장음표시 사용
141쪽
totius hypotheticae mutat, ves, Coniunctionem in , o, cum sit negatio malignantis naturae t postea viὸobi-inus: unde illam particularitatem, vel, mutat in uniuersalitate, hoc se
lassis est,quod moderni dicunt, quod negatur illa copula , seu coniunctio hypotheticae, videlicet quatenus nC-gatio permutat illam quantum ad quantitatem, sed certe negatio non mutat qualitatem copulativae vel dis itinctiuae per hoc, quod attingat ad coniunctionem. Secus autem in hypotheticis illativis, in quibus,etiam si Vtraque pars sit negatiua , potest illa hypothetica dici assirmativa, ut ista, s homo non es animal, homo non es ractio-afirmat esse bonam consequentiam, quanuis utraque pars negativa sit. Et sic in huiusmodi hypotheticis habebit verum regula modernorum: nam & haec propositio est: negativa,
Non si h/mo essensibilis, homo es rationa
lis, quanuis utraque cathegorica sit assirmativa, sed sussicit, quod negatio feratur in coniunctionem illativam,
142쪽
τ-7. II. Cap. I. de Oratione. IOISi, Neque enim negatio negat hominem esse sensibilem,neque negat esse rationalem, sed duntaxat negat bonitatem Consequentiae. Idem dico de
ista ; Non quia homo ess)bilis, homo es
rationalis, quae pure negati ua est: non enim negat hominem esse risibilem, neque negat esse rationalem, imo neque bonitatem Consequentiae, sed duntaxat Causalitatem antecedentis sapra consequens. Denique de quantitate cathegori- Carum enunciationum parum nobis
nunc dicedum est. Considerant enim Dialectici tres differentes interrogationes fieri posse circa enuciationem. Prima quidem maenam sis e nctatio Et respondendum est, cathegorica vel f thetica.Secunda vero interrogatio
est, s issis opositis Z Et respondemdu est, Urmati vel negativa. Tertia . tandem interrogatio rit, quantasis nunciatis ρ Et respondendum est. Est niuersalis vel particularis, vel indefinita, vel 'utiris. Vniuersalis quidem est, cuis ubi
143쪽
xos Liberctum vespars subiecti insonte proposuis- no sita asscitur secathegoremate uniuersali, Ut, Omnis homo d urat, Nutas homo es albus, Cuiuslibet hominis Brane
das currit. Sunt autem signa uniuers lia, quae distribuunt terminum communem pro singulis significatis, pro
quibus accipitur secundum exigentiam Copulae. Particularis vero propositio iussubiectum es terminus communissigno particulariZate determinatus, Vt, Aliquis homo currit: Alsicuius hominis Brane Ls currit. Indefinita autem est, cuius subiectum es terminus communis nudo Fgno assectus, V. g. Homo emrrit, Hominis Branesius salias. Singularis deniq;J- positio est, cininsubiectum vel rasubi
Eriis propositionis fronte es terminus
gula ris vel comminis determinatus Inc rhetoremue sngulari te, Verbi gra- tia, Petrus currit, Petri equin currit. Hic homo cinrit, Huius hominis equus currit. Omnes istae enunciationes sunt singulareS. Caeterum virum quando subiectums
144쪽
II. cap. I. de Oratione. IOT um, siue sit terminuS Communis,sitae singularis, supponit simpliciter, ut arithac, Homo es θecies, sit dicenda illa enunciatio uniuersalis, vel indefinita, in libro sequenti dicendum est; nunc - autem existimo praedii tam diuisio- 'nem esse intelligendam,quando subiectum su pponit persenaliter. Hactenus de primo libro.
145쪽
logicalibus quae accidunt termino posito in propositione.
