장음표시 사용
611쪽
Cap. V. de Reductione imperfect Js' tendere quatuor modis sibi suffragatibus,nimirum, Dabitis de prima figura & Darapti & Difamis'Datisi de te tia figura.Quorum reuocatio ad Dar, facillima est. Nam Dabitis in nullo alio differt a Darst nisi quia conclusio indurecte concluditur& per simplice conuersionem fit conclusio de Darj. Sed Darapti dissert a Da ij in la minori in figura. Minor enim de Darapti
uniuersalis affirmativa per cuius Conuersionem per accidens tertia figura mutatur in prima & minor de Darapti infert minorem particularem de Dare deinde in Disamis maiore corruersia
simpliciter, similiter & c5clusione,ac permutatis pr missis,uidebis figuram tertiam in prima transiisse & modum
Disamis optima cosequentlapmutatuin Dar, Deniq; Da-sola couersione simplici minoris totus transit in Daris Ferio tandem dux dc caput est quinque inferiorum, qui eum tanquam propriam mensura agnoscunt, videlicet, Farismo, & Frisi morum de prima sigura, re ninno de secunda figura,
612쪽
16o Liber quintus, & A ton 8c Ferson de tertia figura,
omnes hi quinque suis literis' notatistant quo pacto reducendi sint ad Ferio tanquam ad regulam. Primus quidem pono postulat conuersionem maiora, per accidens, & conuersonem minoris simpliciter,& permutationem praemissarum : 8c confestim consurgit Ferio. Sed se morum sim.plicem conuersionem exigit maioris& minori* , & permutationem praemissarum ut resul etFerio Festino deinceps in secunda figura faciliore transitum habet ad Ferio, nam sola conuerinsione simplici maioris , sestinat lcConuertitur in Ferio. Fe ton deinde, qui est modus tertiae figurae,sola con- uersione per accidens minoris, Vertitur in Ferio. Deniqu e Ferison facillime
Commutatur Cum Ferio sola conuersione simplici minoris. En tibi omncs formae reuocandi syllogismos imperfectos in quindecim modis constitutos, ad quatuor perfectos,qui no indigent aliquo alio ut sint necessarii, quia immediate CX-
613쪽
Cap. R de Reductione impe ea. ercent quae illa duo principia Dici de omni,& Dici de nullo, naturali lumine indicant. Et quidem de industria
singulorum modorum exempla iron expressi, tum ne prolixus &fastiditia sus viderer, tum etiam ut discipuli in eiusmodi exemplis proferendis ingenium exerceant: pluris aestiment quae sua opera pepererunt, quae profecto tenacius memoriae infigentiir, quam si scripta inuenirent. Vnum tamen documetum hoc iri loco uniuersale quidem, sed non inutile,proferam.Obseruadum est enim,
nullum esse modum ex quindecim imperfectis,qui non possit ostendi neacetiarius per reductionem ad imposs-biles cruentedo ad aliquem inodum perlectum cx illis quatuor primis primae figurae. Quidam quidem immcis diate, quales sunt quatuor modi se cundae figurae:& quinque primς figu-gae. v. g. Ba ab on ; omnis homo es risibilis,omne rationale est homo, ergo fissile est rationale Hic redueitur per impossibile omnerationale est homo, nullum risibilem
614쪽
- Liber quintus, rationale, ergo nusium risbile estimor ac proinde nullus homo est risibilis,quae est contraria maioris de Bural ton, quod reducitur ad Celarent ex contradictoria consequentis cum altera pr missarum. Similitercesare. V. g. Nutas lupu es animal, omnis homo est anima cergo nusim homo es lapis ; sic reducitur ad Ferio; Nustus lapis es animal, homo es lapis ergN homo non es animal. V bi vides contradictoriam consequetis pro minori& contradictoria minoris pro coclusone in Ferio. Veruntare e modi tertiqiigurae non possunt reduci immediate per impossibile ad quatuor modos primae figurae ut verbi gratia, hic syllogismus de Drapti, omnis homo est animal, omnis homo est rationatas ergo rationale es anima Sic reducitur per impossibile; Nullum rationale es animal, omnis homo est anima ergo nusim homo es rationalis , qu syllogismus emia Cesare. Et ita experieris in aliorum tertiae figurqmodorum reductione non immediate ad primam figuram reuocari, sed ad secundam. Et ob hanc rationem,
615쪽
Cap. VI de Mammationeomnium. In& quia non reducuntur ad modum incipientem ab eadem litera, merito placuit Dialecticis duntaxat Baraco &Bocardo per impossibile reducere ad
sionis ministerio S interdum praemis faru permutatione reducerC ad quatuor modos perfectos primae figurae immediate singulos ad singulos ab eadem litera incipienteS.
