Theologia dogmaticopolemica qua adversus veteres novasque haereses ex scripturis, patribus, atque ecclesiastica historia catholica veritas propugnatur. Recensuit p. Carolus Sardagna societatis Jesu ... Tomus 1. 8. Tomus 6. complectens tractatus 6. De

301쪽

non utebantur Paulianistae. Caeterum car expressa triam Personarum Sanutissimae Trinitatis invocatiotil valorem bapti mi aecpssario requiratur, ratio adae' quata alia non est quam ita titutio Christi . qui hoc Convenienter omnitis voluit ; cam enim Baptismus sit Sa oramentum fidei, ideo decuit illum non confidi nisi Oxpresse ac Singilluli. ii invocatis tribus Sanctissimae Tritii tutis Pers otiis, utpote quae est primarium obieetum fidei, et fatida me utam Salutis.

CCLXII. Concli sio II. Baptismus in solius Christi nomi ue colla: us, nil inquam valuit, aut valere PO-test. Prob. Ex una parte expressa trium Pers9n.irum Sanctissim tu, Trinitatis invocatio a Christo Domitio pra scripta fuit Mutth. Cap. XX. tu, estque Omutuo necessaria ad valorem Baptismi, ut paulo ante ostendimus : ex altera parte nullum extat sussulens fati lamentum asSereniti, Per divinam dispensarionem conuessa nfuisse Apostolis, ut in nomine solius Christi baptizarent. Ergo. P. A. quoad alteram partem. In Scripturis divinis altum tibique est de hae dispensatione si-Iunt istin : neque ex eo quod Apostoli dicantur i, aptizasse innamiue Iesu. evincitur omissam ab eis suisse Patrem et Spiritum Sanctam, ut patebit ex sol ut sone obiectionum , et invicte ostenditar ia ut ritate Patrum , qui praeterquam quod nulla L qta exceptione generaliter dora ant, expressam invocationem trium Persona rum S S. I rinitatis omnino necessariam esse ad valore rati aptismi, et ipsa Scripturarum loca exponentes, in quibus aliqui baptizati dicuntur in nomine christi, as- sorant re ipsa eos fuisse bapti Eatos in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Sic S. Cypri auu Epist. LXXIII. ad Iubajuvum ait: Iesu Ghristi mentionem Deit Petrus

302쪽

, 346 om ΠLUS II. CONTROVRRMA IlI. non quasi Pater omitteretur, sed ut Patri quoque πι- lius adii ngeretur. S. Basilius Lib. de Spiritu Sancto, cap. XII. Aeminem in fraudem inducat illud Apostoli, Ost nomen Patris , et Spiritus Sancti mentionem in

Baptisma tIs commemoratione frequenter omittit ; ne que itio putet usum harum pocum esse indisserentem.

Mquidem christi amellatio totius Deitatis era professio ; quippe quae Mmul declarat et Deum qui tinxit, et Filium qui unctus est, et Spiritum Sanctum qui est ancito. - - - Videtur et Spiritus tantum fecisso in baptismate mentionem Mostolus : Omnes enim, inquit, in igno corpore et in uno Diritu baρtizati sumus - - at non ideo quis dixerit , ρejectum esse baptisma , in quo solum Spiritus nomen inuocatum est. ortet enim inuiola item manere traditionem. Simi-

ia habent Didyms Lib. II. de Spiritu Sancto. Orige- nes in p. VI. Epist. ad Rom. S. Augustinus Lib. II.

ontra Maximinuin , cap. XVH. Facundus Heraninianensis Lib. I. pro defensione Capitulorum, Cap. III. Ven. Leda Lib. variarum Quaestionum, Quaest. Ire. S. Ioan . Damascen. Lib. IV. de Fide orthod. Cap. T. Theophilaetiis in cap. ult. Lucae , aliique. Ergo cum neque Scriptura, neque Patres huius factae dispe

sationis meminerint, fatendum est, non aliter umquam,

meo ipsis exceptis Apostolis, quam adhibita irium Personarum Sanctissimae Triuit is invocatione. baptismum fuisse administratum. CCLXIII. conclusio 3II. praeter expressam trium pergouarum Sanctissi uine Trinitatis invocationem , etiam haec verba, Ego te baptizo, aut alia aequivale utia , sunt de assentia baptismi. Dixi, aut alia aequiMalet Aliai; si etiam voci butuo sabbiit rei quis vocem ι --