Tractatus evnicus. Ristoteles Lib. I. Peritim post insinuatam qualitatem & quantitatem propositionum , statim accessit ad comparationem UniuS pro positionis cum altera secundum Oppositionem. Sed nobis visum est: cum Modernis prius de proprietatibus ex
146쪽
naaL Cap. I. de Suppositione. io' cremorum propositionis, quae consequuntur ipsa extrema, quatenus in propositione collocantur, in qua est: acceptio & usus terminorum,agCre. proprietates flant quatuor. Suppo-
tio, semitatio, Restrictio, & Appellitis. Atqui in hoc primo capite de si1ppositione, quid sit, & quotuplex sit, di
Notandunt est in primis,acceptio, nem termini,esse aliquid uniuersalius respeiau praedictarum quatuor proprietatum,non tamen dici proprieta- 'tem termini in propositione positi, quoniam acceptio termini nihil aliud est,quam poni in propositione,& vniri verbo pro suo significato. Nam ex tra propositionem significat quidem omnis dictio , sed extra propositio'nem non accipitur, sed cum est in illa& unitur verbo pro suo significato,
Hoc supposito: suppositio sic dissi- Db istonitur. Suppositio est acceptio termini pro positionis. aliquo,de quo ver catur. In qua dissinitione loco generis ponitur acceptio
147쪽
termini, loco vero differentiae poni lux pro aliquo de quo vetificatur Contingit enim terminum accipis quia unitur verbo pro suo significa'to, ut si dicas, Chimera currit, Cnimem
accipitur, sed non siipponit pro sito ssnificato : quia non verificatur de illo. Est enim verificari terminuta quando res illa, quam significat, de pro quo accipitur, existit a parte rei
secundum exigentia d:fferentiς tem,poris importatae per verbum. Vnde in
hac propositione: fuit,siabiectum quidem accipitur pro suo significato: sed non supponit pro illo,
quia de illo non verificabitur secun dum disserentiam temporis illius verbi, uit. Sed in hac, da it,subiectam supponit: nam accipitur pro Adam,do quo verificatur,haec enim est vera demonstrato Adam ad intellectum,hoc est, vel fuit Adam. Nota secundo nouitie,circa prςdictam diffinitione,nihil referre vel impedire , v t terminus dicatur suppon re, propositio in qua ponitur,sit vera Vel
148쪽
- Trin. I. Cap. I. de Suppossione. Isrvel salia. In hac enim propositione,,
utrumque extremum supponit: quia utrumque accipitur pro suosignificato, de quo verificatur,scilicet Apis de lapide existente, 6c homo de homine. Est tamen falsa,& impossibili propositio illa,quia extrema non possunt pro eodem verificari, quod est necessarium ad veritatem assirmativae propositionis. Neque i telligas, cum in dissinitione dicitur. pro aliquo de quo verificatur,esse necessarium, ut in ipsa propositione, in qua supponit, exerceat verificationem de suo significato : Sed sussicit, quod possit, secundu exigentiam copulae illius propositionis actualiter v rificari de 1uo significato, ostense per pronome demostrativum, Bis,a pa te subiecti, & praedicatum vel siIDi ctum illius propositionisAmoes is a parte praedicati,ut si ducas ioces lapis, demonstran do aliquod significatum lapidis. Et ut in summa dicam,terminum verificari est vere assirmari de suo significato secudum exigentiam dist
149쪽
Iidi Libersecundus, disserentiae temporis importatae per verbum enunciationis, ostendendo pronomine demonstrativo significatum termini.
Sed caue ne in tali verificatione varietur aliqua de proprietatibus LOgicalibus, ves contingat aequivocatio, verbi gratia,in hac propositione,homo
es pinus, subiectum quidem supponit, sed si velis verificare stibiectum ostendens imaginem hominis,& di. Cas, hoc est homo, aequivocatio est: quia terminus per se silmptus stat pro semosori significato. reverificatio illius sibiecti debet ita fieri, demonstrata pictura,& dicendo, hoc es homopi . Similiter cum dicis,
homo es nome, subiectum quidem supponit , sed quia materialiter sipponit; non poteris vetificare subiectum diacens, hoc est homo, sed verificabis, si dicas ostensa scriptura vel voce, hoc est dimo homo.
Aduertunt etiam moderni, quod cum dicimus terminum accipi,dcvni ri verbo pro sito significato, intelli- ., ' gendum
150쪽
TraLII. Cap. L ae Suppositione. Ii3 gendum esse vel pro se ipso, ne excludamus acceptionem vel suppositio-tiem materialem terminorum , qui pro se ipsis interdum uniuntur verbo ac si essent propria sui nomina, superfluum enim euet ipsis nominibus alia. nomina imponere; nam per se ipsa in usum enunCiationis veniunt, ut de illis aliquid afirmetur vel negetur. Vt V.g.Cu m dicimus, homo es aeritio bisn-ba, nihil minus praestat ad rationem subiecti ipsamet dictio quam si imponeres illi nome distinctum. Imo vero si res ipsis per se possent uniri verbo , frustra illis nomina imponeretur.
Sed quia hoc per se ipsas praestare non
possunt opus habent suostitutis : In mente quidem conceptibus, in quibus sunt res in esse intelligibili,&enterius in vocibus aut scripturis, quibus & ipsi conceptus exprimuntur,dcres ad placitum significantur. Quocirca proprius loqueremur, si diceremus voces supponi, & siibstitui pro rebus Conceptis, quam cum dicimus