R.P.Fr. Dominici Bannes Mondragonensis, ... Institutiones minoris dialecticae, quas Summulas vocant

371쪽

Triar II cap. VI. de Inductione. 31' moautori asscribit i soteles Socrati,

Ut patet,lib.I2. Meth. p. 6. quia Socratre

primus inuenit ac diffiniuit uniuersalia, quae ex singularibus inductione facta collimbat. Hic modus confirmandi valde accommodatus est adsensum, a quo omnis nostra cognitio originem trahit. In inductione obseruandum est, ut omnia singularia numerentur quae μCommode Commemorari possunt:sin autem sine fastidio numerari nequeunt,tunc addendum sic desingulis. Diuiditur vero inductio in assima

do fieri potest progressio a singulari

bus ad uniuersale. Sed antequam ostendamus , an inductio sit formalis Consequentia prius de descensii, qui vice versa procedit, dicamuS. Descensus dissinitur, ab uniuers muli ad singularia siissicienter enumera ra progressio v. g. omnis marer diagis LMm suum, ergo haec mater diluit lium Iuum, s sa,silla,&c. Diuiditurque

sicut

372쪽

Liber inu , sicut ascensus in assinnatiuum&nmgativum. Alia dies 'tam ascens quam descensus est secundum disteretias suppositio rix termini communis distributi. velinon diu ributi, vel confuse supporaemiis. Hac via est prima species ascpl a copulatiuus,quan do fit progressio a singularibus copulatiae numer si per propositionem Copulatiliam'ysite ignis cisfacit, steignis de singulis, ergo o- annis ignis eae reis. Et similiter negati-ue fieri poeta. v. g. haec nix non calefacit, neque isa. Neque.uti , ergo nulti nix eat

Altera setina est ascensus siue affruinatiui si ' negativi, quando proceditur disiunctive per propositionem disiudicti m , vel procedendo a singularibus ad commune, vel a cona- munia Angularia. v. g. Isuhomos,inbus elisee homo est albus, ergo homos a tigri inui vice versa Hyomo in Eburiergo Iroms in albus, vel iste homo es albin, vellic de singulis.

, Alius est ascensius, vel descensus

373쪽

Tract.IL Cap. ULde Inductione. ait procedens non per propositiones CG- pulativas,vel diuunctivas, sed per terminos singulares copulat m, vel dis iunctim acceptis. V. g. shomo,siste homo, de lic de singulis,cω

rit, ergo omnis homo currit. Item Petrus, velisannes,vel anciscus, currit, ergo homo currit.

Sed est obseruanduinquando singularia numerantur Coniuncta per Coniunctionem,s,dupliciter poste accipi coniuctionem illam;vno modo colle-l ctive,ut in hac; Iste a solus cse se Apo- solo &cseunt duodecim, e go omnes Apo- solisunt duodecim. Altero modo coniunctio,O, diuisiue accipitur quando i denotatur praedicatum singulis partibus Copulati conuenire, ve in hac, hic homo, se iste homo, suge , dcc est doctus,l ergo omnis homo est doctus. Verum hici modus indu j ionis aequi ualet coPa-i latiuo ascensui. Hic obiter aduertes coniunctionem illam, quando co-l pulatim diuisiue accipitur, reputari uniuersalitatem, neque effici partem

extremi id quod lib. HOU fiitionibus

t X amplius

374쪽

amplius explicabitu iusitan hae duae

propositiones contra Momς sunt e rem se Pauluscaxm me vel Paulus non ruinis, ergo partici a minia biecto, em Coniunctio, efficitur pars 1ubiecti sed est uniuersalitas; ac u ducerra: omne quod es Furin, vel minis currit: & in sua conri adictoria mutatur in particularitarem, va, & rotum subroistum est tertiuinus comunis: ac

si dicere aliqviis vides Petrin,vel nu- non cuirrisi Huberenim chio supposita subiechum musque pmpositionis, non obstam quod paries illins sub. lecti sunt termini singulares. His ita constitutis, necem in lacernere siti. gulos ascensiis, vel destensus S ill rum usimvseo inminis varie supponentibusIaccomodare per certa quae

descetum rigatiuus est: accommo- 'datustreriino supponenti distributi taritae Mimatiuus siue negativus sit progressus. a. ii Secundum documentum. coen siis vel Q - desce

