Baldassaris Castiglionij De Aulico, Ioanne Ricio Annoberensi interprete, liber primus

발행: 1577년

분량: 207페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

LIB. DE AULICO.viterque afficiant itimando quodarore. Multae e tiam res octim arride t riis stris ita aequabiliter, ri,quae plus placeat caeteris,dissicile sit iudicatu . Planum id facere nobilissimorum artificum possumus picturis, & statuis Leonardi Vincii ,Mantcngae Raphaelis,Michaelis Angeli, Georgij Castrostanci, qui praecellenti mimi arte, dissimilimi sui at opere nullo quicqua desiderari, sed quis que persectissimus in suo genere, abso iutissimusque esse videatur. Similitcrmulti & Grςci,& Latini poetae dispares

inter se carmine, pares existunt laude. Quinetiam singulae propemodum aera tes peculiare quoddam protulerui, plurimique fecerunt genus oratorum; qui o tantum ab oratoribus superiorum , iseriorumque ten)porsi discreparunt, pertimetia diminiles, inter senietipso, uerunt,quod de Isocrate scribenti crei' inius Grsciς,de Lysia,de Aeschine,de inultisque alij, ,qui cuncti excellentcs quidem sed nullorum, nisi sui, filere si

152쪽

ia, Gracchu* , Marcus Antonius,sus, & tot alij, quos longum esset con memorare,nonne meS boni, ijdem- qtie inter se diuersiissimi extiterunt, ut, qui legere posset , & iudicio expendere Om nes oratores Omnium temporiinbis tot dicedi figuras,ac species quotcψ-xum nomina,inueniret Z Memini praeterea Ciceronem quodam loco inducere Marcum Antoni dicentem Su pitio,inultos esse, qui neminem unum consectentur imitando,ad summam tamen excellentiqe perueniant laude, eo rumq; recordor nominare quosdam,

qui nouam introduxerant figura dicendi bellam quidem illam, dc venusta, se tamen sibi propriam,non communem ςum oratorib. aequalibus, ad quam ea primendam neminem imitabantur,n si ipsos se,proptereaque idem etiam firmat, magistros debere ad ingenia r spectum h berediscipulorum singulisque dithorsi e , adiutoms, yt hora ductu, eam Iiam ineant, ad ina pte natura inrendant,ac ferantur. in rus vicit riderior, Villie

ixit

153쪽

LIB. DE AVLiCo. iis cogi bene scrisitorem aliquem imitari,

nisi naturam habeat eius,quem imitarii' debeat , naturae consimilem, frangitur enim, debilitaturque ingenhvis,&, nes aliquid proficiat impeditur,si de via, achi semita commonstrata a natura contra

si naturam cogitur deflectere, sin ingi et ditur ea necnuc, aut illuc de ipsa decli, nat,progressus facit admirabiles. Non itaque video,quam fiat rectε,qubd ling i guam hanc nosseam, quae locupletari pilos,&ditari omni copia,augerique spseritu,&quasi grandescere posset,incredi bilique splendesicere lumin , perenni

bus inopi ,exilitatis,humilitatis,obscus ritatis nitimur astringere vinculis, ad. a ducerequein tantas angustias,& coiis i pellere quasi in dumeta unius Petrar-r chianae,& Boccacianae imitationis, nec

ii permittimus,ut Policiani etiam in ea & Laurenth Medicis,& Francisci Diaceii ii,&quorundam aliorum valeat auth'is i ritas, quantumuis sint Thusci, & mrtEst inris &Boccacio doctrina se, im lici aequarint. Ac mediusfldius miserrima, si nonproue

