Fr. Baconis de Verulam. ... De augmentis scientiarum lib. 9

발행: 1662년

분량: 705페이지

출처: archive.org

분류: 철학

371쪽

LIBER VI. 3 3 quibus deficiat, ostendens. Ita enim & tingua mutuo commercio locupletari possint;& fiet ex iis, quae in singulis Linguis pulchra fiunt, stanquam Venus Apellisi Orationis ipsius quaedam formosissima imago,& exemplar quoddam insigne, ad sensus animi rite exprimendos. Atque una etiam hoc pacto capientur signa haud levia, sed observatu digna , t quod fortasse qui sepiam non putat et j de ingeniis & moribus populorum, & nationum , ex linguis ipsorum. Equidem libenter audio Ciceronem, notantem,

quod apud Graecos desit, verbum, quod latinum illud Ineptum) reddat; Propterea linquit . quod Gracis hoc vitium tam familiare fuit,ut ι Iud in sene agnosterent quidem: Digna certe gravitate Romana Censura. Quid illud quod

Graeci in compositionibus verborum tanta licentia usi sunt, Romani contra magnam in hac re severitatem adhibueruntὶ Plane colligat quis, Graecos fuisse artibus,Romanos rebus gerendis magis idoneos. Artium enim distinctiones, verborum compositionem sere exigunt: At res& negotia, simpliciora verba postulant. Quin Hebraei tantum compositiones illas refugiunt,

ut malint Metaphora abuti, quam compositionem introducere: Quinetiam verbis tam paucis & minime commixtis utuntur, ut plane eX

lingua ipsa quis perspiciat, Gentem fuisse illam Nazaraeam, & a reliquis gentibus separatam. Annon & illud observatione dignum, licet nobis modernis Spiritus nonnihil redundat antiquas linguai plenas declinationum , ca

in I suum,

372쪽

346 DE Aus M. SCIENT.suum, conjugationum, temporum ,& similium fuisse: modernas, his sere destitutas, plurima per praepositiones, & verba auxiliaria segniter expedire. Sane facile quis conjiciat, utcunque nobis ipsi placeamus in ingenia priorum seculorum nostris fuisse multo acutiora, & subtiliora. Innumera sunt ejusmodi, quae justum volumen complere possint. Non abs re igitur fuerit. Grammaticam Philosophantem a Simplici; & inieraria distinguere, & desideratam ponere. Ad Grammaticam etiam pertinere judicamus omnia illa, quae verbis quoquo modo accidunt, qualia suntsonus, mensium, accentus. At prima illa literarnm simplicium cunabula nempe qua percussione linguae, qua aperiura oris,

qua adductione labiorum, quo nisu gutturis, singularum litterarum sonus generetur P ad Grammaticam non pertinent, sed portio sunt

Hetrina de senis, sub senseu & sensibili tractanda.

Sonus, de quo loquimur,Grammaticus, ad Euphonias tantuna pertinet, & insonias. Illarum

quaedam communes sunt: Nulla enim est Lm-gua, quin vocalium concurrentium hiatus, aut consonantium conexarrentium asperitates aliquatenus refugiat. Sunt & aliae respectivae, quae scilicet diversorum populorum auribus gratae, aut ingratae accedunt. Graea Lingua Diphthongis scatet: Latina longe parcius. Lingua H nicaliteras Tenues odit, easque statim vertit in medias. Lingua quae ex Gothis fluxere, aspiratis gaudent: Multa sunt ejusmodi. Verum haec ipsa fortasse plus alis. At

373쪽

LI AER VI. At Mensura verborum ingens nobi S corpus artis peperit, Poesim stilicet, non quatenus ad materiam, de qua supra, sed quatenus ad stylum&figuram verborum , Versus nimirum, sive Carmina. Circa quae ars habetur Quasi pusilla, exempla accedunt grandia,& infinita. Neque tamen ars illa i quam Proseriam Grammatici appellant θ ad carminum genera, &mensuras edocendas tantum restringi debet: Adjicienda enim sunt praecepta, quod carminum genus, cuique materiae, sive subjecto, optime conveniat. Antiqui heroica carmina historiis,M encomtis applicaverunt: Elegos quael imoniis,jambos invectivis, lyricos odis,& hymnis. Neque haec prudentia recentioribus Poetis intinguis propriis defuit: illud reprehendendum, quod quidam Antiquitatis nimium studiosi,

Linguas Modernas, ad mensuras antiquas i Heroicas, Elegiacos , Sapphicas, &c.ὶ traducere conati sunt, quas ipsarum Linguinum fabrica respuit, nec minus aures exhorrent. In hujuLmodi rebus , sensus judicium, artis praeceptis praeponendum, ut ait ille, Coena fercula no Lyra Mallem convivis quam placuisse Cocis. Neque vero ars est , sed artis abusus, cum illa naturam non perficiat, sed pervertat. Verum quod ad mesim attinet: sive de Fabulis, sive de Metro loquamur, est illa , ut superius diximus, tanquam herba luxurians, sine semine nata, ex vigore i psius terrae germinans. Quare ubique