375쪽

vis. II. de Inductione. 3r3 descensus clitari,iu, debit-est te mino supponritati delet m mate.

o Tertium documentum. Ascensus vel

descensus co latim prog ediens di diuisiue poteridai in modotri termi no supponenti H stributive : quia reuera aequi ualer copulativo. Quando

- vero, Et, 'accipitur collective est ac- , CommodatuS term noscommuni cui

adiungitur syncathego rema P, non butive sed colle

qui ascensum vel descevium,fligun- Mum,non d si uncti uurnus bisu dicas, omnis homo est animal oco prsdior,b-- . cebit ponere unum disiun aut Manib- plex u in ; Hoc pacto ι omnis boma VHuc animes, vel hoe animal, vel hoc animaέl vel sic de aliis. Sed profecto talis X , ascen-

376쪽

ascensus vel de esu3 est, quis magis confuse suseo, illud disiunctum quam simpleas e dicatum, ami-

malis Consequentia,libet in hoc loco breuiter dispusir . , pro cuius intelli gentia notandus' est, consequentiam

diuidi in consequ-ὰμ bonam simpliciter , & insilli lyn, in conse. quentiam bonam, sicpndum quid. Consequentiaq'parsh iciter &in: filii biIis Riet disi ἐς sequentia se malis:oc est ea in qKa neque ili se neq;

in alia similis fur in dati ante-dens verum ae 1 equens falsum v. g.omnis homo inopis in arbor en homo, ergo omnis arbor .e la is tria exemplum postlim propqsitioni-b ii, impossi b i l i bus Apscis tCuSinon curatium esse de veri a falsitate propositionum, quan85aο-'rur de so alitate consequentiae Udi inceps consequentia bona secundum qti id est duplex. Ahera est, quae iti

certa

377쪽

certa quadam materia no patitur antecedens esse Νό um & consequens

erv omnis animal. At vero in alia materia inisi nisi forma dabitur antecedens ver ac consequens falsum. Vt in hase' nomo in doctus, ergo omnis homoeis doctia. Alia Conseqpulen- tia dicitur bona secundum quid,quae probabiliter sed nfallibiliter procedit.Et tales consequentiae sunt,quae

solent procedere ab es ilibus, qui ut in plurimum solet est indicium alio

rum eventuum, vel aliquarum causarum. Nihilominus contingit dari ali quando antocedens N& consequens falsum. V. g. --ἐespere rubi- eundum ea, ergo altera die Frit frenitas. Fiat Auster, ergo uisci ores 'Et mustae aliae similes cosequentiae ; quibus opiniones generantur ex ahineiactibus verosimilibus. dNota secunds, conseqtietiam formalem esse quae in omni materia dc in Omnibus terminis similis forma'sem per bona est. Similitudo autelOrmae

378쪽

toricum procedinmateri e naturalis aesttollit similitudine formae

tiarum.

' His ita chnstitutis quaestione iei Ddetur.& prius, conclusib Inductio siue ascensus non semper est formalis consequetia. Pru-

- - batura

379쪽

t illa particul4 d ij se γ',

quae non inutilis mo

cedenti.

380쪽

3ι8 Liber tertius, si non appareat ratio, quare non iratures habeat in eis, quae non experimur, sicut in illis,quς experimur.V.g. si quisita processerit: hisco sesniger, Obie

alius es mer , sic de omnibuS, quos sensu cognoscimus, omnis coramsin niger. Profecto hic discursus non necessario conuincit intelle sto. Nam pari ratione AEthiops, qui nunquam viderit hominem album colliget omnem hominem esse nigrum. Nihilominus probabiliter concludituremnem coruum essem um.

Si itaque hoc modo intelligaturi ductio, in sola copulativa inductione, siue asiarinatiua,sive negativa, locum habet nostra intelligentia. Ratio est, quia inductio disiunctiva ex qualibee

parte antecedetis efficit, quod intemd i t. v. g. hic homo in albus,vel hic homo es albus, ergo homo in albus. Nequ e enim opus est numerare omnes singularenvel dicere, vel P desingulis. Et idcirco neque Vera inductio est, neque utiliatatem habet in vi inductionis. Valenenim consequentia illa per aliumici