장음표시 사용
461쪽
Trai ZILcax. 13 μυ--.nuat. Uno modo pro PopuLut conti netur siub Necessaris. Alio modo specialius pro eo, quod possibile est eme, re possibile est non esse. t hoc secun clo m odo dicit, Conti enim conuerti inoppositam qualitate, ita ut hae sine
aequivalenteS: Pinus contis,enter cum coisti,Ρnter non currit.
Nota igitur Contingenter sipecialiter dustum eme virtuali ter coinpositum ex C. dc D. includens quandari uniuersalitatem' coiunctionis, Endri collectim,sed diuisina acceptς. AE ciui- ualet enim Contingenter, huic com
vides mixtam qualitatem; vides etiatriparticularitatem in modo Po Et re ivides etiam uniuersialitatem in ipsia coniunctione, ,divisim acceptaesi v t est uniuersialitas, cum dicis: Petriis Onusi est homo,cuius CSmradictoria est, Prerin vel Paulin nrii est senio I. Qui necesse fuit mutari,ct, ita,vbl. 'Ex dictis sequitur primo, modum Contingenter Comparatum cum A. vel cum B. opponi illis Contrarie rationeia quI CC F Vniuer-
462쪽
4io L er quartissiuniuersalitatis, Verbi gratia, haec en Ciatio:Petrus contingenter in albus, comtraria est huk: Petrinnecessario inalbus. Et similiter huic:Perem imposediliteres albis. Quod sic ostendo, quia enumciatio de Contingenter cum utraque illarum repugnat in veritate & potest conuenire in falsitate, ergo est singulis contraria. Consequentia patet ex lege contrariaru. Antecedens sc d
gentersalsus, infert c0ntradictoriam utriusque, & non infertur ex illa, ergo repugnat cum A. & cum B. in v ritate. Quod autem non repugnet cum A.&B. in falsitate etiam osten- ditur per eandem regulam supra positam circa oppositionem Categori- Carum non modalium.Quomodoro , contingenter, inferat ipsius A , & Lpsius B contradictorias, manifestum est. Nam bene sequitur: Petruscontingenter currit, ergopossibiliter ωrrit: quae est contradictoria ipsiB&inseretirex contingentea, a copulariu ' virtuali ad L
463쪽
Trin.ILCap. I. de Oppositione. riRursiis per eundem locum sequitur, Petr- contingenter currit, ergopos biliter non currit est contradictoria ipsi A. Qu9d autem Petrus contingenter Currit non inferatur ex singulis praedictis co tradictoriis non minus manifestum est : quia nulla est a gumentatio a parte copulativae virtualis ad totam. Sequitur secundo quod, Contingenter subalternans est ad C. & ad Di& C. & D. subalternantur illi. Ecce tibi causam quare extra numeria quadrati constitui modum, contingenter, - & collocaui inter A. & B. quibus selis ρ opizonitur:& Contrarie apponitur: &imponimus nomen ipsi cobtingenter per litteram quia mixtus modus
est. Iam vero hoc unico mente comprehense fundamento,in figura oculis obiecta facile tibi erit, ingeniose
adblescens, omnem varietatem modalium, quae fieri solet neg*t ne prς- posita vel postposita, aut etiam simul
pr posita&postposita pretiatis modis
464쪽
discernere. Recole igitur ex praecedetibus commune proloquium; Ne- gatione esse malignantis naturae: quatenus totum, quod post inuenit, non stium destruit, sed etiam eius Contradictorium constituit.Conuertit enim uniuersalitatem in particularitatemoc particularitate in uniuersalitatem; dc assirmationem in negationem, Sc negatione in afirmationem. Ex quo is sequitur in materia maxime modalium non esse certius contradicere .