154쪽

M4 d. ICASTILLONII heremiax lopsius inueniendi industria, qualia scriptores processerui primi,sedcςrim n*bis fines, terimnusque constitueremusi quosdamque clacudaremu*velu Drancclioς, extra quos egredi esset nefas quasi n Vetuita tempora vina suam omnem effudisset ta effictam hodie, sterilamque crederemus n turam, Ut tanta, tamque illustriaingenia nostrissculi dissideremus in lingua sua Verna cula, propria posse fotmas dicendi elegantes plures progignere. Sed reporiuntu in hoc tempore scrupulosi quida i ho mimes,qui linguae illi' suae Thils scae qua .im quasi religiqne, quibusda quae effati nςmo possit, velut mystersis

xerrent audientes, Ut multiS etiam no-, bilibus , naultis doctis viris silesta obo- riaturitimidit ne Verbum Vllum ata'. deant facere; sed nescirese fateantur ea, linguato qui, qua fari ipsis in cunis margistris nutricibus didicerunt.Ver ade. his satis, iksorth nimis etiamtuta fiam, qtic sermonem de aulico institutu per j sequamur . insedericusae , Uit, dicam adhuc hocpaululun

hilli

ad se

tati i

155쪽

LIB. DE 'AULICO. tis

cior Comes, opiniones, atque ingenia hominum diuersia inter se esse, ac Varia neque is sum, qui natura Vehementes,& concitatos bene credam ad res placidas , ac lenes scribendas se dare, minus seueros puto,ac graues,Vt iucundas,le pidasque elucubrent,recte sumere calamum, eaten enim arbitror cunctis tanquam ducem instinctum sequendii es. 1e naturalem, & proprium, credoq; de eo loquentem Cicςronem magistros velle discipulorum considerare naturas,nec insipietes imitari agricolas grana interdum, & semina mandantes telluri,quae ad ferendum tantummodo vinum est apta, cogentes'; eam quasi inuitam suppeditare cibos, quam ad potum praebendum opifex ip mundi, re-dificatorque destinauit. Sed adduci neutiquam possum, ut credam, in lingua ni nationi prςcipua,non communi omnibus,cuiusque Universiis genus mo talium non existat tam compos, & pa

ticeps in Commentationum,& co- ultarumqae actionum

certis finibus sit, ter i

156쪽

B. CASTILIONI iministiue circunscripta, non magis esse consentaneum, ut stibi proponat quis potius ad imitandum eos,qui omnium rectissime sint, optimeque locuti, quam, ut fortuitu loquatur,& casu, nec faciendum,Vt, quemadmodum in lingua L, tina omni conatu,& studio Maroni postius,& Ciceroni, quam Silio ,& Tacito similes scribendo euadere velle debemus , ita in lingua nostra vernacula ad Petrarcham,& Boccacium, quam ad lium, proxime accedere malimus, horumque quasit stylo formata orationesens avelimus eloqui propria,& in eo, quod Cicero docet, instinctui naturali parere,& nostro. Ex quo conficitur,differentiam istam Comes, qua inter Oratores tu bonos dijudicas,non in dictione, sed in rebus huic subiectis contineri. Ibi Comes,vereor,inquit,ne ab auliaci fingendi propositio egrediens longi' tanquam ratis in vastum mare hqc prouehatur disputatio, sed dic sane, qua re metiaris linguae nostrae boni r m Cu stodita, inquia Federiculate, ad idqmqil' signis

li f

157쪽

LIB. DE AULICO. ia in ipsi elocutionibusque Usurpatis, ad quod significandum principes h qc usurparunt scriptores,tum eodem styloujsdemque numeris oratione facta, quib. velut versibus scripta nant horii. Scire averem, inquit Comes, Utrum hunc stylum,hos numeros, quos ais, res gig-ncrent, an Verba. Gignunt hos, inquit

Federicuseerba. Tibi ergo,inquit Comes, Silii aciti verba alia videntur esse, atque sunt illa, quibus Vtitur Maro,&Cicero 3 nec ij idem res easdem signasse putas utrosque t Arbitror,hos, inquit Federicus, verbis ijsdem res notasse diuersas. Et, si e Silio, inquit Comes, & Tacito Verba omnia cximerentur,quae alijs rebus ipsi,alijs item Maro,& Cicero imposuerunt, quae perpauca essent, tumne diceres, Silium Maroni, Tuitum Ciceroni esse parem, recteq; facturum eum, qui horum scriptis simile quasi nere studeret orationis filum Ibi Aemilia, hi,inquit,videtur Vestrahet i utatio esse nimis oppido lomina,quare Π Fstiterit,in tem eiicere aliud ordiebatur tib