374쪽

3 8 DE Aua M. SCIENT. ret de defectibus ejus siollicitum esse. De illa igitur cura est abjicienda. Quod vero ad accentus verborum, nil opus est de re tam pusilla dicere: nisi forte illud quis notatu dignu in putet; quod Accentus Herborum exquisite, Accen- rus autem Sententiarum neutiquana in observationem veniat. Attamen illud sere universo generi humano commune est, ut vocem in fine

periodi submittant,in interrogatione elevent,dcalia hujusmodi non pauca. Atque de Grammatica parte, quae ad Locutionem spectat, hactenus. Quod ad Scriptionem attinet, ea aut Alphabeto vulgari pei ficitur, quod ubique recipitur,l aut oculto & privato,de quo inter singulos convenit, quod Ciphra vocant. At Ortographia vulgaris etiam controveisiam & quaestionem nobis peperit: Utrum scilicet eodem verba scribere oporteat, quo pronunciantur modo, an

potius ex more consueto 3 At illa Scriptio quae formata videri possit, c ut scilicet Scriptio pro--nciationi consona sit, J est ex genere inutilium si1btilitatum. Nam & ipsa pronunciatio quotidie gliscit, nec constans est: & derivationes verborum , praesertim ex linguis extraneis, prorsus obscurantur: denique cum ex moIe recepto scripta, morem pronunciandi nullo modo impediant, sed liberum relinquant, quorsum attinet ista novatio λΑd Ciphras igitur veniendum. Earum genera haud pauca sunt. Ciphras lices , Ciphranon significantibus Characteribus intermixta; Ciphra duplices Literas uno Charesere comple

375쪽

LI AER VI. 349xa; Ciphra rota, taphra vis, Ciphra verborum, aliae. Virtutes alitem in Ciphris requirendae tres sunt: IItssint expeditae, non nimis

operosis ad scribendum: Ut sint fidae, & nullo modo pateant ad Deciphrandum: Addo denique, ut si fieri possit, suspicione vacent. Si enim epistolae in Manus eorum devenient, qui in eos, qui scribunt , aut ad quos scribuntur, potestatem habeant, tametsi Ciphra ipsa fidast, &deciphratu impossibilis, tamen subjicitur haec Res Examini & Quaestioni, nisi Ciphrasit ejusnodi, qui aut suspicione vacet, aut CXaminationem eludat. Quod vero ad elusionem examinis attinet, suppetit inventum ad hoc novum atque utile. quod cum in promptu habeamus , quorsum attinet illud inter desiderata referre, nec potius id ipsum proponere ὶ Hoc

hujusmodi est; ut habeat quis duo Alphabeta:

unum literarum verarum, alterum non significantium : Et simul duas Epistolas involvat; unam quae secretum deferat: alteram , qualem

verisimile fuerit scribentem missurum fuisse, absque periculo tamen. Quod si quis de ciphrastvere interrogetur, porrigat ille Alphabetum non lignificantium, pro veris literis, Alphabe,

tum autem verarum literarum pro Non- significantibus; hoc modo incidet examinator ira Epistolam illam exteriorem , quam cum pro babilem inveniet, de interiuri Epistola nihil suspicabitur. Ut vero susurcio iomnis absit, liud inventum subjiciemus se quod certe , cum

adolescentuli essemus Parisiis, excogitavimus,

376쪽

3ueo Da Aua M. SCIENT. nec etiam adhuc vis obis res digna est , quae pereat. Habet enim adum ci phrae altissimum: nimirum ut omnia per omnia significari possint: ita tamen, ut scriptio quae involvitur, quintuplo minor sit, quam ea cui involvatur: Alia nulla omnino requiritui conditio, aut resti ictio. Id hoc modo fiet. Primo,univcisae literae Alphaberi in duas tantummodo literas solvantur, pegtranspositionem earum. Nam transpositio duarum literarum, per locos quinque, differentiis triginta duabus, multo magis viginti quatuor,iqui est numerus Alphabeti apud nos i sufficiet. Hujus Alphabeti exemplum tale est. Exemplum Alphabeti Biliterarii. AB CDE

LMNOP

RST Vabbbb.

babbb. Neque leve quiddam obiter hoc modo persectum est. Etenim ex hoc ipso patet modus, quo ad omnem loci distantiam, per objecta, quae vel visui, vel auditui sub)ici possunt, sensa animi proferre, & significare liceat: si modo objecta illa duplicis tantum differentiae capacir lsint, veluti per coopanas,per buccinas,per flammeos, Per sonitus tormento um& alia quaecunque. '

377쪽

cunque. Verum ut inceptum persequamur, cum ad scribendum accingeris, Epistolam interiorcm in Alphabetum hoc Biliterarium solves. Sit epistola interior, Exemplum Solutionis. F V G E Obab. baabb. aabba. aabaa. Praesto simul sit aliud Alphabetum biforme, nimirum, quod singulas Alphabeti communis literas, tam capitales, quam minores, duplici forma, prout cuique commodum sit , exhi

beat.

aabab. baabb. aabba. aabaa. Manere te volo donec venero.