303쪽

m , ablus , mergo , etc. Valide baptizaret, quia unus

idemque ost harum vostum sensus. Neque etiam pron men Ego absolute necessarium est; satis enim actio et

persona ministri per verbam baptizo exprimitur , per sisna vero quae haptizatur, Per pronomen te, quin Proprio nomine eompelletur. Probatur conclusio I. Authoritate Scripturarum. Christus Matth. Cap. XXVIII. verbia illis , Baptizantes eos in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, aeque aliaruit necessitatem invo-oandi Sanctissimam Trinitatem, ae exprimendi actionem baptinautis , ut constat ex traditione, et perpetua Praxi Ecclesiae, quae fidelis est et insat sibilis verborum Christi sponsi sui interpres. Prob. II. Authoritate Pontifi-gum. Alexander III. Extra , de Bapt. et eius essecta Cap.

Si quis , ait: Si quis puerum ter in aqua immerserit in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, et non di- erit, Ego te baptizo in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, amen e non est puer ba 'tigatus. Euge nius IV. in Decreto pro Armenis 3 Cum princ*alis cau--sa, ex qua buvatiamus Mirtutem habet, sit Sancta Trinitas ; instrumentalis autem sit minister, qui tradit exterius Sacramentum ; si e rimitur actus qui ρer ψ- sum exercetur ministraem. ciam Sanctae Trinitatis in scatione, Re icitur Sacramentum. Alexander VlIΙ. Λ. I o. Propositionem hane inter damnatas ordine

XXVII. prosaripsit: Valuit aliquando Φaptismus sub hac forma collatus: In nomine Patris et Filii et ritus Sancti. , praetermissis illis, Ego te baptizo. Ergo vera est hujus contradietoria. Numquam caluit hapsi mus sub hac forma collatus elo. Prob. III. Ratione Theologica, quam affert S. Thomas III. Paris, Quaest.

LXVI. Ar;io. V. ad Il. Dicendum, quod quia abis io

304쪽

' ARTICULUS II. CONTOVERSIA III.

hominis in aqua Pro 'ter multa feri potest , oportet qu9d determinetur in oerbis formae ad quid fiat. 2 todquidem non si per hoc quod dicitur. In nomine Piatris et Filii et Si siritus Sancti: quia omnia in tali nomine Iacere debemus , ut habetur ad Coloss. Cust. IIL .

et ideo si non e rimatur actus baptismi Oel per mο- dum nostrum , pel ster modum Graec frum , non perscitur Sacramentum.

CCLXIV. Quaeres I. Qua ena 33 sit forma baptizan ii apud Graecos 3 Re a. hanc : buytizatur serous , vel si sit laetitina, Serua Dei A. in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Multorum equidem atrii lLatinos Theologos aetate , praeterita opinio fuit, Grag- eos non absolutam , sed deprecativam in Bal tismo con- fcrendo adhibere sormam , dicendo , Baptizetur servus Dei ete. Unde Eugenius IV. in Decreto Pro Arine Iiis

utrumqtie modum reseri, et approbat : at vero ex sola

Graeci textus lectione in Eucho gio apud Goari uiu et Arcadium Perspiculiati est, Graecos inodo indicativo dicere , Baptizatur serpus Dei. CCLXV. Quaeres II. An forma Graecorum sit valida 3 Resp. affirmative, quia eumdem habet sensum eum forma Latinorum, cum apud Graecos id ipsum passivo verbo exprimatur, quod apud Latinos activo. Neque umquam Latini a Graecis postularunt , qMando de unione utei iisque Ecclesiae actum est, ut antiquam suum bnptizandi formulam immutarent : qti in immo Eugenius lV. in Decreto' pro Armenis eam ratam ha- Luit, dicens: Aec tamen nogamus, quin et Per illa perba , baptizetur, uel baρtizatur manibus meis tulis serotis, vel serva Dei, in nomine Piatriis etc. oerumpe sciutur baptisma. Quod si etiam daretur, Graccos

