes . Isti si sunt in perpetuum ad Curiani obligati-,. perpetuo arcentur ab Ordinibus e si autem solum ad tempus , eo elapso , & abdicatq ossicio., oldinari possunt, nIsi se immiseuerinv cauta mortis, de mutilatῖonis, unde perpetua irregularitas orta sit vel etiam si aliquod omelum Infame in Curia exem

erinta . .

I s. Quἰ nam dicuntur obligati ad ratIocIn a Resp. Tutores, Procuratores , Curatores, de aliae

477쪽

personae , quae ministrationem facultatum aIIeuius exercent, isti omnes administratione etiam deposita ordinari nequeunt ante redditam rationem administrationis e si publicum ossicium administraverInt , si autem administraverint bona personae privatae , Illa deposita, etiam ante redditam rationem promoveri

possunt , n si manifestum sit illos de dolo teneri ,

vel eis in ipsa promotione ad ordines contestata fuerit de ratione reddenda ; in quo casu tempus lI- it7s deeidendae , & quidem congruum , taxari debet, qua finita, deposita administratione, persolutis debitis promoveri pollunt. Debitor creditore reclamante ad CIericatum promotus, non est deponendus, sed eius bona cedent creditori et quae si ad debita solvenda sussicientia non sint, qui inconsiderate, & negligeninter illum ordinavit, supplere tenetur. 1τ. obligatus personae miserabili , cuius euram ex charItate suscepi. , potestae ordinarι onere non

deposito

Reis. AssirmatIve, mIserabilium enim personarum curam sit scipere non est alienum a pietate Eeelesi sicar idem die de servIente Ecclesiae , quia In hoceasu nec infimatur, nec molestatur Ecclesia. a 8. Quaenam est irregularitas desectu aetatIs 3 Reis. Est tempus determinatum a iure ad OrdNnes suscἰpiendos, ante quod quis irregularis dieItur, eo quod est ordinum incapax. aetas legitima primae Tonsurae suscipiendae est a septennio usque ad duois decImum annum , OstiarIatus, Lectoratus, Exorcia satus, & Acolytatus suscipi possunt solum duodecimo anno eompleto. aetas pro Subdiaconatu est annus vigesimus secundus inceptus pro Diaconatu vigesimus tertius; pro Presbyteratu vigesimus quintus ... 39. Quaenam est irregularitas desectu Sacramenti

Resep. Est illa, quae reperitur in bigamo, qui ratione bἔgamiae contraxit Matrimonium non repraesenistans perfectam unionem Christi cum EeeIesia , quia bigamia iam divisit carnem in plures . Tres allax ratIones adducit Glossa , propter quas bigamus ab ordinibus arcetur , scilicet propter ordinis eaeceIIentiam s

478쪽

xlam , ratIone euius quis aIIqua imperfectIone nota tus ad praestantissima ordinum munera promoveri noni is debet: secundo, propter signum incontinentiae, quae In bigamo praesumitur e tertio , quia bigamus sto tem non habet adhortandi alios ad viduitatem , &ad continentiam .

triplex est, vera, interpretativa , & similitudinarIa . Bigamus verus est, qui realiter duas uxores successi

ve habuit , sive ante Baptismum , sive post , sive

unam ante Baptismum, alteram post . BIgamus Interpretativus est , qui viduam duxit , vel ab alio corruptam ac pie in uxorem . BIgamus similitudinarius est, qui habens solemne votum castitatis pel Petuae, quo Deo purissimo vinculo Matrimonii ligatus est, audet cum muliere contrahere , vel Laicus legitimam uxorem habens , & eum alia Invalide contrahens et nee reseri, quod haee Matrἰmonia Invalida sint, quia quantum est ex parte contrahentis, es fectus a parte rei ponitur. r. QuI Recessive eontrahla dupIex Matrimonium L quorum unum invalidum est, Incurritne irregularit tem bigamiae P. . 'Reis. Si utramque uxorem e gnovIt, sive vaIIde, . ' . sive invalide Matrimonium eum illis eontraxit, semis per est Irregularis, quia ad hanc irregularitatem incurrendam non requirituu neeessario veritas Matriis

monii; sed satis est, ut sit forma tantum, IIcet fi cta , & non vera . Hine etiam est irregularis , qui contraxit Matrim Iuni nullum , ct invalidum cum vidua. a 3. Qui contraxIt Matrimonium cum Vidua', quae a primo viro cognita non fuit , sed adhuc virga remansit , estne irregularis Reis. Negative , quia In hae earnis dἱ visio facta non est. Hinc secundum Matrimonium habet perfectam significallonem Sacramenti. a 3. Quὶ contraxis cum destorata , quam putaba vῖrginem, estne irregularis