158쪽

is3 B. CASTILIONI

hilominus Comiti respondere Feder,ctis saepius,sed semper eum Aemilia imterpellabat .Tandem ComcS,multi,inquit,volunt iudicare stylos, & garriunt de numeris,atque imitatione, sed docere me Federice non possimi, quid Omnino sit stylus, & numerus, aut in quo imitatio ipsa cossistat,quidne sit, quain obrem res multae ab Homero, alijsque poetis sumptae ita deceant in Marone, ut potius hic eas illustrasse, qu1m imitatus esse videatur,nisi forte in culpa sum ipse,&,quod illi asterui, cgo nequeo as

sequi. Sed, quoniam magno argumento est,axque indicio, scire te rem, si eloqui eam possis, & docere aliOS , Vereor,

ut, quod ex illis cupiui cognoscere,fatis cognitum habeant ipsi, Videnturq; mblii Maronis,& Ciceronis laudes celebrare propterea,qubd id facere rideat multos, non , quod differentiam, qua ab M lijs hi tanquam colore distinguuntur, intelligant,quod mediusfidius non est,

Obseruasse duo, triaue,aut dece rer hab alij s,atque ab iis,quos laes pata cile vocabula Signarun r

159쪽

s i Caeca, Varro, caeterique authores ido-., nei verbis quibusdam aliud, aliud stem, Cicero, in virorumque tamen apta illa ut si int scriptis, quoniam in eiusmodi re- e bus Diuolis non est bonitas alicuius, vis a que sita linguae. Recte Demosthenes s ciam ex ore eius Verba quaeda exhilent,t & quanuis non essent antiqua, mordes ii ipsum Aeschines interrogaret,m5stra- ne illa essent,an porteta,in hoc ho con- in sistere fortunas Graeciae,dixit ridens.Ac a ego sane paru turbarer,si Thilscus quiLpiam me pungeret, quod Verba pleraque, Vsurparem litera,syllabaue alia,ac usura j. paret ipse .Hic repente Federicus de sella surgens, conuertensque se ad cunctos, i, audite obsecro haec paucula adhuc, inquit,verba. Risit Aemilia,&,loco poenς ii iram, inquit, subibit meam, Vtercunq; Vestrum plus de hac re verborum nunc, fecerit,Volo enim eam alio tepore ma- .. reriam nobis esse vespertini sermonis. ἰ.l Sed tu Comes informare aulicum peri steiade nobis bonitatem memo-l a ,si cnina,vbi quasi billo discessi ila vel au laini Rhetorum intrari. L Q L iui

160쪽

vo B. CASTILIONI Isti officinas,eo referre potueris pedem, crit,quod feceris,mehercule non paruo De proposito,inquit Comes, tanquam de via Aemilia videmur declinasse, nisi tamen me fallo,ante,quam hanc disputationem ingrederemur, summam deformitatem dicebamus , & faeditatem afferri rebus cunctis a pestifero illo vitio affectationis,easdemque incredibi-

Ii venustate augeri, & pulchritudine asinplici cura imitatrice naturae, ab e que,de qua supra nobis sermo fuit, contemptione,possemq; ego, quae ad illius vituperationem, ad huius laudem pertine ent,multo, quam feci ,δferre plura,sed hoc unum porro commemorare

habebo satis.C unctae mulieres incredibili ardent cupiditate, ut sint sormosae, aut, si esse nequeant, videantur saltem

Cise,atque appareant. Proptereaque,si, in parte aliqua corporis erratum e net,mendumque naturae, corrigere hoc student arte, ex eo tantum nicandae s .ciei nascitur studium Ax eo, dum percit ijs,&fro 'a te extraliut pilos,iij dum doloris se us, ex codc totur t

SEARCH

MENU NAVIGATION