305쪽

. DE FORMA BAPTISMI.303 forma deprecativa uti ilicemlO, B rpi a. tur serpus Deiani hi loci, incis vaticium taret baptis:D . Nant ud formae substantiam nihil interest, sive ierbis absolutis sive deprecativis enuntietiir ; olioqui POe uitetitia ct Extrema Unctio, quae verbis deprecativis a Graecis conse- orantur , vera desinerent esse Sacramenta. dieque obest authoritas Innocentii IV . negantis legitimum fore baptismum , quem Graecus in Latina Ecelesia consurret adhibita forma apud Graecos consueta. Haec enim OIH-nio suit Sinibtildi Flisci, ita ante Pontificatum vocabatur privati Doctoris, non vero Innocentii IV. iholicae Ecclesiae Pastoris. CCLXVI. Quaeres III. cur modum loquendi pa sivum Graeci in ministrando baptismo adhibeant 3 Resp. duabus potissimum de causis. I. est, quia haec loquendi formula modestiam baptizantis indicat, qui ne videatur sibi primarium baptismi ministeriam arrogare, non audet in prima persona dicere , Ego te buρtias. Unde S. chrysostomus Ho in. I. in Acta Apostolorum expendens ea verba, Vos autem bullaabimini Si iritu Sancto non post multos hos dies, scribu : 'qιe diexit, Ego vos baμtias Spiritu Sancto, sed basetizabimini, nos docens. ut modeste de nobis sentiumus. II. assignat arcu dius Lib. I. Concordiae, Cap. VII f , iit

eorum nempe Oscurreretur errori, qui cuili Corinthiis

dicebant: Ego sum Pauli. Ego su n Ce 'hae etc. quasi significare vellent, baptismuiu vel a Paulo , vel a Cepha, aut ab . alio quocum. Iae mi aistro suam trahere virtutem : qui error non tu Graecia tautam irrepserat,

306쪽

OBIECTIONES.

CCLXVII. Objiritur L eontra I. conclusionem, Infirmitas argumenti ex Scripturis petiti. Ex iHis re his Christi Matth. cap. XXVIII. Euntes docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris et Filii et irims Sancti. ex inci non potest necessitas Mee ve ba pronuntiandi in ipsa collatione baptismi. Ergo ruit priauirium conclusionis nostrae fundamentum. P. A. I. Ex illis verbis evines non potest necessitas dicendi, O pos doceo , dum nempe infideles notitia Mysteri xum fidei imbuuntur. Ergo neque evinci potest nece sitas dicendi in ripsa collatione Baptismi , Ego te baptizo in nomine Patris etc. Prob. idem Anteced. II. Ill ud In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti non significat in expressione et invocatione , sed in virtute ac fide Patris et Filii et Spiritus Sancti. Ergo non Pr hatur necessitas haesi vortia pronuntiandi in ipsa admianistratione bulis . P. A. Quando in Actibus Aposto-iorum legimus, Apostolos baptizasse in nomine Christi , Nomen idem ibi signi siccit. ao virtutem et vim, non vero appellationem mominis Christi, ut ipsi dicimus Conclusione II. Ergo etiam verba illa, In nomine P tris et Filii et Spiritus Sancti , ita intelligenda sunt. B. N. A. Ad Arobat. c. A. N. C. Actio qua quis docet, Per semetipsam satis steterminata est ad hoc , quin addantur haeo verba, Ego uos doceo : At vero actio h ptizantis de se est indisserens, ideoque per aliquid spe-

ei ale determinari debet ad actionem saoram et Sacra' meutalem, nimirum per expressam trium Personarum