quam toti propositioni negati, praepὀnere: sicut etiam in iliis
Nota secundo tripliciter posse d- iungi negatione alicui modo eX praedictis.In primis si vina negatio singulis modis praeponatur: dc tunc est prima regula manifesta & sundamentalis,Prς sita negatione ςquiu alet suo cohtradictorio modo v.n si addideris
negationem ipsi A, aequivalet D si aut m addideris negationem ipsi D. aequivalentiam facies cum A. 6c si addideris negationem ipsi B. resultat
465쪽
aEMI Cap.ἱ de positione. Uaequivaletia cum C: & vice versa haec manifestissima sunt,&ipse poteris e ercere. Si autem addideris negationem ipsi, Μ, sicut non habet simpli-Cem modum contradi ct orium ita neque habet modii cui aequivaleat pra posita negatione. NihilominuS prae 'posita negatione duob' modis disiun- ει umptis contradicit.V. g.si dica
Petruου non contingenter citrei contradiecis huic petra possibiliter curri Ves, P irinpossibiliter non currit, neutri tamen determinate. 2Equivalet enim huic, Petrin necessario vel impossibiliter currit. Nam ex cae parte, qua-includit possibiase, cum praeponitur nergatio,aequivalet ipsi,B,ex ea vero par 'ho,q ua i ncludit Possibiliter non, c u praeponitur negatio aequivalet ipsi, A.Sed ga includit, c=, quae cit 3 3iuersalitas,
praeposita negatione aequitialsa , vel, quae est particularitas. Hinc sequitur: has duas propositiones esse veras, P
rein non contingenter estimo, & , Petrusi non contingenter in equus, ta Certe illa
prior aequivalet huic, Petrus necessari
466쪽
modis cardinalibus: dc tunc sit secunda regula. Si negatio post ponit ur ipsi, Α,aequivalet suo Contrario, B, & vice versa. Vt istae sunt aequivalentes, rem necessario non in equus, & Petrus -- Fbiliter in equus. Similiter & istae: Petrus impossibiliternon in homo, dc, rein necessario est homo. Tertia regula. Si negatio postponatur ipsi C, aequivalet suo sabcontrario, imo resultat idem modus. Si autem postposueris negationem ipsi, D, similiter aequi ualebit suo subcontrario,C,id quod congrue facere non poteris, neque enim usitato modo loquendi dices, Possibiliter non Petrin non cumrit. Sed si ita loquaris, visus es dicere,Possibiliter Petrus currit. Habes itaq,
ut in summa dicam, quod postposita negatione singulis quadrati angulis,. Qqui ualebit quilibet alteri angulo E
467쪽
regione posito, non ex diametro, n que deorsiam aut sursum versum.
Sed rogas iam iQuid si ipsi, Contim, postponatur negatio,nunquid alicui alteri modo aequivalebit ρ Re- odetur.Nulli alteri aequivalebit nisi
sibimet. AEquivalent enim enunci tiones hccidum contingenter cureis : P nus contingentre non currit. Ratio huiusdemostratoria est . Nam cum istae sine Contradictoriae, Prem currit, dc Petrus non cureis, necesse est, si illarum altera est contingens,& alteram esse contingentem. Alias enim darentur duae Contradictoriae, vel simul veraeivel simul falsae. Si en i m haec,Petrus rei est Contingens :&haec non esset contiu- gens , Petrus non currit, tunc ista esset vel necessaria vel impossibilis. Tuc sic argumentor, si esset necessaria, ergo semper vera ,δc quia altera continges
erat, poterit esse vera simul cu Cotradictoria necessaria.Rursus si altera co- tradictoria existete contingete, altera esset impossibilis,lunc scargumetor.
Impossiditis semip est falsa, coetingens
468쪽
vero poterit esse Ialla, igitur poterit
, Tandem tertia'tirma varia'di oppositionem fit amuhialentiani Ioruin sit per praebclsitionem postpositionen gataonii. Tunc est quar-
tionem Mualet suis subalternatiSin-
seriori bus;& vice versa si inferioribus prisponatur & postponatur nefatio, aequivalebut suis stiperioribus rubalternanti s. Exempla manifesta sunt. Nam sicingulo A,dixeris, χ' necessario. Petrinnon disturai, perinde est ac si di- Ceres , Possibiliter Petrus dissutat. Item si angulo,B, dixeris : Non offitiliter P cinus Mon dissutat , aequivalenter loqueris ac si dileres ; postiliter purus non disvrat. Et vice versa ipse poteris ex empla proferre. Ratio huius regulae esti nam si negatione duntaxat postposita ipsi, A, resultat aequivalentia
469쪽
E C p. Ide 'positione. 6IT turn,B, ita ut idem sit Necessoto non, atque, pusiliter: sequi lux quod si ipsi, A, simul praeponatur altera negatio, efficiet aequi ualentiam cum, C. contradictorio ipsi, B , qui modus, est subalternatus ad , A, ac Sinde habemus intentuin necessarium esse,ut praeposita,& postposita negatione resultet aequi ualentia cum modo suis- alternato si subalternanti praeponat postponitur negatio. si autem praeponitur& postponitur subalternatore-- sultabit aequi ualentia cum stabalternante. Obserua tamen hanc regulam locum non habere in modo Contim genter. Ratio est: quia Contingenter, ut iam ostensium est, conuertitur in oppositam qualitate. Unde quia idem
est dicere, petrusconting nter currit, Perem contingenter non currit
negatione utrique propositioni praeposta,resultabit aequivalentia: verbi gratia, in istis, perem non contingentercu ris , Petrus non contingenter non currit, omnimoda aeq ui-
470쪽
est cognitio in uisionis in modalem
desti nationis.&-mysteriis & libero arbitrii frequenter utuntur. Et desumitur ex Arisotialib. I.eonchorum cap-,
Modalis diuisa est in qua modus taliter modificat unionem praedicaticum si Recto,ut labri postulet utrumque nec um suas formales signification pro eradem simul verincari.
luebili tatem, ut aliquid simul sit album & nigrum: sed dumtaxat unionem , ossibilem dicit praedicati cum supposito subiecti , seu cum subiecto physico albedinis. Coryposita veromodalis est illa, in