Apparatus universae theologiae moralis pro examine ad audiendas confessiones. Auctore P.D. Thoma Francisco Rotario. Editio novissima, cui nunc primum accedit pars quarta continens historiam poenitentiae publicae notis et animadversionibus illustratam

발행: 1765년

분량: 650페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

haec reducenda erIt ad superbiam . Exeusat etiam alethali nedum levitas materiae , verum etiani Inad vertentIa, parva morositas ad obediendum , & reliqua , quae in aliis praeceptis positivis excusare possunt a Iethali.

s. Quaenam potest Abbatissa praeelpere in vIrtute obed Ientiae Reis. Ea , quae sunt iuxta ReguIam , sive dIre

iste , & expresse , ut sunt ea , quae in Const tutionubus sui ordinis continentur; sive Indirecte , & implicite I ut sunt ea , quae valde necessaria sunt, resine quibus Regula nequit observari e Ita Sancheae , Layman, Les s. Hinc ConsessarIus , ut iudieet re, quodnam peecatum fecerit IlIa , quae se accusat de transgressione praeeepti Iniuncti ab Abbatissa, d bet attendere ad haec tria , nimirum ad qualitatem materiae, an sed. sit gravIs, vel levis, honesta, &iusta Regula Monasterii, ad qualitatem praecepti, a scit. sit impositum cum intentione obligandI: ad qua litatem personae, eui fit, an sei l. sit potens, vel imp tens ad obediendum t ad Impossibile enim nemo tenetur . 6. Circa qualitatem praecepti; observandum est A batissam posse triplici modo proponere Noniali aIM quid faciendum, per modum consilii per modum mandati, per modum praecepti. Ita ArchidIaeonis r . q. I, g. si quis . Mandatum est quid medium Inter consilium, & praeceptum; maius consilio, & minus Praecepto I exprimitur verbis significansbus Intenti nem Abbatissae , ut faeiat , non autem ut Obliget obligatione strIcta voti obedientiae; puta dum dicit; Verrat cubIeulum, Aussiat MIssam, Aecedat ad eliorum , nihil aliud addendo . Preceptum dicit intentionem obligandi obligat one structissima votI; & χ- et exprImi sie: In virtute sanctae obedientiae De hoc, veI In aliIs verbIs denotant Ibus se velle oblIgare sub-dItam ad obediendupa , ut notat Suareri tom. I. d Rele. lib. I Ο. e. q. n. II. Consilium est, cum proponitur aliquid facIendum tanquam melius , elige dum tamen, vel omittendum ad arbitrium subditae;

ac exprimitur verbis et Poterit hye sacere , vel Eri

92쪽

dabile valde est hoc sacere . Solum ergo praeceptum obligat ex voto obedientiae, & faciens contra consilium, vel contra mandatum, deficit in virtute , repersectione obedientiae , non autem in substantia voiati ; Caveat Abbatissa , ne frequens sit in faciendῖs Psaeceptis, quae prudenter ex occalione gravi facienda sunt; seeus Iaqueum consci liis iniiciet e neque si intendit in re levi obligare sub mortali, ideo quae transgreditur, morta Ie peccatum committet, puta si praecipiat tali hora silentium , promptum accessum ad chorum , abstergere vestium maculas, quia , ut bene notat SuareΣ , eum neque lex naturalis , aut1dIvina, in re Ievi oblIgee sub Iethali, neque poteria

oblIgare Iex humana. 7. Circa qualitatem materiae , nota eam debere esse iuxta Regulam , non praeter, aut supra Reg Iam ς est enim Abbatissa, ut notat Sanchez I. 6. m Tal. c. I. n. 3O. solum executrix Regularum, potens imponere ea praeeepta, quae sunt necessaria, ut Moniales quiete vivant absque scandalis, & perturbationibus regularis observantiae , non autem ut magis

proficiant in virtutibus ; profectus enim spirItualis subditorum est finis potestatis spiritualis , cuius estinea pax tamina . Hine notat Sanchez c. a. n. as.'

posse quidem Praelatum regular um MonIalium , cia compelli potestas spiritualis, & non tantum dom si ea, & civilis in poenam violationis Regulae , augalterius delieii , aut In eauteIam ad praeeavendum recidivum , ne relabatur in peccatum , impon re sermale praeceptum obedientiae , majoris aust ritatIs in Regula non contentae I non autem Abisbatissa , ob rationem iam insinuatam . Unde nequit Abbatissa praec pere Moniali , ut denuo allaquod peccatum fateatur , ut tentationes suas aperi affConsessario, & simIIIa . Credo tamen eam praecIp re possie , ut audiat Mistam in diebus serialibus . quἰcquid in contrarium dicat Sancheae n. 3 o. quia hoc non respicit praecise finem spiritualem maioris prosectus, sed executionem Regulae, quae hoc ma 2 . dat ,