Sanctissimae Trinitatis invoeationem, et intentionem

307쪽

DE Fom1 BAPTISMI.3os Baptizantis: qua vult sacere quod saeit Ecclesia. caeteram missa etiam ratione disparitatis a priori , omnium efficacissima est ea, quae ex voluntate Christi petitur. Chrigius noluit, ut in collatione baptismi haec verba, Ego pos doceo , neoessayio addantur; voluit autem ut expresso nomine invocentur tres Personae sanctissimae Trinitatis, hancque Christi voluntatem Ecelesia ac Tr

ditio nobis Melararunt. Ad probat. II. N. A. Ad huius probat. c. A. C. Ecclesia verba illa Christi, In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, intellexit semper de virtute et expressa invocatione Patris et Filii et Spi-xitus Sancti ; illud vero in nomine Christi, quod in Actibus ApostoIorum saepius occurrit, de sola virtutuet fido christi. Praeterea Matth. cap. XXVIII. agitur de sorma baptismi , in Actibus vero apostolorum da

sola ejus negessitate.

CCLXVIII. Die es. Saltem sufficit generatim die re: Ego te baptizo in nomine Trinitatis. Ergo non r qui ritur necessario expressa et distincta invocatio trium Personarum. P. A. Qui confuse Trinitatem appellat. tantum dicit, quantum qui singillatim Patrem nominat, Filium , et Spiritum Sanctum. Ergo. Resp. N. a. Ad probat. D. Λ, Tantum dicit in se atque a parte rei, c. A. Tantum dicit habita ratione Sacramenti, et quam tum ad formam Baptismi requiritur. N. A. Christus, ut Scriptura et Traditio aperte testatitur , voluit ut in Baptismo plana et explieita fieret fidei professio, inv oando singillatim tres Divinas Personas. CCLXIX. Objicitur II. contra II. Conclusionem, Auctoritas Saripturarum. Ac t. cap. II. ait Petrus: Bam laetur unusquisque pestrum in nomine Jesu Christi , in remissionem peccatorum. Aet. cap. VIII. Cum sero

308쪽

credidissent Philippo euangelizanti de regno Dei , in no

mine Jesu Christi baptizabantur piri ac mulieres. Act. cap. X. Iussit eos baptizari in nomine Domini Iesu Christi. Ergo valet Baptismus in solo Christi nomine collatus, aut saItem temporibus Apostolorum valuit ob speetalo privilegium ipsis concessum. Resp. c. A. N. C.

Nam. I. juxta CNrianum , Augustinum , Basilium .

aliosque Patres quos paulo ante Num. CCLXII. laudavimus , quamvis ibi Suriptura unam tantam personam nominet, caeteras tamen non excludit. II. Nullum h ius dispensationis vestigium extat in Scriptura aut Patribus ; immo coiitrarium satis manifeste innuere videtur Apostolas Act. Cap. XIX. interrogans illos qui de Spiritu Sancto nihil audiverunt : In quo ergo baptizati estis Τ III. Baptizari in nomine Christi idem est, ac baptizari in s de Christi , in ejus virtute et authoritate, ut nempe baptismus Christi discriminεtur a baptismo Ioannis. Et profecto nomen saepius usurpari pro virtute seu authoritate, is ipse Actuum Anostolicorum liher manifeste ostendit; dicitur enim Cap. IlI. Li nomine Iesu Christi Nazareni surge, et ambula. Et Cap. IV. Sacerdotes et Seribae interrogant Petrum et Ioannem : In qua virtute, aut in quo nomine fecistis hoc uos ΤCCLXX. Dices I. Scriptura caeteras personas P sitive excludit. Ergo. P. A. Act. Cap. VIII. dicitur de Samaritanis: Baptizati tantum erant in nomine Domini Iesu. Ergo. Resp. N. Α. Ad ρrobat. C. A. N. C.