In ριν exacte omniapraedicta exari minantur in expis
Eliquum est quaedam alia adiiceia ut omnia, quae do syllogismis documenta data sunt, plenius . da sici.
pulis intelligantur.Ιn primis circa numerum modoru Cuiuslibet figurς obseruandum est, Aristotelem duntaxat limitatum numerum dece &nouem modorum inuenisse , in quibus omnes utiles δc possi biles coiugationes N n a variae
616쪽
variae medii cum extremitatibus cpntinentur. Reliquas vero connexiones mutata quantitate vel qualitate propositionum ineptos ad inferenda syllogistice conclusionem iudicauit. In qua re demonstranda laboris plurimum si scepit in libris Priorum; quorum intelligentiae propter obscuritatem grammattealis costructionis mo-d erni D talectici operam non dederui. Noque mirum siquidem D. Thomas super libros illos commentarios nobedidit. Mihi vero unum duntaxat argumentum siricientis numeri unde uiginti modorum satisfacit,Quia nullus adinvenire potest aliam figuram, neque alium modum ad syllogizan
dum. In priniis de quarta illa ligur i
quam dictit Avicennam finxisso, iam supradiximus nihil utilitatis asterre, quae in prima figura non inueniatur, Circa modorum vero multiplicationem, siquis tentaverit plures alios ad-i inuenire,facile erit ostendere illos ecse vel supersuos, vel prorsus ineptos ad syllogizadum. Superfluos quidelmi
617쪽
Cap. P L de Examinatione omnium. Ics ut si quis velit intcr perse stos modos
primae figurae annumerare Barbara Motito. Et in uniuelsum in rCliquiS modis in quibus univcrsalis propositio
affirmativa vcl ncgatiua con Cluditur, volit multiplicare alios modos amnes, in quibus particularis affirmativa vel negativa substituatur loco conclusionis uniuersalis: nihil rnam, superfluum inuenietur in arte syllogi-Zandi. Ratio esto, nam usque adeo per se manifesta est: consequentia a sub- alternante uniuersali propositionc adsit balternatam particularem ; Vt superuacancum dc stultum sit propterea alium modum syllogizandi distinguere. Nulla enim ars necessaria est ad cauendum id, in quo nemo erraro potest.
Caeterum inoptos ad sy llogizadum
modos eos esse, in quibus nec debita quantitas, nec debita qualitas, obseruatur, fatis admonitum est per eas regulas suprapositas capite quarto in diffinitione modi; nimirum, eX puriSparticularibus, ves ex puris negati uis,
618쪽
166 Liber quintus, ni hil sequi. Quaru ratio sere una est. Nam cum vis syllogigandi consistat
ac fundetur in conexione medii cum CX tremitatibus,vel Cum altera saltem CX tremitate, ut inde emergat conclusio ex eisdem extremitatibus Costans .el affirmativa si medium Cum utraque' extremitate fuerit assirmatione Coo- iunctum, vel negativa, si Cum altera tantsi extremitate amrmatione fuerit unitum & ab altera separatum. 'Hinc est,quod neque ex puris pamticularibus, in quibus medium non dili ribuitur,ac proinde nec sussicienter connectitur, Cum extremitatibus,
possit colligi identitas extremitatum inter se, V. g.si dacas,aliquod Ubiis est homo,stequin infensibilis , ergo equus esi homo. Etenim medio non distributo, vetificabuntur praemissae pro diuersis suppositis&erit falsa conclusio, quae requirit unitatem rei significatae per praedicatum cure significata persu,
lectum. Et hoc est in proposit6 dari terminos, in quibus nulli, videlicet, conueniat praedicatum subiecto.
619쪽
VI. de Examinatione omnium. 367 Proportionabiliter neque ex puris negatiuis poterit Conclusio ex eisdem extremitatib. colligi syllogistice. Cuius ratio est, nam ex eo quod duae eX- tremitates non sint eaedem uni tertio,
non sequitur, a se inuicem separatas esse neque easdem inter se unum esse. V. g. eX istis praemissis multas homo estipis, nusim equm est homo, non sequitur, ergo nullus equus est lapis, neque sequitur, aliquis equus non eis iapis:&multo minus, ergo equus in lapis. Dabitur enim instantia contra asserentem illum esse syllogismum, assignantes terminos, in quibus omni, hoc est, in quibus cum veritate utriusque praemisia stet in veritate vel contradi- storium vel Contrarium consequentis. V t. v. g. nulla arbore ensebilis, nullis equus in arbor: ergo nulluου equus est sen L, bis. Ecce antecedes verum & consequens falsum. Cuius contrarium Vni- uertae verum est, omnis equus in sensibilis dedimus termino , in quibus omni.
Vbi obseruari debet, Aristotelem
620쪽
Liber quintu ilibro primo Priorum cap. Et dein. Geps,non mediocriter sollicitum fuis se de ratione facile inueniendi medium ad syllogirandum dccocludem dum,quod proponitur. Ait enim non solum quomodo syllogi ii fiant meditandum nobis est, sed magis adeo quomodo faciendorii facultas promptissime nobis costet. Et quidem horsum praemittit diuisionem quandam,sorum quae sunt &p terminos signifi- Cantur. Nam inquit: Alia quidem sic se habent, ut de nullo alio praedicent ur,qualia sunt singularia ut Callias, de ipsis autem singularib. alia praedican tur ut homo & animac Alia vero sic se habent ut ipsa quidem de aliis praedi-.
Centur,de ipsis autem nihil praedic tur, qualia sunt uniuersalissima genLra. Alia denique sunt vidc ipse de aliis,& de ipsis alia praedicentur,ut homodς Callia, &de homine animal praedicaturi
Adiecit autem, singulare posse Mal
quo praedicari secundum a dens,n xs dicannus, hoc assum est Calgias, s inhccp. YςrO quaedam documenta sub-a Obscure