93쪽

dat, IIIter, ut consessionem menstruam faciat, iaquibus praeceptis praecipiuntur etῖam Indirecte actus Interni . Layman , & SuareZ putant , Religiosis , actus Internos Indirecte etiam praecipi posse ; quia videtur Religiosum virum ad Id se obligare , cum per Religiosam professionem se quasi In holoeaustum

Deo tradat. Hoc tamen non est In usu.8. Circa qualitatem personae s nota, physice Im-

Potentem utique non teneri s quae autem habeat eam ἰmpotentiam moralem , quae excusat ab observantia Legis Eccleuasticae posui vae, erit etiam excusata ab Observantia praecepti Abbatissae. Adverte tamen eum Sanchez l. 6. mori c. S. n. 3ς. R driq. tom. 3. q. II. art. I. quorum tamen opinioni refragantur Tabiena,

in Armilla, quoad ReligIosos, eademque ratio cu xere videtur quoad Montales: quod licet Lex hum na ordinarie non oblἰget cum pericuIo mortis, gramvis infamIae, aut magnae bonorum laeturaei fieri ta men potest, ut quandoque Monialis teneatur obediare etiam cum periculo vitae, ut si iubeatur Inservire Monialibus tempore pestis, gerendo curam tem poralem infirmarum, praebendo eis cibum, & neces

darIa ad vitam e quia ad eonservallonem & bonum regimen Monasterii spectat, ut mutuo se Reeurrans 4n necessariis. Exeusant tamen Religiosam citati Α ctores in casu , quo tam tenui valetudine praeditast, ut cum longe maiori perIeulo eontagionis νquam insectae, id munus exercere valeat. 9. Res indifferens potestne eadere sub rigoroso Praecepto obedientiae obligantis sub lethali Reis. Cum Layman I. q. tract. 9 s. cap. 9. si eo set rem praeceptam esse ex natura tua Indifferentem , & item praeceptum ex sine vano , & inutili , NonIalem non teneri obedire e seeus si res Indisserens praecipiatur ex fine bono ἱ tune enim accIpIt a fine honestatem , quam non habet a natura . ΗIna

monet SuareA, quidquid praecipitur a Superiore, n, si appareat turpe, reputandum esse honestum, quia ἐn dubio meIior est conditio Superioris, & ratio p tio a ut pro eo praesumatura a O. ri

94쪽

T A R s r. 'TTO. Peceatne mortaliter Monialis transgredIens Redgulas sui instituti Resp. Si Regula sit obligans ad aliqua sub Ieth II , ut Franciscana circa ieiunia , transgrediens IN

Iam , pecca mortaliter peccato sacrilegii, quia su ditus obligans se voto obedientiae ad observandam Regulam , obligat se eo modo , quo ReguIa Inte die obligare ; si ergo hare sub mortali praecipIat , etiam sub mortali obligat i non enim minus ecteane R Regula , quam vox superioris a Si autem sub nul Io peccato obliget, nisi interveniat spretus religiosae observantiae, Monialis non peccabis nisi seris veniali ter ex acedia , de torpore in rebus salutis ἔPOterit etiam peccare Iethaliter , si nullam obse vando Regulam graviter perturbat religiosam esse,plinam, & aliis sit scandalum , & occasio peeeandi. xt do et vasque Σ , hoc etiam procedere , Iicet Mos

alis ex errore vovens ReguIae observantiam Inte

deret se oblIgare sub mortali, vel veniali ad obser vanda singula In Regula contenta: putan3 ita exigare professionem sui ordinis. Si enim resolvatur iam intentio , solum est ad id, quod exigit sui instituti prosessio ; de maior obligatio est involuntaria, utpo

te orta ex errore a

II. TransgredIens ieiunium , ad quod obligatur

tum a Regula sub Iethali, tum ab Ecclesia , comomittῖine duplex peccatum Resp. Licee probabilius mihi videatur commIttere duplex , eo quod transgressio Regulae praeeIpientis sub Iethali involvae malitiam sacrilegii: nihilominus

Bordon. res. I 8. n. II. tenet unicum esse peceatum,

quia ieiunium a Regula re ab EccIesia praeseribit

sub eodem motivo temperantiae I multiplicauo autem speetaea actuum sumitur In ordine ad diversas viri tes habentes motiva diversa.