Haec vox tantum nou excludit hie caeteras personas ,

sed receptionem Spiritus Sancti per impositionem ma- Iruum, id est, par Sacramentum Confirmationis , ita ut sensus sit: Samaritani solam christi Baptisma s

309쪽

DE FORMA BAPTISMI. 3o seeperant; nondum vero Spiritus Sanctus illis datus erat eo modo sensibili, quo tunc temporis dabatur in Sacramento Confirmationis. Patet id manifeste ex integro contextu; dicitur enim Aot. Cap. VIII. Cum audissent ostoli, qui erant Ierosolymis, quod receρisset Samaria uerbum Dei, miserunt ad eos Petrum et Ioannem. Qui cum uenissent, or aperunt pro ipsis ut acciperent Sρiritum Sanctum; nondum enim in quemquam illorum oenerat, sed baptizati tantum erant in nomine Domini Iesu. Tunc imponebant manus super illos, et a

cipiebant Diritum Sanctum. CCLXXI. Dices II. Quamvis Suriptura expressis verbis mensionem non faciat hujus dispensationis, comgrue tamen dici potest, Apostolos in solo Christi nomine baptizasse ad mμjorem nominis Christi commendationem et celebritatem. Ergo. Resp. N. A. Nam I. cum certo constet, Matii. Cap. XXVIII. Christum Apostolis eorumque Successoribus praecepisse ritum ha ptizandi cum eXpressti et distincta invoctitione trium Personarum , tacente Scriptura fingendae non sunt ejusmodi dispensationes, nisi evidens ratio, authoritas Potrum, aut praxis Ecclesiae evincant in lege generali dispensatum fuisse. II. Nulla major gloria Christi e cogitari potest, quum quod ille sit cum Patro et Spiritu Sancto innivisa atque ineffabili naturae communione coniunctiis , Patri et Spiritui Sancto aequalis. Ergo expressa invocatio aliarum duarum Personarum , Patris nempe et Spiritus Sancti, non obseuravit. selmaximis inurementis auxit gloriam Christi. III. Nulla hujus dispensationis urgebat necessitas poterat euim nomen Christi in forma haptismi enuntiari, quin supprimeretur nomen Patris et Spiritus Saucti: neque ulla

310쪽

os ARTICULUs II. COXTROPERSIA III. id suadebat utilitas , ut nomina illa tacerentur ; quia , etiam ab exordiis praedicationis Evangelicae nullus adultus sine fide explicita Trinitatis licite baptizari potuit. Ergo haeo dispensatio omnino tommentitia est. CCLXXII. Objicitur III. Authoritas Pontificum. . S. Stephanus Papa videtur admisisso Baptismum in solius christi nomine collatum, ut colligitur ex S. cypriano. qui Epist. LXXIII. ad Jubajanum seribit: Quomodo ergo quidam dicunt foris extra Ecclesiam, immo et contra Ecclesiam, msdo in nomine Jesu Christi , ubicumque et quomodocunque Gentilem baptizatum remissiqnem peccatorum consequi Posse, quando ipse Christus Gentes bullaari jubeat in plena et adunata Trinitate 3 Il. Idem S. Stephanu δ, ut refertur in Actis passionis, quae Baronius, vocat fide dignissisma, in crypta Nepotiana CVIII. tam viros quam mulieres baptizavit in nomine Domini Iesu Christi. III S. Νicolaus I. in Re ponsis ad consulta Bulgarorum,

cap. LIV. scribit: Hi proqecto Iudaei vel Pagani si

in nomine Sanctae Trinitatis, Mel tantum in nomine christi, sicut in Actibus Apostolorum legimus , baptizati sunt; unum quiree idemque est, ut Sanctuse Onit Ambrosius, constat eos non esse denuo baptizandos. R. ad I., incertum plane esse an S. Cypri nus i. c. de Stephano loquatur; ait enim tantuin, Quidum dicunt: qui vero illi sint, non explicat. Profecto si Epistola illa, quam citat S. Cyprianus, esset genuina Stephani, scrip,isset eam Stephaniis ad Cyprianum , ad quem me tum suum contra Rebaptizantes prius direxerat , non vero ad Iubaianum in romotioribus Africae partibus Episcopum. Epistola vero quae baptismum in nomine christi collatum probabat, non im