Tum demum epistolae interiori, jam factae biliterata, epistolam exteriorem biformem literatim accommodabis, & postea describes. Sit epistola exterior;

Manere te volo, donec venero.

Accommodationis.

abbaa.

babbb. Apposuimus etiam exemplum aliud largius ejusdem ciphrae, scribendi omnia per omnia. Epistola interior,ad quam delegimus Episto-- Spartanam, missam olim in ScItale. ς --

378쪽

33α Da Αus M. SCIENT. Perrita res. Mindarin cecidit. Mitites esu riunt. Neque hinc nos extricare, neque hie diutius manere possumus.

a.. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. A. A. a. a. B. E. b. b. C. C. c. c. D. D. d. d. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. E. E. e. e. F. F. f. f. G. G. g. g. H. H. h. h. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. I. I. i. i. X. K. k. h. L. L. l. l. M. M. m. m. a. b. a. b. a. h. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. N. N. n. n. O. O. o. o. P. P. p. p. q. q- a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. R. R. r. r. S. S. s. s. T. T. t. t. V. V v. v. a. b. a. b. a. b. a. b. a. b. s. v. m. m. vv. vv. x x x. X. a. b. a. b. a. b. μ. b. T T. F. y. Z. Z. n. M.

Epistola exterior , sumpta ex epistola prima Ciceronis , in cria epictola Spartana involvi

tur.

Ego omni incis, ae potius pietate erga te, cat ris satisfacio omnibus. Mihi ipse nunquam satis-

facis. Tanta ect enim magnitudo tuorum erga me meritorum, ut quoniam tu, nisiperfecta re, da me non conquiesti; ego,quia non rdem in tua eam se e io, vitam mihi esse acerbam putem. Ino ausis hae sunt. Ammonius Regis Legatus aperte pecunia nos oppugnat. Res agitur pe r eosdem creditores, per quos, cum tu adoras, agebatur. R

gis causa, si qui sunt qui velint , μῖ parati sunt,

omnes ad Pompellum rem deferri volunt. Senatus

379쪽

lentia, o, issim Regia Largitionis invidia, comprobat, o c. Doctrina autem de Aphris aliam secum traxit doctrinam erga ipsam relativam. Illa est de Deeiphratione , sive reseratione Ciphrarum: licet quis Alphabetum Ciphrae, aut pactum de late bra penitus ignoret. Res sane est illa, laboriosa simul & ingeniosa, & arcanis Principum, veluti. & illa prior, dicata. Attamen praecautione Q-lerti fieri possit inutilis; etsi quomodo Res nunc se habent, magni prorsus sit usus. Etenim si ci-phrae introdu-ς essent bonae & fideles,plurimas ruerint,quae operam Deciphratoris prorsus eluderent , & excluderent ; quae tamen sint satis Commodae, & expeditae, ad legendum, aut scribendum. Verum imperitia, & inscitia Secreta- Tiorum , & Amanuensium , in aulis Principum tanta est,ut maxima plerumque negotia ciphris infirmis, & sutilibus committantur. Inrerea fieri potest , ut suspicetur quisipiam, nos in enumeratione, & quasi censu artium, id agere, ut scientiarum copiae quas veluti in aciem adducimus audita & multiplicatae, magis snt admirationi; cum tamen numerus earum forte ostentari, vires tam brevi Tractatu vix explicari polsint. Verum nos institutum nostrum fideliter urgemus , a que, in hoc globo scientiarum conficiendo, etiam insulas minores, aut remotiores, omitti nolumus. Neque vero sui arbitramuti per- Ructorie, licet cursim, eas artes attingimus;

sed potius nucleos, & medullas ipsarum, eN multa

380쪽

314 DE Aus M. SCIENT. multa materiae massa , stylo acuto excerpimus.

Cujus rei judicium ipsis illis, qui in hujusmodi

artibus peritissimi sunt,permittimus. Cum enim plerique, qui multiscit videri volunt, hoc fere habeant; ut vocabula & exteriora artium pausim jactantes, illarum ignaris admirationi, Magistris ludibrio sint; speramus, nostra contrarium prorsus eventum habitura, ut peritissimi cujusque in artibus singulis judicium maxime detineant, caeteris minoris sint. Quod vero ad artes illas, quae minorum quasi gentium videri possiani ; si quis existimet, nos nimium quid ipsis tribuere; circumspiciat ille, & videbit, homines in provinciis suis, magnos sane& celebres , cum ad Metropolim aut sedem imperii forte migraverint, turbae sere immisceri, & inferioris notae esse: similiter mirum non est, amtes istas leviores , juxta artes Principales, M supremas collocatas,dignitate minui; cum tamen iis, qui operam illis praecipue impenderint, res videantur utique magnae, & praeclarae. Riquo de organo sermonis haec dicta sint.

SEARCH

MENU NAVIGATION