. Ad quid obligat votum Castitaus Reis. Obligat ad abstinentiam ab omnI volunt

95쪽

quam tenetur Religiosus professus, & ntItur Iuct

vitate D. Pauli I. ad Corinth. 7. Et mulIer innupta, O virgo euἰtat quae DomIni sunt , ut si sancta eo pore, eae spiritu. Hinc sive externe, sive Interne peccans contra castItatem, duplex peccatum committit , alterum Iuxuriae , alterunx sacrilegii . Et advertendum'est, quod si peccatum eommittatur eum altera

NonIali, erit duplex sacrilegium I proinde haee circumstantia aperienda est In Consessione. violat ergo castitatem Mon alis in sequentibus easibus. SI deliberate capiat delectationem morosam de venereis ; si venerea desideret, si pollutionem procuret; si de ei sequuta, voluntarie delectetur: si litterIs , & ninnusculis turpes foveat amicitias I si obscenos sermones audiat, vel habeat; si libros turpes, & amatorios

aegat; si obscenas imagines , vel imaginem proprii Amasii detineat; si aspiciat impudiea, vel se impudice aspiciendam tradat; si lasciva canat, aut Indi

ferentia, animo excitandi alios ad turpem amorem:

si a somno exeitata delectetur voluntarie de soninIs turpibus anteeedenter habitis, si earnaliter delectetur

osculis, tactibus honestis, & similibus. si indebite

se ornet ad malum finem, & ex Homobono tract. s. q. a a. si se fuco Inficiat, si mortuos crines gestetrsi ubera nuda demonstret, cum haec a statu caelibatus prorsus sint aliena. 13. Circa votum Paupertatis. Curet prImo Coninsessarius, ne munera acceptando sit Monialibus per ditionis Oeeasio, & hine dῖseant sine serupulo ali Is' dare, quod sine serupulo vIdent ab Ipso acceptari. Sciat Consessarius , hane esse In Claustris comm nem Doctorum & piorum hominum opinionem, plures Religiosos propter fractionem voti paupertatis damnari. Attente ergo respicἰat ad obligationes strI-ctissimas voti Paupertatis, euius violationis occasiones frequentes & quotidianae lane , & ud plurimum palliatae sub tituIo necessitatis, & quandoque etiam virtutis gratitudinis, charitatis, & beneficentiae.14. In quo e sistit votum Paupertatis a Monta

si emissum

96쪽

Retis. Ex Homobono p. r. tr. 7. q. Iaa. In hoc .m nihil proprium , ae per modum dominii possideat, & affectum etiam seu desiderium possidendi adurodum dotanae a se abdieet. Nomine proprii intela untur non solum pecunIae , sed etIam bona temporailla pretio aestimabilia , quorum dominium , &facultatem dIsponendi in perpetuum abdicavit . Ex hoc patet , violari votum paupertatis , si aliqua , absque expressa, vel saltem tacita, ut Insta explIcabitur J AbbatIssae saeuitate detineat etIam ad usum e occultet, ne Abbatissa videat , accIpiat ἱ & multo magῖs si donet, allenet,. disperdat; & quidem si res esset notabilis, adeo grave est peccatum, ut si in Ilis Io moriatur, iubeatur in sterquilinio cum eo sepeliri , cap. eum ad Nonasterium, extravet. de satu N

1 S. Quot modIs vIolatur Paupertas Reo. Praecipue trIbus, scilicet acquisitione, deten-tIone, de donatIone, Quomodo violatur acquIsitione Ress. Certum est, Monasteria Monialium sub qu cunque rigΤdissima observantIa posse acquIrere reinditu stabiles & eos In communi possidere. Urbanus V. circa Monia Ies Sanctae Clarae voluit earum Regulam observari sine talἱ paupertate, spoliata rein intibus annuis In eommuni, & S. Pius V. suo motu proprio, qui incipit . circa Tasorans , & GregorIus XIII. COUItutἰώne i 3. Deo Saeris, omnibus modis providere voluerunt, ut Montaliuni Monasteria habeaurex propriis, unde valeant sustentari: quaestuare enim plura inconvenientIa affert honestatI, & cIausurae Mo-nἰaIi uni. mantum ad Mon ales In particurari , sibi psis nihil aequirere possunt ; sed quidquid acquirit