479쪽

Resp. Assirmative , quia haec Irre Iaritas eum non sit ex eulpa, sed ex desectu, ab ignorantia non exeusatur. Qui autem eontraxit cum ea, quam Ipse defloraverat ante Matrimonium, irregularis non est, quia ille non dividit carnem I sed eandem repetit Natrimon Io secuto. a . Qui de patrato adulterIo ab uxore adhue Ignarus eam cognoscit , contrahitne Irregu Iaritatem

Rup. Assirmative, quia hoc actu carnem dIvἔdIt,& Ecelesia iudicat factum, non errorem. Hinc etiam irregularis erIr, si post adulterium uxorem cognoscat Eeesesiae praecepto coaetias.. ' Ultra Irregularitatem, CIerIeus , quI existens In Clerleatu bigamIam eontraxit, amittit priviIegium fori, & Canonis; Saeerdos autem , qui post suste-ptum ordinem contraxit, non amittit prIvilegia s ri, & Canonis, quIa perpetuo in statu ClerIeati m nere debete non se minoribus tantum Initiatus, quia ad sareularem vitam potest se transferre. Hae eadem

De efflibus BregularIt s. r. Ulaam sunt effectus Irregularitatis 3 Resp. Sunt sequentes e primo InhabIIItara ad ordines suseipiendos, etiam primam Tonsuram s& ad mInistrandum in iam laseeptis . Hine ex B

nacina, Saeerdos IrreguIaris, etsi valide absolvat, ita IIcite tamen absolvit . Seeundo eollatIo Beneficii facta irregu Iari inhabili ad exereendas functiones Ben fieti, Invalida est seeundum communem sententiam. Doeent tamen Lay man, Sylvestrina , Ae Bonaeina ,

colIationem non esse Ipso facto irritam ; sed cogntata per Iudicem irregularitate ; IIIam merito irrita dam esse Irregularitat non Impedit actum iurisdictionIs, sed Ordinis.

a. suu

480쪽

2. Suatne validi ordines collati irregularI Reis. Validi sum : irregularis autem cum hac inhabilitate sibi cognita eos suscipiens, aut eXercens speccat mortalIter .contra praeceptum Ecclesiae. . Excusaturne quandoque a peccato mortaIi IN

Tegularis nunistrans, & exercens Ord nes Reis. Ex Alario hie verbo Bregiaaritas n. q. qui cItat pro sua senuentia Navarrum & Castrum de le- e poenalis Irregu Iaris etiam ex homicIdIo oeculco ,

aut etiam in soro conscientiae eXcommunicatus, vel 'suspensus, potest ceIebrare, ne alioquin infimetur ;Item in articulo mortis, si nullus sit Sacerdos, potest infirmum absolvere sine ullo peccato; hoc enim est Iodultum ratione necessitatis ; ne Insirmus sine poenitentia decedat. . CeIebrare in irregularitate Inducitne novam Irin Tegularitatem

Grassio, nec etiam Inducere novam irregularitatemyretinere id, ob quod quis est irregularIs. s. IrregularItas privatne ipso facto irregularem Beneficio acquisito

la irregularitas privat Beneficio acquisito, sed tantum acquirendo. Hinc ante Iudicis sententiam potest irregularis licite uti fructibus Benefieli obtenti , etiamsi Irregularitas sit ex homIcidio voluntario, &ut inquiunt Doctores, ex homicidio qualificato . E cipe tamen sequentes casus in quibus irregularis ex homicidio est ipso facto BeneficIo privatus, Priamo , quando oecidit Christianum per .assassinium. Secundo, quando occidit , vel percutit Cardinales anctae Romanae Eeelesiae Tertio , si oecidat Epia scopum consecratum. Quarto, si Beneficiatus occidat, vel mutilet, vel per se, vel per alium, Rectorem alicuius Ecelesiae , aut Clericum consocium eiusde ni Ecclesiae , in histe casibus , quia amissio Beneficii est ipso facto, tenetur quis restituere fru

SEARCH

MENU NAVIGATION