Monachus, acquirit MonasterIo . Hinc donatIones ipsis .faetie, legata ex oceasione mortis consanguineorum s& fimilia, statim transeunt ad Monasterium, & fiunt illi propria . Non prohibetur tamen, ut Monialis habeat annuos reditus moderatos , ex bonis Parentum

assignatos, ut suppleat necessitatIbus victus, vestitus ,

ct medicinalium, de quibus non sufficienter provide

97쪽

ῶ potest a paupertate Monasterii , cum lioe tamentat usus talium redituum sit dependens ab Abbatinsa, de revocabills ad nutum IlIIus, & serventur ea, quae de hae re disponuntur a Concillo TrIden Ino sess a'. e. de Regularibus: Ita Miranda q. 9. de N nialibus, Aetorius, Barbosa , & alii. x6. Annnus census reIIctus MonIaII eum haeeonditione , ut nihil Monasteris aequIratur u Ietne Resp. Cum Homobono pari. I ira 3. T. q. I 2I. non potest fieri Iegatum ReIigiosae professae cum hae conditione , ut nil II Nonasterio aequiratur e hoc enim constituit Montalam proprietariam , & dominam despoticam annes proventus , quod est contra paupertatem et ut ergo sustineatur validitas IegatI, debet dia IntellI , ut nihII ConventuI, Tatione utialitatis direme, aecrescat, non tamen ut nihil iuris, ct dominii e scilicet ut proventur IIII expendantur IautIlItatem Montalis pro eius usibus necessariis&honestis, Religiosae paupertas deeentibus ἶ non tamen

Infelligitur , ut Illa Montalis possit ad sui Iibitum

annuos reditus detinere , & expendere 3 pro hoc enῖm neque Abbatissa potest saevitatem concedere. isne ut SanctimonialIs tuta consesentia fria possithoe pio legato, quatuor servandae sunt conditIones; Primo, ut non illos habeat quoad dom nlum tanquam suos proprIose sed quoad merum simpIIcemque usum facti sibi eonvenientem & decentem , &revoeabilem ad nutum Abbatissae. Seeundo, ut non illis abutatur in maIos, vanos, aut superfluos usus. Tertio, ut eos habeat eum expressa lieentia Superioris . Quarto, ut possessio , de admInistratIo cenissus & pemesarum non penes ipsam habeatur , sed apud Illam ReligIosam , quae ab Abbatissa , ves a Nonasterio designatur, & solet nuncupari Depositaria, vel Capsaria. Cum ergo occurret necessitas utendi dictis fructibus, adeat Abbatissam , hute smeerae reserat suas neeessitates , postulet llaentlam , & eius natui obediat.

98쪽

volentem es aliquid dare, rogati ut pollus det aIteri tertiae personae Reis. Ex Homobono ubι supra, Ia a. non In Dingit votum Paupertatis, nec vIolat Constitutionem Clementis VIII. quia haec nullam facit alIenationem; cum enim ipsa neque tacite, neque expresse donati nem acceptaverit, nullam rei exhibitae aequisitionem fecit. Hinc non ipsa donat, sed rogat, uε a proprio domino donetur alteri e Intercedere autem pro terti

non eR contra paupertatem -

Υ. Cirea distinctIonemr Nihil MontaIIs detinere potest apud se, sed quidquΤd habet, ad neeessarios usus debet sibi eoneedi ab Abbatissa, & esse ad nutum ipsius revocabile et Superflua, inutil a , vana, &pret ἰosa, statui paupertatis indecentia, si concedantur ab Abbatissa, peccat, & detinens nisi excuset ignorantia , & concedens, exeedit enim limites suae cultatis r licentia tacita su ragari tantum poterivin Ieribus, quae ad usum quotidianum detinentur , puta acus, filum , & similia, quibus utuntur M

niales in quotidiano manuum labore. Circa extrao dinaria, tacita & Interpretativa IIcentia est laqueus' animarum . Pretiosae picturae etiam ad devotionem excItantes, item vasa argentea , & aurea , aut ex alia materia , multa arte elaborata , nequeunt concedi , utpote quae sapiunt saecularem pompam , &non Religiosam moderationem. Detinere peculium apud saecularem , qui nomine tuo expendat , est pallium inobservantiae , & verae paupertatis sesectio. x9. NoniaIIs magnam tristItiam sentiens , quia privatur ab Abbatissa aliqua re, quam eum licentia detinebat ad usum , peeeatne δ Reis. Negative , quia ex voto tenetur abdicare affectum proprietatis; quae autem parata est rem d xeIInquere, non habet affectum proprietatis , & t mctitia in adimpletIone pruepti est affectus partis Inferioris, quae pugnat adversus spiritum; de solam

est mala negative, quatenus indicat non extarealia

tabum perfectae virtutis, quo quis operatur prompte s

99쪽

de deIectabIIIter; noti autem positive, quatenus IndIcet vItium oppositum. an. Circa donationes: In his, magni exeessus, &abusus continuo videntur, quibus occurrere volentes Summi Pontifices , Constitutiones & Decreta edid runt , additis etiam poenis e traventoribus , quae Ο-mnia continentur in Bulla Clementis VIII. de munerum largitione, quae BulIa ex Homobono p. I. e. S. q. I O. quatuor habet fines ue prImo, ut Religiosa di-ΩIplina labefactura In pristInuni restituatur, & quae incolumis permanet, conservetur: secundo, ut VO- tum PaupertatIs Integre servetur e tertio , ne bona Idonasterlorum , vel quorumcunque Regularium di-Japidentur et quarto , ne prava ambitione ReIIgiosi compuIsi, pro consequendis ossiciis alter alterius gratiam , vel Protectoris , seu allorum benevolentiam aucupetur. Ea quae vetita sunt Monialibus vi huius Bullae, describuntur a Gavanto verbo Munerum Iamgἰtio metita Monialibus: primo, nihil donare possunt Regulares utriusque sexus; secundo , praeter leviora esculenta , aut poculenta , seu ad devotionem spectantia, nomine communi e tertio , neque per se sneque per alios. quarto, neque ordinarIIs ex causa

benedictionis, habitus tradendi, aut professionis Montalium : quinto , neque ipsis Religiosis Inter se, minima , & cum licentia Superiorum In scriptis ;sexto, prohibetur etiam erogatio pecuniae in honorem alicuius , seu grati animi testificationem quovis modo significandam et septimo , quicunque recipit , tenetur ad restItutionem Nonasterio I octavo, poenae imponuntur dantibus, prIvationis ossiciorum , Iulia bilitatis vocis activae , & passivae ipso facto , fu ti , & simoniae ; Quantum ad poenam , quae Incu

ritur a Moniali faciente munera , adverte extra declarationem vivae vocis oraculo factam a Clemente

VIII. Generali Societatis Iesu , quam etiam resedi Diana , scilicet Religiosam sine lieentia suae Abbatis e facientem munus , non excedens valorent duorum aureorum frangere quidem votum , sed dictas Poenas non incurrere . . n. a I. Quia

100쪽

ai. Quia ex hac Bulla plurima oriebantur In Regularibus dubia circa exactan illius observantiam , ideo Urbanus VIII. innovat eandem Bullam , Irritans , & damnans omnem praetensum non usum emandat quotannIs eam publice legi mense sanuar o, una cum declarationibus ab I pio editis , nimirum , quod munera a praediciis largiri possunt causa gratI-tudinis, conciliationis, aut conservationis benevolentiae erga Conventum, & quavis de causa respicIente de sui natura actum virtutis , modeste tamen , ct discrete , & cum licentia SuperiorIs , & consensa maioris partis Conventus , ubi tal Is contensus ex consuetudine, aut ex constitutione postulatur . Haec omnia fuse DIana, descendens ad casus pariIculares, ut videri potest in illo coordinato tom. 7. tra I. I. de Paupertate Riagio a , dc in eius Summa, verbo

aa. Quantitas gravis In violatIone paupertatis est IIIa eadem , quae in furto regulariter requiritur, &sufficἰt pro lethali. 21. Advertat Consessarius ex PaIud. D q. dis. vota emissa a Montalibus ante professionem Rel gionis , per professionein extingui non commutatione , aut relaxatione, sed soIutione illorum persectissima, quIa talem esse: oblIgationem perpetuo Deo inserviendi reputat Ius . Propterea Castro Palaus adducens Lessium , putat in novitiatu suspcndi ea vota personalia , quae onera Religionis , & novitiatus exercitia reddunt di melliora , quae cum sint Impeditiva maioris boni , ipso iure sunt suspensa . bi au-

tein quIs huic sententiae acquiescere nolit , poterit Novitia etiam cum consilio ConfestarIi commutare vota sua personalIa in aliqua novitiatus exeriscisa , utpote in rem evIdenter melioren e inantum ad vota personalia facta post professionem ,

poterit Abbatita irritare tantum ea vota , quπjpectant ad gubernationem domesticam & politi

SEARCH

MENU NAVIGATION